장음표시 사용
41쪽
3 Dictilius enim quod eorrii situr nunc simpliciter. S noolum hoe, & haee quide ust generatio simpliciter,haec autem corruptio: hoe autem generatur quideat quid,non autem simpliciter generatur.3 Dieimus enim discentem seri quidem scienter fieri au tem simpliciter uian. ε Quemadmodum igitur deo terminaulinus saepe, dicetes, quod hoc quidem sgnificathoe aliquid, hoc autem non, propter hoc contingit,quod quaeritur. Differunt enim ea, in quae . transmutatur id, quod trans
alia autem cum additione, & secundum quid ortum, ac interitum pati a Llaramus . Haec enim loquendi consuetudo aliquam profecto rationem postulat. 3 Dicimus namque simplici ter quaedam, & non solum haec gigni , ac interire, quorum generationem, ac interitum simpliciter vocamus, ut cum oriri,& mori animal accidit; ' quaedam
vero haud simpliciter, sed solum secum dum quid gigni, ac interire affirma A
mus, s eadem ratione, qua in affo,ctionibus, & accidentibus eum , qui addiscit, non simpliciter fieri, sed scruentem dicimus. Atque hoc modo nec mutatio, qua semen interit, simplici. ter interitus, nec ea, qua gignitur cadauer, generatio simpliciter vocatur ' Quoniam igitur, ut definiendo saepe diximus, alia quidem hoc aliquid λgnificant, ac simpliciter etiam dictv tur, alia vero minime hoc aliquid, es. seque simpliciterentia videntur, hanc sane ob causam id euenit, de quo dubitatum modo est. 7 Etenim plurimum refert' hunc ne,an illsi accipiamus te minum, ad quem mutatio tendit,quom habito propriam speciem, ac nomen suscipit. β Quamobrem mutatio, qua oritur ignis absolute, ac simpliciter g neratio dicitur, qua autem desinit esse terra, haud simpliciter, & absolute, sed alicuius,
42쪽
alicuius, seu terrae interitus vocatur. sEodemq; modo mutatio, qua terra gi
gnitur,non quidem simpliciter, sed alicuius generatio dicitur, qua autem desinit esse ignis, absolute, ac simpliciter
interitus, haud autem alicuius cense. tur. φ QIemadmodum,& Parmenides opinatus est, qui duo rerum elementa, ac principia inuexit, nempe ignem, &terram , quorum alterum hoc aliquid, i& simpliciter ens, alterum absolute non lens vocabat. Nihil vero interest, siue ens, & non ens terram, & ignem, siue, alia quaedam statuamus. Nunc enim eorum perpendimus sententiam, qui ens,& non ens posuerunt, de ijs
haudquaquam solliciti , quae sic ap
pellare consueuerunt. Atque hoc pacto censendum est mutationem, quae ex non ente ad simpliciter ens tendit, simpliciter generationem dici, eam v To,quae ex ente ad non ens absolute ducit, interitum absolute vocari. Quicunq; igitur ens, & non ens asserunt,si .ue terram, & ignem, siue quaedam alia, hoc quidem interire simpliciter, illud vero gigni aiunt. Atq; hic unus naridus est, quo ex Veterum pleslosophorusententia differt, alia simpliciter,& absolute, alia secundum quid solum gigni,
ac interire. 4 Alio autem modo, ut pro i
Priam afferamus sententiam, ex differen l
s Terrae autem generati ali qua generati ,generatici auistem non simpliciter, corruis
plici autem simpliciter, putat gnis. io simi Parmenides dies. duo ipsum 'ens,& non enς inquiens, ignem,& terram. D Hare autem, aut alia talia supponere nihil disteri. I x Modum eniin quaerimur. sed non subiectum.
I3 In non ens isitur simpliciis
ter est corruptio simplex, in simpliciter autem ens sene ratio simplex .r Quibus igitur determina ta sunt, siue igne, & terra, si ue alijs quibusdam, horum erit hoc quidem ens, hoc au
Is Uno igitur modo disiere inhoe, simplieiter scilicet generari, & corrumpi a non sim pliciter. 6 Alio antem modo materias qualiscumq; utiq; sit. Dic
43쪽
I' Cuius enim matἰs disserentiae hoe aliquid lἰgnificant, magis substantia ellix Cvina autem priuationem
to Puta si ealidum praedictis mentum aliquod , di forma, rigiditas autem priuatio. o Disserunt aute ignisinc te in his differentat .
Tex. Isar Videtur autem multis main
sis sensibili, di non sens bili
iijs eorum, quae oriuntur, & occidunt ob loquendi consuetudinem in Ortu, ac interitu rerum allata difficultas facithdissolui potest. x Quaecumque etenimentia hoc aliquid significant, magis no biliores, perfectioresue substantiae viis dentur. 3 Quaecumque vero priuatio nem magis,& hoc aliquid minus exprimunt, imperfectiores , ignobilioresue substantiae sunt, potiusque non entis, quam entis appellatione digna videntur. s Atque hoc modo calor ens perinfectius, ac nobilior forma est, frigus autem imperfect ius est, ignobiliorue ce setur forma, & ad ipsum relatum cal rem priuationis meretur nomen. o His vero differen tijs ignis, & terra differui, licetq; ambo simpliciter entia sint, maiori tamen, ac minori ab inuicem nobilitate discrepant .a Quapropter existia mandum est, eam mutationem absolute , ac simpliciter generationem, ac i teritum dici, quς ad perfectiores,ac nobiliores substantias tendit,eam vero se cundum quid solum, & cum additione ortum, ac interitum vocari, quae ad imperfectiores , ac ignobiliores substa tias ducit . Deniq; vulgares homines, qui sensuum dumtaxat innixi fide iudicant, ex eo, quod entium alia subiaceant sensui, alia autem sensum effugiant, va-ι rium
44쪽
rium loquendi explicant modum, quo
in ortu, ac interitu rerum utimur. Cum enim mutatio ab ente parum sen
sibili ad ens sensibile tendit, simplici
ter absolute generationem fieri ducunt,tum vero interitum accidere,cum
sensibile ens esse desinit,aliudque sensibile minus oritur . 3 Ens namq; id si pliciter appellant, quod sensu percipiatur , id vero non ens, quod sensu com praehendi nequit. ' Quemadmodum de scibila uide mens, haud autem sci-hi leno lis esse dicunt, , sensuum
perationem scientiae obtinere virtutem, ac naturam existimantes . 6 Praeterea ut animalia tamdiu existere, ac vitam ducere putant, quandiu sentire possunt, sensu enim propriam sortitur animal naturam tbj ita & cntia eatenus esse dicunt, quatenus cadere sub senissum queunt, veritatem modo quodam sectantes, dum scibile ens esse i udicant, sed clarum admittcntes errorem, dum sensus, ac mentis cognitionem confundunt . 3 Ex his es are patet id, quod est simpliciter gigni, ac interire ab ijs di. uersimode usurpari, qui & vulgarem hominum opinionem, & ipsam respiciunt veritatem . , Cum enim transmutatio ex terra in aerem fit, vulgares homines, quoniam sensibus conspicua magis terra, quam aer est, terram
transmutata fuerit materiam generari inquiunt: quand autem in non manifestim. corrumpi. 3 Ens enim.&non en e qusentiatur,& non sentiatur determinant:
fi Quemadmodum igitur illῆ ipso sentire,vel ipso possi viuere,& esse existimant. v ka Dipsas res modo quod prosequentes veritatem, ideautem dicente non verum.
opinionem,& secundum vecritate aliter, & generari liminpliciter.& corrumpi. .s Spiritus enim,& aer se nisi dum sensum quidem minus. svint,ideo,& quae corrum tur simpliciter in haec trans mutatione corrumpi dicuntur generari autem quando in tangibile,& in terra transisi mutata fuerit.
45쪽
Nationem corruptione nexi. nantviti Mi eurus, is prio. nem autem simplidem generationem exilictem alicuius
3 aut quod haec quidem margis,illa vero non, 6 3uteoRuod haee quide ina- 'Di bili est materia, rina,& quan illa vero mi- . nus est. γε in ro a s Quod autem dieantur haee quidem simpliciter genera. at,illa autem aliquid solum,
r,non ηx mutua generatione, o fecunduntquecuxin us nunc
ιε Nunc enim tantum deter . . . Inh Iatulustriuare onuri generatione exilicte corrupti
i simpliciter interireatum, tum ophistris j plieiter gigni, eum destrente aere ad
terram mutatis tendit. in ' Ar qui veri tatem sequuntur, quoniam aer hodia liquid magis, & praestantiori, nobia flue praeditosi forma est, quam te ra , mutationem, ques ad aerem tendimsimplieiter generationem, eam vero qua desinit esse aer, interitum absolui voca vivi buu' i ena nos V hl uanini diistis igitur mani festa lausa est, ob quam mutatio, quae generatio simis pliciter alicuius est, alterius secundu qumnteritus dicatur,quae vero,' abis his alicuius interitus est, ulterius se eundum quid generatio vocetur. . Haeeehim diuersitas loquendi ob eorum disenrentiam accidit; quae otium, a latea Itum subeunt. H Differunt autent, aut quia aliud horum sobstantia sit, aliud non substantia aut quia aliud petis istior, ae nobilior videatur substantia,
ulIud imperfectior, & ignobilior, . aut nae, aliud uuidem,ex quo,aut in quoditio sit sensibila magis, aliud vero sensibila minus existat. Sediain quam ob causam alia simpliciter gigni Alia secundum quid solum absolute dicamus,
eorum minimE spectata mutatione, quae ex se inuicem fiunt , de quibus dubit tum est, considerare oportet. Nunc enim id solum determinatum est, qua- re
46쪽
re cum unius generatio sit interitu sal. terius, & unius interitus alterius generatio exiitat, haud omnia, quae ad inuicem oriuntur, & occidunt eodem gigni modo, ac interire dicamus . 7 Id vero in praesentia quaerimus quam ob causam eorum, quae transmutari vicis.
sin nequeunt, alia quidem simpliciter, alia vero secundum quid solum gigni arbitremur, hoci est, quare addiscens non simpliciter gigni, sed fieri tantum. modo flaiens dicatur, quod vero satum
est, ut Ordeum, ac triticum absolute, simpliciterque gigni, ac interire omnes censeant. η Dico igitur, ut proposita soluatur difficultas, ab inuicem praedi. camenta differre . Alia enim hoc ali
quid , & substantiam significant, alia
vero affectiones & accidentia , ut qualitatem, quantitatem, & similia .s Quamobrem mutatio, quae ab substantiam, & hoc aliquid fit, generatio sim pliciter dicitur, quae vero ad affectiones, & accidentia tendit, haud simpli. citer, & absolute, sed solum secundum
quid,& cum additione generatio vocatur ., 9 Quoniam vero in omnibus praedicamentis duae rerum coordinationes insunt, atque in altera entia perfectiora, ac nobiliora, quae forma rationem habent, in altera autem minu S
perfecta, & ignobiliora, quae priuati
. ne iamlus, di omni come .ptione existente alicuius adisterius generatione, non similiter attribuimus generari,&corrumpi ii , quae ad inuice
Quod autem post dicitur non quaerit hoe,ied quare discens quid ein no dieitur simpliciter generari, sed generari seiens, quod pullulat gen
ll Haee autem distincta sunt praedicamelis; haec enim hoc aliquid significant, haec autequale, haec autem quantum. s Quaeeumq; igitur non substantiam signi heant, non dicuntur simpliciter generari,
sed aliquid seri. Io sed tamen simpliciter fieri
in omnibus generatio quιee, secundum ea, quae in altero oritwe,dicit . ,' t.
47쪽
smpliciter generari,haee auis gem secundum quid ,εc uni
uersaliter, c in bibst iijs ipsa dosin esti
nis vicem gerunt , existune. consenistaneum videtur in omnibus praedicamentis generationem simpliciter , &secundum quid assignari posse, adeo ut quae in eo collocantur ordine, in quo perfectiora existunt entia, simpliciter gigni, quae autem in alio insunt, in quo minus perfecta resident, secudum quid solum fieri dicantur. inare in subis stantia si fiat ignis, simpliciter generatio erit,si vero terra,secundum quid solum generatio vocabitur. EI in qua litate , si quis fiat sciens, generari simia pliciter dicetur, si vero nesciens euadat, secundum quid, & cum addittione gignetur . Ex quibus manifestum est, si absolute loquamur, omnem mu utationem , quae in substantia fit simpliciter dici, eam vero, quae in accidentubus contingit, secundum quid solum vocari; si autem per quandam com p rationem, ac respectum dicamus, & in substantus, &in accidentibus gener tionem simpliciter, cum nobilior subis stantia, aut accidens fit, secundum quid vero generationem accidere,cum ignobilior substantia, aut accidens Ori tur . Idemq; & de ipso quoque interitudicendum est. 3 Iam igitur exposuimus causam,ob quam alia simpliciter,alia se
cundum quid oriri dicamus, & in su stantijs,quae ex se inuicem fiunt,& vntia
48쪽
uersaliter in omnibus praedicamentis, quae interire, ac gigni queunt. ΤΑ Atque etiam perpetuae generationis causam attulimus, quae materia est ex eo, quod sit apta contraria suscipere, &i semper in substantijs generatio unius, interitus alterius,& unius interitus generatio alterius existat.
- Neci vero quis potest ambigere, quomodo perpetuo fieri generatio queat, ijs, quae desinunt esse, in nihilum abea
untibus. 3 in Nam quemadmodum vula
gares homines interire aliquid simpli
citer, atque in non ens abire aiunt, cum
ex sensibili ad insensibile mutatio tendit, puta si ex'aqua fiat aer: 3 ita &simpliciter aliquid,& ens gigni putanti eum ex insensibili ad sensibile accidit mutatio, puta si in aquam desinat aerio Sivh igitur aliquod existat subiectum,
fiue nullum, perpetuae generationis causam reddere possumus. Nam si aliquid abire dicas in non ens, etiam ex non ente gigni fatearis oportet, at que similiter ex non ente generatio, &in non ens interitus accidet. 6 Quare haud unquam generatio deficiet, quoniam entis, ac rei sensibilis generatio non entis, atque insensibilis interitus,& interitus entis, ac sensibilis generatio non entis,& insensibilis existat. Verum a dubitabit non iniuria aliis
I Et eiu generatio continuest causa,vi materia subiectu est, quoniam transmutabile est in contraria,&est alteri us generatio semper in substantijs alterius corrupti , & alterius corruptio alterius ge
1 At vero neque dubitare cia porto , quare generatur Alia quid semper deper itis.1 Quemadmodum enim, fleeorrupi simpliciterinquiunt, quando ad insensibile vene
3 similiter 8t generari ex noente inquiunt, quando ex insensibili.
subieetu,siue non, a S.TAomas. generatur ex non ente, quare similiter di generatur ex non ente, di corrumpitur m
σ Merito igitur no deficit: ge
I Sed hoe non ens simpliciter dubitaverit aliquis,utrum MDisitigod by Cooste
49쪽
rerem eontrariorum est , ut terra,& graue non ens, ignis autem,ac leue ens. lirs ri . stra
x An non , sed est terra ens, quod vero non ens , materia terrae,& ignis similiter. . mite ' ut , t Mus roviii i linio
.il id laesi Et an altera utriusq; mateis rial i. An non utiq; fieret ex se inuicem, neq; di ex contrariis,
x His enim existunt eontraria gur,terrae,aquae,& aeri.
quis, ut tum simpliciter non ens, ea quo entis generatio sit, oppositorum alterum existat, ex quo desinente in aliud oppositum accidit mutatio, ad cout cum ex terra fit ignis, terra ,& graue non ens, igni S autem , ac leue dicatur ens, sumpta oppositione quatcnus competit iis, quorum alterum priuationem alterius adnexam habet . a Reia pondeo simpliciter non ens , eX quoentis generatio fit, haud terram csse,
quae simpliciter ens est, sed materiam quae terrae, di igni sub ij citur. Quare di
cendum est ens fieri ex ente tanquam cxtermino, a quo, ex non ente vero, tanquam ex subiecto, seu e N materia, quae gignendi priuationem entis habet. 3 At quaeres an eadem sit materia, quarteriar & igni substernitur Θ Respondeo eandem esse materiam , quam omnia participant entia, qua tortum, ac inteis ritum subeunt. 4 Si enim eadem non esset materia, nec ad inuicem transmutarentur elementa, nec fierent ex contrariis, quorum idem esse oportet subiectum, de cuius posscssione vicissimpugnent . Certum vero est ignem , terram, aquam,& aerem Oppositi S pra dita qualitatibus esse quibus proprias exercere actioneS queant , communem igitur obtinent materiam, in qua eorum suscipitur actio. Sed verius tamen a D: a serendum
50쪽
serendum est partim eandem esse omnium materiam, partim diuersam. τ Atque eadem quidem est, o quia secundum propriam essentiam, ac naturam, imperfectamq; existentiam, quam perpetuo seruat, sub omnibus existit formis. a Diuersa autem est, quia secundum propriam speciem , & perfectam existentiam, quam ab ipsis mutuatur formis, in quacumq; haud mutatione remanet. Neque enim materia,
quae erat sub forma aquae secundum idem esse specificum, eandemque perfectam existentiam sub aeris forma in-
est,sed aliud ab ea esse specificum, alitaque perfectam existentiam recipitis Sed de his hactenus dictum sit.
Iam a vero substantialis existentia generationis cognita, quo modo ea ab alteratione differat perfecte, distincteque cognoscere oportet. Has enim mutationes ab inuice differre satis constat ex iis,quae dicta sunt. i Id igitur statuere neceste est , aliud subiectum, setiex materia, & forma substantiam comipositam, ε aliud affectionem, & qualiatatem esse, quae huiusviodi afficit, aedenominat subiectum, , atque non solum ad compositum substantiale, veru,& ad qualitatem accidentalem muta- ltionem fieri. e Iam tum alieratio est, l
sens sublieitur idem, a Mi -- η esse autem non idem
s De his igitur in tantum diiscium sit.
x De generatione autem, Scalteratione dicamus, quid differunt x Dieimus enim has esse alteis ras trasmutationes ab Inuice.
3 Quoniam igitur est aliud subiectum 4 8c aliud ipsa passio, quae de subiecto nata est dici. 1 & est transmutatio utriusq; horemi
ε alteratio quidem est,quando manente subiecto sensibili diti lente transmutatur in eius palson bu έ am contea rijs, aut medijs existentibus,