Augustini Pallauicini ... Explanatio paraphrastica in duos Aristotelis libros De generatione, et corruptione

발행: 1614년

분량: 216페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Deinde quod raro, Si o , Se

unaquaeque talium partium eli duplex, quemadmodum ti aliorum in materia formam habentium.

s Etenim materia dicitur, &

forma caro, aut Otia

pter considerandum in praesentia est quo modo similarium partium fiat accretio .s Notandum secundo est carnem, os , &ialias huiusmodi partes similares ex duobus partium generibus constare, quemadmodum & alia omnia , quae habent formam in materia. si Nam quaedam partes sunt,oquar pr prie ipsam rei formam , & figuram componunt, quaedam vero , quae ipsam componunt materiam .i Hoc pacto circulus cereus duo genera partium habet. Quaedam partes ipsam cerei circuli materiam confiant , earq, sunt plures cerulae abstrahedo ab omni proporti ne, & ordine, sed considerando solum eas, ut quantas, & capaces ordinis, &proportionis.mis partes ipsum componunt circulum, ut figura quaedam est, quendam inter se ordinem , ac proportionem includentes. Idem in carne,& osse, alijsqi similaribus animalis pamtibus contingere arbitrandum est. Κtenim hae partes non solum LX materia,std etiam ex larma existente in materia constant, quare & materiales habebunt partes ut plures catunculas, &plura ossicula secundum se praecise a cepta, di eas etiam obtinebunt parteS, quae exsorma,& figura desumuntur,ut plures carunculas, di plura ossicula , quatenus cΣtensionem quandam , α

72쪽

proportionem inter se, atque ordinem habent. Iam vero existimandum est aliquo accedente corpore secundum partes formar,haud vero secundum partes materiar accretionem fieri, ac proinde nullam esse partem illius formae, quam caro habet, quae in accretione maior,&in decretione minor facta non sit, cuilibet tamen parti materiae, neque additum aliquid esse, neq; detractum. Arbitrandum enim est, ut augendum corpus recipere intrinsecus alimentum queat, minutos quosdam meatus, ac poros obtinere,qui sanguine replentur, quem ex proximis venis augenda pars exsugit,atque imbibit. Quare dum caloris naturalis vi condensatur sanguis, di in substantiam panis vertitur, tota quaq; versus ad maiorem occupa dum locum ab anima distrahitur, atq; extenditur pars,caloris deinde actione renouantur pori, ac meatus, quibus iterum sanguine repletis denuo contingit accretio. Quonia igitur cuilibet parti per se sumptae apponi alimentum nequit,eneo, quod ,nec omnes partes habeant poros, nec possibilis corporum penetratio sit, haud poterunt similares augeri par.

tes, quatenus materialiter, ac praecise sumuntur , atq; extensas dumtaxat inuoluunt partes. Quoniam vero omni

bus partibus formaliter sumptis, ut ι quan

et Quamcuqite igitur partem

augumentari, c aduenietite aliquo, secundum formam

quidem est possibile, secundum materiam au em non

est:

73쪽

urabit eadem mensura quam a Semper enim alia ,& alia quae generatu

66 LIBER

quandam habent determinatam figuram, & extensionem connotando toriamam substantialem,cui ad animatas e ercendas operationes inseruiunt, apponi alimentum potest, similares necessario partes, ut determinatam hanc obtunent magnitudinem, ac proportionem augentur , & maiores evadunt. Et si enim partes materiae continuo fluant, nunquam tamen illa deficit proportio magnitudinis, quam similaris ab aniam a pars habet. Quare mirum non erit si quaecumque aduenientes partes cuilibet rei similaris addantur parti, quatenus determinatam cisiciunt magnitudinem.

Atq; ut haec facilius intelligamus ,

imaginemur aliquem eadem mensura, quae maior, aut minor esse queat, nen' pe vire, metiri aquam existentem indolio, ita ut cum uter impletur aqua,

maior, cum vero LXOneiatur, euadat

minor. Qui enim sic metitur aquam, utrem in quo suscipitur, extendit, eiusque figuram secundum quaslibet dimensiones amplificat. Iam vero cum hoc accidit, haud aqua ad implendum utrem infusa omnibus aquae partibus iam existentibus in utre intime coniungitur, hoc enim impossibile est, sed alijs aquae partibus aduenientibus, aliae

74쪽

nuior influit copia, quam effluat, maiorem extensionem, amplioresque terminos inflatus uter acquirit. 3 Eodem modo arbitrandum est partium simila rium accretionem fieri. Semper enimalia ,& alia additur materia in aetate, qua crescimus, &quia magis additur materiae in illa aetate, quam deperdatur, necesse est, ut quasi uter quidam tota magnitudo partis similaris secundum omnes suas partes fiat maior. ΑCum autem id contingit, cuilibet haud parti materialiter sumptae aliquid materiae ad ij citur, sed partes instar aquae instuentis in utrem, & effluentis ex illo

accedunt, ac recedunt. 3 Cuicumque vero formae, ac figurae particulae aduenientes materiae adimuntur parita, cusimilaris augenda pars secundum Om. nes sui partes, ut determinatae substant magnitudini, ampliores terminos acώquirat.

Sed haec eadem conspicua magis in dissimilaribus videntur partibu S, qu7per similares auctas partes incrementum suscipiunt. In his enim partibus dissimilaribus, ut brachio, & manu materiales, atque formales partes clare, ac di itincte magis cognoscimus, quam in ijs, quae similis rationis sunt,

manifestum est, quod in mortui homi

3 sie utique augmentatur materia caruis. 4 Et non euieumque partium aliquid adijcitur , ted hoc quidem dcfluit, hoc autem aduenit,s figurae autem,& larmae cui cumque particulae .

Tox.

I In his autem, quae sunt dissimilium partium, hoe magis manifestum, ut manu, quod propori ronaliter aucta essi 1 Materia enim altera existes manifesta est magis ipsa se ma hic, quam in carne, Schis,quae s milium partium. 3 Ideo,& mortui magis vide bitur esse adhuc caro, & os, quam manus, di bracchiuin.

75쪽

68 LIBER

Velitapropter est quidem, ut

quaecuuique pars carnis, M st. est autem ut nou ἔ

t secunctim sermani enim cuicumque accessit,

nis brachio , &imanu haud ampIius

appareat id, quod formalisi vicem rationis gerebat,nisi squi uoce.Neq; enim eadem manet figura , quatenus animae instrumentum erat ad ipsius operationes exercendas, sed abijt id, quod mam , & propriam rationem brachio ,

aut manui tribuebat. At caro eadem fere videtur hominis mortui, ac vivi, etsi re vera, mortua cum sit, ea forma li careat ratione, qua animata praedita erat. Neque enim formalis ratio carnis in determinata solum figura camis coin

sistit, sed etiam in tali figura, per quam

anima proprias eXerceat operationeS. Quia vero abeunte anima huiusmodi operationes edi nequeunt, haud amplius eam rationem formalem habet caro,quae ad veram efficiendam accretionem requiritur. Quoniam igitur in partibus dissimilaribus rationis mateorialis distinctio clare cernitur, in simi laribus eadem quoque partibus inerit, cum ad harum incrementum dissimilares accretionem subeant partes .: Quapropter manifestum est quaslibet carnis, aut ossis partes quodammodo augeri,& quodammodo non. Etenim augentur quidem secundum formam,& figuram, quia omnes partes alimentum suscipiunt,quatenus certam quandam figuram, & determinatam magnutudinem

76쪽

tudinem habent. si At secundum par

tes materiales haudquaquam augentur , quia OmneS partes materialiteriumptae alimentum suscipere nequeut, ex eo quod, nec ubique adsint pori, nec Perpetuo maneant, sed alijs de nouo genitis,aliae continenter effluant,ac Pereant. Ex his patet quo modo proposita de accretionis materia soluatur dubitatio. Dicimus enim corpDrea adue

ni eute materia accretionem fieri, nec Propterea vacuum, aut penetrationem corporum concedendam esse, quoniam

in poris, ac meatibus partium simila. rium susceptum alimentum, haud omnibus partibus materialibus intime iungatur,sed ijs dumtaxat, quae secundum externam quandam figuram, & proportionem sumuntur. Atque id etiam ex dictis patet, quaenam sit proxima, &materialis accretionis causa . Si enim quaeramus materiam , ex qua fit accretio , ea receptum in poris alimentum , & in substantiam viventis conuersum est. Si vero quaeramus mate

riam , in qua, ut in proprio subiecto

inest accretio, animatum videtur cor

Pus , qua praeditum anima est. Vt enim ipsum actuat, ac determinat in existens anima secundum partes, quas tali magnitudine , ac figura praeditas requirit ad proprias edendas opcrationes, ' Isusce-

77쪽

r Maius autem totum geneo ratu in est, adueniete aliquo quidem,quod vocatur nutrimentum,& contrarium. transmutato autem in eandem formam a vi si sieeo adueniret humidum, cum autem aduenerit,tran limitaretur, Sc generatetur sicc um.

3 Est enini vi simile simili augumentctu est autem ut dissimili.

Tis 3 I Dubitabit autem aliquis, quale oportet esse, id quo augetur. Manifestum utique quod est potentia illud. a Ph/lmpstum.1 Ut si caro,potentia carnem actu igitur alteruin.

suscepto in potis alimento extenditur, & ampliores sortitur terminos. Sed ut perfecte assequamur modum quo accidit accretio , de alimento quo

anima, ut exteriori utitur materia ad proprium augendum corpus, quatenus ad viuentis accretionem refertur breui ter agendum est. I . in M.t Ergo i totum viventis corpus cre sciri ac maius euadit aliquo accedeniate, quod alimentum dicitur, atque cor pori, cui adiicitur actu oppositum est, potestate autem simile, quatenus transmutari potest, & eandem specificam. suscipe, e formam, quam actu viues Ob tinet corpus. Atque line pacta si corapus augendii siccum existat,adueniens humidum alimentum erit, cum autem aduenerit, mutatum euadet siccum ..

Quamobrem simile quidem alim cavirm est, quatenus ipsum a facultate nutriti

ua mutatum corpus auget, dissimile vero, quatenus aduenit, &a vivente peros, aut radices sumitur. di i m

Quod si x quaerat aliquis, quale oporteat esse alimentum , quo vivens augeri debet, asserendum cit ipsum sic viventi sit apte natura dissimile esse, ut in potentia sit ad suscipiendam forma,

quam obtinet vivens, actu vero aliqua alia praeditum forma existat. Proin

de si caro augenda est alimentum p testate

78쪽

tem te videtur caro, actu vero quod, dam aliud carni oppositum corpus. hAt cum transmutatum iam est, ac periit. carni existit simile , atque eκ eo incrementum suscipit caro . ' Vt igitur fiat accretio, haud extra vivens corpus in carnem alimentum vertitur, sed cum in eo susceptum fuerit. s Aliter enim generatio tantum carnis esset, minime autem accretio . si Id autem, quod austgetur, alimento prorsus augetur. Quare seorsim existere alimentum ncquit,

sed corpori augendo permisceri, itaque in eius substantiam verti. 7 Ergo necesse est viventi, quod augetur alimen tum ad ijci, eique in minimas diuitum particulas misceri,&ab insita in eo facultate mutari, ut viventis sortiri fors nam queat. 3 Vt enim vinum aquam iniectam in se conuertit, si eam transmutandi vim habeat,eaq; moles ipsius augetur: y item ignis ligna sibi apposita urendo consumun in se transfert, ijsq: additis fit maior r. Q sic existimana dum est in eo,quod crescit, & actu exi stit caro, inesse animam effectricem auctionis causam, quae adueniens alimentum ex eo,quod potestate caro est, actu carnem facit. Quare ut alimentum augeat carnem ei simul uniri, & in eius substantiam verti dubet. Si enim seorsim ex alimento fieret caro, iam sola carnis

3 Corruptum autem hoc

Non igitur ipsum secuniaduin se,

s generatio enim e siet, non augumentati o.

6 Sed quod augetur,hoe. ν Quid igitur patiens ab hoc

auctum est,an mixtum

g Quemadmodum si quis vi

no super infundat aqua, hie autem possit vinum lacere, quod mixtum,

s & quemadmodum ignis

tangens urenda urit, Io ita in eo, quod augetur Et existentis tu carnu, quod inest augmientat, utim , adueniente potentia carue se eit actu carn cm.

11 Ergo simur existentes.

in Si enam seorsum. genera

79쪽

ad existentem adiungentem ligna. sed sic quidem augumentatio est: I4 Quando autem ipsa ligna accensa fuerint,generatio.

Tex. Αο. I Quantum autem uniuersale quidem non generatur, quemadmodum nec animal, quod nee homo, nee H qaod est fingularium . . ii

carnis generatio, minime autem die retur accretio . Hoc autem exemplo

ignis facile intelligi potest. Nam si existenti iam igni apponantur ligna, &

cum eo simul comburantur, haud simpliciter esse genitum asserimus ignem, sed ampliorem factum esse dicimus. 3 At vero si per se ligna antequam a dij-ciantur igni, comburantur, simpliciter esse ortum censemus ignem, absque eo quod ulla fiat accretio. Eodem modo si carni existenti adueniat alimentum, quod in eius vertatur substantiam, au istam fuisse dicimus carnem , si vero seorsim gignatur caro, haud alteri ad ueniens, simpliciter dumta Xat ortam fuisse carnem putamus. Ex quibus manifestum est mutationem, qua in camualimentum vertitur, eamque sic auget ad generationis potius, quam simpliciter generationis nomine dignam esse. Obijcies, accretio mutatio est, quagignitur magnitudo, generatio m gnitudinis ex non magnitudine fit, quemadmodum & unumquodque enseX non ente gignitur, quare falsum erit materiam,ex qua fit accretio, actualem habere magnitudinem. Respondeo in accretione haud magnitudinem uniuerse sumptam gigni, quemadmodum nec generatur animal,

quod aliqua species animalis, aut si gulare

80쪽

gulare aliquod individuum non sit .l Sed ut in substantiali generatione eate-lnus generatur animal, quatenus Plato, aut Socrates fit, ita:& in accretione eatenus effcitur magnitudo, quatenus hare, aut illa magnitudo fio. Quare eum in accretione singularis tantum-lmodo magnitudo fiat, ex non singu-llari magnitudine sit,& caro actuali praedita magnitudine ex alimento fit, quod actu aliam magnitudine habet. Ex quo vere accidit accretionem fieri eX materiria magnitudine pMdita, quar lia potestate magnitudo est. r Caro igitur, di os; aut manus,aut nerui,& similares partes alimento magnitudine assecto aduenico te crescunt,quod non actu, sed potesta te caro praedita magnitudine est. Ex his patet differentia qus inter accretionem, & nutritionem inest, ex varia,qua alimentum augere, ac nutrire aptum est ratione desumpta. t up t l. I-ῆ Etenim Gluia alimentum,quod augendo aduenit corpori, &' substantia carnis potestate c st, & magnitudoleius, dem y eatenus auget corpus ς cui aduenit, quatenus caro , t aut alia similaris pars actuali praedita magnitudine po, testate est. Necesse enim est in accro.

tione, εἰ carnem, de magnitudinem gia igni. 3 Eatenus vero adiectum alimen- l: tum nutrit, quatenus sola caro pol ij

1 sed ut hic uniuersale,ita &illic quantum.

adiicaietate quidem aliquo quanto, ted non carne quU

I Secundum igitus quod stotentia compositum ex vir que est, ut quanta caro, sic quidem auget.2 Etenim quantum oportet generari,& carnem. 3 Seeundum autem, quod solum caro est,nutrit.

SEARCH

MENU NAVIGATION