장음표시 사용
191쪽
Iebat. Eadem methodo Basilius ' exponit quod scripse Basilis 6 rat Gregorius Neocaesariensis, Patrem o Filium cogitarione nostra duos, ath post unum esse; respondet cnim, sic locutum non dogmatice, sed di lutando. Unde apparct in 'scriptis ejusmodi sententiam adversus quam Patres pu- . I , ., Ugnant esse normam & mensuram corum omnium quae rinant aut negant: hinc variantur sensus eorum, licet
nonnunquam iisdem vocibus cos exprimant,quas adhi-- κ .δ- λ η-bere solent haeretici. Clim disputant adversus Valenti. nianos aut Manichaeos, videntur cum Pelagianis facere.' Eadem ratione sicubi manus cum Pelagianis conserunt, videntur cum Manichaeis sentire. Si adversus Arium seruntur, videntur a Sabellio minus esse alieni. Vicissim cum Sabellium adoriuntur, ad Arium accedere videi tur, ut animadvertit Episcopus Bitontinus, de Augu- Comet M
stino in primis. Id ipsum quotidie accidit iis qui ad po-- - ipulum verba faciunt ; si in avaros invehuntur, parum Rom.c. . .aro.
abest quin prodigos commendent . ubi vero prodigos, ac nimium profusos insectantur, putes eos sordibus M tenacitati velificari. Sic apud Protestantes, qui inanes& euauidas illas figuras quas Romani Sacramentariis
nescio quibus commentitiis tribuunt, a se amoliuntur, ii ita interdum agunt, ut prima fronte videri possint Eucharistiae realitatem, quam vocant, statuere. Cum au- tatem adversus transubstantiationem realemque inclusionem disputant, ipsos a Sacramentariis istis stare jurares. Inter opera Athanasii extat Tractatus quidam, in quo neque nitorem, neque nervos, neque acumen jure ρ.n6. desideres. Caeterum ejus scriptor duarum in Christo ἀροι Si ι λῶν naturarum distinctionem tanto nisu constituit, ' ut ad
Nestorii placita deflectere uideatur, si ea tantiim legis λὶ, quae initio disputationis habentur. At postremum ca- ' h 3δ put ostendit ' auctorem in recta fuisse sententia. Si tempore, vel quapiam alia injuria ultimum hoc caput intercidisset, non poterat Scriptor ille, propter periculosas locutiones quas, aestu disputationis, quam aduet 'in. II T a.
192쪽
sus Eutychianos susceperat, abreptus. adhibet, Nesto rianus non haberi. Eadcm de causa Iulius Episcopus Romanus in oppositum eri orem, Eutvchianum, sciliacet, impingere vidcbatur in Epistola illa quam scribit Gennadius ' fuisse olim utilem adversus cos qui duas personas in Christo potacbant, nunc autem sinquit ille perniciosa probatur, fomentam enim eu Eut chianae o Timotheanae imietatis. Quod ipsum fecit ut alii scriptores, Gennadio recentiores, Iulii eam esse negaverint, eruque ab haereticis suppositam fuisse censuerint. Eadem Patrum istorum ratio fuit quae est gubernatoris, inter duos oppositos scopulos, alterum extantem ac conspi cuum, alterum sub aquis latentem, naevigantis; Dum ab eo queni videt totus Cauci, facile in cum quem non animadvertit impingit; ut navem, si non frangi, certEquati ac laedi necesse sit. Sic Doctores isti, quos Pauli Samosatent, aut Nestorii scopuli non latebant, sed qui bus Arii vel Eutychetis Syrtes, nullo tum naufragio ii fames, ignotae erant dum totis viribus in illis, a quibus sibi metuebant, fugiendis laborant, facere non potu runt quin, si in has non inciderint, ad eas tamen proxium c accesserint. de quibus, scilicet, nihildum sitspica bantur. Attende nunc quanta nobis cautione opus sit apud istos tam multis spinis obsitos scriptores ve tianti
bus, quamque acri judicio distinguenda apua eos sint &
causa a probationibus rei caput ac summa a parergis,M hvperbolae & meiosus orationis , ab ipsa auctorum sententia. Atque hinc porro expende non verum atque aequum sit uno aut altero Verbo,quae imprudentibus contra Valentinianos id Marcionitas, vel Nestorianos re Eutychianos disputantibus exciderint, ea decidi ac judicari quae nunc inter nos vel de libero arbitrio, vel de proprietatibus carnis Christi, veIde ipsius Eucharistia disputantur. Sed antequam missim hoc argumentum facio, notandum quoque est institutorum sive consuetudia
193쪽
num, tam in rebus secularibus, quam in Ecclesiasticis in primis mutationem , significationis item vocabulorum Variationem, non parum conferre ad dissicultates quas in legendis de intelligendis Patribus offendiamus. Nemo est in utrisque partibus qui mundi, imbic Ecclesiae ipsius, faciem penό totam immutatam fuisse
vel nesciat vel neget. Doctrinam nunc non moror; de cortico & toga Ecclesiae tantum mihi sermo est.
Quid factum est vetere discipIina ' quid severitate, occanonibus antiquis' quid Baptismi de Eucharistic adeo
mysticis caerimoniis Z quid ritibus in Clericorum ordia natione observatis ' Omnia ista defossa sunt. Alia ae vas, scilicet, alios mores postulavit. Cum ergo Veterum libri ad ista quς nos latent allusionibus scateant, necessario consequitur ut laboriosum sit admodum se sum corum in ejusmodi locis percipere. Sed longὸ major confusio a vocibus ipsis, quas, sed mutata signi sic tione , retinuimus. Papam , Patriarcham , Missam, Oblationem , Stationem, Processionem, Peccata mo talia , Poenitentiam, Confessionem, Satisfactionem, Meritum, Indulgentiam, cum Veteribus dicimus, δίsexcentas hujusmodi voces usurpamus , sed sensu , ab eo quem tum habebant non minus alieno, quam illorum aetas distat a nostra. Sicut olim sub Imperatoribus Romanis Magistratuum, rerumque veteris Reipublicae , diu mere in usa nomina. Sed sensu longe alio ab eo quem sub illa' obtinebam. Cum in veterum locum quempiam inci dimus in quo Romanus Episcopus Papa vocatur, confestim tota illa ambitiosa Pompa quae P pas hodie vel cingit, vel affectatur, etiam credo, ne quid desit, Praetoriana Helvetiorum cohors,etiam equia
tum praecurrentium turma nobis in mentem venit; cum
vel mediocriter in librorum istorum lectione versatis Papae nomen, quibusvis Episcopis tributum olim fuisse, notum sit. Ita si oecurrit exornologesis veli confessio.
Alico nobis hominem in genua provolutum, confessui,
194쪽
rum x lucubrationum narrant: vereor ne etiamsi hoc quod dixi, affectui fuerimus, multa tamen adhuc nobis supersit de vera eorum sententia dubitatio. Nam quod pertinet ad Commentarios, qui de locis Scripturae controversis nobis saepe consulendi sunt, en quid de iis scribat Hieronymus, Latinorum omnium doctissimus, quiq; paucis Graecorum hac in parte concedit. Commentarii inquit) quid operis habent ' Alterius dicti edisserunt: quae Hieron. T. - obscure dicia sunt ita sermone maniste lint, multorum se - .itenti in replicant, cir dicunt; hunc locum quidam sic edisserunt; adires smalii sic interpretantur; ian sensum suum o intelligentiam his
te, fimontis, o hac nituntur ratione Armare, ui prudens Lector. cum diversas explanationes legerit o multorum vel probanda
vel improbanda didicerit, judicet quid verius sit, o quasi bonus
trapezita, adulterinae monetae pecuniam reprobet. Num diversae interpretationis er contrariorum inter sesensuum tenebitur reus qui in uno opere, quod edisserit, expositiones posuerit plurimorum ' Et quae eodem loco sequuntur. In eundem seu sum loquitur variis operum sitorum locis. ' Hic es Commentariorum mos inquit in i ct explanationum regula, ut o Id. Ibρ 3. niones edi erant. Et hoc non Iolum San Atarum interpretes Scripturarum, si secularium quoque litterarum explanatores t Id φο g. faciunt,tam Latinae linguae quam Graecae.Fateor valcle miram a ver RU T 'esse hanc commentandi rationem. Quid enim certi,t ' in
quid comperti haurire lector potest ex hujusmodi variarum opinionum in acervum ita congcs Lirum farragine. nullo indicio demonstretur aut innuatur, quae sit earum vel sequenda, vel fugienda, quae probabilis,quae necessi ria, quae ad rem denique, de quae non 8 Sed quandoquidem sic Hieronymo libuit, quaecunque causa ad id cum induxerit, facile est videre ipsum pro suis non agnoscerσquaecunque in Commentariis suis ponit. Et cum generaliter loquatur deforma δί conditionibus Comment riorum, dubium non est quin caeteri Patres in eadem de eommentariorum legibus, sententia fuerit, suosque quῖ inter eorum opera nobis supersunt, ad hanc normam
195쪽
eomposuerint. Unde videre est quod quamvis in ejus generis scriptis sententia vel explicatio nobis occurrat liquido tradita, non ideo sequitur tamen auctorem reipsa in ea fuisse sententi . Forsan non suam ex alio intcrprete refert. Quod si nonnisi ex liquidis limpidisque fontibus haurire studuissent Patres, nullasque nisi probatae pietatis, fidei, & Joctrinae Scriptorum, vel opiniones , vel oppositiones, in suis commentariis referrent, minus periculi esset a multiplici confusaque farragine quam congerunt. Nam etsi rcstaret dubium an genuina esset sententia Patris cujus nomen praeseri, atramen, si ejus non esset, constaret sani alicujus auctoris esse, aequalisque, vel parum disimilis auctoritatis. Sed quod . rei caput est, nullo discrimine, jejunis, imo quandoque periculosis M ex auctoribus suspectis, infamiaque apud Ecclesiam laborantibus desumptis expositionibus commentarios suos reserciunt. Saepe monet Hieronymus quisquis eum cum cura evolvet id facile animadverte Ucommentarios suos qui maximam & sedatissiman operum ejus partem constituunt, totos contextos esse, ex Originis, Didymi, Apollinaris M aliorum expositionibus, qui jam tum malἡ audiebant, quod in protrudendis propriis sententiis essent audaciores quodque, ut est apud Hieronymu ingenta suum facerent Ecclesiae Sacramenta. Hoc sane mirandum est. Nemo illo acrius in isto Auctores invehitur, qui sanctae illius societatis inter ipsum, Theophilum M Epiphanium adversus Origenem, cjuseque discipulos, initae facilE princeps csset. Nemo unquam tam acerbe Rustinum excepit, propter propinata Latinis Origenis toxica in libris quos exco interpratatus fuerat. Et tamen in ejus Commentariis parum abest quin Origenis explicationes utramque paginam faciant, quas non temperatas lectoribus imprudentibus& nulla antidoto praemunitis offert. Sic in Commentariis in Prophetas perpetuo congerit Varias, etiam Judaeorum, expositiones, ita ut tibi, dum Hi onymum,
196쪽
docentem audire te putas, saepe cum Iudaeo, aut cum haere cico res sit. Si Patribus, cujus cssent expositiones quas afferunt nos monere visum fuisset, & sigillatim
auctorum quos sequuntur nomina recensere , ea, quam
amplexi sunt, Scripturas interpretandi ratio, longe plus utilitatis, minusque confusionis attulisset : Haec enim nominis indicatio, quanti faciendae cssent siententiae &expositiones illae praemonstrasset: sed id rard observant, ut animadvertere est in tio aibas Hilarii, Ambro si j t Jc aliorum, qui Origenem de alios quos compilanti Vide I Scriptores ne semel quidem nominare dignantur. A pud Ambrosium certe non solum periodos, sed de paginas integras ex Basilio reperias, at, ni me fallit memoria , nulli bi ejus nomen occurrit. Alienas sententias ad quasi suas proponunt; non ideo tamen se teneti putant ut eas nobis tanquam idoneas x convcnientes praestent. Hieronymus Commentatio in Epistolam ad Galatas vult Petrum a Paulo oeconomico reprehensum non quod reuera eum reprehentibilem existimaret, sed ut ea
reprehensionis larua Sc hypocrisi cum interea praeclarEi sis inter se conveniret Gentiles aedificarentur & ser- Mentur,ut i inquit sob erva, ae legis,qua nocebat lacomm. . miis qui ex Geni bus crediderant, corruptionis h pocrisi emen Z et daretur, r u erque populussa vos fret,aeum ut circumciflonem laudunt Per tam sequuntur, sin qui circumcidi nolunt Pauli praeda aus Iber rem. Augustinus cum hanc sentea - hilam non probarer, scripsic ea de re ad Hieronymum ni rer& cr, isto more, ino letic in medium affercns rationes propter quas ab eo d gentiret. Extant adhue utriusque Epistolae. Ad haec Hieronymus multa His . o. ad vi quidem mitifica respondet. lnprimisve id negat se . n. ιβ piae tarc d bere ca omnia quae In libro setipsit : quo. ' E , 'que doceat ici se jure tacere. quaedam vel ba ex sua in il
ne dignissima siunt. Nam poli indicata Origent; Didymi, Apol ita is, Theodoti Herac orae, Lusebij E.
197쪽
. seni, Adrexandi haeretici , & aliorum scripta , subditi , , , ' Itaque, ut simpliciter fateare, legi haec omnia , cor in mente
mea plurima coacemans accito nolaris, vel mea, vel alienadicraui,nec ordino, nec verborum interdum,nec siensivum memor. Nonne insignis est,& magnifacienda dignaq; quam imitemur , haes S. Scripturcs cxpl candi ratio' Tum
conuersa ad Aυgustinum oratione , fi quid igitur inquit λreprehensone diguum putaueras in explanatione nostra eruditionis tuis fuerat quaerere ea quascrinimus habeam tur in Graecis. nisi iEi non rix sent, tunc meam proprie sint tiam condemnares. Alibi in eundem sensum resipondetR iiD V- - fino criminanti quaedam a Commentario in Piophetiam1hi A. , Danielis , ab ipso perperam suo judiciol scripta..Hac
' ratione ut pernoscamus quae Hieronymus ex sententia i sua In Commentariis scripserit, evolvendi nobis erunt omnes isti Scriptores Graeci veteres , adeoque faciendum erit quod fieri non potest cum pleraque ista Scrip ta petierint , nec quicquam Commentatori tribuendum erit quantumlibet ab eo disertὰ assertum &consimatum, nisi prius cerib constituerimus nihil de . eo apud Veterum ullum extare, a quibus iste exposula- nes tuas mutuatur est,nam si apud ullum eorum e secationum eius vestigia occurrant, pro certo habeto nihil: eas ad Hieronymum pertinere , qui nihil aliud fuit quam Istorum notarius, vel librarius, vel certὰ interpres. Agnosces quidem ex eiusmodi centonibus quam scite Patres ex tot variis Scriptoribus hinc inde decet pia contexuerint, sed ad ipsi in eadem fuerint sententia necne , haud facilius inde cognosces quam de fide M opinione librat i; ex libro quem describit, vel de senten-' . tia interpretis ex sci ipto quod ex una lingua In aliam :B. .τ4. t... transfert, unde sequitur ii stimonia ex eiusmodi scriptis P . desumpta , siue pro nobis, sue contra nos, nullius penes uana οι- esse momenti. Nec id Cardinalem Bellarminum latuit qui ad locum ex quodam Hieronymi libro sibi obiectum
respondet. Hieronymuου eo loco ex aliorumsententia locutus .
198쪽
PATRVM. Issest ut saepe facis in commentariis Epistolae ad Ephelios , o io i .
alio loci s. Eadem ratione Perronius ad obiectionem qua pro Scripturarum Veteris Testamenti canone ex Hilario aduersus Ecclesiam Romanam Protestantes petunt, resipondet confidenter, obseruationes eo loco ab Hilario faetas eius non esse sed Origenis, Commentario in primum Psalmum, cuius partem Hilarius in suum in Psalmos prologum transtulit; tametsi nihil ille de ori gene toto hoc loco dicat. neque uspiam significet e suapte,an Origenis fide ea tradiderit quae illic de Scripturis habet. Haec vero Perroni j responsio eo selo nit, tur,quod Hieronymus variis in locis te statur Hilarium
suorum commentariorum maximam partem ex inigene trans IuliiL . Quandoquidem ergo, teste Hieronymo, haec est omnium in genere commentariorum apud Veteres ratio; quomodo nobis constarn pot*rit an illi quae in iis habentur ex sua sententia tradiderint, δn ex. quopiam alio transcripsierim Z Quandiu vero de hoc anahNgitur , quae ivis , quisve usus tesse potest testimonium quae exi iis seu in hanC , seu in illam patiem in c*ntrouersiis nostris desumuntur ' Atque ita manifestumi est hanc methodum, quam Patres in suis Scripturae expositipia, bus secuti sunt, dubia reddere ea ipsa quae omnium di
sertissime docent. olii Sed illi sortasse in suis saltem ad populum concioni--bus &hon iliis diligentiores suere, δe vel in huiusmqdi saltem scriptis ea tantum adhibuere quae ipsi met sent,rent &icrederent. An ergo hic certi esse poterimus ipsos ex animo loqui, linguamque,non alienam,sed suam 'sententiam exponere i Putauerit quidem aliquis in. lyco tam sacro,unde greges sibi commissos docebant, nihil unquam ab ipsis proponi debuille quod non cqnse rent verissimum. Sed praeterquam quod supra osten bmus ipsos, non semper omnem veritatem p tam secisse, sed eius partem quandam propter Ethnicos, vel x γri tostilentio texisse ; Cardinalis Petronius ,. mygdus ille
199쪽
ia curiosis Antiquitatis indagator, eos his ipsis de causens.. t. i. . , , paulo etiam ulterius progressos docet. Cum enim al populum, in quo erant & Catechumeni Scripturam ex-tia ponebant, si forte in locum qui de Sacramentis ageredinciderent, tum ne ea mysteria aperire paulum declinabant pro genuina Sc reali expositione quam in pectore clausim cohibebant, allegoricam & symbolicam ac, ut loquitur Cardinalis, accessoriam ct coliat lim afferebant , qua rudiorum animum arte aliqua explerent.. Nam si, cum de hoc argumento se offerebat agendi occasio, prorsiis tacuissent, mirum id auditoribus visum
fuissent, susipicioni as, imo& offensioni locum dedisset
V tergo & exterorum expectationi satisfacerent, & my- .sterium tamen in occulto continerent , eos hac ratione
eludebant, id scilicet proponentes, non quod ipsi optimum & verissimum existimabant, sed quod suo proposito maxime conuenire iudicabant. Sic pueros nucibus aut ludicro aliquo oblectamento fallimus ac lactamus, ut eos a rerum maioris momenti cupiditate avocemus. Qui ergo , quae iis locis apud Patres habentur, pro nat, uis selidisque expositionibus , genuinisque ipsorum semtentiis accipiunt, illi vel b multum errant, D umbram pro corpore amplectuntur. His artibus lusisse Sanctos istos viros vix credibile esset, nisi fidem faceret tantus Cardinalis , quo etiam auctore hqc impraesentiatum: ', proferimus, S ex eodem sequentia haec exempla damus. Augustinus cum in sextum caput loannis incidisset, in quo i ut ille quidem putatὶ de Eucharistia agitur, tot allegorias, tot aenigmata & ambages ei myst rio obtendit, ut , si fides Cardinali habenda sit, ne una quidem Augustini extet toto tractatu X X V I. periodus quς non effugium aliquod elusionemve, ac verae, pei sectaeque de hoc capite definitionis dissimulationem & imminutionem aliquam contineat. Sic ille panem qui de caris de cendit, interprςtatur , donum Spiri-rus Sancti.Daturus,inquit,Dominus Spiritu Sanctum, dixis
200쪽
ρ ισι panem qui de caelo descendit. Tu, praeeunte de tam p., .n.rjis. diserte docente sianctissimo Doctore , putabis hunc esse vi s. g. gcnuinum loci sensum. Sed caue ne sic putes , nam ex Caluino ostendit Cardinalis id fieri non posse. Eodem ii. . i. quoque modo recipit quod idem Augustinus subdit, aliquando post Hunc inquit cibum opotum societatem vult intergi corporu er membrorum suorum . quod es sancta Eeclesia in praedesinat s ct vocatu se tum ualis o glorifcatis sanctis is fritibin ejus Quis nisi Perronius praemonuisset
exii ininuius fuit Scriptorem istum cadeo religiosum ut
in grauem cum Hieronymo contentionem vencris.,
quod ille simulationem Paulo ausias esset tribuere 9 hic docuisse hanc esse mentem Domini, nisi eam reuera esse sensisset8Cardinalis tamen pleiaque sibi a Protestantibvs ex eodem Auctore objccta hanc ipsa ratione solvit; ut verbi gratia hunc locum. Credere in Christum eis manducare panem vivum: de hunc item mi credit in eum manducat, invisibiliter aginatur, quia se invisibilis reη citur.Et hunc denique: Si quὴ manducat ex jse pane non morietur, si quod pertinet ad virtutem Sacramenti , non quo perimet ad vis bile Sacramentum: qxi manducat intus non soris, qui manducat in corde,non ut prem'i dente. Co tendit Cardinaliςa Augustinum his omnibus locis veram plenam & integram definitionem istius carnis de can. guinis Cluisti manducationis suppii mere, eiusque loco meditationem hanc allegoricam de accessbriam Catechumenis obtrudere , ut eorum oculos perstringeret, curiositatemque eluderet. Eadem animaduei sione soluit locos allatos ex Theodoreto ,. Sc Gregorio Naaiahaeno,i quem dicit ' Eucharisitam corporis δe sanguihis Christi antitypum vocare, eadem ratione qua Abraham ' b. cum inter tufideles versaretur, Saram sororem suam di cebat, veri quidem aliquid dissimulans, nihil tamen falsi . enuntians. Pari modo haec e Clementis Paedago explicat. Caro osarius Christi fides sic, promisso. Denique ut paucis abiolvam hac obscrvatione ita delectatus