장음표시 사용
201쪽
', est, ut eam pene ad omnia patrum to ea inculcet. ' Ita,
. . celeberrimus disiputator, suas illas famosas, & omnium ' Π ny sermone jactatas solutioncs hausit . Non jam disquiro i.. 'bi 'anc Obseluatio omnibus quibus a Petronio adhibetur os sos. 1 AE . Patrum locis congruat non enim dubito quin paulo se- isi U' i ueriores rerum a linatores viti fidem in multis sint de- 13.17 31. 1 1. iid laturi Sed uictimque si , hoc nunc quidem satis γ est, quod ille statuit' Patres in suis apud plebem concionibus & tranatibus hac methodo frequenter uti, cum' inde liquido sequatur , nobis non posse 'eonstare eos solidas de idoneas eas explicationes & sententias apud
seiposos censuisse,quas in hoc scriptorum genere adhibetit. Quemadmodum ensiti Cardinalis Augustini, Gregorij, Theodoreti & Clementis locorum vim infringit , eodem jure , si Protestantibus 'objicias loeos quosdam ex Homitiis Chrysostonii & Eucheri, petitos qui videntur adversus eorum sententiam diserti , norme regerere possint Patres istos, de liis rebus apud plebem
Meutes, ea oeconomia usos, ut dicerent, non quod optimum verissimum censerent, sed quod magis ad aliorum aedificationem faceret 8 Metuisse ne sicca & crudaveritatis declaratione fi igescererit populorum studia 'Cum inquiunt multo probabilius es et timere ne Sacramenta in contemptum venirent, quam ne adorarentur,
ut reuer Patres longe studiositis huius Sacamenti m teriam , dc contemptui per se obnoxiam, dissimulant, quam eius sormam, cuius natura venerabilis est, quo fit ut saepe manifeste dicant esse corpus Christi , cum plerumque esse aut fuisse panem taceant. Superest e Scriptis Patrum tertium genus, polemi cum scilicet, cum aduersus fidei sitae adversarios, Ethnicos, Iudaeos. , vel haereticos disputant. Supta vidimus quantam obscuritatem in hanc partem mentis contentio inserat, quod quidem vitium ex la animi perturba' 'aione,minime verb ex ullo proposito quo tunebris po-
202쪽
tius qu in perspiculiati studerent ortium habuit. Nam cum omnium studiorum , sive animi affectuum, ea sit indoles , ut iis animus nonnihil perturbetur, fierique aliter nequeat, licet a sinctissimis quin dum in contro- velitis magni momenti versantur quaIes stat quae ad . religionem spectant j commoveantur percellanturque mirandum non est, si in his rebus , Parrum d Issertati6nes iis motibus & quas coloribus nonnunquam Inspergi& variari videamus, quibus plerumque suffunduntur eorum ora quorum animi ejusimodi studiis commoventur. Sed praeter turbas quas Pati ibus incogitantibns per - .se attulerunt illa: animi concitationes, notandum cst piaeterea in hoc capite eorum si ve propositum , sive dis . putandi methodum magnas in eiusmodi Scripta dissi Liates invexisse. In hoc namque Scriptorum genere fas esse existimabant quicquid ad causam facit adhibere, ut ut alias infirmum & a nostra etiam sententia alienum, pariterque quicquid suscepta cauta repugnat repudiare ac refutare, licet alias verum & admittendum. Sed ne haec observatio miranda & incredibilis videatur, age , eos ipsos hac de re dissi rentes audiamus. En tibi
ergo Hieronymi, Padium omnium Censoris longe accuratissimi,veiba. Is enim cum in se, tum in caeteros semmam illam ingenii vim qua excellebat Convertens, plura hujus generis de Patrum stilo, methodo, ingenio ac sententiis quam quisquam alius observavit. Simul diei. - tinnuitvlora es e videlicet genera dicendi, se intertitera 'f
vagam esse di putationem, se advenario re onden em nunc haec, nune illa proponere, argumentari ut libet,aliud loqui, aliud agere, panem, ut dicitur,oPendere, itim tenere In .sequeti aurem aperta frons,o ut ita dicam ingenuit in nec effarius. Aliud es quaerere. abud di ire laltero pugnandum in astero docendum est. Tu mesaniem in praedio, de
uua periclitantem dro m g surdoceaHNoli ex obliqvis de non putaris olnus inspere, directo perrute gladio,
203쪽
'Petibi est hoHem dolis ferire, non viribus, asino haec ara μ' sa strinantiumsit, alibi minari alibi percutere legite,o Icι Τν Vos, Demos enem. Legite Tullium,ac ne forsan Rhetores vopis ae siticeant, quorum artis eis verit mitia magis qu3m e . Legite Batonem, Theophrasum, Xenophontem, Arso eo I' reliquos qui de Socratis fonte manentes diversis cucurrere ravata,quid in illis apertum. qui simplex est Vc βψ nonsensuum 'taui sensus non victor . Oragenes, Me ιγ o ius, Eu ebius, os naris multis et esuit millibus ribuota Versus Celsum Po,phyrium Considerate quibus arg me iis G quam lubris oblematibus Diaboli spiritu contexta verta Ao quia interdum coguntur loqui,non quod lenis Iti, sex q*od necesse est dicunt a ersus ea quae dicunt Gensicis. Taceo de Latinis seriptoribus Ter usitano, priano, Minuic , ne orano,Lactantio,Hilario, ne non tam me de enisse quimalios videar accusesse. Hactenus Hieronymus. Quod vero de Paulo subjicit quem iisdem quoque artibus usu in putat, de eo non est disputandi locus, quod nunc de Patribus solis, non autem de Apostolis agamus. Patres quidem diserte testatur in disputationibus suis aliud nonnunquam dicere, aliud in pectore clausum gerere panem ostendere, manu lapidem tenere, alibi vulnus intentare, alibi indigere, cogi interdum verba sua , non
ad id quod sentiunt, sed ad id quod necessitas post uiat
flectere. Id ipsum , ut a nobis supra observatum est, bcta . . . de Dionysio Alexandrino agnoscebat Athanasius, eum, M. D.αm-- scilicetscripsisse, non simpliciter quasi quid sentiret de-- - - clarasset, sed coactum veluti occasione propter eos quibuscum ipsi negotium erat. Neque aliud volebat Basilius, cum in responsione pro Gregorio Neocaesariensio , p. t ., .distinguebat inter dogmatice diserere dc disputare Eodem
p '. . redii quod dicunt aliquidper dispensationem vel arconomia
. ,. Vsorib/re; his enim vel bis significant apud te quod sentias cohibere , detque eo uci detrahere , vel addere certis quibusdam de causis, si quando de eo contendere necesse sit. Quemadmodum cum quandoque accidit ut aqua
204쪽
aqua stirsum ascendat, spatium quod alioqui vacuum futui tam esse, repleat, non ideo eum motum illi naturalem & usitatum esse inseres. Idem Patribus, in dis putationum augustiis versantibus. accidit, ut vitandi ut ita dicam cuiusdam vacui,a quo sibi metuebant, gratia,
motum suum naturalem genuinamque sententiam nonnunquam omitterent , dc in contrariam tantisper . cconcederent, dum se expedirent. Sed hoc vel tacente Hieronymo ipli eorum tractatus diserte fatis loquuntur. Haec enim vis eoς nonnunquam subegit varias secumque pugnantes sententias diversis in locis sequi, frigi, d linque& calidum ex eodem ore efflare, M identidem, vel rationi, vel Scripturae, vel reliquis Patribus adversa - .ri. Quas enim tam hebes linquit idem Hieronymusὶ o sic ais inscribendo ruris est, ut idem laudet se damnet' aediscata P Is destruat, o des fructa aedi cet' At Patres id frequenter faciunt sequitur ergo ad id suo quodam consilio adactos fuisse , idque oeconomice de per dispensationem, ut loquuntur, fecisse, quandoquidem prudentes , eruditosque viros fuisse constat. Exempli gratia Hieronymus peregrinationes ad loca sancta, ut ad Hierosolymorum uin iabena adeo commendat, ut dicere non dubitet, adorasse D. ., ubistiterunt pedes Domini, σ quasi recentia natiuitatis oeracs, acpasionis vidisse vestigia, partem pietatis esse. Qui conueniunt ista cum iis tam multis quae in contrariam sententiam habet epistola ad Paulinum. Δuorsum inquies verba sunt claudentis quae de hoc argumento dixerat Jhaec tam longo repetita principio Z videlicet ne quicquam fidei tuae deesse putes,quia Hierosol mam non vidisti, nec nos idcirco m liores existimes quod huius loci habitaculo fruimur. fCyruoriNU Plane ad Gregorij Nissent mentem , qui de hoc argume to epistblam scripsit eorumque sententiam refellit qui Φανώς i. αν-t panem pietatis rixistimant Hierosit mam videre. Iu dicet e ....ibi. nunc aequus Lector quibus quai uisque diis ultatibus Hios DHPatrum scripta haec methodus involvat atque implicet Qui enim cognostere poterimus exanimo ne ij loquan-
205쪽
tur, an secus 8 Prioneri magant, an tentandi & experiundi tantum gratia Z fallendine an alendi causa panem ostendant Z Num quae adhibent problemata solida sint, an lubrica, dogmatice: ne an oeconomicu loquantur Profecto Senatus judicia si in hanc formam conciperentur, nullam unquam litem deciderent. Quod enim Nisj v so.ad excipit Hieronymus; Debuerat sinquit prudens s beni- - gnus Lictor etia ea quae videntur dura asimare de cate ,σnon in uno atque eodem libro criminari me diversas senteriis
prorutisse, id, inquam , verum quidem est,sed dissiculi rem non tollit: sequenter enim , utut solers & indu- stilus sit lector , impollibile est ut de ea re judicium serat , ut, exempli gratia, si desint ea ex quibus judicium institui vult Hieronymus. Si ex Auctore, cujus is locus est qui explicandus pio ponitur, nihil nobis praeter ipsum locum superest, vel certe praeter caput tractarii nave in quo is Auctori excipit. Quam multa hujus gcneris occvirunt in hodiernis de religione controveisis i Quid
item fac icinus, aut quo nos convertemus, si ex Patre, qui nobis explicandus est, nullus alius nobis testat dei eodem aig mento locus, saltem qui sit pei spicuus , vel , e Scripto qu: d non sit gymnasticum x et polemici ni
Q. is judcx L dcbit in his contradictionibus t Sed quod longe d ilici l. imum cst ipsa illa quae instituendo & sormando judicio nostio praescribit Hieronymus no nibus eadem placent: sed ut sunt singi l. rum studia, ita . aliis ait ident . aliis displicent, & quae huic dura ac scabra. i. vidcntur, cadim alius laevia ac facilia censet, pro par - tium quisque suarum it pcnio. Itaque non jam de partium dogmatis cx Patium sententia, scd plane contra de horum sententia ex illarum studiis judicandum erit. - Neque Len gnitas illam quam in nobis Hieronymus rem, quirit vel hilum promovebit, inab ve: enduin est ne ipsa ι plurimum noceat. Nam quo majori benignitate Patrem quempiam complexi stetimus, tanto majori ope& cura nitemur,ut ejus scnsum ab ea sententia quam avel samur, licet
206쪽
licet sorsui eius ipsemet genuina fuerit, abducamus ut in locis illis quos proxime ex Hieronymo & Gregorio Nusseno retulimus, id ipsum Protestantibus' durum de intolerabile videtur, quod eorum aduersiariis suave& acceptum est. Alter in eo loco explicando sudat, qui alterj planus ac facilis est. Qui huic textus Auctoris est, alteri glossae instar habetur. Quisque pro suo in utrumque hune Scriptorem studio contendit eos in suam sententiam trahere , id est, a propria dimouere , cum fieri non pollit ut utramque uterque amplexus sit. Unde videre est ex verbis Patrum, licet disertissimis, de eorum sententia nobis constare non poste , siue Scripturas e
plicent,sive de suggestu populum doceant, siue de fide
Hanc autem esse etiam plerorumque Pontificiorum de Patrum obscuritate sententiam docent Iesiuitarunt qui caeteris fere in illis partibus vulgo praeferri solent, voces ac testimonia. Nam ex eo Sodalitio scriptot non
ignobilis Adamus tradit quid Augustinud de gratia o a'i' ν a)ά- his senstrii, id ab Ecclesia praesente melius nos distere quam seri muυ.llis ex spsius Augustini libris. Itaque ex huius quidem hominis scitis, Gustra Augustini, frustra aliorum Patrum
monumenta leguntur ac teruntur, ut eorum quae sue iit
de controversiis religionis capitibus sententia discamus ac pernoscamus; in isto hoc immenso quidem sed tamen casso de inutili labore ; recta adeunda est Ecclesia praesens, id est , ea quς nunc Romae prςsidet. Illa una est quae
latentes Patrum sensus eruere , quae caliginem de tenebras quibus eorum oratio tecta atque involuta est discutere queat. Quod si ab isto quaesieris unde scire licebit quae sit praesentis Ecclesiae de istis iudiciu inc non enim
cuiusvis est Romam ire; aut Papalis,quae istic sedet, Ma jestatis responsa consultaque de singulis , ut emergunt, dubitationibus, impetrare Non dubito quin te sit ad suς iis . . , Societatis Patres statim amendaturus , quum isti , sicilicet,jactant summi Christianae religionis Ponti uis oraculum ρε- ι
207쪽
esse. Certὶ cum anonymi s quidam Scriptor, ex eorum Theologorum numero quos vulgo Iansienistas vocant,t. 1.f., via. Adami mentem ita accepisset; alter, ex eadem socie c. du Par tate, Collegij Ble sensis Rector,nomine Briseceritas, ro- respondet,se suo que Augustini & caeterorum Patrum liberos legendos quidem putare ac censere, sed ita tamen ut eorum sensum ex praesentis Ecclem, Scholamur que uetque ore petant, neque iniiciatur, quin hactenus
summi Pontificis oracula dici possint illi suae Societatis Scholastici I heologi quod ij Pontifici sint oris o organo.
rum vice, quorum ille miniuerio interpretatur , scilicet,se quas declarare vult de rebus Diuinis siententias. Denique exempli causa, affert duas nescio quas recentissimas c jusdam de sua Societate Catecheses, quas quicunque imgerint, os facili sane ac expedito compendio in octo docemve paginis reperturos ait quicquid Augustinus de gratia veri ac catholice siensit. Non jam queror qudd apertε nobis isti,dum sic agunt, illudunt, qui Patrum, ad quos provocant, sententiam ex sua interpretatione pendere volunt; quod nihil aliud est quam summam& ultimam de iis, quae cum illis nobis sunt, controuersiis iudicandi potestatem tibi ipsis attribuere atque vindicare. illud unum obseruo, si ex Patrum scriptis planὰ liquidoque intelligere non possunt lectores quae eorum fuerit de iis quae tractant ac disputant,sententia: si ut quid senserint discamus, ad praesentis uno quoque seculo Ecclesiae tribunal, & hoc nostro, ad Iesulticum sed alii tum, unicum scilicet summi Christianorum Pontificis oraculum,confugiendum est. Omnino consequens esse ut statuamus. Patrum libros magna obscuritate laborare.
208쪽
Ratio VII. Patres in isdem si dei capitibus non semperpesii se, sed e quibusdam siuia sinientiis nonnun
quam δε cc se prout exercitatione, vel aetate
EX omnibus auctoribus Ecclesiasticis soli Veteris MNovi Testamenti scriptores rerum divinarum no- intitiam praeter ordinem, asstatu coelesti, sunt consecuti. Reliqui omnes institutione , lectione, meditatione, ut moris est, eam adepti sunt. Haec seientia iis in mentem momento non venit, ut superioribus,sed per gradus crcuit, paulatimque prout aetate prouehebantur, usi & experientia incrementa accepit, unde fit ut scripto eorum
eiusdem vel ponderis vel pretii non sint omnia. Quis enim non videt ea quae quasi ludentes inter pueritiae vel adolescentiae oblectamenta , effuderunt, longe minoris osse momenti quam ea quae aetate maturiore scii erunt 3 Quis exempli gratia epistolam illam quarn, Hieronymus, dum essct adolescens , inad pene puer primo imp tu lasic utentis aetatis , Calcntibus adhuc ' in ad v Rhetorum studiis atque doctbinis , ad Heliodotum tu e usit, cum grauissimis scriptis qua Cano capite , arata rugis fronte , maturo ingenio , consummarisque studiis Ecclesiae dedit Z Patres in veritatis cognitione cum aetate, midusque proscisse , luculento exemplo docuit Ai gustinus , cum quaecunque tota vita K Apserat, in se cetia te excussit & rccensuit, in ii sique ingenue x bona si de notauit qui quid animadversione dignum visum est in Retractation om libris, omnium, quae poste litati reliquit, illustitissimo praeclarissimcuiue Unon sol im di Ebinae, sed etiam candidi stimi modest .ssi inique pectoris mea certe sentenIia, monumento. Re
209쪽
scit Hieronymus Origenem, longo ante tempore, in o. i. senectute sua, epistolam scripsisse ad Fabianum Romam, T x. - o. nae urbis Episcopum, in qua testabatur poenitere se mulo torum quae docuerat de scripserat; Nec dubitandum est sis . . quin simile quid plerisque Patribus acciderit, ut qua pro veris aliquando tradiderant, ea postea improbaue- Ex hac autem obseruatione nascitur nobis nona L.m i dissicultas in proposito nostro inquirendi de Patrum su-
cur μή I i' per controuersiis nostris genuina sententia. Cum enim eorum quae scripserunt illa iit ratio, liquido patet , ii ex eorum sententat pugnare nobis animus est, neccssirium esse ut nobis constet non solum quod in ea fuerint, sed etiam quod in ea ad mortem usque per scuerauerint. ιν in isti. Li,in Vnde Vincentius Lirinensis in decantatissimo loco do Scriptotum Vcterum sententiis ac controveisias nostras ut ea tantum rata & fixa
habeamus quae ipsi constanter, ut loquitur, docuerint de in quibus permanserint. Idipsum suo exemplo pei spicue docet Carcnnalis Perronius, Nam in controuersia de Divinarum Scripturarum canones quem in Ecclesia Occidentali eundem semper fuisse contendit cum eo qui constitutus est in Concilio Carthaginensi ui in quo Macchabaeorum libri Canonicis accensentur cum se urgeri sentiret variis locis qui ex Hieronymo in contra riam sententiam afferuntur, hunc nodum ut soluat, re p., ἡ.wlite spondet inter alia, Patrem istum ea scripsisse quae ipii ob. Lιυδ injiciuntur, cum nondum studiorum suorum maturitatem omnem assecutus esset, eumq postea, accuratius de veritate sensus Ecclesiae edoctum, sententiam mutauis. se eaq; omnia, quae in genere M sigillatim in tribus prologis scripserat, in quibus Machabaeos e Canone eliminat, reuocasse. Et ad aliam obiectionem pro eadem sententia ex Gregorii Magni Commentariis petitam re- id Ibid, spondet eodem modo, S. Gregorium, chira ista scripsit, nondum Papam fuit se, sed Diaconum tantum. Legatumq; Constantinopoli apud Graecos egisse. Vel infir-
210쪽
mae sint solutiones illae, vel profecto de nullius Patris
testimonio considere possumus, nisi prius nobis constet, non solii in ipsum nunquam sententiam revocavisse, vestim etiam ea de quibus agitur,adultis maturisque studiis scripsisse. Atquc ita ruisus in novum Labyrinthum Incidimus. Primum enim unde & quomodo arcanum istud explicabimur , cuius vix ullum vestigium apparere potest, Pali cm, scilicet,qui obiicitui sentcntiam quae opponitur in senectute non mutasse. Si omnes, aut potuissent, aut voluissent Augustini modestiam imitari mirus laboris nobis incumberet : Sed vix ullus, siue olim, sive hisce temporibus qui hoc exemplum sibi imitandum duccret, repertus csi. Vinus Caidinalis Bellarminus nostris teir lolibus moilcstiam illam multis , tetroscculis mortuam & tepultum suscitandam sibi censuit, edito Retrachalionum libro, qui tamen varie
ab uti iusque religionis eruditis acceptus est Sed si, ut visum cst Ca:dinali Perronio, nullius Patris sciatentia fidem facere potc it, nili contum malis studiis quid senti. ret scripsciit, nulla mihi spes est hac via posse nos quicquam pr g di. Quicquid enim opponas promptum ei it non miniis his quam illis ad singula quaeque testim ia regerere. Q i scimus num Doctoris illius maturuissent studia , cum Tiactatum istum edidit; Quis
praestabit non iis lcm ibi ibus qui is si postea illuxerimi
mentem pei inde ut capct,irca liti siliciaeque sententiam,
una cum pilis, mutasse Z At c jus nihil apparet in Scriptis ipsius. Esto. Quot Scriptores , non retractatis libris de scntentia in qua olim fuerant, discesserunt ἱ Nonne perire potuit liber in q o a Vetere sententia se recessisse significavit Z Si illa sols fuisset Retractationum Augustini, nouissimorum quorundam ejus operum , quae fuit
sexcentorum aliorum non minoris momenti, cum ejustum caeterorum Pallum, quae tempus absumpsit, pro indubitato haberemus ipsum humanorum operum praevIsivem praedestinatioius causam statuisse , cum apud.