장음표시 사용
251쪽
quid de rebus elusimodi testantur, extra omnem dubitationis aleam esse positum,. ne sic quidem id videtur magni ad rem nestram usus futurum' Primo enim raro simpliciter docent, quae fiterit de capitibus hodie controversis Ecclesii; sui temporis sententia. Id enim Hi storici est, non Doctoris, cuius est in pietate & religio-i ne instituere,probare, hortari, in vitia & crrores in vehi, , quid faciendum aut credendum sit exponere, non vero quid credatur aut fiat narrare. Sed ellam tum cum deside & doctrina siti temporistestantur,de ea tantum quae palam crat, atque adeo ipsis nota esset, agere possunt ;ncque ad latentia aut ignota trahendum cst eorum testimonium. . At, ut demonstravimus, quid Christiani omnes, qui thio, temporis in vivis erant, inad quid pastores qui ipse, praeerant de fide sentirent, compertum habere non potuerunt: privatorum quorumdam tantum potuit ipsis nota esse sententia. Cum ergo etiam ij, qui maximi Ecclesiae authoritalcm faciunt, isingularum Ecclesiarum fidem errori obnoxiam csse fateantux , Ω- . cile in videri Patrum testimonia, quae sententias non eerto veras ex bibent,quaeque adeo examinari Sc probari
debent stantum abest ut ad nostram fidem firmandam& probandam idonea sint exigui esse in hoc argumen.
to usus. Quantumvis autem Ecclesia Romana singulorum Ecclesiarum de fide sententias nunquam fallere censeret quod tamen non do t) medium tamen hoc apud Protestantes esset incisoax quos omnes norunt in alia esse sententia. Certum autem est ex rebus consebiis, & ab adversario , quem persuasum Vis, agnitis, petendas csse probationes ; alias , ut a sententia discedat,
nunquam impetrabis. Clim ergo Patrum de fidei A: Disiciplinae ecclesiasticae sui temporis statu testimonia eiusmodi sint, superest ut alia ipsorum effata expenda
mus , quae non tanquam rerum a se visarum testes , sed tanquain rerum quas ipsi crederent, credendasque cxistimarcidoctorcs,pronunciarunt. Enim vero ut ut tincti
252쪽
& eruditi fuerint, homines tamen fuisse, ac proinde errori obnoxios, negari non potest , maxime cum de rebus fidei, adeo sepra hominum capitum positis, sermo sit. Solus Dei Spiritus mentes & calamos eorum in omnem Veritatem deducere potuit, cosque qua ratione sanctis Apostolis & Prophetis Veteris Novique Testamenti libros scribentibus adfuit, ab omni errore immunes praestare. Nullo autem modo nobis constare potest Spiritum Dei perpetuam lucem mentibus ipsorum assedisse, rerumque omnium de quibus agebant veritatem eos docuisse, neque id ipsi sibi sumunt, nemoque, quod sciam, . id iis tribuit, praeter Decreti Glossatorem, qui in Scri-c Ἀπι- ptis Patrum omia usque ad ultimum lora teneri jubet, hoc re. D 9. e. . nomine ab Alphon se de Castro de Melchiore Canota .. Theologis Hispanis merito castigatus; cui tamen hoc in .. His .f. e. delirio silccinit etiam LucasThidensis Episeopus , ape T. p. 'L Mi - tὶ significans Canonicorum Pan um sic enim appellat) ῶ-cta veneranda esse sicut Evangelium Dei, quasi per Spiritum Can. ι .9ς. Sanctum prolata, & ad eorum libros impudenter detor-prta ruens quae de Canonicis Scripturis dixerat Augustinus .. H. e. Ego sic eis libris, qui iam canonici appesiantur, didici hunc
Fi Ἀρ- P timorem honoreisque deserre, ut nultam eorum fribenaeo e 3. 61ο. E. D. rassee auriam credere, Sec. Sed cum istorurn somnia omnes nunc explodant , iam coeptam disputationem ita pertexamus. Cum nonnisi rebus vocis fidem adhibere teneamur, apparet quandiu non constat veras esse Pa- triuia sententias, iis nos nec poste nec debere credere. Cum autem ex nuda ipsorum auctoritate de eo cons a- re non possit, necesse est ut alia via ad hanc inquisiti nem contendamus, homines enim Derunt, iique non . semper Spiritu ex alto afflati I Recurrendum csi ergo, . vel ad Scripturam sacram, vel ad ratioεinationem, vel ad traditionem, vel ad Ecclesiae, quae nunc in terris ver
satur, institutionem, vel ad quampiam aliam quam ipfi adhibueri ut rationem. Vnde apparet nudam eorum assertionem non esse idoneam quae sententiae alleui pro
253쪽
fundamento substernatur. Praejudicium quidem eorum assertio aliquod asterre potest quod fidem provocet, cuna,qua sinat apud nos existimatione non secilEcred mus viros tantos eam sententiam sequuturos fuisse quae falsa sit: quod argumentum probabile est duntaxat,cum . auctor, de quo agitur, merus est homo; at ubi de fide agitur, nullo modo admittendum est, cum fides non probabilitate aliqua, sed veritate necessaria niti debeat. In hoc negotio ea est Patrum quae reliquorum Docto-
Iuta, ratio; adeo ut tanti sit eoi una assertio, quanti simiratio SI auctoritas qua ipsam firmant atque fulciunt, Huncitas i per usum habent, qhiod eorum nomine per Cellantur mentes nostrae, attentiusque, expcndant quae docent, cum rebus faliis tam praestantes viros fidem ashibitisse non fiat vera fimile. Sic in scientiis humanis longe' diligentius Aristotelis, quam cuju suis alius Philosi is bi, qui minoris fiat, sententi, expenditur, qudd apud omnos sero praejudicatum sit non solere stupendo illi in- genio ea quae veris adversantur probari. Caeterum sit rem ipsam instituto accuratiori examine se aliter habere deprehensum fuerit, nuda ejus auctoritas nihil persuadet hic enim quod sapienter ipse dixit locum habet. Sanctum esse veritate cuju libet amicitii te a Meponere. Suntocrgo si placet Patres eodem in Philosophia Christiana πι---vi
loco quo in seculari est Aristoteles, fatebor eorum de αμοῦ, α religione sententias reverenter esse habendas atque pendendas fatcbor de veris maximis, a praecipua em ditionis ac sanctitatis fama florentibus, non cile temere quicqua secius susipicanduin, neque corum placita abs que graui cui denti ratione erroris aut vanitatis, prae .sertim in ro momentosa, insimulanda, ita tamen ut meminerimus eos homines fuisse,qui nonnunquam vel mimoriae, vel intelligentiae, vel judicij criore labi possunt. Expendenda deinde sunt eorum scripta ad rincipia ex quibus conclusiones suas eliciunt, neque ipsis fides no atra pilus superiiruenda quam de eorum veritate nobio
254쪽
cerib constiterit. Si mihi non de Patribus, sed de quibusvis aliis sermo esset,nihil ad superiora adderem; cum Ilaec satis,ut videtur,doceant ipsorum auctoritatem tantam non esse, ut necessario in eorum sententiam concedere teneamur: Sed quia de Patribus quaeritur , quos quanti faciat Ecclesia nemo nescit, age,ne quis nos criminetur aut suspicetus de honore iis debito quicquam detractum vel decerptum velle, hoc ipsum argumentum paul6 accuratius excutiamus ,&ex rei ipsius rationibus ostendamus, Patrum, vel in seipsis, vel nostri respectu, majorem non esse auctoritatem quam ea est quam ha ctenus ipsis tribuimus.
Ratio II. Patres ipsis negare nudis suis abstitionibus ab lui andum csse in iis quae de religione. ixi in medium aserunt.
QVae sit veterum Scriptorum auctoritas nemo nos certius docere potest quam ipsi veteres, quibus sua molitis quam nobis perspecta fuit se clarum & indubitatum est.Aurem ergo ipsorum de ea testimoniis prςbe, mus,&, si tanti apud nos sunt quanti eos esse profitc-mur , ipsorum hac in parte judicium revereamur, ipsisq;
neque majorem neque minorem honorem quam expetunt exhibeamus. Cum, propter capitis secundi h pistolae Pauli ad Galatas supra memoratam expositionem, ἀortum esset inter Augustinum Jc Hieronymum , duo splendidistima Ecclesiae Latinae lumina,nonnihil controversiae,illae,ut ab ea se,qua urgebatur,sex aut septem Scriptorum Graecorum ab Hieronymo obiectorum auctori- rate,liberaret,quanti omnia id genus Scripta faceret his ipsis verbis exponit. Ego inquit si eor caritati tua solis eis
Ecripturaret libris qui iam CaIoniti appellamur idici Mne
255쪽
timorem honoremque deferie, ut nullum eorum auctorum sim--Drbendo aliquid erras missime credam. Ac si aliquid in eis
endero literis quod videatur contrariu veritati,nihil aliud T. a. fi .F. quam vel mendosium esse codicem ei interpretem non assec itim esse quod dictum es et me misime imellexisse non am- r. i. r. siti bigam. Alios autem ita lego ut quantalibet sanctitate doctri-c nhue praepolicant, non ideo verum putem, quia ipsi ita cense runt,sed quia mihi,vel per illos avniores Canonicos,velprobabili ratione, quod a vero non abhorreat,persuadere potuerunt. Nec te, mi Frater,sentire aliquid aliter exsimo: prorsus, i quam,non te arbitrorsic legi libros tuos velle,tanquam Proph tarum vel Apo stolorum, de quorum scriptis quod omni errore eareant dubitare nefarium es. Deinde postquam locis ab Hieronymo allatis alios quosdam opposuit, ita pergit. Ganquam,sicut paulo ante dixi, tantummodo Scripturis Ca- ω r ἰnonico hanc ingenuam debeam servitutem qua e 1 stu ita is. a. 'sequar,ut conscriptores earum nihil in eis omnino errasse,nihil fallaciterposuisse non dubitem. Haec autem monuisse tantircferre existimauit vir sanctus, ut eadem ipsit in alibi inculcare ac denuo repetere non piguerit. Lectorem orone moleste serat si locum ea de re unum aut alterum, tametsi paulo longiores, hic descripsero. uod genus lite- διι Li emi. rarum, inquit, de libris agens quos scribimus non cum auctoritate imperandi, sed co consilio ut exercitatione pro fictamus, non cum credendi necessitate,sed cum judicandi libertate legendum es: cui tamen ne intercludehetur locus o adimereturpseris ad is ciles quaestiones tractandas atque
versand o litauae ac stili saluberrimus labor, disracta es a pο
flerioram libris excesntia canonicae auctoritatis metres, ct m.
ni Tesamenti, quae Apos olorum firmata temporibus, persc-cesiones Di porum o propagationes Ecclestarum tanquam in sitae quadam sublimiter consituta es, cui serviat omnὼ - delis pho intellectu8. Ibi, si quid absurdum moverit,
non licet dicere, auctor hujus libri non tenuit verisistem sed aut codex mendo e , aut interpres errauit, aut tu .
non intelligis. In opustulis aurcm pseriorum qua libris im
256쪽
numerabilibus continentur, sed nullo mari illi suratissima
Canonicarum Scripturarum excellentiae coaepvantur etiam in
quibusicunque eorum invenitur eadem veritas,lo e tameis es impar auctoritas.Itaque in eis, si qua serre propterea dissonare putamura vero, quia non ut dicta sunt intestiguntur,tame liberum ibi habes lector audi ome judicium, quo vel approbet quo placuerit, vel improbet quod enderit, ct ideo cuncti ejusmodi nisi vel re Ia ratione vel ex illa canonica auctoritate defendantur,ut demon esu ue omnixo ita esse siue reri ρο-
tuisse quod vel dissulatum ibi es, vel narratum, sicut aes i-cunit, aut credere noluerit, non reprehenditur. Sed & in L i. d. opere dc Baptisino idem Augustinus Donatistis Cy-ς. O 'priani , & Synodisuiusdam Carthaginensis nomina o jectantibus in hanc sententiam sermone sane luculento respondet; riuu inquit ne iat sinctam Scripturum C no icam , tam veteris, quam novi Testamenti certis βῆ ter minis contineri,eamque omnib inferioribus Di coporu υμ. te/is ita poni, ut de illa omnino dubitari di ceptari non possit,utrum verum , vel utrum rectum sit,quicquid in ea se pium esse confiterit Z Di coporum autem sit tera ,quae pos co firmatum canonem vel sicriptae sunt, vel cribuntur, perser monem forte sapientIorem cuiuslibet ita ea reperitioria, σper aliorum porum graviorem auctoritatem doctio remque prudentiam, se per Concilia licere reprehendi, quid in es or- . te a veritate deuiatum est ' Et ipsa Comici quae per singui ν. regioues,ves prouincias, sunt plenariorum Conciliorum auctoritati,quae Lut ex uniuerso orbe Christiano sine ullis ambagibus cedere ' i aq; plenaria saepepriorapo sterioribus emendari,cu aliquo experimento rara aperitur, quo clausim era' , cox no Dur quod latebat,sine ullo 'pho sacrile superbiae, si e ulla in ta ceruice arrogantiae, ne vita contentione liuidae invidiae cum sancta humilitate, cum pace catholica, cum caritate
chrisiana' Sed Se sequens locus dignus videtur , qui hialq ioque describatur: inquit) quorum Ibra di tali
257쪽
h3noriscentia, ut i se debetur hominibus, aliquid in eorum scriptis improbare atq; respuere forte inveniremus,quod ali- tersenserim,quam verit is habet Dino adiutorio vel ab aliis intellicta, vel a nobis.Talas ego sum inscriptis aliorum; tales volo esse intellicures meorum. Atq; haec hactenus Augusti- δ Dus ; quibus, ut in multis aliis locis quos prolixum esset
huc referre, diserte docci Patrum in scriptis suis assertio- Trisis. e. ηnes, non ipserum auctoritate, sed rationib. quas afferunt , niti de fide non esse nisi Scripturae aut rationi consonent, sc.i. r. δα.&ex utraque esse cxaminandas, cum hominum sint qui falli potuerunt. Vnde liquido sicquitur quam nunc ad , Δhibent methodum ad demonstrandam veritatem nosinicere. Dc opinione quadam vel de alicujus Scripturae sensu ambigitur. Affertur ad eam rem Patris sen- vastentia , plane contra quam vult hic Augustinus, ut de Patribus ex Scriptura, non vero ex Patribus de Scriptura ιν, 1. Laia.. fiat judicium. Enimvero , cx Sancti istius viri sententia, uetit Patris alicujus assertio non minus diserta esset advorsius Protestantes quam sitnt Concilii Tridentini canones , non erunt tamen illi reprehendendi si negaverint se ei fidem ante habituros quam vel ratione certa, vel Literarum Canonicarum auctoritate confirmata suo-rit , quod si praestitum fuerit se ad eam admittendam ita demum paratos fore. Si ita se res habet, nihil hic faciunt auctorum nomina ; in rationum ab iis allatorum . ponderibus totum negotium vertitur pensandum, non .
qui sint auctores, sed quam solida sint quibus nituntur argumenta,& inspiciendum quale sit quod ossertur, non
quae sit vol facies, ve I manus offerentis, ac, ut verbo diticam, a peribia is ad res tota disputatio rescrenda est. N que vero Hieron vivus aliter instituendum censuit ; sunt tenim hae ejus voces praefatione in secundum Commentarium in Hoseam. Tune id est postquam reversa fit erit terra in terram suam , post obitum videlicet sine no-x. - ω .minu dignitate sola iudicantur Ingenia, nec considerat qui l
258쪽
pm, siue laicus, Imperator o Dominus, miles C rvus, aut in purpura es serico, aut vitifimo panno iaceat, non honori diversitate sed operum merito odicabitur. V et de jure, vel de facto agit. Vel docet sic fieri oportere, vel simpliciter sic seri plerumque narrat. Si priore sinasu accipienda
sunt eius verba, nominibus Scriptorum prorsus Onanem auctoritatem abrogat, decernitque no praeter operis.' ipsius merita , id est , rationes S argumenta, quicquam aliud consideretur. Si posteriore modo accipiantur eius vel ba, videtur eorum sensus falsiis futurus. Cum certum sit homines plerum quo potius ad librorum insςrruptiones, quam ad res ipsas de quibus agunt attendere. Sed ut ut sic accipiantur, plauum est hanc agendi rationem Hietonymo probari, quam no verbulo quidem in-
. nuit sibi displicere. Si ergo eius judicio stare vix, mitte, sodes, grandia Hieronymi, Augustini, Chrysostomi MCyrilli nomina. Facessant paulisper virorum tantorum . dignitates atque insignia , infulae si sorte, mitrae, sacra
pallia. Specta,non quid fuerint, sed quid dicant ; Non
personaru in merita, sed rationum momenta expende.
Ita jubet Pater Hieronimus , Quo sit ut eos non possim non mirari qui, licet in veterum lectione versetissimi,
P., .a. d. lectorum judicia declamationibus oratoriis occupant, ηδ' dum auctores quorum testimoniis utuntur estusilli nid 'f' /' laudant, tam intemperanter, ut etiam interdum narrent
. quam illustri genere nati, quam liberaliter educati fuerint : adhaec quam perspicaci ingenio, quo sedis splendore, quo dignitatis apice, qua rerum gestarum gloriasirouerint. An id per Rhetorices praecepta liceat nunc quidem non inquiro, hoc unum, ac, ut quidem videtur, jure meritoque dico ; istis non bene cum nuper allata Hieronymi sententia convenire. Sed jam ad alios lo- - cos ditertiores progrediamur ut certius pernostamus quae maximi istius Antiquitatis Aristarchi de hoc argu mento sententia fuerit. Scio sinquit ad Alexandrinum
259쪽
solos,aliter reliquos Tractatores ; isios semper vera dicere' H ιν o. μ' ritis in quibus a ui homines errare. An clarius potuit quod et supra dicebamus docere Z Et in Epistola quinta & sexa- , , ' 'gesima,chm de erroribus Origenis egisset,Erraverunt,in- evnc quit, alij tam Graeci quam Latini quorum non necesse estpr
ferre nomina e videamur eum non sui meriso, sed aliorum mererere defendere. His ille verbis statuit ex rationum momentis de opinionibus esse judicandum. Et paulo post Sic eum Originemὶ legam inquis ut caeteros,quiasic erra- U. Ibi .uit ut caeteri. Et alibi de Scriptoribus Ecclesiasticis,iis ipsis,scilicet , quos hodie, Patres vocamus, de de lapsibus S erro tribus, qui in eorum libris' occurrunt, in genere agens. Fieri poteti, inquit, ist vel impliciter erraverint, velad. si LM, alio sensu sicripserint,vel 2 librariis imperitis eorum paulatim scripta corrupta sint,vel certe antequam in Alexandria iij si 't ' μ'
daemonium meridianum, Arius niseretur, i olenter quae aes minus caute loquutisint qua non postat pervers rumhominum calumniam deconare. Locus pr. aestantissimus, Aquo breviter, sed liquido & valide,pleraq; ea probamur quae bactenus in hoc Tractatu exposuimus. Attende nunc,amabo te, quanta cautione legendi S expendendi sin auctores istisquam accuratὰ consideraudum nun quid in Scriptis corum librarii poccarint ; an non Ipsi ob-sciue loquuti sint; annon negligenter animi sui sensia di .gcsscrint,aut per errorem ea enunciarint. Alibi post relatas variorum auctorum sententias super quaestione quadam de qua interrogatus fuerat,iat convenientissima eligatur subdit. Nec iuxta Pythagora discipulos' udicata Id. v.tii. r. doctoris opinio, sed doctrinae ratio ponderanda es. Quae ver- ba liquido confirmant eum esse quem diximus illius to ''7 ci sensium, quem supra ex secundo in Hostam Commen- itario retulimus. Tum haec subjicit. Meum propo situm ea Antiquos legere, probaresingula,retinere quae bonasum, se a fide Ecclesia Catholicae non recedere. Secundum noria
quam ipse Epistola 76. statuit. Ego inquit Origenempropter eruditione sic interdii legendum arbitror quo modo Te ρ ε , --
260쪽
imilianum,Novatum, Arnobium, Apollinarium o nonnulI Ecclesii icos Scriptores Graecos pariter o Latinos,ut bona eorum eligamin,vitem que contraria,iuxta Aposolum dicemisi omnia probate,quo bonum es tenere. H c passim incubcat, magnaque libertate censoriam virgulam identidem stibagit in superiorum sententias & expositiones, inge- νὰ. ρ. ii. .d nue exponens quid de singulis sentiat. Neatus C priani, - T. i. inquit, de Scripturis Dirinis nequiquam diuesseruit Iuchto V, ε, - θ' ctorini martyrio coronaim quod intelligit eloqui no potest, Laciantius uIinam tam nostra consimarepotu siet,quam facile aliena defruxit, Arnobius inaequalia o nimiuι es, e operis sivi partitione 'confusius.S. Hilarim Gallico Cothum no attollitur, se longis inferrim perioris involvitur, se a te . Monesimpliciorsifratrum procul es. Non reseram quq alias
habet de Origene,de Theodoro de A ppollinari, de clibliastis, SI aliis quibus apertu aduersabazur,quosque, ubi- Cuncti occurrunt,asiperrime excipit tametsi non dissimu-
u.; . ViX quisquam fuit maculosior diserte scripserit,eum L. Apostolos Ecclesiarum magistrum neminem nisi imperitum negare. Sed ut de iis solis dicam quorum nomina nulla unquam infamia in Ecclesia ioborarunt,audii sodes , ut Rimicium Augustodunensem , Ecclesiasticum auctorein, lemulceat. Inuumerabilia sunt, inquit, quae tu illius jὸ . . t mem ni sordere visas t. Et paulo post, Tam
in ἡ . r. λ. m o videiure. Vistimasse de cate , t nemo po sit de errori Wi. C. bus ejus judicare. Eorum siue sententia , sive expolitioncs - Ο cadem libertate rejicit, & quidem interdum non sine dicteriorum aculeis. Veteris Testamenti veritatem. Hcbraicam acriter defendit, versionemq; Septuaginta Interpretum innumeris erroribus scatere contendit: li cet ciun vetustissimi Patres,tum qui superstites eo tempore erant, ut ne plures nominem,Augustinus, in alia essent pene omnes sententia, & septuaginta seniorum, opus divinum censerent. Narrationem de septuaginta.