Joannis Dallaei De usu patrum ad ea definienda religionis capita, quae sunt hodie controversa, libri duo, Latinè è Gallico à I. Mettayero redditi; ab auctore recogniti, aucti, & emendati

발행: 1686년

분량: 411페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

derit nos in dexteram maxillam obvertamus & alteram l. & alias ipsius ejusdem generis meditationes. Hilarius adeo ista scribendi ratione delectitur, ut dum Scriptu- u C. T. ει ram interpretatur sere in ea totus sit, utque ad eam sibi viam sternat fingit nonnunquam in Scripturis absit lis quaedam& impossibilia, quae tamen nulla s riat, ut, hac data porta, ad allegorias confugere possit: ut in Psal. ιλnegat cxplicari poste quod ibi habetur Iudaeos super

ὴ organa suae quasi in regione quam Euphrates & Tygris '. alluebant nullus si isset amnis, nulla salix, nullae arbores aquaticae. Ibidem velut nodum nactus vindice dignum haeret ac rogat, quaenam a Propheta ba Babylonis dicta sit,& cur ni ῆra dicatur ; quae saud dissicultas adeo est solutu facilis , ut ne pueros quidem in ea explicanda ad allegorias confugere necesse seerit. In Psal. I 6. per nubes quibus Deus Coelum operit intelligit Prophetas, & sper pluviam quam parat terrae doctrinam Evangelicam, dc per montes in quibus producitur foenum ProphetasM Apostolos, & per jumenta homines; & per pullos corvorum Gentiles; asseritque haec aliter, id est, ad litet am , intelligere non tantum erroris, si irretigiositatis . .

esse. Q ud est de Scriptura ludere si hoc non estZ s. Alibi por volatilia caeli, de quibus Dominus dicit quod

Mon sierunt neque congregant in horrea, Immundos spiritus intelligit, & Angelorum coelestium claritates per fria lilia agri quae non laborant neque nent. Vereor ne Le- 'oris patientia abuti videar si hic desicripsero quaecunque ille habet mirifica de historia duorum daemoniaco-ium quos Dominus sanavit in regione Gerasenorum de Ii ς i porcorum per praecops in mare casu,de fuga pastorum, D' & de legatione missa ad Dominum ne urbem adiret, velu totam rius expositione attulero in uri . cap. io. Matth 'I' Nonne duo passeres asse veneunt ' Per duos passeres intelligi peccatores corpore &anima constantes, qui licet

nati sint ad volandum pennis spiritualibus, minimo se

292쪽

vendunt peccato, & unum fiunt, animae subtilitate in naturam corporum ingravesce te, & alia ejusmodi figmenta, quae lectores cordatos non tam aedificare quam: in stuporem dare possunt. Neque gravior in hoc geocream, tu .l. aut modestior filii Ambrosius. Allatis enim his Domi, i, ni verbis. Si lubueritis fide cui gran napis, dicetis huic monti tiagere, o iactare in mare. Hula,cui3 daemonio isquit a quo ise invasimfuerat eo oppressus. Cui vacabit plura exa-pla videre, legat sermones ejus in Psal. ii 8. Opus alias praestans sane & eloquentia sanaque doctrina refer tum , lectusque adeo dignissimum. Dissicilius fortasse tueri t quae non raro idem in Scripturae verbis ludit legitime purgare. Vt cum ea Valentiniano & Gratiano tribbuit quae de Christo&Ecclesia dicuntur in Cantico Cai

Id. T a. d. ticoriam tit dubii te frater fratrem mihi, lactentem ubera, is i τοῦ ' matris meae . Inveniens te foris Uculabor te,a sumate es ducam te in domum matris meae, se in secretum ejus quaecon cepit me. Potum dabo tibi a vino operosi guenti , a x. malorum granatorum meorum.Laema ejussub caput meum dextera ejus copis Iatur me.Promittit inquit Ambrosius

fratri augusae memoria Gratianus praesto sibi fructus d e

.3 Iam esse virtutu. Et ad eundem finem plerosque istius sacri Cantici locos adhibet, ea licentia quam ipsi etiam Poetae vix ludentes usurparet. Quae in hanc rem ex Gr gorio Naalangeno, Augustino, maxime in Psalmorum enarratione, tuos ille, neglecta littera,contortis allegoriis, s pe Digidis de dilutis, vexat verius quam interpretatur; ex Gregorio Romano I. cujus moralis in Iobum x. expositio tota ex hujus generis minis contexta est; Mir in aliis plerisque Patribus afferre possem sciens volen; mitto. Taceo & de fabulis,ad allegoricum genus acc dentibus , quibus non pauci d Veteribus sita opera actatim exornarunt. Notatos eo nomine iam sit pra diximum . ii iii a Melchiore Cano Gregorium & Bedam. Ille quidem in s.c o. p. ' de in Dialogis & alibi non semel fabulosis narrationi-

bus ita impense gaudet ut Paganicum Igmentum, iam' pridem

293쪽

ri idem re a plutarcho h & a Luciano commemoratum, sty. - , de quodam ad inferos, per Genii errorem, ob nominis is,d

ambiguitatem decepti evocato, & doinde ad superos a Iudice,agnito ministri sui errore, romito, totum velutis Iri . .. rem Constantinopoli vere gestam referre non dubitaverit, dassirmareque se cam ab ipsb, cui ista contige dc . . . rant, accepisse. Neque aliud est inter hos fabulatores disti imen, niti quod quem Plutarchus An tylium , Lu- ''cianus De mylum dicunt, hunc noster Stephanum vo

cat.

Sed in istis diutius haerore nihil necesse est, ludit abir

de sint quae hactenus attulimus, ex quibus prudens L etor satis, ni fallor,intelliget hanc docendi rationem luculentistii ne significare sanctis illis Pallibus, cum librosita scripserant, nunquam fuisse consilium ut de fide n stra judicarent , vel dogmata quae hodie controvertui tur deciderent. Eos ego confiteor magnis ingenij dotibus, acumine, sagacitate ,& lumina ad pernoscendum Verum perspicacitate; adhqc, pictate, sapientia, & eruditione singulari excelluisse. Sed qui vel plurimum iis artibus pollent frustra sunt, ni cas omnes serio S ex animo adhibeant, presertim in negotio dissicillimo,adhaec tanti momenti, ut nemo unquam ad id expendendum& judicandum satis diligentiae & attentionis attulerici At ex iis quae disiputavimus manifestum esse arbitror,P, tres ad scribendum ne quaquam attulisse summam hanc Curam atque contentionem. Non sunt ergo quς illi scripserunt ulla de rebus Theologicis judicia, vel decreta. Fateor leves istos errores nihil de ea opinione debere de terere in qua sunt apud nos Patres magno suo meriato, propter acumen de vim ingeni j incredibilem. Facilἡ concedo eos ii mentem intendissent ab hujushaodi erratis facile cavere sibi potuisse, in quae non aliter ipsos incidisse judico quam ex quadam incogitantia , quae in omni artium genere etiam versatissimis de peritissimis quibusque obrepere interdum solet. Etiam hoc,

294쪽

s cupis, largiar, viros summos hos de similes nasoς suis operibus prudentes de industria inspersisse, ut luderent, de nobis cruces figerentiquod Grammaticos de suo Vic-gilio dixisse memini. Sed quocunque consilio secerint, cum,ut apparo secerint,certum est nunquam iis in mentem venisse ut religionis leges & fidei decreta coim derent. Quotquot occurrunt in Patrum operibus inno Cui errores, lapsus, lusus, S: alia citis modi, iis nos veluti totidem vocibus ipsi jubent alios judices quaerere ; n gant se pro tribunali sedere, aut magistratum agete, familiares esse quos fundunt sermones,non praetorias sententias. His si subjungas quae tam diserte celeberrimi quique supra in hanc rem dixerunt,videbis hoc eos velle M cupere non ut suas opiniones pro oraculis , M d

cretis habeamus, sed ut de iis ex Scriptura & ratione ilia dicemus tanquam de doctorum hominum placitis, qui quidem pietate &doctrina excelluerunt, sed ita tamen ut homines suerint,errori obnoxij , neque semper quid vertim , quid de jure Divino esset liquido pervidere potuerint, qui fortasse in hoc ipso negotio quid valerent

ostendere noluerint & parce viribus suis usi lint, minus que attentionis & diligentiae, temporisque in eo posite rint, quam fuerant adhibituri si serio in hanc causam. incumbere omnesque ingenii vires in ea explicare docre vissent. CApvT IV .

Ratio IV. Rarre iue seorsum singulos ve coniunctis

plures, in mariis religionis capitibus ei rasse.

QVae duobus stiperioribus capitibus disseruimus sitim

cere arbitror ut quivis moderato ingenio praeditus apud se constituat, non tantam esse in rebus ad religioncmpcrtineatibus ,quam vulgus cxistimat, Patrum au

295쪽

ctoritatem. Poterunt ergo, quiqui sint aequi Lectores, hoc de sequens caput praetermittere, quod utrumque paene invitus subjicere cogor, ut iis, qui se studiis sitis abripi patiuntur, excusationem omnem praecidam. Ea, quibus in hac causa laborant, praejudicia , obstabuntne

rationis lucem videant, voce sque Patrum ipsorum at diant, ac sorsan ne quid de honore,quo reclamantes eos prosequi decreverunt, imminuant,eo venient ut modestiae& animi demissioni quae veritatis sunt pronunciata tribuant. Istorum pertinacia, non vestra necessitas , me nonnihil de ea reverentia remittere subegit qua Veteres prosequor. Vt enim invicta horum hominum durities penitus si angatur,operae pretium est etiam superioribus graviora Patrum errata retegi, quos qui intellexerint in multis magni momenti capitibus lapses suisse spes est, vel invitos, eo tandem compulsum iri, ut ipsi agnos uni nos non fius ira neque temere a summis illiς viris filisse admonitos, ne suis opinionibus, nisi quas verbo Dei, aut quapiam alia veritate subnixas constaret, fi lcm adhiberemus. AEgre quidem,S ,quod ait Poeta ἀέκον μύ hanc di putationis partem aggredior. Grave enim est, x a pudore nostro alienum, hominum, praesertim sanctorum de merito venerabilium , naevos ac labes spectare ac ostentare. sed chm apud me reputo nobis nihil esse debere veritate & proximorum salute carius,ac ubi ea agitur sanctum esse in hujusmodi causa carissima quinque contemnere ac proculcare, huc facito adducor, ut 3 redam ipsos Patres , si nunc superessent. giatiam nobis de conatu hoc noliro habituros, nostraeque in homines c hristianos caritati gratulaturos , quos ut

ab errore te terrimo abducamus naevos etiam siros ni dare audeamus. Neque enim temere factum est, ut his

infirmitatibus ioborarent etiam laudatiis mi viri , sed certo ac sapienti Divinae providentiae consilio, ut ho minus eos filisse ex his intelligeremus. Si cui tamen hic noster conatus displicuerit, illu ego iterum obsecro

296쪽

atque obtestor ut cogitet, ne una eorum quibuscum mihi res est,quorumque sententiam consuto pervicacia, selo veritatis,& quidem gravissimae, locendae studio, ad hanc si tamen ita appellanda est irreverentiam compei li. Si excmplis me tueri vellem possem Cardinalem Per roni una auctorem laudare, qui ut probaret, jure ab E clesia Romana prohibitum ne quis, non impetrata prius venia, libros Divinos legat, non dubitavit Scripturae, non quidem errores qui revera nulli sunt j sed falsas errorum de contradictionum sipecies quς nonnullos in si-cris Etlcris olfendant colligere, & capite integro cxponere. Quanto aequius cst hanc nobis venitan concedi ut Patrum , quorum dignitas atque honos immenso quodam intervallo insta Dei Majestatem ac reverentiam subsidit, hallucinationes, si quae sunt, notemus . ac legentium oculis exponamus, ut gravi eorum morbo medeamur , quorum immoderatum est in Antiquitatis mo- numenta studium adversariis quidem hoc quo uno fere nituntur errorum suorum praesidium eripiamus 'nostros verb confirmemus,ne ad nudum Patrum nomen temere expavescant i Maximi Regis vox fuit nulla re magis aut suam mortalitatem argui, aut adulatotum, a quibus Deus salutabatur, impudentiam reselli , quam vilissimis, de maxime pudendis natinae suae necet statibus. Cum ergo tanti nostra intersic scire Patres homines

fuisse , nulla sit religio, si quid ij humani passi sunt, id

bona fide promere de lectoribus sis ectandum objicere, it

argumento invicto omnem adulatorum pervicaciam rangamus. Ne pigeat in sanctorum virorum arcana i rumpere , & infirma indagare, ne Divinam esse pesthac putemus eorum auctoritatem. Cum autem partim ex ipsoruin Patrum literis, partim ex veteris historiae in numentis constet eos no planE ab iis affectibus fuisse ii munes qui plerumque in seros mortales transversos agunt, testor,imprimis, me nulla hinc argumenta . allaturum,uel hanc insirinitatis hunaanς partcm vexaturum,

297쪽

quam ego libenter patior aeternis flenti tenebris obascuratam jacere, neque repugno quin Patrum innocentia atque sanctitas summa, & omnibus suis numeris quantum quidem fert humanae naturae modus absoluta fuisse credatur. Non animi, sed mentis lapsus, non morum sed opinionum peccata persequar. 'Omnium Patrum antiquissimus est Iustinus,

apud Veterum istorias nominis, nΘniolum propter m-γν - it U

signem rerum Divinarum de Philosophiae cognitionem, sed etiam propter zelum illum quem luculentissime: 5:

magna cum laude exseruit, cum mortem pro Christo fortiter oppetiit. In huius tamen Viri operibus, quam --.- δεμε multa occurrunt vel levia vanaque, vel etiam periculosa;

Accipe quae scribat de postremis temporibus quae judi- Vcium, mulidique supremum diem anteibunt. Ego in- γ ια πιιέ-quit qui per omnia rectast Piae Christianis It o car- , .ia ..i ., .ns resurrectionesuturam novimus,ct misse a os in Hism-

flem insaurata es exornatat o dilatata, sicut Prophetae E echiel o Esaiae, o ali promulgant. His subjicit locum ex . 6 - Esaiae 63. vaticinium ex Apocalypsi. Christifideles annos misse Hierosolymss perurituros esse, ac postea universim o sempiternam omnium unanimiter simul resurreritio . iu , Ω Δcium futurum. Ex hi erbis apparet inani seste ipsum ui c.

cum Chiliastis sentire, antequam restirrectio penitus persciatur , Hierosolymis fideles annos initie regnatu- γυ--.-rcis. Quae tamen sententia ab universae Occidentis Ec- ' clesiae Cluillitanis,quascunque partes sectentur,tanquam

falsa repudiatur. Alibi videtur sensisse essentiam Des esse finitam; probat enim adversus Iudaeum , de Patre i. non fuisse dictum, Dominus pluit per Sodomam ignem es nILh: 'sulphur,alias inquit in cartis non fuerit. Quae liabet de . Angelis rametsi istis leviora, sunt tamen 6 ipsa quoque absurdissima ; Dem inquit hominum i .rum , atque eorum quae sub coelo sunt, providentiam Angelis a hac dis iis attribuit Angeli autem ordinatione se die lionem eam re trux gres,cῖm mulierum lancubitus causa,amoribusni πι

298쪽

DE VERO V su

cti tu lios; procrearunt, eos qui daemonessum dicti Ne- . - stio an S ista quae alibi habet tacile iit cuipiam persuasu p. - . I rus. Om es animas jusorum cst Prophetarum sub potestatem malignorum Angelorum cadere, irioque Dominum in cruce LM-t,r in manus Patris spiritum suum deposuis. Quod dogma, et , tametsi mirificum&a piorum sensu abhorrens .diu tamen inter Christianos hae lisse apparet ex Anastasio Amio.

Ii ' eram omnes se anctorum o peccatorum animae Anec Chri- rio Q sus ad inferos descendens dixit vinctas, e vilae. Amabo, ex ,. qua Scriptura hauserat qui supra lustinus quae secunda: A Apologia docet, uicunque cum ratione vixere Chri Iuniri i sunt quavis Athetonus in numin se cultores habiti sint, iu ' o. . i. les inter Graeco uere Socrates Heraclisus,atq; iissimile .i t ς ter barbaros autem Abbraham ct Ananias est Atarias, δία

. t iam XO quod eodem loco de paulo post item repetiimi cum ra- , is vixerunt, atque etiam Nunc vi ut Christiani, coira metum atque perturbationem omuem siunt.

Irenaeus Episcopus Lugdunensis, qui ipsim proximEo maψM: secutus est, in eadem est cum eo sententia , de statu animarum statim a morte usque ad diem judicii. Ad finem enim i liui praeclari operis quod adversus haere- 'a Lia elaboravit,cum dixisset Dominum usque ad tertiam

ὐ diem commoratum fuisse in inferioribus terrae , ubianamae mortuorum erant, quem locum , vi ae, quam in i , -- is xςyrri dogimus, Opponit, subjungit. Manifest quia iis, ahi. . Hscip-lorum ejus propter quos se haec operatus est Domini, c. s. animae abibunt in invisibilem locum desinitum ess Deo, se ubi inque ad resurre Itonem commorabantur u linentes resurre Honem post recipientes corpora o persecte re urgentes, hoc es corporali er quemadmodum, Domium resurrexit cmenient ad consperitum Dei. Atque hanc suam sententiam Valentinianorum Δ Gnosticorum opinioni, quam Ca

299쪽

pitis initio retulit, opponit. Assirmabant autem Illi se simul atque mortui fuissent supergressuros coelum de Demiurgum, & ad matrem , vel ad ipsem, qui ab ipsis fingebatur, Patrem. Quam quidem sententiam eodem plano modo, loco supra ex libro adversus Tryphonem t. citato rejicit lustinus. Vnde patet ut caetera argumen , j., ta mittamus ipsum de statu animarum post mortem in cadem fuisse cum Irenaeo sententia. Iam Irenaeus in illoc quoque lapsus est quod , secundo libro eiusdem ad- ho Atic,

versus haereses operis, acriter contendit Dominum no , 'strum aetate seniorem , S quadraginta aut quinquaginta annos natum fuisse cum docuit & mortem perpessiis est; quam sententiam, tametsi cum historia hvangelica haud tu citer neque obscvia pugnantem, probabilibus M levibus argumentis conatur confirmate: quod clim venisset omnes infantes de parvulos de pueros 5 seniores per semetipsum salvare, omnem aetatem in seipso sanctis care debuerit. Eo item trahit verba Iudaeoru in ad Dona inum. Quinquaginta annos nondum habes o Abrahumum

vidisti' Uenique refert S. Ioannem tradidisse senioribus in Asia Christum aetatem habuisse provectiorem

cum docebat, natum scilicet quadraginta aut quinqua- Rinta annos. Quod quidem commentum Baronius adeo ε-- 'abnudum putavit, ut praeter omnium Irenaei exemplarium fidem, satis per sipicuum orationis citis conte tum , nativamque cum ingeni j tum stili eius indolem, non dubitarit asserere, totum hunc locum ab imperito quopiam vci veteratore irenaei textui assutum, ejusque certo non esse. Sed videtur ipse non magna cum ratione in hanc sit spicionem venisse , ut clare docuit in suis pisa, Mad Epiphanium notis Petavius Iesu ita. Vtcunque sit,col bM .PPligere est Batonium non impossibile esse censuisse, quod '' 'priore huius tractatus parte di siputavimus, ede interpolata pleraque Veterum Patrii in monumenta suisse, nuntis additis, pluribusque per fraudem detractis. Eodem loco statuit de probat Irenaeus an .u characterem corpo

300쪽

r ει- in quo etiam ad plantur, cu stodire eundem corpore solutas licet, o habere Dominis siguram, ut etiam cognoscantur. inmitto quid cap. 9. ejusdem libri videtur significare net tri Christi naturae Patrem horam & die in judicii manifestavisse, etsi aegre ad bonum sensum ista reduci posse videantur. Taceo item quod cum ipse tum Iuliiniis adeo incaute de naturae humanae in salutis negotio vi Cassand. in ribus loquuntur. Sentio enim, cum Castandro, omnes A isto locos posse & debere explicari ex Scriptorum ipsorum proposito, quod non aliud suit quam confutare sui temporis haereticos , qui cum nece statem. naturalem, in homine statuerent , eum omni electione x judicio,

Sirom. I. i. spoliabant.

ρ'' . . Neque vero Clementis Alexandrini quae Cimina fuit eruditio obstitit quominus in varios errores incideret Docet is variis in locis Gentiles ante Cluistum natum -2 lustii catos fuisse per philosophiam quae tum erat ipsis in- - . quit ad ustitiam necessaria, at nunc tantum est ad Dei cuia tuas qua Graecis seueris quod Lex Hebraeis,paedagogus scis licet ad Christum,ut qua Graecos olim)us carit,cum eis δε- tu fuerit vi in proprium ipsorum sue in , se fundamentum Philosophiae quae est ecundum Christum. Sibi fingit de indae, Dominii nostri; desiendisse ad inferos ut praeliaret mortuis, . multo quest asse eos omnes videlicet qui crediderunt. Apo- αν, solos ite eo descendisse opos monem similitei praedicasse E- , . ' vangeliu iis qui ex Gentibus apti eras a conversionem.Cen a set alioqui Deum injustum M personarum acceptorem futurum, si damnasset cos qui ante Christi adventumvi-πι xerunt. inquit si iis qui erant in carne propterea a

nuntiavit Evangelium ne i use condemnarenturiquomodo M. non iis etia qui excesserat ante ejus adventu propter eandem annuntiavit causam 3 Ex his & similibus rationibus.coim ' cludit necesse fuisse ut omnium tam Gentilium quam i

Iudaeorum animae Domini praedicationem audirent, ., 2. - 2 ejusque dispensationis beneficio fruerentur, ut illic ita αγῆ ostin tuseris audita aedicasione,aui ostenderentiaenis

SEARCH

MENU NAVIGATION