장음표시 사용
111쪽
38 DOMINICA FARTA pus expectadum quamobrem nunc peruerse,tunc autem reistissime expectabatur Christi aduentus Quum autem struentius tunc expectaretur,4 Ioannm esse Chri itiis, Iudaicet gentis liberator, existimaretur transmittunt ad eum
selemnes nuncios scire cupientes an ipse se Christum esse fateretur, eidem credere parati,si se Cnristum esse assereret. unde dicit Chry stomus, quod adeo fide dignu aestimauerunt Ioannem ut ei de seipso testimonium dicenti crederent neque enim nisi eius fuissent sententiae, ipsum interrogatum misistent quid de se diceret nostis enim γde se dicentibus,his duntaxat maxime fidem adhibemus,
Rogabis qui factum sit,ut Ioannes tantae aestimationis esset,ut Christus putaretur 3 Reseondeo Ioannem in tantam hominum admirationem euenisse propter miracu issam eius natiuitatem cetera mirabilia, quae eo nasceo te fiebant quae ut in Luca habemus super omnia monta na Iudea diuulgabantur unde tu multorum tunc tempo-
Deinde propter generis nobilitatem maximi enim sacerdotis filius erat, qui simul etiam de tribu regali exist bat quapropter natales eius adeo celebres erant,ut vulgo diceretur, qui putas puer iste erita
Tum etiam propter singulares eius virtutes, excellente sanctitate, austeritate vitae,de vitam angelica induebatur namque Ioannes veste pilis camelorum contexta , ona pellice cingebatur,vinoin si cera abstinebat, antrum cubile erat, cibus locus ain mel sylvestre quocirca omnibus erat admirationi.
Rursus propter doctrinae excellentiam discipulmi um frequentiam.
Denique propter baptismi eius ut praedictum est nouitatem. Ob haec enim dignum eum reputabant, que faticerent maximi, amarent unice, honorarent obseruanter.
Vnde pro comperto habetur,& res ipsa indicat sacerdotes leuitas Ioanni non fuisse insidiatos, sed potius ei, si se
Christum asseruisset, isse credituros. Hinc animaduertite quam vehementer fuerit Ioannes hic prouocatus ad superbiam nam sicut perscrpente tentata est
112쪽
ADVENTV s. 89tata est Eua,ut semet compararet Deo,Gene. 3.dum et diocitur. Scit Deus, quod in quocunque die comederetis ex eo, aperientur oculi vestri, tritis sicut dii scientes bonu& malum:lia hic Ioannes tentatur in deserto a sacerdotibus 'euitis,ut se Chri lium esse profiteretur Verum quia ille arundo non erat qui vento suggestionis& tentationis
huiusinodi agitari posset,ideo seli desubili tit in se, ne humana opinione raperetur inaniter super se hinc sequitur: Et confessu est puta veritatem, ut decebat veritatis prς- conem,amicum, paranymphum.
non negauit, scilicet quod prius in hoc primo capite Euangeli Ioannis asserere non dubitauit, hoc est, propter oblatum sibi Lacerdotibus, leuitis Messiae ter maximum titulum non retractauit testimonium antea Iesidatum, sim diceret Ioan . I b. Hic erat, quem dixi qui post me veturus est,ante me factus est quia prior me erat.&de plenitud1 ne eius nos oes accepimus,&gratiam pro
gratia quia lex per Moysen data est Gratia siveritas per Iesum Christum facta est hoc enim iam non tum non
reuocauit, verum etiam Iesi NaZareno ingenue sicut anotea ,suam authoritatem asseruit Miterato testimonio vindicauit,atque a se hunc triumphalem eque titulum,etias praesciret se in tanto precio in posterum no habendum quam potuit maxime, semouit. Vnde hie nobis insignis Ioannis constantia ob oculos ponitur fortem enim&inuictum animi habeat necesse est,qui fauorem odium hominum aeque sitemnit,quique sec promissis nec minis veritate abducitur quis est hic in laudabimus eum. Rara est huiusmodi constantia. Rectissime igitur Christus asserit Ioannem constantis virum animi fuisse, nec fuisse arundinem, quae omni vento moueretur hinc discamus, nos potiorem ducere verbiatem Se fidem quam odium hominum aut fauorem Sesquitur: di confessus est. haec repetitio constantiam Ioannis exaggerat quasi dicat Euagelista Ingenue ac libere, palam publicὸ quod res erat consessus est. quia non sumero ChrisZmJ Prophetam oraculis Noysi voce promissiis haec Ioannis resposo ipsum fide dignum G ue taci
113쪽
faciebat. qui enim non quaerit gloriam suam, humilisac
verax est,& iniustitia in eo non est .loannes autem n o sibi gloriam quaesiuit sed ad Iesum Natarenti eos misit.Vnde plane nobis Ioannis humilitas fit manifesta: qui cum tanta virtutis esset, ut Messias DChristus credi posset tamen noluit sibi Christi nomen fallaciter, serpare,nec prςlum.
psit rapere quod sibi scribae4 pharisaei volebant Osfcrre: sed ingenuein publice se non esse Christum confessus est,
etiam si no ignoraret suam authoritate a se hadtenus possessam hac consessione mirum in modum obscurandam. Id quod ille, ut se intra claustra humilitatis teneret,susque deque tulit etiam tunc cum de ipse amplius quam senaberet re veritas,crederetur. Vnde&nos discimus,si forte Dina virtutem excesserit, ne super id quod res est, rapiamur quod tamen proh dolor, aliouando secus a nobis fieri non est dubitandum . An non iubinde statim mirus animo nostro accrescat tumor, S cristas tollimus quoties
nobis aliquid, luod magnum est,tribuitur,etiam scidio, bis deesse sciamus. An non subinde mirabilia de nobis ipsis praesumimus etiam si ea in nostra potestate non es sciamus 3 Discamus igitur,qui tales sumus a Ioanne hi militatem ni ab Altissimo velimus haberi despectui nam quanto quis maior est in oculis sui. tanto est despectior
Z vilior in oculis Dei. Idcirco nos non iactemus,non noSexaltemus,nil de nobis praesumamus nil nobis, quod nostris viribus ina par esse cognoscim' tribuamus na deuotifamuli est ncessi tum non rapere gloriam Domini, sed Ecoblatam a multis respuere hoc frugi serui ossicium est nostium Domini sui gloriam non aucupari, sed i nauiatitudine tributam propulsare. Rogabis sortassis,quaenam tantae humilitatis Ioannis extiterit causaPRespodeo quod in se dum rogaretur, quis esset, descendit quod seipsum quum in se descenderet, cognouit quod quam esset miser, inops,abiectus,& vilis intellexit nam hinc omnis vitae probitas oritur quod nullus sibi placere, nec quisquaria sibi aliquid praeter meritum attribuere studet. Econtrario
hinc omnis vitae pestis proficiscitur quod sibi quisque bla-ditur Sc qualitum alijs praeter aequum detrahit tantum sibi philautia vitio praeter merituna tribuit. Ioarmes autem
114쪽
sibi blandiri noluit, nec semel,quod nos faceres lemus
mente reuoluit: si me dixero non esse Christum, non tanti fiam atque prius factus sum: me, ad quem confugere uniuersus solet populus,relicto, ad verum Messam excurrent eum in precio habituri,me autem neplecturi, de contemptu atque despectui habituri verbaque mea posthabituri haec,inqua,& alia huiusiarodi,quae nos duceremus maximi, huius non secit. Idque propterea quod seipsum dum rogaretur quis esset, cognouit quapropter maximae virtutis est hominem seipsum cognoscere. Ad quod nos si nobis recte consultum velimus,sunma ope niti decet: nec illius nobis deest oportunitas. Nam quemadmodum
ad Ioannem missi sutar Sacerdotes &Ic uitae ut interrogarent eum, tu quis esu ita quoque frequenter destinatur ad nos, dum confessio facienda est, sacerdotes, ut uniiquem que nostrum interrogent,tu quis es. quod dum rogamur iterum atque iterum curemus, ut meminerimus, quantis
in serdibus concepti sumus, luantis nati, quam nudi,qua inopes,quam bruti, quam miserandi in hanc lucem proorepsimus, tuam miserum quantis calamitatibus domiserijs obnoxiuna sit hoc mortale corpus nostrum . unde Abraham summa cum modestia lumilitate ad Dominum dicebat Gene ia. Loquar ad Dominum meum, cum sim puluisi cinis Rursus laboremus ut memores simus qu ingrauibus Scenormibus post baptismum animam nostram peccatis commaculauimus quam negligentes in obseruandis Dei praeceptis nos praestitimus hoc si secerimus, uec nosmet ipses cognoscerevi coram confessario nos humiliare poterimus atque rem omnem vis habet rei veritas coram eo explicare Deo auxiliate valebimus.
Profuerit etiamsi unusquisque nostrum seipsum roget quotidie,tu quis es ut vel sic tandem ex notitia nostri humiles esse di Icamus quod fiet,si quicquid in nobis est magnum, quicquid pulchrum, quicquid praeclarum, id Dei
munus , non nostrum bonum esse ducamus . contrario
quicquid humile quicquid sordidum,quicquid prauum,
id totum ad nos solum referamus quid enim boni habemus,quod non accepimus Θ Si autem acceperimus, quid
gloriamur,quasi id a nobis ipsis prosectum sit3
115쪽
DOMINICAE NE ARTAE ADVENTUS, CAPUT SECUNDUM. interrogauerunt eum equuleras Scillicet estu, si non es Christus Verum nutus qua stionis non exspectant responsum sed mox aliam subij ciunt interrogationem,dicentes: Heli es tu Θ vnde eorum importunitas omnibus redditur manifesta. Sed quare sacerdotes Sc leuitae interrogarunt Ioannem an esset Helias, cum scirent Ioanem Zacharia esse filium,& ex infante creuiis in virum Heliam vero per tot annorum centenaria translatum fuisse in paradisum Ad hoe arbitror respondendum esse, quod plurimi Iudaeoru tune de aliis corporibus in alia corpora animas mortuorum transire opinati sunt uxta Pythagora sententiam quod tamen tam verae philosephiae quam sacrae scripturae repugnat.Cuius nec Aristoteles tantu sed Porphymius quoque Platonicus oppositum verum esse docuit, argumentis ostendit. Hunc nihilominus errore sequuti existimauerut Ioannem, quam in alio corpore,esse Heliam unde desum nonnulli Heliam, alij Hieremiam, aut unum dix
tunt esse ex Prophetis. Dices: quare ergo potius rogant Ioannem an ipse sit Helias,quam an si Hieremias, an aliquis alius ex prophetis,cem tamen iuxta illam opinionem non selum anima Heliae,sed lanimat aliorum prophetarum in alia detrudi corpora possint: quia sicut aduentus Christi fuerat uia Axis promissus ita quoque diaduentus Heliae,no autem alterius alicuius prophetae ut habemus Malachiivltimo, ubi dicitur:Ecce ego mitto vobis,dicit Dominus,Heliam prophetam, antequa veniat dies Domini magnus loris ribilis unde, apud Matth i . cap.b Apostoli Christum interrogasse leguntur quid ergo scriba dicunt,quod He,liam oporteat primum venires Cum igitur iam tempus Messiae adesse intelligerent,& Heliam venturinante Mecsam cognoscerent: cogitabant ne forte ipse esset Helias. Atque ob id rogarunt eum potius Helias ne esset quam
116쪽
an aliquis ex prophetis alius existeret. Rogabis, si fuerit Helias ante aduentum Christi promissius,qui factum sit, ut non venerit. DIc eum non venisse, eo qtiod non ante aduentum Christi in carnem, sed duntaxat ante aduentum Christi ad iudicium promissus fuerit ut scriptura ipsa Malach. vltimo manifeste eontianet, licens: Ecce ego mitto vobis, dicit dominus, Heliam prophetam antequam veniat dies Domini magnus Si horribilis. Dies autem Domini magnus torribilis dies extremi iudicii est. Venturias igitur ille est,sed non nisi paulo antequam dies extremi iudici veniat unde vel caeco apparet illam Malach pro Phetae scripturam non de dies, quo Dominus in carnem, sed quo veturus est ad iudicium intelligendam esse quapropter manifestum est hane sa, Cerdotum deuitarum interrogatione ex falsis illius scriptura intellectu ortam esse hinc sequitur: Et divit, nousum scilicet Helias. Rogabis quomodo erago Christus dixerit Matth. it . b. de Ioanne ad turbas: Si vultis recipere Ioannes ipse est Helias, qui venturus est Respondeo asseuerasse Christum Ioannem esse Helia non in persona,nec peressentiam,sed propter magnam similia tudinem Ioannis ad Heliam, quam imprimis habuerunt
in austeritate vitae rigore metis quemadmodum enim Helias,ita Sc lomes in heremo victitabat quemadmoduHelias quadraginta diebus quadraginta noctibus iei uis Dauit,itavi Ioanes omnibus retro seculis inauditam poea Pitentiam egit. quemadmodum Helias,ita Ioanes Σο- apes licea cingebatur sicut enim Iuarti regum capite primo habemus Heliam virum fuisse pilosum, vi accinctis zona pellicearenibus: ita Natth. . reperimus I aannem vestimento ex pilis camelorum consectois zona pellicea indutum fuisse quemadmodum Helias fluuium Iordanem diuisit: itari Ioannes in fluuio Iordane bapti-rauit. Insuper & pares in dura reprehesione extitere. Heis
lias nam i quia rege Achabri Iesabel impietatis arguit,
fugere compulsus est Ioannes vero quia Herodis M rodiadis illicitas reprehedit nuptias,caprie truncatur. Deinnique pares in ossicio fuerunt quia scut iuxta pr dictam Malacniae prophetiam Helias praecessurus estin annuci
117쪽
' DOMINICA I ARTAturiis venturiam iudicem sic & Ioannes primum Christi praecessit aduentum; ita ut vitetque, hic primi ille secundi aduentus nuncius sit. Iuxta illiid angeli Luc. i. pie prae cedet ante illum in spirituis virtute Heliae, hoc est, Ipso primi aduentus Messiae praecursor erit quemadmodum Helias seciuadi aduentus eiusdem Messiae praecursor futuri
rus est idque per simila m spiritussancti gratiam, Manimi
fortitudinem tam persecutiones sustinendo, quam ardua ao rediendo Mystice igitur Ioannes a Seruatore Helias
dictus est At illi mysteria non quaerebant: sed tantum ara ipse in persona Helias esset, sciscitabatiir quapropter Io- pnnes se non esse Helia recte respondit na quodlans bene fatetur de spiritu. hoc Ioannes recte denegat de persiona. Hic docemur ut quemadmodu Ioanes mystice Helias extitit: sic quoque nusquis tri nostrum studeat,ut mystice Helias sit quod fiet, si quemadmodum Helias ita quoq;
nos,si no corpore,ctite mente in heremo habitemus, tu
multibus Euius seculi liberi,&ab his mundi illecebris Sccupiditatibus abstracti. Si quemadmodii Helias ornatum vestiuin conlepsi ita quoque mos no nisi necessarias cstatui conuenientes desideremus. Si quemadmodum H lias peccantes reprehedit: ita quoque eis nos in rebus maαlis noli solum non applaudamus; verim etiam amaro nos esse erga eos animo ostendamu . Si quemadmodu Helias aduentum Christu ad iudiciu est annuciaturus: ita quoque&nos frequenter euri nobis &alijs ob oculos ponamus, ut vel sic tande a perpetrandis peccatis abhorream', iuxta illud Eccle . . In omnibus operibus tuis recordare nouis
sima tua desin aeternum non peccabis. Sequitur:
Propheta est. Ividelicet aliquis alius cirre1pondit,lion Rogabis non immerito,quomodo ergo dicat Dominus Ioanne esse plusqua prophetam si prophetatio est: nam si prophetatio est,nec plus qua prophe t esse poterit. quomodo enim quod maius est adept*dictpoterit.qui quod minus existit,nondu assecutus est: quod autem Christus dixerit Ioanne esse plusquam prophetam. manifestum est Maidi. ii ubi Christus sie dicit quid extristis in desertum videre: Prophetam 3 Etiam dico vobis
PlusQuam prophetam .Et Luc.7.d.Maior inter nato mu lierum
118쪽
lierum propheta Ioanne Baptista nemo est . Et pater eius Zacharias Luc. I .g. Et tu puer propheta Altissimi vocabeiaris. Si igitur veraciter propheta extiterit quomodo se esse prophetam negauit. Dico quod se ossicio propheta nega uit,qui virtute& gratia propheta erat quod aute ossicio propheta no fuerit,quamuis gratiari virtuae propheta es set, liquido constat ex eo, quod propheta ossicio ad hoe
mittitur,S destinatur, ut futura in fallabiliter euentura ad populi instructioncm enaendatione praenunciet. Ioanes autem, n5 ut futura, diceret, scd ut iam incarnarii dominum mundo ostederet aestimonium de Illius prs sentia perhiberet, missus erat. Hinc dicitur Ioan . r. hic nimicrum Baptista, venit in testimonium ut testin ioniti perhiberet de lumine ut omnes crederent per illum. Et manifessiius ipsemet Baptista qua de causa venerit; Ioan .i Cxprimit dices Vt manifestetur in istaci propterea ego veni in aqua baptizans quamuis igitia Baptilia noster multa pretdixerit in fallibilitet euentura, ob id re vera propheta
fuerit tamen quia non ut futura praedicered ed vi iam in acarnatum dominum mundo os Merci, missus erat rectissime & se propheta negat, in sequentibus te huius Eu
gelii verbis vocem esse clamantis in desurio cohfitetur. Li. Vnde perspectum exploratiam Quoaniae Raptistam; quamuis donu prophetiae haberes tamen qui afutura pre dicere ei ex officio non incubebat, id sibi buereri arro gare noluisse underi nos discamus nihil nobis asscribete multo minus attentam, quod nost ryostici j xmun crisaici esse cognoscimus quamuis multi,proh dolor, aege secus faciant, qui sacram interpretari conatur scriptu lana, climtamen offici ip rum sit hanc vel illam artem exercere mechanicam. Verum hoc ad hirc tolerandum seret si tan. tam sacrae interpretanda operam dedi illant scripturae, tantamque eius cognitionem naberet quam suae mechanicae artis quidam antesignani. Sed quod hi eam explicare conantur,qui omne pene tum in discendis, tum in exercendis mechanicis artibus absumpserui aetatem, hanc ne a limine qui desalutarunt,quis aequo animo ferat An qu etsi, sutor quicquam ultra crepidam8 Verum missa isth csa.
ciamus, atque ad institutum veniamus. Sequitur:
119쪽
DOMINI c QI ARTA nos quasi dicant propria non venimus authoritate se ii sed a summis missi sumus sacerdotibus quaIropter ob iuroandi creprehendendi ad eos rediremus,si absque ritallis inquisitione, certificatione, stabilique responso r uerteremur,ignorando quis lis tu, quid dicas de teips
unde subdunt: quid dico de teipso P Mirares: Ioannis testimonio de semetipso, fidena adhibere parati sunt: cum tame Christo de semetipso testimoniu dicentino crediderint sed dixerint: Tu de teipso testimoniu perhabes testimoniu tuu non est verunt. Vniue colligitur maiorem fuisse apud ipsos Ioannis quam Christiam horitatem . Ut autem Ioannes tan eauthoritatis apud ipsos existeret,Altissimus voluit,vi testimonio Ioannis de Christo facilius crederent. Sed a quid Ioannes interrogatus, de se ipso responderit,videamus. Ut igitur Et vox. hic Ioannes,ut ostenderet se gloria istius nitidi flocci pendere & nihili ducere, dum rogarerutur quis esset non protulit natales suosin maiorum Remismata,dicendo quod esset Ioannes maximi sacerdotis Zachariae filius, ouemadmodum hodie muli faciunt, clui aliud nihil. nili quod mundus admiratur, magnifaciunt: quique istius seculi honorem gloriam adeo suspiciunt, ut ea quae spiritus sunt nihili pendant. Verum aliter fecit Ioannes nam deserit ea quae mundi sunt,quaeque m udus semper fecit maximi, mente ascendit in altum proferes abundalitiam graticini,qua omnes excessit homines fa
Vnde Ioanne, hic de seippo respondit, quod nec Isi, quamuis ex ossicio legem prophetarum oracula cire
teneremur,ita terrogare nossent,nec auditum prae altitudi,
ne mysteri intes ligere possent nam esse vocem Chiisti isticuli Ioannes erat maius utique fuit ouam vel Heliam vel prophetam est e . nam per hoc, quod ait vox L mantis in deserto, is esse contemporalem Christo, de Christum iam esse mundo incarnatu si nificat.Vox enim ε propinquo declarat adesse id uius est vox. Vnde dum alicuiu&auditur vox, ipsum adesse dicimus cuius illa est vox Ioannes autem Christi extitit vox d ideo tunc, dum
120쪽
toannes esset eIus vox, Christus adsult orporaliter mundo. unde Ioannes in sequentibus dicit: medius autem, strum stetit, c.
Deinde per hoe significatur, quod quamuis Ioaneses
set Christo conleporalis; tamen ut muneris esset,ut Christum in spiritu L virtute Helice praedicando,baptizando, α vias Domitii praeparando praecederet . nam sicut vox verbum praecedit:sic Ioannes,qui vox erat Christum ver bum aeternum patris in spiritu, virtute Heliae r parando vias Domini ex ordinatione diuina praecessit. Iuxta iuIud Zachariae Luc. r. Et tu puer propheta Altissimi voc beris, praeibis enim ante faciem Domini parare vias eius. Sed dices, cum verbum & vox sint idem realiter,ut g nus de species: Verbum,aque est vox significatiua,quo. modo vox dicitur praecedere verbum mico quod euiiς de verbo loquimur, non exteritum illud veri,um oris in
telligimus illud enim vocem dicimus sed verbum hie
accipitur interima cordis, quod intra animi silentium mente coneipimus,& intra c6scientiae secreta retinemus. ut si iam animo patrem meum concipiam,notitia hete seu verbum cordis hoc loco verbum dicitur. Ita etiam ei Filium Dei rectum nuncupamus Patris, eum ex paterni pectoris cogitatione, memoria nimirum illa foecunda, de ventre intellectus abiterno natum esse apud notae ip scogitare debemus unde Christus verbu est quod in prim
cipio erat apud Deum, per quod caeli firmati sunt, quod
caro factum est,&habitauit in nobis. Sicuti ergo verbum mentis est verbum intellectuale:ita dc Christus seeudum diuinitatem verbum intellectuale est Verbum autem intellectuale, antequam ab alijs cognosci de percipi possit,
vocem oris pr cedere necesse est quia igitur Ioannes vox erat verbi aeterni Christi; idcirco congrue Christum praecessisse praedicando, baptizando, vias Domini praeparando assirmatur, ut illud aeterni patris verbum, quod m- cognitum erat,vel se cognosceretur. Unde nobis etiam illo indicatur, Ioannis ossicium suisse,ut Christum manifestaret. nam sicut vox manitestat verbum seu mentis c&ceptum: ita&Ioannes verbum aeterni patris iam incarnatum mudo, mantastum facit unde ipse de eodem Dei H verbo