장음표시 사용
181쪽
aegre seriurus, eo qui se ipse laudat, aegritudinem
augente. Est enim ideo grauius, quod aduersarius se iudicem facit. Atque is etiam qui alium arguit, ct suum exemplum profert, sibi ipse nocet, animo ad res externas extendendo, ut qui nec abstineat talibus, nec arguat alios studio virtutis, sed ut aliis a guendis gloriam ipse consequatur. Qui autem sic tractat eum quem arguit, praeterquam quod obiurgationem grauiorem facit, de lassionem etiam compatione faciliorem reddit, In promtu enim est
ut dicat, Atqui' ego non sum philosophus: statimque sibi ignoscat.
SI quis nuntiarit, quendam tibi maledicerer ne refuta qua dicita sunt , sed responde: eumnestisse catera tua vitia, nam alioqui non illa selafuisse dicturum.
Hoc ad iracundiam reprimendam pertinere videtur. Nam huiusmodi nuntiis commouetur animus & ambitio, vanaque gloria coa guttur, quae. & ipsie sunt iracundiae commotiones. Cur vero
Defensio in defensionem vetat Z Cur & aliorum criminum indicio est,te reum fateri iubet 3 An non immoderata videri de-ώρμwμm bet moderatio 3 aut potius, dc haec auctoris i ηρωμμε stituto est consentanea, quo a rebuS eXternis ab q- strahitur animus, &ad semetipsum reuocatur, Ut sibi, non aliis vivat 3 Qui vero se defendit, sua conscientia non contentus, Sc iudicio scientis omnia Dei: hunc satis apparet hominibus placere velle Quamobrem si illis falso etiam persuaserit, se nori peccare et acquiescit, quasi nihil peccans, contentus ijs hoc, quos sibi iudices delegit, persuasisse. Sici caeteros aspernatus, incorruptus ipse sui iudex exstiterit: peccatum eius ipsius testimonio conuincitur. Iam vero sese accusare, ut& aliis peccatis eonstria
182쪽
conmictum : id vero est ipsas gloriae eupiditatis.
radices excidere. Vehemens erum is affectus est, ct ipsi inhaercns animo, atque affixus , dcaseipsortierri sic litus. Putamus enim nos non appeteregi Oriairi,cum eam hoc affectu appetamus: necant. Ambitiosalmaduertimus turpem esse morbum animi, ob res lit imprud bonas velle florete gloria. Nec enim conlideramus ira, o visu. eo affectu inquinari bonum , nec bonum manere tes contain
posse,aut in primis expetendum . si non per sese id, minat. sed ob consequentem gloriolam amplecta inur. Nam bono etiam nostro finis gloriola proponitiar, ad quam consequendam necessario sortassis adhibet ur. si ita ceciderit, iustitia. Hic tamen ad alios affectus reprimendos est v talis. Mul os enim& vehementes affectus gloriae cupiditate superamus , & eius caula graui in imos labores capimus, acerbis suppliciis nihilo interdum leuiores. Qia Te etiam e trema tunica reliquorum affemium dicitur gloriae cupiditas, propterea quod alios saepe ex suens , ipsa ma3is animo adhaeres rat. Revera autem, nec illis affectibus liberat gloriae cupiditas:
sed eorum actiones, quo mitius in apertum erumpant, tantum coercet. Qui enim propter eam reipsis non scortantur: a scedis cogitationibus tamen nunquam sunt otiosi. Ita fit, ut neque caeteros a
fectus reprimat, & ipsa magis augeatur ob repressam aliorum affectuum actionem. Videtur igitur adolescenti quidem esse vidis initio, ad eius aetatis assectus coercendos. Sin progressu aetatis Ieman, serit,magna est eius pernities. Neque enim ad si se comi eiti patitur animum externae gloriolae in. hiantem, neque bonum quicquam praecipue expoti unquam,sed ob consequentem gloriam: hoc est, nunquam bonum, vi bonum amplecti. Iam quid
aliud risu dignum hisce moribus acciditi Nam cum q*o omnino contemnamus & despuamus vulgus ho- Derram, ex minum,nec ullius esse pretii iudicemus: iam equasi petere tau magni viri sint, ab eorum opinione tanquam a filo Gm,ridic pendemus. Cum autem huiusmodi sit gloriae cupi-
183쪽
ditas, nihil eam aeque exstirpare potest, ae animi moderatio, suorumque malorum confessio. Cauendum tamen, ne id quoque vanitate quadam faciamus. Nam si quidem ex animo fiat, ne spes quidem ulla gloiiae relinquitur. Quod sit necessitas nobis imponi posset, ne virtutes nostrae ulli mortalium innotescerent, vitia vero uniuersis r excis iam esset glori cupiditas, quam sperare desissemus, nec quicquam per ostentat ionem faceremus.
Tmatra frequentare non en necesse. Sed si quam
do temptu tulerit,te nulli nisi tibist udere appareat : hoc ea, ea duntaxat fieri veliti qua fiunt, meum solum vincere qui vincit. Sic enim non impedieris. Clamore autem,aut arrisione, aut longiore commotione penit ira ab sineto. Aepon disculum,nemu tum de iis qua aeciderunt dissuta, cum nihil ad tui corremonemfaciant. Alioqui ex eo apparebit, test diaculum esse admiratεm.
Non epularum tantum atque libidinum sunt brutae cupiditates, sed& spectaculorum & recitationum. Quo pacto igitur erga haec affecti esse debeamus,docet. Crebro, inquit,in theatra venire non est opus: sed illud potius est opus, ne crebro in ea venias. Theatrica enim eorum vita est, qui theatris Vacant. Si quando autem tempus tulerit,aut ob ritum festiuitatis,cui & ludorum habetur honos, aut popularis obsequii causa : in uili enim populo esse solent, qui consuetam vitae rationem negligere videntur) aut experimenti periculiqi faciendi cause, quomodo superiori anno erga talia affecti fuerimus. quomodo in praesentia,aut ob aliam trobabilem rationem tempestiuum suerit prodire in theatrum: intento animo esse oportebit,&excitare antimaduersionem, ut apud nos simus, nec iis quae ibi
184쪽
sunt nos addicamus, sed eum vincere velimus qui vincit,& ea quae fiunt, ita fieri ut fiunt: hoc est, ut
nec appetitionem nec declinationem ad illa asscra muS, Vt quae res externae sint. Itaque vultus ea constantia esse debet, quae nee odiosa sit. & grauitatem habeat suavitate temperatam, ut neque ac iam cs, neque assiugas victoribus, necessu e rideas ob ii dicula dicta, ted alios cum iudicio laudes,alios ictai ter arridendo probes. Cum autem a i pectaculo dis cessum tuerit, ne multa, inquit, detis quae acciderunt, verba facito, cum ad emendationem tui nihil faciant. Neque enim ita erudiunt ea quae ibi sunt, ut aliquo numero ei te debeant. Aut igitur sic accipienda verba sunt, QUAE NON rACivNT AD TUI CORRECTIO NEM: quasi ad omnia ea pertineant, quae de spectaculi euentu dici mus aut si certam aliquam eorum quae dicuntur partem intelligit, sortasse suadet, ea solum dicenda, quae ad nostram emendationem faciant. Cuiusmodi fuerint ea, quae nostros motus parum decoros in spectaculo coarguant. Multa vero verba de spectacula euentis. argumentum euidens fuerint, te spectaculum illud.
magnificum & admira e quiddam iudicare: id quod sine plebeio affectu fieri non potest.
AD recitationes ne veni,neque facile accede: siuaccesseris,grauitatem se constantiam tuere: es, id una eaue,ne cui sis molesus.
Post spectacula de recitationibus disserit, quas
homines eloquentiae & poeticae studiosi, ostentandae facundiae ergo suscipiunt,alias potentes aliquos laudando,alias urbium instituta narrando, aut loca odeser i bendo aut forenses quaestiones tractando, aut simile quippiam. Negat igitur ad has, ut ostentationi comparatas,dcres externas spectantes, facile ac
185쪽
cededum sine ratione accessiim permittente,siue id fiat ob amicitiam declamatis, siue ob potentiam eius qui laudatur, siue obsequii alicuius Sc receptae consuetudinis causa, cuius tape magnus vlus est ad eos mitigandos, qui iis inuident, qui a populari
consuetudine recedere volunt. Sin autem, inquit, ad reeitationem accesseris, grauitatem iaconstantiam & facilitatem conserua: grauitatem, Ut tempestiue de modice laudes: constantiam, ne perturbate mouearis , neque acclames, aut quicquam importune interloquaris, sed eodem habitu modestiam corporis & morum conserues. Facilitatem, ne te- trico sis vultu, quasi aliis curis intentus: neque ultra quam satis est taceas, sed modice laudes orati- onem : nec acerbe iudices,aut redarguas, ut aut falsam .aut inconcinnam, aut infantem. Illud autem
plane facilitatis es & benignitatis, si & oratori recte dicenti, & ei qui vere meritoque laudatur, gratulari videaris.
CVm aliquid negotii tibi futurum en cum aliquo. ex proceribus prasertim: ipse tibi proponito, quid
in ea refacturinfuisset Socrates, aut Zenon. Ita fiet, it te ratio non deficiat, Pa id quod obiectum fueriti recte adminiseres.
Qui ad semetipsos conuertuntur, & sibi viuere volunt, haud sere magnates accedere consueuerunt. Quare Socratis exemplum nobis proponit, dc Zenonis: in quos intuentes. rationem visuri simus, Submari qua nobis sint adeundi. Cogitandum igitur. ν 'nates qWo p)cto Socrates ci Zeno cum talibus congressiaritiis i. citcnt, non ficte, non simulate: sed pro suae vitae ratione cordatam magnitudinem animi prae se serentes, ab omni despicientia&arrogantia puram:
non humilea & abiecti ob fastigium dignitatis,
186쪽
neque superbe illos contemnentes. Eiusdem moris est, nec adulari ijs, nec contumeliose illos arouere: sed & ob recte facta modice collaudare, & inde ducere exordium, sicut medici acerba medicamina melle saepe praelinunt, actum demum eorum quae experam fiunt, non acerbum insectatorem se prae ere: sed correctorem solicitum, Saegre ferentem, Praeclaras actiones paucis interdum delictis quasi contaminari. Ac mea quidem szntentia SQς dxςβε IQ,btina . Zeno de similes. omnino demonstrarunt, qua multa habeant, nequaquam expetenda pyinc p)xu oub G,ὸ- fastigia rerii humanarum : & Vnum m ii e pς 'en ε .fὸμ dum esse, benefaciendi facultatem: quam qui negligant, eos& mala illius rei experiri, & bono fraudari. Constat autem Socratis & Zenonis exemplum esse deligendum : sed suae cuique vitae modum ei te conseruandum, eique consentanea vitro&sponte naturae adhibenda. Cuiusmodi enim est, eum qui ita vivat, ut proficiat,& adhuc Epicteti puerili insti' ilianda tutione indigeat, Socratis aut Zenonis uti sermonibus t Quo pacto is derisum vitabit Z Nam Antigo- Antigonus nus, qui post Alexandrum in Sylia regnauit, dixisse de Zenone. fertur: Nunquam se angi & aestuare Iolitum, quod sciret, nisi quando cum Zenone congrederctur. Atqui multos ille alios philosophos adierat. Ab hoc loco Epictetus officia in congressibus seruanda tradit, ab iis auspicatus, quae ad pu ncipes & potentes
CVm ad magnatum aliquem iturus es proponito tibi fore ut eu domi non inuenim,ut inclusu sit. Ut occludantur tibι fores. vlide te negligat. Lud si hoc statu venire decuerit,eaferaue qua fiunt: nee ipsa Vnquam tecum dicas non fuisse tanti. Id enim pubeia est,is eius qui res externas calumnietur.
Idem sere dicit quod supra: Rem aliqua aggres
187쪽
surus, commonefac te ipsum, diret 'ua. Sed illic quidem ad lauationem oratio deducitur: hic vero
maius exemplum proponitur, congressus magnatum. Illic orationis exitus fuit, contemnenda ex esse quae fiant. &suum institutum naturae consentaneum tuendum: hic vero, maturo consilio prouidendum . nec oscitanter, sed proxime veritatem proponendas esse impendentes molestias. Suscepta
enim prosectione ad principem, secutis iis que dicta sunt, valde nos facti poenitet, dc ea nobis accidisse' indignamur,vel quia principio non recte consuluimus, vel quia supra quam decet, euentis illis sumus perturbati. Vtrunq; autem plebeium est, & eorum qui rebus externis non recte utuntur, neque ita Vt eorum natura fert, sed eas magiHfacienti uni. Locutus autem prius de accessu magnatum faciliore, quo pacto cum eis agendum sit, more Socratico &Zenonio scilicet: nunc de iis qui asperius respondeiar, dicere instituit, quo pacto dc ad eorum congrestum paratus esse debeas : primum, nisi necessitas aliqua coegerit, esse praetermittendum. Sm dc necessarium&consultum esse videatur, etiam molestiis illis propositis accedere: serenda esse quae acciderint, sine poenitentia.
I N familiaribus eongressibus absit facinorum, aut J periculorum tuorum prolixa ct immodica commemoratio. Nec enim,ut tibi iucundum eia tuorum ce
taminum meminisse: sic , alii uaue eis, ea qua tibi
acciderunt,audire. Absit iliud etiam, ne risum moueas. Nam is ei modi locuta e t. e quo procliuis sit in plebeium morem lapsu: eamp vim habet,ut tui obseruantiam facile apud omiliares diminuat. Periculosium eia etiam, ad orationis obsicinnitatem progredi. Cum igitur tala quippiam inciderit, aut eret onportunitas obiurgabis eum, quisermonem ilium in
188쪽
iscerit: aut taciturnitate saltem, Ox rubore vultus ostendes, eam orationem tibi duplicuisse.
Post congressum cum magnatibus,de congressu plebeiorum agit: quo modo & in eo gelere te debe- as, ut Iis quibus cum vivas, neque molestus, neque contem tui sis : sed potius pro . virili commodes. 'Nam sua facinora aut pericula non prolixe atque immodice commemorare,fastidium tolliti Molr- QSuo-λ.
ste enim serunt homines eos qui sese laudant, quasi samois . ipsi verbis iisdem accusentur, & per collationem probris afficianturo simul etiam ea res soras prominentem animum & gloriφcqpidum contrahit, di generosum quiddam prae se fert. Cum autem
prius dixerit, non esse cuiquam ob multa ridendii. γλ- - οι neque risum multum esse oportere, neque essuli ini: pH um ha- nunc aliis risum movete vetat, causa adiecta: eum . Vt Gulocum esse lubricum, ut facile ad plebeios mores r/ μέ delabaris. Nam si ea dicas que pici,cculae risum moueant, indicio est, ea grata illi esse, ει apta plebeiis moribus. AEque igitur, aut magis etiam eum qui risium mouet,idiotam iudicant. ut si prius eum roueriti fuerint: satis hoc ad obseruantiam eius extenuandam virium habeat. Sunt tamen re ex iis qui prudentes habentur, qui risium moueant, ut faceti ac epidi habeantur. Iam eum qui utcunq; profecerit, ab obscoenis verbis sibi temperaturum, in Obs σοι promtu est : ac ne alios quidem serendos, si vitare m. . ossis, monet: sed ita ,si tempus serat: hoc est . si ado- escenseo prouectus fuerit, non inuerecundus neq; diuitiis di dignitate in status. Quem & increpabis, inquit. Neque enim vel ipsi tu . piloquo, vel iis qui aderunt, videbcris arrogans. Sin natu grandior ciinsolens fuerit, ae ob diuitias elatus, aut dignitatem: increpare quidem graue fuerit,&praeterinanem operam & od1um ac simultatem: ridicula etialibertas illa videbitur. Quid tum ergo faciendum Z Silentio, inquit, molestiam prae te fert'. Ac obseruat
189쪽
ut modum conuenientem, adhibito discrimine, obseruarii Nam de gladiatoriis aut Circensibus ludiri itemque de epulis & potionibus cum verba fiunt, aut cum homines laudantur aut vituperatur si fieri potest, inquit, alio traduc sermones eorum. Hic vero, si tempestiuum fuerit,etiam obiurgare iubet. Atque illic si traduci non possint sermones, taceto, inquit: hic molestiam prae te ferto.
SI voluptatis alicuius imaginem animo conceiris, moderare tibi, ne ab ea mouearis: sed se rεm examina, ct tibi ipse deliberandi pra bestatium. Oeinde utriussus temporis memento, tum elud quo v ' luptate perfrueris, tum eius quo percepta iam voluptate dolebis, res ipse obiurgabis, ars his illa confer et Si abstinueris, fore ut gaudeas, teque ipse collaudes. Luodsi tibisuscipienda resi videbitur esse tempus,caustne te vincant eius blanilitia, O suauitates, illecebra: sed illud oppone, quanto prastantiorsit talis vi s ctoria conscientia.
M. .,, Voluptas corporis nocentissima est animo. Qui . libet enim, quasi clauis aliquibus affligit animum et . . bst iis e que de causa Deus eam fecit brevem. Nam & in ei bis & potionibus tamdiu voluptas durat, quam
diu in ore eas senserimus : cum vero degluti uer mus, prorsus interit,ic in coitu ipso latum actionis tempore sentitur voluptas: quae cum praeteriit,pe inde est ae si nulla fuisset. Ac in sensu esse voluptate constat Quod enim non sentit,etiam voluptate chro omnino. Sed & externarum rerum oblectati nes, Uti vestium, ornamentorum, pecuniae, instrumenti domestici, parum &ipsae durant. Harum enim adeptione exhilarati, ubi eis assueuerimus, Voluptatem porro nullam sentimus. Sin eae nobis eripiantur,dolor vehemes succedit,voluptate multo dura
190쪽
u, durabilior Ita voluptas ubi per exiguum tempus
durauit, maximeque corporis abit, noxa sua modis omnibus animo relicta, interdum vero etiam corpori si sua uitas illa excesseri r modum. At contincntia voluptatum, d mabile asseri & corpori de animo utilitatcm, & aliud voluptatis genus parit cum ipsa natura coniunctum, & innoxium & perpetuum. Nunc his ita expositis, videamus quid dicat Epictetus: Cum voluptatis, inquit, alicuius imaginem animo conceperis, ut in aliis,veluti diuitiis, principatu, aut similibus rebus externis. ita & in hac, ae magis etiam, statim ipse te custodi, ne visum illud atque imago ad rem ipsem te impellat, sed ea qui dem paulisper exspectet: tu vero spatio impetrato
a te ipso, &animaduersione excitata, tempus considerato, tom suauitatis illud bi euiissimum tum 1 cuturuim noxae diuturnum & poenitentiae plenum. in quo ipse te victum accusabis. His etiam illud tempus conser, quoui te continueris,& diuturnam utilitatem,& synceram voluptatem percipies, teipsum & laudaturus dc approbaturus. Nam Ii eius imperium represseris : facile conquiescet appetitus. tam luculcntae victoriae verecundia. Quod si iterum atque iterum feceris: ita deprimetur, ut molestus
esse desinat. Quamobrem si voluptas statim post
opus desinit, actu nihil inter eum interest qui eam percepit, &eum qui non percepit, excepta cogitatione suauitatis, i nihil habet voluptas magni aesti. mandum: idque declarat eorum memoria, quibus in somnis fruimur, quae obscui um habet voluptatis vestigiti m. Sed quia interdum voluptatibus nonnullis recte frui possumus, cuiusmodi est coniunctionis appetitus procreandi causa, aut balnei post febrem: cum,inquit,occasio fuerit huiuscemodi alicuius operis attingendi, vide ne te suauitas illius atque illecebrae decipiant, ut tui oblitus totum te voluptati et radas, sed eo tempore contentionem facito , quanto pulcrius sit νincere voluptatem,