장음표시 사용
122쪽
TRACT. III. DE CATEG. Irri agis similia vel initur si 1 nilia; haec autem proprietas noomnibus relatis contrenit, sed quibusdam , ita tamen ut semper aliqua a tutatio requirat tir: ant X parre filia sanae v. .riti, alit ex parte termini, nos quoa necessierit semper in te id fundament una, vel terminini , aut relatio ita tendat tir, aut remitti ut remittatur, cum sep: conti at contrarita, raempe fundamentam, vel terminia remitati dictatio temintendi: ut cum duorum candidorum ratior uin alter u 'st icandidius altero, unum remittitur,' tunici can id sit tue : cnim maior est ius rum ad inuicem imiliti io oeco ita , po est remitti clario, cum alterum X tremmum . t aaditur, ut si duorum aeque candi loruin alterum fiat carit diu , tunc enim nainor erit istorum init esset nitit filo quam antea i crtia proprietas et , relata ei te reci Proca. n, ut 'Quod intelligendum est de correlativisci sic pater diciturn iij pater: is filius patris filius. Quarta proprii tacest, re aua za. lata est e simul natura,quod intelli gelidum eli de eo; relativis quatenus formaliter relata sunt lier im consti ter n-tur quate laus abibluta, unum poterit se natura, imo etiatempore prius altero: verbi gratia,paterin siliun sec si una rationem formalem paternitatis filiationis, sunt simul Datura: neque quisquam pater esse aut dici alit potest sine
filio, nec contra: At vero si considerentur quatenus sunt ii omines, tunc Date natura simulas teminore filium alue- cedit. Quinta pῖoprietas est,cognito uno relatorum alie 2 - η 'ium cognosci. Ratio huius rei est, quod unum clatoruin per alterum definiri, i explicari soleat unde nemo nostse potest quid sit pater sine filio , de quid sit filius sine patre: est enim pater si iij pater, filius patris filius. Quanam si huim radicamenti series.
123쪽
s RiMAE PAR T. Di ALac τ tionis Neam causat aliquam attulimus supra, quaest.pri ma huius sectionis. Et qui leni huiusmodi relationes ii 5
mutuae, saltem iii xta Aril otelis mentem, non sunt cati κἀπιμνη- roricae. Relatio istitur realis secundum ellie,& mutua,quς ἡ-' ' citra controuersiam categorica est, cilia i icitur relatiodis. o. qui parzntiae, cuius oppossit Leandem sortitur appellatiori . nem, ut est relatio similitudinis, aequalitatis: Alia vero di-R a 3anum citur lito ut parentiae, cuius opposua e . diuersiae rationi , ρ π 'ρ ης ut est pater iras,cuius opposita dicitur siliatio.
et T. sui, erim Variae species relationum constitui penes
genera varia fundamentorum a quidem ratione triplicis fundat, enti proximi,triplex relationum genus constitui potest. I rimum earum, quatum sundamentum proximum est unicas vel multitudo,ut si aulitudo,aequalitas, dissimulitudo,inaequalitas. secvi dum genus earum,quarum fumdamentum oroximum est actio vel pallio , ut relatio paternitat Isis filiatii niς, relatio calefactivi ad calefactibile, bde calefactibilis ad caleta: tauum. Tertium Tenu earum, quarum fundamentum nroximum est mensi ira, ut rela Ioexemplaris ad imagiriem,St imaginis ad exemplar: ratione vero fundamenti remoti multiplex esse potest , sicut Earκη t naultiplex esta potest fundainentum remotum: Aut enim
Pa 2 illud est substantia, ut in relatione demiratis aut diuersis
. . . . intra substantialis: aut quantitas,aut in relatione aequali--M ratis, hiaequalitatis: aut qualitas, ut in relatione suntli- tudinis aut dissimilitudinis aut relati, ut in relatione proportionalitatis:aut in is,ut in actione agentis ad pa- tiens:aut pessio,Vt in relatione patientis ad agens IMmque licet obscurius,de loco, tempore, situ, 3c habitu dici
potest: sicque tot erunt relationum quotentium genera ratione fundamenti remoti, qilae rurius in alias minutiores species pro varietate iandamenti remoti in unoquoque genere entis poterunt sub diuidi.
Sed haec de Relatione atque adeo de quatuor primis&- , praecipuis categoriis,substantia neniῖς quantit λα,'Q litate&relatione . .
126쪽
Ae T. III. DE CAT . , V. ET V I. SECTIO, DE ACTIONE Voniani Acmodi Passio, licEt diuersis constituant 'ae categorias,sint tamen inter se perpetu oonno
Me haractu intelligi potest absque alterii de seque mul diminus Mouidem breuitiis, est enim alius ae iis dicendi locus in Hirsicis ut igitur primi in intelligas quid suat,& quomodo ab Hado.
inuice ira distinguantur, notandum est in quovis motu, quo aliquid producitur,aut corrumpitur, multa simul te periri,quae sunt idem realiter, ratione tamen Hormaliter distingiuintur. Primum enim reperitur forma siue substatialis,si si accidentaria,quae Vel producitur, vel corrum
ritur deinde reperitur successiua acquisitio eiusdem se , irae si forma silccessivi producenda iiij diciturque motus, eui tacta est succeum duratio,Estque Tem, dicit ut uitriinsecum cuique motui fraetere considerari mainutua relatio agentisi patientis Denique eon .sitiori potest motus velserim in seri quatenus est ab a-σente, sise diestur aetio vel quatenus est inpatiente, &sie dicitur passio. de vulgo definitur actio Actus ab agente profectus, seu actus agentis ut agens est: Passio ve- i .
to , actus in patiente receptus, seu actus patientis ut a ' tiens est,uerbi gratia,in calefactione consideratur calor qui producitur deinde motus ille seu alteratio qua successive educitur calore potentia materiae, cui adiuncta est duratio,seu tempus quo durat talis alteratio: Praeterea i intur mutua relatio calefacientis ad subiectum cale-
satam,&subiecti ad ipsum calefaciens Denique
u iusto iactio,MA, ipse calor inseri, quatenus
est ab tine calefacient vi sic dicitur actio:vel quatenusti pitur in subiectaealefacto, et sic dici requibus intelligi tui nactiis, non e se pisii tarn entia,quam modos entis quibus se habet res in fieri F respeeta agentisin patientis. In
Sunt autem actionis δc passionis proprietates duae a M. i. Philosoplio traditae: altera et , quod in illis sit contrarie passis iopis tas: sic elum calefactio e F contraria frigefactioni altera n t est, quod suscipiant magis de minus, nam pro maiori
127쪽
idem pro minore alit maiore re Bientia patientis intemsiorat. tremistior ei pallio. τ ρν Tandem clio inimin pallionum variae sulit ditissione , , - ' i' ' unde variae illatum p cies constituuntur , sed praeser tim triplici modo di iriditur a tio, nempe, aut ratione du rationis, aut rati. rnes abiecti in quo recipitur,ant rationc principi jo olli oritur. Ration durationis actio diuiditur in instat an ea, utcst illuminatio; de succcstiuam, ut est calcfastio,. c. ratione si ibiecti diuiditur in immanente, quae manet in ipsonae agente tanquam in subiecto , ut intellectio, vi , litio, nutritio,accretio, dcc. transeuntem, quae ab agente transit in aliud subiectum , ut calefactio Quae ab igne transiit in lignum calefactium in quo recipi Actis altis tur. Deni ciue ratione rincipii in artificialem cuius prin- qi cipium est ars, ut aedificatio, cilliarietatio' & naturalem,
Ese,. ius principium et nat Ura. Iam Veroia uralis, aut cor- aut animi. 'poris, siue simplicis, ut e lumentoruua; sive mixti ut caete- IOItina ccirporunia Dianimatorum propriae it aut anima,
et u scili 2 rationi is, sensiti Ir,aut vegetatiuae. Aetio an iis a rationalis aut intellectilia est,ncmpe simplex apprehcsio, iudicium,Sc discursus; aut appetit tua,& quidem circa sinu
Voluntas, intent: a, fruitio circa media vero consensus, electio, usias: Actio animae sensitivae, aut cognosciti ita est, qui dicitur sensatio, estque varia de multiplex sicut scias, aut loco mutiua est, quae penes vim motiva distinguitur; aut appcritina est, Sc quidem in appetitu concupiscibili, ficut amor, desiderium, laetitia,odi uiri, fuga, tristitia In irascibili vero bes, desperatio,audacia, timor, ira. Denique actio anilia a vegetatiuae tripleX est inempe nutritio accretio,c eneratio. Passio eodem fram uia odo diuiditur quo actio, cum actioni cuilibet sua correspondeat passio.
π' Ocabulum istud Quando, concretum est, idem si
L. gnificans ac elle in tempore;definiturque, Id Quod
ex adiacentis temporis in re temporaria re liuquitur, sicut esse calidi dum dici potest id quod ex inhaerentia can-- doris
128쪽
tionis alicuius; dico quatenus est mensara externa;Nam pus internum , quod est mensura interna cuiusque amotus illi adiuneta pertinet ad categoriam quantitatis, Ut sepra monuimus,uerbi gratia,continuata de successiua ει-
duratio motus coelestis, quatenus est interna motus eius. . TU dem mensura,species est quantitatis successiaa: at Ver coriis, quatenus est mensura durationis rerum sublunarium,sei ,--κquatenus ipso,vel ipsius partibus,ut Mis,diebus,mensi 'v- -- ms,&c. vetimur ad menserandas durationes harum re ' -
rei sisblunai um, adhoe genus praedicamenti pertinet. Tri 'Poris' inlicius taedicantem proprietates assignan- 'ia
in Ne nihil habere contrarium moniascipere magis' sicaa, de minus,litat suscipiat lusi minas.
Caeterum,esse in temporciaut generatim dici potest tesse in tempore praeterito,praesenti,vel futuro:aut speci rim,ut esse in saeculo,anno,mense,die,hora c. Sed haec
distinctius habentur in subiecta tabula.
129쪽
In aternitate,quomodo est De in Lad quod reuocatur arnitati, participatis seu Miternitas , in qu ι ἹIM1 να- ruitus Druina eii ita , lumen graiia, dilectis benes
ocorrupQuiasi in motu sunt douod reuocantur ossa iis
130쪽
De categoria VbLocabulum illud, sicuti praecedens, concretum est, mi ι - idcira nificans acelse in loco,definiturque, Id quod 'f'QX adjaceti loci in te locata relinquitur. Itaque materialet agnificatum est res locata: formale vero locus. Ex quo em
rixolligis 'bi siue eis locatum non esse quid realiter distinctum a loco , sicut nec ipsem quando in tempore,
formaliter consideretur licet ipsam materiale si niῆ- Catum, nempe res locata a loco,quo circumscribitu Crealiter distinguatur, sicut fres temporari a tempore eX-
Hujus praedicamenti proprietates sunt , nihil habere m. i. His Contrarium, non suscipere magi si minus, licet suscipiat pr-ώ. Plus minusci solis rebus corporeis, quae ab alio corpo- TQ ambiuntur,conuenire unde Angelii animae non proprie dicuntur esse in loco , immo nec coelum empyreum alicubi esse proprie dici potest, quia a nusso alio corpore ambitur, nec dici potest esse in loco realiri positivo, sed . tantum in loco imaginario. Caeterii messe in loco, aut absolute, am respective dici S. - -- potesto absolute quidem dici potest esse in loco com-ρradi amuni, tesse Parisijs, esse in Gallia, c. vel in loco pro- MN prio seu adaequato.Qusd triplici modo in genere dici potest, nempe faciamentaliter, ut corpus Christi in Eucharistia, definiti-uc, quomodo angeli alicubi esse dicuntur, circumscripti-uC, Vt corpora, quidem in loco reali ut corpora quae ab alio corpore ambiuntur , vel imaginario, ut coelum em pyreum Esse vero in loco seu alicubi comparate seu res. pective dicitur sex modis,nempe supra,infra, ante, retro, dextrorsum,sinistrorsu m.