장음표시 사용
51쪽
. sint. Denique unitatem praecisionis rebus vixi uersali Mis, quatenus uniuertales sunt,& a suis inferioribus praecisae, seu quatenus naturae ordine praecedim contractionem sit ad patricularia conletere. Exempli causa, animal, antequam intelligatur contrahi per rationale Mirratio-
nale adesse speciale belluae&hominis, Vnum quid esse Onci' ur, indivisui in se, tum tamen ut diuidatur in pluris aderis de ii iii aut quaim concipiatur disserentias indiuiduisue ad particulatia dicetidum
est. Ex quo intelligis unit tem illam ora eisionis nihil a-hisistis,indi sile quam priuationem leu carentiam diuitionis in plura . idque in ea natura quae aptitudinem habeat ut in plura diuidatur. solam Quarto circa aptitudinem essendi in multis,notandum est modum actualem, seu actum ellendi rei niuersalis in -suis inferioribus non este eunt quo forma est in matem , aut natura in si posito, vel existentia in essentia particulari, sed ure quo totum esse dicitur in suis partibus,
idque per inodum ideo tisitis Ideo enim uniuersite dici- tur inesse in suis inferioribiis seu particillaribus naturis, -- ο quia uidem reiρsa cum ipsis. Et quidem uniuersalE esse z μ toture festin inferiorum seribit Aristot. I Phys cap. I. ' esse veto idem fealiter cum suis iii serio rabias docet idem
1. Post c. 2Ο. Σ. Post. c. I T. Quare uniuersite dicitur totum potentiale, inferiora vero dicuntur partes subiecti . , uae quia nempe uniuersali subiici utitur.
--- Quinto notandum est aptitudinem ad eiusmodi activii . . essendi in pluribus, vel esse negationen, quandam epugnantiae quae conuenit naturae niuersae,quaten repugnat esse iis pluribus, vel esse modum quendam po tentialem intrinsecum res,us quae dis tur niuersale Vbi aduerte,licetin uniuersilitate inad mari j- i .. siderari inint iureiape aptititiis ista emii di in pluribus,&praedici a unitas praecisionis, rationem uniuersalitatis positam esse in ilia aptitudine quam natu tali consequi se ti ne eomitatur unitas praecisioni satis praemissis a. Aufi prima conclusio. Natura Messenti et rerum vere sunt Forituri uniuersales citra mentis operationem. Quia quod rq peet se necessario, natura prilis quam aliud quidpi m realoeonuenit, illud neompetiere per operati em intel--aectus , sed esse Vnum aptum ineste in multis,quod est λ
52쪽
G. Acr. II. DE NNITERsAt 'in in eo statu praecisionis quo nonduin per differentias indi duales contractio sunt rimo natura prius illis lio . conuenit quain siffersnxitii diuiduales quae sunt reales.
Von igitur per sex ionem intellectus confirmatur, c Ur'. quia intellectus non VVerum i ,- ain 'ixam , alit ali ut quaimiis natur m creatam Diij in mutitis inesse, sed potius id, ero concipit, quia ita res sella
bet a parte rei in hoc enim res omnes creatae a natura et diuina nemine cogitante disserunt, quod natura diuina non sit communicabilis pluribus inserioribus, seu non sic apta inesse in pluribus individuis,quae plures naturas di
uinas eoi tineant : At vero natura omnis creata sit ex se
Winaodo apta esse in pluribus ut in illis multiplicetur. E rxempliWaqsa Natura humana neminecogitam ap' est Nati raesse in multis particularibus indiuiduis,ita ut in illi, ve q sse sit multiplex,quod natu ardiuinae non eompetit:licet ca ' enim sit in tribus personis, nψn tamen est in illis it in indiuiduis au in inferioribus e sicut in suppostis:*iud non est inanis multiplex sicut natura tam ana est
amultiplex in Petro,Ioanne,iacobo:sed una weaden, n mero. Quare a natura reii non per operationem intelia rectus naturis rerum creatarum conuelut Vt sint univer ales, non autem naturae diuinae. ' 'Seeunda conclusio. Res uniuersales quatenus Univer-, urirsales, nunquam vere&realiter existunt sed tantum ob
HGue Reeroperationein intellectus , licet eaedem res matenus particulare verE,xistam. Ratio huius rei est, ubi uuia cum existenti reali sit ultimus naturae cuiusuis
Ai', supponit naturalii suis omnibus indiuidua ilibus eonditioiubus asseet n. e proinde particularem,taque a pugnat rem volue μ' in quaremis universitem a Gibter existere. Nisi igitur veram habent res uniuersales, existentiam , sed tantum obiectivam in intellectu, qua Obiactio. tenus objiciuntur intellectui cognoscenti si enim ha ecinitur. dent aliquod esse valde imperfectum, itempe esse cognitum ab intellectu Sicut paries visus, habet esse visum a 'isit. Neque propterea existimet aliquis res uniuersales aioti,si reales. i enim aliquid dicatur r*Me,non est necesse ut sub quavis ratione formali possit existere, seda est φ od absolute possit realiter existere. Licet igitur uniuersilis no possies v larmali patiori yniuersalita,
53쪽
E hoetatis est ut in eone reto niuersale dieaturem qiud reale Diees, saltem modum illum potentialem -- turae praecisae, seu in uniuersaluatem,quae est aptitudo Gsendi in multis, non videri realem, eum retune ipsum
mitis quoius modo queristerea aes indes apes Me taphysicos nonnunquam etiani realia a pellari inive ii octuinquam posivit realiter erisure , redusta in Veia
competin t , ne e eo tante. Vt coeotas qui comm . innuisae reiano Creatoris, quae Deo leti istorine cogitante. Eiusnodi est uniuersalitas, quae licet non si verὰ positiuus ae realis modus,rebus tamen reuera de ne
i. elusia Tertia conclusio Ex aptitudine quam habet natura ut sit in multis . naseitur habitudo quaedam siue relatio totius uniuersalis ad partes subiectas cuius resationis sundamentum rem tim in mitudo essendi in multis, proximum verbidentitas totius uniuersalis eum suli par .
te uniueisali aduenire ex operatione intellectus 4-- parantis repti illas uniuet salem eum suis inferioribus:ω de hae ut plurimum loquuntur Thomistae, alij, quiniuersalia die uni esse entia rationis, senim omnes in hae ipsa resatione rationis uni resilitatem positam esse
c. Mus inrta emiclusio. V visi Glia cognosci possinti nemo xve per 'rationem intellectit ahqrahantiis ata, inferi diu et ii istintelligat, nota aestimo item, quae nihil aliud est a
tripliem esses, nempe reviras negationis, praeci hist, Abstractio realis est,invitaviquid ab alio realiter separ tui, ut cum membrum a corpore reseeatur. Abstia ricti negationis cum unum de altero negatur in propositi n ut si dicas, Corvus non est albus. Abstractio pra&cisionis tum fit eum E duobus conjunctis unum . altero
relicto, apprehendimus ut si praetermissoluentinis com re, da solo eius animo cogites. Cum igitur uniuersi, per operationem intellectas abstrahuntur a partieu .
54쪽
.essilia noli distinguantur realiter ap inlistibus: oue per abstractioilem negationis, olim dia suis inserioribus inirinati oleant,sed per es, liuio muri
praecisionis, eum videlicet relictis particulis 1 diffi-reutiis id solui quod cominune est animo concipitur S uomodo ἐψniatu 'niuersa in As II. Duae habentur apud Aristotelem insignes uniuersi -- ..tis definitio nec Altera lib. de Interpretatione c. s. v y I tu te ubi siuersale deseribitur Quod natum est aptum defl furibus praedicaria Altero . Metaph capite 3 ama. s
pluribus an isse quae quidem desinitio ae iratior est prae 'cedenti utpote quae uniuersalis naturam per vetam illius differentiam declaret, cum praecedens per solam l . . . psius proprietatem illam explicet Nam possie de multis . dici seu praedicari, uniuersatis proprium est, at vero os se multis inelies eideri essentiale est,is ex eo quod uniuersale pluribus inesse potest , sequitur quod de iisdem possit praedicari. Caeterum ex hac definitione aduerte de μ' ratione uniuersalis non esse quod actu pluribus insit, sed uod possit pluribus ne silesiis,li .exordio in udi 'Leus esset lic ino, non desinerςrproptere natura Maiam
sin .eiun in-nium lati alio considerentur, unqm velliti mai-ale sinificii lim; nempe nitura seu res quae dici-
eiu uniuersalis Lalterum forinales, nempe uniuersalitas i psa, quae in praedictis definitionibus explicetur Respon Ru με. deo, neque rem totam neque uniuersalitatem , sed retri uniuersalitate affectam , seu rem uniuersalem , quatenus uniuersalem definiri. Continetur autem in ea definiti'
ne natura tanquam id quod aptum est inesse multis viii uersalitas vero tanquam id tuo natura sol nuiter sit arca nans multis mersim quoniampr. 'rietate, ex essenti rit uis pro fluunt, nonauerit alienum tradita de
55쪽
ει Ma catur. Secunda, ut sit ita in multis vitamen sit unum emtra multa , non quidem reipsa , sed ratione duntaxat ab τοι - illis separatum Tertia, ut uniuersale parti indit prid. gularibus partim vero quid posteri prius quidem quo. ad essentiam de naturani uniuersalem , quae naturae maia, ne prseedit particulares dissi emias: Posterius veris quo
ad existentiam. Cum enim non existat uniuerses nisi objectita in intellectu ipsum Ognocente, particillatia autem prid. istant quam cognoscatur uniuersale, ne
eesse estis,niuersidia quoad suam existentiam objecti. uam sint posteriora particularibus. Quarta, eli semper ubique: non quidem positive quasi res uniuersalis omni tempore, cin omni loco existat , quod soli Deo competit: sed negat iuὸ,quia nulla temporis differentia,& nullo certo loe spatio definitur ae determinatur ad modum rerum singularium. Quinta, expers esse ortus Minter, tus, neque enim res in uniuersem , sed in partie rei, scuntur& pereunt. Sexti, uniuersalium & non partieu.
darium esse scientiam , quia scientia est dinuessanis 3c immutabilibus, At res particulares sunt contingentes, R isita mutantur. uotvlixsivnis sisti.
Q o V. αφ reus . Elebris est apud Peripateticos ab AristoteIe Por. - phyrio tradita uniuersialium quintipartita diuisio in Genus nempe, speciem differentiam, proprium, & acci- dens. De qua diuisione quaeritur an sit adaequata , . ita ut nec plura ne pauciora unt quam illa supradicta quin. sue uniuersalia. Licet enim constet uniuersale primo di immediat in pauciora membra diuidi posse, ut cum riniuersale primo diuiditur in id quod essentialitet de id quod aecidentariE praedieatur Aetiam nominita eximpradictis quinque in alia posse subdiuidi, dubitari tamen arotest an ita adaequat diuidatά uniuersale in illa quinque re adissimne genus uniuersidium per se reuocati possit, quit Aque sit ex iis quod non sit verὸ uniuersale. Σ igitur constet legitimam esse supradictam dinis is π..ε. - QxRndum ex niuersale in illas quinque speetes
iisdι i. 4, diuidi maXime, quatenus est ciuid praedicabile seu aptum
56쪽
TaAeτ. II. Da 9 Rahirs 'ario seu iultiplici modo iii iiiiis fide des in oribus dici potest. Possunt igitur primo quin remiuersalia in hunc modunicolligi. Udquid prae Prima m/aicat de alio, tessentialites, vel accident eis. emir si essentialiter, vel ea iramid quod totam essen 1 G - . tiam In illex istque speetes vel tanquam id quod par -μ-
tem essentia: continet, quidem vel partem responssen. tem, materiae, sique Genus 'Vel partem respondentem formae, cstque differentia. Iam vero'iiod accidentario seu non estentialiter praedicatur, aut per se&necessariis praedicatur, estquς 'priuili vel contingenter. tame a cidens.
Seeundo colligi possint ho modo. Quidouid praedi Le-catur de alio, velinquid, vel in quale, ves in qiuile qui1 --Nptaedis iii qui erit genus vel spe Aes isti quate, , - , elu proprium, vel accid sisi in quale quid erit disti di
reliquis quae in tantuna videntur uniuersalia , in quantum generis alit speciei rationem aliquam participant, verbi gratia: Disserentia ideo est quid uniuersale Vel qui in .
de multis differentiis dici potest, quomodo habet ratio ne in generis , vel speciei vel quia risentiali et ponuenit ,-- generi, vel species quae de ultis praedicantu Vt quia a P sensitiuum eonveni per se animali sinitionale holesti se se
quae de minis prae auturimine fit Vreaedem dimeti qem deiisdem umiae 'inliis pra dieari possint. Idem dieiri vimp est e proprio quod uniuerale es, vel quatentis de ' - - . infe idiis pidrois dici potest, ut risibile dehoe&alio IIIa risibili quoi indoliabet rationem genetis vel speeiei,Vel zz
qiuatenus generi aut speciei per se eompetit, quo fit ut de iisdem dieatur de quibus dacitur genus aut species. Simi Meeideriliter eum de inferioribus counotatiuis praedicatur aecidens, per modum generis aut speciei de illis praedieatur, erbi graia , cum coloratum praeditatist de eandido ut I unigro per modum generis praedicatur eum vero eandu
57쪽
verbininus praecipua, nempe disserentiam, propriumas accidens: de quibus deinceps speciatim diςendum est.
η-μ r Enus duobus modis considerari potest , vel quate-ur nu, est pars componens totius specie , quomodo diemit pars definitionis respondens materiae , vel tu
tenus est totum quod in potentiale seu uniuersale re spe specierum quas continet exempli causa Miatmire siderari potest quatenus est pars hominis, homo imo a mini rationali constat tanquam. o geris re dissἡrentia deinde Mestari potestu tenus ste timi niuersale , quodsia, si his en iac Et quidem de genere M linc posteriori Wii Natione
c. riis Est autem Genus aliud supremum , quod nullum νια. . Iiud univocum sepra se agnoscit ut est substantia, quantitas, etc. Aliud vero subalternum quod sub alio gene- reeontinetur, cujus respeehu dicitur species et ex mpli. - , Amina , quodet e homini in belluae genus in omniparatione viventis. quo plantamin ani πιρα continet,dicitur spe α. De mamniis, uina agitur.
58쪽
Tix ex L et II VNIvras At vero hi od de multis specie di T. tentibus , disset a specie de proprio specifico, quae non nisi de mula is numero differe irribus praedicantur quod denique praedicet ut in quid distinguitur a differenta a Sc accidente, Ma quo ii proprio etiam generico, quae praedicantur in quale, dc quidem haec descriptio Dialectica est. Posset vero Meta physite essie definiri: Quod aptum est inesse multis specie differentibus essentialiter,&non per aliud. 'er id quod ' dicitur aptum inesse multis specie differentibus, dineri a specie to eo quod inest essentialiter, differt a proprio&accide te,'nae non pertinent ad essentiam rei Henique in eo quod dicit ut inesse multis, non per aliud discerni rura disserentia generica, qua licet apta sit inesse multis specie disserentibus essentialiter, non tamen per se Mimnie diate, sed per aliud, nempe mediante genere cuius dicitur esse differentiaci per hanc etiam particulam e cluduntur propria generica vertim objiciet aliquis,Vtram sue desinitionem accidenti competere, color enim quod est ae eidens , praedicatur de candore dc nigredine tanquam de multis specie differentibus in quid essenti/lixςyγοι . -
α non per aliud. Verum respondeo accidens sumptum Pro eo quod non est substantia , non esse semper quin-rum praedicabile distinctum a generein specie. Si enim 'ol ιυρ. consideretur in abstracto seu quasi extra subjectum, tunc praedicatur essentialiter tanquam genus vel species destis inferioribus. Sic in exemplo allato colo candorς ἡ T L& nigredine, ut genus de speciebus, de candor de hoc his, illo eandore, ut species de indiuiduis essentialiter praedi et ιιθ ia r.
Catur. Si vero consideretur in concreto quatenus inuo Luit in suo significatu subjectum, nomine connotativo exprimitui, tune de subjecto illo per modum quinti prae ilicabilis aecidentario, non ementialiter praedicatur: Sic color prout nomine eon notativo, nempe colo Uccid/ns
ratum exprimitur de panno,prato, pariete, O lii ἈζhV I. rcoloratis accidentario praedicatur. Et quidem acciden xi 'r zzz
hoc posteriori modo accepto supra allata definitio non ι .
59쪽
μι-- un , tum quia licet unius spee usi, duntaxat indiuidua existerent patia men semper aptum esset praedicari de in isti diuiduis alterius speeiei Denique licet mediante specie: Per se tamen,& essennaliter de eiusmodi indiuiduis prae- Θν--- dicatur, non tamen ut species, cum non totam rei na ram, sed partem duntaxat disrentiae oppositam conti.
M. Hi Quare in immeritis asserimus genus unica relationisi speciem simulae indiuidua resueere,ita tamen seprii nox ' - immediat, ad species, seeundatibVei ει media, - ἐ- .' indiuidua. Exempli gratia, Animal ita resertur isti iniun. nem&belluam ut simul ad hominis belluarinesidui per se referatur quidem primo ad hominem iel , iam usquam , secundarici vero ad utriusque indiuidua Nee ab-r surdum est unieam relationem duos terminos sortiri,
60쪽
ΤRAc T. II. DE NIv1R1ALM 3snatiuar, nisi in stati praecisi clis, uti supra docuimus. Si vero accipiatur materialiter, id est pro inatura ipsa generio Ves heeifiea & species in vilico indiuiduo genus
inunica specie conseritari potest sicut enim iiii μὴ - eisi isti ineluditur in quolibetindiuiduo fus specisi, ira quoque natura generis includitur in aualibethe te ejusdem generis Exempli gratia,Quemadmodum
xa hominis in quolibet particulari homine integra repe- ritur, ita natura animalis in homine seeuadam omnem
sui perfectionem essentialem reperitur. os Aa IV. Constat quidem genus continere sub se tum speetes ausis euii disterentia sibi subjecto,saltem potestate:hoe Q - - enim videtur pertinere ad Iationem totius potentulis' 'r' sin uniuessalis,alioqui non potest intelligi quomodo natum aptum sit de illis praedicari. Vtrum ver, Heminia, hoc est, in suo conceptu formali contineat, ita ut non possit concipi genus seu natura generica in concreto, quin simul speetes ae differenti infestore aliquo modo Concipiantur, subitari potest.
Cui dubitationi satisfiet si prius notaueris naturam: zzz genericam d*ψbus modis spetia posse, primo quatςnu Iri. sisnificarpti Mum Mirem rem ae rigauis inseriori gradu , quomodo porcst nomine abstracto Gratis exprimi Secundo , quatenus itaseneralem naturae gradan soni it , ut speei lem non excludat cita potius conn0tet,quomodo nonune concreto folet exprimi' bi ratia. Animal pesin aeripi quatenus rationem cla natumalis praecisam fignificat qucimodo propriὸ exprimi
tur nomine abstracto animalitatis:vel etiam potest accipi quatenus rationem animalis non odinin praecisam , sed eum alio eo haerentem significat, quomodo nomine cono creto animalis proprie exprimitur. Inter quas acceptiones hoc est discrimen , quod natura priori modo sumpta, abstra Mimine expressa , de nullo inferiori possit Haedicari,at vero inpect riori accep one possit. U.