장음표시 사용
731쪽
TRAc T. IV IN ANIMA RAT. 23stem mentis est semper expressum ab intellectu passibili: illa est principium intelligendi,hoc vero terminus intensemqnis Rebondeturi cundo verbum meritis non dis- ,.serie realiter ab intellectione, quia seque potest esse intellectio absque verbo mentis,nec verbum mentis absque .
actu intellio endi Lx certe alam non solet realiter dister re a suo termino intrinseco, cujusmogi est verbiIm men- tis respestu intelleictionis: differre tamen formaliter, Illi . intellectio est conceptus mentis in fieri, at verbum men
tis est idem conceptus in is esse. Me quod intellectio est de genere actionis, at verbum mentis de genere qualitatis est enim veluti habitus quidam transiens,qui
cessiste, Heneritis in quo dissere cum a specie intel aetibili elim ab nabilibus pernianentibus, qui cessante peratione intelle . erseuerant.Quoasi dicas histrum. .
qui per frequentes actus gignitur, esse illorum ad uum
terminum,&tamen ab plis realiteri istingui: Responde- ἀ- tur ejusmodi habitu. esse velut externum Taltem remotum terminum illorum acituum: nos autem loquii hic de interno actionis immanentis termino.
Quarta dissicu est , an per actum voluntatis pro A, Imum ducatur aliquis terminus internus , qui sit idem realiter cum ipsa sitimio, sicut peractum: ntellectus produci rux versum mentis, quod est reipsa idem cum intellecti ne R iidetur ita esse,quamuis non sint inuent vo-- ---bula ad ejusmodi inimmos terminos fgnificandos diuer. μ ιν - sa ab ij quibus actiones voluntatis sign1ficantur, sic exi.
stimamus peractum amoris alio uidi voluntate produci eodem vocabulo amoris signincatum , qui sit terminus internus illius appetitionis Notabis autem rem amatam esse in amante nonier essentiam , cum res ejusmodi sit extra animam intu sermo sit de amore proprio nec per
sui similitudinem , edim, a uas nόn agat per speciem, sed per ipsius voluntatis inclimitionem: quia in volunt te habitualis quaedam eaque natura conynita inclina- est ad eam rem anuina mataq; quod in intestem est Dese intelligibilis, hoe est in Voluntate habitualis ista naturae inclinatio Et quod est in intellectu intellectio,
hoe est in voluntate actualis inclinatio seu motus volun
talis in suum objectum Denique quod est in intellectu rabunimentis , laxet est in voluntate terminus quidam
732쪽
mus quaestionis est , virum cum aliquis intellae u rem aliquam,sive uniuersiilem,siue particia larem con- siderat, necesse sit eum simul per phantasiam circa aliquid singulare& materiale obiter versari. Ita asserit Aristoteles 3. lib. de anima cap. g. t. s. Necesse est,inquit,eum qui . . ihi. contemplatur,na cum phantasmate conteinplari ' Ω---δὲ, . O, in hoc vitae statu ordinarie ua accidi; quod operieii- ' ita sitis compertum est. Et tem necessitas conuertendi se ad phantasi ta dum conteniplatur holmo , illi ob inaturali connexion intellectus cumibant si di manimus eri tur in corpore hinc enim fit ut nitEordit, ii non possit intellectus vllius rei capere notionem cli in ipsum phantasia comitetur, ac cirea idem objectum prox.M. sigo captu facultate insistat. Addidimus ordinarie ut
Pνιον dupeXcluderemus contemplationem , quae sit per ecstatim θ'. perfectam seu raptum, in ea enim tam internorum,quama externorum sensuum mimia cessant quam tunc ph n-
--- - ut chra nequaquam animo obuer itur. Diximus etiam dum aninuisve satur icorpore imum post excessim animi a corpore non remanet phantasia,prolixoque
nurui in animo resident plet' in x . .
DV difficultates de intellectu postremo loco ti-candae proponunt Iri ,
mussipeistat ad priorem. Respondemus probabilim nobis videri intellem, istin realiter a volunt ambae lint secutim re illas, quarum vita ne vest, era, cum 'na alteram Hveae I alixo inain dii x: iuntas, . ouet intellecta,&intellestiis diri e vinum ratem .Et sane potentia seu facultas intelligendi est emi
733쪽
tendi: Exivio concludere est, intellectum tam avolquam ab e tantia animae realiter distingui. god aute intellectus Sc volui tuas sol maliter in te sic distinguantur,si viue quod sint diuersis rationis ac speciei, itis liquet ex iis quae generatim docuimus de distinctione facultatu ani mar penes actus&obiecta,in primo isectatu huius partis Physiologiae disp. posteriori,cl. s.quet iid 'posti Intrepeti.
inod pectat ad posteriorem Respondemus, licet in ρ--4stellectus volunta i,4 voluntas intelle, ut diuersa consi. z.II 'deratibne praestatinihiloimnusiamen abiblutein simpli obia ι
citer loquendo ititellectum nobiliorem esse voluntate ρλὰ Τιρ.Qrio igitur voluntas aliqua ratione liuellectima digni vilmxta. tate superest,multis rationibus suaderi potest. Prima quia datur in voluntate aliquis habitus , nempe charitas , qui 'caetera omnia charismata quae etiam intellectui infundi
silen , ut donum sapientiae intellis mi , nobilitate
Vincit Secund quia actus amoris in praesenti Vi cuilibezaetui contemplatricis potentiae long in i
positum sit domi ilum, quod habet homo in sitos actus,&ad ipsam pertineat mouere reliquas an unae potenLIa immo intellectum deipsam. Quod tamen intellectus praestantior sit facultas quam tu tectu mV0luma byrobati . Primo,quia intellectus est lucis fue cundissimus: at voluntas se caeca est: iideifitellectus ' voluntatem sicut caeteras animae potetias ae Upsum suali line dirigit. Secundo,modus agendi intellectus est nobi i. lior quini sit modus agendi volim aris, quia i minus re 'biectas per earunismilitudines adsitra, t voluiis tali vero obiem boni specie trahitur.Ter o actus volun- tatis praesepponit actum intellectus , sicque ab ipso dependet, non vero e contra actias intellectus praeludioni tactum voluntatis unde nihil est volitum nisi cognitum at vero multa sunt cognita quae non sunt Volita. Uenique . .
obiectum intellectus. e inplici iuniuersalius obis eis voluntatis: illud enon est ens quai civis intelligibile, hoc vero bonumquammis sequendum, spatum quate
734쪽
TERTIA. PARTI PYHsICAE vitae in clara Dei visione possiain esse, donum quod intellectili infunditur, longe nobilius esse CA β quod voluntati adhaeret.
Hi. i, nicum ala gelica nati an consensionem , di inem 494, - mei ab lysi es militer , ita ut naturae clignitate sint Lm Hic angelis inferiores:tom quia animae separataeuem persunt
partes totius essentialiter distin isti ab angelo, nempossi minIs: tum quia animae separata non sunt integra supposita totaliter&oinni mode completa,ut sunt Angeli tum quia anima quat uinuis separata,semper est apta insorin re corpus,eique substantialiter uniri, nit , angelus
'ex in occumri, cloe issicultas hon praetereunda: passi ut angelus Manima' separata dissei sentiar dignitate, cum ipsi intellis tuti nobilissima proprietate 'nueniant: nequeenim V detur intei stus atri micus eissentialiter disshrre ab humano,sed tantum sic persectiun in impe secto quod si proprietates essentiali-
ter conueniant,earum quoq; principia essentialiter con- ueniunt,id est, erunt eiusdem naturaein speciei. Cui respondemus , licet concederemus utrumque intellect umesse eiusdem specie , non tamen sequi eorum principia speeie conuenire:quia proprietas illatio' et x proprio eui oue,sed ex eodimunt utrique sequitur gradu,nimirum ex
ops esse stirituali modonalogieessaltem angelo M ani- ma ratiotiali eommune est sicut iret Dei a videndi risu -- ' equos ejuslem rationis eunt ea qucinati ue quod Mo M. etiam de alijs vitae missique propriis assecti s diop t': non minens sequitur earum principia specie conu nire.Addimus Wobabilissimum nobis ideri intella Rum
735쪽
TRACT. IV. D ANIMA RA . ostiumuium fecie disserre ab angelico qui licuse tus, manet tamen semper aptus corpori uniri ae perco . uetiionem ad phantasmMiratiocinari, od si comperit intellectui angelico Adde ouod intelle mi fumano
separato semper naturale est dii cursu seit ratiocinationeVti,non item anc elico Ithul etiam dici potest,diuersum evenaturale lumpn utrique congenItum
Respondemus, lices secundum id status ille minati et
optabili:, esse ideatur, AsblutEtamen& simpliciter linisatum I. . quendo non videri naturalem. Probatur:cum enim ani-nasarnν. mae rationali maxime naturalis sit unio ad corpus , sine separatio quae illam unionem tollit, proindeque separationis status, qui eidem unioni aduersatur; non poterit . Verὸ dici animae naturalis. Deinde quod in totius com 'positi naturalis perniciem cedit non potest dici naturale
formae ipsius sed illa animae separatio siue in fieri siue in facto este, cedit in perniciem ipsius hominis Ergo non potest esse naturalis animae quae est ipsius fornia. Deniq; naturale est amitiae rationidi exercere functio es non tantium liuesiectivae metis vitii etiam sentientis, vegetantis quod tamen haud 'uaquam praestare potest a m pore separataci quare status ille extra corpus non est ipsi naturalis.Nec tamen exilii mandum est statum illum ani SN mae propriὰ loquendo violentum esse: sequeretur enim a tata nima in eo statu naturaliter deberi reunionem eum corpore:ciam enim sit immortalis anima, ne daretur viole tum mpetuum,deberet aliquando corpori muniri quod tamen naturae leges excedit. suberest itur cum separatio rationalis animia cor
post ille in fieri siue in facto esse spectetur, nee sit natu. 'πί -,tiee tamεxiolenta:vt propria dicatur esse prςter na , 2
tui . md fit ut anima in eo statu posita naturale habeat ius procliuitatem ad corpus eiusque societatem non tantum MV-
innato, sed etiam elicito appetitu desideret et Ratio est,
736쪽
quod partes aspirant naturaliter ad bonu totius compositi cuius sunt partes unio autem formae quin si .mat est bonum totius compositi: quare utraq repars naturale habet propensionem ad eiusmodi unionem, ac proinde
in Ertum est animam cum c corpore excedit;tumstic- tiarum liabitus cum species intelligibiles, quas sibi atina vita comparauit, secum o Me Verum dissim utium, seiuncta est a corpore, nouas rerum L agines seu species acquirat. Reli iv sci ii non contrduertitur concta inimina 'luo animas separatas niti inserorum poenis adsi: ntur, insias denuo scientia
. esse nouis speciebus in anima separata,cu eo in statu nouas rerum antea sibi ignotarum ut angeloru,verbi causa, quibus cum est conuersatural notiones consequatur.
Go,quia anima separata nequς a corporeis, que a piri- ualibi tisi eas colligere valet.No quidem a corporeis, quia eiusmodi species sunt nimium erassis, materiales oportet enim eiusmodi species prius in sensuum attenuari, ut ex ipsis intellectus agens alias spi-- σε rituales efforanet. Non etiam a spiritua in biectis,qui pullae ab eiushiodi obiectis minim: hiritualia enim cum iis extern ilutionis praetex quam localis sunt perti Maneat igitur animai rationali separatae quas rem ms seu similitinlines ut etam scientiarum ti bi- st i a Deo insindi,quilius intellectus cum libuerit,utiam a obtin x cognoste*4
737쪽
γ in nihil in rerum natura stasistat,msi uti retur,
constEtque alamam a corpore separatam subsistere, Anima sequitur eam a corpore separatam operari Sunt autem a p-- - nimae separatae tres praecipuae operationes: nempe intelle NAM 'ehio,volitio,& latio:quarum potissma est intellectoio. Intelligit igitur anima separata tum per species, quas hinc defert,tum per eas, quas ei confer Deuc nec in eo statu
indiget Amplius ullo corporis concursu,sicuti gebat in Dia, . statu informationis. Quaeres seriau,nui, anima alat, discursu adhue utatur,s a Fini pondetiuita esse cuin enim in elliati. anima separarae si perie diuersus ab intes sectu angelico , ut supra monuimus , modum quoque habet intelligendi diuersum,
nempe quod discursu utatur, angelicus non item Caetexum non est neganduin animam separatam multa nosse discursiu, chim etiam in hac vita nec simplicium termin
rum 'prehensione neca imorumprinciborum noti sint discursiua Notandum aut uixe obiter disclusem,quo anima separat: utitur, essa promptissimum , csubtilissimvir prope instantaneum, idque propter species subtiliores aeputiore, i&siblata Antium corporeorum impedimenta . licEt enim illa animae separatae intelligendi modus sit i
E aeter naturam, ut colligere est ex iis quae dirimus de illo statu animae separatae,non sequitur Pa uterea naturali .... deteriorem esse. Quaere praeterea,virum anima separata Mnquan ces εώ Dac
sit ab actu intelligendi Respondetur, Etsi anima sic angelus aliquando possit a sui ipsius actuali cognitione cessare quod plerique fieri posse num cum sit in agendido ubera, sicque postgctum intellectionis pro subito
xercere,vel suspendere,nunquam tamen ab omni pror sus intelligendi actu otiari, sed semper in aliquam cognitionem incumbere sicut viventia dum vivunt, semper alia quod vitae opus Micqu . ,
738쪽
Ropositae quaestines sequentibus assertionibus satis
iras i Prima assertio. Anima separata distincte cognos thre valet cuncta sensibilia,idque pet species corti intelligibi , -- les siue acquisitas in hae vita, iue in illa insusEDAn vero ais..is habeat infusas actu omnium sensibiliuni species sicque possit etiam cinii libuerit , ouaelibet cognoicere dubitarip Et Existimamus auia inrundi animae separatae omnes omnium retiith sibilium tum in senere,cum in specie
imagines,& animam rationalem per imaginem unius spo ciet infimae cognoscere quaelibet eius speciei indiuidit a. Exempli rati per speciem seu imaginem imprellam hominis in pecie, poterit anima separata qyoslibet particu
lares homines agnoscet eo tarm actus externos clium ex
ercentur , nisi aliquid aliud obfuerit;fieri enim potest peculiari Dei prouidentia, ut animae non omnia , sed certa quaedam apud nos gesta cognoscant: sic probabile est Deu impedii ne animae defunctorum,dum in purgatorio detinentur ingularia quae apud nos vointur, Eognoscanae, quia istorsi connitio ad illarum statu nequaqua pertineti an is secunda assertio. Anima separata tum e suosque ad us
internos tum vero alias animas distincte potest coguo- .scere: haec enim omnia ordinem ipsius animae non exce-m,irast... dunt. Dubitari autem potest utrum anima se ipsam intelligat, suos actus absque pacie Plerique affirmant eoauod anima sibi ipsi sit sufficienter praesens , quod etiam ν,.sadiis se ipsius actibus dici botest,cum lint immanentes. Pro-jo. babilitis tamen alij negant vllam. expressam, Elaram cuiuscunque rei liantumuis praesentis cognitiqnem fieri
posse absqu aliqua ipsius specie:sicque animam ses 'sium tuosque actus, potentia per proprias pariun series
acquisitas vel infusas percipere. ebis, Tertia aisertio. Probabile est animam separatam naturali distinctaque cognitione angelos nosse , eorumque naturales Ioprietates operationes exceptis tamen cordium cogitationibus idque per species eorum reprae. tatrices a Deo ac naso cum ipsis possit incommuni
739쪽
muni secietate vivere: neque enim ea quae spectant ad angelorum e flentia mi operationem adeo eminent supra, hunc animal rationalis statum , quin possint supra perfectam eius intelligentiam cadere. An vero possit anima separata nosse omnia quae superiraturaliter fiunt , difficultas est Theologorum propria: probabile autem mastimamus animam separatam tiuntio ulla,nec tamen omia sepermaturalia assequi.
- , V AAsT IOVI. OVeteritur utrum anima rationis a corpore separata πνιώ, μών posse proprijs viribus localiter se mouere. Nonnul assνΩΦ-li enim existimarunt animam nostram omni motiva virtute destitutan nonnisi alieno impuli ex uno loco ad alium deferri posse. ' Probabilius tamen videtur,'teream facultatem mo 'tricem quae ab anima est , non tamen in anima , sed in membris residet, cum sit omnica,quaeq; simul cum eo pore depexit , aliam admittendam esse ipsius rationalis
animae propriam spiritualem, minus organicam , ova:-que simul cum intellectu, voluntate, quibus non lecus ac prior illa a phantasica appetitu realiteri formaliter distinguitur , in ipsa animae rationalis substantia inhaereat,simulque cum ipsis post obitum perseueret. LicEt a
tem eiusmodi ficultas motria. ut intellectauru volu tas animae a primo eins ortu congenita sic eius tamen usus non esu post excessum orpore ipsi animae conceditur: anima enim per unionem cum corpore est,plurixelegati, neque plane sui iuris est , sed toti compos, nempς hominis Vnde esim per resarrectionem anima e ρνε cum corpore munietur, ipsim per potentiaia sibi propria r
ironia ouebit absque nouo Dei dono. Quod autem ad iiDittenda sit eiusmodi facultas in anima, probatur,'flia natura non deest in necessarijs , est autem necessari uin vi anima instante morte e corpore excedat, sicque loca
liter moueatur,& aliquo se conseratidebuit igitur natum iuraeditare illi naturale instruimentumosis motus,quo
740쪽
3o TERTIAE IAR T. HYsICAE nihil altius et scpotest praeter facultatein illam motricem, quain antina adscribi inus ei perisimile in quam alijs sub- statu iis separatis, nempe angelis commutii consensu ess- V natat Theologi. Et sane pes ab stirdum videre1ur a limam spiritualem adeo fore stupidam , in elicem natura, ut citio in loco poneret tir,etu nulla vi aliena inibi detineretur, X eo nunquam se pollet e Ytrahereri immo ex ipso corpore instante licci morte nequaquam egredi Posset. F. - Porro arbitramur non tantum eam vim inesse animae
ζ.ά. 'Lias ipsani: sex etiam' hia res a se distinctas pro viribus
D. xi riuat in Ouere ponit Virumque enim ad eandem potentiain seu facultatem ni otiua in pertinet: hinc fit ut anima separatae
non secus ac angeli pollini assumere corpora , eaque pro libito mouere silc l etiam ine miraculo possint hoc modo ad vitios re redi, desper assiimpta illa corpora apparere, istiam colloquii, licet non per veras voces cum ipsis miscere A iod tamen non sine peculiari Dei permissione fieri exilitinandum est ' non enim simit Deus ani-inas sine ulla altatua ratione ciuis sedibus , praesertim iii
D L,L3. aferno det tineantur, alio commii rare Notandum aurum appari rem 1 noli raro eiusmodi animarum apparitiones elle
ρη tali as, apparentes duntaxat, plerumq; cnim daemones pro animabus ipsis apparentis pe etiam sensibus nostri sit ludunt, frae eiusmodi ut pluilinum apparitiones mera γ' sunt somniantium deliramenta. An autem ea Samuelis jam ppariti O,quae deicta bHur I Res 28 vera fuerit,an vero daemonis illusio , Theologis dilautiendum relinquamus. Bomodo G abrat anima separata ad motum locum.. . in AESTIO VII.
Onnulliae dubitationes occurrunt hoc loco expli
LDutitatis. Prima est , an possit anima quantalibet celeritate se ' vel alia mouere. Respondetur motivam animae vim deinterminatam seu definitam et les, sic lue praetcriptos habere sua activitatis terminos, quantumaci cele Iitat Emagendi peltinet probabile autem est vim illam in quibundam, quam in alijs etficaciorem elie, curam ut supra naonuimus non sit absurduna; acer anuitas Inaequat Ita te iri taliquam