장음표시 사용
791쪽
TAle debet esse ei imodi principium , si Aristoteli credituri Met. c.7.ut vis cujuscunque demonstra in ..., tionis ab ipsius Veritate uodammodo pendeat ipsum μιμ-. ero iusti in silvii robur habeat, cujusnodi est illita ex eodem Aristotele loco citato. Immiubile est aliquiasimul estari non esse. ino igitur istud sit primum principium probatur
hac latione : Illud est pii inuin principium simpliciter quo non modo omnes conclusiones, sed etiam caetera omnia principia priori confirmari pollunt atqui ejus.
modi est radictum principium , per quod non modo conclusiones, sed etiam caetera opinia principia a priori, idque deductione ad incommodum confirmatur. Me quod illiud censendum est primum principium impliciter quod cainst necessarium,nec ostensiue,nec deducti ne ad incontinodum dempustrari potest. Mari, princi
pium est ejusmodi, ut patet. Obiicies, istud potius Quodlibet est vel non est est)di obviari ei debere principium abiblute primum cum sit sinapii-cius, hoc est , paucioribus terminis constet , sit aequo communei verum, ac nud quod ab Arist. traditum est. Respondetur hi: c non satis esse, dicatur principiu ablo obnis.
iiste prinium,ssed aliud imprimis requiri nempe visit mmnium aptissimum ad probanda cliqua alia principia, cuiusinodi est illud quod es, Aristoti traditum est , non inro istud praeserati cum per illud tanquam pernotiis obari possit in hunc modum. Impossibili est aliquid este non esse: Sed si aliquid simul non estat nec non esset, aliquid sit nul estet, non essἡt: Ergo quodlibet vel est vel o μὴ non est. Si instes illud ipsum, nempe impossibile est idem 4 - - .ellea non else, probari poste per aliud prius, nempe per istud, impossibile est duo contradictoria stinui esse vera. Occurrimus istud non esse priusi notius illo, sed potius posterius dominus notum.Sed opponet forsan aliquis ui tem per istud nostrum primum principium non omnia alia uti dicebamus, probari posse, cum multa siqe prini i-.
792쪽
possit demonstrari. Respondetur, et iis modi principia dici immediata cindemonstrabilia ollansiue,non tamen du- ctu ad ad incominodum hoc enim modo demonstrabi-
Ita sunt taliem impropriὸ:hoc est,non potest per alia prin- cipia positive ostendi quod vera sint illa principii, po- est tamen ad incommodum seu in absurduin duci is qui
illa licEtaiotissima ob iis ammon s meacinoi suo prinio Mipio. . Anyim,m principium si pro in in '' a tu. OVA Esri. ΙΙΙ in G, aeritur utrum istud primum principum, Impossu 1 aliquid simul esset non esses, a nullo alio principi probari possit. Cui respondetur ex Aristor Met cap. non posse, quia necostensiva nee dirumst ad incommodum demo Matione id fieri potest: non iei- dem ostensiua, quia illa progreditur ex notioribus; nihil.
autem est notius prini principiori non etiam ducente ad incommodum , quia nullum est aliud majus incommodum quam illud ad quod deducit primum principau, videlicet aliquid simul esse & non esse.Docet igitur Aristot eum qui tale principium negauerit, esse redarguendu e conoessis:quod si nillil penitus cocedat, contemn dum esse tanqiuinitidi ilum rebndentem, nec cum eo
disputandum. Si quaeras utrum principium ilhala numquamnegari possit, respondetur, oretinus duntaxat ii gari posse,non ex animi et quimaelis compossierit. Immie nemo potest absiaute iudicare axioma isto es idi falsum, qisi a termini illius propositionis adeo euidentem
connexionem habent, ut illi necessario assentiri cogatur intellectus milialominus tamen videtur nonnunquam
ex hypotlies posse intellectum saltem de eo dubItare, quod contingit cum vi argumentorum qua ejusmodi pronunciati veritatem videntur eleuare , premitur
ad angustias Iedigitur , eo oudd non pol ill Hisbia
uere. Ea autem argumeninsunt viij inferimi quasdam oppositiones aquam veras , quae Videntin Guadictoriae, nec tamen sint se aliaujus conditionis , ut x eo v Petrus paulo ante staret nunc vero sedeat, inseras
793쪽
quid simul este & non e ideoq; non videri usquequaq; erum istud axioma,sepossibile est idem simul esse &,5 esse.Quaenam autem requirantur ad veram contradiisti nem dictum est in Dialectica Vbi nota quod si primam principia per aliquod solus cauta probari possent,maxia mὸ per cientem aut certes emplarem probarentur, quod tamen fieri non potestinamque veritas illorum immo um principiorum posita est in necessaria connexione
attributi cu subiecto,quq ab omni existentia retani noruin abstrahit:atqui causandi ratio,praesertim in causa efiicie- ea exemplari ad existentiam rei ordinatur Maneat igitur praedictum axioma, nempe , impossibile est aliquid simul essere non esse, iuxta Aristotelis sententiam esse primunt omnium, atque omnino indemonstrabile misecipium Iam o Mi incipia incomplexa accedamus. De Principiis incomplexis Entis essentia de
In qu ρ sitas. 6 Us ntia in diuersis raram oneribis . . QV Aes et 1 LRAtio cuiusque entis essentia dicitur alias praeterea hi a
sertitur appellationes, dicitur enim natura, quIddi-piaatio ma et ias, forma totius,ratio formatis,item conceptus formalis, usi .
id est,essentialis cuiusque rei, estque id quod primum in. naquaque re concipi debet, cuique caetera omnia superaddi intellim turmam existentia, subsistentia, inhaeren ii qui sint di rerum Valde intrins heisentur accide re intellis tur.
Est autem essentia integra in genere Diaex simplex in 'nempe,vel composita. Il est expor multi plicis gradus 'r' aut emitatis , cum sit purissimus, simplicissimus actus, cuiusmodi est sola sientia di fauebας 'ero plure essen-i
794쪽
i, sacvNO PAR METAPHYs. tialis peremtionis gradus admittit ex quibus veluti piri bus come onitur , quarum nonnulla respectu aliarum dicuntur potentiales, quae sunt communiores alia vero ictuales, tu e sint speinatiores 'c enim serim reste bidisseretitiara dicuntur partes potentiales aissertati; vero paries act leo immo virus gradus genericus uniuersalior rc spectu alterius gradus genera cus, uiuersalio respectu alterius gradus generici speciali oris,dicitur pars potentialis, iste vero pars actualis. Sic in liOmine reperi- csscdubitantiae,corporis vitiei uis,sentientis, lationalis:
ex quibuspersectionis essentialis gradibus totalis homi ius essentia componitur,ita ut esse iubstantiae sit pars pota
tentialis respectu caeterorum si corpistis re*ςetu DR se tuentis,ciae Et quoniam numquodque essentialis ha- inita Mi bet prout rationem eiitis articipat em autem ' moclo omnia rationem entis participis; illac fit ut Ke-- tiar ratio diuerse modo seda abeat in diuerus reru generibus, auod sequentibus conclusionibus planius explicatur. i uis lyram a conclutio. In stabit alitiis in aterialibus comple- tis elIentia rationem habet entitas totius compositi ex Vtra ilin ipsius parte , materia videlicet unu forma
coalescens,de quaentitate suo loco in Plarsica dictum est. -il Secunda conclusio. In substantiis spiritualibus ementi
ratio in sola simplici forma per se subiistente posita est, quialis Angeli nulla comtonii reperiturix materia ac
forina, cum ut incorporei ubi nota essentiam angelici dici simplicem semiam comparatione rerum physicarunt,
non quod sit omnis compolitionis expers, cum constet genere dc disterentia , ac diuersis perdictionum estentiali uni radibus. Tertia conclusio Ratio essentia diuinae consistit inforaria simplicissi.na per se subsiliciate , onmis proI1us
con 'sitionis experte, etiam eius quae ex gener m diseserentia est, ac nullatenus disrente ab existentiarim suo distinguitur abessestria angelicia quae componitur ex genere: diGrentia , citiae que ex natura rei dissest a sua Dpsius existentia. sb. xx conclusio. Mentia accidentis modiis quidani est substantiae ; omne enim accidens substantiam ali qua
rarioue modificat. Esto ue accidens omite respectu substantiae ix accidentis forinavi actus quidam partim cora uenien F
795쪽
AE II. ETsi nullae sint rerum erratarum essentiariquet non sui constent partibus physicis,autanetaphysicis: eatenu γtamen dictitur indivisibiles,quod nulla sit natura quae se .cutidum irationem specificam inaedualiter inrticipetur ah
indiuiduis,ut patet induetione: verbi gratia,naturalium n non est secundum magis vel minus in uno quam in a 'lio homine: quo fit ut no dicatur vivis inagis homo quam alter heinde etiam , Quia nihil quod pertineat ad essentiam addi vel detratri potest,quin statina mutetur, Sc fiat alia natura seu essentia. Ex quo intelligere est illud quod docet Arist.8.Μet.ca.3.t.1o.essentias reruti nitineris esse 2 πsimiles:sicut enim numerus addita vel sublata unit t. -
eae speciem, ne addito vel detracto essentiali aliquo adhuessentia seu natura rei mutat specim; Verbi gratia,si ad animal ad as rationale fiet homo, si vero uultiva o rationali adiun3as irrati'nale,siet brutum Notabis aut qncedam accidentia entitatio, nulla tamen essensialiter proprie dici posse diuisibilia licet enim secundum magis
vel minus participentur a sui, tectis , illorum tamen es.sentialis ratio manet semper cadem Quo fitavi licὰtali 'quid dici polsit magis vel minus calidum, VnuStanae ac
Non Osunt plerique graues Theologi qui essentias,
rerum aeternasin mirumEproducibiles. aut coni V - ' ptibiles esse arbitrctur: aiunt enim eas habere esse Quod
dam sibi ab aeterno coaevum,quod vocant esse cilentis , seaeste quidditatiuum,sicque res in temporegenerari ac cor-3umpi, non qno ad essentiana, sed quo adeX iste Iatiam cinis. verum longe probabilior est caeterorum sententia,ni εν. .atalis
utro esse euhabete esse quocunque modo, mi pro μιπιυν.
796쪽
1 Set evuDA PAR METAPHYs.e enu My ductum seu extra suas causas positum. Quod ut intelli- 'ti gas, aduerte triplex ess rerum creaturarum concipi Os k:obiectivum, imuste, subiectivum euirale.Primum est esse cognitum in intellectu,quomodo omnia producibilia praeexistunt in intellectar diuino,& ea quq fiunt per artem in mente artificis altem est esse in suis eausis,quq dicuntur virtute suos effectus continere , quomodo ros hyeme diciturine in rositio Domnia quaecunque sunt,
ab omni aeternitate praeextiteriali in potentia Dei exemplatio effetiuuari Tertium est esse extra intellectum &causas,secundum veramini opriam existentiam. Fatemur igitur duobus prioribus modis essentias rerum, imo res omnes dici possie sempiternas, si ad praepotentem Deum qui ab aeterno omnia nouit uirtute
continet , reserantur: sic enim ab aeterno obiective simul , virtute in Deo extite int verum uterque ille mod existendi est improprius. At veris negamus essentia W- . in tertio inodo aeternas suille,seu aeternum esse liabuis.
αμ m. Quod probamus in tunc modum : Si essentiae . - rum habent esse quiaditatiuum , ante si producti ei;
per proprias causas in ab aeterno vel illa essentiae sunt om uino improductae , vel alio lio na do productae prius dici nequit, sie enim daretur ali nitid in lependens a Deo in suo en, quod impium et cillerere si posterius concedatur,ergo sunt suo modo producti a Deo vel aliquam a causa exemplari,vel tanquam a finali, vel tanquam abelliciente. Atqui eausa tum exemplaris, tum finest ri se,
nullius rei producendae vinitiabent, sed tantum qu tenus insas esse is causa omitatutineque tanten sic dici poni sint a Deo proaudita tam iii a causa eficiente, auia, ctio causis efficientis ad ac ualerii, propriain res producendae existentiam terminatur; qualis rion est illuci esse quid ditatiuum , quod authores oppositae sententiae com -- πιην miniscuntur. Conlarmatur adhuc nostra sententia hae ratione: Si res ante sui productionem habent esse quiddatiuum,non potest intelligi quomodo per generationem restraaueantur a non esse ad eae neque enim sei existe tia,s res ipsa producitur ut existat,uerbi gratia,cuna generatur his mo, hon sola existentia, sed natura ipsa seu es:
nua homilis a non ea. a lesie tradiicitur
797쪽
Notandum tamen est,essentiarie etiam antequam producantur verydici reales, non quod realiter existant,ieu quod habeant aliquod esse real sed quod polsint rea
liter existere. Dantur etiam necessariae connexiones eranon existentium Maeque sempiternae, quae quidem colane
xiones nihil aliud sunt focinaliter quam negationes dium Maxisinter subjectumis attributi ni, 'me proinde nonisi et ciue existunt Exepli gratia haec propositio,Ho- moest animal diei esse iecessaria sequia est nec suaria qua Moneaque perpolia minerio lintriinis eum uitaui
Eo quod animal non sit quid distinebim ab homine.
OVod adprius quaesitum spectat,eum existentia non P sit; rei quidditas,sedaliquid polletius, nec de quid-ditate rei, hi iuni sit genus,nec differentia,nec mateli is Vrserma Me etiam ipsast accidens ali iod nedic mentala, irini ad nullam certam catu miam accidentis
si a intrinsecus: quo formanter re incitui et Uilii . . ue extra suascausis antequam enim romatat esculix potestate, & quasi latere in tuis causis tune aut hiriaticipis existere cum virtute causarum foras prodit. Cum autem modus sequatur rem euius est modus, hine fit ut si essentia sit substantialis, ipsius existenria quoque sit substaotialis modus: si vero essentia sit aecidenta , i us quoquo existentia sit modus accidentalis.
Quod spectat ad posterius quistunt. Sit prinia eo aser uino Existentia Deo, rebus creati. cinnperie, ' uincimidis mineri, unque Deus exulit non per exigς - ' tiam ad sitam namque odor ipsimmet suam essentiam;
sicut quantitas dicitur extensa per se ipsam, non item res creatae quarum eMntiae accidit existentia; hine fit ut Deo, effontiale sit existere, adeo ut repugnet ipsum non existe' 'Te,non item creaturis,quae esse possunt,& non esse ideoque natura diuina non potest concipi nisi adhu existens:st enim conciperetur non actu existens, aliquid persecti nis illi deesset, quod ab illius actuali infinitate penitus Mn eretri at vero conceptio Amali seu emitialis oraturae abstrahit in -'--m
798쪽
is ac Nox PAR MA WAs s. in M. Secunda conclusio Existentia competit substantia ac accidenti, vario tamen inodo, substantiae quiden pri in O, ωmaxit ne propriδ, accidenti autem secundario, &-inus proprie accidens enim non nisi beneficio substantiae cui adhaeret naturaliter existit. Et aecidentia nonnisi in subjecto,quae substamia est,nascuntur,susiclitantiu occi snunt. Nec tamen existimes se alite existere per eri
stentiam substantis , cum si in sibi vendicente; iste quam est in a substantiali subje viri r quainuis tunc ni Mhim supiniaturrim exis idi sutiantur littersum ab eo quem eum subjecto coriuncta naturaliter sibi vendicant. c., Tertia conclusio Existentia primo&per se competit singularibus , indiuiduis secundario& per aliud,seu se cundum quid , uniuersalibus. Ea enim proprie existimi, quae primo perse fiunt siproducuntur:atqui ingulariagontaxat primo per se fiunt, produesintiuinoqitemni uersalia,quae non nisi in singularibus 'iruntur dicist i sinat in Quartac ineluis Existentia primo pers omnβx' ovomposito, semii tib nu niuproprie partibus, hanim quini per se fi seu gignitur, et totum mi siti quia ipse est terminus per se generationis , partesaut i
ta quantum ad intestitatςm totius pertinent ' ι
erium, , ut ii quomodo in inrum miti ininstra dari selo nomine tali tealiter disserte ibiti intre.
Verum probabilius mihi sentire videntur qui medinina cedunt via et censentque existentiam ab essentia differre non solo nomine: neq; tamen realiter, sed ex natura rei tanquam modum a re Cujus assertionis tres sunt partes, .Par Ur ut pater. Prima probatur, quia actus plusquam nomi
799쪽
creata essetitia. Secunda pars probatur,qilia nulla eli ra 1 rabaω.tio admittendi tantam lis inctione in , chin per minorem arqtie facile explicentur ea omnia in quibus essentia, istenti inter indiscrepant: praeterrim cum repugnet V
nisi separari ab altera. rria pars quoque probatur,cuia i γ L-eiuni non solo non sines, nee tamen realiter inter sedis a cne isse est , ut medio quodammodo distinguamur, 'esionalius esse potest quam ex halia rei, quod muni aparte rei non sit aliud. Notanduit est autem cum Iom. num ab alio distingui possit ex natiuare dupliciter,nem.
M sormaliter vel modaliter, existentiam non proprie distingui formaliter ab essentia, sed tantum modaliter,cuiri non sit entitas diuersa ab entitate essentiae , sed modu* duntaxat illi adueniens.
TRe svir praeci puo diuisiones existentiae , prima in aximntia existentiam statiuitiae de accidentis:secunda in s----plicem compositam:tertia in malam M. Grinalem Cir ε Σ
ea primam diuisionem,sciendum et xistentiam ubstan diui uetiae non esse formaliter subsistentiam nec etiam existentiam accidentis elle sermaliter inlaerentiam ,eo quod existentia ubstantiae sit modus realis natura prior actualistbsistentia,Lexistentia accidentis sit modus quoque realis natura prior inhaerentia actuali hinc fit ut non repu,
anet virtute diuina substantiam existere absque propria -Ωbssistentia,ut patet in humanitate Christi a Verbo diui no assumpta,quae licet propria subsistentia ac sippositati . taleotamuhntiari,areat: pro ibile tamen est propriani
sibi existentiam retinere nine etiam fit, ut non repugnee virtute diuina accidens existere absque actuali inhaerentia, ut patet in augustillimo Eucharistiae facramento. Sed haec planiora fient ex sequentibus quaestionibus. Circa seeundam diuisionem, scierulum est eam dici sim D secun Plicem existentiam,qua competit rebus simplicibus quarto non constant partibus realiter inter se distinctis , ut uine Ani &animaeieparatio mompositam vero quae con
800쪽
usinodi sunt substantia naturales seu physicae. Vt enim partes illae suas habententitates partiales reipsa diuersas,sie etiam suas sibi vendicant partiales existentiassa qui iabus totalis ex ipsis corriposita coalescit. Diis,1 Circa tertiam, sciendum est existentiana realem eam
dici quae sellit entitatem realiter ab alia separabilem: Amalem vero vitae sequitur Atimilitatem alicujus rei ab ipsa minimE separabit in quae quidem ratio existes the si cum altera comparetur,centaurrilae impersectis Verbi reari existentia realis in quantitate M Hura,censetur illa secundum quam res illae persectae existunt in na eadEmque entitate Dat existentia formalis secundum quam figura differt ex natura rei a quantitate,est tantum
illariis cons)quitur formalitatem propriam figurae.
- - :D Rimum explicandum est iid sit sibinei tia, aeφ- P stinguenda initimis est nubis vocabuli accepti, et Ita re subsistere enim quinque modis praesertim dicitur.ram
enim idem est,ae vetesia realiter esse. Secundo idem est ac alteri quocunque modosiibesse, quomodo in aede fundamentum subsistere dieitur:Tettio is agi philosophice accipitur pro esse per se quatenus opponitur ei quod dicitur esse in aliorer modum accidentis:quomodo M libet substantia siue completa siue ineopleta dicitur sub- . - sistere.Quarto strictiori significatu sumitur pro esse perstcomplete, quomodo solae ses intiae primae strii partie
lares dicuntur sibsistere, quamuis dependenter ab alieno supposito existant, vi intimi in humanitate rii l. s. Quinto maximEsrieti aereptione subsistere mutis fio
esse per se completes independenter ab alio in quo rubsistat, quomodo sola supposita dicuntur propriὸ subsiste, re. Ex quibus intelligere est subsistentiam propriessum-- ptam esse modum realem quo natura constituitur suppositum Est autem ilippositum proprie substantia singularis completa,&incommunicabilis stinantialiter.
a Dis Seeundo explieandum est , quomodo ulinguantur hae. mini uxi delicet must a per se,*Mamilia,supp