장음표시 사용
811쪽
SE TRACT DE PROPRIET ENTIS. 3' nitas transcendentalis tegorica,numerica,fi liinest
uniuersalis. Transcendentalis est ea qua i , si pruno, i,
competitenti utens est , A caeteris rebus quatenus sunt---entia Categoricta est, quam volunt clia propriana quaanti- citet,nea. ratis di retae, ita ut ex militiplici eiusmodi unitate constet cluantitas illa di freta seu numeruS. Numetica Numa rua. quae naturam iii ferioribus in conanν tilicabilem afficit, ea quae sequitur diffcientiam iridit: i tua lena cuiuscunaue naturae: licet natura illa numero una volsit cile con imuiri
cabilis pluribtis suppositis, ut patet in narura diuina, lastic et quentialiter,na,tribus tamen personis est communicata.Vnitas formalis est illa, quae cuiustiue rei sermM . .. .iem rationen coas equitur, abstrahitque ab uniuersaliac numerica: quare serinalis unitas in rediis creatis est muti tipli bilis in inferioribus,quia fieri potest,ut natura,c ius est ista sorinalis vilitas,inultiplicetur: adeo ut tot sint
serinales unitates, quot erunt partes subiectivae illius naturae. Itaque in eo tintaxat formalis unitas distinguitura transtendentali, quod transceni lentalis rationem entis praecisai consequatur, tarn alis vero rationem cuiusque rei propriam Denique uniuersalis potest accipi duobus et M V G. modis, primo quidem pro ea. quae naturam uniuersalem aptam inessenipitis ant Gmnem operationem intelleistus
denominat,quam ali, cant unitatem praecisionis Ali- ter veris to sitate quadam rationis, qua competit na ' - .m ruris per operationem intellectus abstractis ab inferiori 'U, ς' -
bus 1er illam enim abstractionem res dicuntur Hiieraci Ita
las uniuersalitate quadam rationis:vnde etiam visit si sioni, duntaxat illis sib ea consideratione competit. Luianamsi micipium, itatis numerisa μή imi uita risic
I Ndiuiduatio quoddam genus est indiuisionis quodam,ias, .
proprium est unitatis numericae: qui; quidem significat I aliis. in diuisionem in multa inferiora,simulque ex consequoi diuisionem a qualibet re alia singulari. Quaeritur autem -- pr a suodnam sit principium eiusnodi indiuiduationis, nds'
nam, verbi gratia, habeat hic homo pura socrates, quqd ' ' es hic homo non alius uis Vbi aduene,cum tria
812쪽
kipium possit esse duplex,aliud externum,nempe efficiens seu rati l vero internum seu formaleci ciuein lino dum si quaeratur principi uiri unde litabet lignimi bd sit calidam, poterit assignari principium externu:in nempetignis qui calefacitiives internum, nempe calor productu, in ipso ligno quod est principium a quo sorinaliter est cdichii calidum. Cum i tur' c loco quaerunt Metaphr-
hci quodnam sit principium indiuiduarionis, id maxime intelligunt de principio formari a quo res unaquaequet
habeto uod sit haec, i o. illa,vel alla. s=mi.M ir una est ouam inter se dissentiant super ea re Philo- abi hi ε. 4 Ieolopi: dum alii orinciolum istud nuliunc sic conten aurit a parreret,ali Lia ei attuli mille volunt, nempe negationem tum diuisionis adciplo,cum identit iis cum
illo:ali peculiarem accidentium concursum , alij cluantitatem terminatam:alii materiam signatam:ali denique existentiam ipsam 'cru' licet nonnulia ex iis vel ad indiuiduationerii praesipponantur , vel individuationis restigia quaedam unc indicia, nulliiniurn en Ois,e . rum 4 essentiale est individuationis principium, r. - ' Itaque longe probabilius alii, inter quoi sc0xu ,i A rem istam subtilius discusserunt , arbitrati sunt formale
principium indiuiduataonis in vir antraque re et se disse . rentiam quandamis positivam trimo incommunica bilem,quq adiune a specie per se coiis ituat indiuiduunt siue substantiale unde ili Terentia illa iii liui clualis in substa iis est substantialis , in accidentibus accidenta- ,
Iis, utrobique vero intrinscca desessentialis, non qui leui speciei cui aecidit, sed indiuiduo quod constitust,praece diiquet eiusmodi numerica seu indiuidualis differentia o-mM aliud accidentarium dis imi quod iiit diuisi' reperiri seleti eis kω isi xur princimuri libidindividuatibni, Miso reans disseretia erodati inquia ea quae veta ostii
realites inter se disterunt, non nisi per veram dc alem differentiam distinguuntur. Atqui indiuidua non modo materiali seu physica , verum etiam spiritualia vere posi- iues realiter inter se cli flerunt, etiam seclusis omnibus accidentibus r Ergo non nisi per veram realem positi-;uam disseretilia,quae n6 potest esse alia quam numerica
'imentia enim sterita communia est&multo inagis
813쪽
Ss TR Ac T. DE PROPRr ετ. ητa . Umerica civitque illa seclusis pinnibus accidentibus -- per remaneat , signum est illam non esse aceta intariam in liuiduo, Edilli congenitam, aliquo modo essent,atem,praesertim cum ex ipsa differentia, natura specifiea
unum per se constituatur Petruceni in non tanti in qua
tenus homo, sed etiam quatenus talis homo inquid v- num per se in genere substantiς,quod non esset si ineren--.tia numeric quae species aduenit non esset eiusdem ne is euin natura specifica cui adueniri ac proinde in sub--
statut ijs non ellci substatialis, sed accides alis uod vel plura acci isti ut plerique arbitrantur. Caeteritin hoc indi Mati strine,pium scotui barboro satis,at non i ificatim termino, Hareceitatem vocat, altissim:wntiaminatuita litem vel uidiuiditidem nuncupant
nibus ratio. Quare Utide*Qq tionibu propositae να- stioni satisfiet. Prima assertio Eatam numero res semel oxxupx i. Fui .
non potestviribus naturae eadem numero reproduci. Papo- . batur , quia omne agens naturale deter natur ad hunc nuntiero me num producendum per omnes particula 'res circumstantias quae ipsius productionem comitan
eum nempe locum, tempus, motum, c. quae chim non Possint naturaliter eaedem numero simul concurrore , fit
Ut non possit amplius agens naturale determinari ad eundem num oestectum producendum. t certe id experientia satis probatum videtur neque enim a natura c. Hismi. creata possibile existit indum est quod nusquain hacte-isa'. ' '
814쪽
' mel peristide in numero reproduci. Probatur; quia si quid obstaret quominus idem numero reproduci pollet , illud esset maXime quod idem numero motus,tempus lacti non possent iterum concurrere ut agens determinaretur
ad eu em numero fi lium producendum,ut in pi dente assertione docuimus: Venim hoc mur obstat, quia gens virtutis infinitar,ut est Deus, ab istisnonde index, ulliuine es illum effictuin producatsed omnia ex libem agendi tacuitate prout opertatur Vnde illud Apostoli,
Luiemn verati rseeundum eo uium ostin aruiua . adde quod si res semel pro duetas, postea dc perdaras Deus non posset reproducere, sequeretur diuinani poten-riam, quae infinita est , ipsa rerum productione dilaunui, quod absurdi stimum est. Tertia assertio. Probabili sana um est repugnare res na-'tura sua transeuntes , eluccessivas siue momentaneas easdem numero etiam uirtute diuina reproduci , verbi ia, graria, tum,tempus, actiones item es palliones siue in
anea ,sue siccessitas. rQbatur, quiacumresinapii sui, manet es , sed successivae, aut, 'mentime audentur innino pendere a tempore in quo fluunt ab instanti in quo fiunt. Quare cum repugnet eano i
partem , aut momentum temporis imaginarii saltem, quod est prima mensura omnis mutationis , Vnquam re- uaere, videtur etiam repugnare, eandem numero actio-
nem,passionem,aut motum reproduci. Si obi jcias X prς- cedenti assertione posse eundem numero effec diu Virtu-- te diuina reproduci jam vero motum, tempus intrinsecum, actionem item passionem es. idem numero Ec re, liter cum ipso effectu seu re qua eadem non cro repa ducitur, ac proinde ea qmniaeadem numer recuperari. Respondetur, luce illa omnia quoad reali 'ea recuperentur, noli milien quoaJfominiit in sideoque non des en abGlutessinipliciter dici eadem numero. Et
ceria si mundus iste in nihilum redi creretur, tostea ex nihil , prodi: celetur , quis dicat eandem fore creatio 'nem cum ea Quae anterit inque annorum millia extitit;
licEt tamen idem Dret numero utriusque Produ Oni*
815쪽
Irea diuisionem entis in uiuini multa, ue an num L multipl-ambigitur,praestiti tandem pino vni mira opponailii .Qusdri commodius perci' piatur, homulla prius animaduertenta sint Et quidem Mnprimis,unum esse natura saltem prius quatus militatu' ine quod vel liti ne perspicuum est, quod Deus primum
rerum omnium principium persectissime sit unus,omni Gque entium multitudo ab e profecti sit; quo fit etiam ut 0mnia quo magis prope ad illud summe unum accedunt,
e magis unita &-nus diuisa sint. Adde quod posit 'uduis multitudine , necessitio concedenda est nix D lio contra polita vilitate multitudo semper sequi lux , -- Plaetetea notandum est,num esse prius diuiso, quia nihil diuisum concipi potest quod non prius licet anx quam diuideretur sterit unum a vi enim nulla 'nitas, milia fieri pote illiso. His ita postis,clicimus eurn Aristotele ro.Met c.c. e G - - num multa non opponi contradictorie, quoniam con zzz I ,
tradictionis altera pars de ente dici debet, altera di nonente ratis numin multa de ente, nusquam vero deci otiente per sed proprie dicuntur : Nec etiam opponi relative, neque enim illa mutuo se seia per actu inferunt: --q' enim proprie quis dicat viam esse multomam v num,aut multa esse unius multa. Dicendum igitur est iula aliquo pacto opponi uni priuatiu , tum etiam eon . trario Privative quidem quatenus habent rationem diuisibilis indivisibilis illinea, punctusiucuntur Quiritione Oreoni priuatiu , licet utrumque sit po-um. Contrarie vero, quia cirm neutrum respectu al- tenus sit mere negativum aut priuatiuum,& ta men unum ab alio non mediocriter dissi
816쪽
TERTIA PAR METAPHY8. DE VERO An verum si ruria passio antis. QV AESTIO VII.
P. II Erum esse promam emi affectionein vel ex eo
proprietatis necessaria sunt in ipso reperiantur. Etenim verum consequitur eris,deinde cum ipse rec iprocatur,d nichie addit isti conoeptum aliquem latina ' diuersum ab ipsi conceptientis inimis verum primo es perso M.
ente praedicatur neque tamen ut principium, vel causa, vel differentia seu modus contrahens, vel ut pars,ermutproprietas. Denique omne ens in quantum ens,id est, in quantum est alit eue potest, siuino intellectui conso me est: illud autem nihil aliud est quam eli veru in Ha c ta 'men ex selienturiis quaestionibus planiora fient. mi si v -- θὴusto ι ex
V AE VIII plex inuoluitur comparatio, una intellectus coFnoti Θ-tis,ad id quod cognoscitur altera rei cognitae ad intello ctum cognoscentem, unde nata est distinctio duplicis e ritatis una dicitur veritas cognitionis, altera dicitisse, i ii in ritas rei cognitae. Quibus aertium genus veritatis licet - 'minus proprium addi potest, nempe Veritas signi. - ut planilis intelligatur, notandum est quod docet Aristo teles lib.de Inter .c. 3. f.Metay 6.veritatem in tribus
diuo modo reperiri , nempe in intellectu sermalifer, tanquam in si ines; in rebus tagnitis landamentalitert nquam in causei denique oce vella stripto sis liter,ut ita loquar,seu rei'esentatiu tanquam in uno
Vnde sicut sinum denomnat imas maliter tale edicinam causaliter ωvrinam tamiuam signum sinu quae est in animali haud secus veritas intelle linirien minat formaliter verum , res vero objecta inteli i, causaliter: quia nempe sunt cauta vetitatis intellestium denique voces scripta denominantur vera tanquam
817쪽
sena illius veritatis quae est Grmaliterii intellectu in is casualitur seu fuit lam :ntaliter in rebus.Ex quibus pate ιM.tia quod que xlmotu . sanum prinio ni ii l. xiii de antri ili tanquam de ptaecipuo analogato, Ie ς et iris autem per comparationem ad illiid sie versuri primu & praecipue dicitii de sol intellectiti vero,cle aliis autem in ordine ad ipsini intelle stum. Conficinat hir, quia sicut proposita iones vocales, ut scripta, sunt interpretes,in signa coiiceptuum animi,ita nqn dictIntur vera, i illi extriniec in ordine ad veritatem intellectus. Idemque sentienda in lambu quae eatenus dicuntur verae, quatenus obiiciun '
tu verae cognitioni intellectus At cognitimipsa dicitur 'em,quia intrinsecu&formaliter talis est, . Porro diligenter notandum est hoc Iocis nos hactenus locutos esse de veritate rerum in ordine ac intellectunt ere tui res cnim alio modo,oc quidem transcendet italj xvr c 'agis piopia dicuutur verae in ordine ad intelle ctum in cydatum, tuo:riodo accipi debet veritas, cum di citur entis proprietas,de qua sequenti Faestione. In qua 'sita sit ratio veritatis transcendentalis.
Eritasse qua res creata dicuntur vere,est conformi m Vt is itas earum cum intellectu omino, iue cum rationi M. au.
bus f malibus serum,quae sunt in mente diuina. Pro 'batur,quia verita, cuiusque rei est consorinitas ipsius cupropria&prima siti meliora ratio rationes formales qua existunt in mente diuinaritiaeque sint ipsa niens diuina, sunt proprie ac primet mensura rerum omnium .Est . . igitur Veritas cui usque rei consormitas cum illis ratio . . nibus formalibus seu diuinis conceptibus. Adde quod res non dicuntur verae nisi in ordine ad intellectum , in quo proprie ac formaliter residet veritas. Atqui non dicuntur verae ea veritate de qua loquimur , nempe veritate tran
sc dental quia sunt conformes intellactes creato, cum . decipi pessit intellectus creatus , imὁ,eritas intellectiva ab ipserum rerum veritate dependeat. Quocirca ne si rium est ut a consormitate cum intellectu diuino dicat
818쪽
tta, Laisis 'lim; Uinu diuino ipsas contemplante, rationis, nona uisu WM-- 'fit ut veritas transtendentalis nihil positiuum friata. mala addat Enti, sicque ens non includatur in formati. praecisa ratione siue proprietatis. Vt autem intelliga a quomodo ista relatio non sit realis, sciendum est intelle- . ct in in diiunum, licet re ipsa&formaliter unum, is tutela Π en distangui in Practicum kTlim elicum. Practicu
--- di ixur,per quem Deus res nouit' rarum ipsas procreat ratio procreare statuit, quomodo Idaeas appellat D. hinina rationes rerum Actibilium a Deo quatenus sanita stabiles:Theoreticus ero per quem rcs nouit Vise habui. Relati igitur conformitatis re ui , creatarum ad intel- cerim diuinum praetimii realis est,non secus acres inoinedius ad causam sudatutdue ista relatio in entitate rei
creata , quo sensi alias docuimus creaturam referri ad Deum relatione reali transcendentali: Αt relat IO consis anitatis quam liabent res creatae cum intellectu diuino Tlieoretico seu speculativo,est relatio rationis. Recenina quatenus cadunt sub intellectum Theoreticum,Vt sic, nΟ-
nisi obiective existuntsicque relatio consormitati cui isto intellessitu qu, illis vi si conuenit,non est realis 'drationis: sundatur en elusinodi relatio in esse potentiali α obiectivo creatum,hon autem inesse actuali. ex quibus sequitur verit item trirescendentalem nihil*liud esse quim relationem in mitatis rerum ad diuunum intellectum sectulatiuum: qu relatio non sit realis,
sta rationis:sicque veritas transcendentalis rerum depende ab intellectuali veritate Dei , quae est maximEprOpta Veritas,at lue adeo omnis veritatis fons Lorigo: sicque en non potest concipi formaliter veraria,nisi quatenus cognitioni diuinae conformatum.
At id ista Ex iis etiam colligi potest quid sit falsum, nempe esse diuinationem ab intellectu diuino. Vbi nota nihil hoc
modo falsum dici posse,ius quod fictilium fili ossibile
ςst quaecunque enim possibilia sunt ut sic, lationem aliquam sui habent in intellectu viuino,ac proinde transce- ntali ter vera stibi.Nota etiam salsitatem in prati sibi cto,nempe ininxelleistu creato repe ri posse, quatenus
rerum obiectarum veritate distentit. Res autem ipsk ἄ-
nisi improprie dici possunt talis,& quide inordine adim
819쪽
SE TRACT D PROPRIET ENTIS. Itellectu creatum, uatenus falso concipiuntur,autpropter
E si de bono fuse se is in ipse limine sine philo -
phiae moralis disseruimus quatenu purino ad in Bilem philosepivini quia tamen aliter costaeratur a MN x physico, nempe quatenus est propria quaedam emis si s fio AEdcirco nonnulla siperrunt de bono Metaphysicε spectato explicanda Et quiden quod spem ad propin- tam dissiculi: bem,respondemusbonum esse proprietatementis non secus ac nim in verum , ut supra docuimus. Quemadmodni enim id omne quod est, aut esse potest, in quantum alte in esse potest, diuino intelle stui conforme est ac proinde verum est Ita etiam g nae voluntati conueniens est,ac proinde bonum est. Verupti obiicies,pleraque entia non videri bona negat
eni in Aristoteles ira etap.c.2 boni rationem inueniri in Entibus mathematicis:Deinde bonum de persectum reci-Frocarenturiat plerauiue entia sunt imperfecta, ut nive .ria priina Praeterea nonnulla sunt ea genetasio mala eactus, habitus natura sua vitiosi. Denique in ψimius, relationes per ales ouinis persectionis aera illatissent expertes,alioqui aliqua esset perseistio inisa persena
'nae noti esset in altera. Verum respondetur ad primum in entibus mathematicis,quatenus vera sunt entia, reperiri bonitatem transcengentalem veri creatis cuiusqueentis propriani, non vero bonitatem aut malitian moralem, te quo loco citato videtur loqui Aristoteles,cum ibi
expressis verbis dis id alliematicas disciplinas nullam habere ratio ii ibunorum, malorum. Ad seclidum renpondςmi 'etsi aliateriaprima non sit perfectap disiectionei morali aut naturail esse tamen pectestu perfectione
Vanscendent li vae estnmtio definiis euhi uere iri
. genere,ut ponea explicabimus. demque dicendum de quocunqueente, quod in aliquo genere imperseehumsst. Ad tertiunt respondetur il a quae in genere morum
820쪽
mala sulit,in genere emino i 3c secia si
Ad ultimiim respondemus,valde controuesbum Esse apua Theoloo os,utrum attributa per Enalia,praesertimque relationes persi,nales includant persectionem quatei ius perlonalia iiiit,an non utrumque enim valde probabile est Verum iniic qui ii sit cum eiusmodi relationes, de alia id genu attributa personalia non sint entia nisi quateianus identificantur cum natura diuina, quae est ipsa essen
tialis nitas:nihil etiam absurdi est, ea omnia hoc sensi illa botur,tino optima. Ex quibus liquet nihil esse ens, ouod non se sto modo bonum. verum Ges . aitemquaedam videri bona, quae non
sunt entia,sicque bonumin-recipriscari cum enit B num eniim idem est quod appetibile , appexi intur auteni inter diri lion entia, ut priuatio vitae titi iliae tum alie nae, imo posset intcriium appeti id quod prorsus impossibile est:sic Deum non est e appetunt damnati. Respondemus illa omnia quae vere non sunt eiula, non esse per se nec propter se expetibiliaci sed vel ratione alicuius entis aut coirimodi adiunciri, vel certe quatenus entia est putantur,aut ali luant entis rationem Hiduunt. Responderi
etiam posset,cum bonum dicitur identi ulla quod apnii bile, ibi dum accipitat , quatenus coinplet stitur tuniae terum mn ,- apparens sic in neganismi bonuui transtendemasconuerti cum appetibili.
. .., formali bonitatis transcendentalis. Qiribusdam e .nim placet bonum formaliter ede quul respectivum,aliis esse quid absolutum nonnullis partim absolutum , par-
tim reis uum. Nobis certe probabilissimum Videtur ' mentu, tantior indotamen gliqabselutivit,inempe ipsumens, cuin quo re ipsa identine tur. Quid autem set illud respectivum,quod significat, num, seu ouaenam sit relatio 'am auxercitu bivit,