장음표시 사용
801쪽
Sg TR Ac T. Di ΡRiN cIi . Euris asstalitas, personalitas, hypostasA suopositum despersona. Respondetur,existentiam per se esse modum existedi pe- culiarein su=stanti: quatentis accidenti opponitur,'ii H
non existit per se, sed in alio Subsistetitia vero ex com et: 'at ni iniori sententia idem est ac sippositi itas sta hyposta . s.
sis sensi abstracto, Estque inodus proprius substantia par-stasi,: inticularis seu indiuiduae , quatenus substantialiter est in- communicabilisci quamuis non desint qui subsistentiam
vel iiii esse existe tui amiser se substantiae completae&co . municabilis . tappolita litatem autem esse subsiste tu iam incommuilicabilem: Iare hi authores non ducunt sicut nec fu te est absurcium in diuinis duplicem subsistentiam admittere,unam absolutam seu essentialem,alteram
relativam seu persenalem, quam sappositalitatem appellant illam unicam naturae hanc verὁ triplicem, tribus Dei sonis conuenire arbitrantur verita an haec ita se haveant viderint Theolo . Per alitas est sibsistentia in P. - ccommunicabilis intelligenti naturae competens supposi- mim
ium seu hypostasis in sena recreto, est scistantia singu- 22
laris per se existens completὰ, incommunicabiliter. Ex quo intestigis, necitae accidentia , neque uniuersales substantia , neqire etiam partes aut etiam particulares substantias com nati nicabiles, ut est natura diuina eommunistribus personis diuinis,posse dici supposita. Denique per e UM . sona est rationale suppositum,ut in diuinis,Pater, Filius, Spiritus S in creatis verὁ,hic angelus,hichorio, . Tertio exilirandum est quisci modus quem silposi-3-LD Di, tum vel perinna sereraddit naturae sin sulari existenti.
Respondetur in diuinis suppositum nihi nebidere,quod ueta
s a parte rei distinctum natura,ciun in Deo nulla poc addis almias esse realis eoinpositio ob ammam eius infinitatem usmplicitatem. In rebus autem creatis dicimus suppositum addere ad naturam aliquid reale despositiuum nempe modum quendam existendi per se incommunicabiliter ; qui modus est aliquid sitbstantiale seu intrinsecum substantiae,appellaturque propriὰ subsistentia. Quod rein modus ille sit aliquid substantiale in non merum aecidens,exeo patet, quod sippositum, sine, silens per se ex substantia autem 3e accidente non ; veris per a eadem fieri, ea Llde ouod in Deo reperitur persectis sim M o suppositi, mulum tamen accidens o
802쪽
'V04', creatis stuppositum stat ad ii xurminab a distinguitur ex natura rei tanquam modus a re culi
, in modus,sicuti de existentia divimus lyrio explicandiim est an natura possit existere sine .... t. . subsistentia. Respondetur siti, stantiam ereatam,indiui-μμυ uain ompletam non possie naturaliter existere quin si iusistat. Ille enim modus existendi secudiim legem Dei
ordinaria nccessario debetu substantiae compiletae actu,senti ita ut ex principiis pilus essentialibus naturali qua lanae manatione flueret Itali modo substatia pexabsolutam Dei potenxiati destitueretur,ac per eandem po- renua naturalis ille fluxus non impediretur.N Ud-mς φ,cum natura singularis sit naturaptior simpropria subsistentia hine fieri potest virtute diuina, ut si line taliri, o sibi naturali, siue alieno supposito terminetur, si contingit in stupendo Incarnationis mysterio, in quo na- tura Iaumana proprio supposito destituta , alieno nempo diuino verbo subsistente terminetur, siue omni suppossit
diri proprio rum alieno destiuata, cum lasia propria existentiadiuinitus conseruetur. Ratio autemcur poti h repugnet rem esse sine propria existeria quam sine propriae
subsisteria, Hst,quia repugnat rem aerum serinaliter peialiud esse,quini per fusi si enim res conciperetur habe ς ά . aliud esse qui si,um,iam Vehὰ ipsa non esset, sed potius
id euius haberet se At vero nullum sequitur abserdum: posito quod aliquid aper se forma litet existens per aliena ... subsistentiam seu hypothasim in comunicabiliter subsistat.'
ι ,., in* ς trili detur alius modus existendi in natura daat ...ia: subsistit in alieno supposito Respondetur orobabile esse, dari quenda modulaturae eo inodo si bsistentis diuersu ab eo quem sertiretur si in proprio lipposito subsisteret, appellarique posse existentiam actitatem di'--ει. m haerentis accidentium:Tum' iod per iuba Ha
ι. et 'Mnxia suo in materia tanquam in subiecto illam inti
- malido accidentandi at naturaliuarina,verbi pratia ,' est in verbo diuino tanquam in subiecto quod inseritio,.
sed tanquam in termino a quo extrinsece terminatur, e non possit c5 municari alteri supposito tum quod modus inli aerendi in proprio subie sto accidenti est naturalis .mcdus vero inexistendi,substantiae supernaturalis de 'i',
803쪽
Constat itidem ex iis quae passim supra docuimus.
inhaeretur aliae Ile iiti Lim existe tuli accidentis proprium.De qua duae, supersunt diificustate explicandae. Prior est: virtim ab ipsa accideritis formali ratione seu γων natura differat. Respondetur uilierentiam quidem aptitu ditialem in formali ratione acciuentis contineri verum
iob rcutiam actuale saltem sibilatura seu cilyntia esse diauersam:sicut enim fieri nequit, accidens non su retunt inhaerere, sic etiain euenire potest ut liuerdum acta nos
inluet eat, licet nillil,quoci ad cius essentiam attineat, im rnute turaicut supra diximus tibiistentiam actuale a1ubstantia distingui a natura rei. Quod autem inhaerenti proprie dicta, qtia est actualis,diuersa sit ab accidentis es Assνων sentia,ex eo lis uet, quod ratio accidentis posita sit in eo/M-
quod si forma subiecti completi seu totius chositi a existentis ex quo aliud sequitur, nempe quod non pessirii uraliter existere usi in subiecto per se completo hoc autem modo existere nihil , ita si quam inhaerere: Ex quo intelligis inhaerentiani non esse ratiqnem formalavi accidentis,led modum existendi ipsius naturalem. Posterior difficultas est, quemnam modum existendit νων
sertiantur accidentia , cum virtute diuina separantur a LusM . . subiect o,existuntque separata: neque enim Illis silc competit inliae tentia, neque tamen illis potest competere sub .
sistentia vel existentia per se, quae blius substantiae pro' pria est. Rebndemus igitur accidenti separata alio asti modo existere quam coniuncta,non quidem positiue,scd negariu quatenus carent amati inhaerentia quam his bant antequam separarentur: existunt hidem, iter Hante sed non actu inhaerent , neque tamen perdesibsistunt,sed virtute diuina fulciatur:quoiadinodum antina
rationalis uiti est in corpore, habet actino quendam sea modum actuale in inlotan a li: cum auzem a corpore sep ratur, ilium deperdit,incipitclue alio nodo elieuon qui- deni politiuo, sed negativo,cta quod non amplius actu informet corpus:idem dici potet de oculoquialio modo se habet postquam excaecatus est quani antea, non quidem
Osuiue,st neutive:sicque accidens separarum nec est
804쪽
ι sacvno A PAR MaTA RHYs. in 1 nec se sustentati nec in alio tanqtiam in subiecto vel ter inino , sed ab alio vel per aliud a quo sustentatur seu
Einiis quinentis quantitas,non setne ex parte existentiae,quemadmoduni subsistenti vi inhqrentia: sed ex part stanti . Sicut misi essentia ta etiam entitas,tani de accident ouana de substantia aicitur est enim ii dem realitercu ipti essentia,differt tame ab ipsi forinaliter seu potius ex natura rei sicut modus a re cuius est inodus suus f. Est igitur Entitas formaliter sumpta in rebus eorporei, M. quibus maxime conrpetit modus quidean intrinsecus fecundum quem sunt diuisibiles cimitatiue, ut loquuturi seu in partes quas vocant entitati uas: Si coue essentia re 'rum quae praeciso illo modo sunt prorsus indivisibiles,Vt sipra docuimus,adiuncto illo modo aliquam habent, etiam absque Vlli mali extinctione diuisibilitatis ratio nemri secundum quam dicimus sici eadem imagilitudii, e
plus vel minus substanti et sub eile posse, ut patet luco pΟ-rum condensatione vel rarefaectione. Corpus enim densa sub pedali quantitate plures habet partes euritati uas qua corpus rarum eiusdem magnitudinis,proindeque vere di 'ci test illam maritudinem plius coiitinere substantiqvana istam quod tamen de substantia ratisne suae essentiae praecise dici non potest,sed ratione scalentitatis. Ex quo intelligis emitatem ratione aliqua distingui ab M-ti Nec tantum in substantiis,sed etiam accidentibus ib. est nuntis proprie,partes entitatiuae reperiuntur, prae-tin iis quae seseipiu massi minus; iram plures gradus
caloris, frigoris in caeterarum qualitatum quae intendi possunt&remitti, sunt ipsarum partes entitatiuae. Porro in rebus incorporeis seu spiritualibus illa ratio diuisibilitatis secundum partesentitati iras proprie locum non habet,unde in iliis non dicitur essemat'r vel minor entitas
secundum substantiam , ded in ordine ad locum ciuem maiorem es nutiorem praesentialiter occupare possum
805쪽
Nota tameia obiter, nonnunnualiuenti talea ,quatenus leua.
significat entis rationem , in abstracto, interduim accipi pro cujusque rei natura seu essentia,sive in partes entita
tu se liuisibilia,sive non,sicque substanti; AN 'i proprie dici potest mittas. Sed haec de principij eniis, atquc
Reserunt Iiujus tractatus disputationes,qua res, ε.-gia rumprima erit de proprietatibus enti infe riami nere: Secunda de singulis proprietatibus entis dissa ii incomplaxis,nempe uno,uero, uo:Denique
tertia erit de singulis proprietatibus entis complexis, lusnempe enti diuium competunt, ut esse idem vel diue sum necessarium vel contingens,ine actu vel potentia.
in tractitus. De ProprietatibusEnus in genere.
Quemadmodum singla Entium Mn asias habent g n.
proprietates quae in inferioribus scientiis demonstrantur; ita quoque En qua ratione emens , proprias ac sectiones habeat necesse est, in quibus conliderandis ac demonstrandis primus pliilosophus occupatur. Et cert ri ... cienti, visie, conueniat esse unum,uerum,bonum,nec ta--nista jsioonueniant ut principia, ut a Muci parissi
806쪽
i ecesseel ut conueni aut tali luana proprietases,ctim sint
O - ipso es ta natura saltem posteriores. Vertim objicies: Sub-- lestum non includitur in praecisa ratione unius veri, bo- ni, quae solent dici proprietates ipsius, alioquii oprietates illς nillil client: Ergo eris non habet verasin legitimascituli proprietates. Respondetur cns quidem praedicari de uno,
vero,bono in concreto caepressis; non tamen includi con- ceptum ciatis in formali 3 praeciso conceptu nitatis, ve- ritatis,bonitatis; sic enim spectatae in abstracto iraeci - sc proprietates illis, sunt relationes quaedam rationis,vel negationes quae excludunt formalcm conceptum entis realisci nec tamen desinunt proprietates illis dici reales, , quia citra omnem mentis operationem enti, enti con- ueniunt, nec vulgo dicuntur proprietMcentiri nisi qua' ' tenus cum ipso identificantur nominibusti concretis exprimuntur. Non est autem absurdum siubjectum includi in conceptu materiali suarum priaprietatum; sic enim ho-
nao includitiit in conccptu materiali risibilis risibile e-itim significat id quod ridcrespotest illud autem nihil a-- , liud est praeter hominem neque onus est ad rationem istarum proprietatum , quod vera propria emanatione fuant ab ente latis enim est, quod rationem entis quocumque modo consequantur. Adde hoc cliti peculiarei proprium esse, idque ob summam naturae ipsius cum suis proprietatibus communi otiem,& ut ita loquar identita- . tem, ut ips,communi loquendi de concipiendi usu ipsius formalis ratio includatur in conceptu formali suarum proprietatum cita ut ipsa ratio entitati vulgo includatur in ipso conceptu nitatis,veritatis ,ri bonitatis in abstracto, quamuis, si sermo sit de omnino praeciso illarum concep&,aliter sentiendum sit, ut paulo ante dictum est.
S uatnam sint antis propristates. ' i
Promota T, o solent assignati genera passionum quae cum en QUAE te reciprocentur. Aliae enim sunt simplices, Vide-1 l cet unum, verum, bonum: aliae conjunctae, nempe esse actu vel potentia, sthidem vel diuersum , esse contingens vel nccelsarium. Inter quae duo genera passionum id distri
807쪽
4il discriminis est,quod priores sigillatina sumptae absque
vlla disiunitione cum ente conuertantur; posteriore vem . ro non una cuna disiunctione. Quod igitur spectat ad nu- si ita
merum proorietatum entis simplicium,nempe unum, ve 'miaden.-zum,bonum: communis est omnium philosophorum sen s Frentia ,has elle tres enumeratas,quae sic colliguntur. aD Hones leti proprietates entis debent aliquid addere supra iis, cum omnis proprietas addat aliquid ad rationem
subiecti cuius cst proprietas. At nonpossunt addere ali di quid positiuum reales, cum nec sint formaliter entia, ut clarius patebit ex sequentibus, nee modi reales entis ut supra probatum est l. pari. huius Metaphys poster.disput ' .a. Cum igitur nihil possint addere ad rationementis po sitiuum reale, necelli est ut aliquid addant vel negatiuit,
vel positiuum rationis seu per dominationem aut conue nientiam,ad aliquid extrinsecum. Priori modo constitui tu passio seu proprietas unius, quia negatio illa diuisio nis , in se,in qua praecipue consistit ratio unitatis,consequitur, omne ens secundum se de absolute consideratum, S conuenit omni enti ut sic:posteriori modo constituuntur dirae aliae palsiones,una per respectum sciconuenientia in rationis ad intellectuin diciturque verum talia per habitudinem, conuenientiam rationis ad appetitum seu voluntatem,dicit hirque bonum. Nam hae duae facul- tates nempe intellectus de voluntas sunt maximesunt uersales,& respiciunt omne ens sub diuersa ratione. Non desunt tamen qui ad tres supradictas entis pas coni=c a. sones alias addi posse contendant. Inprimis non tantum Mamasser illa tria, sed desalia duo, nempe,res, aliquid , cum ente reciprocantur sunt nim sex omnin 'transcendentia, ' μnempe Res,ens, unum, bonum, aliquid, verum, quorum ' :quinque videntur esse entis propria, Respondeta Rem, .luti Maliquid , esse vocabula synonyma seu paronyma cumente; idem enim planὰ significant quod pium ens, sicque non sunt proprie passiones ipsius Secundia,pulchrum, bos, .a .
perfectum videntur else proprietates in genere non secus i. iiii. ac bonum. Respondetur prim5,pulchrum non reciprocari ciun ente,ω minus late patere: ad rationem enim pulchtitudinis propriὰ dictae tria desiderantur, nempe integritas omnium partium, deinde ea clim debita propomo,
denique nitor quidam:quq omnia non in quovis ente re-
808쪽
, Moab cuinente D-nique ' opponas ilitelligibile, appetibile, --. rideri ynerales entis proprietates: Respondetur interigibile quatenus est proprium entis realis, reuocari ad 3 vim di appetibile vero ad bonum a quibus minimes&α-- in.untur Quod spectat ad numerum passionumentis
snt εν se complexatum. Respondetur has vulgo recenseri,quarum
naz prima est, esse actu vel potenti secunda esse idem ves' diuersum tertia,esse necelsari uira,vel contingens quarta esse caducum vel aeternum quinta, elle finitum vel in 1i-
nitum; sexta,est e mobile velinmobile; septima,esse causam vel et inim octava cile unum vel mulit plex; nona,
esse verum vel falsum decima esse bonum vel malum: Vbi nota cum hic ens dicitur eis vivim vel multiplex, esse verum vel falsum, bomim vel maliam: aut aliquas exlus proprietatibus , non simi generalissime Atransce dentaliter, aut ens latissime, impropriὰ accipi mere rum non de hs omnibus, sed de tribus duntaxat comple-
xis proprietatibus , nempe necessario, contingenti e . deme diuerso,& actuin potentia genuis rei uluae enim proprietates , vel nussam inuoluunt disti cultatem , vel si quaesit,ex supradictis aut ex iis quae sequuntur facilei terit intellisti. sinis his: Superest hic dissiculias enodanda de ordine trium si in- λαπι πιι plicium proprietatum inter se. Respondetu primam or-
eta modum ius utienti eompetitistam autem
pom uni rejectivi nempe inordine adintelle un de appetitum: quod autem abii reum est, dine praee dit 3cspe um. Verum autem prius est bonoseoquod
internas assectiones is ordo seruetiir, qui inter intelle- mac voluntatem cerniturci sed intellectus , qui omnia sito ratione veri cognoscit, prior est voluntate , quae versatur circa bonum: quare sequenti disputatione,de ijs eodem ordine disseremus, nempe de uno inprimis, tumo verosiandem de bono.
809쪽
unica ratio: alioqui non Iam encerit, sed entia. Exoriaritatis .
quo intelligere est,unum,esse proprietatem entis insepa 'rabilem cita ut impossibile sit concipere aliquid eris , aucper modum entis,nisi illud igem, num aut per modum. unius concipias alioquin non ens, sedentia conciperest Entia autent,ut sic non habent unum,& eundem conop
tum, qiae sintobiectum per se Metaphysicae. Est auxere, nuin istud, quod est passio entis, propris dictum nempti reale per se de spe elatum. aliisquamine pustes illud pendere ab ,-atione intellectus,tion auod malis ratio istius nitatis sit aliquid positiuum,4d i d,
licet hi aliquid negativum , enti tamen citra omnem mentis operationem conueniat. Per se verb,ne putes num per accidens , quod secundum quid dicitur unum, cum sit absolute multi plaX,esse proprietatem entis. Denique absolute spectatum, ne existimes ensimpropri Eeo modo dici vi ni quo Socrates dic esse 'iivnum eum H gone ii initionc hominis .
OV imo est,quid si illud in ovo posta est quis
tatis tristiscendentalis , an ut aliquid positivum Screale,an vero aliquid rationis aut negativum, vel priu riuum. Cui sequentibus assertionibus satisfiet.
810쪽
tialiter listinguatur quia si aliquid reale positiuum enti superaddi podet, quod ab ipso essentialiter distinguere, turisenueretur aliquid&positiuum realiter essentiale n5. esse elis istinaliter,quod repugnat:nihil enim potest ello aut dici realiter essentiale, cuius non sit realis essentia, ac proinde quod non sit Arnialiter ens Secunda assertio.Licet unum sit idem reipa kntina
liter cum ente ,habet tamen conceptum ratione ratioci- nata diuersum a conceptuentis, cluia aliud est concipere Unum ut sic, aliud concipere en ut ens, alioqui non esset ratio cur ens diceretur sub ectum, unum vero diceretur passio subiecti seu proprietas.
3 - Tettio assertio.Vnum additenti negationem diuisionis a seips per modum priuationis,adeo ut macerialiter 'u significet ens, forinaliter vero negationen diuisonis in seipso. Vnde sequitur vhum nihil aliud essequani ens no inrisuin Licet autem id quod dicitur unum non Modo sit
indilham in se,sed etiam simul dies
inutio tamen pr cipud,n in isto consilii rario,nitatis
D inis trantheni lentalis. Quaeres sorican multiplin seu multit do tu e uni opponitur,dicat perfectionem. Resp-letur,si materialiter pestetur, dicere persectionem,quia sic fas ni- eat plura entia:si vero formaliter spectetur, non includere vllam perfectionei',qui a sic nil id a si tui signi si cat quam 3Iures indiuisiones Porro notandum est quot diximus,
,hum significarenisationei diuisionis per modum yri- ruationis: quia negatio illa diuisitonis non' veri prinatio quia non insecesse; st subiectus quod connotat, ' utum ad recipiendirimae, diuisioneni sic enim Deus Aaxime proprie unus est,nee tamen aptus diuidi.
Τsi de sola unitate transcendentali,que adaequata esti entis proprieta , hoc loco agendum esset nos tamen viainino a profosito alienum videtur de caeteris quoque