Specimen versionum Danielis Copticarum : nonum eius caput Memphitice et Sahidice exhibens

51쪽

satis patere arbitror. Adeant lectores illos quos habemus fontes linguae, videantque , quot quantaeque obviae sint difficultates, ubi difficilis vel saltem minus ulitata vox in graeco textu habetur, ac inde iudicent, an coptica versio , ex graeco textu illustrata , graecum iterum illustrare possit se monem et Nullus vero in universum negare audeo, ullum arti criticae sacrae ex cΟ-pticis versionibus nasci usum, cum saltem hae versiones textus graeci formam quo tempore ipsae confectae sint, sistant, lectionumque delectum praebeant iis in locis, ubi notabilis varietas , quae dictionis sensum mutaret integrum, in graecis occurrit. Quem quidem usum criticum versionum istarum maiorem esse in examinandis N. T. nibus, quam in textu septuagintavirali, quem haud raro incertum esse constat, interpretando atque emendando, facile patere puto: neque in ultimis editionibus N. T.

criticis omissa est coptica, quam hucusque

noverunt interpretes, versio . S. Vm.

52쪽

g. VIII.

Uberior, eoque ipso dissicilior videtur esse dialectus memphitica, quae magis exculta , vocibus & dictionibus origine aegyptiacis ditior est, illique idiomati, quod per antiquam Aegyptum obtinuit, vicinior ; cum

magna vocabulorum antiquorum copia- ,

quam sacra volumina , auctoresque classici exhibent, in ista linguae aegyptiacae pa te reperiatur, vel saltem ex radicibus eius explicari possit. Voces quoque, quae no tiones ex variis disciplinis , philosophia imprimis & theologia haustas, exprimunt, vere copticae in dialecto memphitica ple rum qiae habentur:rarius ad linguam graecam

recurrendum, neque voces graecae , quo me

lior sensus reddatur, saepe mutuandae sunt. Dialectus contra thebaica s. hidica omnium quidem sententia elocutione dulcior lenio que est 3 ex illis tamen , quae hactenus habemus fragmentis non ita exculta, neque tanta verborum copia instructa esso

videtur; id quod imprimis iis ex locis asserendum esse puto, qui de rebus sacris officiisque hominibus observandis agunt, ple

53쪽

rumque non vocibus solum sed integris phrasibus graeco-barbaris referti sunt . Quod tamen , num ex vera dialectus sahidicae inopia,an vero urbiu raecarum Thebaidis in linguam Aegyptiorum dominio Ortum , aut denique ignorantiae interpretum tribuendum sit, ignoro; neque nisi ex ampliori codd. sahidicorum apparatu diiudicuri posse credo. Redeundum semper nobis est ad querelam de subsidiorum linguae copticae tenuitate , quae , si ampliora adessent, non linguae interpreti solum egregium praestare pόssent auxilium , sed omnibus , qui culturae generis humani historiam scrutantur. Ubi enim linguam idearum , opinionum , morum denique , quibus populus utitur speculum esse constiterit, fid quod omnium gentium historia, ipsaque linguarum ad mores, & opiniones hominum necessuria ratio assirmat J ex ipsa accuratiori linguae notitia, ut alia commoda taceam, iam cernere licet , quae notiones populo propriae, atque in ipsa terra natae a quae contra ex aliis regionibus advectae, atque

hospitio quasi receptae sunt. Atqui plurima graecae linguae vocabula in linguam

54쪽

aegyptiacam recepta sunt, quorum si accuratum ex magna voluminum copia confeceris catalogum , ideas, de notiones quo, que colligeres, quae Aegyptiis , quo tempore usus linguae graecae in Aegypto invaluit , aut penitus incognitae erant , aut saltem haud adeo vulgatae, ut verba, qui bus aegyptiace exprimerentur, intercidere haud potuissent. Ex qua accuratiore phra sum verborumque, imprimis eorum , quae ex disciplinis oriunda sunt , cognitione multa sane colligi poterint , quae opiniones nostras de progreisu litterarum , mpri mis autem disciplinarum philosophicarum penes Aegyptios , corrigerent & amplificarent . Hodiernam enim linguam copii cam ortam esse ex depravatione antiqua linguae , quam Pharaonicam dicunt, cum tempore Ptolem eorum voces & phrases graecae in illam reciperentur , uno ore asserunt omnes . Dudum quoque periit litterarum hieraticarum usus, quarum . paucise Xceptis, quae picturis nonnullis posteritati relicta sunt ab , nulla fere cernuntur vesti-

55쪽

ogia . Graeco - barbarus enim est character qui nunc obtinet copticus , paucae quo illae litterae , quas alphabetum graecum non habet ab antiquo alphabero in graecum translatae, priscae suae quid formae conseris varunt.Vocales quoque procul dubio a 'Grae. cis additae sunt, quas ab Aegyptiis ex universo orientis more omissas fuisse summam

habet veritatis speciem ca). Ex quibus omni

bus,quantum esse debeat mutata in elocutio. ne , in varia eiusdem vocis pii tura ex varrata

vocalium suppositione , & crroribus ex simili quodam sono oriundis, in tota denique is a forma , prisca Aegypti lingua , quantaeque inde interpreti oriantur difficultates,

quas saepenumero removere non valet, col.

a In fragmentis Borgianis sahidieis multae vocalium cernuntur elisiones, lineolis superne positis indicatae , , sicut quoque in actis S. Coluthi, editisque a Mingarellio videre licet, quae antiqui absque vocalibus exarandi moris , ipsis sorsan Graecis cum coplica graecis litterisi cribere inciperent, haud inusitati, reliquias esse su

spicor a Diuitiam by Coos

56쪽

s Iligere licet . Suficiant pauca haee etsi praeter consilium praefationis huius; quae tamen, cum de rebus agant parum notis, brevibusque absolutae sint , aequo lectori haud ingrata fore arbitror: quibus iam ab. solutis, ad ipsum Danielis textum una cum scholiis exhibendum me accingo.

58쪽

CAPUT NON UΜ

60쪽

I. In anno primo Darii filii, Ahaiseri ex semine Μει. dorum , qui regnaviti super regnum Chaldaeorum .

annorum verbi Domini , quod pervenit ad Ieremiam