장음표시 사용
81쪽
De cultu Eucharistia. 3 versariis visum est doctissimum Vasiquem emillibus unum deligere, cui divini cultus violati actionem intendant patet omnino illos mentem hujus Doctoris vel minime assecutos, vel dissimulanter ignorasse. Nemo enim in explicandis cultus Religiosi legibus, eo religiosior, nemo severiori examine argumentum illud expendit. Quoniam igitur Theologus ille prae caeteris in arenam Vocatur, bene habet: principiis enim adeo tutis certisque utitur , ut non alia mihi quidem .adhilienda vide'itur , ut ostendam in cultu , quem Christo in speciebus Eucharisticis , ipsique Deo optimo Maximo in rebus creatis exhibemus, nihil omnino deprehendi , quod animo virorum proborum ac sapientum jure offen
Ait itaque adorationem duobus actibus contineri, interiori uno, quo alicujus prae- mrr. istanti indignitatem agnoscimuS ac re- disput. Veremur exteriori altero quo illam animi' ' ε' reverentiam officiosa corporis demissione profitemur. Quae duae res ita inter se connexae sunt, ut exteriori reverentiae adorationis nomen nunquam tribuatur, nisi accedat interior sive extimam illam istius materiam dixeris, silvc rivulum ex eo velut
sonte, capite profluentem Patet illud
82쪽
exemplo militum Christum de genu consalutantuam. Nemo enim dixerit fuisse illam adorationem vere Religiosam, ea cer: te una de causa quod ridiculis nebulonibus nequaquam esset in animo , ea corporis demissione, suam de Christi dignitate existimationem , mentisque reverentiam declarare. Et vero Deus Optimus Maximus supremus humanae gentis Dominus , cum illam corporis demissionem , tum animi potissimum reverentiam, velut germanam servitutis nostrae ac fidei tesseram expetit; atque, ut loquitur ipse Christus, Deus Spi-r.a. . ritu est, ct eos qui adorant illum in spiri-.ὸ, veritate verret adoram
.s. i praemissis , assero , illud Theologo-
erexti, rum placitum de divino numine in rebustio ethi creati adorando, nihil plane offensionis haberes, praesiertim juxta mentem Hu Do- ctoris qui interiorem illam animi reveren- tiam alia longe praestantiorem, Deoque uni debitam csse contendit. Quae sane Theolingorum nostrorum sentent1 adeo non est reprobanda, ut Catholicae Religionis sanctitatem maxime commendet , quae Virtutum plurimarum ac praestantissimarum usu Deum colat jejunam vero Sectae Calvinianae siccitatem inopiamque redarguat,
quae ejusdem numinis cultum pauculis rit,bus definire videatur.
83쪽
Enim verbium Deum Optimu Max in plantis, metallis,&elementi praesente contemplari liceat, cur eunde non liceat iis in rebus mente lanimo revereri' Deinde ex eo quod infinitam Dei mentem per aera quem spiritu ducimus , diffusam cxistimemus, illud ipsum credimus fide divina ac ex eo quod vates Regius moneat Deum a dextra nobis adesse, spem quoque in ejus praestidio certissimam collocamus i cur non pariter hanc ejus vim ac potestatem interiori animi reverentia enc remur' atque ut verbo uno multa complectar, cum Vilis abjectaque creatarum hujusmodi rerum conditio nequaquam prohibeat, ut ad Dcum in iis existentem nobilissimarum Virtutum , spei, & fidei actus emittamus, cur sane prohibeat, ne ad illum quoque virtutis inferioris , Religionis videbcet perareseramus Atenim de exteriori reverentia longe di alia ratione sentiendum , eam videlicet ' Φ0 l
Deo, non in cunctis promiscue rebus creatis exhibendam leum HS dumtaxat, In tari po-
quibus , ingularibus argumentis numen '''ille suum , praesentiamque declarat. Et ratio in promptu est , tum quia res the interdum adco despicabiles sunt, ut indecorum plane ret,in ab honestate alienum,
84쪽
siquis objecta festuca aut plumula, humis venerabundus abjiceret tum quia in rebus majoris molis,in pretii, in sole, stellis , metallis, ipsisque brutis animantibus genus illud honoris vulgi animos vehementer offenderet, clam facile suspicaretur non eum certe Deo conditor scd rebus ipsis a Deo conditis exhiberio tum quia periculum esset, ne cultus hujusmodi in Idololatriam aut superstionem ChrIN stianae Religionis moribus dissentaneam tandem aliquando dilaberetur. Equidem siquis duos istos actus, ex quibus cultus ille conflatur qui erga Christi Corpus Sanguinem in Eucharistia adhibetur, attente perpenderit, ne ille continuo errorem fallaciam eorum Calvinianorum deprehendet , qui ex adoratione Christi in speciebus Eucharisticis, Deum ubique in rebus creatis omnibus adoransdum esse ratiocinantur. Etenim si de adoratione interiori agatur, quod isti contendunt, prolixe concedimus, fatemurque ni-'hil obstare quominus Deum creati in rebus , hoc honoris genere prosequamur. Si vero de adoratione externa est sermo, plane negabimus quod assumunt, contendemusque ex adoratione Christo in specie .
bus Eucliaristicis , vel Deo ipsi certis in
85쪽
locis debita, ad adorationem illi in rebus creatis omnibus exhibendam,non illos rectissime argumentari Quamvis enim Deum ubique praesentem adesse nobis e suasissimu sit, non tamen illum ubique hujusmodi honore externo assiciandum esse censemus, sed iis dumtaxat in rebus, ubi gravioribus indiciis ejus numen potentiaque se prodita ut incommodis superius memoratis , rei videlicet indignitati, animorum offensioni, & Idololatriae periculo occurratur.
Atque ut intelligatur Doctores Catholicos sibi magis constare, quam Calvinianos, liceat memoria repetere eteres Hebraeorum ritus , qui divinum numen intemplo Hierosolimitano , in Tabernaculo in in Arca foederis proni reverebantur. Constat quippe Deum arbores rupesque Arabiae, ubi per annos quadraginta gens Hebraeorum domicilium & sedes erraticas collocavit, non minus quam Tabernaculum aut foederis Arcam suo numine implevisses; nemo tamen inter confidentissimos Legis Doctores ita concludere ausus effeta licet Deum in hoc Tabernaculo , licet igitur illum in hac rupe atque in illa arbore enerari.Et Idololatrarum sane in numero
habitus fuisset, quisquis supplex ant rur
86쪽
pes illasin arbores, perinde ac ante Arcam Tabernaculum acuisset. Si quaeratur ab adversariis quamobrem Deum adoraturis liccret ante Arcam
Tabernaculi fores, non ero ante arborem rupemque procumbere, cum ex aequo res illas divinae naturae immensitas permeare , subiicient, opinor, ad Cultum adorationis haud satis me, ut Deus alicubi praesens intelligatur, nisi singulari modo ibi existat, ut revera Arcae, Templo, Tabernaculo inerat sibi toties data oracula, patrata miracula ejus praesentiam insigniter indicabant. Juxta istam responsionem nos pariter asseremus, posita Christi in Sacramento praesentia, divinam naturam speciebus, longe nobiliori modo quam caeteris rebus creatis, inesse ,
quippe cum Christi Carne sanguine quae signis illis Eucharisticis ambiuntur nexu aptissimo copulatur. Quare non - magis ista Christi in Eucharistia, quam Dei ipsius in Arca Tabernaculi penetralibus, adoratio munire aditum videtur ad eum in rebus aliis adorandum 3 quamvis subtilissima illa, immensaque substantia
ad res omnes perpetuo assiuat, dc penitus illabatur. Hujus rei veritas ex responsionc ad inertiam adversiriorum Calumniam melius cucebit.
87쪽
De eultu Eucharistia ues Si fas esset, junt, homini Christiano
Eucharistiae Sacramentum, fas esset quo sectitque fictorum numinum cultoribuS, O ehiisti . rum dola ac statuas venerari. Neque ero ti iiii Ethnicis qui Deorum olim simulacris, aut di Hebraeis, qui vitulo ali reo supplicabant, thmeis
hujusmodi cultus vitio Verteretur , cum adorare.
infinita Dei substantia in exangues illas mutasque cifigies perinde sese infunderct ac Christi Corpus in accidentia ignaque Eucharistica , ex quibus species illa in panis cmies coalestit. Si dicamus Veterum Ethnicorum nequaquam illam fuisse mentem, ut Deum Optimum Maximum , sibi plane ignotum in fictilibus simulacris meque item Hebraeorum , ut potentissimum suae libertatis vindicem, atque AEgypti domitorem in bove conflatili agno ccrent, colerentque 3 subjicient videlicet praeclari isti idololatrarum patroni fidem omnem superare qubd homineScommuni naturae sensu ac ratione praediti divinam ullam vim in aere ac amore suspicarentur mihilque aliud propositum ipsis fuisse , quam utim- mensiam Dei naturam rebus illis affusam vel hujusmodi symbolis adumbratam suspicerentin observarent. Addent cum Cal-t I
vino , neminem Ethnicorum adeo tardi c. i.
hebetisque suiste ingenii, ut nesciret lon-
88쪽
ω Dissertatio prima. o ge aliam esse Dei quam lapidis, lignique
o naturam non litasse illos aspectabili si- rimulachro, sed latenti in eo divinitatisse neque demum aut Idolum, aut daemo me coluisse , sed aerea ac marmorea sig-- na habita illis velut symbolum rei alte- rerius praestantioris , quae sibi adoratio-onem hujusmodi , jure optimo , vindi
M Ut eonstet quam inanis & ridicula sit,
ad obi a cultu Eucharistiae ad cultum idolorum, j, iba Largumentatio, placita nonnulla pronunta τ' io, ex quibus sane intelligetur duos illos 2ἰ2 cultu inter se , maximo intervallo, discre-
'' Primum est, errare ac vehementer hallucinari, illos qui existimant Ethnicos nihil spectasse aliud, quam ut Deum Optimum Maximum in Idolis colerent, propterea quod brutae illae moles perinde atque aliae res creatae ejus numine implerentur. utim illa ipsa simulachra Deorum in loco ac numero habebant, atque in illis, ut in dissertatione de cultu imaginum fusius exponemus divinam vim ac potestatem collocabant. Si enim AEgyptii, dum bovem, cujus effigiem subinde effinxere, venerabantum ad Deum rerum condit rem eo insimulachro habitantem cultum
89쪽
illum reserebant , leonis certein equi essi-gies divinae naturae immensitate perinde immersas, eadem religione coluissent.Praeterea si populi illi, quorum in hortis dii faciles nascebantur,in cepis Malliis nonnisi Deum ipsum, hujusmodi plantas foventem: vegetantem , respiciebant inuidni ocellos quoque, rosas, longe illustriora ejus benignitatis, ac pulchritudinis symbola venerabantur' Pronum est igitur existimare, homines illos suis in Idolis aliud quidpiam spectasse, quam istam Dei immensitatem , atque illis revera ipsam Dei naturam: attributa omnia assinxime Atque ex eo factum est ut Idololatrae , sive Idolorum cultores dicerenrur, propterea quod res creatas colerent, ob divina illa decora, Virtutesque, quas ipsis, in conditoris injuriam ac contumeliam , tribuq-
Assero deinde sapientissimos EthnkO XLII. rum , qui in marmoreis illis aureisque si mulachris nihil divinum suspicarentur usurpasse tamen illa velut non nullorum insignium virorum effgies, quos Deorum
in caetu ac numero reponebant. QuamΟ- .hrem ex eo vere Idololatrarum nomen adepti sunt, quod summum Latriae cui tum exhiberent vel exanguibus illis si
90쪽
mulachris, vel certe ipsis hominibus exhiberent, quorum illa similitudinem reserebant, quibusve, cum meri, imo etiam fictili homines fuissent, genus illud honoris minime congruebat. Aio denique, quod, licet sapientes aliqui nec ullum numen, nec divinos honores viris illis insignibus aut eorum simulachris tribuissent, idque spectassent unum,
ut supremum reruui arbitrum, ac moderatorem in statuis templisque venerarentur Lexterno tamen illo cultu vehementer plebis animos offendissent, plebis inquam, quam videlicet imitandi studium facile ad idem flagitium impulisset. Praeterea superstitiosus plane hujusimodi cultus extitisset. Cum enim Deus iis tantum in locis adorari velit, ubi singularibus indiciis praesentiam declarat suam 3 eum homines isti in Idolis coluissent, a quibus sane, si naturae divinae immensitas pateretur, suam praesentiam cohiberet usque adeo vel ab ipsa Idololatriae specie, trophano omni cultu abhorret Quibus argumentis omnino conficitur, ex adoratione, quae Christi corpori intra species Eucharisticas exhibetur , adorandam quoque in statuis Divinitatem inepte