Commentarius in Iosue, Iudicum, Ruth, 4. Libros regum et 2. Paralipomenon. Auctore R.P. Cornelio Cornelii a Lapide e Societate Iesu. ... Cum triplici indice. Tomus 1. 2. .. Tomus 1. continens lib. Iosue, Iudicum, Ruth & 1. Regum

발행: 1664년

분량: 367페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

r Commentaria in Librum Iussicum. Cap. VIL

τREcENTI vivi.J Ecce hie explicat quid sit uni-bere aquas more canum, scilicet manu aquam in os iniicere, sicut canis iniicit lingua. Nam alioqui stantes non poteram lingua aquam continge te, vufaciunt lambendo canes: in eo ergo erant canibus, qui manus non habent, sed lingua pro manu utuntur,dissimiles Manu, ait S. August. q. 27. Aquam ra piamin ηι Πωbi os, o hoc erat si iis bintilus --

quam Munt. sed lingua in es rapiunt, cis uiam isti m-

cummam in os aquam proberent, quam FVua excirirent.. Nι mirum ait Origen. homil. s. iis electru est qui posteaqaam ad artiati baptismi rentum est. eoi ad neresstates terrenas ct corporeis nescit, quι vi non indulget neque a peccati sitim suinitur prinus. Addit deinde origen. sed en manu GD-gu ursam lamme non absque sacramenti quadam fiag-μ-- hoc mihi videtur strittti,scilicet qu do manu ct ungua operari Abent milites Christi, hoc o vel ιυνιο ; quia qui doc t ct sacit his magnia vocabitur in regno calvam. Quod aut metiam similita bus canis tam tu Scri'. potu tiriiatur mihi istud animalim in

loco ρυpterea nominarum, quod super omnia catera antis malia amorem duitur propii, domini seruare, nec tempore nec iniuria iniretari in eo striuν lectω. aris .ia. DESCENDAT TECvM PRARA PvεR Tvvs. Jid est famulus tuus. Puer hie animosus Gedeonis metum dispellens fuit typus Christi, ait Leo Castrius in Isaiae, cap. io. thara enim idem est quod frugiber, vel rami uatia, &exaltatus in arbore crucis; hae enim Christus manytibus fidelibusq; α

tum ademit. Mystice S. Gregor.3o. Moral.c.33.Trecentire. presentant mysterium S.Trinitatis, inquit, additque: Iste lucentenor unum/- m Tau littera cistinetur, qua trucis stetim tenet. Cui φλιν transuersam Imram, id quia i ruce eminet adderetur,non iam crum secus. sidi' a crux esset. Quia ergo im trecentorum numesin ri u littera iotinetur, di per Tau litteram, si tDcies crucis ostenditur,non immerii. in ta tres retis

Dominum tantὸ ratus cruiem tollunt,quantis acriuio se .etimant. θ erga proximos sari charitatis compa ne

crucioris. I A ct per Let hirtim scap. 9 o Prophetam dicitur : signa Tati super pontes virorum gemensium

Pro subcinctu . Hebriest t=ld, quod R. David dramalles vertunt strepitum. vel tinnitum edens, adi. x is I, id est strepercit innire. Melius, Noster, Sept. Chald. oc alii vertiit tinum vel asI tum subcinere hoc est su melicium atad. Uri, id est uitauit. torruit: sic ab hissa. id est meditari loqui hinaton, id est meditatio. Congrue Deus in semilio hoc Madianitae militi prioratio immisse. per panem hunc hordeaceu ει ut Minericium significabat Gedeonem in sphciem abiectum & contemptibilem, qui tumultuarie de subito, quasi ex cinere hune exercitum exitiguum trecentorum militum collegerat. Ita S A xust. q. 37. Lyran. Abul. Arias & alij,idque alluq ne pulchra, Hebraei enim bellum vocant mi chama, id est comestionem,s ue deuorationem hominum,ducto nomine ii istiti iam. id est ρο-n:s.Vnde ad hoc apposite dicitur Num .iq. s. Sicut panem deustrare eos Idumae, sterii ficat ergo haec visio Gedeonem de Hebrmos,qui hactenus fuerant ρο-nis Madianitarum,utpote ab eis deuorati, ut deu Iatur panis, deinceps fore gladios. percusibi es re occisores Madiantiarum se deuorantium. Coniectauit igitur optime Madianit' hie ex ambigua nominis significatione, nam Glcch nido panem & bellum significat. Ex hae ergo coniunctione dc asinitate, non naturae quae enim est assinitas panis ad stadium p sed fgnificationis,cHiecit per panem significati gladiu de bellum,quod a Gedeone iam imminente Madianitatum castris imminebat. Ita Arias, de nostet Gaspar Sanche et in Isaiae c. 4 nu.29.Apposite Gedeoni in area granaa anem eximienii, de panes Angelo liberalite eouerenti, in praemium hospitalitatis Deus panem dedit omen oc spnum victoriae, ut ostenderet mam cssicax sit ianeficentia de hospitalitas,utpote qυε panes vertat in gladios quibus hostes quoLlibet prosternat.

Allegor alie panis suit typus Eucharistiae, quae

Madianitas, tu est daemones, caeterosque hostes

quasi gladius serii de deiicit; hie enim est panis qui de caelo descendit,& castra hostium subuertitaicut panis hie videbatur ex alto descendete in castra Madian, quas a Deo in illa demissus ut eadem diru

LvM PE acvssi T a xxv D. J Tati,naculum intelliis Re Principis. siue ducis, , indeque caeterorum mitii itum.Tabernaculum ergo, id est taberna la,quet in medio castrorum esse solent, ut sint tutiora ab hoste. Unde mox vers.sequenti tabernaculum hoc interpretatur omnia castra Madian. Ita Caiet UY-rias realij. REsPoNDiet is cui Lo 2BATx J puta V commilito, sues ius Madiantiae, qui somnium quod viderat sibi narrarat: Nm εs hoc aliud nisi sa- divi GH e , ob arita fiam recensitas. Dixit hoc utique instinctus a Deo, unde subdit: Tradidit enim Dominis in manus eius Madian O mnia castra eius. Ita Abulens Cu Mur E AudissET GEDEON soMNiv M lim usas. inguam enim Madianiticam intelligebat, sue quia illa uicina erat Hebraeae, siue quoia a Madianitis Iudaeam iam per septennium occupantibus

eam didi isset in AooxAviri Deum. quod sibi

hoc omen diuinum victoria prataruntium praebuisset.

des. Hebr. iappadim, in genere sgnificat

lucentem flammam, in quacumque re vel materia

illa siti bald .vetii Huraca. id inmissa ves emta. Vnde non est vetis te lipades has suill e nostr

tes vulgares, quae oleo ardent de aluntur: hae enim

insulis lagenis ijs complosis suissent extinctae, sed

142쪽

ait Atia . lignei erant torres ex pino. cupressis, A miraculorum faces prae si tulerunt & praedicati Odro aut simili oleaginosa A pitim arbore ; qui nis tubam, quibus Madian, id est ntilitatim &- ς , - idolorum cultum prostrauere.

vento oblinante excitandum augendumque potius quaim extinguendum; ret sertim si insuper pice,cera, Oleo bitumine, dic. obliti, unctique si rint. Itaq; omnia hic ad terrorem comparata pet- celluerimi Madianitas, quia inopinata&n tu na, licet multitudo trecentarum tubarum cla

gentium ad praelium, fragor lagenarum, quarum quisque suam commilitonas lamnae allidcbat, i deque subito emicantes vicinae circum quaque lampadum, id est tot num siue titionum flammae, hostem insequentes. Simili strata gemate Hannibala Q Fabio Max.ad Casilinium obsessus eum elusit& Oaiit. Nam duobus boum millibus ad cornua singulorum saces accensas alligauit, itaque eos stia mulando impulit in montes a Romanis intelliis, vi metis ipsi re eiustamma ex capite ait I fiuitas De. Ode 3.lib. 1. calari iam ad riuum adianum, Ni ut stimulatos furore agebat liues. r Ara risis A lia in se vam- Qu pumo somnia cistumui tilia ardere capitumi nutatis excin

xerunt .caicam tristes rati 'olio' συ qiυ in. armemicabat lammaretur tutὸmum iterementes fumma tiamina tum in qu am boues palant , asia, vetuis imis iram ct prim cum muti erret.mlutis o protium tinaculo attonitit iterarit --iari humana apparuit fraus, tum rer. ixsisti rati is mi armatura bestiam in inere. m. Huic similia sum quae recenset Iulius Frontiusti. a.de strata gem. p.4 ut 'am,inquit, contra Halmisarem boues vehicula a functos in prima fronte com

naram asum petr erunt.

inuo ct Atinatri secabis arreptu feceram. At vi rex S.Itharam ι- aduersus amplior m DLbationa motitum consignet vir a se uti ct Misi is inubtia turbaa ιges asinorum M boum a pestremam hostium ara am. aeri,ctere avi hastas praesereri sinam deinde dissidis, tanquam auxilia ibi ab riteri risin s. 1ita acuentarret , qua asseveratione avertub stem. Idem lib. 3. c. 8.Cinu, inquit,in persarum hul σSardi in croclua provet mmma tam aditum ra-pabat, ad mamia matri exquaines altitudinem imp rexis: P smulachra b rerum armata Persici haliaris impe uerat, noctui in nimii ad xit. Tum prima lauexauera parie muros araru υ; - rto sis m laiisa illa arm dirum Hyretia haesitum refulserant vidunt captam rebem a teust credores,ctos iacis petam O Avictoriam hostibis cmus runs. idem lib.3. c. s. Aloeamder Maudo, inquit, cum in saltu editiore casura com niset. si acta poteti um, praupis is quos relinquebar ut ex more ignes aura, oecismi Bereni toti in exercitin: ipsi peras retiones incum acta mou hestem suminea

ars loco dipulit. Meg. Procopin &Aia .serna. ioa.de Temp. Milites Gedeolus anquit, tum discipuli Christi, rivore δε iudicam. Tropol. Ruperi.lagenae,ait,sunt stagilia&quasi Tripsit oresspa minrtyrum corpora. quibus per morte fi μην-ctis c c unt coruscare miracula,per quae in fiseram acti sunt persecutores, &eonuersi ad Christum infideles.Sie iere& S. Ambro lib. i.de Spiritu sancto,cap ι6. ac suse S.Greg. 3 Mores .e. 23 quem audi: Diluatur in tuta clamor nascantrum: in lampadi clamau miraculorum: is la enti stast ita re mi glarios armis, nom

s Greg.transscripsit Beda. Rursum Origen hic homil 9. sib finem: Ilae,rit,quua electi milites Dei cum lampasbia ρπ'vant. Si enim eos Christis armauerat dire Sisi ludibi risti pra- cino. O lucerna vestra ard ti. Et iteram: S c fulgeat lux M a coram h miudin, n videan wm restra D-

r iit celerum ν euelat, in buccisa cocitat, ille de iuba

minae mereas . O bsti in petam intimis etiamsi

te artio m in restrosinguli. Trophi diccat hie pr atus subditos praeire exta Di, eoq; illos magis docere, quam verbo. Exe

143쪽

i; Commentaria in Ebram Iussicum. CD. V u

pla enim nrtiora sunt verbis. magisque persuadent. ΑPudet entui militem cess ire, ubi imperatorem l borate & certare videt. Ita secit Chilistus,de quo Lucas Actii. i. αγι telis acoepti a d. x se cudo do

te sium tram ct D finitim tei chabitat, Iisumsi m eum ci is habit A me vulibitu 2 'Iacutu. Moraliter igitur di Le hic, ducem militibus, patrem filijs. superiorem in serioribus ad ardua praecedere debere,primunici: manum rei dissicili admouere, si illam cito tectique consectain velit. Ita secit Cato, qui apud Lucanum lib.9. sui exemplo

milites ad omne discrimen impellit, dicens: Ingr diar primus, gradus in pulture ponam. Me ι alar aethetivi seriat. mihi ρlina remno in intrat serpens μοj peruula rostra Briarentate meo: Hiat quicumque bibentem sidetis, aut miria nemorum quicumque petentem Aestuet ut equitem pellitum praecedere turmM

sit hoe praelium de victoria. Unde v. ro. dicitur eos

conclamasse: Domini θ Od .nu;scilicet hie est qui vos o Madiani et persequitur.caedit de iter. nit. Vnde Chald.Glatim a tuu Domini procedit, m

ctalia per Getienti manin eis. quem vos o Madianitquelut antagonistam sorini datis ae per somnium de vobis triumphaturum iam cognouistis. q. l.Deus est, Deus inquam est . qui Madianitas ulciscitυ suum in eos gladiu vibrat,ipsos necidat; Gedeon

vero hae in re illius minister est , ab illo ultorem accipit gladium sudq; ipsum in hostes defigit manibus. Audi S. August.q. o. Hoc significat quo

Hine laudandi Poloni de Hungari, qui instar

Gedeonis praelium adoriuntur inclamato nomine

Iesu, &Hispani nomine S.Iacobi, ideoque saepἡ victoriam de hostibus reportant,

sistere dissiderent.Vnde in sugam versi se inuicem

protriuere S consecere Hoc strata gema imita tur callidi belli duces: cum enim paucos habent utilites multas tubas inflari curant, ut ex iis hostes suspicentur,maximas contra se venire copias, it si raras ma que de fuga cogitem. Sic fecit Pompeius ccmraro m. Mithridatem pugnaturos. Audi Dionem lib.36. primum, ait, ut ismo onmes ex compello simul tuam D

nint:ctilliq-lem hasta aut pila adsuta comMisbant: si calones & lixae lari.&ι etiam ad area rata Simile secit Fredegundi, Regina Francis pro Cloihatio 1 filiolo suo pugnans: nam iuitu Laudetici Duos, milites eius singuli praeessis alborum ramis septi,& tintinnabula pulsantes intempesta nocte hostes

perterit cerunt,& in fugam compulerunt, uti narrat Aimoinus lib. 3 c. 8 i. ET COMPLODERE a NT; R sE LAGENAs,d ut partim stagore huius complosionis, partim corialaseatione tot taedarum siue litionum inde emicaninam&effulgurantium Madianitae consternere

tui . simili satagemate Octauium casarcinistea Augustum Salonas obsidentem separiatus

Si Gia suis Hunia tu timpatis occultam , sid in hora certami fractu νosculis demonstros,repet his Me h fles tetruit O veri u in suam: terreniuν enim principes

tenebrarum risa ruti lonorum operum, quιa uare ante

scilicet istando fingerent se transitum dare copibs, is maximis Madianitas inuadentibus,quas quet libet iuba,& quilibet tubicen suam duxisset arm

torum cohortem : quaelibet enim turma equitum suum habet tubicinem: Erat enim nox cum nihil videtur, ide que multa, quae non sunt, videri via dentur, praesertim pauidis do consternatis. ONNi A iτλπιε c AsTRA TvRBATA SUNT, non tam ob linguarum diueisitatem, ut vult Ios

phus. quam quia in casitis suis putarem esse Isia

litas eque mutuo non agnoscerent,dc diuina quadam caecitate ac rabie per obuios omnes grassa rentur. Sic Tropol. Haeretici,qui sunt nos si M dianitae, contra se inuicem digladiantur, sescii conficiunt. Vide S. Hieron in Ezech. Hiretitarum 7 Una io,im uit .nostra victo iace. Et S. Hilarat .7. de Trinitate: Bectum Harιticarum is,pax εs EGUM IMMisima E Do Mi Nus GLADi M in ora. Vrasa

cAa NT:J nimirum immitit Deus in Madianitas terrorem de caecitatem , ut putantes Hebraeos in medias castris stragem edete, prie pavore, piae

mi impotentia, pracd rore di ira quisque sibi

vici Mn

144쪽

Commentaria in Ebrum Iussicum. Cap. VIII.

Vicinum hostem esse existin ans gladio feriret, Aqui ue sinebant sequentes se paritoque fuga emtes,crederent esse Israelitas hostes insecutoresque nos; quare dum eos putant ferire & eqdere, ce'Merunt se avitud , eo quM Istae hiae continuo clangore nitarum Ae fulgore lampadarum , siuetitionum ardentium eos insequerentur. Hoc me tuit fides de spes excelsa Gedeonis qua Deo obediens cum trecentis militibus , qui ludicris armis enarum Sc lampadarum armabantur,animosEinuasit innumeros Madianitas armati sit nos.ide due eos prostrauit , dc ri ait Sidonius Apollin. in Panegyri

venis, iram .

simili modo perculit & percussit Deus hostes

Iosaphat regis Is .1.Parat. D.Ex Getilibus G deonem imitatus est Leonides,qui cum trecentis

Lacedaemoniis animose adThermophytisobiecit se Xerxi e usque copijs innuastris, easque cecidit Se iugauit, qui proinde ab omnitin Historijs c

lebratur.

In his omnibus Gedeon sint typus Christi, uti

per sedecim analogias ostendi Isaiae s.v. ad illa praedicta de Chriἀoc Sceptrum exactoris eius sapera. ni iuvi rudis Madian. Deniq; exercitus Madian erat ut minimum rasmillium.e quibus hie eaeti sunt immillia,reliqua quindecim millia fugientia persecutus Gedeon

cecidit trans Iordanem,ut audiemus cap.seq. .I Atque haec omnia perseeit cum trecentis dum

- recenseta risu eo mortuo re sim Hebraeorum ad cultum Baal.

i. miseruntque deum viri Ephraim: id est hoc quod sacere voluisti, ut nos

non vocares, cum ad pugnam pergores contra M idian 3 iurgante, sortiter.& prope vim inserentes. t. Quibus ille respondit: Quid enim tale facere potui, quale vos secistis nonne melior est racemus Ephraim vindem ijs Abiezer I. In manus vestras Dominus tradidit principes Madian, Oreb de Tebi quid tale Leere potui, quale vos secistis' quod cum locutus esset, requievit spiritus eorum , quo tumebant contra eum. 4. Cumque venisset Gedeon ad Iordanem,transmit eum eum trecentis viris qui secum erant: & prae lassitudine, fugientes persequi non pomterant. s. Dixit due ad viros soccoth : Date, obsecro, panes populo qui mecum est, quia valde defecerunt: ut possimus persequi Zebee dc Salmana reges Madian. 6. Responderunt principes soccoth : Forsitan palmae manuum Zebee de Salmana in manu tua sunt, α idciroi p astulas ut demus exercitui tuo panes. 7. Qai bus ille ait iCdm ergo tradiderit Dominus Zebee & Salmana in manu meas, conteram carnes vestras cum spinistribuli siue deserti. 8. Et Inde conscendens, venit in Phanuel locutusque est ad viros loci illius similia. Cui de illi respotaderunt , sicut responderant viri Soccoth. y. Dixit itaque ct eis: Cum reuersus fuero victor in pace, destruam turrim hanc. Io. Zebee autem dc Salmana requiescebant cum omni exercitu suo. Quindecim enim millia viri remanserant ex omnibus turm Morientalium populorum , caesis centum viginti millibus bellatorum educentium gladium. ii. Ascendenque Gedeon per viam eorum qui in tabernaculas morabantur, ad Orientalempartem Noba de Iegbaa, percussit castra hostium, qui securi erant, de nihil aduerti suspicabantur. I a. Fugeruntque Zebee de Salmana, quos persequens Gedeon Comprehendit, turbato omni exercitu eorum. as. Reuertensque de bello ante selis ortum, is apprehendit puerum de viris Soccoth: laterrogauitque eum nomina principum de seniorum Soccoth, de descripsit septua ginta septem viros. Is. Venitque ad Soccoth, ct dixit eis: En Zebee de Salma- m. super quibus exprobrastis mihi dicentes: Forsitan manus Zebee de Salmana in manibus tuis sunt, de idcirco postulas ut demus viris, qui lassi sunt se defecerunt, panes. 16. Tullit ergo seniores ciuitatis de spinas deserti ac tribulos, de contriuit. cum eis, atque comminuit viros Soccoth. 37. Turrim quoque Phanuel subuertit, occisis tabitatoribus ciuitatis. is. Dixit ue ad Zebee de Salmana : Quales fuerunt viri, quos occidistis in Thabor ρ Qui responderunt: Similes tui, 8e unus ex Eis quasi filius regis. 19. Quibus ille resibolidit: Fratres messuerunt, filis matris Cornetin Iudicum. M i meae,

145쪽

136 Commentaria inbbrum Iudicum Cap. VIII.

meae, vivit Dominus , quia si seruassetis eos, non vos occi clerem. ao. Dixitque Iether primogenito suo: Surge, te interfice eos. Qui non eduxit gladium: timebat enim quia adhuc puer erat. 2I. Dixeruntque Zebee & Salmana: Tu surge, de irrue in nos: quia iuxta aetatem robur est hominis. Surrexit Gedeon, 3c interfecit Zebee & Salmana: Ne tulit ornamenta ac bullas, quibus colla regalium camelorum decorari solent. 22. Dixeruntque Omnes viri Israel ad Gedeon: Dominare nostri

tu. 3c si ius tuus, de filius fili j tui: quia liberasti nos de manu Madian. 23. Quibus

ille ait: Non dominabor vestri, nec dominabitur in vos filius meus, sed domi nabitur vobis Dominus. a . Dixitque ad eos: Unam petitionem postulo a vobis: Date mihi in aures ex praeda vestra. Inaures enim aureas limaelitae habere consileuerant. Qui responderunt: Libentissime dabimus. Expandentesque super terram pallium, proiecerunt meo inaures de praeda. 26. Sc suit pondus postulatarum inaurium, mille septingenti auri sieli, absque ornamentis, se monilibus, oc veste purpurea , quibus reges Madian uti soliti erant, de praeter torques aureas camelorum.

17. Fecitque ex eo Gedeon Epla , dc posuit illud in ciuitate sua Ephra. Fornica tu sive est omnis Israel in eo, de factum est Gedeoni di omni domui eius in ruinam. 28. Humiliatus est autem Madian coram si ijs Israel nec potuerunt ultra ceruices elevare: sed quieuit terra per quadraginta annos,quibus Gedeon praefuit. Σ', Abij titaque Ierobaal filius Ioas, dc habitauit in domo sua: 3 o. habuitque septuaginta filios, qui egressi sunt de se more eius; eo quod plures haberet yxores. 3 i. Concubina autem illius, quam habebat in Sichem, genuit ei filium nomine Abimelech. 31. Mortuusque est Gedeon filius Ioas in senectute bona, de sepultus est in sepulchro Ioas patris sui in Ephra de familia Tari. 33. Postquam autem mortuus est 'Gedeo nouersi sunt fili j Israel.&fornicati sunt cum Baalim. Percusseruntque cum Baal foedus, ut etaeteis in Deum: 34. nec recordati sunt Domini Dei sui qui eruit

eos de manibus inimicorum suorum omnium per circuitum. 31. Nec fecerunt misericordiam cum domo Ierobaal Gedeon, iuxta omnia bona quae secerat Israeli visngulis Afrora J Est prouerbium idem significans q.d. vi explicat Chald. Infirmissimi triabus Ephraim praestantiore, sum robustissimis fiamil Abiezer. Aut melitis q.A.paucae per ctis ab Ephraimitis scilicet Oreb de Zeb Ptii ei pes Madian pluris aestimam et sunt quam omnes

Madianitet, quos nos Manassenses cecidimu Te

tio de optune,Gedeon Metaphorice sitam victoria

vocat vindemiam, reliquias vero victori et racem liotrem, qua uuae post vindemiam reliquae colli. gutur. q. danea v choria ibit quasi vindemia eollugens uuas ex vinea plena : se enim ego cecidi deturba ui omnia castra Madian vestia vero persecutio, qua turbatos a me fugientes insecuties is occecidi istis. Ait qai si racematio post vindemiam, id est victoriam, sed haec vestra racematio pluris est mea victoria ; tum quia cecidistis ipsis principes Madianitum quia plurimos gregaricis truci lata Ita Arias, Abesen & alij. Pos Ira quoque neruo e ex Hebraeo se verti:

Pa ritu conatui Ephraim matuti his i. Abieetur. hoc est mea. Hebr.enini na, ni civ.th Ggnificat poetari cogitationes, conatus. opera, A b.id est puer. Porro Gedeon ortus erat ex minitia Abiezer, qui erat prime pos Manas te.

sterologiaria me enim Gedeon transierat Iordanem, ibi enim delata sunt ad eum capita Oreb de

Zeb,ut dictum est v .vit .cap. praeceuenti. Hic tamen eius transitum per Iordanem enarrat, vi r

censeat ubi, & qua ratione persecutu sit sinae

te e siue cecideri ,nimirum trans Iordinetia.

L 1,κGANT Es Polleti TER.J Etant enun Ephraim ttae arrogantes, ut patet imia i Li3.obnu .merosam S potentem suam tribum quodque illo

a Iacob praelata esset tribui Manasse , ex qua erat Gedeon. Iurgantur ergo contra eum, quia ip sad bellum non vocatit, praeseriim quia Ephraimiutae arctiora cognationis vinculo contuinii erant Manassensibus, quam caeteris tribubus, eo quo Ephraim de Manasse patres harum tribuum fini sem immediati filii Ioreph, qui frater erat Iudae, R uben, Gadnc. e quibus prognatae sint caeter undecim tribus. Ioseph enim unus e duodecim

pstriarchis non unam, ut caeteri eius fratres, sta duas tribus constituit. vras 1. Qui avs ILLE Ris roNnim: πι tDEN in Ο

FACERE POTvi MALE vos ν cireris i qui fit s. dentes Madianitas ad Iordanem cecidistis pluria mos & quasi innitineros , emvirque Principes Oreb de Ze ut dictum est cap. praecedemi v. H. Sapienter id dixit Gedeon, ut iurgium modesto

placido se responsos pilet, iuxta illud:

Docet ergo hic Gedeon superbiam'& litemas uel satij ivilia re magis placati . quam si te sub eo it nuties,eumq; laudes do tibi praeieras. Qui hoe

facit sapiens est de magnanimus Vere enim Philemon in Ecdicinomeno: uti dim νι. Et Ouidius lib. 3.Tristium

Et nistas in generosa cam.

146쪽

Commentaria in lybrum Iudicum Cap. VIII. i;

potamis tabernacula. Haec enim Hebr. si 'A DRDANEM, J ideoque Gedeonem a quo cis Ior-vos 6.gnificat moth. Genes 3 3. . Hinc patet Gedeon transiuisse Iordanem iuxta mare Galdaeae, eo loci ubi Iordanis E mari illo emergit, ideoq; est maior, quam sit anterius ubi in mare hoc primum fluit. ibi enim ad egressi, in Iordanis ex mari uta est coth in tribu Gad.

id est volae mamium, hoe est manus ipsae. Est Samo uti q. d. Videris si Gedeon imperiose nobis loqui,quasi iam vi r de Zebee dc Salmana eu seris, eosque manibus post terga reuinctis capti uos ante te abducas:at nondum illos vicisti, ut audeas a nobis panes petere. Nimirum frustra pinsumis te cum trecentis dumtaxat, quindecim mildanem caesi erant, non formidantes, sed securi, ideoque securos&imparati,sex inopinato ado tu, Gedeon cecidit. Addunt Septuast. Hebr. 8e Chald. eos requievisse in Carcar, de quo ita sermbit S. Hieron in locis Hebr. Carcar ubi not sit, irrepsisse videtur, ideoque delendumὶ δε- ct sal ia,cts vllis hiau castellammuaria, mas disi itiore a Petra Hstam. Petta est ciuitas Arabiae, a qua cognominata est Arabia P traea in Moabitica regione, cui confinis erat triabus Ruben.

lia, quae ipsi secum ducunt, caesurum. Vi se hic ut v ice calone lixas, famulos, caeteramque imbellem opera heroica subeant calumniam & inuidiam ab iis qui illa laudare de promouere deberent. Hanc enim subit hic Gedeon a Gaditis sicut paulo ante su ait ab Ephraimitis. Fuit haec barbara Gadit

riam inhumanitas qua Gedeoni Iudici, principi deliberatori suo, pro se contra Madianitas pugnant adeoque postulanti non carnes sed panes dene-νrunt,unde ipse eam acriter castigauit. Cout OAM 'nam asti, id est trituran cARN Vrs RAs.cvM spi Nas TR iavLas λύ Proni si, Hebraest Ω' P abat hilum,quod significat unus ue tribulos acerrimos, qui vi tulier los penetrant ac laedunt,ita illi corpus: i in lignificat suleur. Rinsus bai Dium pet Met

thesin alludit ad a py .crabbim , id est Scor turbiam. E quibus a Gedeone de socii, caesa tuere

Iroemillia quindecim vero tinlisa tiiugerunt.quae hie ab eodem trucidata sum. Perperam Iosephus pro quindecim habet octodeιim missio. AsCENDIN ME GEDEON PER v IAM EORvat, v Qvi IN TABERNACvLis Most a rutva J hoe est Arabum qui exinde Sceniis vocantu iman σQ--

est tabernaculum, ita dictum ab Hebr.lpiat Iachin, id est habita uui quia Arabes hi non habet domos

fixas, vagantes ex una regione, quam depasti sunt, transeunt cum suis tabernaculis in aliam via

cinam, illa lue similiter depascuntur abundant. enim camelis,equis& vaccis. Vndere Nomades νημων enim est pascere) appellantur. de quibus Plinius lib.6.c. 23.& Stiabo lib. i6. unde Gedeon riones. Ita sunt diri si me magnae &acutae, quq c non recta via, sed a tergo per Arabes hosce Seenu

martyrum carnes discerpebat de laniabant instat Scorp oaum, a 'imalium venenatorum. Audi Isidoni in lib.6. Elymes. e. vlti nua sint ex re tates

His ergo tribulis uve Scorpionibus percuti bant reos usque ad necem, ideoque subinde eos humi sternebant, ibique flagellando quasi tritu. rabant , sicut trituratur si umentum. Aliqui hanc. t murationem censim factam . quod forara cat 'ema his quoque triturabant, di grana excutieis tamὶ super eos induxerint , ut fecit David Ammonitis L. Reg. ia. v.vit. sid nulla carpentorum . horum fit hic mentio. Dicitur enim dumtaxat cauta in iis eos vitularit, sicut flagellis triticum triturant Belgae. ι ni T in PRANVELJLocus iuxta Socoth,itatas inuasit castra Zebee &Salmana, ut eos nil tale cogitantes in improuiso inuaderet & opprim rei, qua in re se rei bellica: dcstratagematum egregie peritum ostendit. . ANTE soLIs ORτvMJHebr. ad verbum est: ab UEM. I 3. Uiosus. At venti Bogmn.in Lexido,hoe est ante ψιVam id estorium)-ω. ut vertit Vatabl. quase minus recte Lyran.Atias, Caietan. & alii veriunt. iasuper existeme his, quasi iam ortus suetit sel, ut vult Arias aut quasi Lerit meridies. quo completur ascensus solis. vii putat Caiet. aut quasi fuerit vespera ante occasum solis, ut coniicii R. David de Lyran. Liceteni Damiel Sao. Ascenso solis vocetur Mc .s Eu, tamen haec est phrasis Chaldaica. qua lingua scriptus est libet Danielis. Nam He- . braea, Graeca de Latina phrasi ascensus solis significat ortum solis,quo scilicet selascendit super horizontem, ait Uatabl. Nota hic Hirsim stratastema

dictu, a Iacob, eo quod ibi luctans cum Angelo D Gedeonis.quo nocte ante orium selis hostes som- dixisset: Viri D iram facie adsucim, Os M acta

idem cst quod sariris. ii joc est D i.

nuesitae aedificarant, ut ad eam coniugerent in. pruente hoste, putantes in ea se sere tutos, ideoque speria Gedeoni rebi dentes, negabant ei panem pro alimonia exercitias. Addit Abulens. quaei .i i. Phanuelitas Gedeoni mortem minitanti respondisse se ipsus minas nihili ere , sibi adiauersus illas turrim istam stare, ium Gedeonem sibiunxisse, se non ipses tantum, sed dc turrim exincisurum. vin. iis. AUT M ET SALMANA Duces Madias pinaei Esci BANT cvM OM 1 Ex cietv TRANs Cum an Iudicum. no vinoque sepultos adoritur Ae trucidat.

uit,punivit. S ic Misister discipulo petulanti minans virgas ait: Hisce docebo te, id est east a te. uuamquam Serarius putet pro via legendum. ia . id est triturauit.Sic enim legitur v.9. Dixitqva Gedeon)AD ZEBEE ET SALMA 'o 18.

nitis de more segisse in montem Thabori audierat pariter ibidem nonnullos eaesos esse a Madi nitis suspicatus est ergo caesos esse suos fratres. Et vera ibit eius si spicio, ut patet v. 19.

147쪽

Commentatim in lybrum Iudicum. Cap. VIII.

Sensus planus est &clarus,scilicet unum ex eis in laniorem habuisse vultum eximium & regium. Nonnulli tamen sic explicant: est quilibet ex eu erat torma tam elegati,vt Wideretur elle filius regis.Vnde Septuag.in Codice Romano habent: ιιιι tu,' i , in similitudinem ν ν gu.COinplui. Ze

princeps a Deo constitutus: non ergo Israelitae hie euiu Iudicetia create volunt, sed plenum in is perium, hoc est regnum illi offerunt, illudque ii reditarium usque ad secundam generationem. Hoe enim significat το itimino , scilicet mero repleno iure,quasi rex. Iudex enim illo aevo populo Israel dominari non poterat. sed iuxta leges eum iudicare & rege te debebat. Rex enim est abs blutus omnium Dominus, ideoque quasi Deus te resitis; unde S multi reges voluerunt haberi colique ri Dij, ut Caligula, & Domitianus, quem

proinde Martiali, siue adulando siue corripiem do vocat Dominum Deumiue : Esctum, inquit, D ini inis Uri. Porro Augustus Caesar diens natum regem Messam, puta Christum, nouit v

Nvs.J Modeste titulum Domini, regisque ivs r culat Gedeon,illudque in Deum transscribit, qui proprie erat Israelitatum rex de Dominus , idemque poma aegi E tulit eos a Samuele petere regEinstantibus tamen dedit Saulem dia uia rex videbatur decerpere aliquid tum nomini, tum iuri Desin suum populum, poterauiue impune leges de iussa Dei vi are, imo nouus Deos inducere. vlisecit Ieroboam, Manasses. Salomon, alij que R ges Israeli LMILLE sEPTINGEx τι Austi Sic Ll. uis ciunt Goo.coronatos Francicos, siue libras aut iseiaro. Siclus enim est semiuneia. Quare non estveissimile totum hoc aurum expensum fuisse in solum Esaod. s enim Pontifex, uno quis homo ferret Ephod liue vestem ponderantem IO.li , , re 'pars huius auri in alia ornamenta

. suit expeta. Simili modo dicitur David i Patal. . ao. r. fecisse sibi diadema ex corona imposita Id lo Mel. hom, quod ponderabat talentum auri a.

Reg. 32.3o. Quia scilicet partem coronae aptaui: in diadema,non vero totam. Quis enim talentiun

est sumi humet ale. Exodi 28. u.6.Quaeritur, quale hoe sis it Ephod, & an Gedeon illud faciendo

peccarit

Primo, Proe us&alij apud Abulen scensent Ephod hoc futile idolii, unde pro Hebraestest statuit sicut solent idolorum Hine & Israel s. i. atm .st, id est idolol trauit in eo; Hinc factum s o limi θ ο id es eius in ruinam. Verum quis credat virum sanis

ctum, imb Deo familiarem Sc ab eo dilectum &electum qualis suit Gedeon, post tantam victoria

a Deo acceptam, a Deo ad idola defexisse, de id A lolatriae fuisse auctorem , sicut fuit Ieroboam primus rex Israel conflando vitulos aut eos, eoque quati Deos colendos statuendo in Dan de Bethel Secundo, Arias censet hoc Ephod, utpote aureum, diuersum fuisse ab Ephod Pontificis fa- 'cto ex cocco, purpura, bysso& hyacintho, Ex di 18.6.ac tactum a Gedeone hoc fine duintaxat,

ut esset perpetuum viatoriae tam admirabalis monumentum. Vnde Caiet.censet Ephod hoe fuisse loricam ex auro ductilem, ut ei et signum militiae, pugnae de victoriae. Lorica enim humeros Ac Psectu tegit inunitque , aeque ae Ephod siue si per- humerale. Huic sementiae sitis fauent Hebraea. Muae habet: Et fuit illud in F Ostato in Ephra; quae verba innutat ex auro spoliorum factum esse hoe Ephod, ideoq; suisse quasi loricam aut eam, quam proinde posteri quasi idolum coluerunt. B Haec expositio valde est accommoda.

Temo, Lyran per Ephod propriὰ accipii Ephod a

Pontificale,de sub eo intelligi coetas vestes iacerdotales quas Gedeon illas lectili, ut ipse iis sacruficaret domi sus, ideoque petiarit inartalitra, sed

eo ante mortem poenituerit. Verum nec hic, nec

alibi quidquam legimus de hae eius poenitentia. Quario, vetii miluus S.August.q. i.Theodor. φq.i6. Dionys Seratius N abj censent Gedeonem fecisse Ephod Pontificale, caeterasque Pontificis Ivestexbet enim sub Epli quas veste primatia in

telliguntur,auS.Austust.tam bicquam c.Π. s.& 38.1 .d: 18. Vnde Osres . . Septuag. Ephod verti t ii ευπιαν, id est sacerdotium omneque insta mentum sacerdotale Sic ergo per Ephod hie iccipe omnem supellectilem ad saerificium necessariam. Hoc igitur Ephod fecit Gedeon primo, adpetenne victori monumentum hanc enim comsecutus et at per sacrificium in altari a se tuitu Deic erecto oblatum. Unde di postquam recusasset res gnum sibi ab Hebraeis oblatum, illudq; in Deum relignasset secit hoc Ephod, x t se profiteretur religiolum esse Dei ministruin, eiusque iussa aeque accuram populi se in humeros suos exeipere, ut ea eorumqqe infirmitates humeris suis portet, ac

mediator ac sequesset sit inter Deum de populu. Hoc enim repraesentabat Ephod siue sumit, merale. Hinc Sex spolij, hostiu eficit hocEphod. Vnde Hebr. est: Diiiiii ad stilicet totum hoc spolior uni ex auro donum: inulat id est ex eo eiusque pretio consecit Ephod.

Secundo, fecit hoc Ephod Pontificale splendis

dum auroque salgens, quia in eo erant Rationale Urim dc Tummim, per quae Deus a Pontifice ἄ-sultus dabat oracula Principi do Reipubl. Exo z8. . et no ut ipse Gedeon eo utererat, sed ut Plaifex, qui

D non longe a sua vita Ephia habitabat iri Silo, ubi

erat tabernaculum cum arca, ab eo in Ephra eumeatus, hoc Ephod indutus pro se eonsulet et D minum,sicut eum consulebat David per Abiathar Pontificem; Gedeon enim erat Iudex mrulitaein rebus dubijs ac perplexis caepE occurrentibus in sponso Sc oraculo Dei indigebata Teitio, videtur Gedeon Ephod hoc secuti tPontifex eo indutus pro se Sc populo sacrificant in altari, a se iussumi erecto in Ephra e.6.v.26. Adquid enim altare, nisi ut in eo sacrificet λ Addit Serarius, Gedeone ipsum per se in eo sacrifieasse. Cum enim ipse iussu Dei in eo immolasset lautu 6.16.existimasse videtur quod Deus secti dispe. γt i Isulet,ut licet non esset liatriam ex tribu Levi,t

148쪽

Commentaria inbbrum Iudicum. Cap. VIII. 139

men quas praeteroidinem auctoratus a Deo in eo Asacri et . Idcirco enim videtur Deus iussile illi

Vt hoc altare erigeret. Altare enim essentialiter re- sacrificium. nam ut ait Aristat. i.de caelo c. mst aest calceio imita non e I in.

Igitur no peccauit Gedeon faciSlo hoe Ephod. Pr at ut prim5 . quia dicitur hie quieuisse in senectute bima. Secund5.quia a S. Paulo Hebr. i t. c illocatur in Catalogo Sanctorum & heroum vereris testamenti, qui fide eximia re operibus fidei heroicis excelluerunt. Tertio, quia vivente Gedeone eius ductu Israel seruiuit Deo.post mortem Vero eius defexit ad Baalim, ut dicitur v. 33. Favet S. August.q. r.dum ait: μω Ruufactum G dioi pati Ber tulit,ut pax in terra poseu aret,quia erat quia in iurat , non tamen langὸ νωι ast a. qui aliquid in Tabernaculo in suum h Gram si iii erat: imb non prohibuerat Deus v c. hiim fieri tale Ephod, uti nee tale Tabernaculum B qui omnes/πων μνιι α Asi 1 T iTA UE IEstoa AAc, id est litigator dc excisor Baal falsi Dei, puta Gedeon. HABvιτQvEsEPTvAGiNTA Ficios.l prsciscincluso quoque Abimelech, de quo veis sequenti, inquit Serarius, licet alii o. filios accipiant quo habuit ex uxoribus, excluso quem habuit ex com bina,ita ut cum Abimelech habuerit 7i.filios. Porro hi filii mortuo Gedeone videntur colui cse idola, ae pia sertim Ephod a Gedeone sabric tui idem,Deo vindice occisi Nexcis. Hoc enim est quod iam dixit: DIMIam si domu, id est simultae, puta filiis tituis ruinam. Disce hic quam vana sit in filiis parentum spes di gloria:nemo enim ex tot filiis Patri Gedeoni in principatu caecessit, imo

Omnes mox interempti sunt, nimirum H reumfli1 noxa.Sie Artaxerxi, in Iustin. lib. Io. Reti Posarum ex rinil in centum quindecim si su re, sid tres tot uex iusto matri issu repti, Darius triareus Oin , si Liimile illi Mosaico. vi reet E aduertit Serarius. Nam tale Tabernaculum fecit Salomon a. Paral. r. v. 4.& I. Peccari, ni tamen posteri Gedeonis, qui mem tia miraculose victori , tanquam per splendidum hoc Ephod adeptae, impulia diuinos ei honores detulerunt.Vnde sequitur: Fo Rui CAT vs EEsTOuxis ISRAEL IN Eod

mortemGedeonis. Ita Septuag. Chald.& alij. N stet tamen τὸ post tum refert ad Ephod. quod in illo & cum illo Isiael fornicatus sit mystice, id esti lololatriam commiserit, illud ut idolum&Deum adorando, vel certe illo ad cultum Baalim abu . tendo; statuet ouod sacerdos Baal illi sacrificaret, hoc hod indutus Nornatus.Gaudet enim dae. mon u Deo res suas surripiat, ac illa quibus colitur

Deus ad sui cultum traducat. Eet c TvM EsTG Deo Ni ET DOMvmvs IN xvi NAM. Hebr. timebas, id cst in laqueum, tum culpet idololatriae, tum poenae eius . ob illam enim culpam tota posteritas Gedeonis excisa est, ut audiemus cap. sequenti. Atque poenam hanc

sibijt etiam Gedeon ipse.qui incaui ἡ Ephod hoc, quod posteris in idola adeo procliuibus suturum

erat occasio idololatriae, sabricauit. Gedeon enim ob hoc perdidit omnem suam pbsteritatem. Culpam vero idololatriae commisit ilon ipse Gedeon, sede is posteri. Id non praevidit Gedeon:viae iculpa saltem moriali excusandus est. venialis enim imprudentia Ze inaduetientia in eo admitti potest. Vnde hoc sensi cum diei tun Gessimi domui ατ ct accipi edum est expositiuὰ per Exegesin, ut significet id ι,'.q.d.; uni hoc est domui siue posteritati eius hare enim Ephod hoc adorauit,ae- qta ae Israelitae adorarunt ierpentem aeneum a Mose erectum. Num. ai.qui proinde ab Ezechiareae confractus est. Reg. c. I S.

Moraliter hie discant Principes, quam periculo de exitiale sit immitare se rebus sacris. Ecce tibi Gedeon faciens Ephod bona licet mente pradidit omnem suaui progeniem. Sic Ozias rex v lena thus adolere Deo epra pereullus est.2. Pa. tali 16.ir Idem tentatues te, Dathan S: Abiaron vivi a terra abs pii sunt. Numer. H. Qui Evi T TERRA PER HADRAGiNTA AN-

nos id est usque ad annum o. Gedeonis unde sub his o. annis complectitur script . sinuem --s, quibus Istael seruiuit Madianitis, ut dixi α3.

ait Iosephus lib. s.c. s. Concubina erat secundaria uxor, quae erat quasi ancilla, ac proinde eius filius non succedebat cum filiis uxorum in hereditatem patris .Quare Abi Aec h non fuit nothus siue sp Iius, uti eum vocat Iosephus, sed legitivius Gedeonis filiυs. Iu S ic ut M. JId dicit ut indicet occasionem, qua Abimelech astectauit regnum; quia scilicet a suis ciuibus Sichimitis ad illud prouectus. GENUiTEi Fi LivM Notii NE ABIMELLcu. JAlimelab Hebr. idem est quod pater rex, vel p ta νgM;vel pater retiis. Indidit hoe ei nomen mater, ad dignitatem tibi & filio suo conciliandam , v pote quM esset filius Gedeonis. qui erat iudex de quasi rex Israelis: sortὰ etiam hoe nomen voluit c eu eomen regni, quod scilicet ipse aliquando regnaret, ut ipsa istabar. Sic Agrippina consulens

diuinos, an Nero filius suus esset Livi, Rex &Imperator,audiens te, sed eum matrem suam occisiarum; regni filii siti auida respondit: Occidat dum imperet, ac vere ab eo occisa temerarii sui voti meritas dedit poenas.

Audi quid de Regilliano lib.de Tyrannis scribat Trebellius: Mira is sistas ridiatur, si qua ore.

regere. Item alius: Deusti iretis nomo imposita. Qui multa. His dictu cum cadis man noc fissu a principibus Imper tor o salutarm. Ita quod alijs ni asticia reliudicium detulit ,- πία astutia. MORTvv, in E or GEDEON Fi Livs Io s IusENE crvTE BONA J M id est primo prouecta. grandi, annosa.Secundo bona,id est quieta & tra quilla. Tertio, iana, id est gloriosi,quam omnes venerarentur, coleret de suspicerent. Quarto. nabonitate virtutis ex bona conscientia probitate de sanctitate: bete enim cetterarum bonitatu omnium est fons de origo. vidit hoc quoq;Cicero qui li .de Seneel. aptisma, inquit, omnino sunt arma semctutis aries exercitatioue i Hrtutu, qua homnia teciarae, cum diu multumet, rixetu mirificis astrant fructus nens a nant δε tiret, ne rema Ditim i Epore aratu

149쪽

Commentam in bisum Iussicum. Cap. IX.

Rerum etiam quia Aconscientia tine avia rita multor uvii ianvis amor ito iuc ma est. Sic in senectute bona mortuus est Abraham.

Getic ass. David i .Paral.29 28.Tobias i4.ls. Nam sentctin annu sed moribis returanda superi νω rita po tin Abet esse, non νιιεμπ)kru nans agium,aus. Ambrosius lib. de Iacob & vita beata c. Io. Idem lib. a. de Abel. cap. l. Ggitatio in quit, senorum pracep is explicentur, ut nihil impe sictum inueniat nihil inexplisatum te mim rita nisi a os nitit uita tanquam incuti positum

inierunt cum Baal, ut esset eis in Deum e Chald. Papu/runt siti se l. e ad πνοσι m. Septuag. rapueror

sti sui ει tib in sarius , υt .set tis ine in Deum. Sic quoque legit S.Aug. Vnde ex Hebr. 3: Septuag. liquet Hebraeos pro Deo coluisse Mallurish,id est Baalem far Iesu, quem scilicet quasi praesidem scederum. hoc scedere sibi quasi Deum confoederarunt: tittib enim est foedus. NEC FEcERvNT MisERiccκDIAΜ CVM Don vos 3 PMO IEROBAAL qui proprio nomine dictus; G DEONJ quia permiserunt eius domum id est filios Omnes Occidi a tyranno Abimelech. imo in occu

dendo iuuerunt .ut patebit cap.sequenti. Miseriso

Ha Hebr. ηοῦ ι,s d significat omnem virtutem. quae in proximum se exserit, scilicet beneficentiam, pietatem, gratitudinem. iustitiani. fidelita. tem, Sc. Israelitae ergo Deo infideles in Gede nem quoque sucre infideles, malenci, impii, it

CAPUT NON V M.

Λ B elicussim Gerionis caesis 76. fratribus, imperium Israelu per Sichimitin cognatu fisos invadit o obtines . ia re Ioatham eim frater W8.6 seq. per Aporium rhamni ipsi,

aequὶ ac Sichimitis exitium intentat seprae nunIiat, quod deinde rei euenim comprobauu,wi narratur vers. 23 . eq.peri ritum dissemionu,quemNem inter virosque immisis.Abim lac heu ui exim paetas non tam iudex quam Urannm.

A qijt autem Abimelech filius Ierobaal in Sichem ad fratres matris suae, c t

secutus est ad eos,& ad omnem cognationem domus patris matrisque suae, dicens: a. Loquin ini ad omnes viros Sichem: Quid vobis est melius, ut dominetitur vestri septuaginta viri omnes filij Ierobaal , an ut dominetur unus vir ὶ simulque considerate, quod os vestrum & caro vestra sum. 3. Locutique sunt sta-- tres matris eius de eo ad omnes viros Sichem uniuersos sermones istos, de inclin uerunt cor eorum post Abimelech, dicentes: Frater noster est. q. Dederuntque

illi septuaginta pondera argenti de fano Baalberit. Qui conduxit sibi ex eo viros inopes & vagos, secutique sunt eum. s. Et venit in domum patris sui in Ephra.

de occidit fratres suos filios Ierobaal septuaginta viros, super lapidem unum: re- .maό sitque Ioatham filius Ierobaal minimus, δι absconditus est. 6. Congregati sunt autem omnes viri Sichem, &uniuersae familiae urbis Mello: abieruntque de constituerunt regem Abimelech, iuxta quercum quae stabat in Sichem. 7. Quod cum nuntiatum esset Ioatham, ivit,& stetit in vertice montis Garizim . eleuataque voce, clamauit, de dixit: Audite me viri Sichem, ita audiat vos Deus. 8. Ierunt ligna, ut ungerent super se regem : dixeruntque olivae: Impera nobis. 9. Quae respondit r Numquid possiim deserere pinguedinem meam, qua Ic dij utuntur de homines. Ec venire ut inter ligna promouear io. Dixeruntque ligna ad arborem ficum: veni, de super nos regnum accipe. it. Quae respondit eis: Numquid possum deserere dulcedinem meam, fructuque suauissimos, 3cire ut inter caetera ligna promouear ia. Locuta ille sunt ligna ad vitem: veni, dc impera nobis.

is. Quae respondit eis: Numquid possiim deserere vinum meum, quod laetificat

Deum de homines, de inter ligna caetera promouerit Iq. Dixeruntque Omnia ligna ad rhamnum: veni. de impera super nos. is. Quae respondit eis : Si vere me regem vobis constituitis, venite, dc sub umbra mea requiescite: si autem non vultis, egrediatur ignis de rhamno, de deuoret cedros Libani. I 6. Nunc igitur, ii

recte de absque peccato constituistis super vos regem Abi lecti ,' dc bene egistis

150쪽

Commentaria in librum Iussicum. Cap. IX. i i

cum Ierobaal, & cum domo eius, de reddidistis vicem beneficijs eius, qui pugnauit

pro vobis, II. Et animam suam dedit periculis,ut eruerct vos de manu Madian, 13. qui nunc surrexistis contra domum patris mei, de intersecistis filios eius septuaginta viros super unum lapidem. & constituistis regem Abimelech filium ancillae

eius super habitatores Sichem, Q qudd frater vester sit: i'. si ergo recth. Si absque vitio egistis cum Ierobaal, &domo eius, hodie laetamini in Abimelech, de ille laete.

tur in vobis. . to. Si autem peruerse egrediatur ignis ex eo, 3c constimat habita

tores Sichem, ac oppidum Mello: egrediaturque ignis de viris Sichem, de de oppido Melim de deuoret Abimelech. ai. Quae cum dixistet fugit, Δί abijt in Bera: habitauit, iue ibi ob metum Abimelech fratris sui. 22. Regnauit itaque Abimelech supee Israel tribus annis. 13. Misitque Dominus spiritum pesssimum inter Abimelech habitatores Sichem:qui coeperunt eum detestari,24. Sc scelus interiectionis septuaginta filiorum Ierobaal, Sc inusionem sanguinis eorum conferre in Abimelech ει-

trem suum,&in caeteros Sichimorum principes,qui eum adiuuerunt. as. Posueruntque insidias aduersum eum in summitate montium:&dum illius praestolabantur aduentum, exercebant latrocinia, agentes praedas de praetereuntibus: nuntiatumhue est Abimelech. 16. Venit autem Gaal filius Obed cum fratribus si iis , de transiuit in Sichimam. Ad cuius aduentum erecti habitatores Sichem, 27. egressi sunt in agros, vastantes vineas,vuasque calcantes: dc factis cantantium choris egressi sent sanum Dei sui ,3c inter epulas de pocula maledicebant Abimelech, 28. clamante Gaal filio Obed: Quid est: Abimelech, 3ζquae est Sichem, ut serviamus et 'numquid non est filius Ierobaal, se constituit principem Zebul seruum lim super viros Emur patris Sichem Cur ergo seruiemus ei Z 29. utinam daret aliquis populum istum sub manu mea,vt auferrem de medio Abimelech. Dictumque est Abimelech; Congrega exercitus multitudinem, de veni. 3o. Zebul enim princeps ciuitatis,auditis sermonibus Gaal filij Obed, iratus est valde, 3I. de misit clam ad Abimelech nuntios, dicens:Ecce,Gaal filius Obed venit in Sichimam cum fratribus suis.& oppugnat aduersum te ciuitatem. 32. Surge itaque nocte cum populo qui tecum est, de latita in agro: 33. & primo mane oriente sole,irrue super ciuitatem, illo autem egrediente aduersum te cum populo suo,fac ei quod potueris. 34. Surrexit itaque Abimelech cum omni exercitu suo nocte , ct tetendit insidias iuxta Sichimam iaquatuor locis. 3s. Egressusque est Gaal filius Obed, de stetit in introitu portae ciuitatis. Surrexit autem Abimelech, Zc omnis exercitus cum eo de insidiarum loco.

36. Cum tue vidisset populum Gaal, dixit ad Zebul: Ecce de montibus multitudo descendit.Cui ille respondit Umbras montium vides quasi capita hominum, & hoc errore deciperis. 37. Rursumq: Gaal ait: Ecce populus de umbilico terrae descendit,& unus cuneus venit per viam quae respicit quercum. 38. Cui dixit Zebul: Vbi est nunc os tuum.quo loquebaris: is est Abimelech ut nerviamus ei Z Nonne hiepopulus est, quem despiciebas Egreuere dc pugna contra eum. 39. Abi je ergo Gaal, spectante Sichimorum populo,& pugnauit contra Abimelech, ΑΟ. qui persecutus est eumfugientem, dc in urbem compulit:cecideruntii: ex parte eius plurimi, usque ad portam ciuitatis: i. Et Abimelech sedit in Ruma: Zebul autem, Gaal do socios eius expulit de urbe,nec in ea passus est commorari. 42. Sequenti ergo die egressus est populus in campum. Qudd cum nuntiatum esset Abimelech, 43. tulit exerci . tum suum,& diuist in tres turmas, tendens insidias in agris. Vidensque qudit egrederetur populus de ciuitate, surrexit, & ruit in eos. - . cum cune suo, oppugnans, ct obsidens ciuitatem: duae autem turmae palantes per campum adue

rarios persequebaotur. 4s. Porro Abimelech omni die illo oppugnabat urbem: quam cepit, intersectis habitatoribus eius ipsaque destructa, ita ut sit in ea dispergeret. 46. uod cum audissent qui habitabant in turr Sichimorum, ingressi sunt um dei sui Berith, ubi scedus cum eo pepigerant, S: ex eo locus nomen acceperat, qui erat munitus valde. s. Abimelech autem audiens viros tuoses Sichimorum pariter conglobatos, q8. ascendit in montem Selmon cum omni populo suo arrepta securi, praecidit arboris ramum , impositumque serens humero, dixitad socios: Quod me videtis facere, cito facite. ς'. Igitur certatim ramos de arboribus praecidentes , sequebantur ducem. Qui circumdantes praesidium, succenderunt: atque ita factum est, ut fumo Sc igne mille homines necarentur,viri pariter de mulieres, habitatores turris Sichem. so. Abimelech a

tem inde proficiscens venit ad oppidum Thebes, quod circumdans obsidebat exercitu. si. Erat autem turris excelsa in media ciuitate, ad quam confligerant smul viri

SEARCH

MENU NAVIGATION