장음표시 사용
171쪽
161 Commentaria in ubi Iussicum p. XIII.
as Angeloe petra, quae erat hic loco aliaris,iactu haculi hue scipionis, quem manu gerebat, elicita ad comburendum holocaustum) i N cAELv M.AN-
Dii, J ut se non hominem Prophetam, sed Angelum ei se ostenderet, idec ue a flamma illaesum in caelum .d quo venerat, redire, sequem7stita repraesentare Christum, qui immolans se in ara crucis per flammam tum amoris tum doloris, tertio die a morte surrecturus. de o. die in caelum glorioia erat ascensurus. Ita s. August. Rursum quod ipse in sacrificio Eucharistiae per flammam charitatis
iugiter inermeme immolandus, & manducandus
foret sub speciebus panis & vini, sed ita vi speciebus in stomacho consumptis , ipse vium dc illaesus euaniscat,& in caelum quasi ascendat.Vnde S. Am
quit, omnipotenti Deo itu in θ υ- est immeso qua ridie non taurorum carnes, nec hircorum sanguinem, id maculatum in altari, cur in carnem psquam pepi, ire Dum manducorrit, agnin evis
ist,int et posmerat o vis . vos. 1 r. MORTE MURit ivg i A vivi Mus D svM Jid'. ' est angelum Domini ut praecessit. Angelus enim reptiesentabat Dominum, sicut legatus repraesemiat Pi incipem a quo mittitur,videbat ergo Deum in Argelo, vel certὰ Angelum este Deum putabant,ait S. Aug.hebri enim L hiis & Angelum &Deum significati Porid illo aeuo communis hominum set .sus&timor licet manis dc vanus in erat, eum qui vidisset Deum vel Angelum illicbmormturiam, ob causas, quas recensui cap. 6.ra. svos. . ET vocAviet NOMEN E ivs SAMsos. J nucauit, scilicet mater patiens, ut patet ex Hebraeo, sed ita
serata a Deo Nam Sams ni nomen hoc inditinnsuisse a Deo docet S.Chrys. hon .i Ain Ioannem. Samion Hebr. idem est quod
mri, id est Sol, & sumta est gaudium, πιtitia; vel potius Sam in id est paruus sol, Lliculus, latillus. Est enim nomen diminutiuum a Semri, id et est ni, sicut ab id est vir, diminutive citur est xiluculus,& satiar,r G s. linxi hon. id est sabbaiulum, hoc est par si a uum sabbatum. Vocauit ergo filium sum .n estia mp- Lliculum, ut hoc nomine quasi omine qualis i 1--μα tutus indicat et .q. d. Israeli in tenebris luctus& moeroris ob seruitutem & oppressionem Philisthinorum constituto Deus oriri secit nouum s lem, puta sani senem, qui sua virtute de tanti isne has tenebras dispellat,de nouanos libertatis, 'ς-titiae& felicitatis luce persundat de recreet. Hinc
sam n fuit typus Christi qui est ta iustitiae uixta
cem magnam; θ ucia in re me et nitia mori. lux tas G. Ita S. Aug. Beda, Arias, rarius,& sq. Porro Arias samson. ait, idem est quod soldi Es, vastans dem an scilicet Philistbetos. Ποῦ mam enim est dicitere, populari. Deniq Talmiise dici in Sula e i.asserunt Samsonem a Deo nomia natum,illum siquidem Psalmo givers. i a. vocari Sum s ct inam: id est si lim Olcia r. Nam liquet Samsenem etiam in generatione impore suo
si is e liveti scutium Sie Cyrus suit ta Persidis vii ostendi uaue i. cEt S.Columbani matri visum est se patete clem,
Chaldaice veto D in idem est quod sinisi
ritim vel ni ster, scilicet Dei ad mana a rati; op
ra purandum: siemes enim est ministrare u P gmn.
ET BENE Dixi T Ei DoMi Nus Jsuis bonis ded nis cum cumulando, ac praesertim heroica animi de eor potis sortitudine eum donando, ut quotidie in ea cresceret ad Philisthaeos profligandos. Co ενιτ E spi Rietvs DoΜini Esn cvΜ εο vin. 293N casTRis DAN INTER SARA A ET E seta AOL Jid est in loco, qui postea c. i8.miae ab euentu v catus in castra Dan, si usque erat inter Saraa de risthaol, nam Hebnet tunc non habebant castra, utpote o resia a Philisthaeis Hebr. est. Cur illi hin mi Daama, id est per vices eum agitare, excitare de impellere. scilicet ad ardua audenda ερ molienda. unde deinceps quotiescumque nari tui Samson aliquid eximium aggredi, pisinii titur: visitis Dummi h in Samson. Hinc notat S. Ambros. in illud Lucie praebit in priiu ct ri
tute Eliae, haec duo,scilicet spiritum de virtutem siue sortitudinem semper esse coniuncta. Nam nis sortitudo tam ad ardua agendum Scarat diendum, quam ad dura patiendum est a spiritu, que nobis aspirat Spiritus s. Ille ergo assidue nintiis inuocandus est. Sic Ioannes Baptista dicitui h
buisse spiritum de vitiinem Eliae; de Gabriel dixit
mi umbrabit M.Lὼς i. de Christus Apostolis
in νοι. Vbi vides semper virtute iungi & ilibuispiutitui S.Quocirca Septuag. hoc loco vertunt: pitium eo Dii in provisu, eum comitari, de quali paedagogus deducere, atque ad actus heroicos extia mulare. Chald. Nan ii Iouis mimis a Domi
sum foret tinti absum. Caietan. Capit exo
randus sitam aucupi astanti m- ct q. i. rha cini reser sit, visibin corpora, .mnium fuit e primin; ινι ingenti admisatione noti sectan in aprincipio; non illa
qua temperanti inso utatu iam inde a pueritia vini
scentia, qua in ae s atra mollio, in hoc egregia atquιμ-pra humatrum modum nisicta virtutusu nda facinora esse cit, qω in ditium oracus mox apouit Irim qiadnon per unctoriis tanta eum anteist gratia,νι defenderet Aue , pio quem ortus esui praeter st m paro litas anni taretur , futuri r gimen o pro iam sius. Nam grauibus iam diu Pa inarum imper i Et initio lib de Spiritu S. Samsi cuina promisso generatuisti hum comitante hari M. S. enim legimus:
172쪽
commentaria in bimum tule- . cap. XIR
Poreb sanas , ait Euseb. in Chrimico,similia vel eadem fecit quae Hercule imo no Mirum folia se Gentilium Herctilem, quam Hebraeorum Samsinem docet noster Gasipat Sanchre in Minores Pri etas pag. 8or. ae fabulas de heroicis gestis imi lis G Misonis historia esse petitas, de A quo plura capite decimoliato in fine. INTER SARAA ET Eseth AOL JR.Ase in tram
sutah.cap. t.asserit hos duos esse maunos montes,
quos Samson evulseritide manibus suis contriuerit instar molae, sed haec ridicula suut Rabbini figmenta: Sunt enim hae duae vibra non montes terminales, quae tribum Dan a tribu Iuda distet. minant ut patet Iosue as. 33. et Esdiae ii.Σ'ine i ter eas natus & sepultus iu Samson. Porro Saara, Hebr. idem est quodli ra, Estria idem quod post vivi, aut re vel rareflaetitia. ait
cuimoreps aliquot dies reperis examen apumo μι mestu. Inde versio. ini, mino conuiuio, Iodabbu proponit hoc anigra: De comedente exivit cibus, ct defuit egressa est dulcedo. cum issi Gere nequirent, per uxorem a Samsonestationem extorquent, ea b Samsoni edicunt. Ire Me tragorasindones triginta Asconitis occisis ereptin eu ex pacto perfluit,ac iratio dominu redis.LC Escendit ergo Samson in Thamnatha , vidensque ibi mulierem de filiabus
L Philisthi j m. i. ascendit,&nuntiauit patri suo,& matri suae dicensi Vidi mulierem in Thammthades liabus Philisthinorum: quam quaesta ut mihi accipiatis uxorem. 3. Cui dixerunt pater & mater sua: Numquid non est mulier in filiabus fratrum tuorum, &omni populo meo , quia vis accipere uxorem de Philisthijm, qui incircumcisi sent Dixitque Samsenaa patrem suum. Hanc mihi accipe:quia placuit oculis meis. q. Parentes autem eius nesciebantqubd res a Domino fieret, di quaereret occasionem contra Philisthij m. eo enim tempore Philisthi jm dominabantur lsraeli. 1 Descendit itaque Samson cum patre suo de matre in Thamnatha. Cumque venissent ad vineas oppidi, apparuit catulus leonis saeuus, & rugiens, 5c occurrit ei. f. Irruit autem Spiritus Domini in Samsba, dc dilacerauit leonem, quasi licedum ita sta discerpens,nihil omnino habens in manu: dc hoc patri de matri noluit indicare. 7. Descenditque dc locutus est mulieri, quae placuerat oculis eius. 8. Et post aliquot dies reuertens ut acciperet eam, declinauit ut videret cadauer leonis. de ecce examen apum more leonis erat ac favus mellis.'. Quem cum sumpsisset in manibus, comedebat in via: veniensque ad patrem suum de matrem, dedit eis partem, qui oc si comederunt, nec tamen eis voluit indicare qubd mel de corpore leonis assumpserat. io. Descendit itaque Pater eius ad mulierem, de fecit filio suo Samson conuicium. sic enim iuuenes tacere consueueram. ii. Cum ergo ciues loci illius vidissent eues, dederunt eis tales triginta ut essent cum eo. ia. Quibus locutus est Samson: Proponam vobis problema: quod si solueritis mihi intra leptem dies conuiui j, dabo vobis triginta sindones, de totidem tunicas: i3. sin autem non potueritis soluere, vos dabitis mihi triginta sindones,de eiusdem numeri tunicas. Qui responderunt ei: Propone problema, ut audiamus. i . Dixitque eis: De comedente exivit cibus, de de torti ebella est dulcedo. nec potuerunt per tres dies propositionem solvere.'is. Cumdue adesset dies septimus, dixerunt ad uxorem Samson : Blandire viro tuo. Ec suade ei ut indicet tibi quid significet problema. quod si secere nolueris, incendemus te, dc domum patris tui. an idcirco vocastis nos ad nuptias ut spoliaretis' i6. Quae fundebat apud Samson lachrymas, 5c querebatur: dicens: Odisti me de non diligis: idcirco problema, qudd proposuisti filijs populi mei, non vis mihi exponere. At illi respondit: Patri meo de matri nolui dicere: de tibi indicare potero3 17. Septem igitur diebus conuiui; nebat ante eum: tandemque die septimo tam ei esset molesta, exposuit. Quae statim indicauit ciuibus suis 18. Et illi dixe runt ei die septimo ante solis occubitum: Quid dulcius melle, de quid Drtius te ne pinii ait ad eos: Si non arassetis in vitula mea, non inuenissetis propositionem meam. 13. Irruit itaque in eum Spiritus Domini, descenditque Ascalonem, &- Ο percuse
173쪽
16 Commenta, .s in horum Iudici . Cap. XIV.
percussit ibi triginta viros, quorum ablatas vestes dedit ijs qui problema soluerant.
Iratusque nimis ascendit in domum patris sui: 2 o. uxor autem eius accepit maritum unum de amicis eius & pronubis.
DE cεs Di τ ERGO SAMso N iNTu AMNA- tu A.J rhamna, inquit Adticho inius pag. . Thamna Thamnata, od Themna eis in via inter Ptolemaidam 8c Gazam, di ea de via progrediem do venitur m Accaron de Geth. Hic oves suasi tundit Iudas Ciuitas Philisthinorum, iuxta quam Samson discerpsit S lacerauit leonem atque inibi duxit uxore n. ex Philisticis quam ceperunt Philisthaei. Munita est postea haec vilia a Bacchide. Tliamnata ergo erat oppidum in cofinio trium tribuum,scilicet Iuda, Dan &Ephraim, versus imare Mediterraneum. inter Ptolemaidem de Gazam in finibus Dios poleos, ait S. Hieton. quod in sortem suam accepit tribus Iudaaosue is .i . sed Iudaeis e puerunt Philisthaei. vi patet ex hoc capite, idque diserte allerit Iosephus: recuperarunt illud pinea Iudsi, ut patet 2. Paral. .iS. Iudaeis uerum illud extorserunt Philisthaei tempore Achaz ac his Iuda, ut ibidem dicitur.
MEti; non tantum quia pulchra, sed & quia occasio mihi erit inuadendi Philisthaeos, itaq; ordiendi incum liberatoris Hebraeorum ossicium, ad quod . me Deus destinat, ut patet ex seqq. collus A Dc Mixo vis RET. J Hinc patet Samsone non peccaste, qudis contra lege petierit uxorem Philisthiam. quia id feci Deo ui pellei
ac proinde inlepe sua dispesate alioqui mamminnia haec cum infidelibus, aeque ac cum haereticis communiter sunt periculosa di noxia, uti fuse do.
i S. Ambrosi epist et . idque suo malo expcitus est Samson qui hic vii & in aliis, Lit typus Chii sti. qui Eeclesiam ex Gentibus si, despondit repudiatis Iudetis. Vnde S. Ambr. epist zo. iuxta editi nem veterem quet in editione Romana extat h. 3. epist.r ad Vigilium,& liba. de Abraham cap.vit. habet per intima axiomata haec: Primo in conm. reuis qui itur. Mund metet co rarere ciba)ita , disi par a ratiosi i ιι bra noli tu decepit etiam fartibus inariisti. 9-d sedere. Vq- de concludit: Caut Chri hi earntili aut Iulio filiam tuam trade C. Caue gentilemi, aut tititiam aut Otu, hoc est hareticam, O ne cena a lini rimm aiceris tibi. Vide Apostolum a. r. 6. i . ubi multis haec matrimonia cum infidelibus disiuadet. Vndesai liana Gentili diuiti eam coniugem ambienti 'generose respondit: Tuam matrimonium est Ochia, ιπisse is, ct epulit αυρο itum in uirilis. Quocirca Eeclesia matrimonia dispatis cultus irritavit, re nulla I.decreuit.
ET GAERERET occasio NEM CONTpA Pni-LIsTuis M. lsamson enim faciebat hoc dilemina. Philisthaei vel mihi dabunt Philisthicam uxorem, quam peto, vel negabunt: si negent, arripiam occasonem inuadendi eos,eo quod uxorem negando dedecore me assiciant. Si dent. debebunt mihi meisque Hebraeis esse benigniores, utpote iam eis assinitate eoniuncto; quod si no praestent,etit mi hi haee occasio nouae litis, occasio inquam. eos persequendi A danis asset di. lta s. Ambros .ep.r . I erantes, inquit, qu μω intentis verreret ut Palobinis aut ne anti bis insiliter sint, aut
myro a insu diros iniuria deo. A retur, tam ex iniunctiora quasitas par, o gratia cen- Iut 3 iure cir seret; aut si quid os sium esset, litigiis
ritiani Ilii diu pire orant, aiunetnam Δι ἀπ-dam inlitrabantur. Addit S. Ambro Samsonem ineunte iuuent te duxisse uxorem, ut periculum fornicationis, quod iuuetres ob seruorem aetatis sit beunt, equil ret. Tah us, inquiti commendat in insignis , Et pii mi m actio , cra Miami tit Oniem, si Meti ad voram ac familiarm xl escemigi, altim et anima IMisis sibi miscosuta em; si quia iamia usa qιur batur, esumadmodum a ιerm bis plebosia a erutralis h. rura putentiam durat imperia. APPARviTcATVLvs LEONis sAEvvs Στῖφ Vtas. . GiENf. Catuli enim leonis grandibus sunt saeuκ B res; tum quia magis fament latrante stomacho; tum quia iuuentus facit eos petulantiores, anim soles &ierociores. Ita Plinius lib.3. p. as. Ium, ait, praeia agenos iura toc ctim cocti a tne 1 Hstiuntii ba. id enim crate contingit a te, conceptu. Illa vi et Septuag. sim uit) AvTEN Sri II vs Vos λDOMi Ni a N SAMSONJeum animans do roborans ad inuadendum N occidendum leonem. Vnde sequitur: Et Ala iratur leonem. Audi S.Am . . M. Orci. iiii et lo ferus δεθ ia. .gressi uortale siruor. C mes nulta, , resum in nranilis hau quaquam Appe uo R. ciarae putar, ct co cia riri in id, tam dare. Tunc uiuentem lusi bra. ι amplexin necat, o lacertor m do ex iuratum prater aggerem si prasi sicuti e muna Pincit, ac dereliquit. D. in .iat urin rabis the sa
Hinc patet robur de vires Samsonis non suissec naturales, sed supernaturaliter illi a Deo inditas:
unde & a capillis eius, Deo ita ordinante, pendebant, uti audiemus cap. sequenti. Tropol. Leo est res ardua, ut grauis tentatio, mqua instat Samsenis inuocato Dei spiritu miniosi inuadere dc superare debemus occide hunc terroris leonem, occisus amplisis te non vexabit; si Qque fiet ut qui prius videbatur leo in uincibilis, iam videatur formica debili,. Talis enim animos, est daemon. Vnde a Iob cap. .v. io.& in iuxta Sept. vocatur id est formica leo, si enim eum timeas saeuiet ut leo. in contemnas, erit debilior formica. Hi ne Salomo ait Proii. 22.i3. Dincis pie r. ea st foris, in media platearrocii aedia sum.
Exadueisb dicebat Alexandro Magno sestiuὰ
Craterus 1lacte A sexander.piis regiis cum leone priva.
Id ipsum quisque sibi cu daeirone pro regno cς te in stipugnanti Deo dici putet.Saepe, ait Seneca nos tenent non res ipsse, sed rerum umbrae & pham lasmata, sol et nimia dissicultatis apprehensio Scronderatio. Quare caecis quasi oculis inuadenda iunt ista imaginationis terriculamenta , vii sicit leaena, de qua Plinius lib. s. cap. as. cumn - ,
ii ait sarta dimisat lona o loram a Am traditur de me in terram, ne mutata expauescat.
Porro prunus hie suit sortitudinis Samseni, actus, quo csteris imaioribus prclusit,ae Philisthi isterrorem incussit: qui enim leonem animalium fortissimum laceratat, quem non laceraret ρ Tradit Plinius d: alii leonis an mos viresque infringi, si quis in oculos vultumq; pallium vestemve aliam in jeiat. Ardor enim de vis eius consistit in
174쪽
Commentaria in sibrum Ascum. cap. XIV.
His sin s velo obducamur ipse se exeum &ca- A gratiis est odor & halitus, quem apes tim,dae s
pium puta otaque se Opidi feriri permittit: Atque hoe modo nonnulli leones superariant de mactarum. At Samson nil tale hic secit, sed leonem v dentem 5: ocularissarii ut sine stladio vel suste inermis aggressus, sola manu apprehensuin lac rauit, o intenderet se esse leonibus fortiorem, ac plusquam leonem irruiturum in Philisthaeos.
ptalium modestis causa tum quia Dei destinati ne α instinctu. ex leone hoe oeciso, di melle in
eius ore reperto facturias erat aen, a. quod pro positurus erat Philisthaeis, cuius solutionem illi faciti inuenissent, si leonem ab eo occisum, de sa uuio in eo repertum inaudissent ab eius parentibus. Docet hic Samsen, quod qui secretum serii re Vult illud nulli, nec amicissimo vel parenti imgiunt sicut in Sardinia mel est ainarum id quod ibi apes piscantur absinthio, quod est amatum,teste Plinio bba. i. is Verum contrarii censet se- rarius de alii : viui enim leoni ut is est halitu , nonia vitrui. Num vile famulo suo mel dedit D minus 3 Num suis Sau sola parentibus,suaeque, ut Iosephus vult sponset 'n animalium generotis sino generoti sinas quoque apes sui illi albitror, c g netosillimum a Deo Samsoni datum mel, quoanori salso laudarit infra vers Iq. PRoro NAM vo Bis P a LEMA. Πebr. V MNιhidda, id est aenigma: proprie enim fuit hoc aenigma id ea obscura, arcana & inuoluta propositio.
ma, id est aenigma a samsbne propositum Phili-
dicet dicatq; cum Isaia cap. I . is. Secretum meram A sthaeis iuuenibus in conuiuio. Veterum enim mos
i. Aristoteles interrogatus mihi omni set ismi H umpi eis dixi et eqra loqui non oportet .Facilius enim ignitum carbonem ore cotinuerit quis, quam arcam quidpiam, ut olim dixit Socrates queis iocis imitatus ii de Oratore Tullim: Magno igitur o re laudandum ae imitandum Samsonis in leonina card mellifici j que noui monstratione,
silentium. ET EccE ExAMEN A pura iN ORE LEONis ERAT
Ac vAvvs MELLis. JChaldan corpo . Melius N - .stet in Septa: Sesentenim apes Ore animalium siue vi uotum siue mortuotii in delectari; ira tamen ut aliquibus ore sedentibus caeterae corpori leonis insiuerent, vel illud circumuolit
rent. Hinc apes vita sum insidere ori Pindari. Pla- Cionis de &Ambrosi, ut inelleam eorum facundiam piaesanificatui. Quin δ: ad Iouem puerum, qui factus est Rex Cretae, ac post mortem Deus de Deorum Plinceps apes aduolasse eiusque os melle implesse. itaq; eum nutrivisse narrat , vel
potius fabulatui virgilon fine Georg. Pbrio solentre teste Plinio, virgilio Plutarcho.Columellade quos citat de sequitur Ulysse, Aldrouandystris de apibus e corpore boum mortuo u nati
taliter nasci, ac Rex apum ex ipsbbouis capite, cet- tetae ex reliquo corpore. Cur non de nasci possint ex cadauere leonis p nquam hic non dicuturnatae ex leone sed ori eius insedisse, nimirum circumuolitarites per flores capi, in quo erat cadauerlionis, os eius ingresset in eodem favum costruxere, necque melisum de more condiderunt. D
nique Deus per Angelum dit ens Samsenem e L
fecit, ut apes ex cadauere leonis nascerentur, veletat aenigmata 3 pγphos similes couisis in comuiuio, promisso soluenti praemio, proponere, uti
inedi Ecclesialitici s. Idem patet ex Pl
iarch. dc Athebaeo de coenis sapientum: Non nim ait lib. 7. saturn. c. . Macrobius,quain dulcedo vini uram νιν ba cini intum : ει ι rauri liqua ii ad utiliam
nati non modo β' aram , sed malammam tori temperies.
In He bimo est pulchra Paranomasia r se enim
habet: De conu me mali rem ibi . Sensus est q.d. De leonis ore, qui alia animalia vorare solet prodiit favus, qui est cibus suauissimus. ae de serii. id est de eodem te e qui animalium est sertissimus, egressa est dulcedo.id est mel dulcissimum, nimiuirum leo a me occisus praebuit mihi mel ut significetur actus heroicos meae sortitudinis paruulos
mihi de cuilibet alteri mirificam voluptatem, ga dium felicitatem δc gloriam. Alle s. August. ser m. ic7 de Tem De edente, ait, exiuit ιibis, o risisti est Ir sa laeti. aliud BU M iquam Chrisum a morais riseriorem ' De μι-ι mique, id st de morte, que cuncta smorat atquem umit exivit citio loqui i-: DOsumpam τλε, qui δε c. o di turi qsum tam a mare bovit iniqvitas..ii Meii ct sessu amaritudo m propinauit, atque ab eo gentiam rita tali nem conuosa suscipit, M'di vilest ora, id sis Christi morte, qui auu vim
I ropes.s Ambrosi. de Elia de ieiunio e. ii Jexens cum nonnullis eodicibus Graecis qui pro habent πικροὶ δειν isti m diate, subdit, sedo forte laboriosium erat mira dulcedo dei sitia vel alibi natae in os leonis. imiolarent biclue mellifica- Uiarii. unde de Hebr. o. significat durum, ob gesta Sams is, quae exinde secuta sunt, dcob musteria, quet per hoc Deus repraesentare viae-ltat, quibus mox. Sic in Hippociatis Mediemi Principis ut habet eius vita sepulchro inuem
tum est examen apum ad multum tempus melli.ficantium,stem in capite Onesili iam exinaniro i sie Herodoto
Allegor. Leo significabat Christum, ipse enim est Leo de tribu Iuda. G s. si Apocal Aac squi sua morte deuicit mortem, pecorum, daem nem de gehennam. Vnde ex eo post mortem pro-d it mel Eucharistiae, dc examen apum,id est inni mera fidelium de sanctorum copuat a s august.
Potb Abulae Lyran. has apes E leone natas censent fuisse sordidiores d: Hliotes, quia leonis
cer nam in tentationibus ερ laboribus sup ratis quasi in leonibus i mersectis, suauissimi comsilationum, gaudiorum di priemiorum faui inu
niuis tur: quocirca Christis, sis 1 mst stea go ait,
ait Tertul. idem secere Martyres,quorum exples sum hic typum exhibet Samson. Sic Paulus ga det se liberatum de ore leoni id est Neronis a Timoth q. II. Nurutum Amran, uiarum soli: Dosmain, O qiano toncidat rasae si ua. Sapient. 3.is. Hoc est Agraenistiti ira olitique de axodariis .. Q circa S. Ambros. loco iam citato docet amara est e pretoptanda dulcibus, iisque dulcia esse
175쪽
166 commentaria in bbrum Iussicum. Cap. XIV.
UO, mii A. l. b. Aj haloit: Et δε tristi didis, A septem dierum, siue die septimo & vltimo fiebat
Graeci Crisie, maxima. sedebo te usoriissem ι'. ii enim dulce Zι tristitia dia labore. Idem Ambros lib de Tobia cap. is. hoc aemgina explicat de eleemosyna: De manda me. inquit, exiuit e .ct desoli eximi rid. .Giatii o d. Disti ha bet. Si iuueni min. ramenti Mi hoc inice itur,qidalia bina ι' sint iri 'qui sim tristis. Et de is , qui pecuniam deuou ct auaritia. exeat miserisoras a. Hac est enim esca uenarum. Et de tristi mi dico, re di i tuto ii qui non batit vice solvat. Porro inter leonem & apem multae sunt anal giae. Prima in colore qui utrique est suluis N in complexione, quet vitique est ardens & choliti a. secundὼ in Artitudine; apis enim licet parua suo aculeo omnes sugat. Tertio, in genero sitate apiseni in genetosa eii , nee quid impuriam patitur. Cum enim spatium temporis nominatur, cui nulla pars de lignatur, significatur eius planitudo siue complementum uti dixi in Canoni spro m i Idiplum docet nos et Gaspar Sanc beet in Habacuc pag. iror. litt. Bin vata b. Septem qivit id. st i que ad septimum diem: na ii caeperat qua
6 Διμ e. Vide hic quam insidiota sunt lachi maemulieris. verta Cato: CMi u irata noli tu retia timere, is uti in iis v. m. dum semina plorat. Qvα sτAτDa is Dic Aviet civillus suis. vi de hic ut uxor prodat inartium san senem. Vea Menander: Musio, ait, etiam cum dicit optima θ - ω a,farmidans ist vel maxim . Et Antiphanes: κηώm hac si dicitat me rei ιυ Ure; Me ri mortua cum sminis reuiustat: in a iis omni , quam visit, iQuario in industria, qua api, superat leone: ais v rubilo dire. R. Iose celebris illius Antigoni disci-
hi Philisthaei sodales Samsonis prima die si ibini.
si se xx irem sati sonis,quet ab eo aeniginati, sol tionem exquireret, interim dc ipsa cogitarunt, sperantes se eius lutionem inuenturos: sed cum per tres dies cogitando illam non inuentilent, rursum viserunt uxorem cum minis, ut a Samsone sol tionem eliceret: quod eum Sam ii iacere abnue, ctet, tandem die septimo Sc vltimo totis viribus aggressi sunt uxorem, ut a Sami ne rem expiscaretur, quod ni faceret, minabantur se eam cum domψ combusturos. Fecit uxor suonam ciuium postulata per septem dies flens, ae tandem die si pilii o lachrymis de lamentis omnia miscens Sam
spo Li Ast isλJ Sindonibus de iunicis nostris, quas Samsen tollet. nisi aenigma eius s luerimus. Pro ut maretis. Septuag. 5c Varaia .veriunt: ityo resfaiiatu.Chald. Vi positiatu not. id est xi n
SET MOLEsTA, Exposui T J Hunc verium sua v. is. quibus adde alteram expositionem lolidiorem,scilicet si in est durantibus sepulus in Pithe Asoth ci. Ne inquit sermonis milium cum muliere has m quidem ut rixolint nituita ci uxore prema, quantὸ misis in m a sena r ι δε ct diis runt saptintes: QVati su e cum mina sermonis pl-
ι. d. f. ii res dulcida. hetc est Glutio, quo muminatu in ore leonis voracis di sonis inueneris fluum mellis: Quid enim dicitia mel, ct quid eritis Pon pS. Ambros epista . quae ut veteri editione est roo Iosepho addit Samsonem tum illico subiecisse: . mulier ι i. ωλAlleg. haec omnia Chi isto eleganter & multiis Azre . . pliciter applicat s Paulinus epist. . Pria orstin, inquit, ipse n bis lua est . . Min mortui ore cibo meta inuenimin. Qui lenim sit in Dei retia λ Et quid sortiis Dei mitra ρ aut m inis mortui μι saxin O nisi in ιμ- ertositarum ra boum ct ι P-gati gentium pSecundo, ei mini Gentiumὶ alius Is rumpi
Tettid , evirato Chii tum m is in eram Ili illi ne prvo runt , Samstum Iudeorum Ioram accipiunt, videlisi ut itam leonim quasi Christum Iudaeis occidiore, id quoque annunt i m lica praparatis , quod eo p
mem diebus in certamine hoc proposii puta dic D t.bi Daegerit cadem: pisa sed sitit non post si mali septimo antequam is finitet inebat ante eum as. si ita: unde tandem victus Samson eodem die soptimo ante solis occasum, ei rem totam exposuit.
Non enim primis huius septenarii diebus, sed vialim,& septimo vi serunt eam Philisthaei cum minnis incendi j. H lutionem aenigmatis a Samsone expiscaretur: nam ante dism septimum sperabantim se, cogitando solutionem illius inuenturos, Madueniente die septimo , quo mulcti indicta sol
venda erat si ante vesperam aenigma non expon rent, desperantes de eius solutione uxorem stim
larunt. ut omni ratione oc modo illam a samsone extorqueret. Hoc est enim quod paulo ante dictum est vias. Cumque adesset insipti dixerunt ad uxorum dcc. Suium dis is ergo an id est in fine coniugium, quod in Chi ο ct rces fa pactum est. nisi occiso lime δε tribu Iuda. Idem mim Domi , ct mira
eami Voluntarie enim siri cani a nolis ira: ri Miliam sui corpora; iram summω in atrantim sacerdos an min
Io, quia aequata patri, quare vi nubi ridetur, ii aptius est lieni: De e rete exiuis e a, o de potente ulcedo. a
176쪽
Commentaria in librum luscum. Cap. XIV. 167
si imis in re in a matur is si et: sit ri A sensus ergo est q. d. nisi fraudulentet ner
nin v arebat. qui mi, ostensi em gratia, .catumis ritia, in imitatim ri tute. momm vita, conlusitan regno mutauit ex ium . quia auo amor rerrari, O in iniam iis: Num iam odimis: Conversiis
inio Ovticius MELLO J Resp. sacellarum; . sed iacebatum illo aevo de Ruribus sequentibus
ivit inco; nititui. Vnde in Scriptura nulla eius fit meoru . Legi totam S. Script . α nusquam inuenix emi io uim iu o pti qui sacchalimenti ne sonant hiere Dios olides, Pliniu, S: Galenus,
qui tamen tali tum cannarum sacchati memine meam perfidam exqu: sistitis solutionem mei aenigma: is. Duuiqua ai vestro acumine inuenissetis. Porro uxorem vocat vitulam ob iuuenilem eius leuitat eo, , imprudentiam de in nitantiam,
qua marito S soni hoe onus soluendi triginta: indones sua perfidia iii posuit ac suos Philisthios
et nec consanguineos, nec assines illi antetulit.
Decem molietum Mimas, ait Serarius, depinxit olim Simonides. Abas enim dixit Ges, alias vulpes, alias,ςanes, quasdam veto terrae timiles. quasdam niari, nonnullas cineri olinc ue clitellario, 'm' multellet, iubato equo, simiae, demum vero apibus etia hasq; unasscuti&Phoc ylides, laudauit.Samion vero noster monstrat quasdam et am est e vitu-l siquae lasciuar loquaces, infida . impatien- tes, ac Domino coniugato suo nita sita ac noxiae.
Mystice S.Ambros lib. a. de Spii itu sancto in
proemio, docet per uxorem Samsinis. hoc est per Ecclesiam e Gentibus collectam . quae tendam a Christo reuelationem arcanorum Dei,ndei& s tutis: Q dd ι- mi' quid sorti in is ne λ AIq- HercDO: Si non do inusio rituum me inaren iniunt sseiu quoi-m meam. O diuinum mist riuml o euidos
Sacramenta mi Eua Misit remptorem, potentem vici mus. Ibi nuu cibus visa est, via ero ante miseis fanissmmu. Ins inem perlauia, in si uita .m amolitudo conuertitur. inaria exos. . piri sit, potentia ex infirmitate, ritu de morte. Scint tamen qQ e contraris
'potuisse mi a l. e de tribu Iuda. Et ideo in imporem, .st nil a 'ire' pertM, i Mist mista sapientiae, quiam Domita Pasimni modum vero illud per ignem liquandi,ac .d C mem magu Apsoli cres ii t. Hunc uitar lictem candorem, spissitudinem , ex eximium dulcorem miro modo excoquendi no attigunt, ita ex Matriniolo & Cardano nostri Conimbr. in Meteora lib. cap. t o. Audi Plinium lib. 12. cap.8. Sacch rem Arabiasnt, sed lautitiis Imsa. Est autem melis arandi discium summium aridum, denii fragiis. ampli mum nutu auera magnitudine a me uim tantum fion Hetc Plinius, nee plura ha
ra OBLEMA sOLvERANT.J Ita nimirum hostibus promissum hosticum praemium ex hostium eo. tumdem caedere spolijspersoluit. Iuste ergo hoc secit Samson; tum quia iustum erat Istaeis cum Philisthaeis bellum: tum quia ad hoc eum agebat irruens Spiritus Domini, qui pariter esiecit, ut Thamnat enses Philisthaei de Oedipi, qui aenigma hoc soluerant, vel nescirent Ascalonitas hos sibi confoederatos a Samsone caeses; vel si scirent, inde in leonum ore inueniti mei, cum m ore sumse eum insurgere, di sociorum necem ulcisci non au- rima in quo prius erat putor arrogantiae & UM M derent. si iemi pinea pinnitentium de humilium inuenitur dulcedo laudis S gratiae Dei.
τiose M laenigma MEAwJ Nonnulli per arati nem intelligunt tarnicationem Phil illinorum mi uxore Samsonis, ut te paritet Philisthaea: αὶ enim fi uti notat eam fuisse petulantem, pr a-Qui ct lasciuam. Velum.nulla hie sernicationis Acta est mentio, sed potius minatum, quibus Philisthaei e runt illam a Sam ne exquirere aeni malis si lutionem.Dico ergo Hebr. Q in chriseri ignificat excogitare, vestigare, & in sup r arare: itaque arare hie ponitur pio vestigare, crinari, rimari, quia sicut arando aperitur terra tecta, sic fatanta aperitur di inuenit ut rei occulta veritas.
Dices, Numer.ς vetitum erat ne Nazaraei tangerent quid immundi. v.g.cadauer; quomodo e eo Samnia, qui erat Nazaraeus, cadauera occi
tum a se tetigit, ut eis tunicas adimeret Res p. a peccato, aeque ac ab immunditia legali excusat eum nece istas seluendi debitum paranymphis promissum, Adde Samsonem, haec omnia secisse impulsu tituentis in se spiritus Dei, ut hie dieitur. Deus enim eum quasii mog iter dirigebat, ac proinde in lege cum eo dissensabat. Id patet ex eo, quod Deus parauerit ei cibum faui de melia in
ore leonis mortui, ae potum in maxilla asini pariter mortui et i s. Quis autem non v:atur escis Scrotibus sibi a Deo paratio
177쪽
aenigmatis sellationem stam ne acceptam reuelauerat Ac prodiderat Philisthaeis, ideoque causa fuerat est ipse iisdem pendere deberet triginta tunicas se sindones, quique magis amabat iuuenes Philisthaeo quam sponsum sinum Samsonem.Vnde&ipsa a Samsone fecitdnioni uim alteri, scilicet Philisthaeo euidam e promictis Samsbiu, nubem; indeOe Samson nouam males aciendi Phildilisis sumpsit ansam. IRATvsi quoque paranymphis Bis Philisthaei , qui fraude per vacorem Philisthetam aenigmitis to lutionem, indeque praemium triginta sindorum a se extorserant. iratus denique toti urbi Philisthini, quae tam fraudulentos paranymphos tibi assigna.
cantur il i. vel sibi nuptiarum, qualis Christosuit Ioannes Baptista, tum eius rii Ecclesiam pura sua praedicatione honestauit. Ic quasi conciliauste
Commentaria in librum Iudicum. Cap. X H
CAmsin, ob orem ibi ademptam se aberi traditam, per iso. face ad caudin trecent Oram vulpium argatas legetes Phil phisurumuccendit: quare Philisthaei eius uxorem cumpore comburunt. Mex Samson genti ga eos percutit. Aliso ipsi confiat xenisu Sa H bia Iudais de insunt . hi istum ligatum dedisnt, sed ille rvi anibus mille PhisHhaos maxin asini occidit VII. Deinde tiens orando ex eadem maxilta aquam e cisi sitimi restinguit v. 18.1. Post aliquantulum autem temporis, cum dies triticeae messis instarent, venit 3 Samson inuisere volens uxorem suam,dc attulit ei hoc lum de captis. Cumque cubiculum eius solito vellet intrate, prohibuit eum pater illius dicens: i. Putaui quod odisses eam, de ideo tradidi illam amico tuo: ted habet sororem,quae iunior cpulchrior illa est, sit tibi pro ea uxor. 3. Cui Samibia respondit: Ab hac die non erit culpa in me contra Philiti Meos: saciam enim vobis mala. 4. Perrexitque dc cepit trecentas vulpes,caudasque earum iunxit ad caudas, de faces ligauit in medio: f.quas igne succedens, dimisit. ut huc illucque discurrerent. Quae statim perrexerunt in s se tes Philisthinorum. Quibus succensis, Se comportatae iam fruges,&adhuc stantes in stipula,concrematae sunt, in tantum,ut vineas quoque Ic oliveta flamma cosumeret. 6. Dixeruntque Philisthi jm: Quis secit lianc renat Quibus dictum est: Samson gener Thamnathaei : quia tulit uxorem eius, alteri tradidit,haec operatus est. Ascenderuntque Philistbijm: dc combussierunt tam mulierem quam patrem eius. . Quibus ait Samson: Licet haec seceritis, tamen adhuc ex vobis expetam ultionem, ct tunc quiescam. 8 Pcrcussit,i: eos ingenti plaga, ita ut istupentes suram femori imponerent. Et descendens habitauit in spelunca petrae Etam. 9. Igitur ascendentes Philisthijm in terram Iuda, castrametati sunt in loco,qui postea vocatus est Lechi,id est maxilla, ubi eorum est usus cit exercitus. io. Dixeruntque ad eos de tribu Iuda: Cur ascendistis aduersum nosρ Qui responderunt: Vt ligemus Samson, venimus, de reddamus ei quae in nos operatus est. ii. Descenderunt ergo tria millia virorum de
Iuda, ad specum silicis Elam, dixeruntque ad Samson: Nescis qubd Philisthi jm imperent nobis Z quare hoc facere voluisti Quibus ille ait: Sicut fecerunt mihi,sic k-ci eis. Ia. Ligare, inquiunt, te venimus ct tradere in manus Pliilisthinorum. Quibus Samson, Iurateait, de spondete mihi. qubd non occidatis me. 13. Dixerunt: Non te occidemus,sed vinctum trademus. Ligaveruntqtie eum ducibus nouis funibus, de tulerunt eum de petra Etam. 34. Qui cum venisset ad locum Maxillae,5c Philisthi imvociferantes occurrissent ei, irruit Spiritus Domini in eum: A: sicut solent ad odorem ignis lina consumi,ita vincula quibus ligatus erat, dissipata sunt &soluta. is.Inuentamque maxillam,id est, mandibulam asini,quae iaccbat, arripiens, inersecit in ea mille viros. 5c ait: In maxilla asini, in nrandibula pulli asinarum, deleui eos, de percussi mille viros.J37. Cumque haec verba canens complesset, proiecit mandit, iam de manu, de vocavit nomen loci illius, Ramathlechi,quod interpretatur eleuatio maxillae. I 8. Sitiensque valde, clamauit ad Dominum, & ait . Tu dedisti in manu servi tui salutem hanc maximam atque victoriam. cia siti morior, incidamque in manus incircumciserum. 19. Aperuit itaque Dotninus molarem dentem in maxilla asini &cgressae sunt ex eo aquae. Quibus haustis refocillauit spiritum,de vires recepit. Idcirco appellatum est nomen loci illius, Fons inuocantis de maxilla, usque iapraesentem diem. zo. Iudicauitque Israel in dictus Philisthi im viginti annis.
178쪽
Commentaria in Ebrin discum p. XV.
cosia a P vi Lisin os: FAci AM E Nirivosis MALA. t q. d. viis, inimiam in uxoris meae ablatione milii illatam: quare vobis imput tς clades a me inserendas no mihi. Ego enim v
bis iniuriam non intuli sed vos mihi intulistis. δε- stra ergo est culpa,vestra erit & poena. Port5Sason maxime intendebat vicisci publicas iniurias toti populo a Philisthaeis illatas, sed iis tacitis suas priuatas eis obiicit , ne Philisthaei iras& aritia in totum populum sed in se solum conuertant. Ipse enim omne, quas ad duellum prouocabat,quod
erat opiis heroicie fortitudinis, aeque ac prude ita Si charitatis in suos populares dc ciues, ut eos a philisthaeo tu in vindicta sacere: immunes. vos. . Curi T TREcENTAs vvLem. Hinc patet sanis .cem aeque callidum ae fortem sui se,ut pinies qui vulpes adeo dolosas dolo superari: de cepe- Ailiaritum est illud: annos et iapti non capitur sed norat ipse vulpinati cum vulpibus, fici que quod Lysander aiebat: Si lionis ex is non tu i i t. λίνα hoc est quod robore conficere nequis, confice aibatia. Et illud Pindari de Metulo
e 4 a , .num rate audacias auiter fremem. Hi m lienum, ad mandum cum labri: 'retra astem st op s,q μ' cohibet Impetum A ra ; vertet Deum per An tum secundante actu, Samsonis, has pulpes eo legisse eo loco Sc modo, quo sciebat illa, facile a Sasone cipiendas, sicut animalia o ' nia adduxit ad Noe tepore diluuij, ut ipse ea, e niuique stirpem seruaret in arca, aut certe artem dc rationem has vulpes capiendi satos i sumerusilli. Porro Iudaea ae pnesertim tribus Dan abu dat vulpibus, unde in tribu Dan erat locus CHm m quo erant x mc. r.3 s. ut veriunt septuag. Hi ne de illia Cam. i. Capite vulpes paruulas iit de tantur vino Sic rubus Caesar Romae jecta tu dedit leonum .Probus Imper ille, temmille te ardorum, mille ceruorum, mille aprorum, mille ibi cum, mille struthionum: Helic; balus collegit mille mustelas, totidem sorices, d cem millia murium, decem millia pondo arane rum S muscarum, teste Lamptidio re Vopisco in eorum vita, ac Plinio I.8.e.i6. Quid mirum si Sa sin trecitas collegerit vulpest Collegit autem eantum ne vineas ciuium suoru vastat ni ,tuin vi s
petes Philisthinoris succenderent. Ita ciuibus suis
Noluit Samson singulis vulpibus alligare faces aicet id opinetur Abin.ne singulae in antra suas ea, riderent. &mes extinguerent, sed binis vulpium Ucaudis singulas saces alligauit,ut dum utra huc l-tera illuc conatur saces eis gere, in campos seg tum plenos profugiant illasque succendam. Rutilum vi motam ad succendendum segetes omnes nece lanam eis iniiceret, dum una vulpe sugiente altera sistit, vel alio se proripere satagit. ET PAcrs Usa viet iN Navio. J Proseus Hebr. est dim, id est torres, taedas, imitores ex pino, cedro, cupresso aliae; pingui m teria,quet racile ignem concipiunt, diuque se m&minent Hebr. est. C intit castim ad caudam Osaum polit in medis duarum caudaraim.Non ergo
implexae vel astrictae a Samsone fuere vulpium caudaehoc enim d:ssicile fuisset, ct impedimento. v priam cursui, sed utriusque vulpis caudae sortia cum in Ia . . ter adnexo, quin Se lonatus tricto sum sanisori
mediis titionem vel facem alligauit, viri binis sortias traberetur, minusque obiectis stipulis vel impedimentis retineretur: sicubi vero implicaretur, acuto astutini; vulpium ingenio expediretur. Porro vulpes hae ignem ad caudas se insequente continuo fugiemes s valde enim ignem horrent vul pes) ad segetes, ut in iis latitarent. putates se pnem effugere posse, receperunt rillasque succensas a se rursum fugientes in alias & alias segetesprofugerunt, eisque pariter ignem immiserunt, quocirca plurimas non tantum segete , sed de vineas & es ueta succenderunt. Ingens ergo damnum hic Philisthaei intulit Samson. Setarius opipatur ex hoe facto Samsenis oria esse vulpinalia Romae. Romani enim quotannis Aptili mense quando tu Circo celebrabant Equutia. id est ludos equestres, simul solebant vulpem
ardenti taeda ex utere, cuius ritus Originem Ouia di .lib. . Fastor. rc tot ad rusticum queinda, qui Carseolis vulpem, eb qudd gallo assuas comedi Lset,exurere civit sed vulpes ex rogo elapsa in vicinas segetes, eas succendit. Verum hoc videtur esse fabula, vera autem est haec vulpium historia a Samsone edita. Vnde videtitur Romani illam, ut de multa alia ab Hebraeis accepisse. Omniumen:m gentium ritus Ne supersticiones Roma in se transtulit. Tropol. s. Ambros in Psa I. iis set m. ri. in fine,S. Augus Herm. i . de Temp. ho m. . in Catica, petrvulpes accipiunt haereticos: primo quia vilisque ingens inest dolii,&atsi allendi. Hinc S.Ilidor. lib. ia. Erymos.c. a. vulpi hoc dat etymon: Culpes, inquit,sia ur qu Uri ; en .him resul issis pedibus, o nunquam νι a ture Din , scd tinuosis an iacti incurrit ν-α-um ahimal, insurusque talpum. Nam dum no habuιrit e m. Qit murtem: isque Asio: G- res ad cadaver t. uirti ratas ct c uorat. Audi S Ambros loco iam cita: o: per lianc fetu.
qM si vita, urere magis cottantur si uis in alienos: ιιι mutique vera ouae Domini non exurat a lena merita, sed facioidet. Idem in cap. 9. s. Lucet: II retici, inquit, fructus sui Dionantur H unos. Ad prases e libert,
sed in futtirum eram iam vincti , caudas Mitas et 1 cantis sui is Menditim. Secundo , vulpes hae capitibus dissociant ut sed caudis sociantur; quia apud Haereticos tot 'sunt sententiae, quot capita, omnes tamen in fine
conspirant νd fidem orthodoxam impugnanda. Tetrio, haeretici instar vulpium Samsonis suis 3 litibus, bellis, caedibus , incendiis omnia dc
Qirarid. P si listhaeis . id est aliena dogmata
sectantibus nocent,non fidelibus in fide constantibus.
179쪽
1 o Commentari et in i Di Iudicum Cap. X V.
Sex id, vulpes cicurari nequit, nec ulla arte minres & dolosam indolem mutat; sic nec Haeretici.
Unde nullus haeresiarcha excepto Berengario, cuiu, dubia est salus) legitur ad fidem Orthodo.
xam rediisse.Vidi Louanij vulpeculam recem tam . q, aes uncta catulissetis cum iis lacte selis ale bat ut ted ipsa illico catulos selis occidit: vidi aliam cum catulo canis grandiore educari, sed ita vipes non caninos, sed canis vulpinos a socio vulpemores indueret. 7 Septimo. vulpes cum vult imitatur latratum canis de ululatum lupi: sic Haeretici alios se ii. nutant, de Otthodoxam vocem fidemque imitati se
3. Octauo, vulpes nunquam rectis itineribus,sed tomicii semperant iactibus currit. Sic apud Haereti eos omnia sum praua, vasta distorta, inee aliud nisi dolos, caedes, proditiones Catholicorum machinantur.
Nono, vulpes in spelatu una via intrat. alia exit, ait S. Auguis in Psal So.Sic haeretici dum una ratione premuntur, alia elabuntur. Rursum per bla- ditias irrepunt,at cum dominium assecuti sunt, se roces evadunt,exeuntque per rapinas, strages &
' Decimo. vulpes callida est, quia calida indeque scutens; sie Haeretici ardent inuidia, ira Ee libidine,
indeque putent. it. Undeclivio. vulpes ubi minxerit, illico tetra es ' ficii sterilem,ut per inare nequeat. sic ubi Haereti ei suam haeresim ess iderint, omnia virtutu germis tia exarescunt .lpii igitur. Satiassen et go capiens vulpes, est doctor reuincens haereticos, ac per eos haeresum libros dc Synae gas coim rens. ita Origerulium. q. in Catit.& S. Austus . iii Psal. o. vεvs. s. COMPORTATAE ιAM FRvGEs , ET A D. uvC STANT Es is set irvLA, J id est segetes iam dea essas & in acetuum comportatas, quam non demessa, & in agro adhuc stantes. Hebr. Suci redituo acerua adsedit Septi g. arseuint ab area que ad lycas rictas. VEas.6. COM sv SsERvNT TAM M vGEREM AMPATREM Eius . ed quod secundis suis nuptiis
occasionem dederit Samsonis iecendendi suas segetes. Addit Ioseph. cognatos quoque eius si isti exustos. Ecce mulier haec volens effugere cremationem a Philisthaeis sibi comminatam , sua perfidiam eundem ignem recurrit. Rursum disce hic adulterast qualis erat haec mulier) olim punitas morte, eaq te ignis & incendii Unde Se Iudas Thamat nurum suam ob adulteri u iussit comburi. Genes33. 24. vide ibi dicta. Audi S. Boni Achim Epist. is ad Ethibaldum Mercioru Regem: ιαν-nes asi sectam cetunt ριν laquom suspensam Oam με-.ct super illi in huens ct co ramata corru'
quosque passivi feriendo steri endo de maindri
NERENT,J quod intensae de anxiae cogitationis signum est: tune enim quas stupentes s lemus f ram pedis unius alteri femori imponere. Ita San- s Augustinus. & Hugo victor. Hebr. Perisset eοι tibia,upersemur a vatabl. Porci fieri in crure una crim titia; hoc est percussit eos in cruribus simul ta semotibus. Chaldaeus. re fis QE- tui cum stibis. Rabbi David: Polusit ιειι α se si per picti, id est circum gyrando omnes cita cumcirca occidibat, ne a tergo laedi posset. Sic Lusitani pauci in India contra multos barbaros pugnantes , circumgyrando se, pugnant in orbem. Hebraei& Burgentis 1 rei ιι δε εοι suia i scinitasse mora Philisthinorum. q. d. Non armis nitendo edcalcibus calcitando eorum semora illist. Ita varii varie. Velum optime re plenissime vertit Noster iuxta sensum quem dedi, i consenti ut leptuag. qui vertunt Perιν ut eos rituum βρο se inur ptie st porcyonentes Mam metram.
Est haee secunda huius capitis plaga a Sam ne Philisthaei, inflicta , tertiam per maxillam irrog
HA BizAvi τ iN s γε xvNcA FETRA ETAM, J quae sita erat in tribu Iuda , habebat due vicini torrentem, ait Adrichom. Innuit hic Script . praecedentem Samsonis pugnam in vicinis Iuda montibus contimi se, indeque viistorem Samsonem ad speluncam Etam demigrasse,ubi propter locorum angustias, unus aliquis miles plurimis bellatoribus par esse pollet, tantcque magis Samson, qui solus in medio campo pluribus centuriis praestabat. Neque tame eo secesiit metu. sed ut ait Dionys quo quietius vacat et Deo, quo impulsore ista pistrabat. Et ne urbs, quam adiis lat. ipsius causa periclitaretur ; cum ille vellet suo se tantum periculo ae virtute tutari Ita Salianus. Lic Ausavsi a L. M JPotuisset sata cla vox tyuibus suis resistere ac dicere: Ego vestri causa percussi Philisthaeos, ut eorum vires infringam ne v bis dominentur cur ergo me liberatorem vestrum eis traditis sed noluit, ut eos immunes & inde
nes a Philisthaeis redderet, qua in re illustre dedit exemplum iustitiae legatis,aeque ac ciuicae charit ris . quia ipse vitam suam pro publica ciuium re Reipub. salute periculo moth sexposuit. Audr S. Ambrosium paraphrastic E hune locum de sensa Samsonis graphice describentem epist. et quae inveteii edit. est Io. Et qυ sorma Ugentis Abraba durum. νι .itcnanscripta prino cretaui id inde a ducta perini a mihi νindicta fit. O sine periculo δε--ui in hisuri u licueris rici ip Tantumlu in linatis ani ad turpe vernularum obsequium, ut executomisi aliena trabeatis ins evita. atque in vomiti os remtati mam ipsi poekndum est,qO Alarem habia sititilliinat petite manitas Pristinarum. Tentata domat, sol luitata et xor. Si non struit mi in vivere sine eoru fraude, μι m Reat mulsine murum selere. Retiat ego acciniam iniuriam, non m tuli. Vos alimate an setna riri tuo uti se .uri damno fuctuum ego coni amisione. Urie manipulo, misi oe si iam thori. larem intumi pro binos cuiui intarias vindiιaturuit imite quo ro, ministerio dignos putam. A vilis eu momte i volunt, quini ipsi ultione junum,de piliumel erant, suauerunt, O qui risiscta piabuere mini JO1 iam s. Isiatio id ita verbis colla geritis,tradite num .m inani vi, vos nolite occidere. Non mortem alno,
sed vestium scio contagium. Rerum si formissine ceditis,
in Anti via tigare Orculis manus : inermes licet inu nient μι arma holus usa. Ceriὶ cotidi iuni imposita satis suturum arbitratis et , si vi memin pote ιιι daret LAllegor.Samsen hie suit typus Christi, quia ei, uibus suis Iudaeis ligatus & traditus est Pilato 5:
180쪽
Commentaria in librum Iussicum p. XV. i i
cossum, id est facilliti sinisen rupit funes, per- Ainde ae lina, quae seca, mox ut calorem ignis se serim, comburuntur. Metaphorice sensus caloris vocatur odor. Vnde Septuag. sicut Perperam ergo nonnulli Codices pro odorem legunt ardorem dc pro lina
iam teria, id est viret item. id est hum emctia adhue fluentem. Ita Chald. INTERFEciet iN rΛ Mi LLE vi s. J Asini enim uti magna habent duraque capita , sic ocmaxillas. praetenim in Syria, ubi sunt grandiores de seniores nostratibus; quanquam naturaliter vix fieri poterat,vi una naaxilla occideret mille viros; nam percutiendo tot viros maxillam saepius con- uegulet; sed Dei virtus ei adsuit, quae dc maxilla in suo robore cosecta u. t. vi tot ictibus allisa duris corporibus non rumperetur, ac Samsoni vires de- Adit,v ut illam mille viros necaret. Hic impletum illud Vsal. 3. a. p. .u si omnes ad ribiti mihi μη
usa, ubi pro is curia Hebr. est in liari, id est
Sy libo in maxilla asini Samson percussit mille Philli sthc .Homo enim carni gulet x luxuriet dedit luti eram Philisthaei nihil est aliud quam
eo aut maxilla, ait Clemens Alexand. lib. 2. paedag. c. i. sub initium Mala ergo siue maxilla asi . ni percussit asinos id est Philisthaeos asini nos&carnales. sicut ergo Hercules non telo,sed claua tot monstra cecidit . sic Samssen maxillam vertit in clauam, eaque hostes presitauit. Mystice S. Ambros lib. 2Ae Spiritu S.in prominio permaxillam accipit patientiam, quae omniuest victrix inquit, Atque ita insupera L. vi in maxilla asini rim miti stiram ita ple se gratia ι cessis. rt etiam aquam in maxilla inistim rueriret irae ad lita miraridum tam ovi siue ad mi-r Mullam vertra, et iam picis rit hami brateo requies se tinim M. Lucra quod scriptum Ul iape cu is in ira prati ei ct alteram. Per hanc Mim is iuriarum lientiam. quam erudiunt sacram
Hinc Cabalistae tradunt 'an Limr id est asi nus per Anastrophen idem esse quod rech id inmissericordia , qua Christin pro nobis pugnans daemones, omnesque nostros hostes pro-
fra acer maceruorum nupere q. d. duos a Ninri vel cumulos Philisthinorum cecidi. Ludit in voce choat, id est asini. quae deducta est a ι humo, id est acetum sue mensura quae coriis dicitur,cλtinetque triginta modios; haec enim erat asinarium n, quod asinus in Palaestina baiulat. Ita Vilii pando parte a de templo lib.3.ein. Porro Iosephus & S. Ambros epist. o. opinatur sanisonem haec ex arrogantia dixit se. ideoq; siti a Deo assiictum. Audi S. Ambros innian quam solii in h. tim am modooni in victoria suis t. nerum, d acie His ventis,insilos rerum siti darηm animin
Verum melius Abulen Serarius se alii censent Samsonem hoc cantico gratias Deo egisse, quMeius ope selus per unam maxillam ceciderit exercitum Philisthinorum Addunt Lyran. Abul.Caiet. de Ari s idq: colligitur ex v. tatuent ὶ Samsonem prolixus carmen hie Deo cecinis u.g. illud quod postea cecinit David Psal. i M. Benediam disminus
Deus meus aia Aut minus meas ad pracium. O I guos meri a Mum, &c. ac post singulos versus iterat te: In maxilla asiuia, in mandidula passi amaram a leui ratiquasi carnisn intercalare.
tum mactandi tot Philisthaeos. ApERvi T I QvE DOMiuus Mo LAR E ΜDENTEM: Septuaguaium qui in maxita. Perperam Chald. petram quam maxilia; nisi per petram acci pias os dentis durum vi petr L Hebr. enim machio, dentem mola rem significat in iv Μ xiz- asINI , ET EGRES 'AE sv Nr Ex Eo A AEJS. Ambros epist. zo. . rvi 'sericordia, inquit, cum miscis et illa maxilum , aperuit scissuram eius, o sons erupit ex ea. D. Hieron. in Epitaph. Paulae Fonteis molari maxilla dente produxit. Prudentius in Enchistici ab ora leonv. 1 influant maxilla asini fontem vomit Hus. Dulthra exundat j h. : dia. ι ne rirtuti. Et S. Ephrem .iom. r. p. g. 123. Tantae, inquit, erat Samso sanctimonia vi etiam quandoque sitiente ea, ct minuta aqua orante. ex arr pta mand/vi a mi emoriatus aqua scaturi est.S Chrysin.h6.is. ex variis in Matthaeum locis sanctiis erat Samson , at , is rotusanctus ut raim itist post l, bere pugna , in Do fit co δε- precurus sed secta anima sua Domi statim exin, maxilla, quam in manu tentiat, erum e aqua Abent,atque i sitis astum ex eo tim mi vi μιον ου osse qua viis
Nota quod ait Chrysost. quam in mana rebebar, hoc est manu tenuerat; nam iam ante eam in te ram proiecerat, ibique eo orante ex illa sons et pit. Porro erupit hic fons ex terra in maxillam, it deque scaturiit, ut maius appareret miraculum, idque congrue ad meritu Samsonis Sc praemium: quia enim ipse per mandibulam sortissime po-gnans Ad caedens Psib sthaeos ingentem contraxit sitim ; hine Deus per eamdem maxillam sitis r medium praebuit , eliciem ex illa fontem aquae perennem Disce hie quam magnus Deus per res viles dc paruasimi per maxillam,magna Dperetur, quare nouo desperet se eius ope magna factu-
tet ex Hebraeo. q. a. sons inuocantist Samsonis qui est in lithi, hoc est in loco dicto Ramath lachi id est eleuatio maxillis. eoquM ibidem Sams
orans ex ii axilla sontem hunc elicuerit. . Vsua z iN PRAEIENTEM Di EM.J Fontem hunc perdurasse ad sua tepora tradit S. Hieron. in Epi taph.Paulae rivo & Glycas par. a. annalium litet te:Hic suis, inquit in Milioni in usque AElam in inurbe-