장음표시 사용
141쪽
Cων Duiatorum quorum iam animantium regimen
138 LIBERTAS. Cap. V. ges natura supra dictas; sed oportere amplius quiddam fieri, ut qui semeΙ
ad pacem, & mutuum a ilium, cam communis boni consenserint, ne postea, cum bonum suum aliquod privarum a communi discrepaverit, iterum dissentiant, metu prohibeantur. V. Numerat Aristoteles inter animalia, quae Politica appellat, non modo Hominem , sed etiam multa alia, ut Formicam , Apem, &c. quae, quamquam ratione destituantur, per quam
pacta facere, & submitere se regim, ni possint, nihilominuns , consentiem do, id est, eadem cupiendo, & e dem sugiendo , ita actiones suas diris gunt ad finem communem, ut coetus eorum nullis seditionibus sint obnoxii.
Non sunt tamen coetus eorum civit
res, neque ideo ipsa animalia politica dicenda sunt; quippe quorum regimen
consensio tantum est; sive multae v luntates ad unum objectum; non ut in civitate opus est ) una voluntas. Verum est, in creaturis illis solo seimsu & appetitu viventibus consensionem animorum ita esse durabilem, ut nubia alia re opus sit ad eam, & ex comsequenti ad pacem inter se conservandam, praeterquam naturali eorum appetitu. In hominibus autem aliter rςs
142쪽
Cap. V. LIBERTAS. I 39 se habet. Nam primo inter homines certamen est honoris & dignitatis :inter bestias non est : unde odium Minvidia, eκ quibus nascitur seditio de hellum, inter homines est, inter illas
non est. Secundo, appetitus naturalis apum & similium creaturarum conso mes sunt, & feruntur ad bonum commune, quod inter illas non differt a privato : homini autem nihil pene pro bono habetur, in quo non sit possessori aliquid praecipui & eximii prae eo quod possident caeteri. Tertio, anumantia quae rationem non habent, mulum desectum vident, vel videre se putant, in administratione suarum rein rumpublicarum : sed in multitudine hominum plurimi sunt qui prae caeteris sapere existimantes, conantur res novare; & diversi novatores, innovant
diversis modis : id quod est disraelio,& bellum civile. Quarto, animantia bruta, utcumque possint vocis suae usum aliquem habere , ad significandum inter se affectus suos; carent i men illa verborum arte, quae necessario requiritur ad pertui bationes animi concitandas, nimirum, qua Bonum, melius 3 Malum, pejus repraesentatur animo , quam revera est : hominis avi
143쪽
r o LIBERTAS. Cap. V. seditionis; diciturque Pericles suis quondam orationibus, tonuisse, fulgurasse,& confudisse totam Graeciam. Qtanto, non distinguunt illa injuriam a damno. Inde accidit, ut dum bene ipsis sit,
socios non culpent. Homines autem maxime reipublicae molesti sunt, quibus maxime licet esse otiosi : non enim ante certare de dignitate publica solent , quam in certamine contra famem de frigus victoriam reportaverint. Positremo, consensio creaturarum illarumhrutarum naturalis est; hominum paC-titia tantum, hoc est, artificiosa est, non igitur mirandum est, si hominibus ad vivendum in pace aliquid amplius opus sit. Confenso itaque , sive societas
contracta sine potestate aliqua comminni, per quam metu poenae singuli regantur , non sussicit ad securitatem, , quae requiritur ad exercitium jusitiae
Risuisti VI. Quoniam igitur eonspiratio plu-
ad Pacem rium Voluntatum ad eundem finem hominum non sufficit ad conservationem pacis , non modo desensionem stabilem, requiritur utis . od Circa ea quae ad pacem & defensionem etiam is sunt necessaria, una omnium sit volun-nionem taS. Hoc autem fieri non potest, nisi unusquisque volantatem suam, alterius unius, nimirum unius Hominis, Vel
144쪽
cap. V. LIBERTAS. ΙΦΙ vel unius Concilii voluntati ita subjiciat, ut pro voluntate omnium & singulorum habendum sit, quicquid de iis rebus , quae necessariae sunt ad pacem
communem, ille voluerit. CONCILIUM autem voco, coetum plurium hominum
deliberantium de eo quod agendum, vel non agendum est; ad commune
VII. Voluntatem haec submissio om- Quid sinium illorum, unius hominis volunta- smio. tui, vel unius Concilii, tunc fit, quam do unusquisque eorum unicuique caeterorum 1e pacto obligat ad non resis. tendum voluntati illius hominis, vel illius Concilii cui se submiserit, id est, ne usum opum & virium suarum quoniam jus se ipsum contra vim desemdendi retinere intelligitur ) contra alios quoscumque illi deneget. Vocaturque
UNIO. Voluntas autem Concilii, ea imtelligitur esse, quae est voluntas majoris partis eorum hominum, ex quibus Concilium consistit.
VIII. Quamquam autem voluntas et . . non 1it 1p1a voluntaria, sed tantum ac ne, justionum voluntarium principium, non omnium enim volumus velle, sed facere ) ideo- in unumque minime cadat sub deliberationem transferta pacta; tamen qui subjicit volunta- una suam alterius voluntati, transsertin
145쪽
I 2 LIBERTAS. Cap. V. in illum alterum Ius virium & facultatum suarum : ut cum caeteri idem secerint , habeat is cui submittitur, tantas Vires, ut terrore earum, singulorum voluntates ad unitatem & concordiam possit confirmare. Quid si IX. Unio autem sic se sta, appellatur Oivitas. civitas, sive societas civilis, atque etiam persona civilis : nam cum una sit omnium voluntas, pro una persona habenda est , & nomine uno ab omnibus hominibus particularibus distinguenda &dignoscenda, habens jura sua, & res sibi proprias. Ita ut neque civis aliquis , neque omnes simul, si excipi mus eum cujus voluntas sit pro voluntate omniqi ) pro civitate censenda sit. CIVITAs ergo ut eam definiamus est persona una, cujus volantaS, eX pa tis plurium hominum , pro voluntate habenda est ipsorum omnium; ut singulorum viribus & facultatibus uti possit, ad pacem & defensionem commu
uidsit X. Quanquam autem civitas Omnis pqUR'μ persona civilis sit ; non tamen, e con V verso, omnis persona civilis est civitas :fieri enim potest ut cives plures, per mittente civitate sua, coeant in unam personam, certamen rerum agendarum causa. Hae jam personae civiles erunt,
146쪽
Cap. V. LIBERTAS. I 63 ut sodalitates mercatorum, de conventus alii quam plurimi. civitates tamen non sunt, quia non subseceiunt se voluntati conventus simpli iter, & in omnibus, sed in certis retias a civitate determinatis ue atque ita ut cuilibet eorum .
contra ipsum Corpus sodalitatis, contendere judicio licitum siti apud alios; quod ciυi contra civitatem licitum non est. Hujusmodi igitur societates sunt personae civiles, civitati subordinatae. XI. In omni civitate , Homo ille , Quid fit vel Concilium illud , cujus voluntati summtim singuli voluntatem suam ita ut dic- habere im- tum ) subjecerunt, SUΜΜΑΜ PoΤEs- rium, TATEM, sive SUΜΜUΜ ΙΜ PERIUΜ, si-Ve DOMINIUM habere dicitur. Qua 'Potestas & Ius imperandi in eo consistit, quod unusquisque civium omnem suam vim & potentiam, in illum hominem , vel Coucilium transtulit. Quod fecisse, quia vim suam in alium transferre naturali modo nemo potest) ni-hil aliud est, quam de jure suo resis tendi decessisse. Cisium unusquisque, sicut etiam omnis persona civilis subo
dinata, esus qui Summum imperiima habet, SUBDITUS appellatur. XII. Ex ante dictis satis ostensem Duor est, quo modo, & quibus gradibus nera ciυi- θα personae naturales in unam persu. t ulmona
147쪽
in sitati- nam civilem, quam civitatem appellavum. vimus, studio sese conservandi, mutuo metu coaluere. Caeterum qui se subjiciunt alteri propter metum , vel ipsiquem metuunt se subjiciunt, vel alicui alii, cui confidunt , ut ab eo protegantur. Priore modo faciunt bello victi, ne occidantur 3 posteriore, nondum victi, ne Vincantur. Prior modus initium habet a potentia naturali,& dici potest civitatis origo naturalis; posterior a constitio de consitutione coeuntium, quae origo ex insititio est. Hinc est quod duo sint genera civit rum : alterum naturale, quale in Paternum & Degstolicum , alterum inflamtivum, quod & politicum dici potest. In primo Dominus acquirit sibi cives
sua voluntate; in altero cives arbitrio suo imponunt sibimet ipsis Dominium, sive is sit unus homo, sive unus caetris hominum, cum summo imperio. Dicemus autem primo loco de civitate
insitutiva, deinde de naturali.
148쪽
CAPUT VI. De jure ejus, sue Concilii, sive Hominis
reuius, qui in civitate cum summa potesate es.
I. Μtistitudini extra civitatem non potes a tribui Ius aliquod, neque actio aliqua, inquam non Aillatim eonsenserint. II. Initium civitatis es Ius majoris numeri consentientis. II. Unumquemque Ius retinere protegendi
se arbitrio proprio, qtiam diu securitati suae non si prospectum. Iv. Potestatem coactivam necessariam esse ad securitatem. v. Quid si Gladius Iustitiae. vi. Gladium Iustitiae penes eam esse qui habet summum imperium vi I. Gladium belli penes eundem esse. VIII. Iudicia penes eundem esse. IX. Legislationem penes eundem esse. X. Μagistratuum OΜinistrorum eivitatis nominationem penes eundem esse. XI. Doctrinarum examinationem penes Gndem esse. XII. 2 iequid is f cerir, impune esse. XIII. Eidem a civibus imperium absolutum concessim esse et quam laque ei debeatur obedientia. XIV. Eundem legibus eivitatis non teneri. XV. Nemini proprium esse quicquam contra illum qui habet summum imperium. xvI. Quid sit hirtum, homicidium, adulterium ct inj ria , eognosci ex legibus civilibus. XVII. Opinio eorum qui rivitatem consituere vexient , ubi non esstr qtiisquam eum potentia absoluta. XVIIJ. Nota Imperii summi. XIX.
149쪽
Si eonferatur civitas etim homine, is qui habet summum Imperium, est ad civitatem in ea ratione, in qua est anima humana ad ipsism hominem. XX. Summum Imperium non posse jure diglomi consensu eorum, quorum pactis es consiturum.
Ι. Osideranda inprimis est ipsa hominum coeuntium in unam civitatem suo ipsorum arbitrio ) -It, titu quid sit; nimirum quod non sit unum aliquid, sed plures homines, quorum unusquisque suam habet sibi
voluntatem , & suum circa omnia proponenda judicium. Et siquidem per contractus particulares singuli suum sibi habeant Ius & proprietatem, ut alter hoc, alter illud dicat esse suum, nihil erit de quo tota multitudo, ut persona a singulo quoniam distincta, possit recte dicere, hoc meum est, magis quam alienum. Neque est actio ulla, quae multitudini attribui debet, ut sua; sed si omnes vel plures consenserint actio non erit, sed tot aetiones, quot homines. Quamquam enim in magna aliqua seditione vulgo dici soleat popinium illius civitatis cepisse arma; Ueriam tamen est de illis solis qui in armis sunt, vel qui iis consentiunt. Civitas enim, quae uua persona est, capere ar
ma in se ipsam non potest. Quicquid igitur
150쪽
Cap. VI. LIBERTAS. Is ygitur a multitudine factum est, intelligendum est factum esse ab unoquoque eorum eX quibus illa conflatur. Atque is qui in multitudine illa exsistens, tamen iis quae facta sunt non con senserit, neque opem tulerit, non fuis se censendus est. Praeterea in multitudine nondum in unam personam, eo modo quo dictum est, coalita, manet ille natura satus, in quo omnia omnium sunt; neque locum habet illud meum& tuum 3 quod vocatur dominium, &proprietas; propterea quod nondum e stat securitas illa, quam supra ad eXe citium legum naturalium requiri oue
Civitatis in ciυes potestate, tota fere δε- ad p. I 6. a cognitione disserentiae, quae inter multitudinem hominum quae regit; O eam quae regitur. Ea enim civitatis noetura es, ut civium multitudo sive aggregatum, non modo imperet, sed eι iam
imperanti subjiciarur; sed Hio atque assio sensu. Oiι- disserentiam in primo hoc
Articulo saris explicatam esse credideram. Verum, ex multorum contra ea qua fi Pimtur objectionibus , aliter esse sentio-Itaque uberioris explicationis causa pauca hec adjicere ussum es.