장음표시 사용
201쪽
teneat. Obligatio enim ex pacto oritur , pactum autem nisi fide habita nullum est, ut patet eκ cap. a. articulos. ubi definitur, Paetum esse promis sum ejus cui creditur. Cum beneficio ergo Vitae condonatae conjuncta est fiducia, qua Dominus eum in libertate corporali relinquit, ita ut nisi intervenissent obligatio , & vincula pactilia , non modo aufugere, sed etiam Domi num conservatorem Vitae ejus vita spoliare possit. I V. Servi itaque hujusmodi, qui carceribus, ergastulis, vinculisve cohibentur , non comprehenduntur definitione servorum supra tradita, quia se viunt hi, non pacto, sed ne vapulent. Ideoque si aufugerint, vel Dominum interfecerint, nihil faciunt contra leges naturales. Etenim vinculis ligare, signum est, illum qui ligat, supponere, ligatum nulla alia obligatione satis te
Servi V. Non minus igitur juris & domi-
non habent nil habet Dominus in servum non vi P vGς μ' tum quam in vinctum: summum enimnis suis in utrumque; potestque de servo eontra do- non minus quam de qualibet alia re, minum. sive inanimata, dicere, Hoc meum est.
Ex quo sequitur, quicquid servi erat ante servitutem, id postea Domini esse,
202쪽
cap. VIIL IMPERIUΜ. I99M quicquid servus acquisierit, id Domino acquisitum esse. Qui enim jure disponit de persona hominis, de omnibus rebus disponit, de quibus dispone Te potuitpersona. Nihil igitur est, quod
servus possit ut suum retinere contra Dominium. Est tamen ei, Domini distributione, proprietas & Dominium in res suas, ita ut eas retinere & defendere possit servus contra conservum; eo modo quo ante cfensum est , civi nihil esse proprie sinum, contra voluntatem civitatis, sive ejus qui habet summum imperium; esse autem sua cuique civi
VI. Quoniam ergo & fretus ipse Dcmλει ea quae habet, cmnia Domini sunt, ημ. ser disponere autem de suo unusquisque
jure naturali potest eo mCdo quo Vor Oel tisaia luerit , poterit Dominus Dominium mento ali sui m in servum vendere, oppignor, nore. Te, Vel tessamento transferre, arbitrio
VII. Preteterea id quod ante de sub- Dom ditis in civitate institutisa demonsraia nM inser tum est, nimirLm, quod 1s qu1 lum mum civitatis imperium habet 1 nul non otes. lam iis injuriam facere potest, Verum quoque de servis est, propterea quod Voluntatem suam, Domini volt ntati
subjecere. Quare quicquid iste secetit,
203쪽
λ aoo IMPERIUM. Cap. VIII. ipsis volentibus sit: volenti autem injuria feri non potest. Domi- VIII. Si vero accidat, ut Dominus με sem, sive captivitate, sive subjectione v s ' lunti ita, servus vel subditus alterius si
am servorum ejus, Dominus erit; horum quidem Do nus supremus, illius immeriamus. Quoniam enim non m dos; vus, sed etiam ea quae habet, Domini sunt , ideo ct servi illius hujus
sunt; neque potest Dominus medius de iis aliter disponere, quam Domino sinpremo visum fuerit. Et propterea in Cia vitatibus , si quando Dominis in servos potentia absoluta fuerit, ea a jure naturae orta esse censetur, & lege civili non constituta, sed praeterita. Pitibus IX. Servus iisdem modis servitutes' liberatur, quibus subdisus in civitate nnfitutiva liberatur subjectione. Primo , si Dominus eum libertate donaVerit. Nam quod jus in se servus Domiano transtulit, idem potest Dominus se
vo rursus reddere. Atque libertatis do natio talis, M A N U Μ I s s I O dicitur.
Quod s mile est, ac si civitas civi pe miserit in aliam civitatem se transferre. Secundo, si Dominus servum a se abigat ; id quod in civitate exsilium est. Neque differt quoad effectum a manu- .
204쪽
missione , sed quoad modum. Libertas enim hic in poenam, illic in gratiam
data est. Utiobique autem Dominio renunciatur. Tertio, servus si captus fuerit , veterem servitutem nova abolet Nam sicut oc res caeterae omnes. ita
quoque & servi bello acquiruntur, quos aequum est ut Dominus protegat, si suos esse volet. Quarto, liberatur servus ignoratione successoris, puta moliente Domino sine testamento, &sine haerede. Nemo enim obligari intelligitur, nisi scire possit cui praestam dum sit quod debetur. Posti emo, se .vus qui in vincula conlicitur, Vel quoquo modo libertate corporali privatur, altera illa obligatione pastiua liberatur. Non enim exsistit pactum, nisi ubi paciscenti creditur; nec violari potest fides, quae non est habita. Dominus autem qui ipse alii servit , strvos suos non potest ita Lberare, quin semper sint in potestate Domini stupremi. Nam ut supra ostensium est, sunt tales servi, non
X. Eodem modo acquiritur jus in Domi animalia ratione carentia, quo in pem nium insonas hominum; nimirum viribus & besia is potentiis naturalibus. Siquidem enim in flatu naturali, propter bellum om- ' '
nium in omnes, subjugale, vel etiam, G s occidere
205쪽
ao: IΜPERIUΜ. Cap. VIII. occidere Homines, cuique licitum fit, quoties id suo bono conducere Videbitur ; multo magis idem licitum erit adversus belluas, hoc est, arbitratu suo eas in servitutem subigere, quae per ingenium cicurari & usui sibi esse possunt, caeteras bello perpetuo, Ut noxias persequi & destruere. Dominium igitur in bestias originem habet a jure naturae, non a jure divino positivo. Nam si non eκstitisset tale jus ante promulgationem scripturae sacrae, nemo jure potuissct bestias ad cibum jugulare , durissima sane hominum conditione , quos bestiae devorare sine injuria posissent, illi bestias non possent. Siquidem ergo a iure naturali sit, quod bestia hominem occidat, ab eodem jure erit,
quod homo jugulet hestiam. CAPUT IX. De jure parentum in liberos , O de
I. Dominium paternum non orittir a Gener tione. II. Dominium in infantes ejus est, qui primus eos in potesate sua habet. m. Dominium in infantes originaliter matris est. Iv. Infans exposlui ejus est , a quo conser
206쪽
matrιν V. Natus ex cive ct habente stim-mtim imperium, imperanιid est. VI. In conis junectione Μaris O foeminae , ita tir neuter alteri imperet, Nati Matris sunt, nispacto Nel lege civili aliter Iliartimur. VII. Liberi subjicitinitir Patrihus, non minusqtiam servi Dominis, O cives civitati. VIII. De Honore Parentum ct Dominorum. 1X. qtio cosis at libertas, ct disserentia civium e ' servorum. X. Idem est jus in cives in Regno Patrimoniali, quod in infittitivo. AI. Etiae io de Itire succestionis in sola Mo- narchia laetim habet. XII. Μonarcha potes 1lammum imperium ciυitatis, testamento disponere. XIII. Vel donare vel Vendere. X V. Monarcha intestatus , scinper intelligitur velle fore sibi Monarcham si cessorem. XV. Et aliquem ex suis liberis. XvI. Et masculum potius quam feminam. XVII. E flioriam n
via mRXimum, quam minorem. XVIII. Et
fratrem, se prole careat, prae omnibtis aliis. XIX. Eodem modo quo succeditur in imperium , sticceditur eιiam in jus successionis.
I. Ocrates est homo, ergo & animal, recta argumentatio est, eademque evidentissiima , propterea quod nihil opus est ad consequentiae Veritatem agnoscendam, nisi ut vox ,
homo, intelligatur, quia animal est in ipsa hominis definitione ; suppletque unusquisque propositionem quae des,
derabatur , nempe hanc, homo es an
ternum non oritura gener tione.
207쪽
ter es ergo O Dominus , recta sorte illatio est , caeterum non evidentissima , quia Dominus-non est in definitione patris , itaque opus est ad evidentiam , ut patris de Domini connexio explicetur. Qui hactenus Dominium patris
in liberos asserere conati sunt , argumentum nullum attulere praeter gen
rationem; quasi per se evidens sit, quocta me genitum est meum esse; similiter facientes , ac si quis putet si triangulum sit, statim apparere, sine alia r
riocinatione angulos ejus esse aequales duobus rectis. Praeterea, cum Dominium , hoc est imperium supremum indiVisibile sit, ita ut nemo duobuS DO- minis servire possit, ad generationem. autem duae personae concurrant, Mas&femina, impossibile est ut Domin
um omnino acquiratur sola generatione. Qu,re Oligo Dominii ρaterni diligentius . hoc loco quaerenda est. Domi- II. Redeundum igitur est ad statumn naturalem , in quo propter aequalita- Hii, si xem DSturae , Omnes hom1nes naturae
qui pei- inter se aequales habendi sunt :nu s eos iis ibi jure naturae vietor victi Dominus est: potelliate jure igitur naturae Dominium infantis Iba habet. ad eum primum pertinet, qui primus in potestate sua ipsum habet. Mani- nisestum autem est, eum qui modo nascitur x
208쪽
Cap. IX. ΙΜ PER IUΜ. Ioseitur, prius esse in potestate matris, quam cujusquam alterius , ita ut illum vel educare, vel exponere, suo arbitrio de jure possit. III. Siquidem ergo educet quoniam Domi- status naturae status belli est) ea lege educare intelligitur, ne adultus, hosta iu- ieitis fiat, hoc est, ea lege ut ipsi obe strigin i
ctiat. UUm enim necemtate naturata si
velimus omnes id quod nobismet ius apparet bonum; intelligi non potest ,
queinquam ita vitam dedisse cuiquam, ut pollit simul, & vires aetate acquirere, de jure hostis esse. Hostis autem est quisque cuique, cui neque paret neque imperat. Atque hoc modo , in statu naturae, omnis puerpera simul de mater fit Domina. Quod uero quidam aiunt, non matrem, in hoc casu, sed ratrem fieri Dominum, Propter praefantiam sexus, nihil est; nam & ratio in contrarium est, quia inaequalitas virium naturalium minor est, quam ut mas in feminam imperium sine bello acquirere possit. Et consuetudo in contrarium non est; quia foeminae, nimirum Amaetoues , quondam
bella contra hostes gesserunt, & de prole sua suo ibitu itatuerunt, hodieque pluribus in locis feminae sunt cum summo imperio. Neque de harum I beris
209쪽
ao6 IMPERIUΜ. Cap. IX. beris statuunt mariti, sed ipse s quod
sane jure naturae faciunt, siquidem qui summum habet impei tum, legibus civilibus , ut supra ostensum est, non tenentur. Adde quod in statu naturae sciri non potest, cujus patris situs est, nisi indicio mintru : ejus igitur est quem mater vult enim ess e, & proinde m tris ost. O iginale igitur in liberos Dominium , matris est; de apud homines
non minus quam caetera animantia , partus ventrem sequitur.
Infans IV. A matre autem ad alios transit expi iis . Dominium diversis modis. Primo, si ejus es si ii suum dereliquerit, sive abjecerit, Irruatur. Vm mponendo. IS 1gitur qua expositum educaverit, idem habebit Dominium , quod habebat mater non generando , sed alendo ) dederat, exponendo tollit 3 quare & obligatio , quae orta est ex vitae donatione, per expostitionem sublata est. Ei autem qui ipsum alendo conservavit, omnia debet conservatus, & nomine alumni, tanquam matri, & nomine servi, tanquam Domino. Etsi enis mater filium in statu naturae ubi omnia sint omnium, repetere possit, eodem scilicet jure, quo quilibet alius tamen filius jure non
potest ad matrem se transferre.
Num, ., V. Socundo, si mater bello capta sta
210쪽
cap. IX. IMPERIUΜ. 2 sit, natus eX ea capientis est, propterea cive se quod qui Dominium iri personam habet, habente Dominium habet in omnia quae sunt D melus : quare & in ptium , ut ca te praecedente , articulo F, dictum est, serantis Tei tio, si mater civis sit cujuscunque est. civitatis, is qui in ea' civitate habet
suminum imperium, Lominium habebit eius qui ab ea nascetur : nam &matris Dominus est, quae habenti summum Imperium in cinnibus tenetur obedire. Quarto, si mulier viro se tradiderit in vitae secietatem, ea lege ut imperium' apud virum sit, qui nascitur eκ ambobus, patris est , propter imperium in matrem. Sed si femina imperium habens , filios ex subdito susceperite, suscepti matris sunt. Aliter enim, salvo imperio, mulier filios habere non potest. Atque universaliter, si maris di feminae societas unis sit, ut alter
alterius imperio subjiciatur, liberi sunt
VI. Caeterum in statu naturae, siquidem mas & femina societatem contrahant, ita ut alter alterius imperio non Dinthis, 'subsit, nati ex iis matris sunt, propter ita ut neει- rationes adductas supra articulo tertio, ter alteri
nisi aliter pactis provisum sit, pactis impere enim mater de jure suo disponere po et Ttest prout velit, quemadmodum factum