장음표시 사용
251쪽
Cap. XII. IΜPERIUΜ. 27TII. Peccatum est quicquid quis se- neeare Cerit contra conscientiam ; nam qui id sis faciunt, legem spernunt. Sed distinguendum est; Peccatum meum est 1 bis suis, quod faciens , peccatum meum es sie stridosis 'Puto 3 quod vero peccatum alienum opinio. esse puto , possitan quandoque sine pe . Cato meo facere. Nam si jubear sacere quod peccatum jubentis est, modo
qui jubet, jure Dominus meus sit, id
D facio, non pecco : non enim sit miliatavero jussu civitatis, putans bellum
injuste susceptum esse, idcirco injuste fecero, sed potius si militare recusavero, cognitionem jussi & injusti, quae pertinet
ad civitatem, mihi arrogans. Qui dis tinctionem hanc non observant, quoties cunque eis aliquid imperatum erit, quod illicitum vel est, vel videtur es- ω, incident in peccandi necessitatem. Nam facie 3t contra conscientiam, si obe diverint; contra jus, si non obediverint. Si fecerint contra conscientiam, monstrant, se non metuere Ioenas suturi seculi; sit secerint contra jus, ioblunt quantum in se est, societatem humanam , & vitam civilem seculi prae- sntis. Opinio igitur eorum qui do- Cent, peccare subditos , quoties mand ra Principum suorum, quae sibi injusa vi- dextur ese, exsequunt: σ3 & errorea est,
252쪽
y α inter eas numeranda quae obediem tiar civili adversantur. Dependet autem ab originali illo errore quem supra praecedente articulo notavimus.
Nam rer judicium nostrum boni de mali, facimus ipsi, ut tam obedientia nostra , quam inobedientia fit pecca
ranni- ΙΙΙ. Tertia doctrina seditiosa ab ea-eidium es dem radice orta est, T rannicidium esses licitum. Imo hodie a nonnullis The & olim omnibus Sophistis, Platone, Arisotele, Cicerone, Seneca , Plutarcho, caeterisque Graecae & Romanae Anarchiae fautoribus; non modo licitum, sed etiam maxima laude dignum eκistimatum est. Tarannorum autem nomine intelligunt non silum Monarchas, sed omnes eos qui imp rium summum in quocunque genere civitatis administrant. Non enim Athenis Pisi rari s tantum, qui solus imperium habuit, sed post eum Trigimi viri, qui simul dominati sunt, sir guli Tranni appellabantur. Sed is quem occidi, ut ethrannum, volunt, Vel jure imperat, vel absque iure; si abique jure, hossis est, & jore oce ditur : sed dici debet hoc non Gramnicidium , sed hosicidii ini; si jure inbperium obtinet , locum habet interro-
253쪽
op. NII. IN PERIUΜ. 2 9gatio divina, quis indiccvit tibi , . quod Iurannus efflet, nisi quod ex ligno de quo
praeceperam tibi, ne comedereS, com
in i Quare enim appellas tu γυ-rannum, quem Leus Regem secit; nisi tu privatus exssiens, ci gnitionem ad te trahas boni &. Mati Quam I criabciosa vero civitatibus, prauertim vero Monarchiis, opinio haec sit, eκ eo sa-cile intelligitur, quod per eam quilibhet Rex, sive malus, sive bonus, unius sicarii & judicio condemnandus, dc manu jugulandus eX ponitur. IV. Quarta societati civili advessa Subseso, opinio eorum. est, qui censent, legibus εID Ieg civilibus subjectos ese etiam eos qui hase bus civiliabent summum imperium. Quam veram εμε etiain non esse satis ostensum est supra, c. 6. et
neque civi cuiquam obligar i potest: non serium, sibi, quia nemo oblipatur nisi alii; non ci- editiosa a Vi, quia civium voluntates singulae in voluntate civitatis continentur, ita ut si ciuitas te liberam a tali obligatior esse velit, etiam cives velint, de proinde libera sit. Quod autem de civitate verum est, id verum esse intelligit de eo homine, vel coetu hominum ,
qui summam habet potessalem ia ienim. civitas sunt, quae nisi per summam eorum potestatem . non resistit.
254쪽
aso IMPERIUM. Cap. XII. Quod autem opinio haec cum essentia civitatis consistere non possit, ex eo
patet, quod per eam cognitio justi & in juli, hoc est, quid sit, quid non sit,
Contra legos civiles, definire, ad si gulos rediret. Cessabit ergo obedientia, quoties imperatum aliquod videbitur contra leges, atque. Una omnis. Poteris coactiva, quod salva civitatis essentia fieri.non potest. Magnos tamen habet error hic fautores, Aristotelem& alios, qui propter impotentiam limmanam , civitatis potestatem summam, solis legibus deferendam esse arbitrantur. Videntur autem in naturam civi i tatis parum profundoe inspexisse , qui . potestatem coactivam , legum interpretationem, & legum lationem squae . . necessariae civitati potestates sunt lin sis legibus relinquendas esse exisiima , Verjnt. Quamquam autem Jcives sim guli cum ipsa civitate contendere ludicio, & lege agere interdum possint, id tamen locum habet tunc solum , quando quaestio non est de eo quod civitas possit , sed de eo quod certa qua- .dam lem Voluit. . Ut, cum de capite cavis agitur quacunque lege, quaestio non est, an civitas jure suo absoluto xatiam ejus tollere possit, sed an por. ιegem illam , tollendam .esse voluerit..i Voluist
255쪽
p. XII. ΙΜ PERIUΜ. 28I voluit autem, si legem violavit, alio-c ai noΙuit. Quod igitur civitas suis ipsius legibus obstricta sit, non satis argumenti est, quod actio legis com-
vetat divi adversus civitatem. In con-tTarium, patet, civitatem suis ipsius legibus non teneri, quia nemo oblig tun sibi. Ponuntur ergo leges Titio MCato, non civitati : utcunque ambiti ne jurisconsultorum factum sit, ut leges non ab authoritate civitatis, sed ab eorum prudentia dependere, imperitis
V. Quinto, Imperium summum dia Imperium vidi posse, exitiosissima civitatis doctri na est. Alii autem aliter dividunt. Sunt enim qui ita dividunt, ut sum
mum Imperium an us rebus quae actpacem & commoda hujus Vitae pertu
nent, potestati civili concedant; in iis
vero qum' ad falutem animae speetant, in alios transferant. Contingit autem , quia justitia ad salutem maxime Ο- nium rerum necessaria est , ut cives . justitiam metientes, non sicut debent, ' . 'per leges civiles , sed per mandata &doctrinas eorum qui respectu civitatis , vel . privati sunt, vel externi, supersti- , tioso metu obedientiam Principibus de- i bitam praestare. nolint; ipso metu in id quod metuunt , incidentes. Quid au-
256쪽
28a IMPERIUΜ. Cap. XII. tem perniciosius civitati esse potest, Quam ut hi mines ne principibus, hoc est, ne legibus obediant, seu , ne jussi
sint, artemorum cruciatuum intentatione deterreantur Z Sunt etiam qui summum imperium ita dividunt, ut potestatem summam Belli & Pacis , uni quem, Mmarchao vocant) sed pec niam imperandi jus , non illi, sed aliis tribuunt. Quoniam autem & belli Mpacis nervi sunt pecuniae, qui sic dividunt, aut non rem ipsam dividunt, sed imperium quidem illis dant , in quorum potestate est pecunia , nomen' vero alteri; vel si dividunt, civitatem dissolvunt: neque enim bellum si opus est geri, neque pax publica sine pecvinia conservari potest.
Fidem di Vulgo docetur, Fidem ct sanctitasem sanctit non dio O ratisne naturata acquiri, sed T 'R' semper supereaturaliser hominibus infrendi Gubia inst rari. Quod si verum esset,
aequiri, non Video quare rationem Mei nostraes semper reddere juberemur, aut cur is non sit supern-im Propheta, quisquis vere Christianus rabier m- est ' aut denique quare non unusquisque
opinio. quam eX PIaeceptis imperantium, aut recta ratione aestimaret. Reditur igitur ad cognitionem privatam boni Sc mali,
257쪽
mp. XII. IMPERIUΜ. Is 3 quae concedi non potest sine civitatum dissolutione. Opinio haec adeo lath per orbem Chrissimum diffusa est, ut
numerus Apostatarum a ratione natu
rati pene infinitus sit. Nata autem est ab insanis hominibus; qui Scripturarum
Iectione copiam verborum sacrorum nacti, ita ea concionando connecteresbliti sunt, ut eorum oratio nihil significans, imperitis tamen hominibus divina videatur: cujus enim ratio nulla, oratio divina apparet, is necessario divinitus videbitur inspiratus. VII. Septima civitatibus adversa doc- Civibus
trina est , Civibus singulis earum rerum s uiis σφι mi dent, assolutum esse Dominium. ΡHoe est proprietatem talem , quae justa'
caeterorum Omnium, non modo con tem,sve
eivium , sed etiam ipsius civitatis in dominium easdem res excludit. Id quod verum absolu- non est. Nam qui Dominum habent, 'νsed 'Dominium non habent, ut probatum ΠΗ vinest c. 8. art. s. Civitas autem civium omnium Domina est , eκ constitutione. Anae susceptum jugum civile, neminierat quicquam juris rostrii, omnia omnibus communia erant; dic ergo unde
tibi proprietas haec, nisi a tivitate λ Unde autem civitati, nisi quod unusqui imo j Dum in civitarem transtulissiet 8 Et tu aergo tuum jus Livit asi quoque ΚΘ
258쪽
a84 INPERIUΜ. Cap. XII. cessisti. Dominium ergo & propriet tua tanta est, & tamdiu durat, quanta& quamdiu ipsa vult. Sicut in familia filiorum singulorum propria sunt ho-na , quae & quamdiu vult pater. Sed
. multo maXima pars hominum , qui prindentiam civilem profitentur, rationem aliter colligunt. 2Εquales , inquiunt, natura sumus ; nulla causa est quare quis rem meam mihi meliore jure auserat , quam ego illi suam 3 scimus, ad defensionem publicam pecunia aliquando opus este , sed qui eam exigunt, opus esse monstrent, & a volentibus, accipient. Nesciunt qui sic loquuntur, ea quae fieri volunt , jam ab initio io ipsa civitatis constitutione se sta esse; ideoque loquentem tanquam in multitudine dissoluta & nondum ladia civitate , factam dissolVunt. . 3
ρὰ UV. Ultimo loco Regimini ciuili
timem MVersatur , praesertim vero Nonarchi- disponit co, quod homines non satis distingvahinem e . inter populum & multitudinem. Pσι disse mi' hιs unum quid, unam habenS vo
νονulam Mnisitem, & cui actio una attribui possit. O multi Nullum horum de multitudine dici poti em. test. Populus in omni civitate regnyt; nam de in Monarchiis, postulas impers,t, vult, enim popuIus per voluntatem uniu* hominis. Multi udo , vero i cives
259쪽
op. XII. IMPERIUM. 28ssunt, hoc est , subditi. In Democratia& Aristocratia , cives sunt multitudo ;sed curia est populus. Et in Monarchia, subditi sunt multitudo , & quamquam parodoxum sit ) Rex est populus. Vulgus hominum, & alii qui haec ita
esse minime advertunt, de magno numero hominum semper loquuntur tamquam de populo, hoc est, de civitate, dicuntque rebellasse civitatem contra re
gem quod est impossibile & popim
tam velle & nolle, quod volunt &nolunt molesti &.muuitantes subditi, sub praetextu populi, cives contra civ ratem , hoc est, Multitudinem contra populum animantes. Atque hae sere
sunt opiniones, quibus imbuti cives faciles sunt ad tumultuandum; & si quidem majestas in omni civitate, eῖ vel eis conservanda sit, qui summum habet, vel habent imperium , his opinionibus crimen laesae majestatis adhae
IX. Animum humanum aegritudine. Adsedia assicit maxime omnium rerum egesas; tionem dis sive earum rerum quae ad vitam dignitatem tuendam necessariae sunt, inopia. Et quamquam nemo sit 1 quῖ rum , nesciat, opes industria comparandas, qtiamvis& parcimonia conservandas esse, om-josanes tamen inopes culpam ab ignavia fle neces M. luxuria
260쪽
286 IMPERIUΜ. Cap. XII. luxuria propria in regimen civitatis, tanquam re privata publicis exactiionibus detrita, transferre solent. Debent autem homines considerare; non modo laborandum esse iis quibus patrimonium non est , ut vivant, sed etiam pugnandum, ut laborent. Unusquisque Iudaeorum qui tempore Esdra muros Hierusalem ard ficabant, Unis manu faciebat opus, altera tenebat glaedium. In omni civitate co gitandom est, manum quae gladium tenet, esse Regem,
vel curiam summam , & ab industria eiVium , non minus alendam esse, illa qua quisque fortunam star m privatεm fabricatur; vectigalia autem & tributa nihil aliud esse , praeter mercedem e rum qui ai vi vigilant, ne industria singulorum ii cursu hcstium impediatur; nec magis justam querimoni. m esse e rum , qui paupertatem suam penian bus publicis imputant, quam fi dicerent, inopes se fieri propter solutionem debitorum. Sed nihil horum cogitat maxima pars hominum; patiuntur enim idem quod in morbo qui appellatur Incubus, qui ortus ab ingluvie, lacit tamen homines putave 'se invadi , di magno pondere opprimi & suffocari. Quod autem ii qui videntur sibi tota civitatis mole oppressi, proni ad sed,