장음표시 사용
361쪽
aatis in assigna dis speciebus huius praedicamenti, & tamen assignant illa per diuersos respectus ad easdem l emPo Tis partes. Nam quamuis te pus sit ununumero per diuersum modum essendi in ordine ad partes huius temporis cosurgunt diuersae species. Sicut quavis locus, qui est de praedicamento quantitatis sit unus specie , tamen ex esse in loco cum diuerso respectu ad partest mundi consurgunt diuersa ubi specie
dicterentia:itaex esse in tempore secudum diuersas partes temporis consurgunt diuersae species , & ita assignauit illas Aristoteles supra dicto capite 4. dicendo, quando ut heri superiora an-ia.d no ,esse hodie, Itaque quando est genez .. h. . ratissimum,&aliud est esse in tempore iis, istim Praeterito, aliud tempore prssenti,praeterito tempore elle & dicere respectu
illud, est genus subalternum, & had, re qua bux species, sicut esse heri, esse anio. a. Ab i 0 Praeterito praesens est subalternum,aωνm. . eti)kΤ' genus & habet s3b se species,
ut este hoc anno esse hodie, ita quod partes temporis, quae habent aliquam rationem aliquo modo d uersam mensuram faciunt, ut formae extrinsecae diuersas species , quando , tempus vero futurum non causat speciem, quia nullus respectus intrinsecus potest a forma, quae non existit, vel extiti prouenixe. Alia opinio est, ut asserit nostra coclusio, species huius praedicamenti de- sumi ex diuersis mensuris,ita quod esse in tempore est generalissimum , &quid superius ad este in tepore in aeuuM in discreto Angelum , & in aeternitate participata, quae sunt diuersae species quando,Vt ergo hanc conclusior em intelligamus notandum est, quod quando accipitur uno modo limitate
Pro esse in tempore , quod est motus primi mobilis, alio modo accipitur abstracte S: uniuersaliter pro hoc, quod est esse sub mensura quacunque men-
ramis surante rei durationem , & isto modo praAeno accipitur in nostra conclusione. Nam ιαν in hoc D.Tho. I .dist. 8.'. 3.ar. 3.ad A. tempus radica- accipit ut est sub se comprehendens mento ut etiam tempus Angelicum.In hoc ergo forma ex- praedicamento comprehenduntur, ut
rinsue. fo rmκ extrinsecae,quatuor specleo me
surae, a quibus sumuntur qitatuor species, quando .Prima species, Fici ni tas participata,& esse in aternitate participata est una species, aeternitas Participata rcperitur in visione beata est
tanquam in subiccto in visione Christi, quatenus homo quae est persectior
oriani u ia mensura aliorum. Secunda
Men sura est aeuum;& haec est subiecti-ue in primo angelo, & esse in aeuo est secunda species, quando, tertia mensura est tempus discretum, quod est in ensura operationum corruptibi Itu, quae habent successionem,& tertia species quando est esse in hoc tempore, & est subiective in persectissimo Angelo, ita mensura quarta mensura cst tempus nostrum,& ab isto sumitur quarta species , quando ab istis bene potest abstrahi aliqua species subalterna ad esse in tempore nostro, & in tempore Angelorum, & probatur concluso. Nam esse in istis mensuris ad nullum praedicamentum reduci potest, nisi ad praedicamentum quando: ergo ista sutibi constituenda. Sicut enim esse in teiapore nostro est sine dubio in hoc praedicamento. ita esse in tempore angelico esse in nostro, esse in Trinitate paristicipata: nam iliae sunt verae men surae. Fiernitas vero Dei, quia est ipse Deuso est quid infinitum non ponitur
in hoc praedicamento. Deus enim nullo collocandus est praedicamento. Ex dictis colliges etiam falsum asse Re escam rere Suarea supra dicta sectione 1 2. in disputatione so . omnes durationes .P-tinere ad hoc praedicamentum e nam non durationes, sed esse sub durationibus, ad hoc pertinent praedicamentum ; durationes vero erunt reducendae ad oraedicamentum N ad latus collocandae Proprietates vero huius praedicamenti dicit Gilbertus esse duas,&non suscipere magis Sc minus, & non habere contrarium: sed nec sunt quarto modo proprietates, nec pioprie, lICet aliquatenus explicent essentiam huius praeda camenta.
362쪽
Σ9 8 Com mentata j in Arist. Logicam.
Α D primum respondetur ex vitia
A L. V. ma nostra coclusione. Et Vt magis. percipias illam aduertas, qd mensuratio passiua, seu esse sub illa mensura Be coaptatio talis,est hoc Pr sdicam c-
tumbi On vero mensura ipsa unde species sunt sumendae ex diuersa ratione huius coaptationis, non ex diuersitate formae extrinsece .
Ad a .a Q. Ad secudum respondetur, quod D
Tho .accipit ibi, quando non proprie.
sed pro cxtrinicca forma , quae est
mensura , a qua sumitur in transeca, quae cst esse suo tali mensura.
& Angeli sunt in tempore cOCXistenter, id est, coexistunt nostro tempori, non vero, ut quid comprehensum &mensuratum ab illo, quod erat necessarium ut dicerentur esse in hoc praedicamento .De Angelis iam dictum est sunt enim ipsi, S: corum acc: dcntia in praedicamcnto vi Marg. Ad quartum respondetur , ex conclusionibus. Qui vero voluerit, ex χ- Io tempore no stro resultare quando, quod est hoc praedicamentum , non contradico, scia loquitur optime, dum
assignet species. Si debet dicere conse=uenter supradicias rationes essendi ut, illis durationibus caic quid imperfectum, S modi non attingcntes elluntiam praedicamentalem, sicut multa alia propter suam impcrn chioncm. Qui iura de hoc praedicamento, quininioc omnibus 6. vltimis voluerit videre,
Inquo consistat ratio ubi. IAm supctius exclusmus illam optant Onem, tenentem ista pra dicameea ultima etae relationes. Item cxcluiamus illam opinionem, qua dicunt d
nominari a forma extrinseca, sic adeo ut ubi catum esse , sit effectus formalis proueniens a loco de praedicam crato quantitatis, de quando prouenire a tepore. Quia effectus formalis, & forma constitutiva debent esse in eodem praedicainento : ergo forma constituens hoc praedicamentu intrinsece, non cst locus. Et haec opinio impugnata, non est D.Thom. ut salio Suarea existimat Neu inteldispu. I .sectione i .num . . Nam quan tint odo D. Thom. s. Mctaphisicae lectione ct D. . de aliis locis docet s. vltima predica Thq. 'umenta denominari ab extrinscco, no vult dicere cxcepto pdicam cto aetionis, ubi forma est extrinseca)quod for I mae illorum praedicamcntorum sunt εμ ton. extrinsecae, ita qd fiat denominatio a
forma extrinseca; nam omnes formae,
ut passio, qui do,stus, habere, bi, sunt in iubstantia exilientem loco sit uata, ubi cata, vestita, dec. Sed vult dicere, quod ubi , ctuando, situs, Scc. sumuntur, etiam si sint formae intrinsecae i haerentes subiectis ab aliquibus formis extrinsecis Vt cnim aliqu: d dicatur
habere , necessum est quod sit forma extrinscca,qus sit vestis, Si sic de alijs. Et in pastione patet, quia ut sit patiens
debet esse passio ab agente, aSens a tem quid extrinsecum est pasto , sagcns cffective causat passion c. Quod si aducrtuset non toties finxissct D. Tho.quem relinqueret, imponendo i l-li fallas, quas non tenuit opinion S. Et
le noncise m potentia ad aliquid intrinsecum , si d cxtrin 1ccum nimirum ad locum, vult dicerc, quod non est inpotentia ad aliquid omnino intrins cuni, sicut rc liqui motus, scilicci ad quantitalcm, qualitat m , sed ad formam, bi,siis inhaerct mobili,& sumitur m ordine ad aliquid extrinsecum,
scilicet, ad locum. Et cum primo contra sciates c. I 3. dicit aliquando den minatur aliquid ab eo ,. quod cu extra ipsu , , t scilicet a loco dicitur aliquid esse alicubi loquat D. Tho .ut a forma extrinseca a qua intrinseca sumtur, quae est ubi. Nam utrunque necessaria
363쪽
s De praedic. ubi. Quaest. L XXIIII diss
&Iocum,ut quid extrinsecum, Stubi hoc delirium ante tempora Aristot ut quid mirinsecum. In quo non aper lis inuentum 4. physicorum re ij citur. te sentit D. Tho. ubi denominari prae- Alij dicunt, ubi, secundum quod est cise a forma extrinseca, sed . ab intrin- quid commune ad esse in loco corpo- 3. Upini . seca, scilicet ab v bicatione,quae sumi- rum, Si spirituum csse propriam ratio-Not. tura loco extrinseco. Quod si D. Τho. nem huius praedicamenti, & importat non intelligit, quid cit ac ternus , nisi esse in loco abstrahendo adimnitiue exorare , ut non impugnet quem non 8c circunscriptiue .sed quid sit sentienintelligit Dicit ergo ipse suam opi- dum indoctrina D. Tho. Aristotelis ni o nena, id suorum multorum his con cxplico . I . Dictum clusionibus cxplicatam. Primo ubi ostqvidam modus intrinsecus ex natura Drcisio quassionis.
rci distinctus a substantia, S alijs accidentibus corporis, a quo formaliter D Rima conclusio: Vbi quod est esse habet unumquodque corpus cise pre- L in loco, est proportici loeati ad F
sens localiter alicubi: Se hunc modum locum. Huc conclusio est D.Thoms in 'μm vocat praesentiam Dicit secundo, hic ψ.dis .iσ.husilione 3.articulo r. que 'ρο ' modus praesentiae, non solum non pro stiuncilla i ii. Metaphysice lecti v-- uenit formaliter ab extrinseco coi, ne II .& innumeris alijs locis , viden-pore, vel supcrficie ambicnte , veruin dux est tertio physicorum Iectione etiam nullo modo ex circunscriptio- quinta . Motus enim localis tanquam ne illius resultat: nec per se illam re ad formalem suum terminum termina
quirit, quamuis ob natural cm ordine tur ad ubi, quod cst esse in loco,& ubi uniuersi nunquam sit sine illa praeteri est subiective in re, quae est in loco, &Prob. quam in xltima sphera uniuersi. Et pro forma intrinseca illius. Caeteritin haec bat; quia stipei scies extrinseca non forma requirit aliam extrinsecam, ut potest causarc istum modum inir nse- habeat esse. Et haec forma intrinseca e cum , Se cum ipse modus sit forma in- proportio quaedam ipsius rer, quae est trinsicca no indiget alia forma , Quod in loco ad locu . Illa autem proportio in nullo genere causs concurrat, pro- debet esse quid intrinsecum i ei, suae bat, qu a non videtur in quo genere, est in loco. Itaque est modus quidam
non est cicntis, nec materialis extrinia Cratis ratio propria constitutiva huius sece. Quia cum superficies non causet praedicamenti, secundum quam ens deta aliquem effectum immediatum non terminatur de resultat unum praedic potest caulare istum mediatum. Et om mentum, se ratio una Praedicam etalis,nia ista confirmat exemplo caeli l m- secundum quam corpus dicitur esse in pyrci, quia est praesens ibi, ubi est, Si loco formaliter: sicut per albedine di nullum habet corpus ambiens .Et prς- citur albus. Et illa entitas dicitur pro . terca: Potciit Deus mouere corpus per portio ad locum; ut si sit locus spheri- vacuum, re acquirere nouam praesen cus sit spherice, si sit longum eodemtiamI, sine superficie circunstante: er- modo, S ita proportonaliter in alijs. go non re uiritur haec superficies, ut Et quod debeat esse intrinseca rei quae diis aliquis sit in loco . Dicit 3. Hic modus est in loco,probatur ; quia ubi est te praesentiae qui intrinsece conuenit cor minus motus localis: jed tcrminus idenpori est formale, seu abstractum prae- tificatur cum motu : ergo ubi identis- dicamenti ubi, cuius subicctum est ip- catur cum motu locali: sed motus loca sum corpus, quod reali modo asscit lis est inmobili: crgo&vbieli inmo-
concrctum, aut crit totum cymposi- bili. tum , cx concrcto , dc tali modo haec Secunda conclusio: Vt magis expli- a. Cenelu. dicit, & vidcat candidus lector quo- cemus huius praedicamenti naturam, modo id fundet. ubi ex necessitate requirit locum e X-
ορ- Φ AE Alii ciuidem classis dicunt: ubi esse trinsecum, S: hoc ex natura sua,itaque ρ μ*. spatium, quod corpore repletur. Sed non potest aliquid csse ubi catum , nisi
364쪽
so o Com mentar ij in Arist. Logicam.
sit locus de praedicamelo quantitatis . tu de praedicamento uuantitatis, q-Hanc conclusionem sic demonstro .Et sit relatio praesentiae ad loeu, & qua mprius hoc sensibili exemplo volo hane sit esse in t oco, sicut prius intelligitur1uadere opinionem. Nam non potest actio , quae est vestitio contractius Deus facere, ouia contradictione ini- hominis ad vestes, quam intelligamus Optimum plicat Si quod ego sin vestitus sine ve esse vestitum de praedicamento habier firmῶ ite, etia si esse vestitum sit forma quae- tus,etsi utrunque sit simul.De hac praearg. dam praedicamenti habitus ; quia esse sentia vide Caiet. I. part .q.s1. ubi late vestitum requirit vestem, ut formam , rem hanc tractat. Et quia ibi est pro extrinsecam necessarior ergo non po- pria huius disputat ionis sedes, hic notest ulla potentia fieri, ut aliquid sit in est amplius res haec tractanda Nota in Contrari loco,quod est ubi, sine loco , quia ex ultimo dicto, quomodo Suarea , non Mistinia. necessitate depedet ab illo, ut a forma ponit Angelorum locum in hoc piae- urina Sua extrinseca. Et confirmatur, quia ubi dicamento , & postinodum dicit Or- νι . Con . est esse in loco, sed tunc non est locus positum. ubi sit:ergo no erit in loco. Dicunt aliqui, quod est in loco imas inario, contra mam seclusa opesatione intellectus, non est locus verus nec imagina- Disso,anthr argu monta. a 'Drius: ergo operatione seclusa intellectius non est in loco. . a. Praeterea. Corpus est in Ioco circit- A D primum respondetur, quod suscrptiue sic,quoa cuilibet parti locati perficies extrinseca cocurrit ac correspondet pars loci,& toti locato ubi causandum, non in genere causae totus locus,seo seclusa operatione in efficientis, nec materiaIis , nec formatellectus non est aliquid tale, nec loca lis, sed in genere causae formalis ex-- ti parti correspondet pars loci, uec eo trinsece ,3c ages siue illa forma extrinti locato totus locus: ergo nullo modo seca non potcst producere ubicatio- est in loco, si non sit loeus ex tripli ce nem seu rationem illa essendi in loco; . . continens Iocatum. sicut sine v este non potest eausa re eL '. Praeterea: Nam esse in tempore quo se vestitum : & vcstis non est forma modo poterit,nisi sit tempus ereo esse constituens praedicamentum habitus:
in loco quomodo poterit , nisi sit lo- sed est extrinseca forma, ut ibidem viacus λ debimus. Ad illud de caeso Empyreos. Cone . Tertia conclusio : Etiam si iste mo- respondetur, quod ultima sphera , v τdus praedicamentalis, sit praesentia no dicitur 4. physicorum non est in loco potest dari s ne locorsed est falsum et per se,& ita asscrit Aristoteles te T. 6.1 e praesentiam. Prima pars concluso- Est tamen in loco in potentia, secunnis probatur : quia si esse in Ioco est dum partes, ut ataritidem textu 4s. praesentia, debet esse Praesentia respe- & caelum Empyreaim est in loco im-etu alicuius, & ita respectu loci: nam perfecte , & in adaequale ex parte su- praesentia in loco sine illo esse non po perficiei concauae, quae venalcat sibi Ad α να- test.Quod vero non sit praesentia pro- Iocum & superficiem conuexam caesibatur nam praesentia est relatio; sed inferius,ex parte vero suPerficiei coahoc prεdicamentum non est relatio; uexae non est in Ioco. Crgo. Ad aliud argumentum responde- sed fundamentum it Iius relati' tur,quod ridiculum est dicere, corpu&nis est actio , qua corpus coniungi- motum per vacuum nouam prae1cntur loco , ex qua actione seu passione tiam a uirere in actu 1 quia cum noresultat illa ratio formalis huius prae - sit res aliqua cui sit praesens, quomo- dicamenti, quae est ubi catio,ia esse in do potest acquirere praesentiam mam Ioco, prius enim nostro modo intelli- praesentia respectu alicuius est praesenzeudi, est contactus quantitatis ad lo cia.Sicut enim est inipossibile,quod sa
365쪽
De Praedi c. v bi. Quaest. L X X V.
dicamentum, & non ad aliud, nisi ad istud: ergo est in hoc praedicamen
Suarer disputatione s r. in sua m- a Arimitaphvsica sectione 3 .assertione s.dicit 1 'iiod in substantia finita immateriali . ri sed quia quantum est ex parte sua , sic datur,proprium,& intrinsecum ubi ix esset locus per illium motum localem ii proportionatum. Et probaturi quia . acquireretur. Et ille motus localis es motus Angelicus intriaece inhaeret set alterius rationis, secundum aliquo ei: ergo relinquit in eo aliquem realem terminum . Probatur consequentia: Quia motus ementialiter est via ad terminum , & non potest esse via in uno subiccto, S terminus in alio, cum via nihil aliud sit, quam intrinseca acquisitio , de dependentia eius rei, quae perfletes vacua cotineat aliquod coriapus quod sit praesens alicui corpori contento , eodem modo est impos.sbile, quod corpus non contentum Ioco sit praesens alicui loco, & mouetur tunc, non verb quia adquireret locum rum opinionem a motu locali, quo mouetur in loco , quia non habet eundem terminum . Sed ego quidem existuno , quod esset motus ille eiusdem ration s cum motia locali, quo mouetur a loco ad locum, quia si Deus nun-
Pidem, quem creasset ille motus ex natura sua tendebat ad acquisitionem alicuius termini intrinseci, de extrinseci , si esset , Se quia non est terminus manet sine i Ilo in miraculo, supnofi- , nori est in conueniens, Sc quod motus .localis careat termino.Sed de hoe agemus latius Deo concedente 4. Physicorum.
Utrum ubi Angelicum in hoc prs-
dieamento collo cetur. in eo fit res,quae acquiritur: de iste te minus non potest esse aliud quam via. Antecedens probatur: Quia cum Angelus mouetur rie mutatur . sed non potest mutari per solam mutationem extrinsecam. ergo. Secundo probatur idem antec
dens: Quia Angelus modo est praesens huic loco , modo Ioco distanti: ergo in se suscipit illam mutationem : alias no posset ipse esse modo praesens huic corpori,& postmodum alteri nisi in se susciperet motum . Dicit sectione sequenti specie esse diuersum,ubi Angescum,ab ubi corporeo , & alia, quae miscet pertinent ad naturam, de Ioco Angelorum: ideo in praesenti non tra- 'anda . Asas opiniones friuolas vide in Vasque x & Molina I. parte quaest. s3.art. I. Voco illas friuolas, quia in nullo graui fundantur autore, nec M.
E x opinio quaedam, quae asserit esse
in loco, prout abstrahit ab hoc quod est dignitive esse in loco, & circunscriptiue constituere praedicamentum v bi; quapropter ubi Angelicum esse in hoc praedicamento , ut species
subalterna illius γ Aliqui Thom ae ita
Et cum addueitur iIlis D. Τhom. explicem doctrinam, sit prima cones. , qui dicit, Angelum esse in laco aequi- sio: Esse in loco atqui uoeἡ dicitur deuoee nobiscum, escunt D. Thom. I esse in Ioco corporum S aneelorum Φqui de a inuocacione physiea. Et pro Haee cone Iusio est expressa tententia μ' vant hanc sentenriam: Nam Angelum Diui Thomae 1 . parte quaestione ae μ' se esse in loco est aliquid limitatu m & fi x.Vbi ita dicit Respondeo,quod an se rutura: ergo perunca1 ad aliquod Prae Io conuerit esse in laco: aequi uoce inuen 'PRO huius ergo quaestionis intellia j, gentia, ut Thomisticam & veram
366쪽
amen dicitur Angelus esse in loco, de
Corpus. Et quis non videat explicat onem de aequi uocatione physica a Nam Prob. r. rationes D. Thom probant. quod non
si eadem ratio in illis, huius quod est
i - , essem loco, ut patet ex eius rationibus
xa,nj. Probatur conclusio : Nam Eorpus estati Iri ... tu lo . , pei hoc, quod cius quantitas..issuris, rangit omina sz eqntinctur,& mensu A. . otii 'tur Docota quo tanquam ex in ..e.i,. da ' Vnto Ofisi segit ratio formalis exi stendfii, loco, qirae est ubi catio, secundities quam corpus formaliter est in loco circunscriptiue S commensuratine . Sed Angelus est in loco per hoc, quo ii habet sitam virtutem applicatam loco , ad operandum proxime in illo S: non continetur a loco: nec propor tionatur illi . sed istae duae rationes existendi in loco nihil habent commune uni vocum , neque analogum: sed sinat omnino diuertae, & solum nomen Commune habent ; cixo aequi uoce dicitur de illis esse in loco. Probatur minor: Nam ad contineri a loco , S: ad continere locum ad quantitatem virtutis , SI ad quantitatem molis ad circunscribi a loco Se ad non circunscribi,nihil potest viri vocum dari aeris a. Prael ea : Ad actionem S passio. nem nihil potest dari uni vocum di sed
Angelus est in loco per modum agentis proxime, & corpus veluti patietis:
ergo nihil illis commune dari potest ;de ita nihil unitio cum , sed aequivoca Prob. 3. prorsus C st ratio . Tertio. Corporibus ex stentibus in loco conuenit neccssario praedicat nentum situs, 3c angelis non hoc conuenit: ergo diuersa ratio utriusque cst omnino in ratione huius , quod cst esse in loco sic adeo diuersa, ut in nullo comi eniant, si quidem differunt penes habere situm, &- . non habere . Ultimo probatur quia ' . . quantitati virtutis S molis nihil datur uni vocum: sed est aequiu uocuiri nomen quantitas ad illa: sed magis veli . . ad na nus tantum disserunt esse in loco, . Angcli,&corporis: crgoctii , bi erit
. . , illis 'aequivocum absolute tamen, simpliciter Angelus est in loco . licet esse in toto sit alterius rationis in cor-Pure, M angelo.
Secunda conclusio : Non ex stimo. ν
esse contra sentcntiam D. I ho .asser '.
re in Angclis esse suum ubi, seu sua ratio existens in illis, ratione cuius in Ioiaco existant, licet lisc ratio sit diuersae
omnino rationis cum ubi corporum, ita ut in nullo conueniant. Probatur conclusio: Nam scut cx contactu qualitatiuo consequ tur ubi. corporvum , ita ex contactu vitet uali angeli consequitur ubi speciale ipsius Angeli,quod
est omnino alterius rationis ab ubi A ngelico,& in nullo coluicnicias cum
illo. Praeterea: Aliqua forma est, secundum quam formaliter Angelus est in loco, sicut est forma, secundum quam corpus est in in loco r quia xc re dicitur Angelus esse in loco' ergo haec forma est ibi Angelicum in iplo inliaerens: S reducitur ad praedicam tum quesitatis: quia est quidam modus imis perfectus applicationis virtutis ipsius uae qualitas est . Qui tamen volueriticere Angelum esse in loco, nihil aliud esse, quam esse applicatu ad Operandum in illo,& illa ratio, ae denominat illum esse in loco,cuia idem est, utruque nihil dicit, quou non sit Tho misticum, Se doctrine D.Tho .valde coforme, patet ex I. Articulo quaestio 'C.ω.Parnis sa . in prima parte . Ex his duabus conclusionibus secuitur, ibi an Iicum , seu ratio ex sic nisi in loco non esse in hoc praedicamento , sicut nec virtualis quantitas ipsus cst in nraedicamento quantitatis, quia in illo so lum ponitur quantitas molis, S corporea:ita hic solum pomi ubi corporeu, S diuersibile, cui conninitur situs,&dispositio partium in loco . Ex dictis c.,,si a
sequitur etiam Angelum aequi uoce moueri r cspcctu motus corporei: sicut etiam aequivoce est in locol& motum Angelorum niihil e sic aliud, quam applicationem virtutis Anecticae successiue,siue continuae, siue )iscretae ad diuersa loca, & ita illae opcrationes,
seu applicationes successive factae est motus Angelicus, qui non est post praedicanaen tum actionis, S passionis, ut ignoranter dixit Molina ubi supra rsed est qu dam modus qualita una Angelicarum reductus ad praedicamen
367쪽
De praedi c. v bi. Quaest. L XX VI. sos
tum qualitatis , ut modi imperfecti
qualitatum DissoluunIuν argumenti AAD primum priniae opinionis respondctur, quod ubi Angelicum nihil cit aliud, quam applicatio Angelorum ad operandum, de ita est modus impcrsectus qualitatis ad priaicamcntum qualitatis reductus, de si est ubi, est quid roductum ctiam ad praedic
mentum qualitatis, . t dictum est. Nam licet hoc ibi rcsultet ex applicationc Angclica , , t ex fundaincnto,scupra-
supposito resultat ziamcn cst ut quid impersectum,& si quid sit pcr se tum, erit dispositio, qua angclus ad Operandum disponitur. 1
Responde- Ad argumentum Suarca, sponde-- tur, quod Angcsus mutatur per mo-ar S - tum ait crius ratio uis, qui est aequi uo- c. ce motus: dc ita etiamsi resulici rubi, non est ciusdcni rationis, sed aequi uocum: unde non cil in hoc praedicamento .Vnde Caicianus q. s 3.ar. I.dicit angelum non moueri pex motum , Qui sit in illo,sed per motum rerum. Sed dico quod illae applicationes sunt in Angero, Se ita motus est in illo, sed alterius rationis a motu , qui est actus ciatis inpotentia, secundum quod in potentia:
α de illo intelligitur Caietanus, quod
angetlus non mouetur illo motu:sed dicitur inouem, quia causat. Illum motum corporeum ia
Quasi species , c, proprietates huist
ET ante quam species, S promietates constituamus , pro certo statuendun1cέι contra Suare a disputatione si . sectione s. eadcni ratione so
mali e M lien di in laco. & substantiam corpor Lam, Sc omnia eius accidentia existere in loco.Nain, sicut lupra diximus , quantitatem cile rationem iam malem , qua subitantia extenditur , N
ipsa quantitas di rebaeua acclacntia
ita eadem ratione, suu ybicatione S subitantia est quantitas, d albcd O est in loco. Ridiculum cnim cuiat dicere , diuersa ubi pro diuersitatς accidem iuesse in loco codem . Et ai Sumcntum, quod adducit de Eucharistia tu hil ,alci . Quia sicut manci qua D zitas, qliae Imssico . rat panis secta consecrata OLV, 3c non ea, i argu- maiiet substantia panis ita manct ubi, manis Sis ' od cratan quantitate, quo subita tia erat in lCco,ta non manet lubila tia Panti. Et hoc ubi non facit subitat tiam essu in loco, quia non est: s citi men quanta latcm Lisc in looco .Et probatur amplius hoc . Quia ista ubi , ve disserunt specie, vel numero: numero non, quia sunt in codum subiecto: specie Imnus, quia lui trespectu eiusdem
puncti, & distantiae ergo non dantur Et tandem secudum suam. opinionem in rubus seiritualibus, non dantur diauersa ubi in cadem substantia, unum respectu substantiae, de aliud respectu
accidentium Lergo nec in substantia corporali. Hoc autem omisso.
Dico primo:species ubi siti sursum, Cone
& sinistrorsum esse scilicet in tali distatia, respectu punctorum fixorum orie tis,scilicet,& occidentis, ita quid diuersum erit ubi specie, si fuerit ho- amo in diuersa distantia ad polos mundi Sc centrum terrae'. Et aliqui dicunt hac ratione hoc bi si varietur paul lum versus quamcunque partem non esse otii lcm speciei, sed diuersae. Itaque esse sursum est unum genuS gene-.ralissimum;& species eius lunt, diuersis. in punctis esse sursum: & idem deesse
deorsum. Et si dicas, unde sumuntur indiuidua horum, ubi RespondCtura . uod ex eo , quod in eadem distantia ΥΦ luccedunt diuersa corpora, ibi sunt divcrsa bi ni unero di 1lincta ratione subiecti & temporis , quo haec accidentia sunt. Alium diccndi modum in 1 perioribus insinuauimus. Modus vero essendi Christi in sacramento Eucharistiae sacro, ubi rea Iiter & vere extitit non comprehenditur sub hoc pr*dicamento: sed est peculiari modo essendi, qui est sacramentaliter cxillere subiulis speclabus: dc modus essendi Dei in.
368쪽
3 Commentarii in Arist. Logicam.
rebus, ubi est peressentiam, Praesentiam,&potentiam, similiter non reponitur in hoc prpdicalnento, ut patet ex dictis, nam Deo non aduenit ubi reale ex hoc , quod sit in rebus omnibus,& modus existendi anime in corapore etiam in hoc predicamento non collocatur, quia nullus horum modorum, est esse in loco circunt scriptiuit,
quod est generalissimum huius prςdicamenti , secundum communem sapientum conceptionem , quod 1 olum corporibus valci competerc.
Prima pro trietas huius praedicameti est: Quod ubi non habet contrarisi ;quod debet intelligi logice loque do rnam largo modo ubi contrarium habet aliud ubi sibi repugnas,ut esse sursum N esse deorsum . Et hac ratione: motus ad ubi repugnantia illo modo dicuntur contrarri: non qiua illa ubi
sint proprie contraria, cum non se expellant ab eodem subiecto, & sint sub
Eodem genere maxime distantia, quod erat necessarrum ad contrarietatem
proprie dictam e sed dicuntur motus contrarii, quia sunt ad terminos co trarios improprie , hoc est repugnam
Secunda proprietas est: Quod non suscipit magis & minus , nam esse sursum non est magis ubi, qnam esse deorsum,& esse in oriente, quam esse in occidente . Nec istae duae proprietates sunt quarto modo proprietates, quia Conueniunt alii; ab ubi, ut in superioribus visum est . Haec sint dicta cle hoc praedicamelo: nam plura qus dici ponsent ad quartum physicorum spectat,
Unde erunt petenda, ut ordo in scien- iis seruetur.
QVAESTIO LXXVII. sva sit natura, species, o proprie-
sas Elina. ET videtur, quod non constituat speciale praedicamentum .PΩ-οῦ Situs dieit esse in Ioeo eum tali ordia
ne partium ergo non constituit speciale praedicamentum. Ans est Aristotelis& D.Τho. lectione quinta & D.Meta- physicae lecti one. Ir . Et probatur conis sequentia : Nam esse cum ordine partium in loco est realiter esse in loco, 1 cilicet modo determinato : ergo ad
dit aliquid ad praedicamentum ubi, &ita includit ipsum , 8c addit aliquid a-luid: ergo non est distinctum praedicamentum . Probatur ista ultima consequentia : quia unum praedicamentum aliud non includit, cum sint primo diuersa . Vnde erit species praedicamenti ubi, cum dicat illam rationem gene ricam determinatam. Secundo. Positio est genus quantitatis, ut patet ex praedicamento quantitatis: ergo non est praedicamentum distinctum. Probatur, cosequentia : quia una species subalterna, non potest ecse praedicamentum distinctum a genere generalissimo, cum includat illud ,& non sit primo diuersa. Tertio. Positio 8c situs idem sunt et sed positio pertinet ad praedicamentum relationis , ut asserit Arist in praedicamento relationis in principior ergo non est speciale praedicamen
Quarto:In praedicamento quando, quod Est esse in tempore non additur ord mate,& ita non ponitur aliud praedicamentum, quo homo sit in tempore.& aliud, quo sit ordinate intermpore: ergo sic ubi est esse in loco non est addendum aliud praedicamentum, quo sit ordinate in loco. Et confirmatur:quia impossibile est , quod aliquis sit in loco, di non sit ordinate in loco,& eo ipso, quod est in loco habet partes ordinatas in loco mon ergo ponenda est alia ratio, secundum quam sit ordinate in loco ab illa, secundum quam est in Ioco. Quinto : nam ubi, & situs non distin uuntur ullo modo: ergo non sunt distincta praedicamenta. Dices quod distinguuntur realiter, formaliter, actu, seclusa operatione intellectus. Contraruam eadem forma; qua habet pamtra Ordinatas in loco totum est in lo-
369쪽
De Praedic. situs . . Quaest. LXXVIL 3o 3
eo, quia partes non distinguuntur M Secunda conclusio: Forma, quae di a. coxo .mul sumptae a toto: ergo h ere par- citur postio ,secundum quam aliquid tes ordinatas in loco, quod est praedia dr situ esse na positio est abstractum, . eam e tum situs, est esse in loco forma- & situm esse est coneretu, sicut albidii liter,quod cst praedicamentum ubi. Z albedo est quidem entis , inodus . AVM. Sexto , Nam asperum S lene sunt in quo aliquis habet partes dispositas,
praedicamento qualitatis, id tamen di- & ordinatas, no in se, sed in ordine adcunt positionem in ordine ad locum: locum. Hae ccnclusio est Aristot. &non ergo hoc est praedicamentum,sed D.Τho. s. Metaphysicae lectione i8. in postpreaicamentum: quia vagatur per principio, ubi Aristoteles dicit,dispo- multa genera . scio ordo dicitur eius esse, quod ii Controuer In oppositum est Aristoteles, S sunt bet partes aut in loco Me. Vbi dicit
. variae lententiae, quae explicare nitun- D.Tho Ponit autem modos, quibus ditur huius praedicamenti naturam . citur dispositio.Vnus est secundum MFonseca quinto Metaphysicae. C. dinem partium in loco:&sic dispotio Minia r .q.7.dicis omnia illa sex praedicam e sue situs est quoddam praedicamentu.
'' ta esse denominationes extrinsecas, S Vbi vides esse quenda in modum cntis ita situs denominatur a Ioco . Suarea ab alijs primo diuersum disponens v disputatione x. sectione r. nu.7. dicit partes hominis in ordine ad locum: esse modum, sed non distinctiim ex na nam dispositio modus est entis, & haia tura rei ab ipso modo, qui est ubi ca- bet facere hominem dispositum,& laiatio talis subiecti, & omnium partium lis dispositio taliter dispositum in on eius: itaque situs & ubi non sunt modi dine ad locum. Et ii. Metaphysicae tria ex natura rei distincti. Et ita numero ctione i E. ita dicit : Positio non addit sequenti dicit, formani huius praedic supra ubi, nisi ordinem partium determenti esse ipsum mei ubi diuersa ratio ini natu quia nihil aliud est, quam de ne conceptum. Nam ille modus dici terminata partium relatio ad inuico. tur ubi quatenus constituit rem prae- Et est intelligendum ad inuicem cum sentem alicubi, dicitur situs quatenus ordine ad locum. Et accipitur ibi relaordinat cius partes, in qua dcnomina tio secti dum dici. Itaque, sicut ubi usttione non attenditur ratio praesentiae, cita in loco, de hoc subicctive est in nec ordo ad spatium proprie: sed om corpore extilentc in lococ ita situm esdo partium inter ser &utc ordo non se est habere partes dispositas in ordi iest rclatio, nisi fundamenta iter. ne ad locum,& hoc est in ipso, qui siluatur. Verum est , quod ut asserit D. Th. s. Metaphysicae lectione septima meisio quanimis. haec forma sumitur a loco considerato ordine partium in illo. i . ne . D Rima concluso:Situs non denomi Tertia conclusio: ista fornax realiter 3. min. . I natui a sorma extrinseca quae est formali actu distinguit ab ubi. Proba-Reνς tur,locds vel aliud huiusmodi. Probatur: tur ista coclusio, quia ubi & situs duo esto M. quia forma huius praedicamenti con- praedicamenta: ergo sunt primo diuer Immoastituit speciale praedicamentum primo sa : sed primo diuersa ex necessitate ιιν fisa diuersum a reliquis. ergo non debct es actu & formaliter distinguutur a par να
se forma iii alio praedicamento consti te rei . ergo. Probatur minorma Arist. tuta: sed locus est in alio praedicamen- quinto Metaphysicae lectione ro .apudio, saltim reductive nimirum in praedi D.Τho .ita dicit: Diuersa sunt, quorum camento quantitatis: ergo. Item quia specios plines, aut materia, aut ratio
litus est quaedam partium disposito substantiae, sed praedicamenta non diam ordine ad locum : sed haec partium cuntur diuersa, tanquam indiuidua, dispositio nequit esse forma extrins si sunt , iam sunt realiter distin ca : nam per id quod est in alio, non cla, nec tanquam species unius gene-
disponor ego formaliteriergo. ris, vi si sic dicuntur iam sunt λι- maliter Diqitigoo by Coos le
370쪽
3os Commentarii in Arist. Logicam r
maliter actu distinctar ergo dicuntur dua, ut hoc iacere, hoc cubare Ste
diuersa -quia habent rationes omnino Sexta conclusio: Habere etiam hoe c cisti. diuersas actu, quod vocat Aristoteles praedicamen tum suas proprietates , rationem substantiae plurificatam. Et quas Gilbertus & D.Thom. opusculo. certe vel a parae rei utrumque est ex. 48.cap. 3. approbant, na est non habedem definitio actu, vel diuersa actui re contraria , de altera non suscipere primum dici non potest remo secun- magis, Sc minus. Habent tamen aliqu1dum:ergo non lant a parte rei ide. Et repugnanxiam, liquae sit ut3tiones, no praeterea: Nam species illorum actu a tamen sunt contraria , quia non sunt
parte rei sat distinctae formaliter, quia qualitates. Aliquλ minutiora postent diuerserum generum, & non subalter disputam, quae ex his intelliguntur, Annatam Positorum diuersς sunt species, vero,si aliquis esset in vacuo, haberet di differetis ergo figenera sunt a par situm, non habet maiorem difficultate rei distincta, S: diuersa: nam idem ge tem , quam quae in si aperioribus drinanus non potest determinari per diste- sunt de ubi. Christus tamen Dominus rentias qualitatis, di relationis,& nec in caelo habet situm, quia stat ex eo , per speetes ubi & situs iae. quod supra omnes caelos habet esset
Quarta conclusio : Haec forma non re tum coronans uniuersum conuenit nisi corporibus. Patet ista cci clusio ex Aristo t. ubi supra, dicente DFluuntur argununta
dispositionem esse ordinem habentis partes in loco:& cum non habeat par Α D primum ex D. Tho m. s. Melm ad xes in loco, nisi corpus solum conue- phusicae lectione et .quod ubi estuit corpori,& nota contra Suarer, qui esse in loco , non considerato ordine tenet Angelorum ubi esse in praedica- partium in loco, sed prici se, hoc quod mento ubi, N situm non conuenire re eli esse in loco , si vero confidereturtius spiritualibus,quod situs, & ubi se- ordo partium in loco erit situs.Itaque cundum ipsum debent realiter distin- ibi sunt duae rationes formales actu I. gui, quia unum sine alio reperitur, & diueris, esse in loco una,& habere parcum teneat non distingui, nisi ratione tes ordinatas in loco, altera: licet v
pugnantia dicit. Conclusio etiam est rum sit qK no possit esse haec secunda
D.Tho. .pM. 3 ar. .ad.q. sine illa prima, tamen sunt om n no di- Quinta coclusio: Species huius prae uersa Sicut non potest homo esse in Icidi ea menti sumenda sunt secundum di co,nisi sit quantus,ramen non sunt omuersam ordinationem partium in lo- nino eadem ratio quantitas & ubi. Ita cor couenit enim esse situatum rei cor que una ratio non addit ad aliam, sed poreae habenti partes quantitativas supponit illam: sicut quantitas, & figuliae diue simode in loco constitui pos ra : non enim potest aliquid habere fi
unt:& ita ex hac diuersa positione di guram , nisi habeat quantitatem,tameversitas specierum cosurgit.Vnde Ma- ratio figurae non est ratio quanti 1atis agnus Albertus qui hse G. principia op- ita in proposito time tractat tractatu de postione c. i. Ad secundum respodetur, quod hic Ada. dicit differentias subalternas huius positio non accipitur pro ordine pam praedicamenti esse aeque, vel no sque, tium in ordini ad se , ut una sit supra bivatum esse hoc, est flexe, aut reflexe, alia infra: nam sic pertinet ista positio aut recte, & sub istis continentur spe . ad quantitate lavsed accipitur Pro odiei es infimae, ut stare, sedere, cubare , dine partium in ordine ad loeia, quod dextrum de sinistrum esse .D.Τho. 3.p. scilicet si supra stans, vel sedens: &de sessione Christi ad dexteram patris hoc est speciale praedicamentum. videtur dicere esse positiones, non se- Ad tertium Caietanus latissime reis eundum quod dicunt relationes, sed spondet in sex ultimis: sed respondo taliter se habere in ordine ad locum tur breuiter,quod Aristot. posuit po-
nunem. Sub his succedunt indiui- sitionem in praedicamento relationis.