De matrimonio christiano libri tres auctore Io. Perrone ... Tomus 1

241쪽

fit, ill in illis , qui sunt ita coniuncti, post aliquem temporis

iraelum plus minusve diuturnum deservescat insanus essectus ille , quo prius se invicem deamabant, quique eos compulit in religionis contemplum , consei sentia reclamante , ad tales in undas nuptias. Nam cum cupiditatis explendae causa quodam veluti surore abrupti fuerint ad hoe lacinus perpetrandum , quum illam primum eXpleverint, suror ille ac aestus non modo pudet onlim tepeseit ne eVanescit , Sed praeterea non raro uisuccedit animi contemptus, mala poenitentia ac taeitum desiderium a nexu illo se liberandi. Quod quidem multo tacilius continget , si novis capiantur illocobris ; si eriminosa iunici linii rosiantur ; si lemporalis lucri negotio invitentur : si dissidiane simul latos intor eos Oriuntur , propter quas pacifico iunplius imi eum consu seere nequount ; si morbo diuturno atque habituali alterulor laboret ; quae duae posteriores musae , uti paulo ante Vidimus , paSSim a protestantibus vel uli causa sussici 'ns r censentur divortii faetondi.

Sano, videmus vel inter illos , qui legitime eoniuncti sunt ,

saepe conlingere, ut peMimum sortiantur exitum connubia ol si saneto celebrata , ita ut coniuges ab invicem separentur ,

ubi praesertim agitur de Zelotypia , de suspicionibus alicuius insidelitatis , nut etiam de negotiis temporalibus , aliisque eius-nio li non paueis 41). 0uod si locum haec habent inter legitimo eo uiuia fos , qui noverunt proprium nuptiale foedus esse pro sus insolubile , quid , quaeso , eveniet inter illos , qui nullo

vi ro vinculo copulati Sunt , quorum eoniunctio non solum ra-liouem non habet sacramenti , Sed neque contractus , cui tuli

bitos laeti sunt Eorum , inquam , qui non modo a religione

il) Reipsa in Galliis ab an. 1841. ad an. 1850. trihunalia civilia dehuerunt agnoscere iret 6, quas vocant eorporis separationes. Numerus medius est igitur 1062 annis singulis, Comple-rendu generat nimiel de Padmisi latration dola justice eivile ou France parte starde de stentiae 1850. Petitiones separationum eorporis an . 185l lauru ni lisl; an. l852 extiterunt 1477 ; an. 1855 auetus est hic numerus ulque ad l722; postremis igitur his duobus annis, crevit hie numerus M l. scilicet 45 pro Singulis centenis , prae annis praeteritis. U. Comple-rendu de l835. Moui eur dii li. Mai RII.

242쪽

non deterrentur a separatione mutua , verum etiam, ni Si coram

clesia nutant , ad separationem impelluntur , ut Se a Statu

habituali peccati eripiant Τ 0ui sacramentalis grati ac praesidio

non adiuvantur tum ad Seso honeste diligendos, tum ad onstra serenda statui coniugali inlime adnexa Proseelo volint nolint legis , qua de agimus , fautores et propugnatores, nunquamessicioni , ut ei viles nuptiae indissolubiles sappissimo abavo stabiles sint. En igitur copiosa seges dissolutionum , a quibus certe non so temperabunt, qui ludicra tantum connubia ei vilia contraxerunt. Indidem nova quotidie scandala in foete late pullulabunt, quae aperte pugnant cum publica honestate. Nam ita ab invicem divulsi , aut aliam coniugem sibi ad Sciscunt , et tune novum enascitur scandalum polygamiae 42), aut a lego velantur aliam dueero , ot indicent facillimo in carnis licenti m , et Vagam venerem , ut aiunt, consectabuntur ; et Sic in utroque casu idem erit exitus , publicae videlicet honestalis laesio. Ergo sulcamur necesso est , quod primo loco constituimus , civile coniugium natura sua publicae adversari honses tali. Atquo hac quidem priore comprobata assumpti parte , ta--

tum non est demonstrata etiam ultera , nimirum idem civiluconnubium in aperiam inducere morum corruptelam. Etenim non possunt fideles eiusmodi eontrahoro connubia ad exclusi nem Sacramenti, Seu, ut aiunt, ritus religiosi, Sine sormali, aut

42ὶ Praeter superius allata doeumenta . quidam refert, in provinciis foederatis Americae aliquos interdum coniungi matrimonio diversis in locis cum pluribila mulieribus. Contrahunt in una provincia . cumque dolem dissipaverint prioris uxoris , conserunt Se in aliam provinciam , ut aliam ducant uxorem, et ita porro de una in alteram transmigrant provinciam ad novum iterandum coniugium. Quidam iuvenis an . natus M. condemnalus est, eo quod quatuordecim novas duxerit uxores, priori adhuc vivente. uuatuordecim eiusmodi uxores omnes simul se contulerunt ad Dum accusandum. Acta iudicii patefarere , quod ipse spatio trium hebdomadum his celebraverit eoniugium Baltimore ac Bostoni. Tribunalia quemdam David Beatlyra carceribus manciparunt . eo quod a septem uxoribus suis legitimis accusatus fuerit; cum una quaque earum tribus mensibus cum dimidio commoratus suerat. Cf. Univers

243쪽

lacito salium Ecelesiae contemptu, imo et ipsius religionis christianae. Siquidem nonnisi ii, qui omni religionis exuli sensu sint, negligero possunt rem adeo facilem, cuiusmodi est Ecclesiae sosistere, et ibi coram paroelio et duobus tribusve testibus, aut

praeberct, aut ronOVaro consensum, ut tot percipiant emolumenta, quae ex matrimonio legitimo inito, ac proinde sacramento proveniunt. Profecto huiuscemodi neglectus nulla ali aratio fingi potest praeteream, quam assignarim IS. Iam Vero, qui adeo desipiunt, ut negligant quod tanti rofortita conscientiae tranquillitatum atque ad firmitalom coniugii; qui aperium adeo profitentur contemptum; qui praebent de se turpe adeo scandalum, logi ne religionis ot conseientiast in capieris obsoquontur Cuinam id porsuadero poterunt ' Istiusmodi1,roinde homines habonam laxant Omni improbitati, nec Deum

simoni, nee homines r verontur. Vera sunt flagella meietatis.

Ε quid Miud Oxpi3eles ab iis , qui religionis iugum eXeUSserunt, nisi ut in omnia mala ne facinora proruant Τ Fac ut liuiis modi hominos sub legum tutela ne patro inio in societate multiplieentur, morum omnium illico foeda eorruptio societatem ipsam, qua late patet, invadet. Religio sola est, quae populos in Officio conlinere Valeat, et ι iscere uo in polluvium Viliorum diffluant; quodcumque aliud xcogitetur medium, in plum est sine religione ad mala haec RVortenda. Pra fer luam quod enim sana ratio id aperto docet,

luetuosa experientia Omnium seculorum lueuienter demonstrat.

Sane si, nihil obsistente roligionis fraeno, tot laniaque societalem missa moralia inquinant ut luo inficiunt, quid erit expectandum, cum religio ipsa eOnlomnitur et irrisioni habotur' Porro si qui r0ligionis contemploros ac irrisoros conssendi sunt, procul dubio lates sunt habsendi , qui insuper habita Eeclusiae doctrina sub ei vilis legis favore ae proloelione se illis coniugiis implicant, quae ab eadem Ecclesia illegitima nullaquo doeernuntur. Creseil autem linoe morum corruptela por scandali dilatalion in . Etenim homines ita sunt animo comparali, ut cum quis ab initio ingens idi quod pracbot seandalum, illud exhorrPsenni,

244쪽

CAP. I. DE MAIRIM . t IVILIS NATI M. ART. IV. 225

damnent, detestentur. Verum si idem scandalum iteretur, multipliceturque, minus qualiuntur, ac pedetentim ei assueSeunt,

ac veluti indisserentes temporis lapsu erga illud se exhibent, immo Vero plures pravo illa exemplo impulsi ad illud imitan-

dum, impellente quadamplius insita naiimie nostrae ob pecem tum Originale corruptela, provocantur. ΙΙae ratione morum Meditas iugiter in potus ruet, et numerus flagitiosorum hominum in immensum excrescet non exigua Societati S iactura. Verum et altius fons corruptionis exinde dimanat, praVanempe litterarum institutio. Νmn cum nisi irreligiosi homines atque idcirco flagitiosi possint , Seposito ruligioso coniugio, civili se tantum contractu colligare, nulla iis do prolo imbuenda

religionis christianao principiis ac bonis moribus eura erit ac sollicitudo. Receptum praeterea est essulum, ad alios edocendos longam viam p r praecupla, breVem e&su per Dxemplum. Asieiusmodi homines, de quibus agimus, non certe longam per praecepta, multo Vero minus brevem per exemplum viam terunt ad liboros suos recte informandos. Istiusmodi sielitii coniuges peius quam a cane ut angue a Sacerdotibus abhorrent, et ab eorum conspectu, qui Sola praesentia etas indesin uter accusant et damnant ob illogitimos nexus, quibus obligati sunt. Τempla non frequentant, ne molestioribus conseiontiae stimulis ungantur. Quae cum ita Se habeant, qui libot ex se novil eius-iuodi parentes haud posse rite suam sobolsem instituore. Sed 'ueque per alios huic graViSSimo munuri salissae re confuse verunt; nam ut plurimum eiusmodi g nilores ad informandos liberos suos in litteris ac bonis artibus magistros liboriores ac irreligiosos adsiscunt sibi similes; doctores lateos anteponunt

clericis, quOS aversantur ac odio prosequuntur.

0uid porro ex eiusmodi institutione obveniendum sit, dissicile non est coniicere, immo ot pervidere. Siquidem semel ac iuvenum animi imbuti laserint perniciosis doctrinis; eum in incredulitate adoleverint; cum religionem contemnentes aemediantes creverint in illa aetatis periodo, in qua vilia gliscere incipiunt; in qua cupiditates Vehementius ovolvuntur ac furunt:

245쪽

in qua temeritas ac mentis levitas potissimum Oblinunt, in qua

experientiae defeetus eos impellit ad quidlibet audondum ; ini'a Sensibus potius quam rectae rationis ductu roguntur; ad lescentes, inquam, ita instituli evadent protervi, audaees, immorigeri, impudentes, atque in Onino vitium effusi, pessima scilicet soboles a malis parentibus gentia. Quae vero hic affirmamus non in Ordino tantum ideati consis-lunt, quasi ageretur de theoria a priori, sud in ordine reali, iligi experimento reipsa Oblinere comprobatur. Fac modo eiusmodi coniugia civilia augeri, ac aequa proportione posSimam sobolem sub rocensitis auspiciis ac rerum adiunctis societatem pervadere, quidnam erit de publica morum sanctitate ae honestator Nimirum omnigenae foeditatis colluvies ad instar fluminis ex dantis et agros late depopulantis irrumpet, brevique

societatis omnes classes inficiet, eiusque fundamentum concutiet. Τalis est exitus coniugiorum civilium, et qui ea promoVent faventque, exitiimi societati pariunt atque extremam perniciem, laniani quidem, sed omnino certam; cum scilicet hi porniciosi fri1elus ad maturitatem pervenerint.

Si qui vom sum huic classi accensendi, absque dubio primas oblinent, qui legem ipsam sanciendam proponunt de coniugiis civilibus, omnemque moVent lapidem, ut suffragiorum pluralitatem obtineant. Qui ita agunt, manifestant, nil aliud sibi propositum habere, quam ut catholicam doctrinam impugnent, ac omni qua possunt Ope morum corruptelam longe lateque di fundant sub progressus humanitarii obtentu. Nisi ab hoc censu quosdam Velis excipere, qui ignorantia laborant, ac sophismatibus speciosisque pluribus atque apparentibus argumentis decepti ad pravorum consilium probandum permoventur , quin

consecutiones indidem provenientes pervideant. Nobis, qui rem prout in se est, specloimus , eX praemi8Sis concludere iam ligeat, civile coniugium natura sua publicae honpslati adversari , et sub quoVis respectu morum corruptiniam promovere , in camque certissime inducere, prout in huius

246쪽

I. I K II rit1 u. CIVILIN NAUPRA. Alii. v. 227ΛRTicuLUs. V. - Matrimonium civile natura Sua tendit ad ruinam familiae et societatis.

Gravo illii lem Ost quod onunciamus, at id aiou gratuito stili rinari palam siet. ΝEmo enim negabit id in familiae ac soci talis dissolutionum tandem Vergere , quod potissimo liixit vincula tum familiae, tum societ illis, quodque ea fovet, qillio paullatim domesti eam foetalemque compagem labosa lant. Alvero id do matrimonio civili ostendemus, inspuetis pessimis eius olfectibus, tum universim in religionum, in domesticam publicaInque auctoritatem et in mores, lum nominatim in coniugia ipsa, utque in prolem eX iis procreatam. Ac primo quidem qui serio rem perpendat, inficiari non pol serit validius vineulum, quo tenetur societas sive domeSsica, cuiusmodi sest familia, sive publica, cuiusmodi est politica, cSM

religionum. I l cum de re agatur in praxi, non autem theorolico et in abstracto, religionis nomino nullam aliam praeter unico Veram signi sileamus, cuiusmodi est Ecclesia catholica. Caeteri Omnes coetus, qui Vario nomino appellantur ab Ecclesia calli ,-liea divisi, non sunt nisi religionis larva , simulacra ne adiim ventiones hominum, qui su advorsus Ecelesiain Christi extul0runt, ac perduelles fuerunt. Ilaquo certum est divinam religionem, quamdiu Viget, polenter agere in hominum mentem a

voluntatem. Τalis est eius VirtuS, ut non Soliam eum alia eou-

ferri minime possit, sed quod eius supplere desectui queat, nihil

reperiatur. Ipsa Sola hominum animos cohibet, ipsa sola inlima eius penetralia pervadit, ac Sinus, inlimosque ambit rocessus omnes; amor ac limor immensum exercent imperium in hominum decreta, consilia et actiones. Caetera extra religionem con litula non cohibent nisi manum Ob damni, infamiae poenaequuli morem, qui male agentes ab opere coercet, Sed perversitatem Voluntatis non emendant, adeoque simul ac propitia sese offert

ansa, illico ad pravum opus deveniunt 43 .

247쪽

Si proindo religio in hominum mentibus infirmetur, lammeseat et lorpoat, ita ut Salutarem iussuXum, quem per sopmdueeret, nonnisi aegre exerat, et collidatur a quadam indisserentia , aut secreto ineredulitatis morbo, prosecto hos homin Amale assuetos vix ae ne vix quidem in ossicio continebit. Multo vero magis inepta ac inefficax omnino religio siet ad vim suam excrendam in hominum corda, ubi illa extincta, aut intermortua fuerit, atque incredulitas, immo et animi aversio a religione successerit. Cuius rei testimonium habemus experientiam, quae praeli ea est humanorum eventuum magistra. Cum eiusmodi hominibus religionis praecepta proposueris Sin minus irascantur,

irrident saltem atque Pont mnunt.

Iam vero in praeeodonti articulo Ostendimus, si quosdam deceptos sorte eXceperis, eos, qui legem coniugii civilis proponunt sanciendam, homines irreligiosos esse, atque Ecclesino catholicae adversarios et hostes, nempe unice verae religionis Osores. Ostendimus praeterea, quotquot sub legis civilis obloniuac patroeinio uiusmodi larvata ineunt connubia ad exclusionem contractus sacramentalis, qui per Ecelesiam unico oblineri potest, totidem libertinos esse, depravataeque conseientiae viros ac nullius religionis, alioquin hac civili lihorlato non

uterentur.

Itaque paucis concludere luto pOSSem IS, OOs Omnem religionis sensum deposuisse, nec ullum Salutarem osse lum in

istorum corda a religione prouuere, SiVo qui legem proponunt, setonior tuu Urgent, Si Vc qui se ei conformant, in religionis cluistianae conspirare perniciem. Cum Vero ox dictis societatis ac familiao fulcimonium ac basis, immo et vinculum sit roligio; consequenS QSt, eos, qui ita agunt, totidem esse societalis hostes et proditores, dum Se eius commoda et utilitatos promo-

vero singunt. Sane isti, ut plurimum in publicis commotionibus primas partes gerunt, turbulenti et inquieti sunt, novitatosque

moliuntur ac machinantur. Verum dato etiam non omnes, quos recensuimuS, eo perVenisse, aut perVentivis unquam esse;

insidiari lamen nemo poterit. eos hac agendi ratione debilitaro

248쪽

sallem iii limeso, ac dissociare sociotalis publicao ac domesticaucompagem, dum religionis ac sidei virtutem extenuant, Piusquo impurium impodiunt in lauta praesertim, in qua nunc Versamur, ad communismum ac Socialismum propenSione. Τendero praeterea suapte natura coniugium civile ad dissolutionem sint iliae ac societatis ex multiplici vulnere contra auctoritatem illato , iam nobis Ostendendum est. Dum vero auctoritatem nomin Imus , lum dom2Slicam liarentum , tum publieam magistratuum significum Volumus : siquidem utra- quo laeditur per et iisrnodi coniugia. Et sanu aue Oritalem domesti eam in primis inodi ac imminui ex partu prolis , quisque lacile sibi per uadebit , qui

animadvorterit, filios Ortos ex Oiusmodi pareulibus citius alit sorius in cognitionum devenire eorumbii prosani , quod ipsi contraxorunt. Illi eo liburi sic progeniti vonstrationem imminuunt, imo deperdunt , quam Vel ipSa Sundonio natura ac praccipiento Deo profiteri dulMrrent i ga lauronios. Ideo enim Obsequio patrem ac matrum silii polissime prosequuntur , qtuM ri Praesentant auctoritatem Dei ipsius, cuius vice hi tu terris quodammodo funguntur , et cuius nomine filios instituta tu et ad omnom Virtutem insormant. Ast hunc saerum, ut ita distam , charaetorima in oculis filiorum amittunt parentos illi , qui nullo valido ac legitimo noxia sunt inter soconiuncti, sed prosaria tantummodo convontions iuncti sunt, absque ullo religionis , quae eos Sanctis temerit , inter

ventu.

Quod si non pauci etiam ex iis , qui ex christiano coniugio procreantur Ob insitam eX primaeVa culpa , qua maeulatin euntur, naturae insectionem , ub Osticio erga parentes debito desciscunt ; si pii quandoque ipsi genitores di inoebedientia, protervia, ac mida siliorum indole conqueruntur; si non obstatilibus praesidiis omnibus auxiliisque , quae a religiono proveniunt, liberi parum proficiunt, ac Sa pe, cum adolescunt, peiores fiunt ; quid iam erit Expectandum a filiis,

qui norunt so natos osse ex forniearia consuetudine , Seu a

249쪽

230 LIB. I. SECT. ALTERA. DE MATRIM. CIVILI.

parentibus, qui nullo religiossis Se u alliciuntur, imo A n- sum roligioni ipsi contrari iun prae se ferunt Τ Profecto , qui iusmodi originem traxerunt, ac tales nacti Sunt genitores, nec eos qua pur QSSet dilectione prosequeritur, nequo iis

sincero asseclu ObSequentur.

Addendum quod parcules , quales iuxta rei verilalom hie

deseripsimus , nullam aut pene nullima Soleant curam go- rore piao institutionis , filiosque consueSeant neptigere , ct nullo oos Sive Verbo Sive exemplo excitare ad rectam vit rationem ollionei ter possint. Eequos condiscipulos ac Sodales

uiusmodi genitores filiis praebebunt suis , nisi eiuSdem conditionis in mulum proeli ves ac vitiis irrctilos 3 Cum autem mali ciun malis consociaulur, pessimi Omnos brevi sioni. Porro filii in transvorsum acti , iii vilia est usi, libidinis mancipia , maligni fructus CX mala arbore prodeuntes , omnino rito diSposili , ut eo alii ino comparati, ut honorum deserant parentibus suis , iisque dubitam obedientiam prac

beant, ac paternam auctoritatem revereantur Pulo numinem , cui comperta sit communis iuvetium ac adolescentium

agendi ratio , id sibi persuadere , alii Sque Suadere pOSSe.

Et haec quidi in in ea hypolli est , quod qui sic coniugio

civili funguntur in eoque solo consiSlunt ac IUPSOVOrant, secum Sumper liberos relinctant, ut qualemcumque de iis curam gerant. ASt praeterquam , quod nedum aliquo erga filios 5 coro paterno affectu seruntur, nou ssemel eo deveniunt, uleos omnino deserant. Nolum enim est in magnis praes riimurbidus huiusmodi I,arentes Vix natam sobolem ad publimbrephotrophia , quae Vocant, deseITO , Sive quia nolunt tamdium instilulionis subire , ob molestias , quas secum ipsa trahit, si vo quia interdum rei familiaris angustiis promuntur, praesidiisque ad eam alendi ma destituuntur. Praulerea cum passim inter eiusmodi parentes oriantur querelae , iurgia atque dissidia , propter quae pacifice amplius simul commorari non possunt, ab invicem suppositi lii eiusmodi coniugos separantur. rum vero proles, aut omnino sibi relinquitur , aut oneri

250쪽

orit alterutrius coniuetis , aut eam etiam parentes inter se partiuntur. Uuidquid horum configerit , id semper eveniet ingenii auolori latis iactura magnoquo familiae detrimento. Etenim si omnino deseritur prolus ac sibi ipsi relinquitur, nulla paturna auetoritato sussulta, quemadmodum frondosas Vites, nullo sustoniaculo sussultae, Super terram reptant, ita proles ipsi sibi relicta iacet quodammodo, ac primi praeda erit, ut ita dicam , o eupantis. Nunquam enim desunt qui tanquam aucupes ac perili Venalores ei reumeant, ut sic d0porditos filios, aut filias sibi alliciant malis artibus, iisque tanquam vitiorum idoneis instrumentis pessimo abutantur. 0uod si pater Onus habuerit sol)olis univorsae , negotiis distraelus ut plurimum quum sit, ac domi consistere nequeat, aut nullam, aut eriguam operum dabit prolis institutioni; si vero eam committat conductis mercenariis seiusdem ac ipsu probitatis, reS certe non melius cedet; mullo autem minus si aliam proletariam ducatuXOrem , quae utpote privigna , ulterius et quidem concubinaol filios, Si non avorsatur, saltem nec dilectione , neque malernis curis proSequetur. Si deniquo matri soli onus educandae prolis dimittatur , cum haec utpote non mater legitima, nec amorem sibi ex conditiono sua conciliare possit, nec utpote Memina timorem queat salis ineutere, ut eam sibi obnoxiam habeat, hinc fit, ut quo magis adoleverint filii, aut filiae, eos minus sibi Obsequeriles Oxperiatur, saltem si prudenti iudicio do iis, quae USuvenire solent, goneratim loqui velimus.

In quacumque igitur hypothesi infelices eiusmodi liberi ovadent , ut biblicis utar phrasibus , filii nequam, ac filiae Belial

ueseientes bene agere , ne Vonundabuntur ad fugiendum malum. SuperVacaneum autem eXiS limo , prorsus adnotare eiusmodi

filios nihil , aut sero nihili facturos auctoritatem paternam , quam nec parentes ipsi in se reveriti sunt. Nunc aliquid addomus de auctoritato publica magistratuum, quam pariter per matrimonium civile cnorvari ae imminui,

iisdem conficitur argumentis, quibus Ostendimus, enerVari ae laedi auel oritatem domesticam ne palornam. Nam cortum est, Disiligod by Corale