장음표시 사용
341쪽
Nihil frequentius in aetis legislativis oecurrit, quam liberias conscientiae; et quod praescriptio ritus religiosi obligatoria
videatur contraria libertati conscientiae; quod non oporteat leges obligatorias statuero ad actum religiosum ponendum;
quod in negotiis religiosis relinqui debeat absoluta libertas, alioquin saerilogia sunt; quod imponere obligationem ritus
religiosi foret contra libertatem conscientias; et ita porro; nam eadem crambes variis modis semper iteratur l l . Respomis. Ut hie otiam quadam methodo ot ordino progrediamur in hoc excutiendo principio, inquiramus oportet 1. Quinam sint, qui tanto etelo principium proclamant de liber' ato conscientiae; 2. Quidnam veniat sub hanc denominations liberialis consciemtias prout ab his usurpatur; 3. An sibi cohaereant, qui abs lutam hae conscientiae libertalom pro lamant; 4. Quaenam sit vera ac germana conscientiae libertatis notio; 5. Num componi nequeat Vera conscientiae libertas cum lege, quae ad ritum religiosum, ac nominatim ad formam Didentinam obliget comtrahentes.
Primo. Qui igitur amore flagrare videntur conscientiae libe tatis , adeo ut illam solam in deliciis habere profiteantur, suntii ipsi, qui destinato consilio atque ex praeconcepto firmoquo proposito iugiter continenlerque libertatem conscientias insectantur; sunt ii ipsi, qui persecutionem saevam et acerbam movent conscientiae libertati; sunt deniquo ii ipsi, qui nova quotidie inventa speculantur ad civium torquendam consciemtiam; qui multas, careeres, exilia desternunt iis, qui, nocontra propriam conscientiam operentur, obsistunt viriliter iniustis ac iniquis huiusmodi libertalis conscientias postulati nibus. Nota omnibus sunt exilia Archipraesulum Τaurinensis et Calaritani, eo quod noluerint contra propriam conscientiam
342쪽
CAP. IV. DE ARGLM. PRO LEGE DE NAU. CIV. ART. I. 323
acquiescere molitionibus atque machinationibus contra Ecclesiam excitatis, et praeticipes fieri iniquorum consiliorum adve sus illius libertatem ac independentiam a civili potestate; suntii ipsi, qui contra ius fasque omne naturale atque divinum post bonorum direptionem religiosos viros ac sanctimoniales a propriis domiciliis expellunt militari Vi, ne iuxta propriam com scientiam Deo, cui Votis Se manciparunt, inserviant; sunt ii ipsi, qui delatoribus omnia impleverunt, ut Verbum carpere possint ab Ecelesiae ministris, coriue Vexant, deturbantque ex proprio, quo funguntur, ossicio; sunt ii ipsi, qui sinum ac viscera matris suae, Ecclesiae scilicet catholicae, per dies singulos
discerpunt, ae mi Sere lacerant, eo quod eam cernant impia haec sua molimina Gersantem, ac bellum atrox intentant adversus Rom. pontificem, quem modiS Omnibus aut per se aut
per improbos quosque publicis libellis , caenosisque ephemeridibus pretio conductis proscindiant; sunt ii ipsi, qui a nulla ro
magis abhorrent, quam a Vera libertate conscientiae, quam odio revera habent et abominantur l2 .
in Apposite eit. Carillo haec de libertate conscientiae nostrorum pseudo- politicorum idolo habet : α Liberta di eo3eieneta. Ε nel vero, guardate gli autorin della nuova infernale dotirina, at Iabbro ed alia mano : la voce e di Giacobbe.n Ina la mano e Esau. Liberta di eoscienaa I E questo it loro eredo, Ia loron sede. Ia loro vel gione. Ma diteci ad unque, uomini dat te parole melato, eis dalia mano di serro, moderati delle eento politiche edelle cento morali, is dileel : E sorse per favorire la liberia delle eoscienZe, che voi laici, e nienteis pili che laici c aal unque sommita occupiate Della gerarchia civile, si raeciaten canoni e coticordati, impoliete li cattolici te VoStre leggi antical loliche.n strappa te alle greggi i Veseovi, gl' imprigionate, ii Spogitate, ii caeciate in v esilio poveri e raminglii, sol perchli cattolici di coscieneta e di opere Τn cacciate ordini religiosi, e ne clivorate te proprieta consaerate ualla legge , is dati a natura, dalla religione. - Stra volgete opere pie , e profanate la sacran volonta de' testatori; e sui vostro esempio, e sotio 1'egida vostra lascia teis che clero, vescovi e papa, e chiesa cattollea e religion dello stato sienon irascinati net lango da una turba incivile ed impudente, ehe di soliora in governi, e ricondurrebbe l 'eui de' barbari' - Liberia di eosciental Eh no in ditela liberta rivolugionaria, liberia tiranna. Ella si vania la mandataria delis popolo, e brutat mente nagella la coselenga e la liberta det popolo. - Si servon dei protestantismo per minare it cattolicismo, e colle leggi e colle compre
343쪽
324 LIB. I. SE . ALTERA. DE MAIRIM. CIVILI.
Dum proinde audis, istiusmodi homines clamare libertatem conscientiae, eam summis laudibus ae praeconiis extollere, ac veluti optatum bonum tandem acquisitum ceu fructum exquisitioris humanitatis huius aeri plenis buccis proclamare, nonne
tibi in mentem subit oraculum Christi Domini Salvatoris nostri: Attendite a fermento Pharisaeorum, quod est hypocrisis pSecundo. At quidnam istiusmodi homines significant sub libertatis conscientias phrasi Ρrofecto non aliud apud eos hoe nomine significatur, quam quod haeretici protestantes, quorum spiritu ac principiis reguntur; quam quod abiecti increduli
infimae classis, scilicet Vestaeriani; quam quod rationalisino vulgares, dum et ipsi has voces usurpant, designant. Eiusmodi autem significalio bifariam dividitur scilicet in negativam, et in positivam; utramque Singillatim inpendamus oportet. In sensu negativo verbis libertatis conscieritiae significant, soneminem pali velle, qui sibi adversetur, adeoque libertatis minue forendos esse negant eos, qui aut dictis aut factis sectantur principia omnino opposita iis, quae isti libertatis assertoros profitentur. Hos vocant libertatis inimieos, eosquo excludi volunt a publicis ossiciis, a magisterio et institutions iuventulis in litteris, bonis artibus ac religione; excludi eos
volunt a quovis magistratu : potissimum vero exclusum Volunt
influxum utriusque clari in populi mores, disciplinam atque instructionem, ut liberi ipsi omnino sint, veluti a spectris, quae
perturbare eos quoquom0do possent, taciteque arguere et minis voci dei pili Osceno glorealismo handisce guerra mortale ad Ogni cultou positivo. Inlatilo metit re ogni liberi, cade solio ii despotismo delia rivolun tione, che domanda Ia liberis det culto, per avere lieenga di rideria di ognin culto. - Domanda la liberi, politica per aver licenEa di non soggiaeere an nesso reggimento politico. - Domanda la liberta di coselenga per manife-n stare almondo, che debbono finalmente perire it douere e la coseiunga. A. eostoro sta bene, che si dia un matrimonio civile, ossia profano e alaia is per iselogliere da omi reliquia di diritis divino te loro rilasciato e cienis.. Se tale δ l 'aequisto della civili, moderna, angi illi rieercara proseliti. . tarehbe meglio a eoprimi di russore, e ei uar nelle tenebre. n Istuusioni
344쪽
monefacere, ut Se mertant a viis pessimis, quibus ineodore vellent. Itaque libertatis conscientiae titulo neminom sibi volunt Verbo, aut re contradicere, ideoque bonis omnibus acro bellum indicunt. Neque hoc novum est; tales orant duobus aut ter mille ab hinc annis, qui iamdiu hanc eamdem libertatem conscientiae consectabantur : . Considerat, aiebat Da id, peccator iusiunt,
. et quaerit mortificare eum 3 . , Dixerunt impii ), subdis
, auctor Sapientiae, cogitantes apud se non recto : circumve-u niamus iustum, quoniam inutilis est nobis, et contrarius est, Operibus noStri S, et improperat nobis peccata togis, ot, diffamat in nos peccata disciplinast nostrae. . . tanquam nuga Ps, aestimati sumus ab illo, et abstinet se a viis nostris tanquam, ab immunditiis ). a Exinde originum trahit illa insuetatio
bonorum ac dira VeXalio, quam seditiosi homines rerumque novarum cupidi quoris tempore excitarunt adversus religionem, non minus quam adVersus saniorem poli licen 5). In sensu vero positiVO, libertas conscientiae significat . emancipalionem omnimodam ab Ecclesiae auctoritato, legibus a
disciplina; ita ut nullam prorsus Ecclesiau rationem habeant, quidquid statuat, praecipiat, et comminetur. Veluti silii Oxlegos ac omnino feriati a quovis Dauno, ab Ecclesia, seu quod idem est, a religione divina emancipationem proclamant. Nam cum nulla alia sit vera religio divina praetor catholicam, huius excusso iugo, iam iugum excutitur religionis divinae positivae. vero, quam isti sibi estingunt, religio, quamque etiam magnificis verbis amplificant, non est nisi ens rationis, et phan-lasma, a quo nihil pertimescunt confra conseiunilao latratus.
15ὶ Ps. XXXIV. 52. 14ὶ Sap. II. 3 - 12 Seqq. i5ὶ latorum imaginem grapi,ice nobis iamdiu exhibuit Sallustius De repub .
Epist. I. n. b. u Factiosi, tuquit, regunt, dant, adimunt quae iubet; innocentes o circumveniunt, Suos ad honorem extollunt; non facinus, non probrum, autis gagitium obstat, quo minus magistratus capiant; quod commodum est,n trahunt, rapiunt; postremo, tamquam urbe capta, lithidine ac licentia sua B pro legibus utuntur. n
345쪽
2. emancipationem cupiditatum et carnis praecipue, ut lieontiae ad libidini loli so dodant, renovoni quo ethnicorum imini Juntiam in spectaculis, in theatris, in libris, tu picturis, in Meminarum eommulali Ono , communitate, in abolitione eoniugii, ad quam ut viam sibi parent, incipiunt a statuendo coniugio civili, ut sic progre di possint ad divortia, ad polygamiam et ad ea, quae pone Sequuntur. Atque haec ratio est, stur iii huius legis discussionibus frequenter adeo fiat mentio libertatis conscientiae. Signifieat 3. liberialem mali impurio patrandi sub quovis respectu, confingendi sibi et profitendi quam malunt religi nem; scelandi qumn Vocant propriam eonvictionem: perturbandi societatem, ac nOVa quaeque moliendi; demagogiam, si opus suerit, proclamandi; perveniendi quavis rationo ad honorum verticem, ad regimen positicum moderandum, et ad quidlibet
Sano nisi hic sinis supremus esset istiusmodi libertatis consciontiae, quam sibi huius libertatis assertores proponunt, licet diverso sub gradu, peculimique Sub adspectu, prout un quisquo affectus est, quid opus esset ciusmodi libertalis conscientiae solemni adeo proclamatione' Ecquis non fruitur libo talo eonscientiae ad obsequendum religioni, ad Dei et Ecclesiae mandata sorvanda; ad templa celebranda; ad frequentanda sacramenta; ad pietatem consectandam; ad misericordiae opora excolenda; atque, ut Verbo omnia complectar, ad bonum
quodvis operandum Numquid aliquando bovi ac pii potierunt sibi dari libertatem conscientiae in religione eatholica, et inflatu Vere catholico' Immo vero ii erant in plena huius libertatis
possessione. Si quando eam reclamarunt, reclamarunt Subi Tannide ethnicorum ad liberiun Suae religionis exercitium; reclamarunt sub vexatione haereticorrum ad eumdem finem; reclamarunt, uti et nunc reclamant a pseudolosilicis, licet
frustra; nam ethnici, haeretici, increduli ac pseudo-politici nunquam bonis libertatem, quam pro se posunt et es stagitant,
concedunt; suntque Vere eX illorum numero, quorum viscera
erudelia in Bibliis dicuntvi'.
346쪽
Itaque iii Ecclesia alquo in statu catholico, non boni ad faciendum bonum libertatem conscientino flagitant, sod mali ac pessimi quique venundati ad factumdum malum libertatem exoptant, ut libere Vivant, aut in indifferentia quieto degant,
ut id liceat quod libet. ΙIi similes sunt pstrversis illis Iudaeis,
qui, cum in vera religione adhuc florente tranquille quiescerent, lihortatem conseiuntino sibi dari pelierunt, ut a lege mosaicaro oderent; α In diebus illis exierunt ex Israel filii iniqui, otu suaserunt mullis, dicentes : eam s et disponamus testamen- tum cum gentibus, quae circa nos sunt et bonus visus est. sermo in oculis eorum. Et destinaVerunt aliqui de populo, . et abierunt ad regem : et dedit illis potestatem ut facerent, iustitiam Lyentium, ut aedificaverunt gymnasium Secundum leges nationum 16). s Rex assensus est, immo a iussit
gionis catholicae perlaesi, deserentes instituta maiorum inierunt foedus cum Valdensibus Gduovensibus, IIugonollis, Anglicanis aliisque haeretieis, una cum secretis quibuSVO Sectis, quarum Scopus est omnem religionum revelatam destruere, libertatem conscientiae proclamarunt ad turpissima omnia facinora impune perpetranda. Τempla prolest libus erexerunt, bellum excit, ruul adversus religionem catholi eam, et adversus Romanam Sedem, ut polo solam divitii depositi custodem atque tulricem; exagitarunt quotquot fideles eat holicae Ecclesiae ObserVatores, verique Dei cultores repererunt aut reperiunt, sub hisque nuspieiis libertatem coniugiorum adstruere agressi sunt.
Tertio. Λst cohaerentno sibi isti libertatis conscienti absolutae assertores ot vindices Nullo modo. Nam hi ipsi sunt, qui iuramenta exigunt et imponunt quolios id sibi suisque negotiis expedire arbitrantur. Iusiurandum exigunt ab Omnibus ad Statutum fideliter seroandum, atque in sua integritato custodiendum, nominatim ab iis, quos publicis negotiis praefi-
347쪽
ciunt; expetunt a publicis magistralibus ac ministris, sibi solis ius reservantes intelligendi, interpretandi et applicandi idom
Statutum ad sines suos; se ipsos saeramento religionis devimciunt ad proprium sibi demandatum munus sincere obeundum; et ita porro. Vae autem illis, qui violatores ac fraetores huiusce iurisiurandi deprehendororituri In hos enim veluti in violati iuramenti reos animadvertunt gravissimis poenis. Si qui verologis ac iuristinandi fractores propriam Ohisendant convictionem, si libertatem conscientiae pro Se reclamoni, Pos non audiunt, sed iuxta legum rigorem plectunt. Quinimo in istorum pseudo-politicorum manibus iusiurandum instrumentum est potissimum, quod ipsis mirifico inservit ad vexandos Ecclesiae ministros. Identidem enim ipsi aut leges condunt, aut decreta edunt Ecclesiae iuri ae libertati contraria,
quae optime noscunt haud posse a catholico sacerdole, aut a religiosis viris, salva conscientia, SerVari. Attamen QOS cogunt
ad praestandum iusiurandum, quo iniquis illis logibus sesc
obstringant. Quod si recusent, velut in publicos foetet alis hostes ac patriae proditores in eos furunt ac debacchantur, eos officiis, quae obtinent, destituunt, aut impediunt, quominus onaMequantur praeter reliquum poenarum apparatum ad eos
ti ministere vierit d'envoyer a ces a genis une circula ire, par laquelle it leurn commande la Surveillatice la plus activo contre les pret res. On doli tes e plern dans les conversations publiques et particuli ors, et stario ut dans les dis Oursu qu'ils pcurrulent prononceren chaire. Des assides seront enuores partout asin D de chercher des has es daccusation. v Tale est systema persecutionis in Suhalpinis contra libertatem conscientiae
Κadem ephemer. refert textus articulorum legis I. Iulii 1854. circa modifleationes eodicis poenalis, quae applicanda proponitur. Art. 2. α Les ministres des cultes. qui, dans texerci co de leurs lanctions . ,3 pronunceroni en asSemhlee publique un disco urs rensermani une censuron des institutions et des lois de l'stat, seront punis d'un em pri Sonnement dois trois mois a de ux an S. D
348쪽
m nihilo lamon minus ii sunt, qui protestantur, se nolle religionis negotiis immisceri, quique unice consectari profitentur negotia civilia, qui, ne vim conscientiae inserant, legom doconiugiis more civilibus ineundis condunt. Iam vero quonam modo diversa, immo et contraria plane eiusmodi agendi ratio sibi cohaeret 8 Nonno id est Verba dare atque illudere Dum propterea eiusmodi homines ex una pario conseientiae libertatem uti principium constituunt ad cohoneStandam legem, quam proponunt, de matrimonio civili, eX altera conscientino libertatem parvipendunt atque proculcant, nullamque prorsus illius rationem habent, facile est concludere eos libertatis nomine saltero incautos, eosque decipere, ac fraudulenter irreliro. Quarto. Verum, quod caput est, inquiri merito potest, num qui adco perali operunt in comitiis Subalpinis ac in senatu regio, phrasim ingeminando libretatis conScientiae, sinceram germa-uamque illius virtutem cognoVerint, perspectumque habuerint id, eui potissime innitebantur ad legem persuadendam de matri, mouio civili Rosponderi tuto polosi, negative, adeoque lantum
fragorem Stropitumque in auram abiisse. Nam Si vero novissent, quid liberialis conscientiae uo ne Veniat, nunquam eam in
medium attulissent ad legem promoVendam, de qua agimus: siquidem hoc ipsum principium libertalis conscientiae rite intollectum legem ipsam evertimet.
Quid igitur significatur per libertatem conscientiaep Non illiud prosecto quam ius seu facultas, quam quisque civis et quilibet homo habet plene satisfaciendi obligationibus, quas olimponit propria conscientia, quin leges civiles impedimentum illis adimplondis obligationibus iminitant, punitionemque, aut
molestiam hac do causa cuiquam asserant; sed potius tutentur advorsus impedimenta, quae alii homines modis iniustis possontasserre. Haec et non alia eSi genuina libertatis conscientiae
349쪽
330 LIB. I. SE . ALTERA. DE MATRIM. CIVILI.
virtus, quam nemo in dubium revocare potest. Nam praeim ibus omnibus L quibus homo fruitur sacrosanctum est illud,
quod habot libero satisfacendi obligationibus, quas ei conscientia praebet ac imponit. Ius istud violari noquit ab ulla logo sub
Exinde sequitur potestatem civilem totius legibus, aut actis suis lasedere libertatem conscionii , quoties his logibus, aut
aetis ex se aut ex consectariis, quae ex iis promanant, cives in ea conditione constituit, ut non possint plene ac libere satisfacere obligationibus, quas eis conscientia praescribit, Seu non possint eas adimploro quin poenis, insectationibus, damnis aut molestiis quibuscumquo subiiciantur. Sequitur praeterea ex data libertatis conscientiae notione, eiusmodi libertatem supponere obligationes religiosas ac morales , quibus adimplendis homo, aut civis teneatur ; quoad uos Vere, qui profitentur in redulitatum, rei ieientes cuiusvis religionis veritatem, nulla datur religiosa conseientiae libertas ;Siquidem nullam agnoscunt obligationem , cui teneantur eX
Quo principio inconcusso praestitulo , inquiri potest ac debet, utrum leges eiviles debeant inflecti ut luo accommodari iuxta civium religionem, obligationesque, quas illa imponit, an Vero religio atque obligationes religiosae debeant se insectero, olconformmo legibus civilibus. In priori hypothesi religio fit 1 gibus civilibus superior, illauque debent huic subiisti; in posteriori autem hypothesi leges civiles dominarentur religioni,
quae illis parere teneretur. qius porro Sanae montis, et in quo religiosus sensus extinctus prorsus non sit, haerere posses
et anceps esso inter duas has hypotheses Quicumque enim sapit, haud dubitabit, so pro prima bypothesi declariue, quae sola rationabilis est, alioquin Deus subiisteretur homini, religio a Deo data dependeret ab hominum arbitrio, quod est absumdum ac dictu impium. Qui alteram profiteretur hypothesim ,
consectaretur despolismum absolutum , essi rerutque Deum ac religionem ab eo datam instrumentum, quo legislatores uteren-
350쪽
tur ad fines suos, modificarent, temperarentque prout ipsis libuerit. Logom destituerent omni virtute, quam haurire posset a religiono, nec religionis nisi nudum nomen admitterent. 0uod esset atheismum practicum profiteri, ac destruere Omnes obligationes, quas religio praeScribit ac exigit, atque Oumem libertatem evertere religiosam. Quoeirea nisi lex civilis religioni subsit, ac se conscienti civium accommodet, qui religionem profitentur una cum obligationibus , quas ipsa iniungit, nunquam pro se habebit libe
talem conscientiae, contra Vero eam peSSumdaret ac prorsus
labefactaret ; impediret quippe, quominus ciVos satisfacerent obligationibus, quas eis religio praescribit, et quibus servandis
Iam vero talis foret lex de matrimonio simplicitor civili quoad eos, qui profitentur religionem catholicam. Etenim non modo liberi catholici essent ab obligatione ritus religiosi servandi
in contractu conitigali ineundo, Verum etiam cogerentur admittore tanquam coniugium legitimum id, quod ex catholicii fide non esset nisi concubinatus et fornicatio; cogerentur Subire consecutiones Omnes, quae ex illegitima et fornica1ia coniunctione proveniunt; cogerentur admitiore uti legitimos filios, quos Ecclesia spurios esse declarat; cogurentur ad actus , quos religio ac sana ethica ut illicitos ac immorales damnant ac reprobant; impedirentur relinquere seu solvero invalidas nuptias, ut so legitime cum aliis coniungerent. Et si ageretur praeterea do collisione impedimentorum civilium et ecclesiasticorum , quae in alterutro foro dirimerent coniugium , novae Orirentur ungustiae, quibus cives ab obsequendo propria diconscientiae impedirentur. Ergo tantum abest, ut principium de libertate conscientiae possit permovero fautores legis de matrimonio civili ad camsauciendam , ut eos potius ab ea deterrere dobuisset. Αst cuin supina tenerentur ignorantia seu inscitia verae notionis libem talis conscientiae, ex eiusmodi ignorantia factum est, ut eam aS-sidue invocarent, eam plenis buccis creparent, sicque illude-