장음표시 사용
71쪽
locutionibus non aliud significare intendit, quam non ossociusviodi coniuges in eorum censu habendos, qui dubita pietate, ac dispositionibus uecessariis connubium inierint, et ad ecclesia 3 catholiae normam atque praeSeriptum, Griunque filios veluti ex profano loro genitos esse. Alioquin Si in rigore ac premo on
Verba Reciperentur, Iuniis eVincerent. EVincereul enim nec valeri
eiusmi,di connubia sic inita in ratione meri contractus sivi naturalis sive civilis, secus ae contendaut adstipulatores contrarim sententiae, qui distinguunt in matrimonio etiam chri limo rationem sacramenti a ratione contractus, pr iut eum aut sino bonedi 'lione sacerdotali initum fuerit. Praeterea OX Guillelmo, ut vidimus, connubium, etiam Sino benedictione sacerdotali celebratum, est Veriun matrimonium, immo et Sacramentum;
Drgo, qui, praetermissa benedictione sacerdotali, illud ineunt. Sunt Vere et proprie coniuges, eorumque proleS legitima est, etiam ex eiusdem Guillelmi doctrina. Domum, ut 'Onstat ex ullatis lexlibus, Guillelmus repelit smicli latum coniugii christiani ex ipsa natura signi sacri et Sacrantis, quod inest coniugio ipsi, sera conSensui, quo initiu'connubium , quatenus prae se feri coniunctionem Spiritualem animae cum Deo , eamque Vehementi Mimam, quaeque praebet fortissimum adiutorium nubentibus, utpote impreSSivum , ut ipso loquitur, sancillatis. Poreo id omne est prorsuS indus -- dens a supervenienti sacerdotis benedictiono et Oratione, cum iniimum sit ipsi coniugii celebrationi. Ergo quaqua verSUR spectetur doctrina Guillelmi, palet alienum prorsus osso ab eius
monte asserere sacramentum matrimonii a sacerdotali bonodietione pendere, adeo ut cesset Sacramonti ratio, quoties desit benedictio, ac dilabatur in rationem puri contractus naturalis, aut civilis. Ilinc, quod conSequens st, SacerdOS non est Sacra monti matrimonii minister, ut contendit Canus, qui hane son-lontiam Guillelmo Parisiensi assingit.
Confusevit praeterea a nonnullis Ox eodem uili lino, Parisi sensi episeopo, lexlus adduci ex eluis OI . De baptismo dopromptos, ubi dissorens de baptismi vi et ei scaeia ad impertiendaeu sauc-
72쪽
CAP. II. DE MINISTRO. ART. I. QUAEST. ORIGO. 53tilalem, cam repetit ex invocatione As. Trinitatis; deinde vero x eadem invocatione et benedictionis virtute esse iam pruiler caeterorum Sacramentorum derivat; cum igitur de matrimonio loquitur haec habet : . Sic et in coniugatis, ut gratia et M sanctificatio, quae eis postulatur, eisdem donetur, ipsa bene
, dictio nuptialis impetrat T . . Ex quo concludunt Guillelitio
hanc stetisse mentem, non alium praeter Sacerdotem , qui nuptiis benedicit, huius sacramenti ministrum esSe agnoscendum.
Iam vero Si quis accuratius huius auctoris Verba perpendat, haud aegro sibi persuadebit, non aliud sibi i uileilmum propo- Suisse , quam ratiocinari ex praxi, quae obtinebat in riclesia relebrandi nuptias in facie Ecclesiae, Seu praesente sacerdote, qui nubentibus benedicebat ac fausta a Deo precabatur, uti ex
ritualibus illius aulatis libris a Martenio vulgatis liquet, de
quibus opportuno loco disseremus. Cum proinde commendet in sacramentis reliquis sacerdotalis benedictionis virtutem , capta occasione, eamdem pari ratione commendat in coniugio, quod numquam, aut fere numquam absque benedictione in ordo tali celebrari consueverat; minimo Vero sibi proposuit adstruserooiusmodi sacerdotalem benedictionem krmam esse sacramenti matrimonii, quod tamen nec se foret, si ipse eenSui Sset sae 'im dotem Vero esse huius sacramenti ministrum 8).
8ὶ Haec, quae dicimus, lucem mutuantur ex eo, quod cum pietate deserves cente non pauci christiani Sec. VIII. Et IX. a vetusta ac laudata consuetudine desciscerent nuptialem benedictionem a sacerdote exquirendi in celebratione suorum coniugiorum. Carolus magnus circa annum DCCLXXX. in oecidentali-hus partibus restaurare cupiens antiquam disciplinam, annuentibus episcopis, legem tulit, qua nullum coniugium . nisi cum precibus et Ohlationibus sacerdotalibus fieret, et quaeeumque coniugia aliter facta essent, ea non vera coniugia, sed adulterium, concubinatum et fornicationem haberi iussit. Eu verba capituli CCCCLXIII. libri VII. Capitularis Caroli H. re Aliter legitimum . . n non sit coniugium , nisi ab his , qui super ipsam foeminam domination mis habere videntur . et a quibus custoditur, uxor petatur, Pt a parentibus pro-B piliquioribus sponsetur, et legibus doletur , et suo tempore Sacerdotaliter, B ut mos est, cum Precilius et oblationibus a sacerdote benedicatur. ... Taliter
73쪽
Ne lamen quispiam regerat nos hae ratione vim inseri e Guili fimi verbis, iuverit tolum eorum mniextum expendere : RUt Iimo animadVertendum est, quod dum ipse disserit de Saer mento po milentiae : . In confitente, inquit, ut vincula poem, lorum disrumpantur et dona gratiarum ei restituantur, bene, dictio sacerdotalis, et absolutio laeti. . Iam vero exploratum est in hoe sacramento formam non in benedi 'lione sacerdotali, sed in sola absolutione consistere; attamen Guillelmus eadem rali Onode utraque disserit, et utramque , henedictionem scilicet et absolutionem, per modima unius coniungit, perinde ae si essentanibae eiusdem Virtutis, quod profecto nemo diret. Speundo animadVeriendum, quod, dum idem auctor loquitur de effectualiorum Sacramentorum, diversa ulatur formissa ab ea, quam usurpat agenS de Sacramento matrimonii. De invocatione onim,
quae sit in stollatione baptismi seribit : . Ex solo Deo dat Ore, , qui invocalus ad hoc adest, et GSistit, et operatur intus ... quod aqua habet operari extorius; a et de confirmatione scribit :. Quod invocatio divini Numinis, seu benedictio, operatura ipsini robur: et de eucharistia: . Utverus, inquit, ac vivificus panis, qui do coelo descendit, adveniat, eadem benedictio, et . ex codem facit; . idipsum pariter dicit loquoris de remission0laeccatorum per benedictionem et absolutionem sacerdotis uisendo eodem Verbo sint; sic etiam de sacra ordinatione : . Ut gralia, , inquit, sanctificationis et sacri ministerii ordo in ordinatos . veniat, episcopalis manus utipositio et benedictio operatur , Contra vero de benedictione nuptiali scribit eam impetrare. ut quidem personis, Seu contingibus gratiam et bΡnodictionsem. Veriura quidum est eadem ipSum Voce uti, eum loquitur dosacramento Extrumae UnctioniS, dicotis : κ Sic et Extremam
is enim et Domino placebunt, et filios non spurios, sed lo 9iti/nos atque haeredin tubisses genserabunt. M APud Balusium Capitullima 'evum franeorum. Paris 16ST. lom. I. pag. 1129. Cum igitur leX haec Guillelmi Parisiensis aetate adhue vigeret, ratio apparet, quare iPSe adeo urgeat Susceptionsem sacerdotalisl eiledictionis in nuptiis, et eOS, qui eam I egligerent. μιχὰarios appellet. eoiumque liberos edixerit te 9iiimob non esse cerasensis.
74쪽
. Unctionem recipientibus oratio sacerdotalis ut l, ne sietio rein is-s sionem impetrat peccatorum et corporum sanctitatem sori Q. sanitatem). a Ast ratio est , quia hoc sacramentum praeter peccatorum remissionom et animae sanctificationem, consuevit interitum conserie corporis sanitatem, quae ab Oratione et benedictione saeerdolis non parum dependet. Caeteriim de Re
mana Guillelmi mento in administratione sacri coniugii diiudicandum eSt ex iis , quae ex professo seu data opera seripsit in Opusculo de matrimonio, cuius Sententiam eXpendimus.
Et do Guillelmi Parisiensis sententia hactenus. Quod senim attinet ad Deirmn Paludanum, et S. Thomam, qu0S pro Opinione Sua profert Canus, Operosum non est ostendero ambOR
longe a placito adstruendo abfuisse, quod ipsis tribuitur. Cou-trarium Si quidem uterque plane consectatus est. Id vero Polit,entius demonstrare aggredimur, quod magis confirmet, quREdo Guillelmo diximus, quem nemo affirmaverit dis edere VO-luisse a doctrina, quam theologi unanimi consensu uelate sua adstruebant, quin id indieaverit. Atque ut a Palladano exordiamur, is in Comment . in L. 3nt. dist. 26. q. l. dub. 3. sic desinit generatim matrim mnium : a Matrimonium est duarum personariam idonearum lu-. gitimus in coniunctione consensus 9 . . Et ibid. Desin. 5.. Matrimonium, inquit, eSt consensus maris et foemiliae hi , bitus in praesenti 10). Ne quis Vero Suspicaretur il Sum loculum de solo matrimonio, prout est contractus, dist. 26. quaest. 4. Sibi obiicit: α Sacramentum, quod non est ne es, sitatis, habet por ministros Ecclesiae dispensari; unice solus. baptismus, qui est sacramentum necessitatis potest per quem, libot laicum dispensari; sed matrimonium non est noeessitatis quantum ad iluartilibet personam, tamen non dispensatur per, ministros Ecelesiae: benedictio enim nubentium non est de
A necessitate matrimonii. Ergo matrimonium non est saeram n-
9ὶ Fol. 158. ed. Paris. 1 ora. lu) Nam asseri quinque definitiones matrimonii, ac in nulla earum mΘnliouem iniicit sacerdotis, aut sacerdotalis benedictionis.
75쪽
56 UB. I. SECT. I. DE MATRIM. SACRAMENTO.
. tum ). . Respondet autem: η Dicendum est ergo , quod . illud matrimonium, cuius tota effracta est in maioria et forma, . non ex parte ministri, illud potest conserri ab alio, quam a , ministro Ecclesiae etiam in necessitate et extra necessitatem: . licet non debeat nisi in necessitate: sicut do essectu eucharistiae, indigne susceptae: quia tota Virtus causandi gratiam ost in η eo, quod suscipitur: et licet non debeat ministrari nisi a sa-
cerdotis, excepta necessitate . . . tantum Sibi Valet susceptuma a laico, quem credit suum curatum , quantum a Suo curato.
. Ita est de baptismo, quoniam eius virtus non est in ministroa Ecclesiae: et ideo non propter hoc, quod non est necessarium,s oum sit necessarium communitati, sicut baptismus personaos singulari, sed quia Virtus eius non est in ministro Ecclesiae,. potest essentia eius haberi sino ministro: sed sorio non debet, nisi in facio taetesim et per sacerdotem celebrari, si possit, habori 2 . . Sibi praeterea obiicit:. Omne sacramentum lix, bet formam distinctam a materia : sed hoc non est in m , trimonio. Non enim verba exprimentia Viri consensum sunt . magis forma vel materia quam Verba mulieris, ot e conVerSO. Ergo matrimonium non ost sacramentum 13 . . Quam dissi- . cultatem ita solvit: α Ad 2. dicendum . . . . quod matrim . nium habet formam distinctam a materia, quia verba sunt
forma, contrassientes sunt materia . . . forma est eXp SSio con-s sensus ). Ρost adeo luculenta testimonia mirum videri debet, Canum
inter assertores sententiae suae etiam Pesudanum recensero
potuisse. Verumtamen Canus ita sententiam Paludant exponit:. Non it solum, quos diximus, nostrae sententiae assentiuntur, a sed Petrus Paludanus Sent. 4. dist. 5. q. 2. imprudens in eam quoque descendit. Nam eum Vir et Demina civiliter contrahunt, etiamsi peccatores sint, nec poenitentiam agant,
76쪽
non credit eos esse reos sacrilegii. Id quod nullo modo prin. babile esset, si eiusmodi matrimonium esset verum Ecclesiae η SReramentum. Omnes quippe sine controversia Sacrilegi sunt,
qui post peccatum mortalo sine poenitentia Christi sacri s menta percipiunt 15). Ita quidem Canus de Palladano disserens; ast non ita Palim danus, qui in allegato loco contrarium plane adSlmXit, eum enim sibi questionem proposuisset, utrum peccator pOSSit aliquo in casu minister esse sacramenti, quin so saerilegii reum cssiciat, respondet, id interdum fieri, et exemplum adducit laici, qui in necessitato admiuisiraret baptismum, et qui inpari casu contraheret coniugium. Si quid ponderis haberet Cani ratiocinatio, sequeretur iuxta Paludanum nee ipsum baptismum a laico peccatore administratum in necessitate soroValidum et sacramentum. Sed praestat eiusdem Paludaui verba
deseribere ad omnem removendam ambiguitatem: α Praeterea non videtur, inquit, quod peccator contrahens matrimonium a peccet, cum tamen essentia matrimonii consistat in mutuos consensu per Verba unius alteri expressa: hic enim consensus a Sacramentum ministrat, mon autem Sacertos benedicena . quia Solum sacramentalo quoddam adhibet l6). , Illud igitu : vir et foemina civiliter contrahunt, solius eSt Cani, non autem Paludant, qui assirmat eos contrahere, imo
et administrare sacramentum per mutuum Conse Sum. P Strema autem Verba, quae ex Paludano adduximus de sacro
dote benedicente, qui solum sacramentale quoddam adhibet patefacimit sensum in quo veteres, uti Guillelmus Parisiensis aliique , interdum vocant sacramentum, aut Sacramentale benedictionem sacerdotalom in nuptiis iungendis. ΙΙac cadum phrasi usus est S. Τhomas, qui pariter a Cano uti assertor sententiae suae his verbis laudatur : α D. Voro, I homas, liget in scriptis communes fere opiniones Seque-
77쪽
58 LIB. I. SEG. I. DE MATRIN. SACRAMENTO.
s retur, a veritate tandem coactuS, nostrae opinioni subscripsit. . Cum enim iu 4. dist. l. q. l. ari. 3. doeuisset verba in omniis sacramento necessaria eSse, quinto id argumento impugnavit, in hune modum. Poenilentia et matrimonium sunt sacramenta: , sed de integritate eorum non sunt Verba aliqua etc. Cui argu- , mento ita quidem respondit, quod matrimonium secundum, quod est in ossicium, et poenitentia Secundum quod est virtus . non habent aliquam formam Verborum: Sed secundum quod . utrumque est Sacramentum in dispensatione misistrorum Mel , siae comistena, utrumque habet aliqua Verba. Hactenus d. , Thomas. Et 4. lib. adVemus gentes c. 78. non aliter domis nuptias sacramentum eSSe, nisi ad modum, quem diximus,
, per Ecclesiae ministros populo dispensantur. Ea, inquit, quae, per ministros Ecclesiae populo di ensantur , sacramenta di- . cuntur. Matrimonium igitur, secundum quod consistit in con , iunctione maris et foeminas intendentituti prolem ad cultum, Dei generare et edueare, est Ecclesiae Sacramentum. Unde ot, quaedam benedictio nubentibus per ministros Ecclesiae adlib. betur. Haec ille . . Ita quidem Canus coimitens ad se trahoro
angelicum Doctorem T). Verum irrito prorsus conatu eum intendere, multiplici pa- tot ratione; ac primo quidem ex ipsis locis, quos pro se allegat
Canus. Etenim post allata priora Verba ex Comment . in lib. Sontent. subdit illico S. Τhomas aperiens mentem suam: . Sicut, in matrimonio Sunt umba e rimentia comensum, et iterum, bonedictiones ab Ecclesia institulae . . Itaque verba, quibus ex divo raoma conseitur sacramentum matrimonii, sunt verbae rimentia consensum, quibus deinde ab Ecclesia adiectae sunt benedictiones, tamquam aliquid sacramentale super veniens. Nec alium sensum fundunt, quae eX posteriori loco, 4. nempe libro contra Gentes adducta sunt; siquidem ex S. Doctore matrimonium uti Sacramentum consistit in coniunctione maris et foeminis intendentium prolem ad cullum Dei generare 17ὶ Irad.
78쪽
CAP. II. DE MINISTRO. ART. I. QUAEST. ORIGO. 59
et educaro. Qua de causa huic coniuntioni, quae Sacramentum constituit, utpote rei sacrae, Ecclesia quamdam benedictionem adiecit per suos miniAlmR Sane S. Thomam minime spectasse benedictionem sacerdotis nuptiis superadditam nisi uti sacramentale quoddam, eXpre sis verbis tradit in . . Sent. dist. 26. q. s. art. l. ubi eX instituto de sacramento matrimonii agit resp. ad 2. dicens: a Benedictio sacerdotis non est de essentia matrimonia, Sed η rat quUddam sacramentale. . Et iterum ibid. Mi 3. ad 3. . Verba consensum exprimentia directe faciunt nexum quem- η dam, quin rat sacramentum matrimonii. . Videat igitur Canus num S. Τhomas veritate tandUm coactus sententiae Suae Suruscripserit. Quoniam vero B. Τhomae, qui soruit seculo XΙΙΙ. modiante 18 , nec non Guillelmi Parisiensis, qui eiusdem seculi initio inclaruit 19), ac demum Petri Paludant, qui seculo insequenti sua edidit Commentaria 20), mulentias expendi
mus, reliquum est ad unanimem scholasticorum doctrinam hac in re patefaciendam, et praecipuorum saltem, qui per idem tempus scripta sua vulgarunt, subiiciamus testimonia. Omnium antiquissimus post Hugonem Victorinum, de quo postea loquemur, qui sese offert ess Petrus Pictaviensis 2l , qui Sententiarum pari. V. cap. XIV. loquens de matrimonio
ait: a Sacramentum hoc est consensus animorum et camalis η copula, non sunt duo Sacramenta, Sed unum Sacramentuma unionis Christi ad Ecclesiam . . et cap. XVI. . ciens causas matrimonii est consensus animorum .... conSenSUS eoniugaliis a societatis expressus verbis do praesenti facit matrimonium, a qui consensus non potest legitime coniralii inter consanguis neos etc. a Profitetur autem hoc ipso in loco se tradere, quae communi consensu docent theologi.
18) Natus enim est an. 1224. et in coelum evectus an. 1274. 19ὶ Obiit an. 12M. 20) An. 1550. creatus est patriarcha Hierosolymitanus, mortuus vero est
79쪽
1 aula post eidem successit Robertus Pullus 22), qui
Sententiar. pari. VII. cap. XXXV . . Cum utriUSque conMn- η Sus , inquit, ut coniugium fiat, necessarius est, si aut alter, v aut ambo matrimonio contradicunt, aut prase notatis teneri, tudine consensum adhibere nondum sciunt, hic tamdiu com nubium deest, quamdiu par eonsdusus abest . . Deindo ibid. prosequitur: α Verumtamen Dominus cuiusmodi per nae con- , nubio forent aptao aut non aptae, minime determinavit, dele , minandimi autem Ecelesino suae commisit; quaedam docuit, ipso, caetera docenda reSerVRVit SponSae suae; 3 et cap. XXXVII. . Alii aut in autumant consensum utriusque, quoniam, is est coniugii efector, praeValeres etc. Huic addimus S. Bonmenturam B. Τhomae coaevum, qui in 4. Ssentent. dist 26. q. 2. seribit: . Alii didunt, quod in , saeramento matrimonii datur gratia digno et devoto suscipiem, tibiis ratione benedictionis superadditae. Deus enim eis ben , didit ad honodieliouem sacerdotis. Sed haec positio non videtur, Malere, quia illa benedictio est sacramentalis: et si saeramen- . talo efficit, quanto magis Sacramentum p. Ergo ex S. D lore per benedictionem sacerdolis non esset lur sacramentum, quod dilatinguit a benedictione ipsa sacerdotis. Atque idcireo ex eius
Aoniensia SacerdOS non est minister sacramenti matrimonii
Et ipse in quaestione insequenti cum caeleris Omnibus co ti-lnit sacramentum matrimonii persici conserisu contraheritium. Obiit porro S. Bonaventura an. 27 .
Io. Duns Scotus , qui paulo post seriplis suis Ecelesiam illustravit 23 , iii 4. Sent. dist. 26. quaeSt. unica art. 2.. Do ministro, scribit, est aliud dubium, quia ut plurimum, ipsi met contrahentes ministrant sibi ipsis hoc sacrimentum vel, mutuo, vel uterque Sibi; Sed nec hoc requiritur necessario, , si in omni contractu Ost sacramentum, quia aliquando parentes . eontrahunt pro filiis, aut filiabus praesentibus, eis non OX-
80쪽
. primentibiis signa propria: si ergo ibi est sacramentum, Opori, tet dicere, quod minister huius sacramenti potest esso indisse- renter quicumque potest esse minister in actu matrimonii. . Atquo ibi obiter adnolo, quandoquidem commoda sese offert occaSio, perperim Canum scripsisse, Scotum iniiciatum osso coniugia, quae solis nutibus contrahuntur, esso Sacramenta. Nam Scotus hypothetice , ut ' aiunt, solum astirmavit nutus vel signa ad conficiendum eoniugium, seu sacramentum non sussicum, si Cluistus determinasset verba ad sacramentum eOnficiendum, quod ipso non admittit. Idem die de Polro Lombardo, qui scribit non sussicere ad matrimonium, si contra. hontes mente consentiant, et hunc consensum non exprimant
verbis vel aliis certis signis. Sic etiam S. Τhomas, qui . Dicona dum , inquit, quod quamVis non possint Vota sua mutuo, verbis talos muti) exprimere, possunt tamen e rimere nua tibus, et tales nutus pro verbis computantur. . Ubi igitur hi auctores docuerunt non confici sacramentum matrimonii solis nutibus, cum omnes contrarium astiment 24 ΤΝequo alitur sensit, qui integro post seculo nomiit, Dionysius Carthusianus 25 in 4. Sent. dist. 26. qu. s. scribens: . Alii dicunt, quod gratia datur in matrimonio ratione hos nedictionis . . . sed hoc non Valet, quoniam benedictio illa esta quid sacramentale, Sacramentum autem est essicacius ad dan . dam gratiam, quam sacramentale. Benedictio quoque non da, tur nisi in primis nuptiis. sHis coronidis gratia nonnullos addam ex scholasticis postorioribus, qui doctrinae hactenus in Ecclesia unico vigenti circa sacramenti matrimonii ministrum calculum suum adiecerunt, quin vel levo dubium de eius Veritate moveant. Horum plo-riquo vel ipsa Cani aetate, Vel paulo post floruerimi, n e tamen a re opta in Ecclesia sententia deflexerunt.
24ὶ cf. Scolum dist. 26. quaest. unica, tom. IX. p. 58T. Petr. Lomb. dist. 27. S. I. De eonsensu, qui et lait matrim. e l. Lov. pag. 459. S. Thom. ad dist. 27. q. l. ari. 2. ad 2.