장음표시 사용
121쪽
fomam a parentibus fuere. Qualis ' unde sit vera formarum origo, C A P.
Iste sermone,longius enim comficiendae rei studio excurriS. E T. Sic res erat obiten sub tuo stileniatio concludenda . BR. Si me statis inter disseredum intellexisti, noaliud sentio quam Aristoteles, risi videor interdum in absurda quaedam deuoui.Toram enim expletamque rei speciem, pernitia statim a genitore semini inditam esse stab uo , ac ubi primum id vim contraxisse dicitur rolificam,eue tum integram animam plene ac equutum, ante autem in semine velut otios malitasse,quandiu per obicem & repagulum suos ictus obire nequibat: atque ubi procedente te-iore aptatis & concinnatis instrumentis,remo-um est omne impedimendu ua,tum demum res
naiores & perfectiores moliri. Atque id forte necum sentat Themistius. E v. T me iam totus euixisti,recollectis qui te languore quodam diecerant animisi Hem quid audioi B R. Optimaane & longe verilsima. E v. Verissima quidem,ed his solis qui naturam vel exterminare vel o-nnino delere cogitant. Quid enim aliud quam laturam tollit, qui velut resiupinam ipsiam tor ero vulvaut manibus insinuatis feriari r quasi
posse ociosam in semine d lite fieres Demonstram
122쪽
Ii8 DE ABDIT. RERUM CAvs Is vero vel labore frangatur aliquando, vel vere ro oppressa altius obdormiat. sed ab instituto desciscere, ev aliunde se alio conferre, familiare scilicet id est, de optimum viro parum sibi constanti. Si nunc totam animam semini inesse censes, cur respondendo tam acriter contendebas, illi inesse duntaxat quiddam inchoatum & imperfectum eius form quae accessura erat, quod potentiae nomine appellabas BR. Vt tuas & horum omnium vires quantae essent experirer. E v.
Bona verba. Perquam id iniquum & indignum est, in abditissimis philosophiae quis ionibus, aliud sentire, aliud dicere. Par equidem esset, ut nos vicissim idem de te periculum faceremus. Iam igitur aperi simpliciter de nulla seaude, qua arbitreris esse tutissimam sententiam. Semen sico, dilo. prolificum est idemne statim ab anima continebitur e B R. Sic utique. E v. Et quae illud contianet ac gubernat anima, talisne est ac tam perfecta qualis& quam perfecta tuas B R. De rationali anima,quae mens est, nihil in praesentia d finio. Caeterum quaecunque bruta Sc rationis expers statuitur,siue sentiens siue nutriens, ea tamia ac talis inerat olim semini e quo genitus sium, quata dc qualis nunc me moderatur. Idem quoque de stirpe & de bruto animanti iudico, siquidem illa non e coenos a quadam subluvie, sed es meansma- semine suo prodiere. E v. Hac ista ratione tu se lum dici non men animatum esse profiteriS. BR Nimirum,c
pqse. lebres philosophos imitatus , non Themistium
123쪽
modo ,sed ipsiim quoque Aristotelem & Plato aem. Quid enim Plato i Sperma (inquit in Trnaeo ut pote animatu ac respirans qua parte spia at,per eandem vitale essi uendi desiderium gigait,atque ita generandi amorem nobis inseruit. dic quanquam semen animatum esse pronum-:iet,non tamen id esse fatebitur, nec hominem, Iec equum,immo ne animal quidem. Etsi enim nimalis essentiam sit c5sequutum, ineptum tanen est defungendis animantium muneribus,auibus nomina sunt rebus indita. Ev. Quid no-ae interpretationis mihi aures corradere sentioER. Ea si tibi hactenus est inaudita, est quod e
asius laeter , puram te Plaronis mentem ex me
rimo hausisse. p v. Verba nihil aliud quam funis. Tu si vera illa esse existimas,consiste intrepius,& fideli animo te ad pugnam accinge. BR.luvid igitur,vis ne rursim tuis hqc argutiolis indissere E v. Sectis ne putast BR . Nuquam hic vir lum nugarii finem faciet nunquam desinet lo-icas & pueriles (in quibus aetatem confiimpsit)icas implicare,adeo nihil nec pudoris nec pruentiae grandior aetas attulit. Quid in re cotro 'rsa sentia ex Platone pala audiuit,& per sum- iam tame iniquitate postulat,ut ego suae perui-tciae omnes impetus sustinea. Sed valeat sane, alim ego longe victoria illi sine puluere cede.,& bona omni u venia, de hac arena decede- . E v. Itane sedatus e tanto feruore E pH. Quid mi Brute, male habeti oportuit enim aliunde
124쪽
etao DE ABDIT. R E R v M l C A V s Isquam ex ista concertatione angi: nihil enim
quod quidem sciam , te noster offendit EuchTUS. B R. Non huc veneram ut tam inquiete exagitarer , neque id est allicere studiosos sed ischolis potius exibilare. P H. Vis ne omnia tibdonari E Philosophica ista disceptatio nobis vi tro & gratis est ad cruditionem concessa, atqui illi tempus id impertitum, quod viri candidi ac
animi recreationem sibi delegerant vacuum S liberum. Dum autem alternis interrogationiburesponsionibusque modeste verum inquiritur
quid tibi iniuriae illatum putabis, si tarte imbecillior es deprehesusE Velles icio, quod tibi gloriosius esset, vincere, sed hanc gloriolam cotemnunt viri sapientes. Dum enim ardua de re colloquia inter se conserunt, rem omnem ultro citroque agitatis rationibus enucleant , simulqui ingeni j sui, in quaerenda veritate, periculum se ciunt nullam e victoria laudem aucupantes. BRNeque ullam ipse aucupor: sed tam logae & tanspinosae disputationis obrepserat taedium. PH. Sfatigatus velis conquiescere, ego pro te tantis per respondebo. B R. Nihil minus: nimis qua et integris sum viribus. P H . Age igitur : haec isti respondendo nobis disputatio concludatur. E vSi utile ducis optime Brute , disputationem ad exitum perducere, esseque veritatem tecum ni hi communiter inuestigandam , oportet ut vel interrogationes persequenti mihi respondeas ipse , vel ego mutatis vicibus tibi: ac si me vice-
125쪽
t s. non ut tu mihi, sic ego tibi infestus ero. E R. Audiam hoc denuo quid serie velis . E v. Se- D mpratiomen dicisne esse animam B R. Male Hercle tenes quae dixi. Semen anima non est, sed est ani
matum, si id quidem tacundum est &prolita
cum . E v. Est igitur semini anima cogenita. BR. Concedo equidem. E V. Vnicane in toto quod emittitur semine, an sua cuiusque seminis particulae E B R . Quorsum haec, aut qualis quaestio 3 E V. Quoniam ex eodem, veluti ex canino si mine , contingit alias unicum, alias multos nasci anes. B R. Quu unicus,tum unam semini fuisse inimam: cum multi, multas dicam. E v. Quidi coligisset hoc ipsum semen sic totum in unum
rieri locum colligi,ut unicus inde emergeret canis i 1lne tum multas canum animas unus continereti B R. Hic iam aperte certe nugaris. E V. Si te arctius premam, metuo ne velut expressus atque elisis subterfugias. Sed faciendu est tamen, quando semel coepimus. Quoties semen eiacuaris, itine unicam an multas forte animas simul mittist B R. Ita omnino necessh est,siquidem id ecundum fuerit: tale autem mihi sit, nec ne, nondum euentus derexit. E V. Atqui dum animam cum semine pariter effundis, tuam insuper retines, nonne E B R. Videtur sane, qui enim sit-
perstes essem g v. Quid igitur illa est, quae cum siemine eaeuxit aut unde genita prodi1ti B R. ipse rideris. E v. Ea,tuae pars no est,sed integra quae-dim est anima,tuae haudquaquam absimilis,nec
126쪽
ea ullo modo inferior. B R. Sicvolunt. E v. Et libla tamen ex te prodiit una cum semine. B R. Id iam pe ante concessi. E V. Ergo quemadmodum e tuo corpore semen profectum intelligimus : sic existimare oportet seminis animam, exanima tua proferri, ut ex sui silanili generetur v-trunque. B R. Necessse est. E V. Istud vero qua ratione fieri possit, ut tua unius anima, alias de se nouo quodda dc inaudito procreationis genere,
tam repente, tam multas, tam crebro multiplicet, aequum erat id equidem a te pro tuo acumine subtilius explicari. B R. Procreationis huius modum qualemcunque voles tibi fingito. neque enim eum tibi exponendum recepi, quem me ignorare fateor, nec adeo imprudenter in huius gurgitis implicatos vertices unde enatare no possim descendam. Labyrinthus ille est diuerticulis innumerabilibus sectus, ut qui semel ingressus sit, exitum inueniat nunquam. Proinde rem inexplicabile no sum tam temerarius,Vt explic re me posse confidam. Sed ut ut est,nova no est haec procreatio, sed iam ante aliquot secula ab
antiquissimo philosopho Platone obseruata &celebrata. An tu illa nunquam legisti, quae So crati Diotima mulier fatidica in sumposiona ratE Omnium o Socrates inquit,hgminum praegnans S grauidum est corpus, praegnans & an
,, ma. Et cum primum ad certam aetatem peruenerimus, parere nostra natura cupit. Si vi inquit praegnans est anima , nonne aliis praegnans est animis
127쪽
LIBER PRIM v s. I13mis,ut & homo homine, Sc canis cane,& sita amquodque speciei Satis haec facere debent,ibus & semen animatum,& anima praegnan-n esse commemorat E v. Vellem, hic in te de- Praegnantem rideres optime Brute, SI altiori paulo studio esse animamam scrutareris veritate: nam si anima sic praeia i ' ans est Vt interpretaris, quid luperest,nisi ut te num animarum esse fateamur,quas ubi voles
undas cti seminei Id vero quid aliud est,quam
dere immensam in te hominum esse cohoria, dc procreationem omnσmque naturae vim hoc mundo relegarei neque enim Ortus, aliud
c quidem ratione fuerit, quam delitescentis reconditae rei repraesentatio & emersus. Iam ad quemadmodum expedis, quod quae olim in fuerit, nunc forte grauidata est anima tua aius enim obsecro semine,potuit illi uterus in-rgestere i nam si nihil de seipso concipit, &: si
erius eadem specie opem dc concursum ex lat. cuiuinam congressit anima tua est graui .lai miniis fortasse ridiculum id in muliere fue-
, si quis ut corpus sic & animam graui datam e dicat. Sed quid de infoecundis quorum estrie quidem, in unoquoq; genere, magnUS nu-erus,quid de tota mul rum specie Semen e m haec sane habent, sed animatu forte esse ne bis. Cur itai Animam enim sortita sunt,& qui
:m persectam, neque ab aliis sui genpris dissi-ilem. Quid obstat igitur quominus illa semen timete & quominus suo tempore praegnans sitr
128쪽
Ii DE ABDIT. RERUM CAvs Ismnquid execta sunt animae genitalia membr: An non vides quam sint haec non dicam abfuida, sed portentosa plane, dc cum reru natura pignantia Z Et tu tibi posthac usqueadeo turpiti imponesi Tu te sciens ac videns, sponte in tenebras praecipitabis unde postea luce aspicias nurquam B R. Ne te frustra maceres:Non est quo ullius istorum vel solutionem vel rationem a mexpectes. Satis superq; fecisseNideor,quod me.
partes celebrium virorum authoritate sim tutatus: quos scio neque temeritate,neque ignorartia talia protulisse. E v. Heu quam dubie in saeptici de obscuro verbo, spem omnem collocas Quum Plato aut magnoru aliquis philosoplicrum , semen animatum esse pronunciat, subaudienda tibi mox est potentia. V t enim semen pcrentia est animal, sic & ipsum potentia animargerit. Tu vero Themistio iuratus, ais semen actesse animarum animamq; sibi ipsam architectas& parare domicilium. Sed & illi id a scopo longissime abest,quod ex Platone huc contorques Qui enim animam praegnantem esse dixit, nolatiis animis grauem (vtita dicam uterum ipsarhabere voluit, sed (vt proxime sequentia declarant) amore dc desiderio immortalitatis grauidam esse.Nam rursum ait in Timaeo,brutae huic S: qua huc & illuc fixae cieant appetitiones. animae insitum esse generandi amorem:hocque nomine grauidam dici, quod generandi est auida Quinetiam eo loci & pudendu virile cui vis ill
129쪽
LIBER PRIMUS. iasisita sit, generandi valde appetens, & naturam iam muliebrem, animal quoddam esse censet,
obediens illud atque imperiosum,& quod raone contempta, furiosarum libidinum impetu, bi cuncta subiicere conatur. Ergo quu tua ani, ia iam potens facta est generandi, grauida ni- tirum tum dicitur: quum vero sic afficeris, utitus pene rurgeas, & cum tua illa appetitrix anita, toto nisii ad generandum ruit, amore velut sana,ipsa tum parturit,hec ex Platone tibi hauisenda erant, non crassa illa & absiarda qua promebas interpretatio. B R. Quid vero si Aristo-les, quam protuli interpretationem coprobat enim genitum animal, ex semine derivari po-t, semen vero ipsum ex genitore perinde ac sitae in genito est anima, iam olim ante in semi- : fuerit, meritque semen animatum, anima a rente profecta, In hanc enim sententia scripsitro m*-imae septimo : Materia alia talis est, M' ' tora' se ipsa moueatur, complura nanque moueri Og h circa
iidem a seipsis possunt. Alia talis non est, quia taedam sunt, quoru materia talis est,ut sic mo- t remiari non possit. nisi ab alio: idcirco alia snempe pia procrea-ec posteriora non erunt, neque ortum habe- uosse quid Auit, sine eo qui artem habet: alia (scilicet prio rum rum J erunt,generabuntturque sine artifice, quia se- sis & suopte impetu naturali. deinde siubiun- ..t: Semen perinde atque artifex facit, habet e- ..m potentia ipsam formam. Rursum alibi: In ..
ubusdam luce clarius extat, id quod generat .
130쪽
,, tale quidem esse, quale est id quod ab ipse pro
. Me ducitur, non quidem numero, sed specie idem Patque unum ut in iis quae natura sunt constat M homo nanque hominem,& equus equum gene,, rat. Colligimus ex his omnibus quid sequatur, , Semen,quia a seipso suoque impetu naturali m,, uetur, animal fieri sine artificis manu. Proind,, totum animal, eiusti, formam a solo semine prcdiisse, nullius extrari, opificis labore. Rursum semen habet potentia ipsam sermam,sequitur formae essentiam licet impeditam cotineat. Itersi homo per semen hominem generat,illius quique serma inducit, atque ita oportuit parentel semini anima iniecisse quam ipsi mi deinde gento coferret. Ac si pressius exactiusque in Aristi telis sententia inquirere voles,refera quod est a eo seriptu libro secundo de animalium procre tione: ubi multis rationibus vltro citroque recprocatis hunc in nandum perarduam quaesticnem diluit. Fieri aute potest ut hoc ab hoc m D ueatur,& hoc ab hoc: sintque perinde atque mracula illa quae sua spote mouentur. Partes enira habent vim quodamodo etiam quum quiesce Quarum primam ubi extrinsecus aliquid mouD rit, vim agendi statim proxima consequitur.'igitur in iis quae moueri sua spote miramur, qui
dammodo illud mouet quod nihil nunc tangsed ante tetigit. sic id a quo semen, aut quod smen effficit, mouet quum aliquid tetigerit, ququam non adhuc tangit. Est tamen quodamo ei