Io. Fernelii Ambiani de abditis rerum causis libri duo

61쪽

LIBER PRIMvS. STimpliciti redolent facultates ac praeter eos,alios ire qui recens inductae formae propris sinat, lue non unius ex tota miscella simplicis,sed totius esse theriaces facile iudices. Qui hos mi tantur, alij a tota compositionis substantia, alij aproprietate quadam, alij a costituente forma, eos

manare contendunt,& quavis aliis atque aliis v-tuntur verbis, eadem tamen Omnes pronuciant. Est enim certe omnibus confessum, eas functiones nulla posse ratione c5prehendi, neque ex elementorum , simpliciumque partium viribus de- nonstrari,sed usu solo, atque experimento ab hominibus peritis animaduerti ac notari: similis rorsus est in stirpis aut animantis fabrica cotem dilatio. In his enim ut in illis,mundi elementa, re rimae simplicesq; partes, seo utraque modo coniscentur,quibus incorruptis simplex totius fio na succedit. A R. Tua sit ista interpretatio: mea k alia est longe, & ut arbitror, sanior. E V. vel em ut ego tibi, sic tu mihi singulae dilueres: at si Siue simplex acet rem altius paulo ac diligentius scrutemur. sibe composi-

uod ex illis mundi primordiis primu ac proxiia MDtμβ μηne constitutum ais,aliunde nihil accepit, sed ab Ibis,

llis sitam omnem vim hausit. B R. Maxime. E V. nonpossieram

Iompertum est aute,primordiis illis vires inesse, ex holis sim luibus sursum ac deorsem cieantur. A R. Comia psi in f - ertum. E v. Quicquid igitur ex illis constabit, lihil si1pra simplicium vires sortietur, sed duta cat si1rsiim aut deorsiim feretur,pro modo natuique vincentis elementi. Quocirca nihil ex illi

62쪽

38 DE ABDIT. RERUM CAVSIs solis genitum sua natura poterit simul ad coire

Iia moueri. B R. Ita necesse est. E v. At contra

feri vides in stirpibus & animantibus, quae dum ex alimento capiunt incrementu, si1rsum simul deorsumque porriguntur,& animantiu non Varia tantum , sed & in contraria saepe est progressio,varia ela multiplex sentiendi vis,animi imp tus alias alij,& coprehensionum opinionumque admirabilis pugna,quid istoru quaeso motus elementorum resipit Num contraria elementa ea dem simul particula dominantur,quq contrarias istas motiones cieant E Id si nullo pacto fieri potest, qua fronte dices haec ab impulsi1 elemento rum pendere' Praetereo plurimas alias rerum vires, quas ideo occultas appellarunt,quod illarum nequeat ulla certa reddi ratio: quas si tu voles ut reliquas omneS, elementorum naturi S acceptas referri, sudabis equidem plus satis,& praeterquaquod opera ludes, temeritatis insuper atque imprudentiae caluniam incurres. Ergo ut in theriace & in unaquaque re c5posita,facultates cerni mus nullius ninplicium proprias, S quae illorum natura minime redolent: sic totius simplex qua, dam est species, quae a simpliciti formis essentiae suae nihil accepit. An si mistu corpus ab elementorum permistione, & materia & temperamentum sumere fatemur, necessariu statim esse ducis , indidem quoque formam eius ac vires peti oculos mihi in haec tigillatim defigito, intendito animum Plura non addam, ne superuacanea

probandi

63쪽

obandi diligentia ipse mihi dissidere videar, Maris ac conspicuis per se rebus argumentoru fu-os praetendere. Tu de his ut voles statuito, ne-ie enim tibi quicquam persuadendum recepi:sia pro se veritas fortius costantiusque certabit, 3bisque tacentibus se ipsa defendet. B R. Ne tu ouinciam arduam suscipis, si quide me admo-:ndo aut verius assentando , victum capere ac nere studes. E v. Quomodo victus teneri post is qui congressum metuit, qui certaminiS ama conflictumque subterfugit EBR. Itane sto- acharis E Apud te sumus. Si imperas, hoc tibientior, rei naturalis formam non elici ex sina scium temperamento: id tamen quod est in coaedia praefatus, Hic impulit me,hqc nuc omni ut crederem: Atque haud scio, an quae dixit, it Vera omnia. Sed parvipendo. E V. O anilem onstantiam: virum te iudicabam,qui veritatis aestigatione gauderes: at nunc spreta ratione, ae est in certis animi inuentis velut ancora, ad acunque assentione quasi ad saxum tempesta- delatus adhaerescis. B R. Ita fere usi1 venire s in tali loco ac turba. PH. an non tibi satis est Judoxe,victum hoste in has angustias dc vin- laconiecisset visne hunc praeterea suo iugula- gladio e B R. Qui prudens, intrepidus es ap- me exercitatus gubernator videris o Eudoxe, eres & ipse non minus me naufragium si hoc tuose & turbulento sermonum fluctu iactare:& si mihi,ut par est,uicissim rem odere voles,

64쪽

co DE AB DIU RERUM' CAUSIS ostendam no minorate incommoda sequi, qde hac opinione te retrahant. E v. Erit id mcerte gratissimum. A ge igitur, refelle quae diriam enim ego te liberum ac solutum mitto,qpleniorem habeas ad id quod voles, potestates

B R. Tu vero te ad resistendum ac sustinenducompara. E V. Ego ner tuos insultus dc incursines pertimescam

PARTIVM QV AS IN CO posito Funis viarum forma ,esse veluti qua

tam praeparationes inducendae totiqeformae, CT eas esse multiplices,

CAP. IIII, B R v T v s. AT vRALIS corporis compsisti, siue id similare est siue diimilare, subiectum ais esse cop, situm & simplicia e quibus cos

neS, ut membranas, singula si esse insignita formis. Itaq, si his partibus alia isuper totius simplex induatur forma, fiet ut squae actu quoda& sua forma integre perficitialia (quod ullo modo fieri nequit) accedat fima,& uni eidemque rei,multae perfectiones isint: utque simplicis unius & similaris partis, ossis aut carnis multae ac diuerta habeantur spcies, per quas & ex diuersis constaret essentiis iin dissidentia genera referretur. Quid mihi c

65쪽

LIBER PRIMUS. cric respondebis i E v. Perge quaecunque voles unum conferre. B R. Os, quod exempli gratiactum sit,sita iam ornatu est specie, super quam aliam inducis totius speciem, id utique unum t,ac multa mutrorumque Senerii naturas ad am,dissidebit ipsum secum, quod quam a nam, rationibus abhorreat, intelligis, opinor.inc aperitissimis philosophis scriptum audies icquid rei sua specie perfectae, qua illi in actuc enim Id quutur est e dicunt, cesserit,id n e substantia esse posse, neque formam, sed sos accidentis ratione siubire. Quid igitur mirare, cum assererem modo totius speciem veluti inpositionem quanda esse ex partium formis uod si simplex quaeda totius forma, omnibus

aequo partibus insideat,ossi,nersio, Carni,m inis 1aec omnia,quae tum substantia tum tem-

tamento dissimili ma quisque iudicat,unius at omnino formae & essentiae, quo quid coe i potest distortius i Malim ego certe quiduisrpeti, quam tam mostruosa probare c5menta. bi vero,haec ne cum rerum natura cossentanea

leti post inti & tu me si diis placet,citra rationi putabas insanire securus queadmoduis amum absurditatem diluere aut effugere possesod ubi te perfecime videbo, non dubitabo, intin ultro concedere sententia. E v. Aperte di- sua: m. m,sed us tamen ante c5prehensis, quibus res

a perspicue probari debet: non enim lon a lia totaque contentione rempus est terendusi R

66쪽

cE DE ABDIT. RER vM C A vs Iso he, iam subterfugit optimus vir: distinctioni quaeritat, & diuerticula consectatur, tota res nugatoria est,ut videtis. E v. Dissicile est incitatur contentione ingentu moderari. B R. Dic igiti paucis, omni verborurn prolixitate concisa. E NDemostrat to Stirps aut anima dum vinit,nonne specie quartiui forma di dam obtinet, qua vitae muneribus defungitui WV 'milii et a st. Quale hoc disputandi genusi qui respond; Ise . re debebat, interrogatus vicissim interrogat. A nihil puderi E v. Bono animo es,pallorem huncum tremore excutito, neque enim aut dissici aut terribile est quod propono : res uno Verbtransigi potest, dc qui rem plene ac diffuse dii

non patitur is,ne transvolet,breuibus ac mebr: tim eqsis sententiis coercendus est. Proinde cuitu nobis opera neges, in eo colligendo quod a concludendam hanc disputationem cum primest utile,patienter saltem, si placet, ausculta: &quid no satis recte concludere videbimur,redague.Tu vero Philiatre,resp5de ad singula. Stirlaut animans dum in vivis est, an no vi vitae futistiones obit, sic & speciem quandam habet quillarum sit opi hexe P n. Certe speciem habet qtalitur, increscit, dc omnino vivit. E V . E moris stirpe aut repente extincto animate, nonne Onnes illae percunt vitae functiones e P H. Ita cernmus. E v. Quid cause esse putas P H. Quod t(tius abierit forma, quq illarvin erat effectrix. E 'Igitur ea species , diuersum quiddam erat a patium formis, neque ex illis constabat. P H. Q us

67쪽

MBER PRIMU S. Quod o E v. Vita excedente similarium partiummaquaeq; os, neruus,caro sua sibi forma retinet, v quod tum superat os,verum os est,no homo-Iyma, ut oculus mortuus (hic enim propria is trumenti ratione orbatus est sed simplici & illi teculiariter tributa appellatione. Eique tum sitia pecies est a nerui,a carnis, ab aliam limitariti fornis distincta. P H. Est,ut iis quae natura constandunnibus. E v. Nec vero suam hanc speciem abulint excessu statim accepit,sed eadem illi quo-iue inerat, cum vita & spiritu frueretur animal. u. Credibile id quide: unde enim tam repente orporea illa quum sit, inuolasset E v. Cur nongitur nunc aeque vivit hoc corpus atque ante, si uidem intermortui huius partes similares, se nis suis priditq sunt stingulae neque magi S quam tum viveret disiiunctae aut locis disiclus Si totus viventis species, e partium formis apta erat composita,cur non illa similiter in demortuo ersistat, his in sua quaque parte permanentibus laeccine satis ostendur, praeter partium formas,3ti aliquid tribuendum esse,quo idipsitan unum P,& quo vitam agat esseque illam totius formae iuersum quid a singulis singularii partium se

ais, neque ex illis coalescere P H. Plane. Eu D. um aut os aut lapis corruptione perit, illiusque Irma dissipatur,elementa, ex quibus ea consta-ant, non umes, quasi ad nibilum redacta inte

idui, sed quemadmodum vetustissimus author lippocrates memoriae prodidit facta veluti re-

68쪽

c DE ABDIT. RERvM CAUSISciprocatione, in suas quaeque unde prodiere naturaS redeunt. P H. Scio: nam si elementorti suta stantiae que ad rerum procreatione in unum confluxerant, illarum reru Interiere vanescerent, neque in clam naturam remearent,iam pridem abbsumpta foret omnis elementorti substantia, nec ea satis fuisset rebus innumeriS hactenuS generatis. E v. Rem tenes. ea tibi est ad stirpis anima tisile interitum transferenda asseruant enim particulae similares,suam qu que speciem,& ad suas

redeunt naturas, abeunte totiuS forma. P H. Palomnino videtur esse utrobique ratio. E v.Vt ergo iis quae in lapide miscebantur elementis apillis inlidebat forma, neque tum sincera erant ea primordia: sic mihi animo concipito,in animalidum vivit, animam de in toto & in singulis esse particulis, ut & vitam iis & vitae munera largibtur. P H. Est opinor,necesse. E v. Quid porro hic amplius expectasi An ut cocludam id quicqui

est unde vitae munera accipimus, crem animaTtum rei speciem appellari, eamque nec ex par tium compositione coalescere, nec illis necessa rio comitarii An ut finem potius faciam in re saetis per se clarai P H . S atis equidem haec super' inesse censeo. Ev. At mirum ut inter haec nos et Brutus sibi silentium imperare potuerit. P u.Nyhil enim habuit quod diceret, aut cur his resta garetur. Ev. Et in eo tamen exemplo quod ob

iecerat rem nostram confecimus. B R.Vt mutui

muli scabunt, quasi vero quicquam ad me perti

69쪽

LIBER P RI M v s.' Grat mutua ista inter vos assentatio, aut quasi abi recte quicqua concludi possit inter quos agi

r omnia dec5posito: manent, manent inquam icuque magna contentione Vestra cofirmetis D nia tame mea immota, neque Vnqua poterutia omnino ratione labefactari. E v. Quid au-oi Itane 5 d boni, immota manent quae ego, imis usque fundamentis erui B R. Siccine ais Solarioneae artibus tandem id obsecro machinis E M. Nul- glimretorumhei An vis ut sis de illis ego tibi lippientes hosce Antini inutiles oculos eruam Partes illae inqua, quas ' v lv Mium in stirpe turn in animali dissimilimas esto

ituis, eiusdem rationis ac formae sunt omnes, im eorum utruque in vivis est. A t mcirtem ob mtibus illis, totiusque evanescente forma, quae perat partes,neque formae, neque essentiae suntas dem, sed omnino diuer . Imo Sc discretaent, neque num inter se cohaerentes Sc conti-ialc cssiciunt, nisi fortasse positionis vicinitate, io modo lapides, ligna, lateres, & cementum imum nam singulae partes ad suas tum natu-S redeunt, quae praesente totius forma, inter se litae Sc continuatae sinplex quid & unius es-atiae erant. Itaque totius interitu, similaris cu-sque partis species,in suum (ut appellat actum, in suam perfectione erumpit, quae non ita prima du viueret animal, tum inesse potentia diabatur actu enim fit quod erat potentia. Et illa iidem tum nobilioris formae lumine obscura-,nec elucere ipsa poterat, nec parti suam aut es

70쪽

gS DE ABDIT. RERUM CAvss sentiam aut nomen conferre. Quandoquide formae inferiores, quae nobiliori sunt velut admini nistrae. cum praestantior illa & sublimior inducitur,potestate tantum infimi,quae modo energia id est, re ipsa atque actu inhqrescebant. Et contr: quae praesente nobiliori,potentia solum inesse dicebantur,i ita ea decedente erumpunt in actum viresq; siti as integras & sinceras exhibent. Hic videS ea quaecunque argumentando collegeras di

lutauiam si forte partibus similiaribus,quq iansiuis formis insignitae sunt, noua totius accede forma, non idcirco tamen conficere possis,part

cuique duas actu inesse formas , quod eidem reduae perfectiones haludquaqua esse possiant. Coplures autem formas, eadem in re potentia timuesse posse: praeter has vero & unam actu, nemiest qui neget. Neque vero forma accedit risima tu manenti: scd obscuratur inferioris formae ille actus de perfectio, quoties clarior ac nobilio immittitur. Quocirca neque quicqua unum diuersorum (quod acerrime contendebas generum erit: sed ab una posteriori nobiliorique for

ma, res omnis essentiam, nomen, genUS mutua

bitur. B R. Hac ratione, si hriori meae argumentationi satis esse factum putabis,posterior salter Posserioris ar stabit quae tuam opinionem couincat. E v. Mulgumentiso minus, id intelliges, si quid de forma

essentia teneam audieris: ego enim c5positi corporis speciem cum simplicem dc similarem, tun per omnes particulas fusam esse pronuncio. B R