Io. Fernelii Ambiani de abditis rerum causis libri duo

71쪽

LIBER PRIMUS. Q ut sic A v. Paucis explicabo : Tu mihi menem attende. In hanc totam quam Vitientem ceriis stirpem, spiritus unus naturalis, isque sui to tis similis sparsus disti istisque est: huius quoque piritus interuentu, una toti stirpi anima insidet. tit id sorte dilucidius in animantium genere ris unicus ac simplex est naturalis spiritus, ab v-o simplicique sente profluens, ubique sui limi

S, Omnes tum similares tum dissimilares partes OntinenS: Crgo cum is unus sit e simplici sente aturiens, non nisi unius simplicisq, animae ve-icultum & nexus esse potest. Ita enim,si est a verribus philosophis recte demonstratu, animamonuenientis ac proprij sibi spiritus nexu & vinulo in corpore retineri, nos recte ex ipserit spituit disserentia,quam sint multiplices' quam

iter se dissentientes animarum essentiae, colli emus. Naturalis igitur anima unica esse in omes particulas spirans,atque diffusa concluditur. haud absimilis est vitalis aut sentietis ratio, qua roinde quod animatis spiritus unus ubique est, ipsam quoque per omnia cum sentiendi tum Iouendi instrumenta unam esse necesse est. Vi esne quid velim p v. Audio saltem , etsi non perte id video. Eminuero, ut donemus tibi sa

aratis tum spiritus tum animae unum esse tan- m , pro partium tamen varia natura, haec aliarque alia esse deprehenduntur. Ossi, Carni, ne

o eu cuique sigillatim particula peculiaris qui-am ac situs insit spiritus & anima. Nam ut hae

72쪽

partes substantia sunt maxime dissimili, sic eas dissimiliter & nutriri & augeri par est. Qui igitur tam diuersa,vna eademque praestabit animai p v. Quid mi An tibi nouum vel incredibile videtur , si quid diuersorum instrumentorum afminiculo , multos ac differentes edat effectust B R. Non adeo. E v. Nempe hoc illud est, quod hac etiam in re te sentire velim, tam varias ac late dissidentes partium functiones, non ex ipsius animae, scd ex partium quibus infusa & inspirata est, differentia proficisci. Hoc itaque modo, vis animalis etsi una est suique similis in omnestum neruos tum lacertos distributa, per alios thmen solum sensum, per alios sensum simul ac motum confert & essicit: utruque alias obscurius, alias clarius , pro partium quibus est in quasque mouet varietate & affectione diuersa

vis item naturalis quae in carne est, carnem gignit, quae in osse, OS , eodemque in reliquis modo Accomodat enim ipsa sese ad partium quas mo deratur ac fouet temperamentum, naturam mutiplicesque ac varios usius. BR Sed quidnam es

quod modo mihi de stirpibus dicere occoeperasi E v. Vt animantibus vis naturalis e corde veiecore, Vbicunque prima est eius sedes, profecti toti deinceps corpori communicatur: sic propertio dum cens iit A ristoteles, stirpibus quidd an inesse,cordis loco,idque media inter radicem Scaudicem sede, e cuius velut scatebris,uis illa naturalis manans, in uniuersam diriuetur stirpem Itaqui

73쪽

LIBER PRIMUS. D taque scire licet, quaecunque specie distare exi- imamus tum animantia tum stirpes, diuersum ioc vitae principium sortita esse, diuersiamque ab

Ioc emanantem naturalem vim: ita ut sit sua ci

usque formae propria. Attamen sic est illa similex, & tota unius modi, ut vel in dissimiles pares recepta,una suique similis usq; persistat. 3 R. uid tu hinc colligendum esse ducis. E V. Virentis huiusce stirpis lignum, corticem folium,

lorem, atque fructum,omnia unius esse formae,naque specie contineri: & animanti S OS, Ca tem, vinculum, cartilaginem, specie nequaqualissidere. Atque id est quod argumenti tui poterioris, quo fortiter contendebas, non posse implicem ac fili similem formam,tam dissimili- us partibus Squabiliter insidere,imbecillitatem

rodit. Nam quae substantia ac temperamento issimili cernuntur, communi quadam per in- atum spiritum caloremque praeparatione, red- itae sunt similes & idoneae ad eius de formae si1 eptionem . B R. Illud ipsum prouidebam esse lae rationis cosequens: sed ut eras pollicitus ita allii nunc deinceps respondeto. E V. AEquii po- ulaS , neque recuso. B R. Canis os specie dc es- Arrimi evirentia discretu est ab osse muli. N one ita res ha- ,κ- et E v. Demus istuc. B R. At canis Oi, ab elucem carne longius dissidet, quam illius ipsius os b osse muli.Igitur si specie os ab osse differtimuinquam os ab osse canis, quis neget carnem ab

ile cum quo nihil simile habet, ne in uno quia E iii

74쪽

TO DE ABDIT. RERUM CAUSIS dem eodemque animali, specie saltem differrer Quid hic habes quod respondeas E v. Erras. 'istis Neque enirn si utriusque os,tum CaniS rum mu-h,eadem appellamus nomenclatione,idcirco putandum eadem illa specie ac ratione contineri: imo vero disiuncta sunt diuersoru animantium ossa, & quidem latius quam eiusdem OS atque caro. Vis illa naturalis quae canis ossi moderatrix praeest,eadem non potest asini ossa regere,&canis tamen cartilagine & carnem perinde atque OS moderatur. De hac partium similitudine, si recte iudicare voles,non est(ut dixi aestimandum substantiae temperamentum aut Cras

situdo , sed ipsius sua quaedam proprietas, & is

spiritus, qui accedenti tarmae illam certo modo Argumenta praeparat. B R. Eodem reuolueris. Quid iuuati , crume toties haec nobis tam odiose inculcare i Iam tu vicissim audi: multis non agam sed tamen intel. liges tandem quantopere in huius haereseos dolectu,iudicio falsi is sis. E v. M agnam inibis a mi gratiam,si meam diligentiam, tuis scrupulis ex citabis. B R. Accuratius singula excutiam,nequi ad te confutandu rebuS utar extrinsecuS alicunde corrogatis sed omnibus fere domi tuae natis E v. Quaenam illaei B R. Malum hoc medicum hocue citreum, tune aliquando quale sit consideras ii E v. Et persepe quidem B R. Correx eiulcalet: quaecunque vero illo integuntur interane dc velut vis era, non parum frigent. E v. Id vequiuis e plebe novir. B R. Casiae fistulae medulli leni

75쪽

LIBER PRIMUS. Irenit aluumque subducit; cortex menses potem, er mouet,adeoque foetum etiam excludit. E v. ta copertum est usu. B R. Floris qui in labrusca rouenit, extrema in ambitu folia refrigerant,luod enascitur inter haec medium adurendi vim ortitu est. E v. Et id verum esse,longi iam tena 'oris usus atque experietia saepenumero docuit., R. In animantium porro genere leporis pulmo Lepontusiuruspiriosos iuuat, sanguis calculum cominuit, oc in medendo.

iculum quod in poplite posteriori est arenulas

leturbat,coagulum appositione conceptum re inet, pilus erumpentis sanguinis impetum sistit,aeccine Omnia recipis E v. Maxime sunt enima usu quotidiano. B R. Quid igitur cause adfers ad lite & huiusmodi plurimat Cum eiusdemirpis una pars urit, altera vi frigoris stupefacit, na in angustum arctando contrahit, altera funes endo , dilatat: tum urinas aut menses ciendi, at hunc aut illum humorem expurgandi facul-ttem habet una, altera vero istorum nihil prae-are potest,sierine(id quod asseris) potest,ut ea-em omnes forma praeditae sint p v. Quidni3 R. Secus visum est magnis ac doctis viris: sed

uoniam non tam authoritatis in disputando , uam rationis momenta ponderanda sunt, raone potius pugnemus,& meam rationem cumta ratione si videtur committamus. R v. Velimne. B R. Ain tu a forma omnem actionem pro-olsci E v. Aio. B R. Et eam formam simpli- Omnem AESTesse statuis E v. Etiam. B R. Ouomodo igi- praem

76쪽

Solutiones.

2 DE ABDIT. RERVM CAvs Istur tam multi, tamque dispares erunt unius Msimplicis fomit effectus Quo pacto erit illa multiplicium dc contrarioru author, quae non constet ex contrariis, & quae sit omnino simplex Ehaec haudquaquam fieri posse non ignoras scio, k si soli euemus non dubito quin tu mihi facile fassurus esses. Sed turpe ac pudendum vide

tur, in grauium virorum consessu atque oculis, palinodiam canere et quocirca, non ampliuS UDgebo; sed ad alia si videtur discutienda pergam.

E v. Quid istuc re Itane tibi res est c5fecta it ne ante Victoriam triumphum p u.Nihil enim habes , quod huc afferas. E V D. Bona Verba.B R. Dic igitur clare, ut in pessima causa,inge-nb tui specimen exibeas. E v. Quas mihi modo recensebas facultates liae nequaquam ab ea an mae parte prodierui, qua vivunt alunturque stirpes: haec enim solas vitae functiones cofert, atquenas aliis aliter. A t vero stirpis eae partes quae viribus pollent cotrariis non vivae in nos agunt,sed cum iam mortuae corporibus nostris adhibetur, variis pro sua quaeque natara modis, illa assi ciunt ut intelligere liceat, eas aliunde quam ab altrice & naturali anima peti, quae totius est stirpis vivetis B R . Hem optimi viri quid effatis, vestrae certe partes sunt amico si iccumbenti opem ferre. E v. Iam demusentis, quam sit huius teli penetrabilis acies, quamq; facile sit te perfossi irae stirpis emortuae partes, quarum mihi, contrarios effectus obiicis, nequaqua eiusde sint formae

77쪽

LIBER PRIMvs. 3 formae ii an ip,cuitisinodi dudum erant cum viuerent,sed ut vires & temperamenta, sic & se mas habent diuersas, per quas res essiciunt tam dissimiles. Nunc animam naturalem in eaS redire remeareq; fingito,quae paulo ante excesserat, ea tum illis partium viribus nihil addet, sed hoc maxime conferet,ut in quibus partibus tanta inest virium dissimilitudo,illae nutritione incolumes seruetur,& increstant, & priusquam senio contabescant,alias de se eiusdem generis excitet:

nam hoc ipso a lapidibus metallisque distat. Ergo altrix illa anima,tum sinsulas partes,tum speciem illarum conseruat,quibus aliunde vires accessierant. ER. Hoc scilicet eras cum tanto apparatu' tam longa circuitione dicturus E V. Hoc ipsiim. B R. Controuersiam tamen nondum dirimis,sed respondendo,in grauiora(quod est in- tollerabilius: incurris incommoda.E v. Cur obsecro: B R. Aperiam utrunque seorsum. Dissimiles illae stirpis aut animalis partes,vires habent illis etiamnum viventibus, aut easdem aut fortet maiores quam iam mortuis. Quid ad haec E fare

age. E V. Vera narras: neque enim Vires nouas

morte consequutie sunt, sed earum quas habuere , potius fecere iacturam. B R. Vt igitur emo tuae , sic re viventis stirpis particulae variis praeditae sunt viribus,& res essicere possimi contrarias. E . Est necesse. B R. Cum igitur tu hasce omnes in communem,eamque simplicem totius

formam referendas esse profitearis, qui possis

aliud arguis

mentum,

78쪽

solatio.

ratione quom

dam esse ad totius formas plicem.

DE ABDIT. RERUM CAUSIS effugere,quo minus illam cotrariorum csse opi fice fatearey At istud est longe absurdius, quam si illam asseras esse compositam. E V.Minime Ve, ro: nam ego disputationem hanc semel conclu suruS, certe & constanter assero, simplex idem agens quod anceps & homonymum appellant, Contrarios effectus edere posse , quotiescunque vel diuersa instrumenta,vel alias inseriores causas,velut silccenturiatas sibi non opus adiunxe- it: accommodat enim sese stibiectorum quibus inhaeret naturae. PR. Tu igitur altricem stirpis animam,partium formis ignobiliorem ac viliore facis,si quidem conseruandarum partium gratia

illam coditam esse censes. Ev.Immo contra planc: Singularum partium formas quosdam velu, gradus esse,quibus ad supremam illam totius formam promoueatur, nec alia de causa illas insibiectum impressas,nisi ut ista pDeparatione ad

hanc introducendam via praeserneretur . Nec vero cum dicerem animam nutriendi saeuitate

praeditam, singularum partium formas seruare, hanc illarum gratia conditam esse putabam sed sita ipsius 8c stirpis solum causa consistere. Cae- tertim quoniam illa e suis cohaeret partibus, fit idcirco,dum se totamque stirpem haec nutritio, ne tuetur,nouoq; foetu multiplicativi ipsas quo, que partium formas , quibus ad praeparationem opus habet incorruptas quoque seruensimulque

nouas interdum generet. Itaque partes ad totius formam nonnihil equidem, at non essentia cois

ferunt.

79쪽

erunt. BR. Quidnam igituri E v . Praeparationem v accommodatam quadam Ad Minu recipienda imul atque seruadae totius formae, eiusque Om-

aibus muneribus defungendis. His enim inte avnciis aOveluti paranymphis, eliciter coit Scia diuulsum permanet formae cum toto subiecto oniugium, quas si qua forte vis expulerit , ninoesse est vel diuortium statim consequi vel iner-gem certe & ociosam formam in subiecto relingui. Quemadmodum igitur ossis,nerui , carnis,M cuiusque similaris sibiectu, non ex solo qualitatum temperamento,sed ex primordioru quoque naturalium permistione praeparatum est, & illis,fitas formas seruantibus forma nerui vel os sis influxit : Sic omnino putandu totius animatis formae corpus stibiici,cx haeretibus 8c in unuco sis,ossemeruo,carne, aliisque id genus partibus constructum. Ex apta enim & cocinna minissarium positione, numero, figura magnitudine partes illae quae appellantur organicae con- sugunt , e quarum deinde conuenientia &mutuo consensit, suis numeris absolutum essicitur corpus. Itaque his uniuersis apte concinneque in unum coeuntibus, conuenienter ac legitime praeparatum subiectum, formam horti omnium communem in se allicit & conseruat, Se illius functionibus inseruit. Est. Admirabilis vero praeparationu congerieS. E V. Nec tamennes attigi, quas ad rei procreationem inductio. nemque formae requiri existimo BR.Nunquam

oualitatum

Primordiorupemissio.

80쪽

6, DE ABDIT. RERUM CAVs Is desines in nugis terere tempus, de flexuosis ac vagis interpretationum ambagibus, inueniendae veritatis occasione interciperei Ev. Nihil equbdem minus: sed si quod reliquum est auscultare velis, audies quae sunt omnium longe verissima. BR. Non seram amplius narra cui Vo S tua comenta PH. Mecum age potius o Eudoxe,neque quod de his preparationum generibus dicere inustitueras abrumpas,nos quaecuque dixeris aequis attentis animis accipiemus. E v. Quis huius viri fastidiosam morositate perferres P H . O mitte vero illum, & ad expositionem quam avide Expectamus aggrederere v. Adesdum igitur attem es. Aba xssi , & animaduerte quid velim. P n. Arrectus ratione, ad sum,dic age. EV. In viventium omnium corpo- totius forma ribus,tres minimum praeparationes(sic enim aprumcessaria. pello quas graeci Membiti octe dixerunt) ad fodinam recipienda necessariae insunt. V na est proba & idonea teperatio,quae partis cuiusque stimplicis ac similaris sua este intelligitur,cx primordiorum mistione prognata totius etiam CODporis sua quaedam composita, ex confluentibus conspirantibusque in idem similiarium partium temperametis comparata. PH. Verisimile id quidem' maxime consentaneuma v. Altera praeparatio corporis es congrua aptaque compositio,consensus 3c coformatio,quae noS cernimu

organicis quibusque partibus,primum ac per se

inesse,toti vero corpori ex organicarii composiatione. P H. Hanc ego non dubito viventium Omnium