장음표시 사용
61쪽
tasmatibus intelligit, ita & iis impedime iis libera valetque simul plurima velut sinu suo complecti: nec perturbationi ulli subjecta est, ut patuit in misero illo Epulone, cujus, etsi in orco commorantis, ac
desperantis serihocinatio cum Abralamo, nihil praefert perturbationis. it r. Caetcriim eadem salutis ex judicio cog-nparet ex nita securitas, non modo amorem exacuit, feta ritate sed etiam ornat, ac perficit. Cum enim
seruis, animae probe intelligant, &Judicis fidem in servandis promissis, de proinde nihil
deinceps fore , quod timeant, cfficitur ut Culpam non horreant timore poenae, sed Dei injuriae, & poenam fortiter patiantur non alio fine, quam ut Numinis aequilli-inae voluntati faciant satis. Praesertim cum etiam exploratum habeant eam poenam patientia, ac fortitudine nec remittendam, nec Contrahendam esse. n L. Patet ergo ex Numinis. usque perse-D-ctionum notitia, quae piis manibus inest, ω amore. ingentem earumdem esse, & purissimum in Deum amorem: ne minus Cus fruenis di desiderium. Verumtamen alia sunt non pauca, quae illius utriusque vim majorem quoque in modum commendant. Enim-vetb quod de Fide disputavimus, id insuper de amore assirmandum est, cum exerere th, & intendere, quantum Valet, seu, quod in scholis aiunt, secundum totam h bitus latitudinem operari. Hinc autem magna laus amoris piorum manium em Ggit: sequitur enim ardentissimum esse, certe haud dubie ardentiorem, quis in vivis extiterit. Rem demonstro. Constat habitum caritatissub vitae finem auetiorem esse, quam antehac umquam sucrit; nec enim decrevit umquam,&bonorum Op runa beneficio semper accrescit. Igitur in morte magis, quis, antea excellit, atque adeo animus cainstructus actus elicere potest & nobiliores , & ferventiores, quam alias umquam, s quidem omnem conatum ad opus adhibeat. Atqui, ut ponimus, adlisibetur a piis manibus, omnes enim gratias actuales insitae sibi caritati velut debitas adamandum Numen summo nisu impendunt. Quid inuod eadem c
ritas, Regina utique virtutum, eas omnes ad opus admovet, atque excitat, adsummos, inquam, persectissimosque actus,
eosque ad propositum sbi finem destinat.
Itaque vel ex hoc capite ardentius Deum adamantvita lanisti, quam mortales,maxime cum rarissimc eveniat, ut hi, quam possunt maximo studio, nisuque virtutes CXerceam. Semper enim desidiae irrepit aliquid, quod vigorem , ardoremquc ODficiorum virtutis consopiat. Sed miseriae caput est hac in vha, quod proprius, ut
loquuntur, amor, illinue estraenata Commodorum cupiditas in omnem moenia occasioncm, in omnem sese insinuans amonem , plurimum ex ea sibi decerpit, ac proinde vim illius, & praestantiam, & a dorem valdὰ accidit. Qui amor proprius e Purgatorio in aeternum exulat. odsi quis & in eo vigere velit beatitudinis appetentiam , ac desiderium, illiusque impulsu ferri animas ad sortiter pati cndum,
non aegre id permisero, sed ea lege, ut d siderium illud amori Dei nihil officiat, sed
simul cum eo velut aurigans, aut potius animas sursum trahens ampliori accendat
desiderio divinitatis potiundae.
onfertur amor defunctorum cum mortalium amore Tei. CAE τε RuM cum mortalium amor Nummis subinde vehementissimam compaν rasuam vim exeruerit, ex eo metiri licebit cam amore piorum manium charitatem. Et mihi Sanctoriam quidem jucundum esset tantisper in eo ge- minatiuimn re narrationis immorari, velut ad animi qui ctem: sed quiapassim haec occurrunζ, praetereo , di universim haec pronuntio. Cum phirimi hominum cum exigua gratia, ac remisso caritatis habitu evivis emigrent, nec ratio ulla se prodat, cur vel habitus ille in mortuis augeatur, vel ultra latitudinem suam, supraque insitam potentiam veretur, non videtur opinandum eos vita functos dum Iustrali carcere clauduntur,
aut persectius, aut ardentilla Deum diligere , quis sancti illi viri foeminaeque
dum viverent, dilexerunt, praesicitim dum insueto caritatis aestu raperentur in Deum; maxime cum in ejusmodi potissimum raptibus, atque incendiis non modo actus
aequarcnt habitui caritatis, sed longe illum superarent, beneficio scilicet gratiarum actualium, maxima copia se animis superinfundentium. Quod si ex iis aliqui Iaheculam in Purgatorio eluendam subinde habuerint, aio illos, in eo multo arden rius, quam unquam aliti, dum viveren Deum adamasse. Quod de aliis omnibus, ac singulis asseri debet, ut arueprobatum est. Sed de visionis divinae desiderio aliter sorsitan, ut brevi dicemus, est phil sophandum. Quod igitur de piorum manium Oro, mortalium amori praeponendo definiri po- Sed non test, hoc est, universas, &singulas animas vehementiori studio ferri ta Deum pore liberas, quam illo inclusis. Deinde ut plurimum liberarum amorem praestare amori
62쪽
Patrocinium Defunctorum. LUI s '
amori plerorumque mortalium, maximetsi actuum amoris vehementia, & ardor, imo S nobilitas spectetur: quando pi rhque mortales non ex amore divitio, saltem intensio, certo ciuidem habites caritatis minime commenso in opus sedant, non etiam cx aliarum virtutum impulse , nisi rarius: sed vel ex consuetudine, nulloque honesto fine proposito, vel ex moroce v
luntatis motu, ves vulgi arbitrio, ductuque, vel etiam ex animi pravo studi Q. Certe piissimo ac doctissimo viro Remundo Lullo quondam divinitus significatum est, emortalibus millenis non posse numerariccntcnos, quibus nonnihil amoris divini inesset. Ex his porro centenis nonag nos impelli ad ovicium timore poenae avCrnalis. Insuper existis nonagenis non esse binos, quos coeli amor ageret Denique ex millenis aegre unicum inveniri, qui syn
cem Numini placendi desiderio ad 'pus
propelleretur. Qui nuntius viro Dei
amantissim incremsilem moerorem attulit. Cum ergo animae purgandae castissimo in Deum amore, omnique caritatis nisu ferantur, nec ab eo unquam desistant, utcumque cruciatibus, ac doloribus conflictatae; perspectum est, multo & excellentiorem, & persectiorem, & serventi Oromin eis vigere Numinis amorem, quis inplerisquo mortalibus.
Comparatur desiderium defunctorum eum mortalium desiderio Dei.
stat . etiam multo ardentius Dei contuendi desiderium vigere in defunctis.
uippe mortales multa in terris remoran tur, etiam Dci amicos. Quid, quaeso, remoraretur animas in flammeo illo crgastulo 3 Deinde animae a jacturae suae consideratione, atque adeo a Numinis contemplatione vix , aut ne vix quidem cessare queunt: mortales contemplationi summi boni, ut maxime velint, nequeunt diu inhaerere. Praeterea eas urget viae terminus,& triumphi tempus. Non sic mortales. quibus & pcregrinandum adhuc, & milutandum. Denique sicci adhuc earum oculas caligo fidei teneat, ut mortales, tamen
non tanta tenet. Quippe hanc illust*t, ut diximus , judicii particularis certa memoria , & exeo hausta certaIudicis optimi, iustissimique notitia, & beatitudinis asseis quendae securitas. Quare si beata Theresia hujus mortalitatis moras adeb oderat, ut cum puli ut aes campanum audiret ad imdicandum temporis, atque horarum fluxum, semmis laetitiis incederet, quod con- tractiora cxilii sui tempora sontiebat. Si jam jam laudatus Remundus vias ac ne mora gemitibus implabat, qubd adhuc attinerctur hoc corporis ergastulo, divulsus ab eo, quem plus Oculis amabat ei adeo ut emori videretur prae mortis desiderio. Si beatus Godeseidus Comes de Campemberg, & Henrici Imperatoris cognatus. cum S. Norberti institutum complexus eLset, & comitibus religiosis fiatribus auram captaret, prae summi boni desiderio humi seprosternebat, compositusque in modum moribundi medullitus exclamabat. O i si
veniat hora illa nostri oblisisl 5, si ad hane
horam aptare me digneris Domine Deus lPostremo si vincentius Catin tanto mortis desiderio caecretur, ut cum quispiam e domesticis esterebatur, gaudio exiliret, speque proxime illum sequendi; & cum e morbo ipsemet convalescebat, tristitia
langueret, quod velut ex aditu coeli extur ' . baretur adhuc in carcerem mortalitatis rs, inquam, tanta mortales cupiditate coeli conflagrarint, quid de piis manibus sei tiendum Nam mortales quidem, etsi carithe 2- perent defunctos, de cum Theresia, alii inicausa. que nonnullis ex solo synceri amoris impulsu , studioque armoris cum Dco necessitudinis ad mortem aspirent, tamen illud desiderium valde lenire possunt spe divinae gloriae ex ipsorum superstitum laboribus , atque animarum lucro amplificandas qui finis castissimae caritatis est Dein de si amorem in coelo puriorem amant, a que exposcunt, obversari potest illis, de lacere salsi recordatio commodi ex longiore vita capiendi, ut collectis pluribus gratiae gradibus, plures gloriae coelostis colligant, atque adeo ardentiori, execllemtiorique amore, eoque aetemo Deum proinscquantur, qui finis etiam synceri, illibatique amoris est. Quamobrem maneat desiderio patriae coelcstis, visionisque beatificae incomparabili ardere pios manes,& ex iis infimos sanctis mortalibus nihil hoc in genere concedere, sed longe prae
Onsertur cum qualibet propen M
V Taurem mira vis hujus desiderum
plius innotetat, operae pretium erit Et omnem
Cam cum impetu rerum caeterarum conseo Glentiam
re. Ac primum si ab elementis ordiri pla- mcincet, vis nosse quanta sit vis, atque impetus lapidis molaris ex alto ruentis singulis
63쪽
horis ducenta milliaria posset ingcnita gravitate transinittere. Quid de igne dicam Ejus vi glans ferrea tormento excussa, ti-chonis quidem Brahae, perillustris sane mathematici sententia, spatio novem dierum si primus impetus duraret, totum terrae ambitum circumvolitare, id est, novem millia milliarium conficere valeret. Sed eadem vis longe clarius patet in fulgure. quod essentia igneum est. Illud cnim a
nubibus vi sua ruptis exiliens pene momemto quaquaversiam se insinuat. Sed haec umlocitas nulla est , ad coeli, caelestiumque syderum motum. Nam firmamenti stella, terrae orbem univcrsum hora unica bis, millies obit. Quanta igitur, Deus boner ejus celeritas, quanta Genii eam moventis nativa agilitast quanta primorum Geni rum , Cum haec naturae praestantiae respondere debeat pernicitas. n8. Sed Jam robur, atque vires ignis, alio-1t visu rumque mobilium rantispcr contemple--κ . mur. ignem milii sumo, quia omnis prope vehemens motus ab igne proficiscitur. Qvid enim ventus Exhadacio carua διμ-ue, ait philosephus. Quid terraem
rus Commotio ejus ab halitu ejusdem. viscoribus incluso exeitata: Atqui exhalaistio, seu halitus, igneae naturae est, etsi v pori, qui aqueae, plerumque immixtus. αδ quas strages non edidere venti non solum in mari , ubi potissime dominantur, sed etiam in terra Urbes everitae, monates sib transtulere, Regiones vastavere. In nostro hoc Belgio, etsi minus obnoxio eorum seroti, Anno millesimo sexcentesimo sexto , plurimas turres, editasque domos, & ccisissimos obeliscos, aliaque vi sita decusitie. Unde extat hoc illius anni Chronographicum et oMnIa GD t. De vi porro, ac damnis terrae motuum nuhil attinet dicere. Eo qui Christo exspirante contigit, aiunt aliqui non solumJudaeam concussam. sed & eas civitates co ruisse in Asa, quarum interitum Τacitus ac Plinius te ori Tiberii adscribunt: &i duodecim in Gracia urbes periisse refert Augustinus lib. 2. c. 3. de Mirab. S. Scripturae. Quid e quod anno nono Constantini Coptonymi tam horribiliter tellus contremuit in Syria, ut urbium aliae penitus exterminatae sint, aliae graviter vastatae, aliae a montanis ad campestria cum mutis,
ac domiciliis suis integris excussae, ad sp cum sex circitor milliarium t & Mesopotamia ad duo in lonsum milliaria fuerit dis nupta, Ex quibus facile est opinari, si S
lis. ac syderum motus propius a terra a
esset, lianc illius impetu statim in pulverem landitu. abituram, 'Cum igitur tam potenti nisu, vel tellus
ad centrum suum, vel ignis ad suum aspirer, Quia est cum Venti, ac orbes caelestes tam rapido summi bons vehementique impetu ferantur, quo illorum natura, horsimque rector Genius pellit, vidcndum, an piolium manium desideria ad finem suum, ac centrum quanto us pervcniendi impetu ac violentia illis concedant. Id vero tantum abest, ut ita sit, ut etiam omnis illa elementorum vis, mera sit umbra vehementiae Husinodi desideriorum. Etenim propensio elementorum ad centrum, bono, quod in eis nanciscuntur, respondeat, necesse est. Idebenim ad centrum feruntur, quod iis in cobene sit. Quale autem illud, re quantulum bonum telluris, aut ignis est , quod
Centrum teneat, in eoque quiescati Io-tur omnis illa vis exhalationum igncarum terra erumpere connitentium, horribiles que illius tremores creantium: omnis item
vehementia lapidis molaris rapidissimo la se ex alto ruentis, prae vi desiderii piorum manium ad divinum suum ccntrum anheis Iantium nulla est, quia ad bonum illud , quod in Deo, ac centro suo pii manes nam cisti habent, nullum vel exhalationum, vel lapidis molaris in centro suo quiesce tium, bonum est. Et idem de caelestium orbium, astrorumque pernicitate, ac V hementia motus dicendum esset, si ab intrinseco, ut aiunt, seu propria sponte ad circularem motum ferrentus 3 quod nonnulli Philosophi jam suspicantur, nec sine probabili ratione: cis inclinatio ad perpetuum di circularem motum iis ab a
thore naturae indita esse possit. Caeter , & caelestem illum, & el - . amentarem motum vis aliqua creata rem -ν.
rari potest: at vehementiam desiderii pio rum manium quid retaxdaret i Nam si nequiti. Paulum, ali6sque Sanctos mortales, nec tribulatio, nec fames, nec nuditas, nec persecutio, nec gladius, nec ora, nec ulla creatura separare a Deo possit, propter vim divinae caritatis, eorum animis penitus inhaerentis, quid prohibere posset impetum animarum ad Dei possessionem
contendentium e Quod tormenti genus illarum velut cursum remoraretur, c de carum caritas omnes suas vires in eo impendat , nec fervorem possit remittere Eltaque mallent simul omnia tartari to
menta singulae sustinere , quis Deo suo
Vel tantisper privari, quando tolerantia illa inferioris ordinis, atque adeo minusm tum est, quam surrunt boni privatio. Denique nillil earum propensionem ad centrum illud inhibere valet, praeter unicam Numinis volunx item, . a qua ne latum quidem
64쪽
Patrocinium Defunctorum. Lib. I. 37
quidem unguem potant in posterum m.
concluditar demonstraturque Form
simusque si fidelium defunctorum
in Deum amor, cum ejusdem desiderium illi amori etiam antecellat, continuo eficitur tristitiam ex Dei privatione exoriam pariter ingentem esse. Frusrata quippe cupiditas i Augustino teste lib. 2I. de citivitate Dei, cap. 3. sive non remeniendoquὸ undebat, sise amittendo, quὸ pervenerat, vertisur in dolorem. Et verδ mapnitudo cupiditatis illius, amorisque, mensura doloris est ex dilecti absentiaenascentis. Quare tristitiam qua de agimus, necesse est esse permaximam. Sane Angelicus Doctor docet minimam damni Poenam graviorem esse gravissima hujus vitae poena : cmus ratiocinationem proximElapcrius attulimus. atque hanc sententiam sic egregie more suo explanat marius. de Purg. sedi. 3. Magnitudo tristitia oritur ex inagnitudine boni amissi, seu mali praesentis,'ex vehementiori iti ius eo erasios, in ex magna assctione ad istud. Haec autem omnia excellunt
in poena ista. Talis enim est si fio, E 'Matiιuis coelectu, ut possimo istius . vesper diem excedat omnia bona huius sitae ulsumpta, eo per diuturnum tempuspesisse. Ie etiam est bonum illud. ut si opera n
fra , mes sectiones per sestectensur, esset superabandum pretium illarum, etsi ad μι- DFe tempus concederetur: ergo ὸ com rario ruardatio tanti boni, θ' privatio eius heri te realis, maximum matum eqo' infinii , ut fle dicam, excedens omnia vita meumenta. Secunia anima tua famna ponderant, in expendunt optiis gravitatem illius mali, quod gravi ὸ pungit, cognostunt se sua tul , Erne,Agιntia illud sustinere. Tertiὸ υehementer
amant Deum, em consequenter eadem imtensione appetunt itam videre: erraneresse est , ut υιhementem tristitiam rude concipiam. Haec summus ille Theologus, quae nos hactenus exposuimus, &deinceps tam
tisper adhuc expositum imus. .ppe animis illis acerbi is est prosecto privari
Deci, vita utique sua divina, ac supe-turali, quam fuit vita nat alit cumjacturam hanc suam prout par est immenso pluris aestiment, quam aestimavcre mortem. Mors autem naturalis omnium terribilium
terribilissimum est, Philosophateste, atque adeo omni cruciatu durior, ac molistior. Et operientia constat equuleos dirissimos . lonsissim6sque alios cruciatus ad vitam tantisper tuendam patienter c letari. Deinde supplicia hujus vitae quantacumque sint,inserioris ordinis malaidni, quam poena damni minima: sive quia privatio possessionis Dei posscssionem ipsam, quae lup rioris ordinis est, quodammodo imitatur, sive quia culpam respicit, unde profecta est: ita ultristitia ipsa culpam pro objecto, ut aiunt, panisi sortiatur. Cum ergo culpa , Dei malum sit, atque adeo
gravius omni malo crearatae, animas illas penitus cam cognosicentes gravius assicit, quam supplicium ullum utcumque atrox possit assicere. Denique piis manibus optabilius est , & esse debet Deo perfrui, quam tristius foret omne si ibi re supplicium: ergo Deo, vel ad tempus sua culpa privari durius, ec intolerabilius est , quam multari quolibet stipplicio. Etenim , ut Dei possessio majus bonum est, quam malum sit tolerantia omnis suppliciti ita illius possiessionis privatio in genere-li superat cujuscumque tolerantians stipplicii. Ex quibus consequitur gravius flictati defunctos, vel brevissima beatitudinis mora, quam lustralium flammarum
tormento, tametsi mortalibus, omnia sensu suppliciorum visibilium metientibus,rideatur paradoxum. Quibus ut illud utcumque aperiam, ea I22. sub icio, quae mortalium animos magis fe- Item o rire, de tem nostram velut specula quae- έω ex dam exhibere videntur. Primum enim revocandum est in memoriam pios manes, etsi extra viam ac vitam positi sint, tamen a termino, seu patria adhuc abeta. Etenim coelum nobis patria est, cujus utique cives ipso Stristi sanguine conscripti sumus: & heul quot animae, corporisque miseriis, quot laboribus , ac periculis exposita est vita haec nostra, seu via ad patriam coelestem Qupi homines mea, ve- Iut infrocelloso mari calamitosissimum salutis naufragium aciunt i Cum igiturm deles mortui, hisce discriminibus isti-m , de totam vitae viam emensi eo velim mentius ad patriam anhelant, quopropius ab illa absunt, quis explicet quanto mix- rore iniciantur, quando vindice sustitiae divinae manu Ionge ab ea repelluntur in 'horridam illam Purgatorii regionem, ubi fame, siti, aliisque ingentibus incommodis conficiantur Similis quidem fuit illo rum calamitati fimestissimus Sola Lusitani
65쪽
Ducis in patriam redeuntis cases. Emanues Sosa, qui Diensi praefuerat arci, vir opulentus, & splendidus, ducta in matrimonium Eteonora Garciae Sala, Praetoris Indiae, filia, tactus patriae desiderio , Pressam divitiis rostratam excess- Cocini conscendit. Sequebatur uxor, & parvi liberi, recomitum capita prope sexccnta. Vix .lverant, cum foedo naufragio terrae
allisi, periere ab ipso statim initio Lusitani circiter quadraginta. Reliqui haud semel operti fluctibus, & in diversa raptati, Mincursu scriniorum cruenti, semianimes in sicco vestigia posu-. Tum per infesta Cison incursionibus, &noxiis animantibus o progressi, extrema premum tur inopia, quam denique bestiarum cadavera, & ossa quaelibet igne tota tantisper sustinuere: At sitis, latronumque, ac leo
num metus ohementer exasperavit. De.
nique cum amici Regis male spreto consilio ultra perrexissent, in barbarum Princupem inciderunt, a quo post varias fraudes mstibus Convitiisque per summam persia diam tectis, ac vicis exturbati, ac vestibus exuti sunt. Quo rerum articulo Eteonora generis memor, ac pudoris, Cum pugnis, ac colaphis barbaros ad necem irritasset, denique mariti hortatu, ac deficientibus
viribus absistens, arenis sese insedit: ubi fame miserandum in modum Consumitia cum alacentibus liberis. Ac tandem imse Sosa cum in sylvas pabulandi causa sese penetrasset, a seris laniatur. Sed similis, ut dixi, at longe impar est defunctorum sorti casus hic licet tristissimus. Siquidem ut longum no faciam , quantum patria coelcstis praecellit Lusitaniae, loco, de dignitate: tanto ardentius est defunctorum desiderium Sosae desideris: & quam tb optabilior cst Ambrosia, vitaque Be
torum cibo mortalium ac Vita , tantb
illius fames, ac privatio tristior est fune
Σ3. Verum hujusinodidcfunctorum moeror Ex dinia non parum exacerbatur ex filiorum Dei,
ait filio- qua posscnt dignitate. Nam de illis pra ram Dei. sertim intellige illa: rixi vii estis,D- filii excelsi omnes: licet enim adoptuvi , tamen per mariam Metificantem divinae consortes sunt naturae, & per sing larem Numinis tutelam ab eo statu nunquam excidcnt. Porro multa de Patris aetemi M cstate, bonitate, sapientia, pulchritudine , potcntia, aliisque immensis perfectionibus certa fide perceperunt,' etiam ex ore, ac litteris fratris sui, ac naturalis filii Dei: oppe Unigenitus , quiecti nu Patris , ipse enarravit. Ad haec ut se tanti Patris conspectu dignos praeberent, illius hostes, daemonem, mundum, ac carnem multiplici praelio vicere. Et eccc dum tempus est in illius conspectum, amplexumqtie veniendi, idque ardentis. sinae expetunt, re)iciuntur tanquam ali ni , & velut hostes in teterrimum carce rem conjiciuntur. Qius igitur cum hoc eorum dolore moeror filiorum poterit comparari Absilon certe ob Ammonem fratrom interemptum, conspectu adituque
Regis Davidis interdictias, clini dolorem inde professio ferre amplius nequiret. dixit ad Ioab: Obsecro ut videam faciem Regis: s memor ect iniquitatis mea iniersiai me. Ubi vides illum mortem malle, quam suam limusmodi sortem: sed quanto plus est conspectu Numinis arceri,quari acitu Regis Davidis Neque vero est cur aliquid uspiam quaeramus simile,
nedum compar Fuic amantissimorum filiorum tristitiae, cum nec patres, nec fialios invenire possimus, qui, vel cum aeterno patre, vel cum piis manibus amore pos sint ullo modo comerri.
Porrδ si iidem pii manes Numinis filii,
haredes: hare et quidem Dei, cohar Ethare sides autem Orim. Adeo ut ipse Deus co- caesi. rum haereditas sit, quantus quantus est et
quemadmodum est haereditas Christi, Iu cet dispari modo, ac jure possidenda. Clanigitur illa tanta sit, quanto ejus adeundae oesiderio flagrant haecedes nostri, cum Vudeamus pro terrae poniuncula, tot bella, tot pericula suscipi Etenim satis exploratum est terrarum orbem punctum esse ad firmamentum e & hoc item punctum esse ad Empyrcum. Empyreum autem prae Deo minus esse puncto. Cum igitur desideria crescant, pro rerum, quas optas magnitudine, si quidem persectam earum notitiam assequare, ingens est defunctorum sador adeundae coelestis haereditatis,& illius retardatio possessionis molestissimast, oportet. Repetebat vi. x armis sua regna Conradinus Conradi Imperatoris filius, comite dc adjutore sederico Austriaco, non impari virtute juvene: quam
do bellico Caroli Ducis Andegavensis,
qui illa tenebat, astu victus , unaque cum Federico e fuga retractus cst. Horrcndum dictui Carolus nobilistimos, ac se tisiimos juvenes nulla alia de causa publico in theatro tortoris manu obtruncari
jussit, spectavitque ipse ex edita turri hoc
suae inhumanitatis specimen Omnium Cculis horrendum. Sed longe horribilius est, post factam regni coelestis ac divini jacturam licet temporatum , in oculis omnium defunctorum, qui longc plurimi sunt, certe plures, quM in riuno aliquo osse
66쪽
Patrocinium Defunctorum. LVI. 39
esse possint incolae, moerore pudorcque' confici, prae quo mors ipsa deliciae dici potest. Ias. Venio tantam ad sponsarum nomen , Et stonsa' diguitatemque, postremum fontem la- t Chri chrymarum, quibus fideles animae in illa beatitudinis mora perfunduntur. Constat enim eas Christi cise sponsas, & nos non uno loco dicemus. Constat item statima morte tempus adesse nuptiarum , con-1ugii sacratissimi cum Christo perficiendi. Et ipse sponsus earum unamquamque invitavit lusce verbis: Veni de Libano sponsa mea, veni coronaberis. Et cccc quando morte obita veniunt, gratiae, caetCr,rumque Virtutu ornamentis ad nuptias
coelestes paratae: quando ad castissima sponsi olcula, complexumque aspirantes, dicunt: Osculetur me osculo oris sui: quia . meliora sunt ubera tua vino , fragrautia unguentis optimis, cheui non mod6 ab osculis, complexuque sponsi , sed etiam ab illius conspectu sevcrcarcentur: ncq ue jam illum sponsum, scd iudicem iratum expcriuntur, & vclut ipso indignae, imo& cius inimicae in lamentabile exilium relegantur. O sortem peracerbaml quam tamen uti & alias priores repulsas maxime cxasperat illarum causa. Quaenam
enim illa Z nempe quia nuseri illi, seu peregrini seu Dei filii, seu coeli haeredes, seu animae Christi sponsae a summo illo b
no sese averterunt, ut Brdidae, leviculaeque voluptati, ut lucro rerum terrenarum inani, ut fumo gloriae captando libere va, carent. Quare jam maxime persentiunt hujus carminis Regii veritatem: Verumtamen mani filii bominum, vclut Hebratisgnificantius : Vanitas fili hominum, mendaces mi hominum inflateris , ut decipiant ipsi de vanitate in idipsum, sive ut iterum Hebraei cumulatius, ad ascendendum ipsi de manitate in idipsum. Psal. 6r.
quasi canat Vatcs, filios hominum non mo- db vanitatem esse, ac merum mendacium,
dum appensis velut in judicii statcra, illinc beatitudine, hinc bonis terrenis, illam heus iniquissime his postponunt, sed vanitate ipsa vaniores, ac laviores csse, erae quc illa ascendere, si eadem cum ea bilan
11g. Itaque si cum hac sponsarum nostrarum omnis ingenti tristitia moerorem Polydorae Sm-Iverat m Alexit sponsae composuero, quando lin aerorem se prima nuptiarum nocte pio dolo circumventam clam deseruit, postque ignotus obtento intra paternas aetas tuguriolo stipe victitavit: si huic dolori alios alterius generis adjunxero, sive Sanctae Helenae' Constantini matris, b aviae Crispi Caesaris, cum intellexisset sortissimum illum iuvet nem , castissimumque Iosephum Faustae ejus Novercae pessima fraude a parcnte Consi intino veneno sublatum ; quasi patris torum violare nisus esset, cum conrra
perdita mulier eius pudicitiam tentasset: sive Sancti Eustachii, quando jactura omnium bonorum facta, Theopista primum ejus uxor Nauclcei perfidia illi crepta cst, tum, & duo lus filii in trajectu fluminis urso ac lupo in praedam cesiere: sive Annae Tobiae conjugis, quando filio cum Raphaelo comite itor ingresse coepit fiere, & viro dicere: Baculum senectutis noraiulsi, iransimisim a nobis: ac deinceps eo ultra diem condictum cunctante: Flebat irremediabilibus latomis ,-He bat Heu l Heu mel fili mi, ut quia te misimus peregrinari, lumen oculorum uostrorum; baculum senectutis nostra, suarium vita nostra, spem posteritatis nostra ἐomnia simul in te uno babentes; te non debuimus dimittere a nobis : sve denique alios alioruR dolores cum dolore, do quo
agimus, comparavero, lucernam Soli opposuero , cum & Dci jactura caeterarum rerum jacturam immensum superet, & pii manes ejus jacturae momentum aequissima ance cxpendant, &amor illius, ac desiderium in iis summa sint, &postrenab cau
ΡRius QRAM ulterius progrediamur I27.
visum est nonnulla refellere, quae adversus sententiam Divi Thomae prolatam oblectantur. Nam contra illum tendit
Bonaventura in . dist. 2Ο. art. I. quaest.2.
ubi docet minimam damni poenam, pariter, & sensus, minime graviorem esse maximis huius vitae, cui Bouarminus in haec verba subscribit: Licti enim absentia summi boni ex se generet in amante summam trHIL
tiam, tamen in Purgatorio mitigatur haeipsilia, levatur magna exparte propter certam stem illius boni aequirendia Ista . enim certissima spes adfert incredibile gaudium : quὸ magispropinquat is illis, exilii, tanιὸ magis gaudium eresiit: Itaque solum in inseruo poena damnissummai quia est annexa desperationi. sic Bellata
minus. Verum, ut minor, non magno
pere urget. Etenim facilc quisque conc det tristitiam illam , si certa spe non mitigaretur, supplicia limus vitae omnia supe- naturam. Atqui spes illa nihil obstat, nam
si quid obstaret gravitati poenae damni,
67쪽
paritet levatet dolorem exigueperceptum. Sed unus adhuc scrupulus Lectori exi- 1, 8. Est enim utriusque parratio. Qui fit igiti mendus est. Asseruimus enim superius cirtur, ut pii manes Bellamini sententia gra- pmbabile esse dolorem ab igne lustrali pro-- vissimam omnium poenam ab igne patiam rectum, sensim minui: an eodem modo tuti si ponas tantam esse vim hujus dolo- de tristitia philosophandum est' Sic enim 'ris, ut etsi illius sensus ob eandem spem recte arguit Bella inus: Tanaita, minuatur, tamen adhuc maneat omnium essprope Mem, Met ad is es remissa, ut Met bissimus: idem dicam de tristitiae gra- amphus remitti non possit, hiis autem μυ vitate: videlicet quamvis spe illa remit- nimitur poena, quae plurimum remitti postatur, adhuc tamen manere omnibus hu- sent: sequitur ergo non qua Mi Purga-jus vitae cruciatibus acerbiorem. Sin au- urii poenam eo maiorem maxima butus rem velis spem beatitudinis non conserre, vita poena. Sed quamquam totum id prout dolor ab igne profectus, minus sentia- babile censuerimus, ac modo censeamus,tur, sed ut feratur lenius; idem se iciam non tamen affirmavimus, audassi amus. pro tristitia, utique spe beatitudinis non Deinde ut affirmaremus, discrimen interes leviorem, sed serri pacatius. Et cer- utramque poenam assignari potest, quod th spes illa nec minuit praecipuum tristitiae ex omnium Theologorum sententia ignis oriectum in eo situm, quod quidquid agat, ut instrumentum Dei; plus minusve, est morae, & 3acturae animis sua culta promeritis eorum, quos utit: quare ut est contingat: nec efficit, ut dilatio minus instiumentum ejusdem adgravius aliquos, displiceat: non igitur tristitiam levat. Nec siquos levius affigendos; ita esse potest refert quod spem certam praesertim, non adgravius eosdem principio, levius dei mediocre gaudium naturae sponte conse- ceps assiciendos. Poreb tristitia ex pri- quatur. Cum cnim gaudium illud aliam vatione Dei exorta tam in decursu, quam caulam, aliudve obsectum sortiatur, quam initio idem. & invariabile habet obiectum, tristitia, potest una cum tristitia, sine hu- scilicet privationem visionis beatificae, Mjus decremento consistere: praesertim cum excellentioris gloriae iacturam ex culpam a corpore soluta diversarum affecti prosectam: Et licet principio privationem num capacior sit, non minus, quata ejus illam visionis beatificae respiciat ut diutius mens, atque intelligentia diversatum duraturam, ac deinde ut brevius; privatio Utationum. Certe Suarius non admo- autem diummior acerbiorem nata sit crea- dum abnuit, quin, uti in anima Christi re dolorem, quam brevior, tamen ut re- summum gaudium partis superioris cum cte Suarius , praecipuus quidam moestitiae summo maerore inferioris pariter consti- sensus enasciturex iactura amplioris gloriae, titi ita inpiis manibus fieri creda r. -- quae iactura semper eadem manet. Dein-lim tamen citra miraculum rem Perme dedato non concesse, eo respectu aliqua- ita ut intensissimus quidem sit dolor: sed tenus decrescere posse tristitiam, non cini-Iaetitia moderatior. proptereaquod easpes, tinuis sequitur iis decrescere, ut huius vi- utcumque certa, tamen quamdiu durat, tae molestias maximas adhuc non excedat. ingenti desiderio, dilationique beatimῶ- Praesertim cum etiam ob culpas admissas ius comuncta sit, & quidem ob culpam , omnem modum excedere debere vide atque adeo liquidum gaudium parere non tur, ut postmodum demonstrabitur. possit. Quippe ad liquidum gaudium na- Postremo si quis obiiciat Sanctos Patres turale requiritur, ut tibi nihil triste obvem limbo olim detentos non multum moero--ρὰ ressetur ad maerorem autem etiam summum, ris ex dilatione beatitudinis concepisse , is Limbos cit materia illius gravissima, etsi alia ut patet ex Evangelio; ubi Abrahamus sint, quae delectare alioqui possint. Porro Lazarum consolari perhibet, facilis est ex haec omnia mirifice confirmantur ex I, superius dictis solutio, quod ad tristitiami culatae gravissimo omnium gravem ex absentia alicuius boni hauriem martyrio. Quis enim neget M voluntatis dam requiratur, Ec facultas co bono seuen- illius cum divina majorem fuisse consem di s quae tum deerat Sanctis illis Patribus. sonem, quam quae in piis manibus repe- quia Iytrum generis humani necdum erat tiri queat: & spem certissimam beatae re- solatum, atque adeo nec reserata Regiae surrectionis Christi. ex qua summum gam coelestis ianua) & praeterea ut tua culpadium manare debuisse videtur Et tamen eo bono priveris: quam culpam ab iis ab- constat una cum conformatione illa volun- fuisse pariter constat. Quia si instes extatis . di certissima spe tam optatae matri hac responsone consequi non iam dilatio- resurrectionis filii, plus doloris persensisse nem beatitudinis, sed culpam sontem esse Virginem, quam Mari res omnes: imo, tristitiae, quod Continus,&Dicastillo op- quam animae purgandae Persentiant. ponunt: non aegre occurritur, si dicamus, quemadmodum
68쪽
Patrocinium Defunctorum. Lib.L 41
quemadmodum in damnatis privatio beata ritudinis cum culpa necessarid conjungen- da est, ut tantum pariat dolorem, ita inpiis manibus. Utraque enim simul juncta utrobique unum doloris objectum enicit: adeo ut neque absentiabeatitudinis, scp sita culpa, admodum assiuat, nec culpasne illa jamra tantopere cruciaret. g. D
confertur ea tristitia cum doloribu , quos homines pii ex absentia ejusdem Nummis
percipiunt.1 Q. Os suin δ praetereo maerores, quos Paena iam- ob capitis absentiam mortalibus , , create solet nativa caritas. Mitto ititur rariari insano amores, inianosque dolo res, dignam parentibus progeniem, eo ucque hominesadigere, ut daemonis operam cum animarum interitu adlaibeant ad contuendos vel in speculo illos, quos perdite adamant ,fallendumque importunissimum eorum desiderium. Missos insuper facio illos. quibus absentia sponsi, vel sponse
tabem, rabes autem mortem peperit.
Suffciet mihi aureum Chryseitomi pr
nunciatum, quo moeroris naturalis ire
nium belle exprimit , dum cari amolympiadem ob suum Chrysostomi exblium incredibiliter amictam ita solaturias ror, ait, Drave ominum tormentum est, MLν omnem sermonum vim excedeo,
ac seu plicium omni si nucis, ae cruciatu acerbius. Siquidem , siserem vermem
fum tantὰm, sed etiam mentis, ac perpetuur earnifex, non latus fodiens ,st ammmiris ia factans, perpetua nox. errane a. tem DF, ac prycella, obscura fibris, quavis febra vehementius exurens . O bellum indutiarum expers. Haec ipse, quae satis constat tantum cedere luctui defunctorum , quantum Numinis jactura probe cognita, atque aestimata e dit alterius utcumque cari capitis absentiae, aut Iam M. iii. Ad sacros itaque Numinis amatoresve Item Mor nio, quippe quibus Cum piis manibus ma- Patrum in jor Maus generis inest similitudo. Nota L mis. sunt Adami. Sethi, Enochi, aliorumquo Sanctorum e Limbo Patrum suspiria, linae voce expressa: Grat/issi desiper, , nu-bra suani iustum. aperiatur t/rra, O ge minet Salvatorem. utinam disrumperes caelos, in Ascenderes, &hujusinodi .: quaestoria utique. tristitiam eorumdem indicant : praesertim cum Sapiente teste Pro verb. I3. Spes credissertur, assigat animam, sive ut cst in Haebreo 1 Languor fit, aegritudo cordis. de Patrum aliqui a termille annis Limbo attinerentur. Uetiim eam tristitiam multum levabat, ut diximus , tum quod coelo mai non erat in eorum potestate, pretio Redemptionis humanae necdum persiluto, tum qubd nulla . eorumdem culpa coeli sores occlusa eram: contra quam piis animis accidit, quae, dc
viae torminum, tempusque Cerirendae comtestis haereditatis nactae sunt, & culpa sua
ea excluduntur: unde dolor maximὸ imgraveicir. Antiquos illos Patres sequuntur morta- istiles saneti, quorum, id suo nomine vates Et sanct Regius cerva anhelantis ad aquas similitu. rum mor dine suam explicat sontium aetemorum s taluτη ἡ tim, indeque natam moestitiam. uemadmodum, inquit, desiderat cervus adDutra aquarum, ria desiderat anima mea ad te Deu1. Sitivit anima mea ad Deum fontem vιvum, quando veniam, apparo 'bo ante faciem Domini Fureunt mihi Ia- coma mea panes die, ac nocte, dum die tur quosi die, ubi est Delusus, i Eci sitim
Sandiori .en moerorem. Et alias: inare, , ait, tristis es anima mea, e quare contumbas me Spera in Deo: quoniam adhuc uini bor illi saturare vuhuymei, in Dos meus: Et a dias: Deus, Deus meus, ad te is te multo, sitivis in te anima mea, quam multipliciter tibi caro mea. In terra ae sersa, in invia, inaquosa ,sicin San. m apparui tibi. ut viderem virtutem tuam, Ergloriam tuam. Nempe ut acriter sitienti durum est, in isto arido de invio do prehensum colet ita vitis Sancis in hoc
Verum Gentium Apostolus suo pariter, 131. .ac Sanctorum nomine easdem angustias il- s. pari, O lusuius exprimit, dum ait: Infelix go ho- Hammmo quit me tiberabit de corpore mortis huius
Rom. 7. nimirum corpus animae carcerem
esse insinuat s e tristem, de horrendum;
vel cliam esse tellum cadaVer , dum corripus mortis, seu mortuum vocat, unde praestetore, de horrore exilira animus vehementer exoptet. Quid λ quod aliti des
rem ejusmodi parturientis doloribus comparat. Sic enim ait Rom. 8.omnis creatura ingemiscit. parturit usque a se, non solum Autem tua, sed e nos ipsiprimitias Spiritus harinus, in infiintra nostemimur: scilicet velut ex di cili puerperio, adoptionem suorum exspe- ctanter redemptionem corporis nostri. Quare Augustinus alludens ad illud Qusdem Pa
69쪽
Christo: affirmat tomo 9. tractatu'. in . ipsi caritati odiosis, &intolerandus est. Joannis nonnullos esse qui cum patientia caritas cum coelo plane exulet, ubi moriantur, nonnullos qui cum ea vivant. propter summi boni clarum intuitum suas Ac tum, ait, Apostolum patienter omnes vires, suumque exerit ardorem. 'miυentem, idea, cum patient a hic non Scilicet viri Sancti ea incensi, & vehemen-
amare vitam, sed tolerare, disseisi enim, ter aspirant in coelum, & illius desiderium Us Irim multo magis optimum. aegerrime ferunt. Quos inter patientes, & faeliciter miseros. Sed posterior eius rei causa, etsi ab. ista Sanctus Joannes Evangelista, jam senex priore profluat, est tamen ad ingeneram μ' toricum retulit illa Christi: cito dam moestitiam essicacior. In eo porro fulaicit: Veni Domine JESU, Amen. consistit, quod iidem Dei amici caritatis
Gregorius item Nazianzenus, Domine, impulsu silmmopere oderint culpam om- ait, Iolυe hanc tunicam mihi adeὸgravem: nem, quippe Deo inimicam; letlialem v ιeviorem concede. Vinccntius autem C, ro maxime, quod a Deo animam sponterata, Socictatis IESU lumen, mortis do avellat, & quidem dissidio sempiterno.
sidcrio, moeroreque ex ejus mora manam Cum ergo vita mortalis culpae etiam momte contabuisset, nisi solatio fuisset Num, tali semper exposita sit, & fieouentibusnis voluntas, manero illum in exilio iuben- levioribus noxis necessitate quadam c*ntis. Et sine quot momentis a coeli posses- quinetur , nimirum vitam pariter odEre
sone retardabatur, toties eiusdem iactu- Sanm, & ambiunt mortem, tot peric ram facere videbatur. Et crat hic com lorum, noxarumque immunem. Necdust. vis animi illius sensus, quem non raro cas longiore vita merita cumulari, iusque1bciis prodebat, nisi vitae huic praesentis ad ampliorem in coelo gloriam acquiri, Ialsum ab amore Numinis suppeteret, at- atque adebad puriorem, ardentioremquequo a studio illius Moriae, illam morte ipsi & quidem perennem Numinis amorem. intolerabiliorem tore. Denique ita con- Sat enim norunt minimam supremae illius stituta crat Sancta Theresia, ut prae Sponsi Maiestatis iniuriam, vellerissimo peccato sui coram intuendi desiderio vitam pro inflictam, nullo vel Caelitum omium ho-
acerba morte, mortem pro Vita haberet: nore, amoreve quantumvis aeterno, C
adeo grave illi erat ab civi conspectu, am- pensari posse: tantum abest, ut suo, licet plexuque vel tantisper retardari. Sed quis castissimo in coelis amote, quem longior disertius, pleniusque hunc sensum expri- vita compararet, plurimas , quibus o mat, quam mellifluus Bernatam. Hic noxia est, noxas compensare possint. D enim Serm. 3 . in Cantica: Θ -- Hir n iis probe intelligunt omnem Dei iniu- semel a Deo is intimi : quddi lum inquis ero Dei personae infinitamdignitatem, -- faciem eius semper, talis anima, nescio an ni rerum conditarum bono, quod & in ipsam gelannam ad tempus experiri horri- piis operibus, laudεque, & amore Nubilius, parnausisque ducat, quam postsφi- minis positum est, nec potest non fini nritualis studii huius, gustatam semel sum & limitatum esse, longe pluris aestimanismitatem, exire denuὸ ad secebras. velpo- dum. Atque liac etiam causa Vincentius itala molemas carnis. Audi enim homanem ille Carata ad coelum anhelabat; eadem expertum. qua loquitur. Bonin ei, inquit, Soluellus ex eadem Societate J ESU ad Nominesterantibus in te, anima quarenti martyrium se animabat. Eadem Ildephonte. Audi: atium similem huic. Tiu sa de Luna, Comestabilis Castellae filia ,
dixit cor meum et exqui ιι te facies mea, virgo perquatare osa, cummortis tem- faciem tuam vomine requissum. pus imminere animadverteret, test om-Cujus molestiae magnitudo cx causa il- ne a S.Maria, clamare coepit uni e Sanctilius potissimum innotescet. Quam ego monialibus ex intima laetitia: Benedictus duplicem comperio. Prior est, quam ha- mus: En ecce diem extremum, quo ductenus non semel insinuavimus, quod amo- sa Numinis obnoxia ero. ris proprium sit amantem in rem amatam Caeterum si diuturnitas in hoc vitae exi- 136. transdere, quantum licer, atque adeo ad lio sanetis hominibus adeo gravis, &acer r SMaristissimum cum eo nexum impellere. At- ba est, pus manibus mihi sui motam mul mqui animus hac invita, non nisi vi viam si- to acerbiorem esse necesse est. Siquidem bi facit per phantasinatum nubila, ad Nu- ur superius ostendimus, quamvis illi cum aisum. . minis contemplationem, eamque calidia his amore summaturali ccclestium certare semper immistam. Hinc autem fit, ut possint, ccdunt tamen eorum desiderio.
amor, notitiae proles, matrem imitatus, Deinde etsi languor amoris viventium calentus Lepe sit, manguidus, qui languor ritati invisis, &molestus est, etiam tamen coeli
70쪽
Patrocinium Defunctorum. Lib.L. 43
coeli desiderium in eis remittit, ac proinde& tristitiam ex eo desiderio alioqui man, turam. Praeterea licet peccandi pericula vitam, cui implicita limi, efficiant odiosam, quod peccatum adco Numini sitim juriosum, tamen Mus amaritudinem lenit ejusdem Numinis voluntas, ut in istiusmodi pcriculis vcrsentur. Et quemadmodum Deus mundum condore constituit, tametsi praescius innumcrabilium, graviosmarumque noxarum , seu ab improbis geniis, seu ab hominibus tota retrb aeterianitate committendarum ; ita pios mortales solatur, quod etsi divina mens omnes eorum culpas praeviderit, ipsos tamen vi- Vere voluerit; maxime , quod ex illarum
condonatione par injuriae Deo factae gloria Numinis emorescat. Deinde insitum naturae vivendi desidcrium omnem illam vim tristitiae Sanctorum, velint nolint, nec parum, & facilc frangit. Ex quibus manifestum fit tristitiam piorum manium ex sola exilii sui mora perceptum, sine con
confertur idem dolor cum dolore 'Beata Virgini
I37. , O M PON EN DA nunc igitur cum do- Maeror D. lore Immaculatae Deiparae. Porro
Metenis. illius magnitudo expendi potest primum cx Sanctorum Patrum sententiis. Atquc Anselmus quidcm dc Excel. Virginis C. I. illam alloquens: mrὸ, ait, portra=fisa τι- mam tuam doloris gladius, qui tibi amarior fuit doloribus cui vis corporea pastionis. Quin imo usque cis assurgit, ut codcin loco affirmet, quidquid crudelitatis inflictum est corporibus Martyrum , leve fui s. se, aut potius nihil, comparatione ipsius assionis. Bernardinus vero admirabilemaoc in gcnere sententiam dixit Tomo r.
Serm. 6 I. art. 3. cap. 2. Tantus, inquit,
fuit dolor Virginis , ut si omnes in cre turas quae pati possunt, divideretur, o nos subito perirent. Cui aperte consequens cst tantum doloris Quinuisse Dei- param, quantum sustineret: qui omnium animantium, hominiamque mortiferos dolores, mortesque unus patercture quod sane est admirabilc. 38. Causae autem tantae acerbitatis proferri Causa a- possunt, partim quod animus doloris ca-c bisatis, pacior sit, quam corpus, cujus sensum in-sblita vis doloris obtundit, partim quod Virpinis amor omnium hominum, Ang
lorumque amores vinceret, unde erumpere oportuit ingentem dc Christi adeo dialecti cruciatibus dolorem; praesertim cum eum ipsa . Gusque dignitatem ponitius, quis caeteri omnes, cognoscerct: pa tim tormcntorum Christi immensitas quaedam, quae Cor tenerrimae, optimaeque M tris eodem, quo Christi corpus, animumque ictu configcbat, partim Virginei doloris diuturnitas, ait m ab annunciata verbi Incarnatione, usque ad finem vitae Marianae, partim & maximo atrocissimae inauriae Divinitati Christi inflictae, infligendaeque peccatis mortalium, eorumque secutura exinde aeterni carceris supplicia. Ut autem ad collationem propositam 339- propius accedamus, procodamusque dita Cmfert
stinctius, duplex observandum est doloris
Mariani objectum in uno Christo reper-:
tum, duplex scilicet ejusdem Redemptoris dolor, prior corporis, posterior animi. Nunc itaque aio, Immaculatam Deiparam
non tantum tristitiae Concepisse ex con-lcmplatione, aut intuitu cruciatuum corporis Christo, quantum pii manes perci, piunt cx retardatione visionis beatificae sua culpa dilatae. Etenim non plus Matri doloris pepercre cruciatus illi, quari filio iut satis liquido patet. . Atqui filio, ac ,
Redemptori nostro non fuere acerbiores purgantibus cruciamentis , ut patet ex Divo Thomas. p. quaest 46. art. 6. De posteriore dolore videtur aliter sentiendum. Nam injuria in Divinitatem Et profer . illata, item plurimorum damnatio ad or-tur. cum , scilicci immense ma)us malum est lcmporaria caelestis haereditatis privatione.
aemadmodum igitur Christo longe amplius doloris inussit illa injuria, damnatioque, quis piis manibus sua retardatio rita & Dciparae. Cum , & ipsa Herois sa- pientissima magnitudini mali dolorem adaequare vellet, de vero posset. Ut enim Deus Opt. Max. Marrcm voluit plus animo capere divini amoris, quam caelites Omnes, ac mortales: ita, & ingentis doloris pectus capax illi dedit, praesertim cum etiam Martyrum Reginam esse vellet, quae gloria non satis illi congruu tribueretur, ni fi cordis ejus , ut loquitur :Bcisardus, catera maruria doloris ace bitate vinceret. Atque hoc respectu r
tυm esse potest Anselmi illud effatum rauidquid crudelitas in Marures exprom- nil, nihil esse ad Virginis dolores. Nam
omne illud malum poenae, malumque cre turae , & breve quidem fuit, atque adeo
natum non erat tantopere illos cruciare,
ut Virginem, peccatum quod Dei ma- .lum est ac proinde certa ratione infini- . tum in ut item damnatio ad cruciatus imF x gentes,