장음표시 사용
91쪽
prdpter illum, propter amorem, inquam, divinum, dulce est nomen patris, filii, sponsie: Est item pretiosissimus, quia, qtueor divinum sibi obstrictrum tenet, cun eius attributa, ac perfectiones sibi eodem
vinculo obligatas attinet. 2o . Ex quibus omnibus nemo non videt re-hu, itaque jessionem illam rei tam excellentis, tam- γο- que pretiosae, homini fide divina, ration que praedito, probrosissimam esse. Cum enim gratiam, gratiaeque augmentum, &quaerere, & admittere optabilissimum, ac laudabilissimum sit et repudiare, non pintest non esse turpissimum. Nam Philosephorum scitum est, ex contrariis contraria consequi. Et sane in gratiae repudiatione inest aliquis illius, imo,&Numinis eam offerentis, contemptus. Gratiae quidem, propterea quod rem omnium augustissimam, & praestantissimam homo tam ii non aestimat, quanti abjectissimas mundi quisquilias, quas utique magno labore, gratiam vix levi vult mercari. Numinis autem despessio inde promanat, quoniam, qui donum tantum ac tale re)icit, dunat
tem contemnere censetur. Etenim quemadmodum honoris excellcntia a persona honorantis petenda est, ita & doni, quod honoris habet rationem, pretium a dignitate dantis promanac. Et ita moribus h minum comparatum est , ut torques ac bullae a Regibus donatae, etsi per se non admodum pretiosae, maximi aes,mentur. Sicut ergo qui Regis donum vilipenderet, paritet esus dignitatem haberet contem' tui, ita qui gratiam summum Dei donum
ao S. Atqui Numinis contemptus, quis piis Des inii manibus gravis, & luctuosus est, cum iam ω με illius amore magis,quam purgantibus flam- .i ' . mis ardeanti Et praesertim, quod tum mi-
fata. Mipici debuisset, quando tam opta
bili beneficio costiscere moliebatur. Sedec hic dolor, de ejus contempliis indignitas ingravescit cxco , qudd repudiatio augmenti gratiae, est repudiatio augmenti charitatis in nos divinae, cum in omni beneficio primum donorum sit amor. Αt amorum invinum vil ndere, est vilipendere amorem Dei in scipsum: nam ex eo amor in nos divinus profluit. Est etiam vili pendcre attributa omnia divina, cum haec
amori quodammodo subiecta sint. Est denique vilipendere turpiter totum ipsium Deum, quoniam ut in homine pulcherrimum omnium est cor bonum, amorque recti: sie in Deo pulcherrimum est, bonitas, aqua quidquid in Deo est. liabet, quod bonum sit, & laudandum. Can tum augetur insuper cita di contemptus, atque adeb moestitia piorum mamum,
quia qui gratiam sanctificantem piis o
ribus cumulare negligit, vittutes infusas supematurales, Fidem, Spem, & ut diximus . Charitatem, pariterque morales, Prudentiam, Iustitiam, Temperantiam, Fortitudinem, dona quoque Spiritus Sancti, quae vel sunt virtutes ipsae longo usu corroboratae, vel potius singulares ad vi tutum exercitium gratiae actuales parvi facere, & in aeternun3 quidem reficere cenissetur, quoniam omnia illa vel infundi cum gratia, vel crescere solita sunt. Postremo quae illa vesania est , quam pudenda,
cum homo naturae spolite, hominis, imo bestiarum amore gaud cari eumque Excitare , S: amplificare studeat, negligere ac repudiare augmentum amoris in te divinit Quamobrem cum esusmodi indignitas defunctis longe, quam nobis manifestior sit, inscut exaltanιur caeli a rares,
sic cogitationes corum a cogitationibus nostris, quantus inde pudor, quantus d Ior eos obruit lSed uterque ille luculentius patebit, si Los. rei livius indignitas sigillatim ex reJem --cνesilne effectuum gratiae spinetur. Quod ex effecis' enim ad primum attinet, ct si quisbc. stus isse sit filius Dei, tamen intor ejusmodi filios immensum discrinien est. Nam ambigi non potest, quin alii ab aliis magis distent, quam Caesarum, Regumquc filii, ab hominum de populi vulgo liberis: nec
minus certum, quoslibet nostrum, si gratiis actualibus, ut integrum est, uteremur, si sanctificante numquam excideremus,
ad aliquem sanctitatis gradum evectum iri, tametsi numquam ad cxcelsum illum , quem aliqui Sancti singulari praerogativa. ungularibusqueauxiliis adepti sunt.Quem- admodum nec testudo, aut limax tantum spatii toto viri suae tcmpore conficere rependo poterit, quantum eques una diecula currendo. Certe quispiam ex Italis Societatis IESU laicus iam vita functus Neapoli renuntiavit medico cuidam, tanto se in coeli regno Philippo II. Hispaniarum Rege esse excelsiore gradu ,. quant Putippus ipsum in orbe terrarum anteibat.
Ita P. Paulus Ban in solitiidine Philagiae. Et satis constat plurimos, si excussissent pigritiam , & pro viribus egissent, non minore intervallo seipsis superiores , gratioresque Des filios fuisse futuros. Id vero, quam piis manibus dolendum est i quis enim probrosum l Nam si dum Claudius Imperator Neronem privignum, Nerva senio pressus Traianum, Hadrianus Com- emodum verum, IustinusJustinianum filium sororis adoptavit in filium, adoptionem illire stillant,
92쪽
Patrocinium Defunctorum. Lib. L 6s
recusassent, & ab hominibus de trivio securassent adlegi, quot ludibriis, ac stom- maribus filiisent concisi Attamen inter filium Caesaris, ac Dei, qua tum intercst quam ergo piis manibus pudendum repudiasse excelsum inter filios Dei gradum, plebeio in statu per ignaviam Jacuisse ,
nec damnum hoc reparare possc in aetcr- num i nempe longe turpius, ac tristius est,
quam Regis filio excidere imperio, & f, milia Regia, & inuecbcium ordinem re .digi. 1io. Iam dicam de sponse Numitii, D functis dimitate e Pariter enim de illa disputare
quampro- licci, tantum intercise inteream dignit, irosum re- tem Sponsae divinae, quam anima nostrare se v - accurata sui custodia, lii 'dioque Numiniss demerendi, consequi potuisset, & illam, consequetur, quantum interest, inter sponsam Regis, &sservam. Cum c go dedecus inter mortes cs intolerabile esset, nuptias Regis, postliabuisse nuptiis mancipii, dici non potest quantopere pudeat defuncti animam rcspuisse arctiorem eum Deo necessitudincm, & mancipii instar illi serviisse: praescrtim cum Qui ha direjectus. in Numinis in uriam cederet, quod perspectum sit hominum usu, atque indignatione, quae saepe ad furorem utque desaeviit, nihil gravius accidcre hujui in di repudiatione. Novimus Agnetes, Ag thas, Lucias, aliasque nobilissimas, &plurimas puellas per Omnc lupplicii genus morti datas,qubd procos repulissent. Hanc enim repulsam ascribebant illi insuriae, suique despcctioni, Musque impatientia, su-roreque perciti innocentissimas virgines de Christiana Fide adJudices defcrebant. Quis igitur esse potest Numinis sensus, cum sitas nuptias turpiter Iici animadvertit: postquam, in Sanctae Gcri rudi significavit, per filium suum JESUM in terras
legatum annorum spatio non aliud egit, quam ut castissimum animarum connubium obtineret, nihilque etiamnum molitur, quam ut hujus voti fiat aliquando pa ticeps. Ipsae vero animae resectionis sitae conscientia, quam dire cruciantur, dum liaec apud se reputant dies no que , nec possunt non reputaret sed quanto torquemur durius, dum adulteria sua spiritalia, divortiaque cogitant, dum sterilitatem expendunt illae, inquam , animae. per quas stabat plurimorum, ac clarissimorum Dei filiorum matres esse, nisi rebus creatis per nefas adhaerer maluis leni l Itaque huc
spectat illud amarissimum Numinis iussicium apud vatem EZechielem c. 23. Qua oblita et mes, in proiecisti me pois corpus tuum: tu quoqueporta ferui tu , ins meationes tuas , id est, poena sceleris, at que huiusmodi fornicationum spiritu, lium perserenda tibi est, vel teipsa, sce
Confertur hae repuIIa cum aliis reput LITTO nunc de amicitiae divinae re-ἰςcti ne dicere, sive quia proxi me ' superius paucis illam attigi, sive quia liaeclumcrum, ut turpitudo, qua de agimus, favita -- pudorquz, ac dolor ex ea cnatus innotes- sibi Regina cat. Quoniam tamen magis animos ferire solent res cum aliis compositae , quam
simpliciter propositae, prodeat primum in medium Regina Vasthi, de intulicissimam
suam tortem, summamque infamiam tacita deficat; nec cnim idonea tanto luctui verba inveniri queunt. Desponsa crat AL. suero Regi potentillimo . qui regnavit ab Iniua Wque ad Ag tbιopiam super centum septem provincias. Evenit porro aliquando, ut ab illo iuberetur in ornatu regio illi se sillere , nempe ad ipsius eximium decorem cunctis populis tibi subiectis in regio convivio ostentandam.
tempsit, unde iratus Rex, πιmιo furore sincensus . interrogavιι Sapientes, qui ex more reio semper ei eram ι cuisementια Regina Vasta subiaceret, qua Assueri R Ps ιmperium, quod per Eunucbos manda verat, facere noluιsset, respouvitqίe Mamucham audiente Res , atque Trincip/buni
omnet populos ac Principes , qui sunt in cun tis provinciis Reras Asueri. medietur enιm sermo ad omnes m uberes, ut contemnant viros suos. QAid denique e Si tibi placet , inquit, eg eaeratur edictum a facie tua, er Icrιbiatur iuxta te m Persarum , atque Medorum . quam prateriri issicitum est, ut nequaquam ultra inmiimediatur ad R Iem ; sed regnum esus aiatera, qua melior es, a te piat. bor iuomne, quod Iatissimum est , provinciarum tuarum divulgetur imperium, em cuncta
uxores tam maiorum , quam manorum δε- ferant maritis suis honorem. Placuit con-
gediae catastrophe, haec misera sors Reginae potentissimae, repudiari primum, tum repudii eius causam vastissimo illo imperio divulgari cum infamia ingenti, adeo ut Assuetus ipse ira sedata infaelicitat cm tantam miseraretur.
Sed quanto defunctis calamitosius est e praecello gratiae gloriaeque, ac Sponsaei divinae
93쪽
ἐδdivinae gradu, quem asscqui licebat, deturbari ad inlinunia, q. iam c sponsar Rc cis Astiteri . ac Reginae ccllitudine mero inplabcium ; cum gloria omnis humana coelesti vcl min n. ae nimium quantum cOD Cc-
dat i quam o probrosius illud aiuinae ingratae repudium toti oliin mundo divulgandum, &iam Numini, Angelisque vile notum , quam rcgno Assueri Equidem plus vcrecundiae arbitror inuri piis manibus, vel inuri possc ex eo capite , quam pluribus eiulmodi Reginis ex pari abiectione, cui tamen moriem crudelem haud dubie prae
Veniat nunc in contentionem Antipator
Herodis Infanticidae filius, mali scilicci
corvi malum ovum. Hic cum Mariamnae,
duorumque eius filiorum Alexandri, &Aristobuli caedem pessimis dolis, ac criminationibus machinatus esset , ut per Machabatae Gentis ruinam ad Iudeae regnum grassaretur, cumque iam Herodis haeres ultimis tabulis scriptus esset, parentis Vitam, serius voto suo viventis, Vcncno arpetiit. Convictus deinde parricidii attemtati , aliarumque intandarum caedium, in custodiam datur. Intcrca Herodes senio, morbisque fessus properabat ad mortem, nec minus Antipatcr, etsi clausus, & damnatus, aspirabat ad regnum. Qesare cust dem carceris, qua promissis, qua minis urgeist, liberum ut evadere quantocyus sineret. Q res cum ad Horodem a custode delata esset, ille sustissimo in parricidam furore, exiguum quod erat vitae, &prope supremum spiritum exhauricns, Antipatrum necari sussit. Atque hic exbtus fuit ambitionis cruentae, ed truculentior , quo iam spe regnum praeceperat, quando vita pariter , & regno exutus est. Verum nec ista calamitas componi digna est cum piorum manium, quam tractamus,
miseria, quando necJudaeae regnum quidquam est ad dignitatem, unde illi proptericordiam excidunt, S nex propcrata longe dulcior est diuturna, ingentique ins mia, imo parricidii, totque caedium reo, ac conscicntiis cruciato, vita suavior esse debebat.
Verum haud scio, an quidquam hoc in genere contigerit, quod probrum S. Hommisidae ob c hristianam fidM illatum aequare possit Erat Hormisdas clarissima inter Persas familia , Regi proximus , &rerum ge starum gloria perillustris, quando
Rex furore in Christianos percitus, ut aliis
terrorem incuteret , eum primum aula amovet, tum bonis exuit, eaque ejus famulo donat: exinde virum tantum camelos regios curare subci. Satisnet minime satis, quin hactenus jocus, & ludus. Endcdecus de docorum. Hocinissiae uxor famulo illi, nec repugnans datur tu sponsuri, neque tamen illic sistitur. Quid vero addi potest ad dedecus λ id nempe,Ho miseΜ Gulo, & uxori infidae, liberisque. suamet in familia, ac domo mancipii instar servit. O probrum inauditumi & tamen infamia piorum manium longe tolerabilius est. Nam fieri ex con;uge conJugis δέ
servi famulum; lapsus quidem, & abiectio summa est, sed ab humana dignitate, quae revera semper a ecta est. At pii manes e divinae Sponsae sublimissimo gradu in in- 'fimum se ruisse plangunt. Deinde sidevcra gloria agitur. fidci causa totum hoc.
S. Hormisdae plobrum fecit gloriosissimum: at causa deprcssionis defunctorum, deprcssione ipsa probrosior est.
Exponitur Histatim trinitiapio.
ET si noxae piorum manium . Vel ante a. rvobitum si mortiferae, vel si veniales in Memoxia
obitu, aut post obitum revera doleantur, criminum tamen earum turpitudo utcumque praeterita, eos cruciare non desinit, quamdiu expiatorio carcere attinentur. Etenim
tamdiu puniri pcrspectum est : poena autem quaedam exprobratio est turpitudinis culpae, ac proinde quamdiu poena manet, exprobratio ista maneat , necesse est. umigitur, ut fide certum est, condonalia, deletaque culpa, poena lucnda manere possi ac lblita sit, praeterita turpitudo culpae pios manes excruciare potest. Porro tristitia illa manes gravius, quam mortales aflici, duobus maxime ex capitibus liquet, notitia , de amore. Siquidcm perspectum est notitiam, sive criminum recordationem, quatenus ab imaginatrice seiungitur, estque mentis propria , in mente ipsa proxime insidere, atque adeb spiritalem esse ut de mens & nesciam corrumpi. Constat itaque criminum anteactae vitae reco dationem , ab obitu residere in anima: de quidem puriorem, certioremque , quoniam a phantalmatis illam velut obnubialantibus , est libera. Verum esto, fac perire cum vita rerum praetcritae vitae mem riam : certe quidem singulorum criminum exacti stimum a morte examen, sive
clarissima, persectissimaque eorum imagb,
94쪽
Patrocinium Defunctorum. Lib. I 67
menti vita funeri objecta in eo permanet. Quam vero viva sit, & clara , plus nimio patet, quod animus corpore solutus, in operatione sua a pirantasmatibus minime pendeat, ac proinde res ipsas pcr se proxime, prout pcrue sunt, inspiciat , spirituum initar. carumque essentiam penitissime' cognoscat. Ex quo consequitur quemlibet e piis manibus clarius , certius, ampliusque rerum naturas p rvadere, quam Aristoteles, ac Platones, aliaque porrcnta ingeniorum: di tamen lumini illi nativo accedit fidci iam expeditissimae lumen, accedunt dona sapientiae, scientiae, aliaque Spiritus Sancti propriai quare nihil abest quin animus. EU Numinis Maiestatem , te peccari turpitudinem longe quam mo
tales cluius pervideat, atque inde infandum dolorem percipiat. ai quidem eo
gravius in illos saevit, quod laeviat continenter, nequc ullo unquam temporis puncto interrumpatur.
1iς. Etenim in lix illa cognitio turpitudi-
Seu perque nis scelerum , si mper animo obvcructur,
obias rur. neccsse cst. diximus enim prius defuncti
mentem nulla tormentorum vi interturbari r & veth non est cur ea notitia hoc potius momento maneat , animamquc sedicet, quam illor praesertim chim semper eadem mancat causa fodicandi: siquidem ad rationem utriusque poenae, sive sensus,& damni pertinet, mcmoria causae cursu beatur. Nam supplicium quodlibet ebdolentius se itur, qu bd illius Ciuia infamis sit. & homine indigna : contra v ro Excauis honestate non modicum patienti stalatium accedit, ut constat Martyribus accessisse. Jam subtractio conspectus divini non graviter eos assicit, qui nullam ei causam dedere, quod in Patribus veteris testamenti Limbo detentis satis notum est. Quod igitur vela ementissime torquear d functos inde cxistit, quod illius causa tu pis, omninoque rationi adversa sit. Quare' cum privatio illa, utpote poena e sientialis
continenter excruciet, Criminum memoriam semper animo defunctorum Obvct- siti necesse est. Alterum tristitiae caput est amor Dei, Periara qui, ut etiam alias diximus, &blevi dicero quent n us inpiis manibus silmmus est: non quod βηζεν habitualis ipfa charitas, ullum post mo Icm au mentum accipiat, sed quod vim
suam exerat totam , atque, ut aiunt, EX
tota latitudine habitus operetur. Cum igitur amor mensura doloris si, pudorisque ob Numen offensum, ex summo illius amore tristitiam summam in desunctis' enasci convincitur. Porro peccati turpitudo triplici ex capite sese prodit, atque aestimanda est. Priumum ex ipsius essentia . quatenus scilicet ostenti Numinis, de iniuria est, deinde ex quibus dam Musidem proprie ratibus , ut scholae loquuntur . quatenus si mortale, continuo Christicidium. ac Deicidium est; denique ex illius effectis, quae post enumerabimus. g. i.
hemadmodum peccati turpitudo pios
niunt, ut sit insuria Deo facta, seu Dei Dri injuria ostensa. Cum enim omni peccato divi- giari milnae legi repugnetur, violata lege, Legist, malum. tor ipse divinus laeditur, atque offenditur: quippe quod perinde habeatur, atque si jus, ac potestas leges serendi penes eum non esset: Est autem iniuria Numini facta gravissimum malorum, quae possunt e cogitari. Enimvero Numinis malum est. ut alias quoque diximus, supremae , inquam, Mase statis, cui caetera, quae sunt,
quae suere, &crunt, aut esse queunt, collata, teste veritate, aut situlae estu gutta
reliqua sunt, aut pulvisculus stateram minime inflectens, aut potius nilii l. Porro insuria proportionc pctibnae, quae violatur, crescit, quemadmodum honor pro dignitate illius, qui honorem exhibet. Cum igitur infinita sit divina Maaestas. quae laeditur , iniuria illi facta, immensitatem
quamdam sortitur, atque adeo malum estim mcnsum. Et cum cadem Majestas nimium quantum exsuperet omnes res conditas, etiam rationis, malique capa S , illius malum , caetera omnia, etsi gravisi ma mala. immenso intervallo excedit. Quamobrcm gravissime dolet piis ma- 11'.
nibus id se mali Deo intulisse. Et, si Cata DUMI., est Ambrosii sententia in vatem Micheam: Nudum dolorem maiorem eo es, eati mucrone vulnerat conscientiam, in illis maxime rata est. Certe idem illis gravius dolet, quam omnem illam fecisse iacturam visionis, amorisque beatifici, quam hactenus exposuimus, quippe quod haec ipsorum tantummodo malum sit. Imo accrbius eos torquere nata est ea Ibi OD sensi, quam ultrices illae flammae, seu pu gatorii, seu Orci, quoniam & hae malum uini creaturae 1 & re ipsa ita tot queret, nisi divina providentia Numinis, magnitudini mali dolorem adaeqliari nollet, ne anima unica, eaque minimum rea , longe plus toleret supplicii, quam omnes damnatae,
95쪽
patitcrque daemones ab igne, coelique iactura patiuntur; quod misericordiae divinae
22o. Si autem quaelibet noxa, etiam levissi- Mortifera nia, tam gravis est pus manibus, quam inculpa - fandis modis afflictat eos mortiferat Haec xme PN divinam legem sub poena summae ac si divinae indignationis, aeternaeque damna tionis latam violat, ac proinde Deum, divinaque omnia attributa graviter vilipendit. Nam bonitatem quidem despicit,' quod reus illius omni bonitatis fructu in
aeternum se abdicet. Est enim mortifera noxa Musmodi, ut hominem omni beneficio , gratiaque indignum efficiat, neque allicr tamen, quam mora, summinue grvria, & velut per miraculum possit reparari. Pulchritudini quoque conitaria est, quia turpitudo est summa, rcsque conditas turpes & abjectas illi postponit. Sapientiae
etiam adversatur, quia ab aeterno constitutum illius ordinem perturbat. Insupermisericordiae, quia ea ad peccandum abutitur. Adliae divinae potentiae inimica est, quod eam , ad designanda, perpetrandaque scelera detorqueat. Item immensitati, quod praesente, spcctanteque Deo
peccare non reformidet: mitto caetera
illo loco edisserenda. 22I. Cum igitur omnis ea peccati malitia pi
- -maxime, quod in judicio particulari , μηπεμ dubie a ChristoJqdice fuerit illis gravitor exprobrata, dici non potest, neque sane excogitari, quam incomparabili pudore , di ingenti dolore eos assiduo fodicet.. Enimverbliuic potissimum tempori quadrat illa vaticinatio Nahum cap. 3. Ecce ego ad te, dicit Dominus exercituum ,
oHendam gentιbus nuritatem tuam,
regnis ignominiam tua , in proiiciam sv .
per te abominationes: in confumeliis te afficiam; in ponam te in exemplum. Certe aut universi mnes, qui gentem, seu populum multitudinc vel aequatit, vel sup rant, criminum alicnorum conscii sunt, unde singulis inuritur pudor accrbissimus; aut cisi non sunt conscii, tamen criminum suorum quisque assidua memoria lancinatur, sibique est pro theatro, atque unive
sa gente, & quod impii horrore aspeetias
suprensi Iudicis clamaturi sunt montibus, Cadite super nos, E costibus, Cooperite nos, idem quisque illorum merito clamet. Ets Basilio aut hore orat Σ3. de Iudicio: Fom gravior, quam tenebra ,-ignis a ternus hic damnatorum pudor erit, ut numquam non bb oculos habeant scelerata vita minuta, tamquam inevitabilis alicuius Iactura; ausim dicere lustrales ipsas flammas, piis manibus minus pudore ciso acerbas. Certe nullum unquam malum vidit haec mortalitas, quod illi possit aequiparari.
Etenim nihil tam tetrum in morbis, at- 222.
que ulceribus, nihil tam turpe in monstris, ob peccati nihil in probris humanis tam horribile, turpitudi quod peccati vel levissimi turpitudine, atque horrore non vincatur. Qinppe nihil est alteri tam dissentaneum, quam animae rationis compoti,& infimae, supremam M jestatem laedere. Adde caeteras turpitudines intra naturam consistere, hanc verb 'ordinis superioris, ac supra naturae limites esse.
Pone tibi ante oculos Celsi cujusdam infandum probrum, qui cum in Africa pro- Omni alia clamari se Caesarem jussisset, Gali cni Imperatoris auspiciis, & Vibii Palsi cni Ducis
virtute victus, canibus vorandus traditus
est, indequc a populo, Galieni amore , & Celsi odio , effigies Mus suspensa patibulo. Pone Phocam Imperatorem ab H raclio superatum, dextera, & pedibus praecisis. cute dorso detracta, exsectis vcrcndis , & hastae affixis, capite amputato, rCliquo corpore in forum boarium per contumeliam tracto, atque in ignem conjccto, pipit'diosae vitae actum ultimum peragerc. Totum hoc dedecus, atque infamia vix umbra est infamiae unius unicae ex piis manibus animae. Imo si in unum hominem omne genus turpitudinis, atque infamiae
humanae congeras, non erit id omnc cum probro, atque infamia piorum manium, vel ex minimis noxis contracta, ullatenus
conferendum. Quid si probro eorumdem ex plurimis, maximisquc flagitiis collecto
in iam mortalium componas Qdantus igitur erit illorum pudori tantus certe ut gravissimo mortalium sit intolerabilior. Et tamen audivimus Martium, cum post
obitum Numae in regni disceptationem cum Hostilio veni sthi, tulissetque repulsam, semetipsum intcremisse. Logimus Polonum quemd. missa sibi per ignominiam ignavi facinoris, pelle leporina, ac
colo, a Bolessao III. Poloniae Duce, cum eam serre nequiret, necem sibi intulisse. . Quid hujusmodi rccentia memorem Nuper Sinensis Rex audito Tartaros urbem Regiam occupasse . ex arbore a se plantata, atque adeo carissima, se suspendit, conjuge, ac liberis prius a se intcr- emptis. Plurimi ex eadem gente, nc venirent in hostium manus , simili fato periere. Denique plenae sunt probrorum impatientia, voluntariisque caedibus is storiae.
Satius, opinor , Vcrecundiam molialium ex peccato prolestam in medium
96쪽
Patrocinium Defunctorum. Lib. L
protulcro : in ex umbra ista de corpore utcumque Judicemus. Atque ecce ab ipsis mundi incunabulis , Catii patricidii conscientiam pudor Inque non ferens, neminc persequente profugit, quasi fugeret sciplum. Exinde Achitophel perfidiae in Davidem Regem, incestique consilii verecundia adassis, laqueo fauces sibi elidit. Innumeri alii longe minoris pudoris impatientes, vel laqueo, vel praecipitio moriem sibi conscivere. Iam dissicultas Sacerdoti, vel ignoto, nec ic agnoscenti, crimina fatendi, quanta es t quot perire,
aeternumque cruciari malunt, quam edvenire verecundiaei Et tamen quam ad
mantina sera clausum est, quidquid in a ribus Sacerdotum deponitur l & quam raro, imo numquam reseratur l Sed colh. I Ephraim ; absiondi um
si ριccatum eius dolores parturientis venient ait Vates Oseas cap. i3. quasi di cat, sic involvi, abscondique in mente peccatum. postquam Conceptum, ac designatum est, ut ad illud in lucem edendum, non minor, quam pucrperii labor, dolorque sit suscipiendus. Et sane sudatur. suspiratur, & Mutatur, cum nc fandi illi mentium sextus, velut ex utero cxcludendi sunt.11 . Verum enimvero verbo uno dicam , Cedis quemadmodum notitia scelerum quae dori desua cumque, mor ales etiam invitissimos conia sitim. tinenter ferit, lucernula est ad Solem , si cum notitia eorumdem, qua pii manes velut luce perfusi sunt. comparetur: ita pudor piorum manium, quem vel unicum mortale crimcn imprimit, omnem mortalium eiu simodi pudorem facile vincit. Et causa est. quod ea mortalium notitia turpitudinis peccati, & pudor ille , quia Sacramentali consessione abarcci, intra n tutam situs sit, hic aut m piorum m Dium supra naturam. Et csto :- una jur gat ut ille cum pudore sanctorum, e6que supernaturali, ac summo, quem fide parta cognitio, ejus clim turpitudinis ingenerare possit, tamcn in mortalibus nec fides,
nec amor vim suam omnem exerunt, ut
in defunctis: S: licet subinde exererent, non potest conatus ille diu tenere; atque ut teneret, Evidentia quaedam fidei, criniatioque turpitudinis peccati in Iudicio particulari hausta, pudorem piorum manium supra quam dici potest, exaggerant. Ita- quc hoc maxime respectu in cos quadrat
hoc suprcmiJudicis, quod olim Ezechidi
Iis voce cap. I. interminabatur. Et non
parcet oculus meus super te: se non miserebor; sedular tuas ponamsuper te, in abominationes tua in medio tui erunt, Oscies quia e N Dominu . Hae dicit Dominus: Fictio una ιctio ecce venit. Siquidem abominationes criminum in medio corde, scilicet animae reae esse dicum ur: Q:lia, ut ait Cornelius, quali gladius cordiisecant i certe paenitudine, ac pudore & ita quidem dissecant, ut vel inde Deus se Deum probet, propter inflictae maestitiae quamdam immensitatem. Etenim ex iisdem capitibus eorumdem dolor defunctorum exasperatur, quibus Item isto pudor. Nam tam atroci injuria violasse aeternum, summum liae Numen amantisia simis illis animis gravissimum est , praesic tim cum jam innumera illa, seu naturae , seu gratiae beneficia ab eo velut in se cilii-sa clarisii me, penitissimeque cognoscant.
Quot enim accepere , tot voces sunt ingratitudinem illis suam exprobrantes, tot mucrones consciam mentem fodicantes. Accedit ad doloris exacerbationem certa earum notitia, numquam se, tota retro aetemitate vel amore, vel Laude Numinis
compentare posse vel minimam Deo factam a se injuriam. Sive quod iniuria hu-3ul modi quamdam infinitatem sortitur ex infinita perlbnae offensae dignitate sa cre tura autem nihil nisi limitatum manare potest sive quod quidquid laudis, ainoris inqtie a Caelitibus Deo reddatur, innumeris nominibus ei debitum est, adeoque nequit in compensationem injuriae illi factae constitui. re si ingenuos animos Vci in ingratitudinis suae, vel insuriae alteri turpi ictillatae conscientia tantopere lancinar, ut
subinde Iudicibus se sistanti ad supplicium
quodlibet perserendum , rati levius fore conscientiae tormento. Si Antiochus ille fccletibus, & impietate illustris, amaris. lima mente recolebat mala Jerosolymae , Judaeisque a se illata, etsi vojuntas, & copia illi erat ea rei rcicndi, quantus erit animarum dolor, de infinitis iniuriis Numini oblatis . extra omnem facultatem pro iis ullatcnus satisfaciendit Itaque liaec impii illius Regis continenter iis in mente haerebum: In quantam tribulationem de venii
in quos fluctus ιν sitiae , in qua nunesumi
qui iucundus eram, in dilicius in potestate mea, nunc verὸ reministor maiorum, qua feci. Machab. I. vers 6. Illa itemIeremiae Vatis exprobratio cap. . contin riter
eos fodicabit: Via tua , , cogitationes tua feterunt hac tibi: ista malitia tua,
quia amara , quia tetigit cor tuum. Certe barbarus quidam ex Canada iu- 227.
venis, ut patet e X relatione anni i6 t. cum SuperMnescio quam culpam admisisset, primum instri Γου arboris surculis in eius poenam acriter se verberavit, usquedum verberando lassu DI 3 ceret,
97쪽
ceret; deinde varia , laevaque incisione digitos deibrmavit. Jam cum quidam vir
sancto vincentio crimen aliquod execrabile conlussus Dillet, & hic orationem Dominicam cum At.gelica salutatione teristio repetcndam in poenam illi conitituisset, oratione vix semel ablblura, vi doloris ad pedes ejus exanimis concidit. Non absimile est, quod mulieri non honestae latrae in Anglia contigit. Haec enim concionatoris voce , at divino praeiertim spiritu, scelerumque dolore medullitus icta, secundb orantem voce lamentabili interpellavit, e media turba conlurgens credo ad flagitiorum confessionem j led secundoluisa est perorationem praestolari. Vcrum cum tertio horrcndum clamans interpeti lasset, in faciem mortua corruiti Quid quod Teresia non modo suarum . sed Ecalienarum noxarum horrore , GIorcque tanto. braei& vero ipsa mori mallet. quam Numinis iniurias pati. Q d si ergo mortales tam
acerbus dolor lancinat ob conscientiam Criminum , etiam alienorum , quantus Deus bonet pios manes excruciati quantus profecto susticit ad . itam pluribus moris talibus adimendam; quoniam plurium ex his notitia malitiae peccati, cum Musdem cognatione unius e piis manibus, nequit
componi: sed sorte Deus. ut saepius dixi,
Sed rem hanc melids exponet unus ex Parae ex se, atque ex ipso lustrali ergastulo. Ete piscoηνὸν Dim libro quinto insinuataonum divinae pias L pietatis cap. s. 'rescitur dinos antearctulimus : Hermanus νεl Dosi exactemem in purgatorio ammam apparuisse cuiaeam M
urati; qua cum qua ivsist ab ea, pro qua
propter proprram volun alem. in proprimm eo itium. N anet eum beneferi alicus, laeI Eabar magi3 proprιam voluntatem persi re, qua alterius ιonsilium . unde, in pro eo nuut fantum gravamen conscientia pe sero , si si in unum νedigerentur omnium mortalium gravamina corvium. totum it Iud meo siolius Uaυamini impar videretur.
Si ergo noxae in speciem levis. molesta ades memoria fuit illi animae, ut omnium mortalium aegritudinem animi, acerbitate superaret . quid faciet memoria gravium. ac
complurium flagitioriim Sed illi animae mentiri nesciae, addamus Angelum Beatae Mariae Aio Dinae, ordinis S. Hieronymi Sanctimonialis, Custodem. Et huic turissime Creditur, Quondam passa est illa ecstasim dierum quadraginta, quo tempore Mus lateri plagam Claristus induaut, utamcicbatur, ut etiam corporis me velut commolita, contritaque essent,
sibi similiorem redderet. Tum ad purgantia loca, mente traducta est, ubi nihil, nisi gemitus, questusque audiit miserabialium animarum. Videre autem sibi visa est multiplex genus belluarum adco t tribilium, ut, vel earum conjectus hominem necare valeret; item vim vermium adco ingentem , ut vix cisci, ubi figeret pedem. Quos inter vermes unum aes madvertit longissinum, latimque quascrinnos digitos. sta illi aerea. ungues acutissimi. Tum Tutclaris hic ait, verinis est conscientiae, iudividuus peccatoris comes, etiam post fata. Hic ipse omni tormento acerbius, miserum tunc urget continCnter ei improperans noxas: de neglcctas abi Ilo, nec paucas, Δ faciles vias tot, tantasque poenas evadendi. Haec Angelus.
Ex quibus illa conscientiae palmaris, ut sic loquar, in Purgatorio tyrannus plus sitis apparet. Quare non est mihi ambiguum quin lacrym languineas darent, si ivpp terent: imb pro explorato habeo, malle illos omnia simul tartari tormenta perpuli, quam apud Deum toties. & tam vecorditer ostendisse. Nam si Anielmi ea menserar, ut potius in orcum, quam in noxam aliquam praecipitem se dedisset ι quis dubitet , ita constatutos esse pios manes, ut mallent se omnibus poenis addictos, quam ullius eriminis reost Itaque expiandis, quas adeb detestantur noxis. libentissime justitiae divinae se submittunt, nusque deis vistinata sibi supplicia persolvunt, ut cum Ieremia, & verius, quamJercmias diccre possint: Iram Tomina portabo , &cum Davide: guoniam ego infletesta paratus sum , in Gur meus an conspectae messemper. Arvoso mortalest vos qui nunc abiecto omni pudore praecipites itis in scelera, dicite, sapiens,-ιniestigei asa φ2uM in terrant, , siet hac, quae de pudore , doloreque, quem noxae olim crcant. disputavinius, ne deinceps eas tam facile
Dolor ploram manium ex iis , quo vel peccaro mortifero ingunt, mel
ex eo congequantur. BR E v IT E R. ac compendio rem istam
expedio, & ramum ea attingo, quatenus sere ad pios manes proprie pertinCnt.
Gravisamum autem quod noxae lethi fetae 'inest, est Deicidium; quam vero triste illis sit, illud quoquomodo attcntasse, CXColiquet, quod illius summae bonitatis, ac si pientiae beneficio ad gloriam fruend. m
98쪽
Patrocinium Defundi orum. LVI. 7r
sese electos vident, absque qua bonitate
esset,in miserianam omnium baratrum fuissent ruituri. Adde acerbi stimum elle, lustitiam divinam, quantum in ipsis erat,exterminare voluisse, cum Mus Ope pauculorum bonorum operum mcrcedem immcnsam sese norim acccpturos. Id vero caput est moeroris, & supra quam dici, aut concis potest, acerbum; Eodem pacto susce- . pisse illas statum damnatorum, Deum perire revera cupientium, ur poenarum suarum quadam inlinensitarc liberentur. Et
nim luctuosissimum est coeli candidatis ejusdem potiundi sus aliquando in aete num renunciasse: molestissimum Numini gratiosis, omnem ejus gratiam, milericordiamque in aeternum ariecisse : accrbissimum c)usdem amicissimis, juratis illius ho-
. stibus aeternum se dedidisse. Turpissimum divinitatis videndae, possidendaeque cupidissimis ferale illius odium in aeter
num amplexos esse. Denique intolcrabile est Dei praeconibus in nccessitatem quamdam se con)ecisse , contumeliis, &maledictis eumdem in aeternum proscindendi.
23o. Iam de Christicidio quid dicam 3 siqui-
De Christi- dem certissime cognoscunt se esus sanguine, & meritis non modo redemptas, sed Z caelesti gloriae destinatas esis: quam igitur triste est sanguinem illum impie fundere, &sacrilege proculcare voluisse i Norunt criam quotidie sole non parum levari, dum fideles populi hauriunt aquas de fontιbus Salυatoris. de qua piis operibus, qua lacrificio, qua Indulgentia Pontificia in lustrales flammas profundunt: quam igitur illis
durum tam perfido . tam atrociter Christum acccpitici Denique Sponsae illius sunt,& quidem carit simae, amantissimaeque: Qins igitur explicet. quam intolcrabili cum dolore parricidales manus suas aspiciant eius cruore perses 23 I. Caeterum en tibi alium copiosissimum
De abiecti- sontem lacrymarum, exterminassc ex anione Spiritu. mo Spiritum Sanctum, cui sam indissolu-sqn bili amoris vinculo colunctisiimi sunt; hic enim ille est amoris Deus,& Amor ipse, quem aliquando aspernatos esse , nedum turpiter Qecisse, lionestisiimis illis animis intolerandum est. Hic ille est desumst
rum maxime Paraclerus, sive advocatus,
qui quoniam eorum causam justissimam.& calamitatem gravissiniam novit, Postulat pro eis gemitibus inenarrabilibus. Hic
denique illo cst a quo quidquid solatii habent, vel sperant, accipiunt. Hunc igitur exturbasse domo sua, Musq; lcmpla turpis,
si me violasse, quam probrosu est piis aeque, ac puris mmbus, quamque luctuosum lHis ramen accedit non impar dolor de gratiae habitualis privatione. Cum enim De pris Jam clarissime percipiant nihil in rebus time ora- conditis praestabilius ese posse, eaque ad it pcrsonam divinam proxime sese accedere :cum paritcr intestigant, ac summopcro gaudeant singulari Numinis protectione in illa confirmatos esse, nempe senim pere dolent cadem reiecta ariecisse se infra
Daemonem, resque omnes Conditas : Cum
eodcm pacto servitutcm Daemonis ambi- Vcrint, quo gratiam amicitiamque Dei repudiavere.
Jam alaectio, intinctioque dignitatis fi- , Iii Dei, quam dcdecorosa illis; quamque De ahectu lamentabilis est I scilicet quam ii silem Jam Ae siliati-
floriosum est ca dignitate filii, Bd aeternum onis ripis fruituros esse quam jucundum cst sinceri L simo filii amore Paticm illum misericordiarum prosoqui, adeo ut etiam severissime castigantis manum deoscii lentur pquam ccrtum, fixumque est illius. nutus omnes deinceps sequi etiam per tormentorum acerbissima, ac voluntati se prorsus accommodare, ita quidem ut ab ea desse-
ctcre, aut in eum peccare nequeant.
Porro illi dodccori consequens est hoc a 34.
alterum, quod aliquando per peccatum ju- De renun-re caelcstis haereditatis, ad quam tantopere riatione anticiant, omninδ, & ultro sese spoliarint: hareditatis
squidem nihil hoc aliud est, quam beatitudinem contempsisse, quod summae vcsaniae est. quod eb illis acerbius, quod & bcatitudinis momentum iam penitus percipiunt, & ideo ardentisiimc cam expetunt. Et intcrea semper obversatur haec funesta recordatio desidcriis, velut sese opponens,
eaque repellensi Despexisti semen gloria,
Caeli ius abdicasti, qua caelo continentur,
repudiasti. in quo ipsis lamcntabile est Reginae coeli, quam sibi iam propitiam
summopcrc VoVciat, pariterque caelitum omnium Ecictaicin aspernatos esse. Nam
constientia tam probrosi sceleris ita illis haec & similia exprobrat, quasi vox esset 'ipsa immaculatae coeli Reginae, Sanctorumque omnium idem cxpostulantium. Atque adeo supra quam dici potest miseros lanci
Denique ut finem faciam, sunt enim & 13s. alia noxae lethalis effecta, gravi sisime pios De merito
manes torquet, quod aeternam damnati damnationem sint aliquando commeriti. . Ut enim η in humanis non modo turpe, ac calamit sum est in crucem agi, aut capite minui,
sed di id genus supplicii fuisse meritum; sic haud dubie tormenta Numinis hostibus debita fuisse commeritos, defunctis Dei mantissimis tristissimum est: quippe non tam in supplicio ipse, quam eius merito
99쪽
turpitudo .& infamia sita est. Ci ergo alae inra sit damnatorum conditio, non tantum durissima , abcsse nequit, quin &probrosum in primis, ac pudcndum sit illius reos se constituisse. Quae cum ita sint, i nunc, qui legis haec,
mimina audisve, scelera sceleribus aude cumulare: cDra ream etiam atque etiam cave: al. o qui, & ad spectant hae Numinis minae I sal. 42. iam guam te, in saluam contra faciem luam. te, inquam, statuet contra te, ut ex hebraeoliquet, sive scelera ipsa tua tibi hostiliter opponet, & quidem vclut in aciem ordia
nata, ut miseram animam tuam aliquando oppugnent, lancinent, cons diant,& velut contrucident. Sed enim alieno malo la-pere decernes, imo,& moveri te senties. Ergo piis manibus requiem a tam in lici conflictu, vel prece, vcl pretio redime, a que adeo pacem illis procula felicissimam,
ARTICULUS IV. Tristitiis piorum manium ex
237. Ueritur Ierusalem, plangitque apud
Gmerarim d Ieremiam vatem Thr norum cap. I. ex Mn mirandam. Nam de Deo Iudice liquens, Vocavit, aes, adυersum me tempus
morsum scilicet, ut ipsam tempus miseram illam ream, vol testis, vel accusator agerer. Quid ita Quoniam cita conditum esset, eique concessum ad praestandum vero Numini obsequium, ac cultum, malesina ad idololatriam, &lcctera Omne genus, tempore abusia esset. Non dissimili ratione ingemiscunt pii manes graviter redargui se a tempore, quod in vivis transegere, quia cum datum eli esset ad facilem pro culpis suis latisfactionem, per intoler bilem socordiam suam otiose illud fefellere. Porro tot sunt illius voces, quot horae, imb quot momenta ; nec pauciora capita accusationis. Propterea quod omnia praeteritae vitae momenta eorum mentibus sese
obtrudant, simulque propriam singulis momentis satisfacicndi opportunitatem, cuius neglectum accusist. Atque hinc non modicus piorum manium moeror, hinc illi gemitus, nolui dum possem, nonpossem, dum Uestem. O mihi praeteritos referat si Onae 1ον annos sed heu l timpus non erit a phus. Apoc. io. Eheus homo vanitatis. milis factus ea, aeter eius scut umbra pra-tereunt. Ps. 43. Quam enim vanum, atquc insimum est, sinere uidies,& anni praeterfluant velut umbra, quirpe inanes ,& meriti , & satisfactionis, utroque pleni duci possent facili negotio pretioque
longos, & ingentes cruciatus redimere iEcce clamat & ingemit unaquaeque astima, mesurabiles posisisti dies meos , & br vi sane mensura & tamen subsanua mea tamquam n hilum aut e re. Pi. 38. Cum enim breve spatium uitae cumulandis meriris, solvendisque levi pretio noxarum mearum poenis, totum impcndendum fuisset, eheu sprope totum vacuum abiit, & licet variis negc,tiis distentum, laboribusque exercitum, judicio divino instar flocci, ac ni tuli reputatum cst, quia mundo, non Deo, a
saluti impensem. Ita, quod Iobus gemebat cap. ι . dies mei transerunt: cogitaιio..
nes meae dissipatae sunt, torquentes cor meumiille, inquam, cogitationes, quibus Iactabam animum spe inani aliquando satisfaciendi, dissipatae quidem sunt, attamen, non cessant Iam distorqucre. & ex. Cruciare animum. Vis nosse quanto sep-plieio 3 expende iterum poenam omnem damni , huic adiice poeham sensus. Cum enim haec utraque pios manes amigat, tanto acerbius cst utramque in icmpore, &parvo pretio non solvisse ; quanto gravius utraque savit in miseros.
Stultitia, dotaeque Te functorum ob neglectam eleemos nam.
SEd juvat illam calamitatem distin. 23ctius ac diutius trutinare. Quare ina , - cum tria sint operum satisfacere potentium genera, quibus accedunt lacramenta, sacrincia,& indulgentiae, ex eorum negle-etii mortalium socordiam . ex socordia fit uitalcm ex fatuitate tristissimam piorum
manium metanoeam aestimatum eo.
Ordior itaque a neglectu eleemosynae,& obiter illius danum expendo. Constat, ut diximus ante, vitam hanc mercatum cise,&negotiationem. Astruit hoc ipsa Veritas variis parabolis. Huc enim spectiit illa de talentis, de mna quoque ad lucrum servis tradita, &-, Simile es, inquit. num coelorum homini negotiatori. Math a 3. Quin, & ab Ezechiele cap. 37. mundus hic magna civitas, & urbs ncgotiatorum esse insinuatur. Consentiunt utique SS. Patres, quos intor Nazi genus lib. I. sent. spiri: sc canit.
100쪽
Patrocinium Defunctorum. Lib.L 73
Vitam esse notam crede veras nuhia
mirare lucra, s quare. nam hiat
Sin illa fugiι, te myus haud aliud venit. Mitto Macharii, Laurentii Justiniani,
aliorumque authoritates. Sed industriam R. P. Gonsalvi Silvcriae ex Sqc. I E s v, ex eiusmodi consideratione haustam praeterire nequeo. Agebat Monomotapae in Mpostolico munere, quando, ut ait, Sacchinus Hist. Soc. tom. 2. lib. 4. plurimum Commovebatur, sacrum se mercatorem Cogitans, totumque Dei negotiis ac curis occupatum , ac sortem divini sanguinis exerccntem, nec homines Societatis, nisi negotiatores & institorcs eiusmodi csse
dicebat: atque in quadam ad Generalem Praepositum epistola. Ego, ait, incidi in venam huius sancta negotiationit, beata obedientia ductu, in terra auri feracissima, nec animus ultra es alias fodi ae
quam . nec quietem, aut artes cogιtare.
Ita ipse, qui & addit mitas ex eiusmodi
venarum inventione affluere in animum voluptates. Est autem nobis commercium Cum ipse Deo. Is ad gloriae suae, velut lucrum, facultates intra & supra naturam sitas, nobis tribuit. intelligentiam scilicet,& voluntatem, gratias item multipliccs, ac plurimas, cuique pro suo arbitratu ac bonitate. Ea Iamen lege, ut nos, quod ninstrarum est partium, iis facultatibus, illius gloriam divinam sedulo ac sinccre quaer
mus. Utrimquc Conventum, dum natura
rationis compos nobis indita cst; hac enim accepta, eam legem atque obligationem susecpimus, cum ratio dictet non alium in finem naturae & gratiae dona reserenda
esse . quam in eum, qucm ipse Conditor& largitor Deus illa contulit. Atqui
Contra ius fasque frequenter naturae facultates in pravos usus finesque deto quemus; gratiae etiam dona habemus despectui: certo quidem negligimus, si non omnino repudiemus. Ita Deo multis nominibus obstricti, & valde obaerati sumus. Neque enim tantummodo quaestum illius gloriae non facimus, dum licci, verum etiam honori dotrahimus, dum peccamus. Igitur ea nomina nobis cxpungcnda sunt,& Deo faciendum sitis. Quis modust Quod tempus, quaevc opportunitast modus. si stipem largiaris egentibus; tempus, ut diximus, huius vitae spatio continetur. Cum enim authore Sapiente Ecclesomni negotiosit tempus de opportunitas, &eodem teste acquirendi, se tempus perdendi, seu ut habet Arabicus iacturam faciendi Eccles 3. acquirendi tompus decreto Numinis hujus vitae curriculo definitum cst, & cum gratiae acquisitionem, seu meritum semper comitetur vis satisfacicndi, haec quoque vitae hujus fines non praeteret greditur. Quare alicra in vita, sela regnat Jultitia , & omnia debita ad novissimum usque quadrantcm exigit. . Atque itinc pcrspecta est insania morta- 2 o. lium, utique procrastinantium in dies satis stultitia factionem, ac stipem in egenos. ac potius ηρη sitis
renuentium eam, ut ut noverint illa hic ne-s 3
glecta sibi omnia omnino debita persolvenda esse. sic enim ista se res habet, Dicit tibi Deus, Mi homo, debes mihi aureos mille: verumtamen, si pauperibus illis te
runcium mea causa dones, centum aureos
tibi remitto. Quid homo Mi Deus, i quit, gratiam istam tuam tibi habe, non libet quidquam jam selvere, non cuiquam, donare ; si postea centum aurei solvendi, ferendum erit,isivam : quanta illa fatuitas lSed audi rem miram. Non multos ante annos pcrscriptae sunt ad mercatorem quendam litterae, quibus significabatur du-ptiones Hispanicos ferme alterum tantum valcre in provincia Narbonensi, quo peCunia citra omne periculum ac difficultatem transferri posset. Illo Eunctatus mittere, non modo lucrum illud serius desideravit, sed & duplioncs amisit, & cum crcditoribus non esset selvendo, in custodiam datus est. Vcsaniam hominisi exclamas, &merito : sed fabula de te narratur, aut veritas potius demonstratur. Nam mercatores, ut est observatum, & dupliones Hispanicos, aliudve nummorum genus expendere potes, in Narbonensi, & in Flandraca,& in Arthetana, in omni denique provin-
Cia , cum lucro non modo altero tanto, sed Centies majore, si in egenos dividas ; cestatamcni & cessare statuis deinceps. Et brevi erit, cum & iucro, & duplionibus una culia vita. pereuntibus, impar solvendosupremo rerum domino, in carcerem detruderis : quanta ista tua fatuitas esti Sed a parabolis abeamus. Dc Piratininga, Brasilia: regione, sic memorat Sebastianus Beret rius Societatis I E s u in vita P. Anchietaeci utiem Soc. ormenta quoque boum, equorumque tanto numero assic fartificant. uι equa valde boni, vilissmarum rerum, galeri unius , aut geminorum ὸ panno trurialium commutatione parentur: μιι cum
vacca novem aris alaeni nomine, minoris quam nummorum trium aureorum, ad hastam licitatorem inνenerunt. De solis rilitates umenti non dubitant asperere memsura uuius stuctum in centenas muti sieari ; sic ipse. Nec dissimilia de aliis nonnuulis novi orbis regionibus accepimus.Quod