장음표시 사용
131쪽
m , s liter in ente pςrsectissimo; persectio enim simpliciter non potest alicui conuenire nobilius, quam formaliter, sed Deus est ens persectissimum, & attributa sunt perseSti nes simpliciter, ergo Deo conuenire debent formaliter. Mai. patet, quia aliter Deus non esset ens perfectissimum; posset enim excogitari rationabiliter aliud ens, in quo formaliter essent tales perfectiones; qua continentia i mali esset nobilius; nam nobilius est habere in se formali ter, quod sibi competit, quam non habere. Prob. 3. Si perfectio simpliciter simplex non est in Deos maliter, sed solum virtualiter, Vel eminenter, sequer tur, quod Deus non est formaliter peofectus absolute, &simpliciter, sed tantum virtualiter, & eminenter ; at hoc implicat; ergo Diuinae persectiones sunt sormaliter in Deo: Prob. min. Implicat, relationes personales contin ri in Deo virtualiter, seu eminenter, & non formaliter, quia sic D. Trinitas esset Trinitas tantum virtualiter, &eminenter: sed eadem implicantia currit etiam de attri
tis,ergo &C. Arg. 1. coni. conC. Deus Continere debet modo nobilis.
simo ea, quae sibi competunt, sed continentia eminenti iis, & virtualis est nobilior formali; ergo &c. min. pat. do Sole , qui cum contineat calorem virtualiter est pers ctior igne continente formaliter calorem. Resp. disting. min. Quando persectio contenta non est simpliciter simplex conc. quando est simpliciter simplexneg. At ilibuta enim, & modi sunt perfectiones simpliciter simplices, ac proinde nobilius est ea continere sorin liter . Verum quia posset quis urgere, & instare contra istam responsionem; eo quia relationes personales non sunt perfectiones simpliciter simplices, & tamen conti nentur sormaliter in Deo; ideo posset aliter responderi; disting. minorem : continentia eminentialis, & virtualis est nobilior in ordine ad ea, quae non pertinent ad pr- Priam essentiam, neque tanquam praedicata quid litativa, neque tanquam perfect iones afficientes necessario eandem essentiam cono. in ordine ad ea, quae pertinent ad esset
Arg. 2. D. Essentia est pelagus omnium persectionurn
Possibilium OS P. D.mast. lib. i. q. ia. sed noc dici ne quiet
132쪽
s iras contineat emqnenter attributa , ergo DC. Prob. min. Nili contineat attributa eminenter, ta virtualiter sequitur, quod ea Conti neat in primo modo dicendi per se, sed cons. non admittit Schola Scotica, ergo admittere cogietur ant. Ergo eminenter D. esientia Continet attributa.
Prob. sequela mai. bi Estentia D. non contineret in primo modo: dicendi per se attributa, & suas perlaetiones,e go non esset Pelagus omnium persectionum, quia esientia in sua ratione formali non includit attributa , neque attributa in sua ratione formali includunt essentiam diuinam, sed cons. est falsum, ergo & ant. Resp. neg. min. ad primam probationem negatur sequela mai. ad a. probationem disting. cons. mai. Non esiet pelagus omnium perfectionum attributalium radicaliter,& per identitatem , neg. formaliter Conc. Nam susticit, essent iam D. Continere, vel eminenter, vel radica litur,vel Virtualiter, vel identice omnem persectionem possibilem. Arg. Si estentia D. contineret attributa formaliter, quatenus sunt persectiones assicientes se ipsam; ergo D. essentia haberet rationem perfectibilis in ordine ad attributa; sed hoc est inconueniens, quia essentia D. haberet rationem subiecti, ac proinde includeret aliquam impersectionem, vel aliqua persectione careret; crgo dicendum est,hssentiam D.continere suas persectiones eminenter;&non formaliter per modum qualitatis. Resp. neg. seque-lammai. & ratio nepationis est, quia ut dicemus insequentibus quaestionibus. Essentia D. cum sit infinite perfecta, vel formaliter, vel radicaliter, vel virtualiter, vel eminenter nullo modo potest habere rationem perfectibilis in ordine ad attributa: & quamuis attributa assiciant ipsam essentiam, attamen non sunt persectiones perficiei etes eam, Veluti indigentem aliqua persectione, quia est infinite porsecta, & ab ea tanquam a pelago omnes perfecti res profluunt, sed assiciunt essentiam D. ut actus puri actuin purissimum; & ratione infinitatis transeunt in per sectam identitatem absque compositione; de qua disticul-etate inferius redibit sermo; & latius de ipsa agetur. Quaeres. An attributa Diuina, seu perfectiones sint numero infinitae.
Rest. Quod multi assirmant,quos suppresso nomine resert
133쪽
seri Vasqueo disp. et . & huius sententiae videtur esse m. cham , ω Ferrariensis apud Smising Verum negative restondendum est cum communi sententia , Ut tenent no- mi Smising. Herincx, & alij inter quos est Frassen Doctor. Parisiens docens , attributa D & perfectiones modificantes esse infinitas intensiue, non veris extensi . Probatuc resp. quoad primam partem In ente infinito, & limi raronidit finitum, & limitatum reperiri potest ; ergo D persectiones sunt intensiue infinitae. Prob. a. pars. Neque Ex Sacra Scriptura, neque ex Sanctis PP neque evullo principio theologico deduci potest, D. persectiones esse in nitas numero, ergo nec est asserendum esse infinitas e tensue. Nihilominus sane dicere possumus esse infiniatas ; considerando illas per respectum ad obiecta: D. enim. Sapientia, quatenus respicit obiecta creata, quae sunt innumerabilia denominari potest infinita extensue ; &sic misericordia D. &c Quaeres a. An attributa absolute considerata, & secui dum se sint aequalis persectionis Resp. amrmative, ut deducitur ex doctrina Sc Gli, de ratio est, quia infinitum non est alteri infinito persectius, ergo cum modi, & attributa D. essentiet sint sormaliter imfinita, unum non est altero perlaetius. Prob. a. Quae Deo summe identificantur unum non potest esse perfectius altero ; sed persectiones D. sunt huius
Vtrum diuina attributa distinguantur ab essentia in Diuina, o eadem attributa a se inuicem.
Nol. 1. Quod hic breuiter repetenda sunt aliqua, quα de distinctione traduntur in Phylosophia. Alia namque est distinctio realis , alia rationis, alia formalis; Prima patet quid sit I secunda est duplex, nempe rationis
Tatiocinantis, quae intercedit inter liqua duo, quorum Vnum non est aliud ratione tantum intellectus ratiocinantis, ut Petrus est Petrus . & rationis ratiocinatae, quadvocari solet distinctio virtualis, quam sic ex mente,& d
134쪽
rum describi potest; est ea . quae sit per plures actus dire
ctos intellectus nostri inadaequale concipientis rem alia quam , ac si haberet plures realitates inter se distinctas; ut Sol habens virtutem, seu potentiam exsiccativam luti, &liquefactivam niuis. Ex qua descriptione recte infertur hanc distinctionem non eise fictitiam, sed habere funda- mentum in re: qu ia licet a parte rei sit una realiter, & formaliter, tamen est virtualiter multiplex per sui eminentiam , & aequivalens pluribus a parte rei distinctis ; unde
intellectus mouetur ad formandos plures con plus, tum sorinales, tum obiecti uos inadqquatos. Huius distincti ariS meminit SCOt.7. metaph. q. I9. eamque approbat; & in a. d. a. q. T. F. sed nic restat, Vbi agit dedistinctione interessentiam, & relationes originis, & in I. d. 8. q. q. g. ad
quaest. ubi agit de distinctione inter essentiam, & attribu eta D. Alia denique est distinctio formalis,media inter rea-Jem simpliciter, & virtualem ; & ista cadit inter duas so
malitates, stu realitates, quarum una, licet non possit esse , sine alia, tamen ex natura rei una non est alia; ac proinde adaequale concipitur a nostro intellectu, immo,& a Diuiario conceptu perfecto; nam formalitas, seu reali tas est ratio obiectiva conceptibilis conceptu perfecto, & ad quato distincto a conceptu adaequato, quo concipitur alia formalitas, ex opposito tot uplex est identitas, quotuplex
est distinctio; de qua satis in Phylosophia agitur. Nol. 2. Quod Doctor noster inuestigauit distincti
nem sormalem ad saluanda contradictoria,maxime in D uinis, ut insEt ostendetur. Vnde obseruandum; quod diuersa genera contradictoriorum reperiuntur. Quaedam enim sunt contradictoria rationis, fundata super diuersum esse rationis, ut cum de Petro e. g. in propositione Mentica verificatur, quod est subiectum, & non subi elum, praedicatum, & non praedicatum, & ad haec salvan da sussicit distinctio rationis ratiocinantis. Ouaedam
sunt contradictoria secundum esse reale, ac entitatiuum, uae nimirum rei conueniunt ratione totius esse, & exuentiae, qua de causa, Vnum de re absolute negatur, & aliud absolute affrinatur absque alia reduplicatione, & citra omnem opera tionem intellectus; ut esse, & non esse ,
aenerari, & non generari i di alia huiusmodi praedicata
135쪽
spectantia ad esse emi latiuuin rei; &ad haec componem da requiritur distinetio realis, qualis est inter rem, &re
Quaedam sunt contradictoria secundum esse sormale tantum,quae videlicet non absolute rei at tribuuntur, sed cum reduplicatione illius, nempe formalitatis, cui immediate conueniunt, & ratione ipsius toti rei, ut esse sensitiuum,&discursuum in homine, qui dicitur sensitivus, quatenus animal, & discursu us, quatenus rationalis; & ad huiusmodi contradistoria saluanda, esto non requiratur distinctio realis, exigitur tamen distinctio sormalis actualis
ex natura rei praeter opus intellectus. Quaedam tandem sunt contradictoria, quae partim verificantur per opus intellectus, re partim praeter opus intellectus, ut Cun, iciamus in Sole, idem esse principium proximum Vtriusquκ effectus; e.g. lux simplicissima solaris, sed tamen virtuali- . ter, & fundamentaliter, quatenus unica illa virtus duplici virtuti aequivalet, Verificatur praeter opus intellectus: Verificatur autem per opus intellectus actualiter, quando nempe intellectus eandem lucem solarem conceptibiliter partitur in duas virtutes, quarum una sit calefactiva, & altera exsiccatiua; &ratione unius affirmat, lucem esse
calefactivam , &non desiccat tuam ; & ad haec contradictoria componenda susticit distinctio rationis ratiocin
Not.3. Quod in hac quaest. sunt tres opiniones. prima est Nominalium cum 1uo Principe Ocham, dicentium , nullam intercedere distinctionem inter essentiam,&at tributa , aut solam distinctionem rationis, sine ullo sui damento in re, ac proinde diuersitatem attributorum de- sumi a diuersitate effectuum,quatenus D. Essentia simplicissima diuersimode respicit obiecta creata. Unde quate nus Essentia D. respicit miseriam, dicitur misericordia', quatenus prouidet, dicitur prouidentia, quatenus punit, dicitur iustitia &c. & ita sentiunt etiam Aureolus,& Rubion cum Ocham, omnes quidem nostrae Seraphicae Religionis Doctores, sed Scholae Nominalium quoad doctrinam. a. opinio est Thomistarum, qui distinctionem forma lem aborrentes, solam distinetionem virtualem inter attributa, & D. Esientiam' admittunt , haec autem di
stinctio a Thomistis modernu sic explicatur . Distinctio
136쪽
virtualis est illa, qua res aliqua, licet fit simplex. a indianis bilis secundum se, tamen aequivalet multis, & ita se . habet respectu nostri modi concipiendi, ac si esset multiplex ; unde fit, ut non solum possit diuersimode concipi, sed etiam operari inadaequate: sic in creaturis Anima rarionalis, quae in eadem limplici entitate est vegetans, sentiens,& intelligens dicitur triplex virtualiter; ac proinde quando intelligit, dicitur Operari inadaequate , quia operatur solum, ut intellectilia: sic pariter lux, quae in sua entitate simplex est ,α indivisibit is,dicitur tamen tri- plex virtualiter, quatenus est illuminativa, exsiccat tua, ct calefactiva. Quare simili modo discurrunt Thom istae de D. Essentia; quae licet simplex, di formaliter indiuisibilis, in se tamen dicitur multiplex virtualiter , quia per suam infinitatem multis aequivalet, & dicitur diuersim de operari inadaequate, siue ad intra generando filium per
intellestum, V.g. non per voluntatem , idest quatenus habet vim intelligendi, Non autem quatenus habet Vin v Iendi; siue et jam ad extra, Cum v.g. Creaturas producit per Omnipotentiam. I. denique opinio est Scoti in I. d.8. q. S alibi,ac Scotistarum,immo,& multorum extra nostram Scholam, praesertim te distinctione relationum personalium ab essentia D. asserentis inter essentiam D. N attributa , di inter attributa a se inuicem dari dist inctionem formalem.
I. Cone. Inter Essentiam D. & attributa nulla intercedit distinctio realis, & essentialis; & idem est de Essentia D. ec relationibus personat ibus. Haec est de fide. Prob.
In Coniti. Lateran ς firmiter definitur, Substantiam o esse indiui. bilam omninosmplicam, sed non esset omnino simplex, ii constaret ex attributis, & relationibus a se realiter 'distinctis, ergo &C. Insuper in Conciliis Toletano xj. &Florentino definitur in Diuinis omnia essa unum ubi non obuiat rotationis opposito;
sed inter Essentiam, & attributa, atque relationes nulla Obulat oppositioirelationes namque inter se Opponuntur, non vero D. Essentiae: ergo &c. Prob. ratione. Omne infinitum sibi identificat ea omnia, quae sibi sunt compossibilia; sed Essentia D. est infinita , ergo identificat fidii omnia, quae sibi sunt compossibilia:
137쪽
lia: subsumo min. Sed persectiones attributales, & modales sunt composii biles Essentiae D. ergo sibi identifica tillas : mai. pat. quia si infinitum sibi non identificaret, quae sibi compossibilia sunt, deberent ea uniri per compositionem ex partibus, quod nullo modo infinitum admittit, quia infinitum non perficitur partibus, cum Omnis pars in ratione partis sit limitata; ergo necesse est infinitum sibi identiscare, quae sunt compossibilia. Prob.2. Si Estentia D. & attributa non essent idem realiter, sequeretur Estent iam D. cum attributis esse quid per fectius secundum entitatem, quam essentia sola ; sed hoc est falsum,quia aliter Estentia non estet ens infinitum,cuiri
non includeret omnem entitatem rergo&C.
II. Conc. Attributa D. non distilaguuntur ab inuicem,&ab Essentia D. sola varietate Dominum. Haec est Scotistarum, & Thom istarum, & aliorum contra Nominales .
Verum aduectit HerincX disp.2. q.3. Nominales fortasse non distentire in re a vulgata opinione, ponente distinctionem rationis ratiocinatae. Nam fundamentum generale illorum est , ut bene notat Smisng. quod nulla detur in re distinctio rationis, sed solum realis; eo quia distinctio rationis desumi deberet ab extrinseco, scilicet ab adtuintellectus ; quae quidem distinctio non caderet nisi inter
ipsos actus intellectus, & non in re, quae sicut per extrinis secum non constituit urens, sic nec ab alio distinguitur. Neque Nominales negare possunt, rem simplicem imp Ormiare diuersos Conceptus inadaequatos, ac proinde intellectum a tali fundamento desumere occasionem concipiendi in una, & eadem re plures Conceptus; v. g. Deum concipiendo tanquam bonum, sapientem, iustum . Secus autem videntur sentire de relationibus personalibus. Confirmatur talis discursus auci. Sanctorum Patrum , qui latentur in Deo perfectionum varietatem, multiplicitatem; unum attributum praestare aliquid, quod non a terum; agnoscunt etiam attributa esse velut qualitates D. substantiae; re relationes esse proprietates Diuinae naturq; ergo non sola nominum varietate distinguuntur ab inuicem attributa, & etiam ab Esentia D.
. III. COnc. Attributa inter se, & ab Lilentia D. noni distinguuntur virtualitur i seu ratione rati iliata, sed i Ose
138쪽
maliter ex natura rei. Est Sc t. in I. d.2. q. .&dist. 8. q.4 re Scotistarum nec non aliquorum extra nostram Sch lam. Prima vero pars uniuersaliter est contra Thomistas. Prob. Si attributa dist inguerentur per operationem intellectus, Vel ratione ratiocinata; quero; an talis distinctio fiat actualis per operationem intellectus Diuini, vel peractum intellectus creati: non per intellectum D. quia est attributum D. ac proinde non potest per suam operationem actu distingui; omnis enim operatio supponit potem etiam actualem; neque per operationem intellectus creati, quia consideratio eius nil causat in Deo,nisi solam relati nem rationis, & denominationem extrinsecam, ergo non facit distinctionem inter essentiam, & attributa, & per consequens D. attributa ex se ipsis ex natura rei sunt abessentia distincta: eadem ratio militat etiam de relationubus personalibus. Prob et . Si intellectus, & Voluntas in Deo non essent di stincta ex natura rei, sed tantum viti ualiter, sequeretur, τroductionem Verbi D. non esse distinctam a processione . Spiritus S. sed consequens est falsum, ergo, & ant. min.patet ex doctrina SS. Patrum, & Conciliorum. Etenim μιius, ut dicitur in Symbolo D. Athanas j, a Patra solo est, non
factus , nec crea us , leugenitus : Spiratus S. a Patra , is silio non factus, nec creatus, ne genitur, sed procad os : mai. prob. Illa diuersitas emanationum non aliunde deduci potest, quam ex diuersitate intellectus, & voluntatis, tanquam a diu iiis principi js productivis: ergo non virtualiter tantum , sed formaliter distinguuntur D. perfectiones. Prob.2. pars. Er in primis ex illo Io: cap. Io. Ego, ct Pater
unum fumus, quae verba sica D. Aug. explicantur lib.7. de Trin. cap. 6. Et τnum dixit, O sumus 3 unum fecundum eruntiam , quod idem mus 3 sumus saeuu/um ννlationem , quo itis P ιιr, ego Filius; ergo essentia, & relatio formaliter ex natura
rei sunt distinctae inter se. Prob. a. ex Concilijs. In Lateran. sub Innoc. III. ita
fuit desinitum. Hac Sancta Trinitas fecundum eommunem esset tiam est iudiuidualis secundum personatis proprietates discreta. In Toletan. sancitum est. In relatione personarum numerus caruitur , in Diuinitatis varo substantia , quid numeratum sit, nouM r- cndior, α in Floreny. in litteris unionis habetur.
139쪽
Parnm omvia eommunkasta 3Io: prator ego Patrem sed ligo omnia nequeunt verificari sine distinctione sermali eae natu-Tarei, ergo M. Prob.3. auctoritate SS.Patrum . D.Damas lib. I. cap.4. ait. si iustum, se bonum, se quid rate dixeris Ma naturam dicis Dei, sedqua circa naturam. Aug. lib. I s. de Trin. cap. 6. si dicam aternus, s iens, iustus , banus, spiritus, horum omnium nauissimum, quo/ pqui , videtur signibeara subfranotam. tera moro huius substantia qualitatas; & idem docet, comparando proprietates relativas cum attributis ; ita enim habet lib. 7. de Trin. cap. 2. Varbum sapiantia est, sed non ab re bum, quo rapientia, Verbum arim relatiuὸ, sapiantia τοὶ essentia.
Iiter dicitur: & eodem modo, & sensu loquuntur caeteri SS. Patres, quos videre potestis apud Doctores nostret Scholet.' Prob.4. ratione, & quidem essicacissima. Illa,de quibus ante intellectus operationem, vel apud intellectum concipientem possunt amrmari, vel verificari contradictoria, distinguuntur, non per solam rationem, sed sormaliter ex natura rei; at sic res se habet in Essentia D. & persectionubus eius; ergo ante operetionem ullam intellectus ex natura rei distinguuntur, non realiter, ob repugnantiam pauid superius assignatam, ergo formaliter : mai. est euidens: eo quia de ijs, quae sunt omnino idem non potest simul esse vera affirmatio, & negatio; ac proinde si sit vera amrmatio , & negatio, sequitur, illa non esse ante mentis operationem omnino eadem, sed distincta; & confirmari potest a paritate; nam scut ex separabilitate reali colligitur distinctio realis; ita ex separabilitate apud inteli Etum perseete concipientem, arguitur distinctio formalis
CX natura rei: min.prob. primo comparando Essentiam D. Cum attributis. Ante omnem mentis operationem, etiam apud intelli oum D. Essentia D. est principium Vniuersale , non autem particulare quo procedunt, seu producuntur secumda, & tertia Persona; intellectus est principium particu- Iare productivum Verbi, &similiter Voluntas Spiritus S. n. Comparando attributa inter se. Siquidem a parte rei intellectus D. est principium generationis D. non spirationis; e contra Voluntas est principium spirationis, non
renerationis.3. comparando Essentiam cum relationibus.
ΣBentia ςst communicabilis tribus P.rsonis, relatio P si sonalis
140쪽
fonalis non , Essentia identificat persorias, relatio non,sed illas distinguit&c. 4. comparando attributa cum relatio- nibus. Attributa sunt communia tribus Personis, & sunt perfectiones simpliciter, relationes non . Intellectus,&Voluntas sunt principia diuinarum processionum; non autem relatio, saltem spiratio passiua, ergo a primo usque ad ultimum ante quamcunque operationem intelledius datur in Diuinis distinctio ex natura rei formalis, realis non quidem simpliciter, sed secundum quid. Resp. Thomistae, nec non alij eiusdem opinionis; saluari sussicienter contradictoria per dist inctionem virtua- Iem , seu eminentialem, quatenus eadem res aequi ualet pluribus distinctis; ex quo sequitur non esse veram Coi tradictionem; quae nimirum debet esse de eodem secui dum idem : Pater enim generat per intellectum, non per Voluntatem , salua omnimoda intellectus, & Voluntatis D. identitate, hoc sensu, Pater in quantuini quivalet vi tuti intellectivae Creatae generat,non inquantum sequi ua- Iet virtuti volitiuae; idq; citra negotiationem intellectus,
ut patet de Sole, de luce solari, re de alijs exemplis supe-
xius allatis in explicatione distinctionis virtualis. Verum haec responsio, ut insufficiens sic a Scotistis improbatur. Omnis Contradictio actualis supponit actuali- ltatem in fundamento, cui inest, sed ab aeterno sunt verae hae contradictiones. Intellectus D. est prinCipium productivum Verbi, Voluntas non: ergo illarum fundamenta non solum virtualiter, sed actu formaliter ex natura . rei sunt in Deo distincta. Insuper. Illa diuersia aequiualentia D. Estentiae, Vel importat in Deo aliquam diueri
tatem a parte rei, vel tantum nostrum modum concipiet di. Si primum, stat nostrae conclusionis veritas: si secundum : ergo OrdO D. processionum esset immaginarius, & isolo nostro intellectu excogitatus, quod e re falsissimum. α haereticum. C terum neque exempla de Sole, & de tu ce Vrgent ; non enim Valet dicere lux solaris inquantum humectat non desiccat, quia sic desiccaret Ceram,&hum ctaret lutum, non Valet, inquam, quia ly inquantum, ut diserte docet Mayron non reduplicat principium, sed a