장음표시 사용
531쪽
uinas non datur aequalitatis relatio. Resp. D. Aug. Ioqui de quantitare molis, non de quantitate virtutis. Arg. a. Solus Pater habet potentiam generandi: ergo Spiritus Sanctus. & Filius non sunt illi aequales, ergo in Diuinis non datur aequat itas. Resp. dist .ant. Solus Pater habet potentiam proXimam generandi, concedo . rem tam , nego ant. nam ista reperitur etiam in Filio,& spiritu. Samstoi neque carentia istius potentiae tollit aequalita- tem inter Personas, cum sit notionalis, nullumque iam tionale dicat perfectionem , ut supra &C. Arg. Contra a. Conc. Ad hoc ut resultet relatio inter extrema,requiritur multiplicatio sundamenti in ipsis extismis ; aliter idem referretur ad se ipsum: sed in Di uinis non datur multiplicatio fundamenti, quia eadem essentia, dc eadem attributa sunt in tribus Personis : ergo&c. Resp. neg. assumptum; falsum est enim, quod requirat ut multiplicatio fundamenti, immo cum tales relationes fundentur in unitate, eo erit perlaetior relatio identitatis, similitudinis, dc aequalitatis, quo unitas est perfectior, ut fuse probat Smisina relatus ab Herin x. Contra. Fundamenta, non tantum sunt ratio referendi, sed aliqualido ipsamet referuntur, quia non solum duo parietes albi referuntur, sed etiam duae albedines dicuntur similes: ergo &c. Resp. aliquando etiam fundamentalpa referri ad inuicem, ut in eaeemplo allato, & in talica sudebent multiplicari; secus autem, quando sunt tantum ratio referendi, ut est in nostro proposito; non enim
dicimus, quod essentia Patris est similis essentiae Fili j, sed Filium esse similem Patri &C.
Contra. Si aequalitas esset relatio rea lis: ergo esset pariter inter attributa, cum sint aequalia in infinitate, sed inter ea non adest: ergo &c. Resp. neg. sequelam mai. Quia attributa non distinguuntur realiter, neque ab essetitia , neque ab inuicem, adeoque inter ea non admittitur talis
Contra. Ex Scoto. aequalitas est perfectio simplicuer. sed relatio realis non est huiusmodi: ergo &o. Resp. Fundamentaliter, Conc. mai. formaliter, nego; Scotus loquitur primo modo, non autem secundo modo ; sic enim do
532쪽
quae formaliter posset en infinita non dicit nisi aliquid, quod potest esse essentiale in Diuinis, & ad se; aequalitas autem non praeintelligitur relationibus originis, nec p test esse ad se.
Hreum iu Diuinis sint quinque Notiones.
Not. r. Quod notionis nomen duobus modis sumi potest. Primo idem est ac cognitio actualis alicuius rei; se aliquis homo doctus dicitur mul tas notiones habere . a. est ratio cognoscendi,& notificandi, &distinguendi id, ad quod ita singulariter spectat, ut audita tali voce , mox in eius cognitionem deueniamus: sic audita Paternitate,& Filiatione, venimus in cognitionem Patris, & Fili j. Vnde notio Diuina describitur sic. Est ratio innotescendi Personam Diuinam pertinens ad originem secundum propriam,& specialem rationem positiuῆ,vel negative addit ur negative propter innascibilitatem,quq est notio negativa. Nol. 2. Quod proprietas, relatio, & notio, ut docet D. Bonau. se habent tanquam magis, & minus commune ;omnis enim proprietas constitutiva est relatio, & notio, ideoque connexi hanc quaestionem cum ali js de relatione; sed non omnis notio est relatio, ut patet de innascibilitate, nec Omnis relatio est proprietas constitutiva, ut patet de spiratione activa. I. Conc. Quinque assignantur notiones Diuinae, nempe innascibilitas, Paternitas, Filiatio, spiratio activa, & spuratio passiva. Est communis sententia Theologorum . Ratio est, quia tot sunt notiones, quot sunt formae, stii notae, aut characteres, quibus cognoscimus unam Pers nam distingu i ab alia quoad originem : sed quinque sunt formae: ergo quinque sunt notiones. Explicatur ratio. Innascibilitas est forma nega t i ua, quae significat, Patrem non habere originem ab alia, & est prima notio. Paternitas etiam est forma significans Patrem esse principium generativum alterius, & sic est secunda notio. Tertia est
Piliario, pcr quam cognoscimus Filium esse ab alio. Quar-
533쪽
ta est spiratio activa significans Patrem , & Filium e principium Spiritus Sancti. Quinta est spiratio passiua significans Spiritum Sanctum spirari ab alijs.
II. Concl. Dicere praeter praedictas notiones clari etiam inspirabilitatem, quaesit notio negatiua Patris, & Fiiij, nihil vetat, quia, ut Scotus docet, non est contra fidem, neque contra Concilia, aut SS. PP. Vnde sicut tempore D. Ambrosi j soliam quatuor notiones exploratae erant, &deinde addita fuit innascibilitas pro notione Patris; ita cum Scoto nobis licet dicere dari inspirabilitatem. Ac. signari etiam potest conuenientia. Sicut enim soli Patri conuenit elle ingenitum, sic soli Patri, & Filio competit esse inspirabiles. Deinde notio est ratio notificativa ali. cuius Personis D. pertinens ad originem, vel politiue,vel negat iue, sed inspirabilitas est ratio negativa, quae noti. ficat nobis Personam Patris,& Fili j : ergo&c. - Arg. I. auctoritate D. Dion lib. de Diuinis Nominibus,
ubi dicit. .Non est auiiendiam dicere aliquid risu a Viabstantia 'iDeitate , praterquam quod a Sacris eloqui,s est expressum: sed de
notionibus nihil habetur expresium in S. Scrip. ergo &c. Resp. Quod, licet in S. Scrip. non fiat mentio expressa de not ionibus fit tamen implicita, cum in ipsa palsim habeatur sermo de Personis D. in quibus sunt notiones. Arg. 2. In Diuinis omnia sunt unum, inquit Damasc.
praeter ingenerationem generationem, & procedionem :ergo tres tantum sunt notiones.
Resp. D. Damast. per generationem intelligere, tar generationem activam, quam passiuain, ac proinde sunt quinque simul cum innascibilitate. Arg. 3. Innascibilitas in Patre , vel sumitur pro materiali, vel pro formali: si primum non est quid distinctum a Paternitate : si secundum non potest dici notio, cum sit Pura negatio principi j productiu ac proinde dignitatem
non eXplicat, quae ad rationem notionis videtur requiri. . Resp. Scol. in I. d. I. q. a. Quod ingenitum sub propria ratione sua, ut significat non fabere gelii torem est proprietas Patris, S sussicienter importat dignitatem idest non indignitatem ; hoc enim sumcit ad personalem proprietatem quod non sit indignitas, ut patet de notionibus personalibus positivi
534쪽
Arg. 4. Ratio Verbi, & ima in is est proprietas Fiiij, stacut amoris, & Doni Spiritus S. sed utraque ratio Diuinas Personas significat, ut distinctas; ergo notiones sunt plu. res quam quinque. Resp. Quod haec nomina non sunt proprietates, sed appropriationes significantes modum processionis Fili j per antellectum; Spiritus S. per voluntatem, qui modi sunt diuersi a relationibus Personarum constitutivis.
DISPVTADIO III. i l De Personis Diuinis incommuni.
Quomodo Personis D. competat ratio Personae. Not. Quod fuit maxima disputatio inter Patres de
signincatione horum nominum, nimirum natura , substantia, suppositum, hypostasis. &Persona: namuznotat Frassen tom. I. in tradi. deSS. Trinit. ex Rustico in disp. contra Acephalos, subsistentia interdum Personam significat, non nunquam vero substantiam. In Sancta enim Synodo Ephesina utrumque monstratur. ImO D. Athan. inqq. q. q. Subsistentiae nomen videtur extenderct ad quodlibet individuum,etiam accidentis significandum ait. Tros subse utia , orbis Solaris , radius . ct tua . Disper tras subsessentias. Subiectum ignis urens, Iureos. Nihilominus usus inualuit, ut Personae nomen significaret idem ac sudipe situm; qua ratione, etiam Iassim usurpatur in Scriptura ubi legimus Deum non es e accaptatorem Personarum, praesertim Act. c. Io. Vnde ut graecis morem geramus eia
sentiam pro Vsa, substantiam pro Hyparsi , suppositum pro Hypostasi, Personam pro Prosonon usurpabimus.Per sona autem sic a Boetio definitur: en rationalis naturae in diuidua substantia, quam existimat Scot. in I. dist. 2 3. esse exponendam per definitionem traditam a Richard. lib. 4. de Trinit. cap. 22. quae est huiusmodi: Persona est ii communicabilis existentia ut, quo, & ut quod SY.L Concli Nomen, α ratio Personae proprie Deo com
535쪽
petit. Hare est de fise , ut constat ex S. Scrip. & ex Conci
Iiorum oraculis, quibus tres D. Personae inuicem distinctae in Deo assirmantur. Prob. ratione. Distinitio su pririus allata competit Diuinis Personis in perfectissimo gradu: ergo Diuinis Personis competit proprie nomen , α ratio Personae: ant. patet, quia tanto Verius, atque pers
elids in Deo est ratio Personae, quanto, perfectius illi competit, per se subsistere: sed Deo perfectissime competit modus subsistendi per se: ergo in Deo est vera, & pr pria ratio Personae in gradu perlectissimo.
II. Concl. Probabilius est, Personalitates Diuinas esse modum aliquem positiuum terminantem naturam Diuianam, & veluti eam complentem in esse incommunicabili. Haec videtur germana Scoti sententia in 3. d. I. q. I. ubi docet: naturam humanam dici posse communicabilem tribus modis, nempe actualiter, aptitudinaliter, & p tentialiter, seu obedientialiter : & loquendo de Persona D. subdit, Persona D. non tantum habet Communic tio nis actualis , & aptitudinalis negationem, sed etiam habet repugnantiam ad communicationem, ut quod, & ut quo. Repugnantia autem talis non potest esse nisi per entit rem positivam; ergo Personalitas D. est quid positiuum ,& quatenus ultimo terminat naturam D. habet rationem modi, non quidem in rigore, quia Personalitas est entitas relativa formaliter disti iusta ab essentia D. sed lato modo, quatenus ultimate terminat ipsam naturam D. &haec veritas magis probabitur in sequentibus quaestionibus. Arg conxra I. conc. Nomen Personae Deo non tributiatur in S. Scrip. Insuper inusitatum fuit, & ignotum primis Christianis, ut refert Coccius lib. I. de Trinit. p. q.
denique nihil est proprie in Deo quod nomen istud signi
ficet, & Theologi utuntur nomine Personae, non ut aliquid exprimant, sed ne tacere videantur, ut ait D. Aug. lib. s. de Trinit. cap. 9. Gum, quar tur, inquiδῆ quid re m..
prorsau inopia humanum laborat eisquium: dictum stamen Dos Persona, non ut illud diceretur , sed os taeeratur ergo s
tendum est nomen Personae non conuenire Deo. Resp. neg. Conc Ad primum dicitur, quod licet nomen Personae. in Sacris litteris non reperiatur, nihilominus,
quod Personae nomen significat, multipliciter inuenitur
536쪽
in Sac. Scrip. affirmatum de Deo, nempe quod sit spiritus. infinita sapientia praeditus; ac proindὰ sit naturae intellectualis. Similiter quod existentiam habeat &C. Ad secundum dicitur, quod verum est, Personae nomen non suisse primitus a fidelibus usurpatum, & Deo tributum, sed i men factum est, inquit Ricard. lib. q. de Trinit. Cap. . Requi hoc nomes Persona primo aa Giun a tra tulerunt, Me ruum ex necesi tale feeerunt, ut quid responderent haberast ; quid tres illi in Trinitate essent, cum tres Deos essere pondere non po sui Sabetilianis Hareticis, qui tuterrogabant, quid osent illa εria, is sic D. pienter ab Ecelesia viratu S e octa uniuersaliter est usurpatum naismen Pors rea, & sic patet quid dicendum sit ad tertium. Arg. 2. Ratio Persi,nae reddit eandem naturam indiuiduam, & singularem incommunicabilem alteri supposito, ut patet de natura humana personatat sed natura D, quae Communicatur Patri, eadem communicatur Filio, &Spuri tui S. ergo in Patre natura D. singularitima non est ii communicabilis I ac proinde non est personata. Resp. I.dist. mai. Naturam personata est incommunio bilis , quatenus natura singularis est, nego: reduplicatiue, ut Peritona est, concedo. Resp. a. dist. mai. In Diuinis, nego; in creatis, Conc do ; hoc enim est peculiare D. naturae, quod eadem omniano indivisibilis communicari possit tribus suppositis; eo quia D. natura non admittit plures naturas numero, &hoc ratione suae infinitatis, dc summae simplicitatis: secus autem est dicendum de natura creata. Itaque ut dictum est in prima resp. communicatur Filio Diuina natura , quatenus D. natura est, non verb quatenus personalitas
est Patris. Arg. 3. Natura Diuina, quatenus praescindit a Personi, Diuinis est indiuidua, & completissima: ergo non oportet aliquid addere ad hoc ut compleatur I ergo ut indiuidua est incommunicabilis. Resp. dist. anta Est completissima in ratione Essentiς D. quia constat praedicatis, & attributis essentialibus,& m dis intrinsecis, conc. in ratione hypostatica, & ultimo incommunicabili , nego. Nam D. natura, ut in se, non est Persona, quamuis habeat peculiarem subsistentiam, ut dis
537쪽
Quaeres. An a personis D. abstrahi possit aliquis conceptus communis, qui sit ipsis uni uocus. . Resp. ex Scoto I. d. et . q. uia. amrmative, & ratio est, quia quaelibet Persona D. habet idem nomen, & eandem rationem Personae: sed nihil aliud exigitur ad conceptum Communem univocum; ergo a Personis D. abstrahi potest huiusmodi conceptus : pat. ma. quia Persona D. vere dicitur de tribus secundum propriam suam rationem, Cum quaelibet earum reuera sit naturae D. incommunicabilis existentia. Verum aduertendum, quod non loquitur Sc
tus de conceptu perfecto, & adaequato, sed de imperfecto, re inadaequato; cum doceat, ab ultimis constituti uis,&distinctivis Personatum nihil posse abstrahi commune in quid dictum de eis, quia illa sunt primo diuersa , hoc est, nihil idem realiter includentia; tur enim esset quaerere de eis, per quid distinguantur: & respondendo directe ad quaestion. motam sub istis terminis. Vtrum persona, ut est Communis tribus dicat praecise aliquid secundae intenti nis, ait contra Henricum,&Egidium de Roma, allata urius definitione Personae traditae a Rich. Dico, quod in hac desinitione nihil est, quod significet secundam intentionem , quia Persona est natura intellectualis, & entitas incommunicabilis ex natura rei sine omni opere inteli
Vtrum Personae Diumae consituantur per relativas 2 proprietates, vel per quid absolutum.
N O t. r. Quod Scot. in I. d. 26. q. refert diuersas opiniones circa praesentem quaestionem. Prima est Pr positi ui asserentis, Personas Diuinas se totis onstitui, &distingui, quam sententiam iam a Scholis exulatam, de
nio est Linconiensis, & Ioannis a Ripa, dicentium, este quidem in Diuinis aliquas proprietates Personarum con- stitutivas, & distinctivas, sed eas esse absolutas, non relativas, quam sententiam, quia Scotus eam varijs argumentis probat, & soluit ea omnia , quae contra eandem solent
Objjci s nonnulli Recentiores non reHe arbitrati sunt,
538쪽
Doctorem subtilem tenuisse. Tertia opinio, Immo sentCntia communis omnium Theologorum est, D. Personas Constitui per proprietates relativas. Qualiter autem id fiat, non eodem modo omnes DD. eXplicant . Etenim argumenta Scoti, inquit, VasqueZ disp. IS9. Cap. I. Usque adeo exercuerunt Thom istarum ingenia, ut in varias opiniones eos diuiserint. Quidam enim allerunt, Personas non constitui relationibus quatenus relationes sunt, sed quatenus formae hypostaticae. Vnde dicunt relatione in
duo sibi vendicare, nempe esse in se, seu per se, & esse ada l lud; & consti tuere personas secundum esse in se, secundum vero esse ad aliud non constituere, sed referre pers nam ad aliam sibi correlativam. Aliqui Cum D. Bonau.
in I. d. 26. q. puniant tres personas Constitui relationi bus, ut origines sunt, v. g. Patrem Diuinum in ration Personae constitui Paternitate, non ut Paternitas est, sed ut genetatio activa. C teri denique cum Scoto docent, relationes Diuinas esse personas constitutivas, quatenus formaliter sunt relationes, pro cuius intelligentia. Nol. 2. Quod procedendo secundam inadaequatos no
stros conceptus; fatendum est concipi Diuinas relationes sub confuso, & generali conceptu formarum hypostatic rum abstrahendo ; an sint absolutae an relativae ; ut quando dicimus in Deo dari tres hypostases, seu Personalitates, vel etiam tres Personas, & Patrem esse primam Personam&c. Et quidem sicut in humanis prius existit aliqua Pe
sona, quam generet, prius generat, quam sit Pater; sic adaptantes huic ordini nostros conceptus de Diuinis Pers nis, apprehendimus ante omnia primam Personam ingenitam improductam, deinde quod originet, seu generet aliam Personam, & generando obtineat nomen Patris, Mhabitudinem ab Filium. E contra, sicut in humanis prius est oriri, seu produci, quam esse, & prius est esse, quam re- serri ad illum, qui genuit; sic secundum rationem imperfectam intelligendi prius est oriri, seu nasci Filium Diuianum, deinde esse; denique referri ad Patrem . Tamen intellectu plene, & adaequale procedente non est intelligere primam Personam sine generatione, & Paternitate, nequae aliquem inter eas ordinem, sed eo ipso quo per conceptum
proprium, S determinatum prima Persona intelligit
539쪽
constituta, omninbsiscul secundum rationem adsequatam intelligitur generare, & esse Pater, sed esse relata ad terminum productionis; neque enim esse Pater fundatur in generatione D. sed est ipsum generare. Similiter ipsum nasci est esse Filium , & referri ad genitorem Divinum: ita Herincx tract. de Trin. ex doctrina Moti, & D. Bonaven
NOl. 3. Ex Scot. in I. d. ad.q s. quod cum simultate r Iationum posset stare prioritas in perfect ione,s daretum a patitas persectionis in relatione, quia est alterius rationis a simultate relativa: patet hoc in relatione causae ad causatum, ex Avicenna0. meta. quae esto sit simul cum suo causato, tamen secum affert prioritatem, & dignitatem respectu causati ; hinc argumentatur Scotus, ad relationem Patris, seruato decoro, quod non habens rationem causae, nec dignitatis , retinet tamen prioritatem origi niserga Filium, &sic concludit. Prima Persona constituitur in esse personali per relationem ad secundam, & e conuerisso, & impossibile est, esse sine se inuicem, & tamen ipsa Persona prima constituta in tali esse, est prior origi ne Persona secunda: ita quod prima Persona constituta in tali esse est, a qua originata est secunda , dc ita prioritas origianis non repugnat simultati relativorum. I. Conc. Personae Diuinae non Constituuntur, nec distinguuntur se totis, sed per proprietates personales. Hqc est communis inter Theologos, & colligitur, ac firmatur ex varijs Concilijs,praesertim ex Lateranensi cap. firmiter;
pares differro. Denique Ecclesia canit in Praefat. Missae SS.
Triadis: ' in Pa fouis propriatas. in agantia unitas, o t. maiestate adore ur aqualitas. Eandem veritatem probant SS. PP.
ut videre est apud Doctores Recentiores. Prob. a Scoto ubi supra sic. Qvqcunque non sitiat primo diuersa , std habent aliquid, in quoconueniant, non distinguuntur se totis, std aliquo sui: At Personae D. non sunt primo diuersae: ergo non distinguuntur se totis, sed aliqKo sui. Prob. 2. Persona Diuina, V. g. Patris, Vel ha
bet aliquid ultra eiiciatiam, quod non habet Filius, vel
540쪽
non: Si primum habemus intentum, si secundum no
test reddi ratio : cur haec Per nasit Pater potius, quam autera: ergo merito, teste traff. Oppositam opinionem conclusionis temerariam esse,& pene hqreticam, nonnulli Re-
II. Conc. Personae D. Constituuntur, &distinguuntur proprietatibus, non abiblutis, sed relativis. Haec est Sc ii, quamuis quidam Scotistae velint Scotum fuisse proble
maticum, cum soluat omnia argumenta quae ipsemet proposuerat contra opinionem Ioan. de Ripa: estque communis, & verior Theologorum sententia. Prob. Conc. i. ex Sac. Scrip. exprimente, Personas Diuinas per nomina
relatiua , quod etiam iaciunt Concilia, & Ss. PP. α prae,
qua resertur. Et infra : In relatione Personarum numerus cernitur . Idem colligitur ex Concit. Florent. ubi Ioannis Theologus Ecclesiae Latinae causam agens , tacite appro ibante Concilio, dixit . Selara arao omnes apud Graeos, t ianos Doctores Diuina proce ua Pert σηπι multiplico. Et quidem ex PP. Metius lib. 2. de Trinit. dicit. Essentia eoui3nex v iaratem eralatio multiplicat Trinitatem . U. Anselm. de process.
Patris, ct Filν. θ Spiritus s. & ita communiter ς ergo per re latiua Personae D. in suo esse constituuntur. Prob. ratione. Primum principium constitutivum alicuius est etiam primum distinctiuum eius, &e conueriῖ sed relationes sunt primum principium distinctivum Perissonarum Diuinarum, ergo & primum principium consti tutiuum: min. patet ex dictis. Qui desiderat alias rati nes graues, & subtiles, legat Scotum in hac quaest.& inu met, quod nihil subtilius, & nihil acutius dici potest. III. Conc. Personae D. constituuntur in esse personat, per relationes sub formali ratione relationum . . Haec est Scoti pluribi, & praesertim Quot a. & in I d