장음표시 사용
151쪽
- FRANClSCUS PETRARCA SOCRATI SUO S. P. D. De duobus qui se visum venere, quorum alterum importunum alterum acceptissimum habuit.
Applicuit Bolanus noster ad vesperam ingenti pluvia sed multo maiore verborum copia. Quid vis 2 Solitudinem lianc fori instar turbidi suo secit adventu Scis quid loquor : nihil homine quidem illo graVius: non ea gravitate quae Sapientis e St propria, Sed alia quadam
importuna morum sarcina. Cui vero nunc hominem describot Nosti omnia. Non est mihi elephantis aut cameli dorsum: solo visu sessus inclinor, et quod ait Flaccus, Dimillo auriculas ut iniqiuae mentis asellus, et sudare inc lato quamvis algerem. Quid agerem quoVeme verterem ' Hora, locus, imber, urbanitas hortaban-.tur, ne abire Sinerem, quem abiisse Seu polius non Venisse Valde cliperem. Sola pro me stabat verecundia quaedam, ut decora in multis, sic in illo Inon strum. Νimis sibi comitatus videbatur, et sic erat: et Vereri coeperat ne turbam hospitum solitarii hominis tecta non caperent. Pendebat adhuc tamen satum meum: proximae noctis pervigilium ac requies in dubio erant: unius comitum modestia in o liberum socii illum facito hospi-
tio indulturum idonlidum vellicantis monenti Sque abitum. Quod ubi animadvorti instare iam tutius et videri voltu liberalior incipio: utque per noctem maneat hortari. Oh l artos morosque hominum i orare cuius contr3rium fieri velisi Sed sic est usus. Ille autem negare,
152쪽
loccupationes vel proferre vel fingere. Quid te moror' Si Dogisso me illi tunicam putas, salteris. Sino hominem, laetior quam qui febribus liberantur. Laborasti, non dubitem, mo imitente, et de sine dubius pependisti. Sed ut dompta solicitudine iam hinc incundi tale simul atquo 'invidia repleare, non ita multo post, hora illa quae apud Veteres prima lax dicitur, Supervenit noster ille laetis- simus hominum. Ohi quanta divorsitas ibullum animal aeque ut homo a se ipso disert: Biter' nullius, alter infiniti pretii est Muta , remote domus facies; timerique ἰ eceptum quod usatum a uerat, ne qua illi scilicet abeundi Vel nec sD esseti et occasio; et vesperi et nubibus actae grais quibus hospes talis pernox fieri debuit: nec Sane compeditius opus erat: non ego te hendi hominem, quam standi ille cupidior. itaque nobis non modo noctem illam, sed complusculos dieli laetos praebuit. ged habet hoc nostrac laetu Subito desinit, et cum sierit nulla est res idipsum fieri posset, nisi laetitiae cum dulor. invaderet. Ille abiit, ego deiectior quirit si, hominem non vidissem, substiti. Ita dictu mirabile, quod illic timui hio speravi. ct quo cille laetum, hoc iste me moestum fecit. Vale uostri memor - , v.
Narrat se veniam cuidam licet immerito indulsisse.
Homo blandus et sallax, idemque si liceat et violentus et minax, quem mecum exitum invenerit quae
153쪽
ris. Quid verum inficier et non potius cum Cicerono confisear qua mollitie sum animi ac lenitale' Nunquam illius lacrimis ac precibus restitissem. Sic est lateor. Illo enim loquente sentiebam nescio quid tenerum atque semineum oberrare praecordiis, parumque aberat quin supplici meo collacrimarer, et ipse perSOnam offensoris ac deprecaloris induerem. Sed dum illud in animum' veniebat; quisnam est iste qui lecum loquitur, quid egit quid voluit, quid 'optavit, fluid molitus est, quid peregisset ubi consiliis sceleratis OccurSulla non sui S Set, quam multorum iniuriae se miscuit, 'quam nihil eum poenitet, nihil pudet, nihil omnino priolor impotentiam conalibus impiis nunc otiarii Obstat, quaen .fietae Sunt hae sacrimae, simulatae blanditiae, coactae preces, qui
Spiritus, quae mens illi est, qui lupus in hoc agno latet; haec per se singula cogitans indurescebum Sensim, et in silicem atque adamanta verte har. Quid . credis Τ ΡΟ- teram homo alter, ot ipse. mihi. dissimillimus iam videri. Iubebat ratio veniam possimo homini negare; Si quidem indulgendi facilitas bonos lenil malos pisperat: et adstipulabatur irae iustissimae lacultas. praeSenS BC prompta Vindictae. Viciι tamen natura suavior: hac igitur lege veniam tulit ut delitus nec amicus nobis ille, noch OSlis sit: quorum primum haud dubie priapstabit: de Secundo viderit, clum sibi iam facilem Secundam veniam nunquam spereti Ad hunc modiim se rus habet. Malloni medium tenere: sed si in ulterutro labi oportet, m3lo malis etiam pius esse, quam trux bonis. Τu oratus da
154쪽
S. P. D. Sacrarum litterariim studio so intentius vacare.
Animadverti ex epistola quadam tua placere tibi, quod saecularibus sacra. permisceam. Idque Vel Hieronymo placiturum censes: ea varietatis amoenitas, is decor ordinis, ea est ut asseris vis iuncturae. Quid vis dicam' Do ireliquis ut vid0tur iudica, corte nec salti sa-cilis, nec sallere soli lus, nisi quod qui amant non facile modo, sed cupido salii solent. His ergo omissis, de medicam dequo assectu novo quidem sod iam valido, quoad litteras sacras stilus animusque meus agitur. Irrideant superbi, 'quibus divinorum eloquiorum sordet austeritas, et ceu castis hiatronae cultus parcior Ossendit oculos meretriciis assuetos sucis. Ego non perm It tentibus sostim sed plaudentibus Musis, et secundo fieri rear Apolline ut qui iuvenilibus iuventam studiis dedi. muturiorem Dialem melioribus curis dem; neque mihi dedecori vertendum, si qui tollens- ad. inanis famae praeconium ,entosasque hominum laudes, ad laudos Creatoris mei media nocte consurgens, quietis tempus somnosque illi meos ' si egero qui non dormitat neque dormit custodiens Israel, neque universali cu Stodiae contentu S, me quo lue cuStodit, et Solicitus est mei, quodque ego in me clare admodum, in se omnes non in- .grati sentiunt, ita singulos servat quasi omnium Oblitus, ita omnes regit quasi singulorum negligens; denique sic statutum fixumque animo est, si ex alto dabitur,
155쪽
inter haec studia et has curas spiritum exhalare. Ubi enim melius possim, aut quid agendo tutius hinc abeam, quam amando et memorando et laudando Semper eum, qui nisi me semper amasset, nihil penitus vel, quod minus est nihilo, miser essem, et Si eius amor erga me finem habuisset, mea finem miseria non haberet 'Amavi ego Ciceronem lateor, et Virgilium amavi usque
adeo quidem stilo delectatus et ingenio, ut nihil supra: alios quoque quam plurimos ex illii Strium caterva, sed hos ita quasi illo mihi parens fuerit, iste germanus. In
hunc amorem me amborum duXit admiratio, et lamiliaritas cum illorum ingeniis longo studio contracta, quantam visis cum hominibus vix contrahi posse putes. Amavi similiter Platonem ex Graecis atque Homerum, quorum ingenia nostris ad mola. saepe iudicii dubium me secero. Sed iam nunc maius agitur nPSOtium, maiorque Salutis quam eloquentiae cura est. Legi quae delectabant, lego quae prosint. His mihi nunc animus est, immo vero iampridem fuit, neque enim nunc incipio. Neque vero mo id ante tempus agere coma probat albescens. Iamque oratores mei fuerint Ambrosius, Augustinus, Hieronymus et Gregorius: philosophus meus Paulus, poeta Da Vid, quem, ut nOSti, multOS ante annos
prima egloga bucolici carminis ita clam Homero, Virgilioque composui, ut ibi quidem Victoria anceps sit, hic vero, etsi adhuc obstet radicatae consuetudinis vis antiqua, dubium tamen in re esse non sinit victrix DXperientia, atque oculis sese infundens fulgida veritas. Neque ideo quia hos praetulerim, illos abiicio, quod Se fecisse Hieronymus scribere potius quam Sequenti stilo opprobare visus ost mihi. Ego utrosque simul
156쪽
amare posse Videor, modo quos in Verborum, quos in rerum consilio praeseram non ignorem. Nam quid, oro te,
prohibet diligentis patris familias in morem supellectilis aliam partem neceSSitati, aliam Ornatui deputare servorumque alios nati custodiae, alios iocis alere: insuper et argenti simul et auri divitem fieri, cum utriusque pretium sic noveris ne in alterutro salii queas praesertim cum veteres illi nil aliud. a me requirant, nisi ne oblivione deleantur, et primitiis studiorum contenti, omne iam melioribus tempus cedant' Id sano cum per me ipsuin sic sacere decrevissem, te auctore et laudatore fidentius .faciam. Ad orationem, Si res poscat, utar Marone vel Tullio, nec pudebit a Graecia mutuari siquid Latio deesse videbitur: ad vitam Vero, etsi mulla apud illos utilia noverim, utar tamen iis consultoribus atque iis ducibus ad salutem, quorum fidei ac doctrinae nulla Suspicio sit erroris. Quos inter merito mihi maximus David semper fuerit, eo formosior quo incomptior, eo doctior discretiorque quo purior. Huius ego psalteri una et vigilanti semper in manibus Semperque sub oculis, et dormienti simul ac morienti sub
capite situm velim ; haud sano minus id mihi gloriosum putans, quam pbilosophorum maximo, Sophronis Mimos. Tu vive et vale feliciter.
Mediolani, XIV. Kalendas Octobris.
157쪽
S. P. D. Hominem quemdam ex artis e senili iam totalo nd litterarum studia conversum amico commendat.
Virum hunc . si nos so corporis et amare incipies et mirari. Longa est historia. Summa est: quod honestis ex causis familiarissimus et amicissimus factus est mihi: et, sero licet, tantus eum discendi ardor cepit ut neglecto studio rei familiaris di dosoria labrili. ossicina, in qua ' insigniter eminet, totum se littoris cluderit. Ita quo iam nil nisi scholas, libros et magistros cogitat, inque hoc uno noctes in somnos et solicitos dies agit. Amplectere eum, oro te, et proposito suo save. Νihil est deformius quam iustis desideriis opem non ferre. Et quid putas ambiat ' Non opes, non potentiam, non honores, non Vulgi compedeS ac Venena mentium Voluptates, sed unicum otii sui praesidium et' vilod solatium lihellos quaerit sine tuo ductu tuisque auspiciis nil ausurus. Suspirabis intelligens quo aspiret, et tacitus dices: utinam tempestivius coepisses,' sola enim aetas obstat ingenio, quamVis et Plato provectior philosophiae et Cato senex graecis litteris operam dedit. Haec hactenus. Raynaldum nostrum mei memorem salvere iube. cui hoc
3 Huius epistolae eodex Passioneianus bibliotlioeae Angelieae urbanae Vide Vol. I. p. ratii. ιitt. c) aliquantum diversam exhibet lectionem. Nam pro Nihil exι deformius ete. liabet: Nihil est Deo similivs quam ivsus desideriis opem ferre. Epistola vero desinit in verba tempestirivs coepissea adiecto Vale. Caetera quae sequuntur, quaeque nos e veteribus editionibus descripsimus, in eo codice desiderantur.
158쪽
ipsum scribere nec Volui nec potui. Ex pecto enim Calpurnii Bucolicum carmen et tuam Varronis agriculturam; valde enim memini si quid mihi promittitur. Vale.
Mortem fuga haud vitari posse. Furti domestici quod passus Si historiam enarrat.
Nil nisi pergratum in littoris tuis legi. Et si enim
aliquid supervacui timoris inesse Videatur, totum tR-men puri amoris manat e sontibus, de quo magister Bmorum scripssi: 'Res est solicili plena limoris amor.
Certe quem Securum Videas non amantem scito; nam licet secura sui virtus sit, aliis tamen timet: quod inter illos civilis belli motus de Marco Catone legimus. Sed ne quod apii l ultimum erat apud me sit primum, ordinem tuum Sequar ad hoc ipsum postea reversuPUS. Laete audio quod excusatio, apud Vulgus forte non Verisimilis, in se vera, . et apertas aures tuas et facilem animum invenerit. Signum bonae mentis est fidere. Solent qui mulla mentiuntur nihil credere, ut qui nihil omnia. Fere enim ita accidit ut qualem quisque se no- it, tales alios opinetur, nisi inopinum sorte aliquid
159쪽
emei Serit, quod mutare sententiam cogat: quod nostra aetate quotidianum adeo est, ut Psalmistae in excessu suo dictum omnis homo mendam nunquam alias tam certum tamque compertum fuerit; interque tot mendaces, quid paucis Vera loquentibus credi possit subdin ficilis coniectura sit. Fecisti igitur ingenue quod amicosdem habueris non fallenti. Nempe indigis manibus
vacuus et inanis inveniar, durum; Sed sic est et serendum quod mulari nequit. Ut enim re intelligo nihilo melior oeconomicus quam politicus sum. Omnia haec unus solitudinis ac litterarum amor abstulit, nec deinceps mutandi habitum spes est. Nam etsi semper aliquid in dies discere moliar, artem lamen prorsus incognitam aggredi serum e St. Eat ergo res familiaris ut libet, sive ut potest, modo ego integer nudus evadam. Peregre rediens Ahaxagoras, deSertasque conspicien S poSSeS-siones suas, nihil damno motus: Non essem inquit salvus ego, nisi istin periissent. Philosophice, graViter, magnifice. Quid autem refert quam prope sed quam procul sim, dum mea diripiuntur ac pereunt' improprie quidem nec sat Bianteo more me locutum lateor, mea enim
nec diripi possunt nec perire. Sed mea dixi quae fortunae sunt, Vulgi potius errorem in loquendo, quam meum certe iudicium secutus: Vulgare sermonis malum. Quid inquam refert dum haec pereunt ubinam sim, si inter ipsum thalami mei limen, sic ab omni custodia rerum pereuntium peregrinor qua Si trans Indiam extremamque Thetis robanem habitarem ' Hanc occasionem nacti qui dicuntur servi, cum sint hostes asperrimi, et suis usis raudibus, et facilitate mea abusi, impie atque nefarie
eo me non Sentientem redegere, ut eX perrectus Pericu-
160쪽
LIBER VICESIMUS SECUNDUS. - EPISTOLA XII. 153
lum meum viderem; nihil enim sermo iam reliqui erat praeter corpus ac libros, in quod avidi possent ac lamelici saevire carnifices. Dum. illos fugio, nullas latebras
nullas angustias recusarem . Tam latis enim tam remotis in aedibus habitanti vel familiare discrimen de quo dixi aderat, vel si illos eiicerem, erat in eo statu solitudo ipsa discrim0n. Si quidem paucitas quae ampla in
domo solitudo est, ad angustam Si transeat, turba erit. Sic hospitium et magna ex parte modum Vitae ad tempus mutare coactu S Sum : non Sine cogentium gravi tamen incommodo. Nam cum eo usque progreSSus es Set
illorum furor avaritiae, stimulis et rabie. actus invidiae, ut me coram neque Vultu meo. neque minis aut precibus inflexi sese gladiis usque ad mortem confoderent, victa demum patientia, abdicavi illos a me. Utor enim verbo patrio, quod ego illis Vere pater fueram, qu3mquam illi mihi. non filii sed insidiatores essent, ac sicarii laresque domestici. Et nunc habeant sane sibi
fructum scelerum suorum: nempe non Sopitum modo
sed insensibilem me rati, eoque sibi perpetuam grassandi licentiam promittentes, et furtorum, proh Dii, nihil sibi ex omni sua nequitia praeter fluxum gulae negocium ac libidinis quaesivere. Itaque bene habet: brevi, ni fallor, esurient. Iam enim fastu deposito, submissi ac deiecti reditum orant: quem si impetrent, plane omniS praeteritae suturaeque perfidiae veniam licentiamque percipient: ego autem non modo damnis, iniuriis, fastidiis Premar ut soleo, sed solatio etiam priver inutilium querelarum. Mullo quippe facilius inducar qui bdslibet hostibus me dedere, quam iis quorum ipse segnitiem Saevitiamque cogar alere; nam ut te hostis laedat, com-