장음표시 사용
41쪽
Mviri castigatio iusta ost, nec modo tu Sta, Sed grata, Sed iucunda, sed dulcis. Λι si mei meminisses, quem tui tibi fingis oblitum, nequo tibi penitus persuasisSes me quasi Circaeis poculis noscio quibus divitiis transformatum,
non hoc contemptui adscriberos sed naturae. Nota tibi pridem tarditas mea est, et occupatio, et curae, quae inclinata iam dic, crede mihi, via loribus acriores esse solent. Accedit et penuria nuntiorum. Quamvis enim tu mihi quam miror exqui Silissimam aedium insolitam quo magnificentiam obieceris, ego lamen adhuc Ambrosii hospes sum, et in extremo civitatis angulo saepe etiam rure abditus, quid agat urbs ne Scio. Tu vero iam Vale, inque si potes ad credendum cogo me nec divitem esse, nec inopem, et quis luis sim, quamlibet non dicam tacitus sed mutus fuerim, tuum e SSO.
A D. TRES AMICUS. So illis invidere iluod una vivat l.
Τricipitem Opistolam tribus magnis lex iam calamis, et trino murico coloratam tor et amplius laetus
aspexi, ad quam modo nil aliud nisi nil esse quo i artificiosa non possit ulci Ilientia, quae quantum SMPO PO- tuerit si ex se tui velim, longior sim quam tona Pu S ad haec Scribenda concessum, quod tam breve est, ut nihil potius quam iam pauca scribsero mons fuerit. Nunc sano unum potuit quod impossibile prorsus rebar, ut Bahy-
42쪽
LIBER VICESIMI S. - EPISTULA IX.
lone scilicet habitantibus inviderem. Invideo quidem
vobis in urbe omnium pessima, sed laonesto illo sub lare degentibus, malarum vacuo cupidinum, et Babylonicis moribus inaccesso, denis Itio simillimo campis Elysiis, quos inter Avorni dolores ac miserias laetos dicunt. Haec vobis simul omnibus, quibus tam multa saepe singulis, inter sestinationem et somnum et occupationem et aurorae metum et frigus et tussim, papyrum quoque et calamum ac lucernam rebellantes, ut licuit scripsi II. Idus Ianuarias ante lucem. Vivite felices, et valete
FRANCISCUS PETRARCΛ IOHANNI A RETINO S. P. D. Agrestis vitae tranquillitatem nactum gratulatur, et suam vivendi placidam rationeni describit.
Pone spem prolixioris epi Stolae, quae terrore lectorem solita, te unum propter vivum colloquii desiderium dolecta f. Iam hinc ne vagari Valeam provi Sum ; hora, gelu, SomnuS, l3bor, occupatio, seaenum stringent. Ad hoc papyrus brevis de industria, Velut angustior area ad exercitium calami liberioris, assumpta e St. Equidem tuis in litteris tu procellis clapsum, neque tantum ia in in portu navigantem, sed in litore sedentem video. Gratulor tibi. Nil de te laetius nosse potueram. Me autem versa Vice no eris in periculis securum. Ohi serreum caput et in mediis tempestatibus quieScentem usquendeo, ut nisi alios circum iactatos aequoreo turbino vi-
43쪽
derem, et fragore nautico undique pulsarer, in pelago esse me nesciam. Clavum regentis ad pedes sedeo, et fluitantem puppim non immotus certe sed intrepidus teneo, et exitum opperior eo animo, ut Omnis prope iam Ventus meus sit, ei in litore quolibet portus mihi. Ita taedio illi in eo rerum humanarum incurioSilas primum, inde segnities, post Securitas, ad poStremum torpor obrepsit, et nisi Superbum esset mihi tribuere quod do Marco Catone scriptum est, ipse mihi quoque videor interdum, et praesertim hac tibi hora noctis hoc scri-hens, eodem illo habitu quo avunculum quondam suum Brutus invenit: insomnis, scilicet, et cunctis timens se- eurusque mei. Sed de hoc experientia viderit; imo quaeso non viderit. Stulti est enim periculum optare experiendi libidine. Reliquum est ut plebeiae togae tuae plusquam Crassi divitiis invideam, et rustico lare tuo. quo uii prohibeor, Suspirem. Vale.
Mediolani, V. Kalendas Februarias ante lucem, propere.
FRANCISCUS PETRARCA STEPHANO DE COLUMNA PRAEPost To
S. ADEMARI S. P. D. Germanae amicitiae sensus pandit, et malos quosdam hominos insectatur.
Litteras tuas summa et Sancla cum voluptate perlegi. De voluntate quidem mea te certum eSSO gaudeo, quae etSi rerum argumentis careat, suis se prodit indiciis, eminet, elucet, apparet contra ego de tua non
44쪽
LlBER VICESIMUS. - EPISTOLA XI. 37
aliter qua ui de propria certus sum. Multa mihi de talitterarum ipsarum sententiosa brevitas, multa quoque noster hic Cicero Pergamensis Arpinatis illius hostis. Sed ad persuadendum mihi de te nemo non satis est eloquens: nullus autem plura quam animia S ipse meus in silentio. Cupio te videre, quod etsi taceam nosti, et licet patribus conscriptis nulla prorsus nostri divortii cura sit, illis tamen invitis, te video melioribus oculis i Ilos vero licet absentia mea delectentur, qua in re una mecum sentiunt, illos inquam vel invitos video. Quid dixi' Quasi nil amplius quam communi more illos videam ' Introspicio ego illos, ubicumque sim, et lippus ad reliqua, mirum ut hac in parte sum lynceus. Video
animos assectusque abditos, et quod sorte non suspicantur, cogitatibus intersum. Actus enim non unus ego, Sed totus terrarum Orbis, licet hactenus dissimulet, magis ac magis in dies videt: quos, mihi crede, cum plene Viderit non seret. Vellem plura scribere cum Vix ista potuerim. Nescio enim unde hodie praeter solitum ad calamum lentus et ante etiam quam inciperem sessus acceSSi. Vale, Vir clarissime, nostri
45쪽
FRANCISCUS PETRARCA LAELIO SUO S. P. D. Ar; uit quod in ostiis et solicitus sit, et telii se mortem cuiusdam sonis Mediolanensis enarrul.
Iam duabus ex litteris tuis pergraviter te turba tum sensi: admirans dolensque et mulla naOCum Cogitans ad summum nihil invenio luod tam tristem sacere debeat, quidquid sit. Docet enim virum hac aetate praesertim induruisse iam contra Omnes impetus fortunae. Optimum intor vitae huius asperitates remedium cst quod nihil stat. Omnia humana Volvuntur et sugiunt, ut acriter intendunt i nulla hic vel gaudii vol doloris materia magna sit, nulla molus aut SP ri Cau Sa, dum saepe inter ipsos animi motus id ipsum quod mulcebat aut angebat Iuodque vel minabatur vol blandiebatur em uxerit, et inter medios apparatus eV3nuerit. Omnia haec, frater, vel laeta vel tristia in ictu oculi more Somnii transibunt, ut pudeat experrectos de nihilo doluisse seu laetatos esse, inanes Praetere3 SI Saut metus do nihil O concepisse. Cesset igitur dolor, quaeSO, ConquieScat motus Omnis gravi late tua indignus, et si dolendi cauSa QSt, cui per me possit Occurri, quidquid id ost, iube: parebitur. Νon sum hodio tibi aliud scripturus, nisi quod Mediolanensis amicus
noster, qui me Patrem et te silium vocabat, cum et tumo senior sis, et i PSe ProavUS OS Se POSSet 3mborum, senex iucundi SSimus, ad δ' turnam laetitiam non sino ali luali mea tris litia pro scelus os t. Licet enim malui usaevi valde, erat lamen adhuc mihi et curis mois yrplum
46쪽
familia ro solatium. Vir bonus et nobilis, sed non dives supremo honore non caruit. Iacet in ipso Ambrosii vos libulo familiae suae busto saxeo ac vetusto. Dilexi hominem a quo diligi nos Sciebam, cuius in Oro tu praecipuo multus eras; hominem prope iam ad insantiam redactum, cuius Oratio risum vel ni Prentibus extorqueret. Disputabat assidue mecum, et cum Omnibus, quoS mecum deprehendisset, de rebus ad philosophiam aut ad catholicam fidem spectantibus. Copia argumentorum erat inaestimabilis. Nulli hominum, praeter Ine unum, credere dignabatur: in quo lamen non tam rationi vel ingenio quam amicitiae succumbebat. Ingens ci sciuntias fiducia inerat. Omnes homines, Sed in primis religioSOS, quae Stiunculis agitabat, nec rationibus vinci poterat, nec clamoribus satigari. Quemcunque Verbis aggrederetur prius interrogubat an litteras nosset. Qui Si negaret, quasi brutum animal spernebat,
excussoque capite lacitus ubibat. Sin Vero se nosse litteras responderet, mox, utebat, apparebit: et Simul
quaestio in medium iactabatur, et quidquid ille dixisset, irridebatur assi uentibus verbis et nunquam deficiente materia. Saepe eum velut admirans percontabar, ubinam libri sui essent, aut unde tanta illa rerum scientia tam multarum' Ipse autem frontem digito contingens u hicn hic, dicebat, et scientiam et libros habeo. Libri enimn humanae fragilitatis emendinata suffragia, nonniSin propter desectum memoriae sunt inventi. n Ridebamus omnes: nihil enim dicebat quod non crederet, et cum his opinionibus nescio fluam soliciter, at laetissimo sibi erat. Nil iam sero nisi gramma lice loquebatur, cum tamen illo loquonto, nihil uniluam Prisciano nihil Aristarcho
47쪽
tutum esset, galeatis licet; tantis barbarismis ac so- Iecismis armatus in bellum ibat. Denique nus)or librum scribere sub tuo nomine coeperat, quem utinam consummasset relicturus nobis hanc velut ingenii sui prolem. Sed an inexpletum Virgilii Oxemplo flammis damna verit, an Vero Numam Pompilium secutus, humo inso-derit, an quid de eo aliud egerit incertum. Τriduo ante mortem solito tristior ad me venit, cumque ego ea uSammutati oris exquirerem , ille suspirans : u hodie, inquit, , quintum atque Octogesimum annum e X pleo; quantu- η lum putas Vitae Superest 3 Quinque forsan et vigintis annos ad vivendum habeo; breve tempus. s Ad haec ego subridens: O ne dubita, inquam, triginta comples bis. s His laetior: a bene habet, inquit, Satis e St. ηEt hoc dicens abiit, nec deinde hominem vidi; neque enim aut moriturus apparebat, aut morbo alio quam Senio laborabat, donec die tertio dolentis mirantisque sub oculis ecclesiae in serretur, more gentis ad VeSperam Sepeliendus in crastinum. Haec tam multa iocoso in historia tam lugubri ut in memoria senis nostri lugea Ssimul et rideas. Illo quidem his moribus mihi talium
inter graViores curas avidissimo, iam non con Vi Vatantum creber, ut solebat, sed prope conlinuus lactus erat. Denique senectutem eius ruinosam ac labentem
omni qua licuit ope sustinui: quod extremum potui,
non abeuntem, sed sepulchri limen adeuntem humentibus oculis prosecutus sum. Vple.
48쪽
FR1NCISCUS PETRARCA L ELlO SUO S. P. D. Enixe hortatur ut Socratem in veterem amicitiam recipiat, et hunc nihil omnino adversus eum aliquid obloquutum suisse defendit.
Animi tui statum ex litteris intelligens, et causae nesciuS. horlabar, ut tranquillitatem Solitam servares et mortalia ista contemneres, quae transeunt et ad non esse sestinant. Postea vero non sine gravi animi mei vulnere cauSa mihi tum perturbationis innotuit, quod nescio cuius, sed prosecto maledici oris salibust accen-Sus, Contra tuum ac meum Socratem exarsisses: tuum inquam Socratem ante quam meum : idque te mihi, quod probe noVeras graVissime dolituro, celatum esse voluisse nunc intelligo, hinc maxime quod rem tantam tamque atrocem non ex te sed aliunde didicerim. Ohi quid dicam' aut unde ordiar, qui omnino nihil praeter meros dolores aut cogitare Valeam aut loqui' Sic et animum stravit, et solitum vocis iter obstruxit moeror. Et, oh l utinam nihil unquam laetius illi accidat, qui dissidio vestro et dolori meo causam dedit. Ergo ego frater lam exigui, tam nullius pretii sum apud te, ut in tanta mutatione animi, in abdicando tali amico, tam fideli, tam veteri, tam probato non Lerim vel per litteras requirendus, Vel, si id non mereor, saltem pOSt factum per litteras odocendus, praesertim cum mali totius, ut dicitur, causa Sim8 Audio enim vi peream illam linguam, quae tibi indignum illud virus insuderit, nil aliud ipsi Socrati obiicere . nisi quod ille mihi contra lis scri-
49쪽
pserit. Quod quidem, si sapientia illa tua, quae ab adOleScentia tecum erat, et cum tempore crevi SSe debuerat, cogitare omnia et circum Spicere Voluisset, ab Omniparte salsum prorSuS et inopinabile cognovisset. Occurrisset utinam ti hi Platonis historia, qui accusutorem X onocratis amici sui, qui sibi tunc, ut nunc Socrates tibi detraxisse serebatur, restiuil et abiecit, rem impossibilem dicens tam dilectum amicum et tam carum vices amoris sibi non reddere. Tu vero tam facile duamico Mescio cui, Sed utriuSque, ut arbitror, et quo lcerie Scio, veritatis inimico, credere potuisti 'Ohi nimium praeceps et prona credulitas, quod mille lim evertit amicitiaii. Vellem tempus habere ad scribendum ut antimi in habeo. Multa hic dicerem quae silebo. In summa tamen, amicitiae Venenum Suspicio est, quae quidem in generoso et alto corde non habitat, lualiterque nunc in tuum pectu S Ol repserit miror. Ergo Socrates tuus
de te male locutus est ' Cur quaeso aut qua spe Τ Quid tu illi securas' Aut quid illo lucratus osset quando te
mihi, quoa nec ipse nec ali,us posset, Odiosum e fleel S-set ' Non erat tantus furor credibilis do homine tum discreto. Licet enim extra orbem italicum natus Sit nemo tamen animo et voluntate . magis Italicus vivit: quod ut ita esset nos duo ante omnes mortales secimus.
Et proli pudori Impudens obtrectator non erubuit di coro, Socratem male mihi Scripsisse de Liolio. Nunc tu viro Sapienti S Simo atque Optimo, stulti et iniqui hominis crimen oppOSi tum quid virium linhoat intende.
Si fixeris animum, si omnem iracundiae motum nubem que Propuleri S , Si ante oculos tuos totum ad hanc diemiton modo concorditor, Sed una prope anima nobis
50쪽
actum vitae tempus adduxeris, Videbis uno verbo tria magna mendacia nullum colorem veritatis habentia. Quibus animadversis, ipsa Veritas pro innocentia partes aget, ipsa, me tacito, tua conscientia pero abit, et amicus apud amicum accusatus absentis amici patrocinio non egebit. Crede mihi, Laeli, imo equidem tibi
crede qui animos more Sque Omnium nostrum non aliter quam proprios tuos nosti, et lariaSSis eo amplius, quo profundius et incorruptius aliena cognoscimus quam nostra: tibi crede non alii: veritati crede locum intus in animo colloquenti, non in auribus obstrepenti perfidiae dolatorum : credo; inquam, et ut Spero iam credi S, quod nec Socrates de quoquam male scril eret et si de Omnibus, nunquam de te, et Si de te, aliis, nunquam mihi. Quaeris causam' Scit quod ego non crederem, Potius Iue sibi irascerer, quam tibi. Vore hoc dicam: duo estis quibus Omnia crederem, nisi hoc unum, si scilicet alter alterum accuSaret, praecipueque de crimine contra me aut famam aut statum meum admisso. Quod propositum illi, qui mea omnig plane novit, ignotum esse non poterat. Qua igitur coecitate animi vir cautus, etsi odisset utique cuius audeo dicere nec tibi nec alii vel tenuissima suspicio unquam fuit), auderet ad tribunal
infestum trahere conspicuae famae reum, quem Veritas eXcusaret, iudex nec in Strumenta nec teStes e XPectaturus absol Veret, unde sibi nil penitus praetor Beeu satoris nomen atque invidiam superesset ' Possunt, mi Laeli, possunt dici ista. Est enim effraeno Os humanum, cum nullum aeque animal fraeno egeat. Dici Omnia possunt: credi omnia non debent, dicam quod gentio, nec . audiri. Viri amici, in quibus clarissimum semper et