장음표시 사용
61쪽
hiis conuenientiora cognoscunt, producere possiunt. Sea transmutare hominem in Leonem, ni si quadam illusi ne nequaquam: nam iste effectus non fit sine formae substantialis introductione. Ab illo enim erir inducenda noua forma in materia, a quo totum compositum habet esse per creationem: qui est Deus. Nee potens est agens naturale,sicut est transmutatio materiae de forma in sormam, corpora transmutare,cum non possit introduci Mema mediate in materia, nisi a suo simili per transimulationem: cum omne agens' agat sibi simile, quod est ages naturale compositum ex materia, & forma: Non igitur Pollunt trans rmare mixta, sed quadam illusione in diuersas species se transformantes, mente captabatq; pra
stigio oculorum interiora ludificantes, transcurrere fa- cuint omnia: & quod est unius speciei,coagunt,ut videatur alterius,vel in se, vel in aliis; in se,quia eandem habent potestatem super corpora ab eis ast impia, quam habent corpora beatorum glorificata. Namq; animae cum corporibus simul glorificatae, in parua,vel magna distantia,um vel pluribus apparere possunt ; alias corpus gloriosum obedientiale instrumentum principalis agentis, scilicet animae,non esset. Sed in aliis,ut in quadam muliere , quae ab omnibus inspiciebatur equa, & a Sancto Machario scemina. Et sicut non possunt transmutare, sic & nec eorum virtute vetulae suis maleficiis aliquam pueris aegritudinem inducere. Sed illa quae comuni vocabulo dicitur fascinatio, ex sorti imaginatione vetulae, quo coniuncti corporis Dicitus immutat,cum nocumento euenit. Quae quidem spirituum immutatio maxime fit in oculis, ad quos subtiliores proueniunt spi tus,&oculi usq; ad tale spatium determinatum, aerem in Desunt continuum, per quem modum specula si fuerint noua, & pura, quanda impuritate ex aspectu mulieris
menstruatae, contrahunt. Sic etiam cum anima vetulae
ad malevolantiam vehementer commota suerit, estici-cia a i tur
62쪽
tur eius aspectus secundum modum p edictum, venenosus, & noxius maxime pueris, qui sunt de facili propter
corporis tenuitatem,talium impressionum receptiui nisi diuina promissione per Phythonissam, & alia si, ira superi itiola, ut est Negromantia, Geomantia, Aeroman. tia,Chyromantia, Maleficium, Auspicium,& Spatulantia, Demones cooperentur. Quibus homines decepti; corporaliterque deportari,orbis terrarum regiones tran, cucurrerunt. Hinc l celera surrexerunt Religioni opposita, & indebitus cultus contra fidei veritatem. Ecce superstitio. Hinc homines ad colenda simulachra prona ei, honorificetiam, quae Regi debebatur, alteri dederi t. Ecce Idolatria . Hinc pacta quaedam cum Demonibus placita,ac confarderata,vt praeterita,praesentia,futuraq; praedicerent, quando eorum auxilio Innitebantur,quos nec moralem, nec diuina m habere virtutem sciebant. Ecce diuinatio. Hinc ligamina, atq; remedia, quae mCdicorum disciplinam codem nat,ud essectus natiarales, qui naturalium agetium virtutem Excedunt, caracteres adhibendo. Ecce vana obseruantia. Hinc misera futura praenoscere, per ea quae praenosci non poterant, laborauerunt. Ecce fortuita,& casualia , quς per se causas non habent,& ea quae dependent a potentia rationali, quae ad opposita se habet. Quae solus Deus nouit, antequam fiant, qui vocat ea quae non sunt, tanquam ea quae sunt. Hinc inuocatio tacita vel expressa Demonum cum exe crabilibus exorcismis ad dandas responsioues, mortuos suscitantes. Ecce Negromantia . Hinc diuersis sormis, sensus perstringentes, aliquando comparuerunt. Ecce
praestigium. Hinc somniantes sic somniis abusi sunt, ut ea tanquam regulam sitarum actionum haberent. Ecce diuinatio per somnia. Hinc quia licet uti causis naturalibus ad naturales effectus, cum non adhibeantur tanquam causae. Ecce signa, & pacta cum Demonibus,cum corpora naturalia ex suis sormis naturaliter agant, non
63쪽
autem artificialia. Ideo ad aliqua peragenda, virtutem
naturalem habere non pollunt, neq; ex impressione virtutum coelestium,inquantum fiunt artis ci alia, aliquamc virtutem sortiuntur. Quomodo annulus,aut quodlibet signum sub diuturna coeli constellatione, ad malum aliquod proficiant, si ad pietatis studi uni, &ad spirituale
exercitium non reducuntur λ Hinc mirabiles le existimantes, quia tali superstitione videntur dotati, qua r sponsiones Demonum inuocatione consecuntur. Ecce
Phylonia . Hinc diuersis figuris in lapide, vel chalybe
multa praenuntiantes , &puncta in terris signata cogitantes. Ecce Geomantia. Hinc apparitiones in aqua cuplumbo liquefacto a virginibus. Ecce Hydromantia. Hinc apparitiones in aere. Ecce Aeromantia. Hinc a paritiones in ingne. Ecce Pyromantia. Hinc Demonii expressio per signa in rebus inanimatis apparentia, sc in visceribus animalium in aris Demonum immolatis. Ecce aruspicium. Hinc vocibus,garrituq; aut una, ali Oxumq; animalium tinnitu futura praenosticarunt. Ecce augurium. Hinc volantum motu,animaliumq; aliorum vi lia multa coniectarunt. Ecce auspicium. Hinc hominu
verba ad aliud dicta, & ad aliud sumpta,ut sutura praenoscerent. Ecce omen. Hinc ex dispositione siderum,defuturis euentibus cirtum factum e it iudicium,tanqua spiritualia omnia causis coelestibus essent subiecta, quod esset tollare liberum arbitrium, sicut in hora natiuita iis suturos euentus diiudicarunt. Ecce falsa Astrologia. Hinc ex lineis quam plurima praedixerunt. Ecce Chyromantia. Hinc signa, & sguras in spatulis animantium considerarunt. Ecce spatulantia. Hinc ad scientiam acquirendam per infusionem,& ad mutanda corporea per extranea remedia,& ad praesciendum sortunia, R infortunia venerunt. Ecce ars notoria. Hinc ea quae, nec a natura intellectuali sciri possunt,aut fieri,nec a Deo qua xuntur, nec a natura fiunt, neq; a sortuna eueniunt, vz praemedi
64쪽
praemeditarentur,ad Demones cucurrerunt. Ecce sortilegium. Haec omnia, quoniam ex quadam pestifera societate hominum, ac Demonum exorta sunt, omnique execratione fugienda,repudiandaq;, implicite, siue explicite observentur,quia Demonibus idolorum cultura tacita,vel expressa tribuitur,diuinae religioni opponii tur. Quia tres diuinae personae, ac relationes,attribu-taq; & omnia quae in Deo sunt una adoratione, quae t tria dicitur,sicut humana natura, quae semper in Christo fuit iuncta diuinitati,adorantur, quamuiS humaniatas per se sumpta hyperdulia veneretur. Et crux,& eius imago in quacunq; materia fuerit insculpta, eade ad ratione qua Christus debet adorari: cum idem motus adorationis imaginis ad imaginatum usq; referatur: noenim ratione materiae, sed quoniam Christum repraesentat,eam rememoratiue colimus. Crucem vero qua
pependit, & cqtera gloriosis redemptionis nostrae arma, quae tactu sui corporis, sanguinis'; sacrauit, secundum comuniter loquentes, in quantum sunt res quaeda Christi, hyperdulia honoramus. Qua similiter beatae virgi-nt,eiusq; reliquiis,& imaginibus, honorem tribuimus,
non tamen ratione sui, cum dulia deberet adorari, sed filij, propter quem tantum concedimus honorem. Sed adoratione dulia lanctos Dei, eorumq; reliquias,& imagines veneramur, non ut ab eis spes aliqua lalutis expotatur , scd ad eorum memoriam recoletes. Demonibus igitur iste honor non debetur,cum sit ligata in eis aptitudo naturalis ad virtutem, qua propter multa nobis largiuntur incomoda, ut sunt omnia, quae supra modum commemorata sunt. Demisso mulierum equitatu cum
Herodiade,vel Diana,sociisq; Vlixis in bestias mutatis, Arcadibulq; tranato stagno in lupos couersis, atque Diomedis sociis inaues transformatis, quae veritatem cer tam non habenti multi Demones ad ingressum phialae coercere conati, sicque clausos habere commentati sunt,
65쪽
quod nisi Dei virtute superstitiosum est credere . De
mon enim simulat se captum,ut capiat, se victum, ut vincat,ie imperio subditum, ut talia credentes sibi l ubdat,atalibus inclusum, ut illos includat, & se tali arte ligato, ut talium artifices peccatorum funibus ad inferna perducat. Si enim aequalis praeualet aequali,multo minus praeualere debet inserior superiora ,sed quoniam inferior est homo, quomodo talem spiritum superiorem includere
potest, & aliqua naturali virtute compellere ρ cum non possit etiam a corpore obsesso expelli: nam nulla substantia separata naturaliter pati potest a corpore, licet fingere possit se cogi per herbas, lapidetq; . Non enim verbis,rebusq; prophanis,sed diuinis versutia Demonis iniqua fugatur, & ad aliquid agendu copellitur. Mel dis autem virtus amictionem mitigare potest,ut per illa
sensibilia a Demonibus vexati leuius ferant, nihil agendo in Demones. Qui quoniam sine naturalibus virtutibus operari non possunt, recte considerant in suis operationibus materiae corporalis dispositiones,ad tales effectus Intentas. Quamobrem lunaticos affligunt, quia cerebrum cum sit liumidissimum, maxime lunari operationi subiicitur, quae luper humidum habet dominium, S ex sua proprietate commouere humores. Et cum in cerebro vires perficiantur animales, Demones, qui sunt scientifici,ad certa tempora hominis phantasiam pertur hant,quando cerebrum ad hoc disponi rite cognoscunt, namque est magis aptum Demonis actiones in uno te
pore, quam in alio suscipere, secundum diuertum Lunae motum. Sic etiam Melodiae,vel herbae multum pos. sunt di positionem corporum,motusq; iensibilitatis inimulare. Qitae cum minuant afflictionis perceptionem, alleviare possunt in homine assi etione,a Demone ca sata,si ne expulsione torquentium. Quorum aliqui in
Inferno animas torquent,donec corporibus uniantur,&aliqui in hoc aeris medio tenebris petialis alligati, in nostra:
66쪽
nostrae exercitationis mynisterio dati sunt,qui nos, non tamen supra id quod possumus, tentant. Qui ne tunc in Inferno damnarentur,quem poenalem existimant, tape Christum obsecrati sunt, nec adeo ut eorum poena minueretur, sed quadam ignis aeterni existimatione; nam ubicunq; repentintur, infernum, igni'; ardorem seca habent,quo semper crutiantur,actione,& motu spirituali ipsius ignis. Sicut enim Angelorum gloria in aeternitate, quo ad praemium essentiale,vel accidentale, nun-- quam diminuitur, si aliquando extra coeli ianuas diss-niantur, quod aliqualiter in eorum cedit gloriam. Sic etiam in nullo damnatorum poena leuatur, si extra Inferni fines ad tempus ex diuina dispensatione mittatur, cum semper videant ignem sibi ipsis in aeternam penam praeparatum. Et cum ista viso sit immediate Migens, ubicunq; sunt ab igne insernali affliguntur. Ceu ad perpetuum carcerem damnati, etiam si sint extra,quodammodo anguntur, quia carceris captiuitatem non effugient. Et sic ille ignis cu sit corporeus,ut diuinum instrumentum, non naturaliter per modum corporis adurit, scilicet alterando,vel ab igne recipiendo calorem,ardorem,siccitatem, & adustionem, cum tales corporis sint
passiones,& non spiritus: nec quia ille ignis solum videtur, affligit,nam visum, ut vitum persectio est videntis,
nec quia imaginatur ut nocens,lunc enim poena no esset
realis,sed imaginaria, quod est a fide penitus alienum. Sed detinendo,impediendo, subiugando, & inimicando excrutiat iniquitatis sipiritus, diffinitiue in uno loco existentes, nam cum eorum virtus finita sit,ita di uno loco, quod non in alio operatur. Et sic ille ignis Inserni cumst corporeus naturaliter, propriaque virtute in illo loco
diffinitive tenet inclulbs,& alligatos,ut ad ali* le diuertere non possint. Quam virtutem quoniam quod est minoris virtutis ligare non potest , quod est maioris, habet ut instrumentum diuinae iustitiae vindicatis. Sed imis E a pediendo.
67쪽
pediendo, vel rctractando ab executione propriae voluntatis,etiam dicitur eosdem spiritus vexare,poenamq; inferre, ne possint secundum propriam voluntatem operari. Inseri poenam etiam subiugado : nam spiritus cum diuina sint visione priui, consequenter igni colunguntur,
atq; subduntur, loci'; terrae infimae obiectissimis astringuntur, ac maxime affliguntur, & ab illo is ne frigoris
circumstantis , caeterisq; tormentorum generibus patiuntur. Sed inseri poena inimicando: asipicientes enim, atq; apprehendentes illum ignem , ut nocivum instrumentum superioris itistitiae, & per consequens ut mimicum, interiori tristitia affliguntur, & anxiantur ; nec quia intellectualiter videtur, nocet, nihil enim fit contrarium, atq; contristabile intellectui, eo quod intelligitur, sed inquantum contristabile repugnat voluntati inspicientis. Et sc agens, qui est ignis, si nobilius passo, id est ipso spiritu ,ut vindex Dei instrumentum. Et qua uis non fit contactus corporalis', siue physicus, cum corpus non agat,nisi per contactum, qui spiritum tangere non potest,cum si in diuisibilis,& careat ultimis, auia illa se tangunt, quorum ultima sunt simul unum, est tamen inter spiritum, & corpus, contactus spiritu alis,atq; vi tutis. Sicut motor coeli cum sit spiritualis, contactu spirituali tangit coelum,mouens ipsum per modum,quo dicitur contristans tangere. Et sic spiritus Infernales ad animas torquendas destinati, quoniam post iudicium,
animas simul cum corpore torquebunt, & corpor ori poterit aptari in pα nam conuenienter, nisi corpor una. Poena non solum erit damni,atq; priuationis diuinae es.sentiae, quae respondet auersioni propter mortale peccatum sed etiam poena sensus corporaliter, tuae respondet conuersioni ad bonum commutabile. Corporalis autui Cena,per corporalia irrogatur, qui est ignis corporeus
ciusdem l peciei cum isto, quem nin prospicimus, qui naturaliter adurit, sed uon per modum detinentis, sicut Infern
68쪽
Insernalis, incorruptibilis,& in materia diuersa, quia
immortali, non eiusdem rationis cum isto, qui materia deficiente, efficitur corruptibilis. Sed cu ardore Incomparabili ,ratione loci, ubi est coarctatus, & ratione contrarij frigoris circumstatis,ex propinquitate enim unius contrari j,alterum contrariorum sortificatur, sicut patet
in grandi ne,qui per anthi paristasin generatur, & in aurora ex propinquitate sui contrarij, sci licet radiora Solarium sortior facta gelu, est media nocte frigidior. Qui
etiam intensiorem habet ardorem ab igne illius mundi, inquantum summae instrumentum iustitiae. Nec succensore indiget, neq; nutrimento alitur, nam flatu illius succenditur, qui talem indidit naturam, ut nutrimento non egeat. Nec lucet,quamuis in suis afflictionibus visis vehementissime conturbciatur: quc in modificat s cu dum peccata, quae sequitur modus culpae,ut competit
ad effectum artificis. Quae afflictio secundum actionem caloris, realiter, & intentionaliter spiritibus inest, &tanto profunditis,quanto illud instrumentum agit intensius. Sed impij, quia secundum corpus se coinquinauerunt, ex illo contagio corpore rursuS induentur, ut piacula soluant ineuitabilia, propter Iabem , quam tra Xerunt, quae caro set insolubilis, ut crutilatibus ignis sufficiat, cuius natura cum sit diuersa ab hoc nostro, qui nisi alicuius materi fomite alatur,extinguitur,per se ipsam sine ullis alimentis iam per vigebit, sine sumi admistione; sed eadem vi , atq; potentia cremabit, ut virtute diuinae potentiae,quae sicut vult afficit, perpetuum sibi pshulum subminiliret. Sed quare damnati non consum eutur,atq; ignis corrumpatur,est virtus diuina, quae I parat unam actionem ab altera, cum secundum naturam
una sine altera cile non possit. Sicut in rubo Moysi,&in camino trium puerorum ardenti, separauit corruptionem a continua exustione, cum naturaliter omne quod diu e uritur, corrumPatur. Seruata naturae Achadis
69쪽
pretiosi ratione, qui in igne positus incurruptibilis perseuerat, & semel accensus nunquam extinguitur, & ardens, nunquam consumitur, de quo erant Athenis duo candelabra in phano pulchritudinis nocte,dieq; luce tia: sicut etiam patet in calamandra ,de ebano,de lignotino,de auro, & Aetline montibus flammis aestuantibus, ct secundum integritatem permanentibus. Sic etia Demones, S animae corporibus unitar in illo igne activo, qui infrigidari non potest, suam incorruptionem seru hunt. Sed ratio quare iste ignis purus liquidus, &in aquae modum fluidus sit,quia secundum peccatorii mensura,sunt data supplicia,alias commodius dicetur. Nec solum in Inferno, atq; in aere ; sed etiam in purgatorio Demones assistunt, animas de suo supplicio insultates, facultate torquendi denegata, quoniam non fuit eorum consensus,cum venialiter peccantibus, qui habitualiter Deo consentierunt,cui rationaliter subduntur,eos cru-tiatibus sollicitare non possunt. Nee est verisimile, vemimae illic detentae ab Angelis suis conciuibus habe dis, affligantur, immo visitantur,atq; confortantur, e
pectantes beatam spem illius clarissimae visionis, in qua desiderant omnes prospicere. Vnde quam deridenda sit Apulei sententia, de Deo, Socratis disputando,facile persuadetur. Qui animalium tripartita diuisione, Deos videlicet loca supraema, Demones media, homine'; infima tenere coscripsit. Demouesq; inter Deos,
ct homines tanquam internuntios agere, ab hominibus petitas res auferentes , & ad superos reserentes . Quos etiam esse genere animalia,animo passiva, mente rationalia, corpore aerea,tempore a terna,m miseria dicebar, sicut hominum mortem miseram, Deorumque beata esse aeternitatem. Quae omnia a fidei firmitate procul esse non dubitamus. Namq; non habemus mediatorem inister Deum,& hominem,nisi Christum. Qui descendens cx partibus coeli internis,exuriens, sitiens algens,labo
70쪽
rans, humans se fragilitati subiecit, ac mortis deniqui superata,aeternet salutis aditum patefecit. Et quamuis ab homine nostrae infirmitatis carne suscepit, hominem venouans,propriam diuinitatem non amisit, & in se incommutabilis perseverans, non potuit infirmari verbi diuinitas. Et Dei sorma serui formam induens, carnis infirmitate recepta, nullam humani contagij λrde omnipotentia, sapientia,bonitasq; suscepit. Sed conuertendo nus ad propria,ne urceolus,rota vertente,Qrma lancis euadat. Hanc Demonum definitionem Augustinus, de mente Platonicorum recitatiue posuit, scili cet genere animalia, id est genere naturae, S praedicamenti substantiae, natura pulcherrima, quantum ad naturae suae substantiam , qui non sunt bonis turpiores. Nam cum natura Demonum eadem sit,qualis est Angelorum,substantia rationalis, & incorporea semper erunt spiritus.
Qui ipsius beatitudinis capaces suissent, nisi propria voluntate peccassent. Quos ita creauit Deus in sui I bertate arbitrii , ut qui stare nollet, & a bono discere vellet, ex ordine rueret, & quem propria standi voluntas in cinJo reti nuti,di lectio Dei summa sexuauit. Itaq; Angeli, & Demones, non substantia, sed voluntate distcrunt, si- eut dictum est. Illi namq; in bono confirmati , perpetua fruitione istantur, isti adeo obstinati, ut sint nocendi tacupidi,vt insidias humano generi lcmper moliantur. Et ita a iustitia aeterni Dei sunt alieni, ut veri hostes humanarum,divinarumq; rerum te esse demonstrent, extemne, S interne tumore superbiae, livore inuidis, S calliditate fallaciae, de sit blimibus coeli superioris partibus
eiecti, in hoc aeris congruo carcere morantes, Utrumq; sexum in exercitio detinent. Et merito in aere,cia competat naturae eorum intellectuali naturaliter lucido,
splendoq;. Sed quatenus est medis regionis tenebris adopertus , competit eorum culpae perpetuae, sed quia est nobis propinquus competit humano generi, ratIon Σ meritia