장음표시 사용
131쪽
C. VII. De siu b d. aliis Condis. 1o Prob. I. Praxim promulgandi generales Ecclesiae leges prolixo sermone illu-
strat Van- penius Iur. Eccl. de Promul. Ita. Eccles. ρart. I. ca'. a. 3. 2. incipiens a
Concilio Nicaeno I. ad Tridentinum usque, in quo fess. XXIV. cap. I. postquam .declaratum fuit invalida esse Μatrimonia clandeitina, haec in sne decreti adduntur: Decernit insuper , ut hujusmodi decretum ἱn unaqnaque Parochia suum robur post triaginta dies haberi incipiat a die primae pu-olicationis , in eadem Parochia factae, numerandos . Id tamen de sngulis Paroebiis
pro ea lege tantum praescriptum Videtur. Cetera ecclesiastica monumenta vide penes laudatum Canonistam.
Dixi, inspecta communi praxi . Nam hodie Pontificia Deςreta solent Romae tantum publicari per amxionem ad valvas Bassilicae Principis Apostolorum , aliaque
Consueta loca : qua publicatione facta , Pontificiae Constitutiones ubique terrarum adstringere fideles dicuntur , ac si personaliter significatae suissent . Verum hujusmodi consuetudinem antiquis ignotam, antiquas leges promulgandi formae non Praeiudicare, niti necessitas aliud postulet,
Prob. II. Fideles institutione, Christi spiritu caritatis & humilitatis dirigenoe
Reges gentium dominantur eorum . . . voS
132쪽
io8 De Consolant a m de Legibus .
autem non sic. Atqui nimis durum & in periosum esset obligare fideles ubique te rarum dispersos: Iege tantum in Romana Curia promulgata r fidelium conscientias per incertos popularesque rumores terrefacere . Ergo aliena est a spiritu Ecclesiae haec nova forma promulgationis . Insuper subditus ut ad legem adimplendam tene tur, debet esse moraliter certus de lege,&eius auctore. Atqui legitimus hujusce cem titudinis comparandae modus lant proprii
Episcopi , qui jus habent docendi fideles
sibi subditos de Ecclesiae praeceptis, sicuti in regimine politico Provinciarum Ρraefecti
sunt 1egitim legum Principis Praecones . Ergo &C. Ρrob. m.. Lex ut obliget , certo innotestere non privatis, sed Populo dehet et Popula autem certo non innotescit, nisi pellinum juridicum omnibus expositum. A
qui actus iste juridicus non est nisi sollemnis promulgatio. Ergo c. Verum in nostro Regno ex antiqua consuetudine Concordatorum lege firmata , usus invaluit Regii Placiti, quo Rescripta, Μandata Brevia , Bullae Constitutiones, aut quaecunque Literae exsecutioni traduntur. Quam praxim videns Benedictus XIV. exsecutionis Constiturionum Apostolicarum praesidium esse ac munimen , non solum non vetuit , Verum etiam in ruticulis se-: Mietis sapientissime passas est .
133쪽
C. VII. De siu bi d. aliis Coussit. Io Q. Ex quo tempore lex susscienter proin mulgata obligare incipiat 'R. Leges Caesareas non obligare, nisi post duos menses a die promulgationis, ut patet ex Muthent ca supra cit. quod temporis spatium aliqui extendunt ad ceteras legestum Civiles , tum Ecclesiasticas , quando legislatores ipsi nullum definiunt temporis intervallum . Verum probabilius videtur , legem absolute latam , & consueto ritu promulgatam , statim obligare , omnesque ejus ciem observationi aditrictos esse , cum primum illam certo agnoverint .
n ut leges obligent , requiratur populia
P p. Unica is Lex bumana jusse ae Legitime promustara a populi incceptatione 9 consensu non pendet Prob. Sh lex humana se populi acceptatione & consensu penderer , potestas legislativa non penes principem , sed penes populum foret. Atqui hoc filium. Ergo & eonsequens Nam princeps aliam potestatem non haberet, nisi materiam legis subditis proponendi : lubditi vero accepi rione & consensu vim obligandi , m sua essentra legis consis ire, legi tribuerem - Μerito igitur proscripta fuit ab Arexandro VII. sequens Propositio : Populas non peccas ,
134쪽
rio De Conscientia ρο de Lesibus.cat , etiams ablaxe ulla caussa non rec; piat legem a Principe promulgatam . Ex dictis colliges , peccare eos, qui sine justa caussa legi promulgatae resistunt, cum legitimae potestati obluctentur : non Peccant tamen I. si legis exsecutionem dis. ferant , duminodo Principi repraesentent in commoda ex lege secutura. a. Si princeps conscius de inobservantia, legis, non instat pro ejus observantia, cum facile posisit; quia videtur tacite consentire, ut lex non servetur. 3. Denique Canonistae, inter quos Co armυias , docent legem vim nullam obtinere , s ab initio reiecta fuerita subditis. Nam maxime, ait laudatus Auctor , praesumendum es, eam legem , quae
G Rep. non recipisur, ei non convenire.
De Humanae Legis Obligatisne . Communiter docent Theologi inseparabilem a vera lege esse obligationem aut ad culpam, aut ad poenam ; alioqui non esset lex, sed consilium. Heic autem dil- putari potest ' quanta sit legis obligatio , & unde colligenda.
Lex humana graυiter o sub mortali subditos ad ringit, quoties eius materia graυis A, oe graviter maecepta . . Prob. I. Quando materia legis gravis est s
135쪽
C. VII. De suibusd. aliis Condis. Irrest , & graviter praecepta , nihil deest ,
quin lex gravem inducat obligationem :non materiae capacitas, quam lupponimus fallem in circumstantiis gravem esse ' non intentio legislatoris, quae capacitati materiae se accommodare censetur , niti oppositum declaret. Prob. II. Lex humana divinam imitatur legem, quae graviter obligat in materia gravi , leviter in materia levi. Ergo &c. Porro gravitas materiae non tam 1pectanda est ex conditione actus secun dum se, quam ex gravitate motivi seu fi-
nis, qui per se intenditur a legislatore, &ad quem rationeo circumstantiarum graviter conducere potest . Hoc patet ex comestione pomi ire Uaradiso, quae secundum se erat levis . Item ex viri ingressu in claustra Alonialium , qui secundum se levis res est : quia tamen conducere potest ad gravia
mala aVercenda, materia gravis est,& sub excommunicatione prohibita . Insuper materia censetur graviter praecepta , I. quando haec vel similia verba adduntur . In virtute sanctae obedientiae ,
sub interm natione dimini judicii fridie praecipimus m. a. Quando gravis apponitur Poena, qualis est excommunicatio, depositio, Poena mortis, exilii, carceris perpetui &c. Nam poena gravis juste non m-
ponitur , niti pro gravi culpa, quae gra vem violati praecepti obligationem supponit.
136쪽
ria De Conscientia, oe de Legibus . nit . R. Speciandum, quibus verbis utatur legislator. Quaedam enim verba solam directionem, & consilium significant, ut sunt
tem strictum praeceptum produnt; qualia
sunt : praecipimus , prohibemus , tenean tur omnes: Quae quidem gravem continere videntur obligationem , quando de materiae gravitate constat ,& aliunde non apparet contraria legislatoris intentio. q. Demum eX communi piorum, & prudentum
judicio , vel ex consuetudine , quae est optima legum interpreSo Prop. II. Materia quae sit omnino levis, nequis
sub graυi culpa a legislatore praescribi que s omnἰ ex parte graυis si , sub leυλ obligatione imperari aut prNHiberi potes.
Prob. Recta ratio exigit , ut gravitas vel levitas obligationis materiae gravitati vel levitati correspondeat. Ergo nequit res usquequaque levis sub gravi culpa praescribi neque res omni ex parte gravis sublevi obligatione imperari. Praeterea legem condere a legislatoris Voluntate pendet; legis vero obligatio nona legislatore, sed ab ipsa lege fluit . Ergo legislator juxta materiae gravitatem Vellevitatem temperare obligationem debet. Dixi I. omnino letas r nam si comparata ad aliquem finem, gravem aliqua induat circumstantiam, tum sub gravi cunc Pa
137쪽
C. m. De Qq Ud. aliis Condit. II 3pa a legislatore prohiberi potest .
Dixi a. omni ex parte' fraias a nam stmateria aliunde gravis Oh aliquam circuminstantiam pollulet obligationem levem, tum
legislator sub levi praescribere materia gravem poterit. Hinc multitudo Constit tionum in quibusdam ordinibus Regularia hus caussa fuit , ut res de se graves, Velut Perpetua a carnibus abstinentia , septem menstrum jejunia, sub levi culpa praesscriberentur . Gravitas enim vel levitas materiae ex ordine ad bonum commune Con
sideranda est , & prout magis aut minus hono communi conducit, graviore aut te viore obligatione praescriba a legislatore debet.
Lex Amana communiter non obiseis cum periculo vitae, aut gravis incommodi .
Ρrob. Lex divina positiva , quae eX genere suo strictius obligat , non 1olet ita tali periculo oblisare , ut patet exemplo Davidis, ouem Christus Dominus Matta.
XII. exculat, quod urgente necessitata panes comederit propositionis , quos edere non licebat, nitii solis Sacerdotibus. Idem patet in praecepto faciendi Consessionem materialiter integram. Hinc ex praxi Ecclesiae , & comm ni Doctorum sensu nemo renetur ad jej nandum , audiendam Missam, recitandas h ras canonicas &c. cum gravi periculo V
138쪽
ri4 De Const entia ρο de Legibus.
letudinis, aut alterius notabilis incommodi. Dixi , communiter non obligat . Nam I. aliquando per accidens lex humana obligat cum Vitae periculo, quando scilicet omit-ci non potest sine legitimae potestatis, vel Religionis contemtu , aut scandalo gravi. Vide eam VII. lib. a. Machab. ubi Macha-haei mori potius elegerunt , quam Velitas carnes in Mosaicae legis contemtum ma
a. Obligat per se . Quaevis enim pem secta communitas sive Ecclesiastica, sive civilis potestatem habet praecipiendi actus
sui conservationem necessarios . Atqui abiones , Suae adnexum habent vitae poriculum , rimi aliquando graviter necessariae ad communitatis conservationem. ENEO eas communitas praecipere potest . Quid enim aequius , ut pars periculo objiciatur pro salute totius Hine Episcopus Parocho praecipere potest , ne tempore pestis oves deserati: dux militi , ne loco cedat ; ut in hostes
irruat cum certo mortis periculo . Neque
dici potest, obligationem in his casibus esse a lege naturali immediate; quia lex naturae non obligat hos potius , quam illos.
139쪽
Q. I. aenam personae humanis Iesi-
gibus subjiciantur Z R. Omnes , & soli adulti subditi . Prob. I. pars de adultis omnibus, iis saltem, qui non sunt habitualiter amentes: Lex subcitis imponitur per modum directionis, & obedientiae . Atqui soli adulti habitualiter non amentes, sunt directionis, ct obedientiae capaces . Ergo &c. Prob. a. pars de subditis. Potestas enim praecipiendi necessario supponit subjecti
nem in aliis. Ergo adulti nisi sint subditi, lagibus ligari non possunta
Hinc I. infantes ante usum rationis , & perpetuo amentes legibus humanis non ligantur. Unde non est illicitum per se loquendo , & secluso scandalo, dare illis
carnes comedendas in Quadragesima, a Missa audienda retrahere diebus festis &c. Secus. Vero eos excitare ad iram , blasphemiam , libidinem ; nam cum hae actiones sint intrinsece malae, est omnino illicitum parvuli vel amentis uti opera , tanquam instrumento ad actiones ex objecto suo deformes . II. Pue
140쪽
rr6 De Conscientia m de Lesibus. II. Pueri , illucente rationis lumine ,
quod praesumitur circa annum VII. advenire, tenentur Iegibus humanis , quarum materia eorum aetati congruit I adeoque jam tum ad Missae auditionem , abstinentiam a carnibus, Confessionem annuam &c. obligantur.
III. Ebrii , & ad breve tempus det rantes tenentur legibus ; quia hi sunt in statu habitualis usus rationis, licet Per a cidens impediti . Unde non licet eis dare
Carnes tempore vetito, etiam exsistentibus
in actuali ebrietate, & amentia. Idem est de illis, qui non universaliter, sed tantum in quibusdam desipiunt. IV. Exemti a iurisdictione legislatoris non obligantur illius legibus, & vi illarum, si in ejus territorio habitent; nam eo ipso, ouod a jurisdictione eximuntur, non sunt subditi in eob. a quo eximuntur . UI de Religiosi exemti Episcoporum legibus, di statutis synodalibus tenentur quod ad ea, cum expresse statuta sunt in Tridentino, oc alibi , puta quod ad festa ab Episcopo Praescripta : Item censuras , & interdicia ab eodem promulgata , & publicanda in propriis Ecclesiis ii ipse mandaverit. Extra casus autem a jure express, non te
nentur statutis Episcoporum , nisi ex quadam aequitate & decentia quod ad ea, quae illorum exemtioni & privilegiis non repugnant .