장음표시 사용
241쪽
CII De Caul AE peccato excusant. 2I tus agens supponitur, ut , sit ignorantia abesset, Opus non poneret , Sed quod procedit sine cognitione saltem interpretati va ,& cum affectu , actu , vel habitu operi repugnante, nullo modo est volitum . Ergo ignorantia antecedens Voluntarium tollit . Hinc nullo modo voluntaria dici debet occisio hominis ab eo facta , qui adhibita sufficienti diligentia , feram Occidere putans,
amicum Occidit, Prob. a. pars . Non datur peccatum
imputabile, nili stat voluntarium. Non tibi deptitatur ad culpam , quod invitus seu ras sed quod negligis quaerere, quod igno Fas , ait S. sinus lib. 3.. de libero . mbitrio cap. Sed quod iit ex iguorantia
antecedenti , omnino involuntarium est rcum malitia actus nullo modo cognoscatur neque in se, neque in caussa, vel ejus periculo
Dixi , etiam juris naturalis. Nam actionis malitia invincibilirer ignorata, a que est rivoluntaria , sit sit contra legem
naturalem, quam contra legem positivam: ac proinde aeque a peccato excusare de-het ..Hine damnata titit propositio ab is lexandro VIII. Tametsi detur ignorantia
inυinc bilis iuris naturae , haec in statu
naturae lapsae osterantem ex ipsa non excu
242쪽
Ex dictis colliges, eum qui rei licitae operam navat quod ad subitantiam , &omnes circumstantias, una quam ipUinc Dihiliter ignorat excepta, non peccare . Hinc
venator in his circumstantiis, in quibus licite occideret feram , invincibiliter hominem Occideret, neque coram Deo esset homicida , neque ab hominibus ut talis Puniendus . Item qui dat operam rei Illicitae, ut talis cognitae , excepta aliqua CIrcum stantia cum ea connexa , cujus mal Illam invincibiliter ignorat , non Peccat . iE. G. Qui hominem occidit , quem invincibili ter ignorat esse Clericum , homicidi I reuS. est, non vero sacrilegii . Ita commvoiter
cum D.'Thoms . . Quae autem de ignorantia antecesse
te diximus, ad inadvertentiam , i nco nude rationem , & oblivionem , si sint invincibiles, sunt extendenda . Nam eodem mci do se habent inadvertentia, inconsideratIO,& oblivio ad voluntarium & inuolunt rium ac ignorantia habitualis . Nulla enim datur volitio sine cognoscendi potestare . Unde si actualis cognitionis NIVatIO, quam caussat oblivio &c. sit antecedens ,& absque hominis voluntate & culpa, Involuntarium facit, & a peccato excusat : secus , ii iit
vincibilis . Conser huc dicta superius de
advertentia ad Peccatum requitata.
Prop. II. Ignorantia concomitans actum simpli-
243쪽
C. III. De Caussis a peccato excusant. 23 9 citer non voluntarium reddit I ideoque eis a peccato ratione astus excuset , tamen non excusat ratione malae dispoisitionis. Prok i. pars. Actio ex ignorantia conis comitante procedens non est volita neque
in se , cum supponatur invicibiliter ignorata neque in sita caussa , h. e. in ipsa ignorantia, quae nullatenus est voluntariλ. Ergo actum essicit simpliciter non volvu-
Dixi , non voluntarium . Quia hujusmodi ignorantia nullum connotat affinum actualem , vel habitualem actui repugnau-gem , ut actio ex ea procedens dici possit
inuoluntaria , i. e. contra voluntatis inclinationem , sed potius non voluntaria , ut advertit D. Thomas. Prob. 2. pars'. Actus ex hujusmodi ignorantia proficiscens ex dictis non est voluntarius. Ergo ea de caussa praecise ad culpam imputari non potest. Hinc qui inimicum per ignorantiam concomitantem Occidit , revera homicida non est, nec poenis contra homicidas latis subjacet, nec ad damni reparationem ex homicidio secuti tenetur. Quia ejus interna voluntas licet sup-iponatur mala, h. e. disposita ad illam oc-sidendum , si sciva mei ibi latere, ad praesentem occisionem nihil influxit. Ergo &c. Prob. R. pars . Qui per ignorantiari concomitantem inimicum occidit, gaudium de Perpetrata caede libere percipit. Em
244쪽
ex hac libera & mala animi dispositione
peccat contra inimicum non voluntarie occisum.
Prop. III. Ignorant a consequens non assectata actum escit voluntarium simpliciter , involuntarium sectindum quid I ideoque a peccato formali non excusat, licet aliquid malitiae adimat a culpa . Ρrob. I. pars . Ignorantia consequens
est simpliciter voluntaria , Ergo Opus, quod ex illa sequitur, est simpliciter voluntarium saltem indirecte & interpretati ve . Nam vii libere vult caussam, libere vult in illa effectum ejusdem. Prob. 2. pars. Actus, qui fit ex ignorantia consequenti , est: saltem contra aliquam voluntatis inclinationem , cum non fit directe volitus : & agens ita dispositus esse lupponitur , ut seclusa ignorantia non ageret. Atqui quod procedit eontra aliquam Voluntatis inclinationem , est saltein involuntarium secundum quid. Ergo M. Prob. 3. pars . Ignorantia consequens voluntarium simpliciter non tollit. Ergo a peccato non excusat. Actio enim quae ex agnorantia vincibili contra legem procedit, est sufficienter volita in debitae diligentiae pomissione, ac pipinde merito imputabilis ad
Prob. q. pars . Diminutio poenae est . signum , quod culpa sit minoris malitiae .
245쪽
C.IILDe Caussis a mecaro excusant. 221i Sed peccantibus ex ignorantia consequenti poena diminuitur. Ergo & in iliis minor. Culpae malitia supponitur o Hoc patet ex illo Christi Lucae XII. Ille feriss , quii cognovit voluntatem domini sui, oe non fe- , cit secundum voluntatem otis , vapulabiti. multis : qui autem non cognovit , oe fecit, algua plagis , vapolabit paucis o Insuper quod minuit voluntarium , mi-i nuit culpam. Atyui ex probatis ignorantiai consequens minuit voluntarium . Ergo ti, culpam. i Nota, Ignorantiam consequentem noni adeo minuere eulpam , ut ex mortali faciat enialem , quando negligentia addiscendi gravis fuit. Hinc a peccato mortali & quiadem gravissimo non excusantur Judaei, qui ex ignorantia Christum Dorninum crucifixerunt: & Apostolorum persecutores, qui eos interficiendo , putabant obsequium se praestare Deo . De hac ignorantia Mehato susinus lib. de gratia di libero Arbitrio cap. 3. Neminem sic excusat, ut sempiterno igne non ardeatis . . sed for se, ut
Dixi, non affectata. Nam iguurantia, assectata voluntarium non minuit, ac pro inde neque malitiam peccati , cum agens expresste & directe velit peccandi periculum. Ergo quo liberius nolunt intelligere , ut bene agant , Psal. XXXV. eo gravius pec
246쪽
Q. Utrum ignorantia υincibilis sa s cendum se speriale peccasum 'R. Amr. si sit de iis, quae homo scire tenetur. Prob. ex Scriptura, in qua pro ignorantiae peccatis & poena intentatur et uia tu fesentiam repulsi , repellam te , eae IV. & venia petitur : Ignorantias meas ne memineris, Psal. XXIV. & Sacrificium offertur et Sacer oles Geteris legis sanguinem pro sua, o populi ignorantia of=.rebant , ad Hebr. IX. Sed quod vel a Deo Punitur , vel ab homine precibus , & S crificio expiatur , peccatum sit oportet . Ergo ignorantia per se est peccatum . Praeterea per ignorantiam vincibilem voluntarie , ac libere omittitur medium auobservantiarn legis necessarium, qualis est ipsius legi; cognitio , sine qua lex serVaro non potest. Sed voluntaria & libera omisi so medii ad observantiam legis necessarii est peecatum . Ergo &c. Omnis enim &quaelibet lex, quae praecipit finem, media ad finem assequendum necessaria praecipiat necesse est. Adde ignorantiam exponere hominem ad violandam legem toties , quoties urget.
Dices : Si ignotantia esset speciale pe catum , qui ex ignorantia furatur , duo
Peccata Committeret , unum ignorantiae ,
247쪽
C. III. De Caussis a peccato excusant. 223 Cantem ex ignorantia duplicis peccati reum agnoscunt : Alios vero , fortasse melius , H1stinguere hoc modo: si ignorantia sit eois Tum , quorum cognitio ratione sui praeci- . Pitur , ut sunt mysteria fidei &c. see- Ciale peccatum erit oppositum virtuti , quae in talium rerum cognitione versatur, ut ignorantia mysteriorum fidei est peccatum fidei virtuti oppositum. Si vero ignorantia sit eorum, quorum cognitio non Perse praecipitur, sed per accidens, & in o dine ad opus quod praecipitur vel prohibetur, non est speciale peccatum . Hinc qui vincibiliter ignorat, diem quo carnem Comedit, esse diem jejunii, unum peccatum com mittit contra temperantiam . Nsm cognitio jejunii non est necessaria , nisi ad j
junium serVandum. Nota L Peccatum ignorantiae continuatur , & multiplicatur , sicut peccatum restitutionis debitae. Unde quoties se offert addiscendi occasio, & negligit homo addiscere quae tenetur, toties peccat.
Nota II. Praecepti alicujus ignorantia, illudque addiscendi negligentia unum peccatum constituunt, non Vero duo ; sicut actus. imperans, & imperatus . Ignorantia enim est aliquid imperatum a negligentia. Ρorinro ignorantiae peccatum eo gravius est ,
suo major est addiscendi negligentia , di ignorati praecepti graVitas.
248쪽
Mortale Peccatum gravis est divinae
legis transgressio, amicitiam creaturae cum Deo dissolvens, ac peccatoress in aeternum damnans . Veniale vero legis transgressio levis est, quae licet caritatis servorem minuat , atricitiam tamen cum Deo non dissolvit neque aeternae Poenae hominem reddit obnoxium, sestemporali. Hanc peccati distiniatonem ; ia mortale scillare, & veniale , de fide tenent Catholici contra Luiberauos , & Catinniri Ras, qui propugnant, nullum esse pe* tum natura sua veniale , nullum quoadamnatIonem non mereatur ; sed discrimen tantum esse ex parte subrecti . Co tendunt enim flistia licet gravi runa Pras destinatis non imputari, contra in Reyr his minima venialia esse mortalia. Pro nantur peccata , mortalia , o dantur peccata venialia. . ' Prob. I. pars . Dantur peccata, quae. in Scriptura trabi inimitantur , Matth. VII. Aae , qui talia agunt , digni sunt morte, y Rom. I. Regnum Dei non consequentur, ad
249쪽
' C. IV. De Pec. Mortali , Heniati. ras: ad Gal. U. Atqui mortalis peccati nomine grave delictum intelligimus aeterna pO na dignum. Ergo &c.
rob. a. pars. Sunt quaedam peccat ,
quae in Scriptura sestucae alsimilantur cit. c. p. VII. Matib. in quibus septies cadit Jusus, Proverb. XLV. Sed peccata, quae festucae ammisantur , in quibus saepe justus cadit, a sua justitia non excidendo ,
profecto mortalia non sunt. Dantae igitur Peccata quaedam, quae venialia dici debent. Merito itaque damnata fuit a Pio V. sequens propositio : Nullum es peccat natura sua veniale , sed omne peccatum me-
.Q, L de discrimen peccatum snterveniale, mortale repetendum sit 8 R. Desumendum non esse ex parte peccantis, ut somniarunt Haeretici . Uraeis destinati enim quoque gravia delicta perpetrantes , graviter peccant, ut patet eXemplo Davidis, D. Petri, pii Latronis M. neque etiam ex parte divinae voluntatis miserantis, hoc est veniale peccatum non punientis neque in Electis, neque in ReprObis , ut putarunt quidam antiquiores , ut Gerbonius , . mainus , aliique . Nam Scriptura , ct Patres hujusmodi discrimen non repetunt ex Misericordia Dei, qui venialamCCacum aererna Poena non punit : sed aut ex materiae levitate, aut ex consensiugdesecta , aut ex aliis rationibus , quae fuisloco expendentur . R s Ao
250쪽
,15 De Peccatis . . , Assero , Peccatum =nortale virtura Iua a meisiali differre . . . Prob. Νam peccatum veniale In ScrI-ptura assimilatur festucae , feno , stipulae, quae ex se sunt aliquid leve : mortale Veis ro trabi , gladio &c. quae ex se & natura sua aliquid grave sunt . Ergo &c. Insuper
peccata mortalia ex se dominantem creaturarum amorem in animam inserunt; minime vero venialia , quae a Patribus parvi:
morbi appellantur. - . - . . in
In quo ergo repositum est huIGmωι a11
R. Docere quosdam in hoc repolitum esse, quod mortale siti contra praeceptum, veniale veto contra consilium tantum . Sed Perperam . Homo enim sub peccato sequi contilia non tenetur , neque actio contra consilium est Peccatum . Hinc Apostolus I. ad Cor.VII. postquam dixerit: De vir iminbus praeceptum Domini non habeo, Consiliiιm autem do, subjungit : Si nupserit Uirgo, non peccat. Assiri vero hoc admittunt discrimen, quod peccatum mortale sit contra legem, veniale vero praeter legem . Sed contra :In quolibet peccato etiam veniali inordInatus inest amor creaturae , qui est contra Dei legem aerernam , quae Ordinem te vari jubet, & pertubari Vetat. Assero, Peccatum mortale in eo pra esse disseVre a υeniali, per mortale sim alio iter sinis ultimκy in creatura costitut-P δ purg