장음표시 사용
271쪽
C. VLDe Peceat. mere Internis, me. 24'cticus, objectum prosequitur prout est hic& nunc; ideoque si hoc est intrinsece m Ium, cum a malitia praescindi nequeat , deleAatio versari non potest circa illud , nisi sub ratione mali . Hinc a gravi Pec- Cato non excusantur sponsi, qui de sutura Copula morose delectantur , vel vidui de Praeterita; quia cum copula , matrimonio non constante , sit fornicatio , delectatio
est de objecto hic & nunc graviter , &intrinsece malo. Si vero agatur de re extrinsece mala,
seu lege positiva vetita, ut si quis de ca nibus die jejunii comestis delectetur, non est graviter illicita delectatio , dummodo violationem praecepti non habeat pro ob. jecto. Ratio est , quia Objectum cum non
sit intrinsece malum , praescindi potest ab ejus malitia , & delectari de eo , non subratione malitiae r hae tamen delectationes aliquo inordinato affectu non carent , ac proinde immunes non sunt a culpa veniali. II. n delectatio mora a Decisis sumat ab ofesto, circa quod versatur pR. Amr. Nam ideo morosa delectatio
est illicita , quia objectum est illicitum , & quo peius est objectum , eo pejor erit ejus deletiatio . Ac proinde in Consessi
ne delectationis objectum, ejusque circumstantiae sunt explicandae , ut major , Vel minor peccati gravitas a Coasessario dignosci possit.
272쪽
2486. III. . . De Gaudio seu Complacentia de mala
Hic quaeritur, I. an liceat gaudere de malo opere vel inculpabiliter perpetrato , in somno scilicet , vel ia ebrietate ἰ vel tanquam caussa boni effectus secuti. a. An liceat gaudere de effectu bono secuto eX
Assero I. Illic tum es gaudere de opere malo inculpabiliter perpetrato , puta ἀσhomicidio commisso in somno , -l ebrietate. Prob. Non Ιicet deliberate gaudere de objecto hic & nunc malo. Sed qui gaudet de Opere malo , licet fuerit sine peccato commissum , deliberate gaudet de objecto hic & nunc malo. Ergo ejusmodi opus ne
quit honesti gaudii esse 'bjectum . Hinc
homicidium in somno perpetratum , i rabi- .catio ex errore inculpabili commissa, non laetitiae, sed tristitiae justa caussa est. Amro II. Eoi gaudeat aliquis de m io opere sterpetrato non eer se ,sed tanquaan boni effectus caussa; erit tamen hujusmodi gaudium ill e tum Ρrob. Non licet scienter velle & procurare quod in se malum est ad bonum effectum assequendum . Ergo non licet gaudere de actione , quae in se mala esst , cum fuerit boni effectus caussa . Hinc merito
273쪽
C. VLDe Peccat. mere Internis, oec. 2 9 damnatae fuerunt ab Innocentio XI. sequentes impiae Casuistarum propossition 2S . I. Libitum ess absol to desiderio cupere mortem Patris , non quidem ut malum patris, sed ut
6, p;nguis hereditas . a. Licitum es filio gaudere de parricidio parentis a se in ebrietate perρ trato , propter ingentes divitias inde ex hereditate confeIutag.
Aisero lΙ f. Licet per se loquendo gaudere de est ectu bono hecuto ex Vere malo.
Ρrob. Hujus gaudii objectum non est
malum . Ergo nec ipsum gaudium ex eo susceptum . Hinc licet gaudere de hereditate obtenta ex morte alteriuς , si non gaudeat de caussa, h. e. de morte . Dixi, per se loquendo . Nam hujusmodi delectationes periculo non carent, ut recte advertunt Salmanticen es. Nota : Sicut non licet gaudere de malo ; sic &dolere de hono . Aeque enim rectae rationi & divinae legi opponitur odisse bonum , & amare malum ejus Oppossitum. f. IV. De Ressentia ad pravas cogitationes nece sesaria, praejertim in re turpi. mQuod hic in disputationem vocant 'Theologi, est a. num per se loquendo adiit obligatio positive resistendi pravis cogitationibus , pravisque ooncupiscentiae motis
274쪽
aso De Peccatis. hus ; an vero sufficiat ejusinodi motibus negative se habere, eos neque approbando,
neque reprimendo. 2. Num, serUente Conis
cupiscentia , turpibusque motibus animum vexantibus, sufficiat sola interna displicentia , non deserendo actionem , quae hujusmodi motus eYcitat. Assero I. Hecat mortaliter per se loquendo qui pose sincientem asiertentiam negative se habet in motibus turpibus , eos
neque approbando , neque reprimendo . Ita ia' communiter eologi cum D. Thoma I. a. q. Zq. art. 6.
Prob. I. Quia ex Trid. fef. V. can.
V. ut concupiscentia non noceat, requiritur ex divina gratia sortis repugnantia . Sed repugnantia positivum dissensum connotat, non vero simplicem consensus negationem. Ergo &c.
is Prob. II. Qui positive post sufficientem
advertentiam pravis cogitationibus non resistit, praenoscit, vel praenoscere. debet pe- riculum positive consentiendi. Ergo ad hoc periculum vitandum requiritur positivus dissensus. Nam est moraliter impossibile , diu negative se habere ad oriectum Vehementer alliciens. Prob. III. Ρeccat graviter qui negative se habet ad motus turpes ab alio circa se excitatos. Ergo graviter peccabit, si negative se habeat ad ejusmodi motus a Da mone , a naturae corruptione excitatos. Di
275쪽
C. VLDe Peccat. mere raternis, me. 23 IDixi, per se loquendo. Nam occurrere possunt rationabiles caussae , cur licha possit esse positivi dissensus suspensio. Et r. quidem si quis legitime timeat, ne ex ma rore resistentia pravi motus augeantur. 2. Quando desistendum esset ab honesto officio , puta Theologi , Confessarii dic. tunc Contemnendae sunt tentationes . . Ob menistis infirmitatem interdum dissuadenda est possitiva reluctantia, ut meticulosis, scrupulosis, quibus potius contemtio suggestionum
necessaria est. Advertendum, hominem aut tentationes contemnentem , aut mentem alio di-Vertentem , aliaque cogitantem, minime negative se habere , sed reapse resistere non directe', sed indirecte . Quae quidem indirecta resistentia saepe prudentior , & utilior est ipsa directa , spectata personarum
diversitate. Affero II. a peccato mortali immunis non es qui eis interne dissentiat , actio. nem tamen non dimittit, qua motus turpes vehementer excitantur I nis adst jusa caussa eam non dimittendi. Prob. Voluntas resistendi pravis moti- hus sincera, & efficax sit oportet. Sed qui etsi interne dissentiat, actionem tamen non dimittit, qua motus turpes vehementer ex citantur, sinceram , & efficacem volunt tem resistendi non habet . Ergo &c. Non habet quidem resistendi voluntatem inca-L 6 cem I
276쪽
a 32 ne Peccatis. eem a nam si voluntas in hac pugna cum concupiscentia esset efficax , non desereret sponte medium efficax pravos motus cohi-hendi, dimissionem scilicet actionis conς piscentiam acriter excitantis. Non sinceram 'nam credibile non est , non appetere voluntatem motus carnales vehementer excitatos , cum sponte , & nulla omnino justa ratione Occurrente, illorum caussam foveat. Hinc facile crederem, internam illam disiplicentiam sinceram non esse resistentiam, sed voluntatis fallaciam illis motibus frui
Hinc colliges , hominem sub mortaIi teneri, actiones etsi leviter turpes, ut sunt visus, locutio , lectio rerum leviter obscenarum, ex sola curiositate dimittere , sta-'tim ac in se excitant Vehementem delectationem carnalem. Ita graves Theologi. Dixi t. nisi ad it jussa caussa eam non d mittendi. Justae autem caussae censentur equitatio, Consessionum auditio, librorum lectio ob finem comparandae scientiae , di
id genus similes . Tunc sufficit vera , &interna displicentia . alioquin homines de-herent semper esse anxii , & multa bona
opera omittere. Dixi a. qua motus turpes Debemente excisantur . Nam qui per actionem inutilem devibus motibus tantum Occasionem λPraeberet , crederem non pecc re mortali
ter : dummodo turpem delectationem non
277쪽
C. VI. De Peccat. mere Internis, dic. 233, intendat, di grave absit periculum consen- tiendi. Ita cum Sin to Colet, aliique .
C A P. VII. De Septem Peccatis Capitalibus.
i Eptem numerantur a Scholasticis post D. I Thomam I. 2. q. 84. art. q. peccata Capitalia , videlicet Superbia , Avaritia, Luxuria , Ira Gula , Invidia , & . Media . Dicuntur eastitatia, Cum aliorum peccatorum fons & origo stat. Appellantur quoque mortalia , non ex eo quod semper mortalia sint, sed quod ex ipsis tanquam ex radicibus murtalia oriantur. De singulis pauca
R. Superbia ex D Thoma a. Σ. q. I 62. an. 6. es inordinatus appetitus propriae ex cellentiae . Dicitur I. astret tus L e. amor, desiderium , complacentia. 2. Inordinatus, cum
superbus nolit iis quibus debet, subjici: atque praesumtuose appetiat 2 quae supra con ditionem suam sunt . 3. Excellentiae pr . ' priae
278쪽
pe Peccmiso iapriae i. e. propriae persectionis, quam praeceteris superbus habet , vel se habere exiis
Q. II. Num Superbia grave sit peccatum Z
R. Affir. Et quidem gravissimum tum parte aversionis a Deo i ex eo potissimum quod non vult Deo , e/us regulis subjici. Unde Bortius dicit, quod cum omnia vitia fusiant a Deo, Dia superbia se Deo προ-nit . D. Thomas lac. laud. tum ex eo , quod inultorum criminum fons & caput sit.. Q. III. uuot sint Superbiae Deo es 'R. Duae potissimum . Prima est quae dicitur perfecta, i. e. si quis ita excellere adipetat , ut Deo, superioribus, eorumque legibus nolit subjici - Ηaec ex senere suo est peccatum mortale, quia graviter laedit Dei, & proximi caritatem. Altera imperfecta appellatur , quando scilicet homo non renuit subjici iis , quibus debet, sed tantum in se intumescit ac gloriatur. Haec ex genere suo venialis est; quia non est gravis inordinatio , nec graviter repugnat caritati , quod homo plus justo se efferat , agnoscendo se omnia De
Dixi, ex genere suo. Si enim elevatio isthaec cum,notabili aliorum contemtu fiat , complacendo in aliorum injectione , est grave peccatum.
279쪽
C VIL De Sept. Reeeatis Capitalib. 2366. II.
Q. I. si . aritia ρR. Avaritia est inordinatus amor dia
Q. II. Num is ritia fit peccatum
injustitia rem alienam auferendi aut retinendi , vel . cum duritia non subveniendi Proximum,in extrema vel gravi necessitate, est peccatum mortale ex genere suo : Cum justitiam , aut caritatem, aut misericordiam laedat; nisii imperseeia deliberatio, aut levitas materiae excuset. Si vero in amore erga divitias inoris dinato tantum consistat, tunc est mortale, quando affectus adeo est inordinatus , ut
ultimum finem suum in divitiis constituat ;secus , est veniale . De Avaritia contra Proximum vide dicenda in Tract. de Ca- 'ritate , Iuseitia. s. III. . De Luxuria .
R. Luxuria es inordinatus voluptatis
Q. II. Quale preeatum sis Luxuria '
280쪽
ues Hecatis. R. Extra matrimonium ex genere suo semper esse peccatum mortale : In matrimonio vero peccatum esse mortale , 9Marido per se opponitur prolis generatio at . Omnis autem alia actus conjugalis inordinatio peccatum veniale ut plurimum non excedit. Sed de his vide dicenda in Trais. e Temperantia , oe de Matrimonio .
: Ira generatim famia est v nd sae appetitus , ac proinde aliquid indiflerens: quia vindicta ut illicite , sic licite appeti potest. Quin imo peccat qui juite non irascitur . ab ira non fuerit, ajebat Ch JHlomus , mecdoctrina princit , nec iudicia stant , nec crimina compescuntur. Itaque qui ex caussa non irascitur, peccat. Justae irae omissionis reus fuit Heli , qui filiorum vitiis non iratus est, I. Reg. ΙΙ.
R. Ira est inordinatus vindictae an titus . se . Q. II. An , qualδ peccatum sis Ira' R. Cum distines. Si concipiatur Ira ex affectu vindictae , quae a D. Thoma Ira per vitium dicitum; est peccatum mortale, cum caritati & justitiae opponatur: nisi excus
tur ob actus imperfectionem . - e nSi vero concipiatur ex asse juotlar,