장음표시 사용
281쪽
C. VII. De Sept. Peccatis Castitat b. 23 quae ab eod. Doctore dicitur Ira per relum, est peccatum , quoties exceditur in modo, grave vel leve juxta circumstantias . Hinc qui ob delictum commilsum in se vel in alios , malum alicui appetat publica auctoritate inserendum ob iustitiam ,& legum observationem , aut deliquentis correctionem , & publicam auctoritatem &eXemPlum, non peccat; cum iram concipiat ex aflectu justitiae. Contra pecUt sit nimis immoderate eL fervescat, vel malore quam mereatur, Poena plecti petat : vel non servato ordine justitiae, vel ob finem privatum : vel principaliter in malum delinquentis . Quia licet ira ex affectu iustitiae concipiatur, e ceditur tamen in modo. f. U. De Gula.
H. Gula est inordinatus edendi m M-bendi a'petitus , ut ex D. Thoma a. a. q. I 8. colligitur. Dixi , appetitus Inordinatus. Nam ut optime advertit D. Thomas loc. laud. art.
I. Non quilibet appetitus edendi m bibendi pertinet ad gulam , bed qui recedit ab ordiane rationis, quatenus aliquis propter contac
piscentiam cibi delectabilis scienter excedat mensuram in edendo. Apposite Augusinus
282쪽
138 De Peccatis. lib. Io. Confess. cap. II. Omnia munda mundis , sed malum esse homini qui per offensonem manducat I omnem creaturam h
nam esse, nihilque abyiciendum ,
Ρorro qualitas, & quantitas cibi & potus accommodata esse debet statui , conditioni , facultati, infirmitati, personarum necessitati, loco, ac tempori. De quantitate autem cibi ρο potus, ait S. Antoninus pari. 2. tit. 6. cap. I. 3. 3. non potes dari unaeerta regula omnibus secundum eandem mensuram . Sed plus o minus exigitur sedundum υarietatem complexionum fatigationum. Unus etiam dem plus indiget uno tempore quam alio, fecundum dἴ postionem sui corporis . . . . Tantum ergo potes oedebet quis comedere ρο bibere , quantum credit se indigere ad sustentationem ex secutio arm eorum , quae sbi incumbit agenda , ita ut non usque ad nauseam sumat , sed cum aliquasi adhuc appetitu finem faciat . Cum autem ex delectatione cibi vel potus plus sumit, quam sbi dictat conscien-ria opportunum , tum peccat . Ρaucis sese expediens Augustinus loc. supra laud. ait alimenta sumenda esse sicut medicamenta. Q. II. Ωuale neccatum sit Gula 'Gula in duas species tribuitur, in commesationem, & ebrietatem. Illa in immoderata cibi, haec in nimia potus sumtione consistit. R. C -
283쪽
C. VII. De Sept. Precatis Capitalib. 23st R. Commmatio praecisa ab ebrietate in multis casibus est peccatum mortale .
Prob. I. Quia Apostolus ad GH. V.
commessationes ebrietates recenset in ea, quae qui agunt , Regnum Dei non conse
Prob. II. Quia reipsa multi sunt casus, in quibus Gula avertit a sne ultimo,
ut ait o Thomas , ideoque a gravi culpa excusari non potest . Et I. quidem ratione affectus graviter de ordinati, ponendo suum ultimum finem in cibi & potus oblectati nibus, ita ut venter pro Deo habeatur, j
xta . illud ad Philipp. III. Quorum Deus menter es . Idque locum habet , etiamsi
solum interpetrative hoc fiat. Ut cum quis ex affectu gulae paratus sit peccare potius mortaliter, puta furari, debita non solvere, amiliam suam ad egestatem redigere, V letudini corporis sui graviter nocere &c. quam moderato victu uti. a. Si quis prae- videat crapulam peccati E. G. adulterii causisam fore. 3. Qui ob solam voluptatem ad vomitum usque se cibo & potu ingurgitat, di reipsa ad vomitum se provocat, ut it rum epulari possit. Hoc enim secluso sca dato & ebrietate, gravem continet deo in
tionem . Quare qui ita se gerunt brutis animantibus deteriores judicandi sunt . 4. Si quis ex gula notabiliter ineptus fiat adiunctiones , ad quas sub mortali tenetur . . Demum si . quis gulae caussa ecclesiastiea
284쪽
26o De Peccatis. suid si quis comedat bibat eis moderata ob solam voluptatem ZR. Ut minus venialiter peccare, cum medium in finem transmutet . Ciborum enim finis sultentatio est vitae , sapor Uero medium , quo sibi sumtio facile redditur. Quaerere ergo per se & directe voluptatemni cibo , est naturae ordinem pervertem. Quod autem in favorem gulae docuerunt recentiores Calaistae, damnavit Innocentius XI. seq. propositione num. 8. Comedere obibere iisque ad fatietatem ob solam voluptatem,, non es peccatum, modo non obsit
υaletudini v uia licite potes appetitus umturalis suis aditibus frui,
Extra casus vero modo recensitos gula non est, nisi peccatum veniale, ut docet D. Thomas loc. supra laud. Q. III. uuot modis excessus gulae committatur 2 R. Quinque modis. I. Si edas ante tem pus . a. Si nimis exquisite. q. Si plus justo. q. Si voraciter. 3. Si nimis exquisite praeparata. Recensiti modi hoc versu comprehenduntur : Praepropere , laure , nimis ,
ardenter, Rudisse. Q. IV. Quid sit Ebrietas'
R. Ebrietas est potus sumtis ad vis. lentam utique privationemitiseus rationis Ebrietas dicitur privat o v olenta , ut distinguatur a privatione naturali usus rationis, quae a somno inducitur. Q. Va
285쪽
C. VII. De Sept. Pedeatis Capital b. 26 I. V. Quale peccatum si Ebrietas 'R. Cum D. Tboma Leis. I. inepH. ad Rom. ebrietatem ex genere suo esse peccatum mortale : quando scilicet dedi ta Opera inebriatur homo, cum vini delectationein rationis integritati praeserre VN
Quare non licet seminebriare ad evitandam mortem ab alio intentatam : Item ad pellendam infirmitatem : Alium item ine-'hriare ad elicienda secreta, quae alter manifestare tenetur : Cultodem item inebriare, a quo injuste in carcere detineris . Ra io est , quia ebrietas quovis modo intentata ac Procurata, semper naturae rationali dissiconvenit. Neque dicas ebrietatis malitiam in excessu voluptatis vini caussa tantum consistere. Quamvis enim voluptas in nimio potu non intendatur': ehrietaS tamen
per se peccatum est, sicut & fornicatio Ut autem ebrietas sit mortalis , sum-cit ut sit voluntaria directe vel interpretative . Hinc peccant qui bibunt quantum
possunt aut rogantur, nihil curantes, num ebrietas sequatur, nec ne .
Ebrietas perfecta & consummata cognoscitur, I. quando quis non novit discernere inter licitum & illicitum , vel non potest solita ossicia exsequi . a. Quando quis postridie non meminit quid dixerit, egeritque, cum domum redierit. 3. Si ea se- Cis quae nunquam. integra mente solet, si
286쪽
162 De Peccatis . praeter morem verba Obscena protulerit , domum turbarit, uxorem verberarit . Verum regula generalis, qua quinam excessus sit peccatum mortale, dignoscatur , Vix aia signari potest; ideoque ab excessu magnopere quisque sibi cavere debet , ne perieulo excedendi se exponat. Porro mala in ebrietate culpabili commissa si praevisa fuerint ut verosimilier secutura, Vel praevideri potuerint, imputam tur ad culpam. Vide D. Thomam I. 2. g. 77. art. 7.
R. . Invidia est triuitia de alterius bono , prout es propriae . excellentiae dimia
Q. II. Num Invidia ex genere suo sis
peccatum mortale 'R. Amr. Quia per se caritatem laedit, & ad GH. V. inter peccata a Regno Dei excludentia numeratur. Potest tamen esse veniale ratione impersectionis actus . Nam, ut recte advertit D. Thomas a. Σ. q. 36. an. I. In quolibet 6enere peccati momtatis inveniuntur aliqui perfecti motus seu ratione sui , seu ratione materiae, quae solum sunt peccata venialia . Ideo Invidia in quibusdam casibus non est, nisi Peccatum veniale. Q.III.
287쪽
C. VII. De Sept. Meeatis Capital b. et Q. III. . n omnis diolicentia de bono alterius sit Infidia ρR. Neg. Invidia enim proprie comis mittitur, cum quis de hono alterius tristatur, quatenus ab illo in eo bono aequa tur, vel superatur, & sic imminuitur propria excellentia, aut gloria. Q. IV. . n omnis di plicentia de bono alterius sis peccatum, ει quale PR. I. Si displicentia de bono alterius ex invidia vel odio oriatur, ex genere suo Peccatum mortale est : cum hujusmodi actus caritati opponatur. II. SI ex timore proveniat, quod scilicet ex alterius potestate sibi vel aliis damnum timetur , peccat, si motivum non siit justum . E. G. Tristatur quis de electione alterius in judicem , a quo utpote recto justam timet punitionem , Peccat , cum non sit justum motivum ; secus . sit ab eo indebitam timeret punitionem utpote non
III. Si ex indignatione procedat, qNod nimirum bonum ab indigno possideatur , peccat si hoc faciat ex querela divinae Providentiae, eam arguendo, quod peccatori-hus temporalia bona largiatur , & bonos
affligat: secus , si de humana justitia que
IV. Si ex aemulatione proficiscatur . cum scilicet quis moeret , non quod bonum possideatur ab alio , sed quod non possi-
288쪽
αμ c De Hecatis. Hpossideatur etiam ab ipso. Non peccat, si bonum est dolenti proportionatum : secus, si sit illi improportionatum. Vide D. Tho-
dium. Ex. genere suo est peccatum mortale, cum opponatur caritati. Nam ait -- g licus a. a. f. 33. art. 3. Proprius affetus
earitatis egi gaudium de Deo e Meata estiri inia de bono spirituali, in quantum est bonum divinum, Q. II. - semper mortaliter peccet
qui bonum spiritzsale fauesidit ZR. Cum distinet. Si fastidium sit de
re praecepta, Peccatum graVe est, quoties materia est gravis : si vero sit de re non Praecepta , est peccatum grave , quoties adest Contemtus etiam in materia levi . Ratio est, quia quando violatur prae ceptum , & contemtus abest , Acedia est contra caritatem, sed indirecte : ideoque materiae parvitatem admittit . Quando vero adest contemtus utpote directe contra caritatem , parvitatem materiae non admi,
Hinc qui ex taedio omittit Sacrum , jejunium die debito, peccat graviter, cum. sit
289쪽
C. VII. De Sept. Pedeatis Capital b. 263 sit materia gravis . Contra peccat leviter, si fastidiat, impleatque vel non adimpleat in materia levi. Qui fastidit Missam die non debito, utpote aliquid inutile , peccat graviter quia licet non sit de re praecepta , adest tamen contemtus . Contra peccat venialirer qui talia respuit tanquam sibi onerosa& incommoda ; cum sit de re non praecepta, & absit contemtus.
290쪽
V Irtutes Theologicae ita dictae , quod
immediate circa Deum versenturis tres sunt, Fides, Spes, Caritas : quae basis sunt & fundamentum universae Reli- fgionis. Complectuntur enim principaliora christialii hominis officia erga Deum praesertim , ut observat inus Euchir. cap. Ia I. eorumque cognitio ad pleniorem diuinae legis intelligentiam sternit viam . De singulis hisce virtutibus in praesenti tractatione agendum est.