장음표시 사용
821쪽
Christi abnegare,& se ipsum reum constituere,non tantum eius iusti sanguinis, que nostra memoria Pontifices de Satrapae eius propter usum utriusque sacramenti estu- derunt,uerumetia quia effusus est iam inde a sanguine Abel iusti,usque ad tempora. nostrorum maiorum. Quare in hoc reruin statu tanta est necessitas sumendi utram-rue partem Coenae,ut si quis integrii sacramentum n O potest contingere, saluti co- ientiae suae magis consulat,si nullam quam si alteram latilin partem silmpserit. Vi-des hic Brentium prae impotenti iracundia multa impia Z pugnantia proloqui. Id lolatras atque omnes impios, qui ante sua tempora errauerunt a veritate, per ignor tia coram Deo absoluit,Catholicam contra omnem Ecclesiam prς se glioriosus minister contemnit,& quia sibi rcluctetur,aeternis suppliciis addicit. Ait post Lut herutanta necessitate omnes ad utramque speciem obligari,ut potius saluti suae consulat, qui nullam attigerit, quam qui alteram tantum. Ergo & in necessitate personali homo sui saluti & conscienti et magis cauebit,si nullam potius acceperit,quam si altera: cuius oppositum initio proposuit,& in eodem loco abstemios & grotos ab utraq; specie excusat, atque una contutos este iubet, potiusquam nulla frui. Quod si latii in necessitatem includeret praeceptum Christi, ut carere omnino satius esset toto sacramento,quam sola eius parte gaudere,certe quocunque casu magis expediret saluti in totum abstinere,quam unica specie muniri. Iacobus Andreas Sini delinus Brenti j i. Magistri inuentis addit,atque ait:Nihil minus fieri,quam veti corporis dispensatio- nem,quando altera tantum specie institutio Christi violatur & laceratur.Proinde ne is quidem necessitati parcit. Alij. ut Andreas Friccius,& Martinus Cemnicius,prccepti Christi,tanquam omnino necessari j, importunissimi sunt affertores: suum tamen dispensationi ac priuatae comunioni de una specie relinquunt locum,eisdemq; prae pediuntur absurditatibus, quibus alij.Caluinus cotendit passim sub praeceptum c dere, Bibite,&alia verba eodem halitu a Christo prolata in adlaphoris &indifferetibus ponit,ut est Accipite,quemadmodum antea notauimus. Observemus autem nihil aliud Aduersarios in hoc articulo, quam pomum discordiae inter CE istianos immittere, ab eisdem ritibus abducere, & calumniandi ac secededi occasionem dare. Hoc fassi sunt Bohemi, primi motores hui' tragoediae.Propterea enim Iacobello Militiensi scribuntur gratulabundi adhaesisse,quia reperillet scripturam & articulu, quo turpiter crinisse Ecclesiam Romanam commonstraretur. Lutherus etiam profitetur amplexum se opinionem hanc de utraque se ecie, ut a sede Romana & Cociliis dissideret. Idcirco videas alios huius erroris defensores no solere vehementius exas gerare utramque speciem,nisi quoties in sacerdotes,aut sedem Romanam suos cal mos stringunticum vero animum reserunt ad ipsas scripturas de re ipsa expende das,& perplexitates hominum considerandas,ac veteris Ecclesae morem, animaduertas eos stilum moderari, multum remittere de pristina vehementia,& nonnihil aequitatis ad mitigandum Christi praeceptum admittere.
AN ECCLESIA HABEAT IUSTAS RATIONES RE
Atuendi calicem,an potiusmmiu prohibendi. CAPvΤ 6. O N pauci sunt,qui rationabili de causa intermissam& interdictam fuiste a Constantiensi Synodo utriusque speciei communionem facile assentiuntur,& profitentur : sed maiori ratione reuocandam ac restituendam,quam sit erepta,contendunt: tum quia necessitas cogat,cum aliter tot horrenda fidei 3e religionis scismata atque dissidia Componi,aut ad aliquam moderationem reduci: tum quia a multis principibus
822쪽
DE COMM. SUB ALTERA SPECIE. 39i
cipibus & nationibus piis viris & cruditis,tat opere sa itetur,nec spes vlla affulgeat retinendi in pace & cocordia populi Christiani, nisi relaxatio iuris fiat, & libera calicis perceptio concedatur. Quin certe liceat, non pugnamus, cum Conitintienses ac Basilies es Patres in suorum decretorum fine conlulant faciendum, modo tria habeantur comperta: Cessare offendicula haeresco, & profanationes,atque abusiones ' sacrameli, quarii causa utriusq; speciei comunio suit ablata: modo rationi cossenta- ..i, Ni ritis neς,ac maximi monacti cau*' urgeat,Vt recedatur ab eo more, de iure Ecclesic,quod diu aequii visum sitit,& generalis synodi constitutione confirmatu: Et modo totius . Ecclesiae cossensione,concessione atque au thoritate fiat, quonia ad eunde pertineat
lege desiniere,cuius suit illa codere. De tribus his inquiramus ordine. Utina Chri- idonec & iustae,& quin ultro Ecclesia alice cuique volenti accipere offerret: sed in eas temporii miserias recidimus,ut nulla sit secta,quin eosdem illos errores amplectatur,ac longe plures &grauiores,& quin
non contenta irreuerenter se gerere erga sacramentu, haereses addat, quibus insum
pessundet ac coculcet: ita ut unicu sinceri ac puripuit Catholici internoscendi lignit Voso certum restet, a quibuscunque sectis, quae nostra state sunt innumerabiles,si recte sentiat,& communicet de sola panis specie, quemadmodum mihi respondit Serenissimi ac Christianissimi Imperatoris Ferdinandi consiliarius quidam valde pius
dc eruditus,quem rogabam & interpellabam coram Deo,ne grauaretur mihi dicere sententiam suam,an crederet in conscientia expedire Germaniarum populo calicem permitti.Non expedire dixit,vel propter eam,quam proxime recitaui causam. Cui cum ego subiecissem,Quid ergo tantopere instat sacratissmi Imperatoris Legati,ut a Tridentina Synodo remittatur calix populoὶ Persuadetur inquit Imperatoriae Maiestati,Bohemos,&ex Lutheranis nonnullos duces ac Principes mitigari posse,& viam ad concordiam iniri sed hoc mihi non persuadeo. Tum eram Oeni- ponte in comitatu illustris limi Catilinalis Lotharingi, qui ex Tridentino Concilio Imperatorem adierat, ad captanda auspicia nuptiarum, quae postea inter Christia- onis sinum Regem nostrum Caroluin nonum,'piissimam Principem Helisabetam Austriacam Maximiliani Imperatoris filiam ratae accelebratae fierunt.Proculdubio sectae dissectae conspirant in eo, quod concomitantiam naturarum Christi sub una specie irrideat, ac quavis ei aduersentur ex diuersa causa, S: non illae obscurius, aliae vero manifestius, omnes tamen ipsam repudiant & damnant, nec ulla potes excipere praeter Vvirtembergensium & Brentianoru confestione, qui totu Christit cuique speciei inesse agnoscunt,propter ubiquitate,quam utriusque naturae in Christo statuunt,erroremque errore pellunt. Hi atque alij cuiuscuque opinionis Ecclesiae desertores, multo obstinatius inficiantur perfici sacramentu ex una specie, aut omne sacramenti fructum referri sed afferunt utramque partem a Christo praeceptam,a que esse inuiolabilem & necessariam ad sacramenti cosectionem,perceptionem,ad agendamque passionis Dominicae memoriam. Nec vero solum sacrametum ipsum indigne tractant & profanant, sed insuper sacrilegia sua & profanationes nouis haeres laus cumulant & defendunt.Itaque quoniam non tantum adhuc vigent,& grassantur haeresses & scandala,sed etiam ingrauescunt & conduplicantur, quae causim edicto de comunione unius speciei dederunt,tantii abest ut abrogari debeat de expediat,quod si iam latu non extaret,serri de a Catholicis accuratius obseruari oporteret: nec ullo pacto potest Ecclesia petentibus haereticis,aut in gratiam eoru cui a cuque postulationi annuere, de abrogatione talis comunionis, quonia ipsi no licet. Uv
823쪽
AH-Dii Quinetia inutiliter,imo cum maiori detrimento sulei & veritatis indulgeret, quam tolera lido scisma,& quorumcunque ab Ecclesia dcfectionem ac separatione: qua- lia 'b M. H doquidem serendo iniuria & matu, cui non potest mederi, non peccat, nec comit nicat peccatis alienis. At indulgendo utramque speciem stantibus haeresbus, ficto haereses illas cousi mat & propagat, atque alia damna fidei inscrt. Dicamus initio
de his, qui haereses illas tuentur, in ipsisque persistunt obfirmati&tamen petunt calicem:postea dicturi de his qui pollicentur resipiscentia 5: reditu ad Eccletiam, si
communio utriusque speciei concedatur. Primis petentibus non potest Ecclesia talein communionem liberam facere, tanquam licitam, aut cum tali communionem. irin 1 e ipsos recipere, tanquam fideles de Christianos. Q Dd non possit ipsis rogantibus 2' ' utramque speciem dare, constat, quia nihil esset aliud, quam haeresia quasi sa Etam ad altare introducere, ac opere ipso eam in altari profiteri & fouere. Sicut enim obedire imperanti aliquid, quod forte aliquo casu licitum est, sed dum hoc imperatur, imperatur tanquam opus infidelitatis, tum eius protestatio est vere fidem abnegare: Ita quando aliquid petitur, quod tanquam licitum ex aliqua iusta causa concedi pollet, si conceditur, dum ex infidelitate petitur, de ut qui petit per hoc suam haeret in opere ostendat, est haeresin in subdito approbare. Mac- .L.M. cabaei Martyres, fame cogente, poterat suillam licite edere:abnegassent tamen fide& legem,si paruissent Antiocho iubeti ad infidelitatis professionem, andem manducare. Sic multis concedi potest ob infirmitatem, tanquam rem licitam ex iusta causa,Vt totam Quadragesimam non ieiunenturulla tamen relaxatio permitti debet iis, qui hanc extorquent per haercsia,quasi ieiuniit non sit maioris meriti, quam h nesta resectio. Ac licet fortasse non illegitime,si causa urgeat,permittantur coiugati fieri sacerdotes,dum tamen hoc petitur ex haeres,quasi lex continentiae credatur impossibilis,alit quasi continentia non sit gratior Deo, quam matrimonium, nulla ratione cocedi decet. Praecede si enim capite probauimus,exepto Christi & sanctoru Patru, fide tum maxime facto protestandam esse, quando ab Aduersariis oppugnatur,nec ad horam quide haereticis cedendu esse. Quod autem vicies comuni
ne utriusque speciei cum aliqua haeresi de Eucharistia, nec haberi, nec suscipi queat inter fideles & Christianos,vel inde puci,qubd maneat haeretici in errore fidei pertinaces, ob Idque a gratia, & numero fidelium alieni, inter Ethnicos & publicanos
numerandi, altem soc nomine, quod Ecclesiam no audiant,quod iudicant totam Ecclesiam Catholicam a tepore Concilij Constantiesis errasse in fide, atque hominibus prςcce isse errore de comunione unius speciei contrariu diuinς scripturae,sicque Spiritu sanctu exulasse a mundo:eoque grauius peccant,quod in haeresi maneat fixi &obstinati post veritate demonstrata, quae no sotu aperitur scripturis&authoritatibus sancto ii, sed etia totius Ecclesiς definitione, approbatione, atq; consensu. Μ.M.3. D. Sic lane Augi istinus res podet Cyprianii inter haereticos de rebaptisimo non esse ha-
bendu,quia necdii fuerat uniuersalis Ecclesiae& plenarij Cocliij assensu dogma re-
baptisset ionis consulatu: scd Donatistas cotra inter haereticos annumerat, quia consensui Ecclesiae post eius definitione se opposueriit.Nec certe via quani admisiis est redies ad Ecclesia, nisi anathemati sato & eiurato errore,qui definitioni Ecclesiae re- ω ust. M.f. pusnaret. Augustino no placet recipi eos,qui aliquid de Donatistaru anabapti simo ad nuc saperet,vel de Pelagianorit pedobaptismo Cyprian' confessione & eiurati ----.s . De Onanna usque ad minima suspicione pleriique existit,&a Theodoreto Synodus Chalcedonesis no est colentassemel anathema singuioru errorii requirere antequaipsum restituat. Propterea recte concludit Synodus Cbstantiensis,tanquali reticuarcendum & puniciusu non aut e s ulcipiendo, qui pertinaciter asserit consuctudinc
824쪽
DE COMM. SUB ALTERA SPECIE. 391
communicandi sub una specie non esse laudabilem. At inquiunt nonnulli in cur nori - . non concordiae causa tolerabitur luc error in Ecclcsia, cum Apostoli grauiores errores in imbecillioribus sustinuerint, & tanta aequitate fuerint, ut non solum non praeceperint illis contrarium, verumetiam propriam sententiam apud illos dissimu limst in latini, S: in similibus casibus distimulandum este docuerint. Si scadat iuuero fratrem Apostolus inquit non manducabo carnem in aeternum: ubi tantopere ferri vult fratrem errantem in ciborum delectu, ut potius abdicemus nos re licita ac libertate, quam talem offendamus. Adeo fraternitatis 5 unitat s conseruandet erant solliciti Apostoli, ut omnia omnibus fierent ad omnes lucrifaciedos,& se aliorum errori potius accommodarent nec modo permittebant Iud is legem Mosis,uel ut ipsam putaret non antiquis aduentu Christi,sed etia circuncidebant couersos, ut Timotheu. Irenaeus etia rogat Victorem, Romanum Pontificem, ne ab unitate Eccles et abscindat Asianos, quos in celebratione Paschae a Romana Ecclesia pertinaciter discrepare
videbat. Haud dubie Apostolus aliter se gessit cum infirmis & ignoratibus Iudiis &Getilibus,aliter cum pervicacibus&scienter errantibus:aliter ante Hierosolymitani Cocliij de legalibus Mosis definitionem,aliter post. Cum primis pace coluit&amincitiam: quia imperiti legis Euangelicae legem obseruandam iudicabant, & Gentiles
aliquid Je sua pristina conuersatione retinebant ac ne huiusmodi irritaret & exasperaret, etiam se ac suos libertate Euangelica ad tempus priuauit, atque ad aliorum captum de morem sic temperauit, quatenus licuit, donec plenius edocerentur de Euangelica persectione. Nec interea fallebat, quia ante suffcientem Euangelij pr mulgationem,nec Iudaeis conuersis, nec aliis Christianis erat mortifera & damnata Mosaicet legis,vel aliarum multarum rem obseruatio. At Iudaeos gnaros Euangelicet libertatis,& nihilominus cogentes Iudaisare conuersos cx Gentibus, aut pertin Citer lege Mosis tanquam necessariam exigetes,non patienter tulit,nec illis cessit, aut ς -- lia
se accommodauit,sed acriter redarguit:ac post decisionem Concilij, quod habuerat Hierosolymis Apostoli, non leguntur in Ecclesiam admisisse ullos, qui dicerent . Gentibus imponendam este legem Mosis.Postea Paulus passim mandabat Ecclesiis, in ut custodirent illius Synodi decreta,& Galatis pronuntiabat: si circumcidamini, Christus nihil vobis proderit. Quamobrem exemplo Apostolicae disciplint ibcebat quidem perferre & tolerare tanquam in mos ante definitionem Synodi
Constantiensis, de approbationem totius Ecclesiae, opinantes communionem 6
triusque speciei esse ex prccepto Christi ad salutem neces lariam: sed postquam in
controuersiam venit, eamque excusserunt tot viri docti,& uniuersalis Ecclesiae
coetus tulit sententiam , qui perstant in priori opinione, pro infirmis reputari nequcunt, quibus sit compatiendum, sed pro iuratis & deploratis haereticis sunt iudicandi, quibuscum nullum Christiano interuenire debet colloquium, vel commercium. Asiam quidem illi Episcopi,non solii in volebant decima quarta luna cel brare Pascha,sed etia silc necessariὀ celebrandu Armabant pari pervicacia, qua non solum Aduersaris sentiunt utramque speciem sumendam,sed de sumenda factu esse a Christo praeceptum,& necessitatem incumbere.Sciens igitur Vi stor Papa perniciosum este post diuulgatum per totum orbem Euagelium,legem Mosis vel in pa te ser uare, atque hoc ipsum pertinere ad Hebionis & Nazareorum hi resin, Asianos renitentes iuste ab Ecclesia abscidit, eiusque iudicium tota Ecclesia secuta est, qui
Quartodecimanos inter hi reticos recesuit, qui relicta&ciuratali Iesi in Nicena Sy- λ, is Vi
nodo ad Ecclesiam redierunt. Itantus itaque quadam simplicitate Victorem reda PE s Iguit, nec aduertit,quod male sentirent, vel quod pridem fuissent damnati. Quarto- , ... decimani. Ita enim de his scribit, quasi adhuc esset integrum hoc modo vel illo
825쪽
Pascha agere. Quod si considera stet factum hoc iam transiste in rem iudicaram, nequaquam pius ille Martyr consuluis let illos cile tolerandos.Nec mirum videatur nosca de Irenaeo loqui, cum ex simplicitate in alios errores Iudailantium inciderit, ut eo loco , quo de sex millibus annorum disserit quibus flabit mundus. Quartodeci mani autem illi &alis Iudais antes,cisdem rationibus nitcbantur, quibus nostri Calix-tini. Sicut illi admodum probabiliter obiiciebant scripturas, exemplum Apostol rum,& Ioannis Euangelista potis limum,ac longam maiorum obseruatione: sic nostri scripturis vi lantur abundare, Apostolorum,&maxime Pauli excplis, atquepe petua Ecclesiae traditione:sed omnia tantum ex parte allegant,nec factorum causas &rationes ac tempora satis perpendunt aut examinant. Distinguimus tempora Ecclesiae primitiuae ab his temporibus, quibus per longam experietiam, & Spiritus sancti assi uentiam, multa circa agenda non praecepta a Christo innotuerui, quae prius latebant. Iudailantes Christiani docebant iustitiam esse ex lege, quasi Christius non suEceret, aut indigeret lege ad iustificandos fideles:ita Calixtini asseuerant communionem sub unica specie,aut non sussicere communicantibus, aut Christum ipsum sub una specie sumptum minus praestare, quam si sub duabus sumatur: quae quam falsa sint, ex disputatis apparet. Porro de illis agendum, qui profitentur se nactenus errasse, sed pollicentur omnia se recepturos, que Eccletia Catholica praecipit credenda, etiam illud quod tradit utramque speciem non esse omnibus ex Christi institutione necessariam, modo per indulgentiam permittatur utriusque speciei fruitio Sc usus. Profecto Ecclesia nusquam facile fidem habuit redeuti haeretico, S: quod denaissius atque humilius loquitur, magis dissidit, quia monetur ne credat omni spiritui, nisi prius probauerit an ex Deo sit,quia nobis scriptura maiore suspicionem iniicit de inimico reconciliato,& emolienti sermones suos. Labiis suis intelligitur aitὶ inimicus, cum in corde tractauerit dolos. Quando submiserit vocem suam, ne credideris ei, quoniam septem nequitiet sunt in corde illius: scimus doctrinis variis & peregrinis, atque a Diabolo eorum animos versari atque agitari, a quo ducuntur captiui ad ip-sius voluntatem. Quin etiam per experientiam Ecclesia didicit promissis haeretico rum etiam certissimis ac centies iteratis minime fidendum. Lepida est historia V, lentis & Vrsacij apud Hieronymum, qui fidenti animo pernegabant se Arrianos ef- se,& omnibus modis, quibus Catholici potuerunt formulas abiurationis cocipere, haeresin illa damnarunt:nihilominus oculatissimos effiscinarunt,&luminibus Ecclesiae simul congregatis ex obscura subtilitatcimposuerunt. Naanathemati sando filiusimilem esse aliis creaturis , dixerui se non propterea anathemati sare filiu esse creaturam:quam rimam elabendi salua sua hqresi non animaduerterut tot acutissimi ac vigilantissimi Patres. Pelagiani toties interrogati, fatebantur paruulos in remi Ilionem peccatorum baptisari: anathemati sabant eos, qui dicerent gratiam Dei secundu ni rita nostra dari, & tamen haeresia sumia fouebant, S ctaculum suas argutias insusu rabant. Ad tegendam altissima dissimulatione Priscillianistae iactabant, Iura,periura, secretum prodere noli. Quod ad rem nostram facit,narrat AEneas Sylutus,ex Calix inis Boliemis quasi praesulem Rochoana cum quatuor aliis presbyteris,nomine tot cleri sibi adhqrentiis,Imperatore Sigismundo pro tribunali sedete, omni u procerum circustante corona, obedientia Romanae Ecclesiet se praestare professiim: nihilomiti' se lucti die,re diuina peracta, contra promissum ac iusiuradum calicem laico dedis se At ita sit,subiiciet quispiam,vt no nisi aegre credariir hereticorum pollicitis, nullane ratione deprehendi possunt, vere an falso dent fidem, &an ex animo resipiscant, ac sancia polliceantur quod loquuntur. Unica sane ratio prae aliis potest fidem facere,si verbo simul de opere haeresin suam ac pristinum errorem detestentur,
826쪽
ci facto ipsis cresce e Catholicos probent. Praeceptum cI Apostoli, ut omnes
qui voluntcsse serui, non peccata, sed ius iii x, sic exhibeant menabra tua seruire iu- 'stitiae iri lanctificationem, sicut antea exhibuerunt ea seruire imi nunditiae M iniqui tali ad iniquitatem. Haerctici igitur, qui ante vcrbis, scriptis, receptatione concionatorum,ac rituum haercticorum obteruatione, situm errore pro testati sunt,ec ma-i no zelo cum prora runt, non ii solis verbis resipiscentiam profitetur,pro Cathoicis sunt continuo suscipi edi, nisi ipso opere pro fidei Cathol cae proicitatione, defensione, dilatatione egerint, quae antea contra catadcin egerunt. Proinde cum talibus cst agendu,quemadmodii cum hominibus concia binariis. Numquid enim illi, qui multis annis apud te detinuerunt concubinas, quas no a se capulerunt,licet spo-deant se expulibros, quandiu non fecerint, pro vcre poenitentibus absolui debet,antequam promissuin demadarint executionii Minime vero. Sic igitur de haereticorum poenitentia, de haeresis damnatione, non prius Ecclcsia certa redditur, quain cum non tantum verbis aut pollicitis illam fuerint detestati sed opere. An maiore cautione adhibere oportet in absolutione concubinaiij, vci poenitentiae eius receptione, qua debetur in absolutione haereticorii vel poenitetiae approbationei Pol quam vero de talium conuersione ita constiterit quomodo cum illis agendum sit, si postulant communionem sub utraque sipecie, persequemur, quando ad pollui ita Catholicorum fiet responsio: quandoquide iam eos iii numerum Catholicolu re- ponimus. Cur autem numquam expediat haereticos manetes in haeresi damnata resipere,vel tolerare, vel ipsis quicquam condonare, rationes sunt: Quod nihil si leat petere ab Ecclcsa, nisi quod haercii patrocinetur: Quod sunt oniues deteriores lita et ntia. Quod corum conuerso praepcditur,ta in eriore cosirmantur: Quod authoritas Ecclesiae & veritas debilitatuti. Quod b rex corii audacia incitatur: Quod vigor disciplinae, S: populi feruor atque obedientia citernatur: Quod .lcniquepc sum cant omnia. Cur enim comunionem utriusque speciei postulant relaxari, nisi ut se recte sensisse ostendanti Cur coniugium sacerdotibus volunt concedi, nisi ut doccaeperi cluam continentiam esse impollibilem,aut indisserente:nec voto castitatis homi ncs obligari,& ccclibatus sacer totalis legem esse impiam 3 Cur abolcri procurat ieiuniorum di ciborum dc lectum, nisi ut scisin cat Deum sibi ei stitiose coli absit nentia,& leges Ecclesiae illaqueare conscientias: Cur Missam, cur imagines,cur sanctorum inuocationem e medio Christianorum tolle ire student, nisi ut probent Ec- clesiam idololatria laborarei Cur utramque speciem sagitant, nisi ut ottendant diu
intc r Catholicos viguille abusum in unius panis tradit sone Quae vero utilitas cxta tum conccssoncau ipsos redibit, quam in errore obfirmatio, α rcspiscetiae reta dati Q Tantum vero abest, ut tum de emenda cogitent, quod cris ascrigunt, Scontra Ecclesiam insolescunt, quasi veritatem superarint, corii nactuc opinioni tanquam certiori bivncs acquieuerint. Postea est eruntur audacia, acie dcprchedissse in erroi is adulterio Ecclesiam praedicant: omnes rectores ac Doctores inca halluci natos sui illa,&scripturas deprauasse, C ab uno articulo ferendum iudicium de tota
doctrina Ecclesiae. Nec vero intra concessionis limites consistunt, icd inde gradum iaciunt ad conii ellenda grauiora mysteria & dogmata codem argum cseto, quo sibi aditum comta Ecclesiae aut horitatem fecerunt. Sic Bolicini Iacobello Misiniensi de utraque specie concionatui, non modica sciliebant laetitia, quod ar- iculum inuenissent in Euangelica lege sui datum, per quem ves Romanae sedis ignorantia, vel nequitia argui possci. Tum populum conantur post se abducere, quas rectius Catholicis de religione semiant, quia vicerint aliqua in re, atquc Obtinuerint. Ex laoc simplicioribus ac minus ii uelligentibus de Ecclesiae statutis
827쪽
dubitandi datur occasio, idemque sibi concedi desiderant quod haereticis fuerit indultu. Experientia enim noscitur, quam sit populus nouitatis ac libertatis amans. Potrus reprehensibilis erat, eo quod dum nimi sim vellet condescendere Iudaeis errantibus, scandaligabat Gentiles recte sentientes, eos compellcns suo exemplo ludaisare. An non idem nobis ab Apostolo dici potest Vos dum vultis haereticos imprudenter sanare,catholicos errare cogitis,& pcrditis. Atque ita omnis veritas, omnis authoritas, omnis disciplina Ecclesiae ex una ad haereticos conniventia sunditus
euellitur per Augustini regulam: Si senaci mendacia aut error ad scripturas, vel ad Ecclesiam admittitur,omnis fides adimitur. Ista omnia consequi, si quid indulgetur haereticis, Augustinus paucis his verbis explicat:Laquei haereticorii inquit & scis
malicorum propterea carnalibus nimium pernicios sunt, quia ipse prosectus eoru intercluditur, confirmata sentetia vanitatis aduersus Catholica veritatem, & cosm-mata animositate dissensionis aduersus Catholica pacem. Quaproeter Gregorius & Toletani Patres ne quidem volunt ritum baptismi in meliore & signis cantiore, atque antiquiore permutari, que sequebantur haeretici: Ne inquit se more nostru vicisse glorientur. Ea de causa Germanus Constantinopolitanus Catholicum cotra
Iconoctastas monet: A rate omnia prouidendum est,ne a sententia permuteris,ne ex
hoc inimici nostri,&hostes crucis Christi supercilia eleuent contra fidem nostram, dicantque, Hucusque Christiani errarunt. Nisi enim institutii suum idololatria co- ῆnouissent, non sane nunc manifesta abiicerent. Quod ipsum quantu contumeliae subuersonisque in Christu conciliat, quiuis agnoscere potest.Nam qui semel erra- rint,eos in viam reducere dis scile est,ut qui a veritate alienantur. Quoniam Tride tina Synodus remittit inquisitione causarii, ex quibus requiritur a plerisque communio sub utraque specie ad Romanu Pontifice, ut videat an sint legitim ,α e re ac salute Ecclesiae,necnon politi lantium: iam triumphat Matthias Illyricus, quasi tota Ecclesia conuicta per Lutheranos, coacta fuerit errorem situm recognoscere, ac soteri, de medicina alteri committere. Ita enim scribit: Patres Tridentini concili j eui dentissmo verbo Dei a nostris conuicti & expugnati, comunionem sub utraque specie cocesserunt. Ex lectione Synodi satis coarguitur putidis sinu mendacita: cet nitur tamen,quas glorias efflarent superbis limi Gigantes ex quacunque concesso- ne, si ulla feret ab Ecclesa his turbulentissimis temporibus. Non igitur licct,vel e pedit haereticis requiretibus,vel praue de utraque specie opinantibus,talem comunionem permittere. Nuc de Cainolicis sermone habeantiis. Aut hi in Principii, vel nationu,vel particularita haereticorum, vel suspectorii fauore & pratiam, calice co cedi rogant, aut pro se ipsis, vel aliis orthodoxis. Si pro illis aut spem recociliationis allegant,quia fresia calicis libertate credibile sit multos ex ipsis saniores conquieturos ad Ecclesiam redituros, interim dum paulati iii illa ad formam vetustatis ii staurabitur: ac ne infirmis in utramque panem nutantibus, ab Ecclesiae societate discedendi, atque obtrectandi occano praebeatur Ad retineantur in ovili,&ne lon-
ia consuetudine abstinendi a calice in errorem abducatur populi, ut putent de calce Domini laicos bibere, per se esse nefarium,aut simplicioribus persuadeant haeretiςi Ecclesiam docere,nefas esse & impium calicem Domini delibare: Proculdubio insolentissimae esse insaniae Augustinus tradit disputare, An quod per totum orbem obseruatur a Catholica Ecclesia, ita ficiendumst. Attamen insolentissima haec insania a quibusdam, qui se Catholicos videri volunt, sapientia &prudentia putatur, per quam haereticis condescendi volunt, & indulgeri, seducti eorum
mendaci promissione , qua se sore Catholicos illi . pollicentur , de obedientes Ecclesiae filios, si haeresis eorum approbetur. Elegans habetur. historia in libris
828쪽
DE COMM. S V B ALTERA SPECIE. 39
Regum de responso Solomonis ad petitionem Bersabeae matris pro Adonia. Solo- mon ait scriptura sedit stuper thronum David patris sui, & firmatum regnum eius nimis. Et ingressus est Adonias ad Bersabeam matrem Solomonis, quae dixit ei, Paci scusne est ingressus tuus t Qui respondit, Pacificus: addiditque, Sermo mi- hi est ad te. Cui ait, Loquere. Et ille ait, Tu nosti quod meum erat regnum, &α Precor ut dicas Solomoni Regi neque enim negare tibi quicquam potestὶ ut det mihi Abisag Sunana itidem uxorem. Et ait Bersabee, Bene cgo loquar pro te Roasi. Venit ergo Bersabee ad Regem Solomonem, ut loqueretur ei pro Adonia. Et surrexit Rex in occursum cius, adorausique eam, Z sedit super thronum suum. Postiasque est thronus matri Regis, quae sedit ad dexteram eius, dixitque ei:
Petitionem unam paruulam ego deprecorate, ne confundas faciem meam. Et dixit ei Rex, Pete, mater mea: neque enim fas est ut auertam ficiem tuam. Quae
ait, Detur Abisag Sunamitis Adoniae statri tuo uxor. Responditque Rex Solo--mon, & dixit matri suae: Quare postulas Abisag Sunamitidem Adoniae 3 postu-- la ei de regnum. Ipse enim est frater meus maior me, & habet Abiathar sacerdo- tem, S: Ioab filium Sarviae. Iuravit itaque Rex Solomon per Dominum, dicens: Haec faciat mihi Deus, &haec addat, quia contra animam suam locutus est Ado- nias verbum hoc. Et nunc vivit Dominus , qui firmauit me, oc collocauit me super solium David patris mei, quia hodie occidetur Adonias. In hac historia Adonias refert haereticos,ut Bersabee Catholicos, qui fraudes haereticorum non animaduertunt: & ipse Solomon Christum & perspicaces in Ecclesia repraesentat. Haeretici qui populos seduxerunt , cum vident seditionem suam detegi, atque
errorem omnibus paulatim innotescere, ineunt, more Adoniae, callidius consilium,ut seditiosum situm regnum firment, errorem propagent,&verum Regem ex throno deturbent, Ecclesiae sua aut horitate cripiant, α homines ab ea alienciat. Prionali quide iactant,in quanto honore suerint apud suos, quodque honorentur tanquam veri doctores de pastores, de spes sit plures ex Catholicis sibi suaeque societati esse aggregandos.His tamen non oostantibus,se libenter Ecclesiae, de eius P n tistiti Romano Pontifici obedituros promittunt,cui omnem obedientiam praestati. m cefateri dicunt: re una duntaxat tantum bonum differri,nempe si unum exiguum, in suo nullusit seditionis, vel haeresis periculum concedatur: quo concesso, per omnia sint obedituri,& omnes errores ac seditiones reiectiari.Nec petiit uxorem Dauidis,
sed Abisag Sunamitim, luc non fuit eius uxor, sed aliquid simile uxori habuit,quia
in eodem lecto cum Davide iacuit.Non enim quaerunt aliquid sibi donari,ut verae uxori Christi,id est, Catholicae Ecclesiae adhaereant, sed sufficit ut obtineant eam, quae uxoris similitudinem habet. Cupiunt siquidem nomen latum unitatis Catholic ,non ipsam unitatem. Hanc suam petitioncm cupiunt proponi Eccles , vel eius Antistiti,non per viros doctos,& in fraudibus h reticorum deprehendendis exeris citatos, sed per mulieres,vel rerum diuinarum imperitos,tales tamen,quibus putat nihil non debere, vel non posse negare Ecclesiam, utpote per Imperatores, Ruges, ac Principes pios de Catholicos. Adonias vero, siue hqretici, non quiduis petunt,
sed Abisag nuptiis Dauidis, atque si ij eius dignam, id est, ipsam communionem
sub utraque specie, quam illi qui latum literam Zc corticem E uangeli j spectant, petentibus induistendam existimant,quam aiunt Christum tradidisse suo exemplo,ac pr cepisse, quamque primitiua Ecclesia sisquentauit,& qua multi docti ac pij desiderat:cui qui resistu Sophiste sunt 3c turbatores,cum peream salus de reditus multorti populorii ad Ecclesiam promoueretur,& hqreses omnes extingiterentur. Vn
829쪽
Pontifici, & rem esse parua dicunt,quae petitur, ut merito sit relaxada At Salamo spiritu diuinae sapientiae plenus,int scias Adonia esse mendace, ac nihil alit: in noliri quam ut totum populit ad se tanqua veru Regcm t labat, cum uxore Regis iam potiri vellet Nuius assequutione sibi aditu faciat ad i egnu, de Salomonem tanquam regni occupatore throno deiiciat,no acquievit petitioni inatris, sed quato maiores
insidias sibi striti ab Adonia sensit, tanto celerius de iploite cando consilium cepit. Ita Ecclesia cum videat haereticos fallaciis nihil aliud conari, quam ut eius dignitaten d aut horitatem imminuant, omni cura & diligentia prouidere debet, ne quid per
Lo milia pios & Catholicos asseqxiantur,sed ut eo vehementius illorii haereses opprimantur, cisque ies statur, com pax &cocordia Ecclesiae cum laaereticis no magis cohe possit, qua inter Christu&Belial,luce S tenebras. Debet insuper admonere Catholicos
de sua imprudentia atque ipsis proponere imitados Apostolos,atq; alios sanctosPatres, qui ne quide in syllaba, aut ullo ritu,ex quo uci in spectu haeretici apud imperitos gloriari possen an qua eoiu mala doctrina appro Carctur,scse haereticis accomodariant sed factis de verbis, quasi manibus pedibusque reluctati sunt,& se ab illis
disentire protestati sunt. Vnde nec ad horam ipsis cedere volueriit. Nec decet nos ratione haereticoria,& a fide deficienti si moueri,ut ad eos retinendos,eorum fouea- natas errores, maxime cum in plenario Concilio, totius orbis consensu, veritas de
utraque specie patefacta sit,qua dubiis in fide explicari ad eorti captum par est. Eam si noluerint audire de admittere, dicamus cum Christo, Numquid & vos vultis abire Nec certe ex causa negati calicis possunt discedere, nisi quia iudicat Ecclesiam inside errare. Error enim in his, quae facti sunt vel prudeliae, no solet homines alioqui fdeles,& Ecclesiasticae societatis amantes,ab Ecclesia abigere: Z qui tales siliar, ut id petat in ritu usiirpare, ludit neque necessarium,neque magis fructuosum e is, quam alius ritus,& non obstante quod inde haeretici obfirmabutur, aut plures seducetur: aut ita suo inhaeret iudicio,vt ab Ecclesia deficere malint, quam sciniori Ecclesiae iudicio te si biicere: n. iam inter desecturos, sed inter eos qui iam ante defeceriit, sint numeradi. Qubd si cominatione vel nactu fugitiuoru veritas Ecclesii; deseritur,actu
est de Chri itianismo, cui omnes cominationibus insidiatur. Crauiter Cyprianus re- i. spondet :Si ita res est,Frater charissime, vi ncquissimoi u timeatur audacia, & quod 'mali iure atq; aequitate no possunt, temeritate ac desperatione perficiat, actu est de Episcopatus vigore, &de Ecclesiae gubernande sublimi ac diuina potestate, nec 'Christiani ultra aut durare, aut esse iam possumus, si ad hoc ventu est, ut perditora minas atque insidias pertimescamus. Na dc Getiles & Iud i minatur, de ii retici at- ue omnes,quo rupectora& mctes Diabolus obsedit, venenata rabie sua quotidie
furiosa voce testatur: no tame idcirco cedenducti, quia minat ur. Manere apud nos,
debet, scitet charissim , fidei robur immobile,&stabili atq; incocussa virtus co tra- omnes incursus atque impetus oblatrantiu fluctuit,velut petie obiacetis sortitudi-- ne & mole, debet obsistere. Nec interest unde Episcopo aut terror, aut periculis ve- . . Diat qui terroribus de periculis vivit obnoxius: de tame fit de ipsis terroribus ac pe- ..riculis gloriosius. Porio demus grassari errore in populo, quasi laico per se sit nefas de calice Domini bibere, prς posteri tame esset medici,morbi pr ictis & capitali
ris remedium tollere, ut leuiori S aliter curabili medearis. At cum nondum extentis populo ulla illius erroris semina, scd tantum ita fieri possit, quid aliud esset calice
dare adfuturi moibi curationem, quam grauiter laborantem hominem crapilla&ebrietate,iterum multo cibo ac potu retarcire, quia postea inedia laborares ossi lavi Icarii' an expcdiat audire preces Catholico tu scientiu pio se ac suis calicin De his vcri, hic agimus,quos numqualis te sis insecit, vel sultem eis plane renutiasse facto . . docuerunt,
830쪽
DE COMM. SVB ALTERA SPECIE. 39s
docuerunt,ac recte de ipsa communione etiam unius speciei credunt. Fatentur plerique in hac causa non pertinacium & pacis hostium haereticorum, quibus numquavita ratio satisfit, sed piorum ac pacis amantium, qui ubique sunt, rationem haben- dam,qui non insano hae cticae prauitatis stro, sed pio Apostolicς consuetudinis studio incitati, sacramento Dominici calicis,in quo plenum expressumque redemptionis, ac mysticae cum Christo unionis mysterium continetur, potiri desiderant: quo impetrato Dominum collaudabunt,neque odiosus S otiosis iam qucllionibus Ecclesiam perturbabul.Vutinam vero nemo fictis verbis de sacrosanctis mysteriis, negotiareturiScd bene habct, quod Deo ita prouidete, vix quicquam animo celari iotest, quin erumpat, de in apertum prodeat. Pr fati sumus communionem uniuspeciei esse petram offensitonis & scandali,ac tanquam Lydium lapidem, ad cuius incudem,tanquam aurum puri putu examinentur S agnoscantur veri Catholici. Ne- exmo enim utramque speciem potest importunius flagitare, quin ignorantia multa laboret, aut aliquem errorem in sinu ac recessu animi foueat.Propterea petentes sub Catholicorum nomine,de tribus admonere & instituere oportet: De re ipsa,ac veri-s tate communioniis: te eius praxi de usu eius in Ecclesia: &de incommodis ac periculiis, quibus Ecclesiam&se inuoluit,si morem Ecclesiae violet & immutet. Quod si nihilominus pergat molestus csse & litigare, scito subuersum esse, nec amplius Catholici nomine dignum : Interrogentur ergo an credant utraque minime a Christo
praecipi,neque maioris esse fructus utriusque speciei communionem, atque iustis& rationabilibum de causis consuetudinem sub una specie communicandi introductam,& a generali Cocilio ac tota Ecclesia approbata,atq; pro lege suscepta, neq; comunicandi ratione ill a veteri Ecclesiae fuisse ignota. Doceantur easdem rationes,ob- m quas illa comunicandi consuetudine Ecclesia confirmauit, adhuc locu habere. Mo- ρ - - ο ueantur non licere Catholico haeresiis protestationem sacho probare & amplecti,vel omittere eadem professionem fidei Catholicet eo tempore,quo hererici eam maxime oppugnant, ut nunc faciunt communionem sub unica specie mec magis licere incommunione cum haereticis conuenire,quam in opinione,propter qua ab Ecclesiet communione desciuerunt. Recenseantur incommoda, quc ex ipsis, facta potestate
utriusque speciei sequentur. Primum enim cum se velint haberi pro Catholicis &haereticorum hostibus, ita tamen desinerent fidem suam de facto protestari, qua
crediit utramque speciem non omnibus esse necessariam, nec maioris fiuctus,quam sit communio sub una.Quam magnum autem malum sit & peccatum fidem non confiteri,dum quis de ea interrogatur,satis patet. Est enim Dei praeceptum,ut quis interrogatus de fide sua, eam confiteatur. Interrogamur autem no soli; in verbis, sed etiam alitis modis Nam haeretici,& dubi j in fide ac mutantes,etiam facta hominum diligentius attendunt,atque ex his,quid anim i S fidei habeant,coniiciunt. Sic Pse doapostoli explorabant libertatem Pauli, obseruantes Hierosololymis an sorte Titum Gentilem circumcideret. Moueantur insuper alterum malum euenturum ex
tali concessione,utpote haereticoruin errore obJurationem,& sirnpliciorum decoptionem. Iactabunt enim malevoli hac licentia data, Ecclesiam tacite errorem fateri,& deinceps alios errores magis ac magis agnituram. Quamuis autem ii retici, tanquam cςci,&duces caecorum sint negligendi, non tamen parui facienda est salus eorum, quos ex hac concessione decipi cnt. Orietur & tertium malum: quoniam incipient Catholici,qui ante unica specie contenti erant, & in institutione Eccles Catholic ,atque Conciliorum decretiis aquiescebant, imaginari,& secum cogitare,an expediat idem sibi quoque concedi etiamsi institutio quam didicerant, vera sit. Inde lites & contentiones in rcclesia. Alij enim volent pristinum morem te-