장음표시 사용
111쪽
tua, quae Dei non potes.Non quod Deus uniuersitatis creator & Dominus, intestin rum nostroriam rugitu& inanitate ventris pulmonumq; delectetur ardore : sed quod aliter pudicitia tuta ene non possit. Iob Deo carus & testimonio ipsius immaculatus di simis plex, audi quid de diabolo suspicetur: Hirtvi eim m lumbis, G potemu enu in imbiluo. Omnis igitur aduersus viros diaboli virtus in lumbis est: omnis in umbilico contra feminas fortitudo. Vis scire ita esse ut dicimus Arripe exempla. Samson leone fortior,& Κ-xo durior,& qui unus di nudus mille persecutus est armatos, in Dalilae mollescit amplexibus. SEQFITvR Pos T PAUCA. Piget dicere quot quotidie virgines ruant, quantas de tuo gremio mater perdat Ecclesia, super quot sidera superbus iniret cus ponati tironum suum,quot petras excavet,& habitet coluber in foraminibus earum.Videas plerasque viduas, antequam nuptas, infelicem conscientiam mentita tantum Teste protegere : quas nisa tumor uteri & infantum prodiderit vagitus, sanctas & eastas se esse gloriantur, & erecta ceruice, S ludentibus pedibus incedunt. Aliae vero sterilitatem pr bibunt,& necdum sati hominis homicidium faciunt. Nonnullae clam se senserint concepisse de scelere, abortij venena meditamur,& frequenter etiam ipsae commortuae trium criminum rece ad inferos perducuntur, homicidae sui, Christi adulterae, necdum nati filij pa ricidae. Istae sunt, quae solent dicere: Omnia munda mundis; susscit mihi conscientia mea. or mundum desiderat Deus: cur me abstineam a cibis quos creauit Deus ad utem dum p Et si quando lepide & festiue volunt vivere, ubi se Ivero ingurgitauerint, ebriet ii sacrilegium copulantes, aiunt; Abst ut ego a Christi sanguine me abstineam. Hae sunt,quet per publicum notabiliter incedunt,& turtiuis oculorum nutibus adolescentium preges post se trahunt: quae semper audiunt per Prophetam : Faciet meretritis facta es tibi. Nolo habeas consortium matronarum; nolo ad nobilium domos accedas; nolo te si eisquenter videre, quod cotemnens virgo esse voluisti. Neque vero earum tantum te cupio oeclinare congressus, quae maritorum inflantur honoribus; quas eunuchorum greges s piunt, & in quarum vestibus attenuata in filum auri metalla texuntur: sed etiam eas suis
ge quas viduas necessitas fecit. Sint tibi sociae quas ieiunia tenuant, quibus pallor in facie est, quas aetas probauit 3c vita; quae quotidie in cordibus suis canunt: Ubi pastis,ubi emi has in meridie quae ex assectu dicunt; Cupio disiblui S esse cum Christo. Sit itaque tiabi moderatus cibus, ct numquam venter expletus. Plures quippe sunt. quae chm vino snt sobriae, ciborum largitate sunt ebriae. Ad orationem tibi inocte surgenti non indigestio ructum faciat,sed inanitas. Crebrius lege, disce quam plurima. Tenenti codicem mnus obrepat,& cadentem faciem pagina sancta suscipiat.Sint tibi quotidiana ieiunia,& refectio salietatem fiigiens. Nihil prodest biduo triduoque transmisso vacuum pora re ventrem, si pariter obruatur, si compensetur saturitate ieiunium. Illicd mens repleta torrescit, S irrigata humus spinas libidinum germinat. Si quando senseris exteriorem hominem florem adolescentiae suspirare, & aceepto cibo, ctim te in lectulo compositam dulcis libidinum pompa c5cusserit,arri- scutum fidei,in quo ignitae diaboli extinguuntur sagittae. Omnes adulterantes quasi clibanus corda eorum. SE v v I et v si IN EADEM. Dissicile est humanam animam aliquid non amare; Aenecesse est ut in quoscumque mens nostra trahatur assectus, carnis amor spiritus amore superetur. Desiderium deliderio restinguitur: quidquid inde minuitur,hic crescit. in potius semper ingemina, Super timvla meum in noctis vi quomi quem dilexit ima mea. Mortificate stur ait Apostolus,memisa vestra, qua simi super terram. Vnde Sipse confidenter aiebat: Ruo a σε, iam non ego, vivit vera m me Christiu.Esto cicada noctium. Lava
per singulas noctes lectum tuum, lacrymis stratum tuum riga. Vigila, 8c fas sicut passer in solitudine. Psalle spiritu .psalle de sensu. Benedic anima Domino; de ne obliviscaris
omnes retributiones eius ; qui propitiatur cunctis iniquitatibus tuis, qui sanat omnes infirmitates tuas, de redimit ex corruptione vitam tuam. Illud quoque tibi vitandum est cautius,ne vanae gloriae ardore capiaris. stuomodo, inquit I E s v g, potesis credere gloriam
ab ho δω accipientes λ Vide quale malum sit, quod qui habuerit, non potest credere. Nos
112쪽
Nos verb dicamus; suontagiariatio mea tu er. N, Θ gloriatur, in Tomino glorietμr.S,Sι νs,i., vigue Liminabula placerem, chra tiserum non essem. AIihι Mutem aυὰ gloriari , nis in cruce Cor Zomini noHN IEουν CLri ει, per quim miti mund- erscisam est. 2 uο nundo. N illud, G:.: In te laudabimur tota die, In Domino laudabitur anima mea. ilia taca, cli en Clyriam, Deli solus videat. Edna ieiunas. letta sit facies tua. Vestis nec fata S n Drda . nec sordida. Mox. Nec satis religiosa velis videri, nec plui hun ilis Ciliam r.ectili est, ne gloriam fu- flendo quaerasi plures enim paupertalis,misericordiae. at Cue ieiti nil albit rc , declinames, ioc ipso cupiunt placere, quod placere conterenum,& mirum in modum laus dum vita tur appetitur. Sunt quippe nc ullae ex te in inantes facies suas, ut saream hominibus te
iunantes, quae statim ut aliquem viderint, ingemisci tit, detritium supercilium, & operia facie, vix unum oculum liberant ad vidcduir. vestis pulla,cingulum sacceum,& sordidi, manibus pedibusque; venter solus Quia videri nen sc test, ai: uat cibo. His quotidie psalmus ille canitur: Dominm disipabit ossa homiηκmfM ucent m. psit. i. ITEM in I. P cst haec quan quam Apostolus scn i ei orare nos iubeat. S sanctis et. ia ipse somnus oratio sit, tamen diuersas orandi horas debemus habete, ut si forte aliquo
fueriπus opere detenti, ipsum nos ad officium tempus ada Cneat. Horam tertiam, sex tam nonam diluculum quoque & vesperam, nemo est 'pine Liat. Nec cibi sumantur, nisi oratione planisa: nec rec edatur a recti,nisi referatur citatori gratia. Nodi ibus bis terque surgendun',reuoluenda quae de Scripturis mere ruer Ictimn us.Ad On ne actu. ad omnem incessum manus pingat ciucem. Nulli detrahas, nec aduersus filium reatris tuae ponas scandalua .Nec si biduo ieiunaveris, putes te non ieiunantibDF cssic nieliorem. Tu ieiunas di irascetis : ille coret dii S frcnte blanditur. Iu vexatio iaciat D cntis, S uentris esuriem rixando di peris: ille moderatius alitur,di Deo gratias agit. Unde quotidiectan.at I saias: Non tale uuarium duit Γιmmm. In dub- ιeiun γ Am testro um muciamia, .niuntur toluntives etes ra. Nec illarum tibi excrepta prosCnas, Sua, carnis curam facientes,
possessonum teditus di quotidianas domus impensas supputant. Nec dicas; Illa & illas is rebus fluitur, honoratur ab hominibus; fratres ad eam coueniunt S sorores. Numia quid ideo virgo esse des jt yPrireum dubium est, an vitro iii talis. Non enim quom do videt homo, videt Deus. Homo videt in facie; Deus autem in corde. Dehine etiare si corpore virgo est on spiritu virgo sit nescio. Apost olus autem ita virginem definiuit, mi si sentia eorpore es stinisu. Haec omnia, quae digessimus, dura videbuntur ei, quae non amat Christum. Qui autem ore nem saeculi pompam pro surga*ento habuerit, & vana duxetit uniuersa sub sole ut Christum lucrifaciat, qui commortuus in Domino si io Zeconsurrexit, & crucifixit carnem cum vitiis & cocupiscenti js,libere proclamabit: Quis nos separabit a caritate Christit an tribulatio λ an angustiaλ an persecuti op an fame pannuditas p an periculum ρ an gladius p ET ITERUM e Cerius stilla, quia neque mors, neque vita, neque angelus, neque principatus, neque potestates, neque instantia, neque futura neque fortitudo, neque excelsum, neque profundum,neque alia creatura poterit nos separare ii caritate Dei, quae est in Christo I E s v Domino nosi ro. Habeto in mente quomodo in Apocalypsi in virginitate permanentes laudantur. MVines,inquit Ioannes,
permanserunt. Hi unt, qui sequuntur agyrum quocumaue vadu. Quotiescumque te vana sitiaculi delectauerit ambitio, quoties in mudo aliquid videris gloriosiam, ad paradisum me
te transgredere. Esse incipe quod futura es. S audies a sponso tuor Pone meficut imbra. Cist. . eurum in corde tuo .siemsignacula in bramo tuo.& opere pariter ac mente munita clamabis di dices: Aqua multa non poterunt extinguere carnarem,cs summa non operum sitim. liad.
p. II. Excerptum ex epistola Hieronymi ad
VNum illud tibi .nata Deo. praeque omnibus unum praedicam , & repetens iterumque iterumque monebo, ut animum tuum sacrae lectionis amole occupes, nec in
bona tetra pectoris tui sementem lolij, auenarumque suscipias, ne dormiente patrefa-
113쪽
milias, inimicus homo Eietania superseminet; sed semper loquaris; In noctibus quaesiui quem diligit anima mea. &, Adhaesit post te anima mea,me suscepit dextera tua. Quado eras in saeculo, ea quae erant saeculi diligebas, unc autem quia saeculum reliquisti. & secundo post baptismum gradu inisti pactum cum aduersario tuo, dicens ei; Renuntio tisbi. diabole,& saeculo tuo,& pompae tuae,& operibus tuis: serua foedus quod pepigisti, dcesto consentiens,pactumque cuit odiens cum aduersario tuo, dum es in via huius seculi. ne forte tradat te iudici tradarisquς ministro; & non inde exeas, nisi Iesuas nouissimum quadrantem, id est,minimum quodque delictum: quia & pro otioso verbo reddituri s mus rationem in die iudici j. Haec dicta sint non in laus o eontra te vaticinio, sed pauidi
ea utique monitoris ossicio, ea quoque in te, quae tura sunt sermidanti scii spiritus,inquit, potestatem habentis ascenderit super te, locum tuum ne dimiseris. Vult nos loco mouere
hostiue,& de gradu excedete: sed solidanda sunt vestigia.& dicendum: Statuit supra petram pedes meos. Sc. Si in cogitationes tuas coluber ascenderit, serua cor tuum δε cum invis. Dauiis canitor Ab occultis meis me, re abalienis parcesmo tuo. Claude cubiculum pectoris,& crebro signaculo crucis inunias frontem tuam, ne exterminator AEgypti in te locum reperiat. Post cogitationum diligentissima cautionem, ieiuniorum tibi arma sit riu 34. menda sur i,& canendum cum David Itit miliavi in ieis io animam meam ci cinerem tam- ρηam panem manducaui.&, Cum molesi essent mihi, induebar cilicioSaluator generis hum
ni, qui virtutum & conuersationis suae nobis reliquit exemplum, post baptismum statim assumitur a spiritu, ut pugnet contra diabolum: & oppressum eum atque contritum tra- discipulis conculcandum.Vnde & Apost olus loquituri Dein amem remeret sarmam sub pedi vfru velociter. Et tamen hostis antiquus post quadraginta dierum ieiunium. per cibum molitur insidias, & dicit: Si im mei ει, die M lapides iei panes fant. In Iob .... scriptum est de dracone: Virim eim in lumbis rivi, cffortitudo a super ιmbduum ventris
ram.Aduersum iuuenes& puellas,aetatis ardore hostis noster abutitur, 3c inflammat rota os 1. natiuitatis nostrae; oc implet illud oseae; omnes adulteranter quoi clibameorda eorum,
quae Dei misericordia & ieiuniorum higore restinguunturmaee sunt ignita diaboli i cula, quae simul dc vulnerant 8c inflammant.Sic quoo; debes ieiunare, ut fracto corporis appetitu,nec in lectione, nec in psalmis,nec in vigilijs selito quid minus facias. Ieiunium non perfecta virtussed ceterarum virtutum fundamentum est: ει sanctificatio atque pudicitia sine qua nemo videbit Deum, gradus praebet ad summa scandentibus. Lseamus
latituas. Euangelium sapientum 8c stultarum virginum, quarum aliae cubiculum ingrediuntur stonsi, aliae bonorum operum oleum non habentes exstinctis lampadibus excluduntur. Disce quid boni habeat continentia, de quid E contrario mali saturitas. Scurrilitas atque lasciuia te praesente no habeant locum. Numquam verbum inhon in m audias; aut si audieris, non inesceris. Perditae mentis homines uno frequenter te
utq; sermone tentam claustra pudicitiae. Ridere & rideriiseularibus derelinquearauitas
tuam personam decet.Superfluum reor te monere contra auaritiam, cum Apostolus d ceat auaritiam esse idolorum cultum. Laudent te esurientium viscera, non ructantium
opulenta conuiuia; Christum vestire in pauperibus, paseere in esurientibus. Et praeter. psalmorum 8c orationis ordinem, quod tibi hora tertia, sexta, nora, ad vesperum, media nocte dc mane semper est exercedum: stame quot horis sacram Scripturam ediscere debeas,quanto tempore legere non ad laborem,sed ad delectationem 3c instructione animae. Cumque haec finieris spatia,&.frequenter te ad figenda genua solieitudo animae suμcitauerit,habeto lanam semper in manthus, vel staminis pollice fila dia vcito, vel ad tor quenda subtegmina in alveolis fissa vertantur, aliarumque neta aut in globum collige,
aut texenda compone. Si tantis operum varietatibus fueris occupata. numquam tibi dies longi erunt. Haec obseruans de te ipsam salvabis di alias, de eris magistra sanctae conuersitionis,multarumque castitatem lucrum tuum facies, Scriptura dicente: In d deriis ea e M anima otiosi.IGeo enim tibi eum omnibus laborandum est. vi per occasionem oporis nihil aliud cogites,nisi quod ad Domini pertinet seruitutem. Simpliciter loquar. ramuis omnem censum tuum in pauperes distribuas, nihiI apud Christum erit preti sius.
114쪽
quod manibus tuis ipsa conseceris, vel in v lus proprios, vel in exemplum virgianum ceterarum. Bonum est igitur obedire maioribus, parere persectis ; & post regulas Scripturarum, vitae suae tramitem ab alijs discere,nec praeceptore uti pessimo,scilicet praesumptione sua. Matronarum maritis ac saeculo seruientium tibi consortia declinentur, ne solicitetur animus, & audias quid vel maritus uxori, vel uxor locuta sit viro. Venenatet sunt huiusmodi confabulationes,super quarum damnatione saecularem versum assumens Apostolus, secit Ecclesiasticum: Corruavinis mores bonos confabu&ιwnei mala. Graues k- a. s. 1, minae tibi comites eligantur, quarum probata est conuersatio, sermo moderatus, sincta verecundia.Fuge lasciuiam puellarum,quet ornant capita, crines a fronte demittunt. Illa
sit tibi pulcra,illa amabilis, illa habenda inter socias, quae se nescit esse pulcram. Felix illa conscientia, A beata virginitas, in cuius corde praeter amorem Christi, qui est sapientia.
castitas patientia, atque iustitia, ceteraeque viriutes,nullus alius versatur amor, nec ad reis
cordationem hominis aliquando se spirat,nec videre desiderat, quem cum viderit, nolit dimittere. Sanctarum virginum propositum,& caelenium consimilem gloriam, quarumdam non bene se agentium nomen infamat. Finem iungo principio, nec semel monuisse comemus sum. Ama Scripturas sahctas, & amabit te sapientia: dilire eam,& seruabit te: honora illam,& amplexabitur te. Haec monilia in pectore,& in auribus tuis hqreant. Nihil aliud nouerit lingua, nisi Christum ue nihil possit sonare, nisi quod sanctum est.
Cap. II hcm ei dem,ex epistola ad Furiam.
Α Rripe uuaeso occasionem.&fac de necessitate virtutem. Non ouaeruntur in Chris
ristianis initia sed finis. Paulus malE coepit sed bene finiuit.Iudae laudantur exordia. sed finis proditione damnatur. Meretrix illa in Evangelio baptizata lacrymis suis,& et, ne, quo multos ante deceperat,pedeS Domini tergens, saluata est. Non habuit crispante, mitras. nee stridentes calceolos, nec orbes stibio ivliginatos, quanto sciator, tanto pulucrior. Vidua, quae marito placere desiuit,& iuxta Apostolum vere vidua est, nihil habet necessarium, nisi perseuerantiam. Ardentes diaboli sagittae ieiuniorum & vigiliarum rigore restingitendae sunt. Aut loquendum nobis est ut vestiti sumus,aut vestiendum ut
loquimul. c d aliud pollicemur, & aliud ostendimus ' Lingua personat castita rem, & tota corpus profert impudicitiam. Hoc quantam ad habitum pertinet& ornatum. Cetertim, vidua sarae in Hiiei' en cnon meum, sed Apostoli 3 --, visens mortua est. Quid sibi vult hoc quod ait, vivens mortua est ' Viuere quidem videtur ignor bus, & non esse peccato mortua ; sed Christo, quem secreta
non fallunt, mortua est. Apostolus macerat corpus suum,& animae subijcit imperio, ne quod alijs praecipit ipse non seruet: & adolescetula,seruente cibis corpore de castitate se. cura est λ Neque veth hqc dicens condemno cibos quos Dominus creauit ad utendum cum gratiarum actione sed iuuenibus & puellis incentiva assero esse voluntatum. Non AElnei tones, non Vulcania tellus non Vesiuuius & Olympus tantis ardoribus istuant. mi iuuenila medullae vino plenς, & dapibus inflammate. Grandis ergo virtutis est,&soliacite diligenti .superate quod nata sis, in carne non carnaliter Vluere, tecum pugnare quotidie, di inclusum hostem Argi,ut fabulet serunt, centum oculis obseruare. Primum ruitur, si stomachi firmitas patitur, donec puellares annos transeas, aquam in potu sume. quae natura si igidissima est i aut si hoc imbecillitas prohibet, audi cum Timotheo r Vm. nudico Here propter sumactam cistea es tuia infravitates. Denique in ipsis cibis calida quaeque deuita. Non solum de carnisus loquor, super quibus Vas electionis proseri se tentiam Bonum ess non mantaccre camem, cium bibere vinum essed etiam in ipsis le-- . minibus inflantia quaeque S grauida declinanda sunt. Nihil ita scias conducere Chri si ianis adolescentibus, ut esum Clerum. Vnde &in alio loco: ιν--- est,aat, in Radiis.1 mandacer ardorque corporum frigidioribus epulis temperandus est.Nihil sic inflammat coi pota aut titillat membra genitalia,sicut indigestus cibus, ructusque conuulsus. Mati,
apud te filia,verecundia parumpe quam caussa periclitari. idquid seminarium voluin
115쪽
Ioε - REGULA SANCTIMONIALI v M
tatis est venenum puta. Parcus cibus & venter semper esuriens,iriduanis ieiuniis praes ratur.Et mulio melius est quotidie parum,quam raro satis sumere.Pluuia illa optima est. quae sensim descendit in terram: subitus & nimius imber in praeceps arua subvertit. Quando comedis, cogita quod statim tibi orandum,illico & legendum sit. De Seripi tis sanctis habeto fixum versuum numerum. Istud pensum Domino tuo redde. Nec a te quieti membra concedas,quam calathum pectoris tui hoc subtegmine i inpleueris.Post
Scripturas sanctas doctoium hominum tractatus lege , eorum dumtaxat, quorum fides nota est. Amorem monilium atque gemmarum, sericarumq; vestium transfer ad scientia Scripturarum. Fac tibi amicos de inimico mammona, qui te recipiant in sterna taberna. cula. iuuenum fuge consortiar comatulos,comptos atque lasciuos, d Cmus tuae tecta non
videant. Cantor pellatur ut noxius. Fidicinis& psaltrias, & istiusmodi chorum diaboli. quasi mortifera Sirenarum carmina proturba ex aedibus tuis. Noli in publicum subinde procedere. Pessimae consuetudinis est,chm fiasilis sexus& is cilla aetas suo abutitue arbitrio, & putat licere quod libeti omnia quidem licent,sed non omnia expediunt.
p. IV. Excerptum ex epistola Caciiij Θpriani,
NVnc nobis,inquit, ad virgines sermo est, quarum quo sublimior gloria est, maior& cura est. Flos est ille Ecclesiastici germinis,decus atque ornaπentum grati et spiria talis,laeta indoles, laudis & honoris opus integrum & incorruptum. Dei imago respondens ad sanctimoniam Domini, illustrior portio gresis Christi. Gaudet per illas atque in illis largit et floret Ecclesiae matris gloriosa foecunditas: quantoque rius copiosa virginitas numero suo addit, tanto plus gaudium matris augescit. Ad has loquimur, has adhortamur affectione potius, quian potestate. Vt quae se Christo dicauerint, & a carnali
concupiscentia recedentes,tam carne quam mente se Deo voverint, consuin ment opus
suum magno praemio destinatum ; nec ornari iam aut placere cuiquam nisi Domino tuo studeant,a quo & mercedem virginitatis exspectant. s E v v x T va; 'd s Christum continentia sequitur, & regno Dei virginitas destinatu quid est illis cum terreno cultu.& cum ornamentis, quibus dum hominibus placete pestiunt. Deum ossendunt. non e cati pituites esse praedictum; qui hominibmpiarentemfusi sint, q-niam De nihil fecit Hos Et Paulum quoque gloriose dc sublimiter praedicasse: Si hominibis placere vellim, Chri- Infirmo non em Continentia verb& pudicitia, non in sola carnis integritate eons, stit sed etiam in cultus & ornatus honore pariter ac pudore, ut secundum Apostolum, quae in nupta est, sancta sit S corpore & spiritu. E v v I T v x: Virgo non esse tantum, sed & intelligi debet & eredi, ut nemo cum virginem videt, dubitet an virgo sit. Parem se integritas in omnibus praestet; nec bonum corporis cultus infamet. Quid ornata,quid compta procedit,quasi maritum aut habeat,aut quaerat Timeat potius placete, si virgo est , nec periculum sui appetat, quae ad meliora S diuina se seruat. Quae virum non habent, cui placere se simulent,integrae & purae, non tantum corpore,sed etiam spiritu perseuerent. Neque enim fas est virginem ad speciem sol reae suae cc mi, aut de carne & de eius pulcritudine gloriari, cum nulla fit illi magis qu m aduet sus carnem colluctatio,&
vincendi corporis ae domandi obstinata cenatio. s Eus Ietua: Neminem Chrisianum decet,& maxime viminem non decet, claritatem ullam computare carnis di hon rem, sed solum appetere sermonem Dei, bona in aeternum mansura complecti. s E Q v I T v R: Scriptum est, de legitur,& auditur,& in exemplum non ri Teclesiae ore
celebratur qui dicit se in Christo mature iret Demodo ita ambuiauis ta ipse armis ere.ρ .mbulandum est vel figijsparibus, amula ingressione nitendum est. Tunc respondet ad fidem nominis lectatio vermis, S eredenti pram lom datur, si quod creditur & geratur. Locupletem te dicis & divisim . t sed diuitiis tuis Paulus occurrit, & ad cultum atque oris
3. m. a. natum tuum ius o fine aeisderandum sua voce praescribit. Sint,inquit, mulieres cs- ver ea dia
116쪽
cundia es pudicitia componentesse. non intortu crinibm,neque auro,neque margarrisu, aM veste pretiosis d et i decet mulieres promittentes Dinitatem per bonam comersa sumem. Item Petrus ad hac eadem praecepta consentit,& dicit: Sit in muliere non exterior ornamentiarint auriatus
messu cutim,sed cusem corris. Qubd si illi mulieres quoque admonent coercendas, & ad Ecclesiasticam disciplina religiosa obseruatione moderandas, quae excusare cultussuos soleant per maritum, quamo id magis obseruare virginem fas est, cui nulla ornatus sui competat venia , nec derivari in alterum possit mendacium culpae, sed Bla ipsa rem neat in crimine ' Locupletem te dicis & diuitem : sed non omne quod potest, debet &fieri; c um scriptum sit: Omnia licent,sed non omnia ex edivnt: omnia licent, sed non omnia ι. . micant. Ceterum si tu te suumtuosius comas, S per publicum notabiliter incedas, ocu-Ios in te iuuentutis illicias, suspria adolescentium post te trahas concupiscendi libidinem nutrias,sperandi se menta succendas, ut ei si ipsa non pereas, alios tamen perdas, S velut gladium te,& venenum videntibus praebeas; excusari non potes,quasi reente easta sis &pudiea. Redarguit te cultu improbus & ire pudicus ornatus: nec computari iam poteris inter puellas & virgines Christi, quae sic vivis, ut possis adamari. Ornamentorum ac vestium insignia, S lenocinia formarum non niu prostitutis N impudicis feminis eo gruunt. Fugiant castae virgines& pudicae incesiarum cultus, habitus impudicatum, lup narium insignia, ornareenta meretricum. Hoc Deus culpat, hoc denotat. Sericum &purpuram indutae, Christum laduere non possint rauro & margaritis S monilibus adis ornatae, ornamenta cordis ac pectoris perdiderunt. Virgines certe, quibus hie sermo nunc consulit, quae se eiusmodi artibus compserintanter virgines se non putent debere numerari. Audite itaque virgines ut parentem, audite, quaeso, os docentem pariter ac monentem; audite viilitatibus & core modis vestris fideliter consulentem. Estote tales, quales vos Deus artifex secit : estote tales, quales vos manus Patris instituit. Maneat in vobis facies in cori upta, ceruix pura, serrea si ncera.Vince vellem quae virgo es,quae Deo seruis; vince aurum, quae carnem vincis & saeculum.
Arcta& angusta est via, quae ducit ad vitam: durus & arctus est limes, qui tendit adoloriam. Lata & spatiosa itinera vitet letalis: illic illecet m& π criiseret voluptates s
ulte diabolus blanditur ut fallat, arridet ut noceat, illicit ut oecidat. Seruate virgines.seruate quod esse copissis, seruate quod eritis. Marna vos merces manet,primium gram de virtutis. π unus maxin ure castitati .Quod futuri sumus,iam vos esse copistis. Vos resurrectionis gloriam in isto siculo iam tenetis. Per saeculum sine set Η eotagione trans itis: ciam casiae perseueratis& virgines, Angelis Dei estis aequales. Tantum maneat &duret solida S illaesa virginitas, & ut capit sortiter, iugiter perseveret . nec monilium aut 'vestium qi aerat orna inenta ,sed motu π.Deum flectet & caelum : neque oculos ad subli-tre porrecto ,ad carnis & mundi concupiscentiam deprimat, aut ad terrena deponat,dec. Primus homo,inquit, de terra timo ; securi homo de calo. Qualia iste de limo, tales cs qui de timo; ει quatis ealvis, tales'ealestis. Somodo porto vi imaginem risu qui de timo e F, portem Gimaginem eiu qui de caueri. Hanc imaginem virginitas portat, portat int gritas,sanctitas portat & veritas: portant disciplinae Dei memores, iustitiam cum religi ne retinentes,stabiles in fideatu miles in timore, ad omnem tolerantiam socies, ad sustianendam iniuriam mites, ad faciendam misericordiam faciles, fraterna pace unanimes aseque concordes. Quae vos sinpula, o bonet virgines oblimare,diligere,implere debetis,quq Deo & C hristo vacantes. aci Dominum, cui vos dicatis, & maiore S meliore parte prPceditis. Prouectet itatis iunioribus iacite magisterium. Minores natu prς te mal tibus ministerium, comparibus incitamentum. Hortamentis vos mutuis excitate a
ulis de virtute documentis ad gloriam prouocate. Durate sortiter, spiritaliter re gite, peruenite siliciter.
117쪽
Cap. V. De sermone S. Cafarij Episcopi Sanctimonialibus directo.
G Audele & exultate in Domino, venerabiles filiae,& gratias illi iugiter uberes agite.
qui vos de tenebrosa saeculi huius conuersatione ad roris quietis & religionis attrahere di prouocare dignatus est. Cogitate iugiter unde existis, & ubi peruenire metuistis. Reliquistis fideliter mundi tenebras & lucem Christi feliciter videre coepistis. Contem sistis libidinis incendium, & ad castitatis refrigerium peruenistis.Respuistis gulam. αabstinentiam elegistis. Respuistis auaritiam atque luxuriam, di castitatem vel misericor diam tenuistis. Et quamuis vobis usque ad exitum vitae non desit pugna, tamen Deo donante securi sumus de vestra victoria. Sed rogo vos, venerabiles nilat, ut quanto estis securi de praeteritis,tanth stis solicitet de futuris.omnia enim crimina vel peccata cith ad nos reueriuntur,si non quotidie bonis operibus expugnentur. Audite Apostolum trum dicentem: Sinia oora ci vigilare, quia aduersarisia vestre dia--, tanquam leo regi iudeuorare quaren 1ν-. Quamdiu in hoc corpore uiuimus, die nocteque Christo adiutore vel duce, contra diabolum repugnemus. Sunt enim aliquae, quod peius est, nostisentes& tepidae,quet de solo Christianitatis vocabulo gloriantur, di putant quod illis suffciat vestem mutasse, & religionis tantum habitum suscepisse; nescientes illud pto.
pheticum e Nilocratim adserinuntem ci praepara animam ra- tentationem. nec sententiam Psalmistae considerantes: Propter verba labium minum,u.ιψο--ωdareas. & illud quod Apostolus dixit: Per mi ira re lationes oporter Mistrarem regi ncauraum. Vestes enim saeculares deponere,&religiosas intimere, unius horae momento possumus: mores vero bonos iupiter retinere, vel contra malas dulceLque voluptates set culi huius, quamdiu uiuimus, Christo adiutore laborare debemus; quia non qui coeperit, sed qui perseuerauerit usoue in finem, hic saluus erit. In primis ergo
omnis anima, quae religionem seruare desiderat, gulet concupiscentiam vincere, R ebri tatem vitare, tota fidei virtute contendati di ita temperatu conuiuium mensiunque meis diocrem habere madeat, ut euo illius nec nimietate abstinentiae debilitetur, nee per deis liciarum abundantiam ad luxuriam prouocetur. Deinde abiecta superbia, cui Deus resestit, proflandae humilitatis iacia i fundamentum et inuidiam velut vipereum venenum deis testetulae fugiat. linguam refraenet, detractionem quasi venenum respuat,verba oti la nee ipsa proferat, nec ab alijs prolata auribus suis libenter admittat. Vestimentorum habitum nec nimis abiectum, nec notabiliter pomposum, aut periculose elegantem h
Lectionem aut ipsi frequentitis Iegat. aut legentis verba tota pectoris auiditate sit scupiat. De diuinis Scripturarum sontibus iugiter aquam salutis hauriat ; illam utique, de qua Dominus dicit : Oumdum me, si mina de ventre e-ssinu vina. De paradisi etiam floribus, hoc est sanctarum Scripturarum sensibus anima sancta se iugiter ornate contendat. Ex ipsis pretiosas margaritas auribus suis indesinenter appendat: ex ipsis an los & dextralia, dum excercet opera bona ibi componat. Ibi vulnerum medicamenta. ibi castitatis aromata,ibi compunctionis holocausta requirat. Quae vero religionem imis maculato corde & puro corpore conseruare desiderat, aut numquam in publicum, aut certe non nisi pro grandi & ineuitabili necessitate procedat. Nolite quaeis vos, nolite quibuscumque aut occasionem dare, aut familiaritatem tribuere. Quet vero libidinem Christo adiuuante desiderat vincere,fimiliaritatem debet refugere: & que indignam familiaritatem non spreuerit, aut se, aut aliumciso perdet. Sed forte, dicit Hiqua, ideb f
miliaritatem non iugio, quia volo habere quod vincam, di aduersarium meum cupio imnere captiuum. Vide ne contra te aduersarius incipiat rebellare,vide ne te ducat captiuitas ista captiuam. Audi Apostolum dicentem : Fugit ornwalmum. Contra reliqua vitia oportet nos omni virtute resistere: contra libidinem vero non expedit repugnare, sed
fugere. Esto ergo libidinis iugitiva, si vis esse castitatis pugnatrix egregia. Sed quod di-
118쪽
xi diligenter attendite. Quando sola aliqua libidinis stin ulis incitatur, Christo adiuua te repugnet quamlimpraeualet contra se, quia non habet qud possit fligere. Qi do vera per alterius sodalitatem OpCrtunitatem voluptatis diabolus subministrat, ainfami
varitatem, quantum praeualet, vidi larus, anima sancia refugiat. Sed ut haec omnia seris repos anus, abstinentiam rationabilem teneamus, cuia vera est illius sanctissimi Wiri sentet tia: Prout continueris ventrem, ita & venenosi s motus eius. Humilitatem etiam veram, quantum penua us, conseruetrus. Non enim diu camis integritas seruatur, ubianitrus superbiae tumore corrumpitur: praecipuε si iracundiae flamma frequentius stirgit. eastitatis & virginitatis flores cito consumit. Casta enim & Deo deuota anima non solum extraneorum,sed etiam parentum suorum familiaritatem habere non debet.Si enim vas, quae Ecclesiae Geruntur, ut in sacrosanctis altaribus ponamur, sancta ab omnibus appellantur;& nefas est,ut de Ecclesia postmodum in domum laicam reuocentur, aut .sibus humanis aptetur; putas qualen, dignitatem apud Deum habet anima ad eius im sinem procreata λ Sicut ero vasa sancta humanis usibus seruitura nee possunt, nee deis hent de Ecelesia reuocari: iic religiosam quampiam non oportet, non decet non expodii, parentum suorum multis Obligationibus ita plicari,aut quorumcumque extraneorum perniciosa tamiliaritate constringi. Illud ante omnia troneo, taetrulationis malum, quasi venenum vipereum fusi iis, & ita inter vos caritatis dulcedinem conserueris,ut vobis inuicem per sancta coli quia D edicamenta spiritalia praeparetis. Sunt enim, quod peius est, aliquae, quae quando is pariter iungunt aragi, sibi detrahendo, vel contra pra positas murmurando, vulnera faciunt. quam spiritalia medicinenta con ponunt. Vos vero, sanctae ac venerabiles fili .
si aliquam videtis pusillanimem. consolationem impendite et si aperbientem, humilitatis medicamcntum apponite: s iracundam videritis. refrigerium patientiae ministrate. Si nobiles natae estis, magis de relirioni, humilitate, quam de saeculi dignitate gaudere.
Tenete ergo firmiter manus in aratro S nolite respicere retro . Mementote uxoris Loth. quae tetro resDeiens versa est in statuam salis. Nun Quam iuramentum, numquam mais ledictum de virginis ore procedat.Non sellim enim corrora .sed etiam corda vestra omines solicitudine custodite, propter illud quod scriptum est: Omm sima rer raram .& illud quod Dominus in E uangelio dixit: corde mim exeum coguatio res ae ti. Si initiata. nim in corde nihil male cogitaturi quidquid lancium est ex ore profertur; quia sicut seriptum est : Ex dantis corduorumtur. Hoc enim lingua proferre consueuit, quod Miniuis. ex ossicina cordis conscientia n inistrauerit. Et ideo si ex ore vultis bona proferre, lem-pet in corde quae sancta sunt cogitate. Sic lectioni & orationi debetis incumbete, ut ante omnia etiam manibus possitis aliquid exercere, secundum illud quod Apostolus ait: sui non operamur, nec manducet.Meliorem quoque diei partem sancto operi dedicate: l citoni vacare conluel cite. Oratio vestra ita cum silentio procedat ex corde. vi vix audi tur in ore. Nam qui alta voce orare voluerit, & sbi & alteri mulium nocet, dum per suam garrulitatem alterius mentem ab oratione sancta & seereta suspendit. Pomposa indumenta, quae non utili:ati,sed vanitati seruiunt, issi idite atque contemnite. Multae enim quod in moribus diligunt.hoc etiam in operibus suis ostendunt. Pra palant sibi ornamenta secularia saeculum diligentes, & voluptati seruientes vel luxuriae. Vobis verb nihil sit commune cum talibus, sed omnia ornamenta. quibus ad luxuriam caro componitur,velut inimica & contraria a vestro proposito respuantur. Sunt enim.
quod peius est, quae pro vanitate .uli istius plus student terrenis cupiditatibus operam date quis lectioni diuinae iustitiae, dum volui stragula pulcra, & picta tapetia, plumaria etiam,&reliqua his similia, cum ingenti sumptu&superflua expensa, ad oculorum libidinem pinparare; nescientes illud, quod Dominus per Ioannem Euangelistam clamat. N dicit: Nolite dulere muniam. negue ea-m mmoti sinu; quomam omne εμε ι . . t ...... --do est, concupiscentia carnis ci concupissentia oculari , ta ambitio secus est. Quid pr deit virgini integritatem corporis custodire, si oculorum concupiscentias noluerit euiis
rare t Vin vero,iactae dc Deo dignae animae, totum spiritaliter agite. Sequimini Chri-
119쪽
stum, tenendo perseueranter, quod vovistis ardenter. Itetum atque itertia , sandae &Deo dicatae animae rogo, & cum o π ni humilitate pro conseruando virginitatis pramio consilium do, ut familiaritatem incongruare a obis, vel a vestris animis, totis viribus reis pellere laboretis. Nam ad conseruandam sanctae religionis dignitatem sngularitas testis sanctissima est. Familiaritas enim cuiuslibet si frequens esse coeperit, non nis corrupti nem seminat, vitia pullulat, libidinem concipit,ignc miniam rarit, rabiem concitat, lasi
ciuiam pascit, petulantiam nutrit casus exaltat, ruinas aedificat, confusionem nercatur, thesaurizat opprobrium,criminationes ex argerat excusationes inflan reat, & catervatim
simul in fascem conglomerat. Nam si anin a sancta secretum suum cusic dire voluerit &assiduὰ familiaritatis malum tota animi virtute fugerit, ipsa sancta singularitas munimen illi inuictum est sanctistonij. expugnatio sortis in fareiae, exercitium continentiae, euacuario luxuriet pax secura virtutum & impugnatio inquieta bellorum sui itatis culmen,&libidinis carcer; honestatis portus,& igrc miniae naufragium ; virginitatis πater,&h stis immunditiae; integritatis dignitas,& fornicationis abdicatio; voluntas bonorum op sum & adflictio vitiorum ; refrigerium rudicitiae, de rana retulantiq; adquisitio triumphorum,& facinorum detrimentum; requies salutis,& perditicnis exalium; vita spiritus,& carnis interitus. Haec omnia mala fortiter, Deo adiuuante, repellentur, & illa quet duximus bona feliciter adquirentur, si ab alliae abus sanctis familiaritas inordinata respuatur. Attendite vos, o animae sanctet, quia inter omnia certamina quibus semper comes est
Christiana militia, sola duriora sunt pret lia castitatis,ubi quotidiana pugna est, & rara viactoria. Castitatis dura sunt praelia, sed maiora sunt primia castitatis psima nemo securias accipit, cui quatum duri fiant exitus, tantum gloriosi sunt Ductus. Vt ergo castitatis praemia, & virginitatis coronam feliciter, Deo remunerante, possitis accipere, periculosam semiliaritatem a vobis semper excludite. Currite fideliter, ut possiis Deruenire feliciter. adiuuante Domino nostro IE s v Christo, qui vivit & regnat in saecula saeculoru.Ainen.
p. v I. S. Athanasii, adsponsa obristi.
Vantam in e lestibus beatitudinem virginitas sancta possideat, pretier scriptur
rum testimonia, Ecclesiet etiam consuetuatne edocemur, qua addiscimus peculiare illi subsistere meritum. cuius specialis est conseciatio. Nam clim uniuersa turba credenistium paria gratiet dona percipiat,& ijsdem omnes Sacramentorum benedictionibus glorientur, istet ad proprium aliquid pret ceteris habendum , de illo sancto & immaculato Eccless grege, quasi sanctiores purioresque hostiet , & pro voluntatis sus meritis a sancto Spiritu eligunrur. & per summum sacerdotem Dei offeruntur altario. Possidet ergo virginitas 5e quod alij habet,& quod alij non habent, dum commune & reculiarem Atinet gratiam,& proprio,ut ita dixerim, consecrationis privilegio gaudet. Na & Christi, sponsas virgines dicere Ecclesiastica nobis permittit auctoritas, dum in sponsatu modum quas consecrat Domino velat,ostendes eas vel maxime habituras spiritale connubiu, quet subterfuserint carnale conseritu,& digne Deo per matrimonij comparationem spiritaliis ter copulantur, quae eius dilectionis causa humana connubia spreverunt. In his quamines... maximὸ illud impletur Apostoli: stus autem inhoci Domino, Muia stiritin es. Et quoniam multa sunt, quae bono proprio carentati si aliarum rerum iuuentur auxilio, attenti tu pr uidendum est, ne forte & virginitati aliqua sint necessaria, sine quibus nequaquam is ctum adferre sussiciat: & tantus nihil proderit labor,dum vane prodesse creditur,quod absque rebus necessarijs possidetur. Eternam vero vitam non nisi per omne diuinorum Mari,im praeceptorum custodiam Promereri posse Scriptura testatur: Sat , inquit, mi vitam misgressi serua mamdata. Vitam eri non habet, nisi qui imis mandata seruaueriti & qui viatam non habuerit coelestis regni non potest esse pollessor. Eiph pudicitiam. integrit tamque seruantibus. Seius remunerationem a Dei aequitates erantibus, ante omnia mandatorum sunt custodienda praecepta. ne gloriosae castitatis & continentiae labor in icilium deducatur. Cupiens ciuinum implere consilium, ante omnia serua mand
120쪽
tum : volens viminitatis praemium consequi. vitae amplectere merita ut si ius remune rati castitas pollit. Nam 't vitam praestat obseruatio mandatorum. ita eorum e conti .rio generat praeuaricatio mollem. Et qui per praeuaricationem in morte nerit, virgin, talis coronam sperare non poterit, neque pudicitiae praemium expectare constitui in poena. Nolo enim putes in hoc constare iustitiam, ut malum non facias, clim & bonum nonficere malum ut, & in utroque legis pretuaricatio comittatur . quoniam qui dixit,Recedea malo,ipse dixit Si malo recesseris,& non seceris bonum. transgressores legis,quae non tantum in malorum actuum abon inatione, sed etiam in bonorum oporum perlectione completur. Nolo enim tibi in hoc blandiaris, si aliqua non feceris qui aliqua feceris. eum criptum sit ; stu, immersam legem sera ueris, ostieniat autem m vno ,sa umba. Ω- ea omnium rem. Adam enim semel peccauit, di π ortuus est; & tu te vivere posse
existimas, illud sare cominit ens, quod alium, dum semel perpetras let,occidit Meme to Adam S Euam virgines deliquisse, nec integritatem corporis profuisse peccantibus. Licitum quippe est matrimonii inire consertium. Nam quae connubia deserunt, non imlicita, sed licita spernunt. Eiusmodi autem si iurent si maledicatui detrahant,si detrahentes patiantur audire, si malum pro n alo reddant,si cupiditatis in alienis, aut auaritiae in proprijs crimen incurrant iii Zeli aut liuoris yenena possideant, si contra legalia & Ap stolica instituta indecens aliquid aut loquantur, aut cogitent; si in earne placendi studio comptae S ornatae procedant, si alia, ut adsolet, inlicita faciant, quid proderit eis spreuis se quod licuit, & exercere quod non licet' Si vis prodesse tibi quoa licite contemsisti, vide ne quid eorum quae non licent facias. Stultum est enim timuisse quod minus est. &non timere ui od maius est. Dicit enim : Innum Prat in Dominisum, quom a. t. r.
modo Ma eat Deo. .fit sancta corpore G spiritu: qua autem nupta eri, e uuat quasint mare is, quomodo pla/ eat viro. Dicat ergo mihi quae virum non habet,& tamen quq mundi sunt cogitat. cui placere desiderat. nonne incipiat illi nupta praeponi λ Quia illa cogitando. quae aiundi sunt,complacet vel marito: ista vero nec marito.quem non haber,potest placere. ree Deo. Sed nec illud silertio praeterire nos conuenit, quod dixerit: Iainvia rare ναι sua Derseret. quomodo piaceat Deo viset sancta corporeos ritu. Quae sunt ergo D mini, dicat Apostreius: acumquese misancta, quacumquese um, quac mque amabilis, quacumque bonafama:s qua inram,si qua tam disciplina. Ista sanctae,verae ec Apostolicae virgines diu noctuque sine ullo teporis interuallo meditantur.Sequitur;-Domm Iunc quomodo placeat Deo. Deo, inquam, non hominibus.mβ sancta corpore γ δ iritu non diis xii ; ut sit lancta membro, aut corpore tantum, sed νιμ sancta corpore cistir . Membrum enim una corporis pars est; corpus vero omnium compago membrorum est.Cum Orgo dicit; visit sincto ovore omnimus membris eam debere lanctificari testatur.Quia non proderit ceterorum sanctificatio membrorum, si inueniatur vel in uno corruptio. Et iam non erit siancta corpore, quod ex omnibus constat membris, quae vel unius fias rit coinquinatione polluta.
Vnde,quaeso te. virgo, neque in sola tibi pudicitia blandiaris, ne in unius membri i tegritate conii indas: sed secundum Apostolum soli Deo conserua corporis sanctitatem. Munda ab omni inquinamento caput, quia crimen est, illud post chrismatis sanctificationem, cuiuslibet pigmenti fuco, vel puluere serdidari, aut auro,vel gemmis, vel qualibet alia terrena si ecie coaeponL Munda frontem, ut humana,non diuina opera erubes casi& illam confusionem recipiat, quae non peccatum, sed Dei gloriam parit. Munda collum, vi non aurea ex capillis ponet sus ensa monilia, sed illa potius ornamenta citiscumferat. de quibus Scriptura dicit: Misericordia es veν- non deficiam a te: sustende
tem ita in talio ius Munda oculos, dum eos ab omni concupiscentia retrahis,oc ab intuitu pauperum numquam aueriis. Mundalirguam a mendacio,quia . quod mentitur, o
cidit animam; a detractione, a iuramento, a periuria: cohibe linguam tuam a malo. BeIabia tua ne loquantur dolum . Et memor esto Apostolum dicentem: Bened ite, es no M...is. I te mistidum.Nefas est enim, ut labia illa,quibus Dominum confiteris, rogas, benediciL