Nobilis, ... Aureoli Philippi Theophrasti Bombast, ab Hohenheim, dicti Paracelsi, Operum medicochimicorum siue Paradoxorum, tomus genuinus primus vndecimus. ... Recenter Latine factus, & in vsum asseclarum nouae & veteris philosophiae foras datus Nob

발행: 1603년

분량: 287페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

Uicta Haec persectio vocatur hi a. Alchimista enim pistorcst,in eo, quod panes coquit: Vinitor in eo, quod vinum parat: textor in eo quod pan-- bimia nos conficit. Sic, quicquid ex naturae sinu in commodum hominis pro-ε - funditur: id qui co,quo destinatum est, redigit, is Alchim ista est. Ex his iam discrimen huius artis a ceteris hoc simili dato noscite. Cogitate n. si quis pellem Ouinam crudam pro veste ec tegumento sibi induceret, quam rude id & crastum futurum sit, si conferatur cum pellione& an nifico. Eque rude & crassum est, si quis cx natura depromtum quid ha-

bet,&id non praeparat. Imo id priore ni ultor id ius est. Hoc enim con- cernit ipsum corpus,ac vitam,ac sanitatem. Vnde fit,ut multo accuratius tractandum & habendum sit. Iam aut in opificia uniuersa naturam mmulata sunt,& eius proprietatem ita edidicerunt, ut iam naturam ipsam

M. Aa in omnibus exprimere,& quod in ea suminum cst, elicere possunt. In so- λι- l. autem Medicina ubi omnium maxime necessarium crat, id praestitum minime cil: quae ob id etiam hoc resperii rudis lima&impolitillima ex sistit. Qui crassor ei se possit homo,quam qui carnes crudas vorat, & CO-riis rudibus vestitur, ac domum sibi sub proximis scopulis statuit,aut sub pluuiis moratur ξ Sic aeque, qui crassior possit cile Medicus,aut qui rudior Medicinae praeparatio esse queat illa, qua in decoquendis rebus vitii tur seplasiarii. Foedius enim nihil est, quam medicamenta ita pinsere,sub

igerc,&inuicem confundere, aut vario modo polluere. Et quemadmo himia dum illii corium ornat: sic medicamentali usua ars.Quia vero hoc loco verum remediorum praeparandorum fundamentum, super quo ipsam dicina consistit, produci tu ric stabili tur ideo citote, fundamentum hoc si h mu ex penetralibus naturae erui debere,no vero cxcerebro imaginatiuo Vc-zz ... lut cocuspro suo arbitrio pultem coquit. Nam in hac praeparatione i immum&vltimum rerum positum est. Ita, si hic Philosophia& Astron

mia,hoc est, natura morborumα rem odiorum cum omni compositione&coniunctione sua intelligatur: tum proximum est, S maxime ne- . cellarium,ut qui quod potes,impendas S adhibeas, cernas. Naturali

quidem ipsam et in his rebus te docet,cui potissmum operae studere de . beas, ut Medicinam tuam in effectum deducas. Sicutaestas pyra & vitas: sic tu Medicinam tuam proserre debes. Quae si eo modo adhibea tur, ius certo cuciatum optatum assequeris. Si ergo id satagenaum est.

ut quemadmodum aestas suos fructus prodit, sic tu quoque Medici nam tuam proferas: scitote, quod aestas per astra id faciat, nec citras lia ipse. Hoc iam , si astra praestant: hoc loco obserua praeparationein ros . r. hanc ita directum iri, ut astris subiecta sit. Ea cnim sinu, quae opus Medici complent de perficiunt. Ideoque, si talia astra stant : Medicia

52쪽

De Alohimia. σσ

nam iuxta ea intelligi, ac naturari omnino aequum est: non ridicastur. Hoc frigidum cst, hoc calidum, hoc humi tum,hoc siccum: sed ut dicatur, hic Saturnus est,hic Mars est, haec Venus,hic Polus. Sic via recta incedit Medicus: maxime, si praeter hoc,astralem quoque Martem cum enato sub iugum agere, aut coniungere & comparare iciat. Hic enim volita, vel nucleus situs cst, lucin tamen Medicorum nemo, a primo ad nou stimuinante me admordit. Hoc sic intelligendum cst,oportere Medicinam in astra praeparari,ut astra sant. Superiora enim astra infirmant& mortificant,& lanant ei. Horum si quid neri debet, sine astris omnino feri nequit. Si cum astris a. fieri debet, fiet eo modo&via,ut praeparatio eo deducatur, ut simili ratione Medicina per coelum conficiatur & paretur , qua etiam Prophetiae a coelo, tua facta cetera a coelo constituta sunt. Hoc est: videtis, astra praesagire di prophetari tempestatem horridam, laetam: astra portendero morbos, mortem regum ac principum: astra vaticinari praelia&bella, pcstes, famem. Haec omnia coelum indicat. Naista facit&producit. Quod facit, id merito inuit. Hςc ex ipso egredi uiae, ex ipso egr diunt et artes huius scietiae. Sic ergo, si per coelum, aut a coelo sitiat: a coelo et gubernabuntur,ut ad nutum&arbitrium eius fiant illa, de quibus dictum&indicatum est. Ita praedictae res a coelo ad cius volunt tem factae sunt: ideo coelum eas etiam ducit de moderatur. Porro autem tu de his etiam scitote: si Medicina ex coelo est, citra omnem contradicti- ' onem coelo quoque subiecta manebit, eique morem geret,&ad ipsius arbitrium sele accommodabit: Hoc si verum est neccile est, ut Medicus opinionem exigat de Graitas Complexioni sic immori facta θυ- Dbus,ac nolens volens Medicinam in astris cognoscat, hoc est,Naturam M edicinae secundum astra diiudicet,vitam superna,quam inferna astra

sciat. Et quia Medicina sine coelo nauci est: ideo per coelum eam deduci oportet. Haec eius deductio nihil est aliud, tuam terrae in ca exsistentis , , aboliti & ademtio. Nec enim coelum cana regit, nisi ab ea separata illa δε. - .st. Si ipsam separasti: tum Medicina in potestate astrorum est, de ab iis leregitur ac sospitatur. Sic quae ad cerebrum spectat,ad cerebrum per Lu

nam deducitur: ad spleucin quae facit,co per Saturnum corriuatur. Cor

di quae impenditur, per Solem illi aduehitur. Sic per Venerem reguntur Renes, per Ioue Hepar, per Martem bilis. Nec de his tantu, sed&deceteris omnibus inc stabiliter id sentiendum cst. Nam quid est ea Mediciana, quam matri ci sueminae adhibes, si ea illoaVenere non dirigitur Quale ectet remedium cerebri,si ad hoc Luna illud non derivaret 8 Ita enainde ceteris iudica. Omnia cnim alias inventriculo persisterent,dc tande per intestina curissa, operationem nullam citerent. Hinc enim causa

53쪽

cimergit , cur, si coelum minus tibi faueat, & Medicinam dirigere nolit,

ea vi parum admodum proficias. Coelo cnim moderatore opus est. I ii lioc e go artis opus situm est, ut non hac norma loquaris: Melissa est herba ma- , ,αμ. tricalis, maiorana est capitalis. Sic enim impiti loquuntur. Id in Venere& Luna positum est. Si ea, qualia praesumis,experiri velis: oportet vi ci mens & benignum tibi coelum habeas : alias operatio nulla proueniet. o Hic iste fundus erroris est, qui tantopere in Medicina inualuit: tu salte propina, si iuuat, iuuat. Huiusmodi artem quiuis et bardus rusticus calleat, nec ad hanc vel Avicenna aut Galeno opus habeat. Ab his vos autem p niti Medici dictitare soletis,oportere dari Di rectoria ad caput,ad c

- . rebrum, ad hepar,&c. Et qui Directoria illa ponere audetis,cu tamen Di tum minime intelligatis' Id enim solum dirigit. Quin & unius obliti estis, , . ,si, quod Vos uniuersos stultitiae implicat. Comperta nimirum habetis, quae

ad cerebrum, ad caput,ad matricem, ad ari unt,ad vesicam,&c. dirigant: sed quae ad morbii dirigant, ea scitis minime. Iairi sincicitis,quae admo bum dirigant: ignorabitis etiam ubi morbus situs sit. Idemquc vos cum M. O . partibus principibus, quas plerianque aegras arguitis, agitis,quod lacritici cum suis diuis : quos uniuersi,s in coesum contrudunt, etsi eorum pluri- . sera. mi in inferno sepulti iaceant. Sic vobis quoque omnes morbi in hepata&pulinone siti sunt, etsi interdum podicem occupent. ἡ-ἡ- ,. Iam autem quia coelum per astra dirigit,&non Medicus: Medicinam . - uo adeo in aerem redigi oportet, ut ab astris commode ea regi possit. Nam quis lapis ab astris attollitur Z Nullus nisi ius volatilis. Hinc factum est, rvinium ut multi per Alchimiam quintum esse indagaverint; aliud nihil est, ...- quam ut quatuor corpora ab arcanis separentur.Tum, quod ibi reliquum

σπιά. nt,arcanum est. Hoc arcanum pri terea et chaos est,adeo aptum ab astris

duci, sicut pluma a vento.Talis ergo sit praeparatio Medicinae,ut quatuor corpora ab arcanis demantur. Huic deinde accedat scientia, id scilicet astrum iii co arcano sit:&deinceps etiam seiatur, quid astrum liusti mo bi si,quid astrum Medicinae contra hunc morbum exsistat. Et hinc d rotris. Inum procedit Directio. Si medicamentum propinas, tuin illud tibi vel triculus praeparare cogitur, qui tuus Alchimista est. Quod si ergo med

camentum eo ventriculus reducere potest, ut ab astris recapiatur: tum

illud dirigitur. S in minus, manet in ventriculo,& persccessum elabitur. ι - . Quid dignius quae est Medico scientia utriusq; astri concordatione3 In

vim ,- hoc enim notitia morborumlamnium consistit. Hic ergo Alchimia ventriculus est exterior, qui astro suum praeparat: non ut illi delirant,dicunt c. i. que Alchimiam facere aurum, facere argentum. Vnum Eic opus est, Tu virco e ea ad morbum dirige. Huc euadat opus est: hic rhombus est.

54쪽

Haec enim omnia ex ducto naturae di eius comprobatione procedunt. Sic ergo natura&homo insanitate ac morbis coniungi, conscrri, coae stimari volunt. In hoc ratio curationis & s mationis quiescit. I staa. onmia perficit Alchimia: sine qua horum nihil fieri potest. Iam si arcana omnia Lu . Medicta sunt,&Medicinς omnes arcana,&arcana in supcr volarilia e νι. , sistunt: quo iure tu so fartor ille des ,rdidus coctorPharmacopoei DL V ..hpensatorem coquumque iactare potest. Imo vero dispensatorem coquumq; scrutorum. Quantactiam Doctorum eorum stultitia est,qui per hos coctores rusticos fallunt, quibus Electuaria, Syrupos, Pilulas, & Vnguenta

porrigunt, quae tamen nec ullam artem,nec Medicinam, nec scientiam uspiam praeteritia i t Nec quisquam vestrum praestito iuramento tueri au- M. . st, quod cum conscientia Z veritate operetur. Eadem ratio vestrae quo si que Uroscopiae et . Ex lotio enim corrui cum coelum diuinatis, ac tam strenue nugamini, ut vel per ipsam vestram confessionem ratum sit, ista nihil aliud nisi diuinatoria&coniecturalia exsistere,nec quicquam coit cidere, nisi quod casu fortuito ita eveniat. Sicde in ossicinis decubitis,&eluendo coquendoque tantum magisterium prae vobis fertis, ut nemini persuasum aliud iit, quam penes vos ipsum coelum morari,cum ibi tamemerum barathrum occulatis. Si tyrocinia illa vestra missa faccretis,& de arcanis scrinaremini qualia ea essent, que dirceiorem haberent, & quomodo astra morbos delam talem regerent: tunc certo cum hisce una quoque sciretis illud vestruin fundat nentiam meram esse phantasiam depersuasionein. Vltimum & unum propositum hic est,ut ratio Medicinae tandem in his arcanis consistat,&vt arcana fundamentu Medici obsignet. Ideoq; si in arcanis colophonii tus est: necesse cst, fundamentum hic e se Alchimiam per quam arcana praeparentur. Ideoq; scitote,arcana sola ' esset illa,quae vires de virtutes sunt. Ideo etiam voluntalia sitiat, corporibus vacua,&s uni chaos,&sunt clarum,dciunt pellucidum,dc sunt in potest te altri. Tu si astrum nouisti, Z nouilli morbum: iam plene intelligis, ni quis tuus ductor, quae tua potcntia sit. Et sic arcanaeti ain cuincunt,nihili elle vestros Humores, Qv ilitates & complexiones, perperamque inuehi Melancholiam, Phlegma, Choleram ,&c. inducique oportere horum loco Martem, Saturnumque, dicique, hoc arcanum est Martis, hoe Saturni cis Et in his Phy ctica subsistit. Et iii, cx vobis, auditores, sun amentum hoc respuere Z auersari audeat: Soli praeceptorcs vestri hoc faciunc : in i pso veteribus praefractis de induratis studiosis persimiles. Haec ergo t. l. alii circMedicum fas est: convcnictetiam ipsi, ut comptum hab at. quid it calcinare, id lublimare. Nec id per manum quideia coccum et per murationcm, quaePluris illacit cristas enim res,sicut

55쪽

- Paragrani Tractatus III.

in praeparatione deprehenduntur, maturationes persippeeius inodi producuntur, quales nec ipsa natura procurare possit. Et ad maturationem hanc Medicus sitam artem dirigere debet. Is enim est autumnus,aestasq;, ac astrum corum, quae perficere debet. Ignis est terra: homo est ordo: res operis,semen. Et licet haeres omnes in mundo simpliciter intelligatur,variae tamen ac multiplices sunt in fine. Sicut etiam multiplices in loco finis. Quanquam per processum unum arcana omnia in igne nasca tur&producantur. Iste ignis,illorii terra est;&haec terra iuxta Sol quoq; est: aci coque terra&firmamentum in hac generatione secunda, res eadem &vna est. In hac coquuntur, in hac fermentantur arcana. Et sicut granum, quod in terra computrescit priusquam enaseatur & fructificet: sic hic quoque in igne dissolutio fit,ubi fermentantur arcana, Z ex feto au- li 6- ferunt corpora,& per ascensum abcsit in sitas exaliationes, quarum terrinis . . pus calcinatio, sublimatio, Reuerberatio, solutio, dcc. de secundo in

Rcitcrationem, hoccst, in transplanationem. Iain autem hae operationes uniuersae fiunt a cursu seu motu, quem tempus da .Vnumen uri tempus est mundi exterioris : alterum hominis: sed& orcratio, seu vis cccle-Nat stis motus mirabilis exsistit. Et licet artifex quidem teipsum, ac suu opus is magni stimare pollit: tamen stimima haec est,quod coelum aeque mira arato , biliter Coruar Digeras, bibat', Saluat, se Reuerberet, ac id facit Alc imi sta. Et motus coeli,motum S regimen ignis in Athanardis cit. Virtute enim quae in Sapphiro lita est,coelum promit persolutionem,coagulation Δί fixationem. Si iam per haec tria coelum ita constitii tui noli in iis operationibus, dum cas co deducat: ipsim quoque sapphiri solutionem fi-s,rum militer in his tribus punctis consistere neceti cium est. Haec solutio talis

cst, ut corpora per eam excludantur,&arcanum maneat. Anichancn.

dum Sapphirus integer esset, arcanum nullum fuit. Posterius autem,si ut vita in nominem, ita hoc etiam arcanum in hanc matcriam a coelo infusi est. Corpus ergo rcinouendum cst: ut quod arcanum impcdiat. Sicut enim cx semine nihil fit aegignitur nisi dis luatur,quae di volutio aliud nihil est, quam putrefactio corporis, non ipsius arcani: sic hoc loco corpus etiam Sapphiri se habet, nisi quod arcanum acceperit. Iam autes lutio eius per illa fit,per quae coaluit. Granum agri non paruam naturae industriam experitur,vsque dum maristam procedat. Ibi enim Elixi rest,

desermentum summum, quod prae rebus omnibus in natura retinetur. Postea sequitur digestio: S ex hac ipsius incrcinentum. Quo talis naturae praeparator esse vult, hac illum transire oportet: alias merus popinarius, aut coquus,aut terlbrerit. Requiritent in natura, ut omni modo pr. Ypaxatio in homine sit, velut in ipsi: hoc est, ut eam inagistram sellamur,

arcanum

56쪽

non cerebri nostri ineptias. Ceterum quid vos tandem Doctores ac seplasiarii aut fermentatis, aut putrefacitis, aut digeritis, aut exaltatis 3 Ni hil quidem vobis satis est, si variam quandam iusculorum miscellam co- cinnat is, quam ministratis, & sic turpiter homines decipitis. Quis laudet medicum,qui modum ac rationem naturae no didicit Z Aut quis huic fidei 3 Nihil enim aliud et se debet medicus , quam ipsius naturae consili tus, qui eius naturam, proprietatem, o conditionem apprime calleat. Si ista talia compositionis Paturae ignorat: quid obsecro pollit in dissolutioneZIntelligite ergo, dii lutionem retrogressiim quendam esse. Quae- s. i. . cunque natura gradatim prorsum composuit, caretrorsunt vos soluere debetis. Et quamdiu, vel vos, vel ego huius solutionis imperiti & ignari

sumus : tamdiu saltem latrones & iugulatores, cornutos, ac beanos a- ton simus.

Vos quid quaeso ex Alumine producetis, in quo arcana plurima Aciminis

tam ad corporis,quam vulnerum morbos latitan prout vester processus μή -

est, quis unquam ipsum more pharmacopinorum ad hunc usum deducet, 'quo tamen pollet Et hoc tam de Munata, qua alumine dicimus. Rus vos ubi tu aeriti si ultra occanum , apud Gentes. O vos vcro simplices: qui e -- longinquo accitis, quod ante aedes vestras, in vestris pomoeriis promtum est. Ideo vero, quia Alchimiam ignoratis, mysteriorum quoque Naturae ignari ni erito estis. An vero ita vobis persuasum cst, quia Avicennam,&Sauanarolam,&valescum,&Vigonem teritis,vos cum his iam suis expeditos elle Meraillan ligamenta sunt. Extra hoc arcanum , nemo cxpiscari potest, in natura quid vere condituin sit. In unum cogite doctorest ac scriptores vestros uniuersos,&mihi edisserite, quid corallia contine

antae possint i Quod ii promisso ac taedios garritu de eorum viribus

multa quidem deblaterarint: ea, ii postea ad usum conseratur,confirmat, vos coralliorum nequidem tantillam experientiam,aut scientiam habere. Huius ratio est, quod processas arcani scriptis traditus non est: Sed si tora processus fini tur,tunc virtus praesto est. Vestra vero tam rudis simplicitas cst, ut plerique omnes putetis, in contundendo Omnia sita esse, adeoq; mas. susticere, si scribatis, cribrentur&miiccantur: fiat puluiscum Zuccaro.

Quar Plinius & Dioscorides de herbis commentati sunt, eadem ipsiusti

non comprobarunt, sed a nobilibus, qui talia multa norunt, acceperunt, D. H.& muliebri illo garritu libros multos obleucrunt. Sustinete quaeio,vi te r.' se ictis, quae ipsi tradunt, probate, an vera sint. Experiςn di quidem & pro bandi finem attingere minime unquam poteritis Z Quid a. Hermes re Archelaus tradunt de vitriolor Ingentes pol virtutes. Et istie vcrcei insunt,vos a ignoratis, qui illae in ipso sint, virides, an Cyaneae. Vos a. rerum

57쪽

so Taragrant Gractatus III.

naturalium magistri sitis,&h. c ignoretis Z Aut,quod scitis,legi stis Idem, sed eo nihil proficitis, aut commodatis. Quid Alchimistae ac Philosophi alii de viribus Mercurii tradunt 8 Eximium quidem,& verissimum. Id x

vobis scitum est: sed quomodo verificandum sit, nescitis. Boare ergo det,sis sistite. Nam & Academiae vestrae,& vos Beani estis,quo ad ista,& tyrones meri. Regendo omnia peruolitatis,& clicitis Voc huic sci adio, hoc Inigrum, hoc eis viride: pl ura pcr Deum ego nescio: ita scriptum reperio. Sic ergo,nisi scriptu ita esset, tu cius nihil sciresὶ putatisne vero,nacppera fundamentum meum in artem Alchimicam ponere ac defigeret Quae mihi in reuelat, si, veru est, S cui probando vos nimis inepti e stis i Talis Vcro ars non digna sit, auq in lucc prodeat Et non iure merito illa fund mentum Medicinae statuatur,quae scientiam ledici probat,atiget,&st -- . bilit 3 Quale vero hoc iudicium vestrum putandum sit, i, dicitis: Serapio,

Di . sic 'hasis Pliniu , Dioscoris Mace de verbenatradunt quo adhoc EDdunt ost. Id vero Φdicis,ucrum esse, probare non potes. Id quale tibi ipsiudicium videtur Arbiter ipse cito, an non potior is sit, qui probare id po- test, 'crum esse, b intus est. Id vcro sine bcnclicio Alchimiae minime poteris. Et si quide duplo plura vel legeres, vel si ires,icientia in tua omnis nihili cst. Et qui opus hoc incum legit, qua fronte mihi crimini dabit, i,

talia tibi obiicio& cxplico Nec n. tu in actum deducis vires & virtutes illas, quas iactas,&scire gloriaris. Responde mihi : si magnes nihil rahit, a causa eius est' Si Hesbori non ad vomitum agit, quae Aga caussa es Quae caca re S vomere qu idem faciant, nouisti. Sed quae sanandi arcana ii ni, paulo it i. antc d ista, hic frater Ignorantiae es. Dic mihi cuinam in operib. ac virib., rerum natur.dium fidendum csi Z Illis ne, qui talia descripserunt, nec corum usum & experientiam in habuerunt, in illis qui probare quidem sci- uerunt sed non descripserunt 8 An non haec veritas est, quod Plinius si o-runa nullii 'nu probarit Z vjdergo comentatus est Quid ex Alchim istis audiuit idui quales sint, si nescias: Medicus saltem circumforaneus cris. ' ' - Si ergo tantum interest, Alchimiam hic in Medicina probe cogno- sci: cius caussa a latente magna virtute est, quae in rc bus natura: sita est, quae nulli patent, si per Alchimiam pandantur & prodantur. Alias ideest ac si quis hyeme arborem videat,illain vero non cognoscat,aut ignoret quid in ipso sit, tamdiu donec aestas unum post alterum protrudat, iam ramulos, iam flores,iam fructus,&quicquid citi praeterea est. Sicin --.. his quoque rebus virtus iacet, hominibus ab condita. Et nisi per solum μυ Al Alchimistam homo ista cognbscat de experiatur,voluti per aestatem .sicri, non potest, Vcalix modo ea explorct. Quia ergo hoc modo Alcnim ista producit, i 3od in natura latet,sci tote Las vires e se in locultis alias in foliis, alias indorib. alias infractib

58쪽

non maturis, alias in illis maturis: harum que diuersitatem tam euidente a esse ut posterior fructus arboris priori omnino dissimilis sit,non tantum iis Ma secundu formam, verum et secundum virtutes. Vnde iure cognitio talis csedobet, quae a primo procedat ad ultimum: cnim natura est. Iam ut talis natura est in manifestatione sui: sic talis est et Alchimista in rebus il lis pcedens, ubi natura desinit: nempe Genestum scrvat processum suae Vah. natura in manu Alchimista Sic&Thymus,sc&Epithynius,5 alia. Por- mi

rores una, unicam non tantum virtutem continet,sedplures. Videtis id

i ii florib. qui non solum unum colorem habent,& tii sunt in re una, & r. f. res una: & unusquilibet color per seipstim ad summum eraduatus est. Sic idem de variis quoq; virtutibus intelligendum est,in rebus istis latentib. V Iam aute colorum Alchimia est separare artem ac naturam, Ut quemadmodum in coloribus, scin virtutibus quoq; separatio huiusinodi fiat. Et quoties mutatio colorum: toties mutatio virtutu. NammSulphure est S sauedo,& albedo,& rubedo, & fu cdo, & nigredo. Et in unoquolibet Calore peculiaris potentia ac virtus est :&ccteri; res, quae hos ipsos quoq; colores habent, non eo lena, sed in illis coloribus alias virtutes conditas habent. Et hic iam colorsi notitia latet, qualis colorib. debetur: alia in cecognitio virtutum, qualis virtutu est. Virtutu a. manifestatio tantum est, informa & coloribus, ita ut primum sint locustae, deinde Medullae, postea frondes,porro flores inde folia, leinceps initium fructuum, tandem

eorum medium, 'ltimo finis. Per processum hunc si virtutes ita maturaim tur, & denuo ad incrementum producuntur: tuin in gradib. 5 multitudine numeri omnibus diebus & minutis mutantur virtutes , quae insunt. Sicut enim tempus sambuco vim purgatoriam in dit,& non materia: sic idem tempus virtutibus alias aliter suas potentias confert. Sicut tempus Acaciis tribuit stypticitatem, 'inaturalis ex tempore non est, ut &a C- staecetcrae: sic lepus hic quoq; virtutes medias ante terminia vltimii impertit. Haec n. signa seu interualla in Alchimia singulariter notanda sunt A a i propicr cognitionem veri finis operationum, & autumni eius, quo tem - Π pus maturae,veli maturae virtutis finitur,& in Medicina accuratius at- T. . a. tenditur. Sic crgo maturationes illae diuiduntur,una in gemmulas una in ρου - frondes,una in flores, una in medullas,una in liquores,una in folia, una infructus, &m omni b. ac singulis sunt peculiaria principia,media,& fines, se a. viis seu rationibus tribus diuisa,iii vatiua, Si tro, cana. Quae enim laxant Aconstringunt,arcana non sunt. Horti siquidem nullum ad fine rimisisperductum est,icd in primis & mediis virtutib. subsistunt. Hoc exempluquam euidens est in uno vitriolo ξ quod iam passim omnibus notissimum & cuius virtutes maxime patent. Ipsum hoc etialoco mihi propono,non

59쪽

sa Faragrani Triictatus III.

- . ux Virtutem eius obscurem, sed latius detegam & manifestem. Primo e

go vitriolum suum ipsius laxatiuum promit omni u laxatiuorum: unam hi, summumque deos pilatorium. Nec enim in corpore membrum ullum est, seu externum sit, seu internum, quod ab eo non pererretur & assiciatur. Haec eius vis a tempore primo inest. Alterum tempus vim ipsi indit constrictiuam. Quantopere ergo in initio primi temporis laxauit: tantopere nunc constringit. Et tamen necdum eius arcanum praesto est, nec

gemulae actiondes,&flores eruperunt. Si in frondes abit, quid in caduco praestantius esti Si in flores procedit: quid vi quo penetran tius est Z Est conina instar odoris, promtiissime se quocunque diffundentis. Si infructos suos exit, quid sublimius est ad fouendum calorem ξ Et huiusmodi plura alia ipsi quoque insimi, quae in finibus illius recensentur. His saltem explicare annisi sumus, quomodo arcana in una re siccodant in partes multas, &quaelibet pars in suum tempus feratur: & quod finis temporum rerum arcanum sit.

N i Sic in Tartari prima mutatione,quid superat uspiam hoc arcanum in pruritu, scabie; &i cedamentis aliis similibus dii tempore secundo quideo praestantius ad omnes obstructionum deoppilationes: no laxationest Denique quidporentius in sanatione vulnerum 8 Et haec patefacit ac manifestat Alchimia. Cur aute medicinae fundamentum super illam non exstruat Z Hinc ergo discite S sordidos illos excoctores seplasiarios mittite , qui procellum huiusmodi non norunt, sed cum suis doctoribus du- M a se plices asini sunt ac ita insaniunt, ut huiusmodi res omnino fallas & possibiles esse aibitrari ausint. Adeo rudes S imperiti sint, ut ne quidem coctionis initium didicerint : de tamen aegrorum latus ac incolumitas a talibus petenda sit Z Quid apud eos aliud reperitur, quam cupido pecuniae,& litis bonorum: perinde interim illis est, ipsorum medicamenta iu-UEritne, an obsint, morbos tollant, an augeant. Et non fas sit huiusmodi inscitiam publice relictari Hoc aurcin non facio, quod sperem, ipsos me imitaturos esse. Nec enim hoc instituto seipsos facile pudefacient: veru potiust uor dc inuidia cosita occupabunt, ut in ignorantia sua omnino

persevcraturi sint. Et tamen interim, quicunque ii iam sectari veritatem volet,is in unam meam monarchiam diuertet, haudquaquam aliam. At-m imi tendite quaeso Lectores de auditores, quam miserum &distortum pro-ccssum omnes tam antiqui,quam qui nunc mei coaetanei sunt scriptores insti tuan t in Caduco: ita, ut haud quenqua eripere ac sanare possint. Interim ego inique faciam, qui scriptores eiusmodi &praeceptores contemnam qui q. de iure poscunt,ut ipsorum remediis homines viantur, quae timen nullius momenti sumi Contra autem, si quis modum alium inue-

60쪽

De Alchimia.

stiget, quo aegris auxilium praestari queat, hunc vagabundum , polyphaemum, S stolidum nucupant. Hoc vero verius est, quod tam Recepta corum, quam caussae oc rationes, in caduco &morbis aliis pluribus mera m Uis. mendacia exsiliant. Hoc euentus declarat,& testantvripsi aegroti, & clamitat ipsa rerum rotura, ct cuinciti undamentuin,super quo Medicina consistit. Sed nec quemcunque alium morbum rata S constanti Medicina curare norunt: cum tamen Deus tam incertos&ambiguos Medicos non vocet ac cligat, sed certos & peritos. Si certum dc peritum agricolam aut latomum largitur ille: multo magis suae artis certum&con- 'firmatum Medicum donabit, in quo uno plus situm est quam in ceteris omnibus. Ipsi vero ipsum mei sun lamentum suum in dubium vocant,&illud in manum Dei collocant. Ita ergo manus Dei ipsorum impos urae 5 inscitiae vclum praetenditur, illique seipsos iustificant, Deum autem accusant, dum dicunt,artem suam quidem probam csse, sed Deum cain frangere & inhibere. aliae vero impietas &impostara sit, si haec non esti Videte vero, quam ratione firma Alchimiam pro fundamento Medici: nae constituam. Nempe in hoc,quod omni uin grauissimi morbi , ut Apo--m' plexia,Parai sis, Le argus, ducis, ori, Phrenesis, oci cum Brim&his similes alii, nulla unquam seplasiariorum decoctiones mari queant. Vt enim apud niuem caro haud auaquam clixari potest: sic multo mi , --nus per artem pharmacopaeorum Medicina talis in effectum deduci Va- .h, alet. Sicut enim uniuscuiusque rei peculiare suum niagisterium est ad id, quo spectat: sic idem de his quoque censere morbis debetis, quod arca- ' nasin utaria habeant. Vnde etialia lingularibus praeparationibus indigent. De bis praeparationibus quod dico, ita in citigi volo,quod singula

ria arcana, singulares Cia; administrationes habeant: &aamini irationes aliae, alias praeparationes. Iain vero in ollicinis nolla praeparatio est alia, quam quaedain subagitatio & coctura. qualem popinae norunt. Periistiusmodi cocturas arcana ipsa suffocantur, & ad nullam energiam de-

ducuntur. Vult enim natura in modo ac temperie sua retineri. Aliam n. I cise videtis praeparationem panis,aliam carnis,&c. Idem & de herbis iudica. Pari ratione aestimare quoque debetis, naturam haudquaquam tumultuaria confusione cibos potusque,carnes ac panes in unam Orna Ducommiscere, sed quodlibet leorsim. Id quod non leuibus de causti, fit, quas hic recenseri operosius sit aequo. Iam si natura nos common cfacit per haec, in rebus omnibus suum cile ordinem seruandum: eadem ma- gistra iubemur etiam alio atque alio modo Medicinas praeparare,d quaslibet suis morbis accomnio dare. Suicns hepar, vinum aut aquam poscit Tu autem aestima, quoties pr. altarium vinum iit ac veluti r natum an-

SEARCH

MENU NAVIGATION