장음표시 사용
111쪽
TERTIV stin quo acti s prouenissi ab ipso l di quicquid suitsub
Potentia conuertitur adactum praecepto eiusaemt Ipsum quocii extat inulterabile quoniam est iproductileta: ii hoc qiua existit necessario in actu ex essentia suas imo est E nsuerumlati etiam supra Ens. Propterea P ab eo Eninas pedet dein ipso seruatur/ad illudi reuertitur t nec est imgi nabile . fit in aliqua potenua alimitin indigeret altero P ducente ad actum di omne aliud ab ipso cogitatur esse mPOientia privsu actu .nam priuatio est prior Entitate potet tialitas necessitate est autem indiminuibuet utpote Ens uerum absolutissimumi non conuenit alii in aliquo comu
mised est Ens prius quolibet proximo /cum sit P gens ommum est Ens necessarium per quod describitur i scit om
ma praeterita/piaesentiaiac suturai sub una ratione imotus
quoniam scit illa quatenus est Autor eorundemi Res au tem sciuntur ab altero quatenus cernuntur. Item ducit aliquid ex potentia ad actum contemplans seipsum/non aliquid exterius/semper inalteratus quia est summus actus. Creatura autem eli impermanens, quia corruptibilisitum 5e reuertilis ad Potentiam l ait hocquia generabilis .exit Miis uero actu,cit nobilius existente in potetialnami extiat actu postqua suit potentia. Ensi potentiat non est ensuerum,& fi huiuscemodi possibiIe dicatur Ens laici no uere appellatur ita. Quare probatum actus est melior potentia di nniuersalior,differensi a natura corporea utpote intransmutabilisiquod intellectustre Animal sunt Priores a natura ,quoniam haec est utriusq; opus.
Caput quartum quo ordine qualit ratione res producantur di quo modo Deus agit.: Raeterea sciendum Q Anima existensactulcauriata est ab Intellectus Intellectus autem etiam
112쪽
existens actu productus est a principio primo / qui imilis
Animae sormam potentiami receptam ab ipso principia primo inserete illi rerum productibilium uniuersitatem. Anima porro solum operatur circa Materiam primam cmedia natura coelesti)lq est honorabilisAntellectus au tem circa Animam sine mediolidemi circa naturam media Animamami Anima efficit sormam in materia prunaaantellectus quot efficit sormam in Anima . Omnes autem formae insunt Intellectui congestae a summo illo incipio insitae concreatae . Amplius Intellectus seruat sormas in Animal&Anima seruat Formas in materia prima quoniam uteri operatur illas . Supernus uero eoru3 Conditoriest Ens bonum absolutum ueruml.Ideo facittes existereinouans ipsarum formas dc operatus omnia secundum essentiam quia existit Ens uerum actu) aliqucerte fine mediolaliquid cum medio' nouans autem res reruml sormas t ut Actus uerus abistutus speculatur est sentiam suamlagiti momento . Intellectus autem existes actus cum habeat ipsummet actum superiorem sumit ab
eo uim imissam l ideol seruat opus suum ut assimiletur agentisqui est actus avitulusi idest Essentia uera i intelli gens aliquidirespicit illu3 actum sopiorem,agiti opus persectum , quia agens per uim imissam ab eodem tanqillemet agit. Anima pariter quoniam sumit influxum uir tutis ab Intellectu ad agendum, Imitatur ipsum Intelles ctum &respiciendo ipsumtoperaturiper eum influit ab teri Agens nam uerum est actus absolutus Essentia aesapientia persectissima, o ale Ens agit contemplans emiram suam solamiquia nihil existit aliud ab eot quod non processerit ab illo.Hoc unum existit per se/δe pducit om nia alialac dirigit productaI seruati permanentia, Sed de
ruum a se eadem,ad sect . Hactenus igitur probatum en
113쪽
et, Intellectus est pilor st Anima sit. Anima autem pilornatura. Natura quo est prior generabilibus t corruptibi libus. de denti coditor omnibus t principium cuiusliber Agentis,actionis . Qui priu& creat,denil perficit, unico tamen momento incohat,firma erminat, Creauit uni versum abs' causa altera excitante,praecipiente uexumc omne aliud agens Operetur ad aliquid lex consequenti solus iste est Agens uerum. Caput quintum quo modo Anima est in potentia, non est harmonia.
Euertentes adppositum.Disimus Q eum An Ama sit Ens actu, impossibile est eam diei Empotentia,nisi cogitemus ita diei t quoniam est producta ut prius dictum, stis in quolibet Wducto sunt Actus,ac potentia,& xy Ens actutrediminutum est/ipse Deus principium rei trastatilis ex pintentia ad actum antellectus porro ait Anima non dicunt tur in actu re potentia,quia producantur cum mora tem Poraris,ati alternaum ut Corpora generabilia, di subin cie corruptibilia.siquiuem permanent,perpetuossi existuti Unde et hac ratione Anima non est spiritur, nec Corpus
aliud quale libet ori, sicut de superius Obatu, P quis aliaeea nonnullis narratum sit,tamen qd nuper a nobis scripta 'est satisfaciat. Q crsi adhuc dixerit quispiam Animam in aliquid ultra natura Corporu3,Exploremus ae nos istud ac quid sit talis compositio Corporis per quam Anima desciibitur. Pythagoticae etenim Sectae quidam dixerum P compofitio Corporis est similis compositioi Cytharas quadoquidem sicut cchordis Cyiliarat rectael secundum.*mpori Oem tensis Cythara admittit harmoniam, Cyths
114쪽
redo pulsanteata etiam humoribus contemperati resui
tat Corporis totius complexio uera/per quam Anima describitur.Hic autem sermo uidetur impossibilis Cuius ra tionibus quanqua sortibus ac evidentibus) respondebi mus abunde improbantes . Etenim Anima est prio2 compositioe Corporis ,quod di ipsi latebamur siquidem ipsa fecit huiusmodi compositionem sibi aptam. Anima item dominatur Corpori,prohibeti operari plura seeun dum naturam Corpoream Compositio ne,3 dominatur orpori,nel prohibet operari secundum naturam Coripoream . Sed di Anima est submitia,Compositio autem non est substantia, accidit enim humoribus contemperastis. Item quando Corporis compositio est optimat Cor pus ex consequenti est sanum ait indolens on tamen semper ita se habeti quando Anima est optima . Ampliussi Anima sit copositio quom uariorum membrorum sint
eompositiones uariae uni Corpori merui plures Animae.
Quod est absurdum ualde. Adhuc fi pnima foret comipositio Corporis ,fieret a seipsa, nam compositio partium Corporis fit ab Anima, no enim a seipsis quom fiat ab aliquo priori,sicnt etiam compositio cordarum quam sessitur concentus organi musici, no fit a seipsa . sed a musico, Cordae siquidem componunturino autem se componui,
quae en operatio ignobilis. Similiter si Anima fit compotsuo Corporis,cum haec fiat a Corpore,sequitur P Anima sat a non Anima,quodi Entia sint inter se priora comparatu solo ton producitur autem forma abs 3 Anima Fotimatrice,alioquin fieret a casu/quod est impossibile rebus particularibus uniuersalibus . Anima ital non est eomposuo Corporis.
115쪽
I dicatur pueteres Philosophi coneorditer asses ruerunt Animam esse Actum Corporis Physici organici,quodi actus non est substantia's quia inhaeret substantiae,Anima igitur non erit substatia Z Respondemus qp oportet huiusmodi rationem exat minare, Actum ergo hunc Attici quidam,aliter Entellechiam uocauerunt/Philosophil idem dixeruntii Anima est Corpori quadam proportione,sicut forma materiae, quae Corpus fit,nisi Anima non est sorma Corporist quate nus est Corpusetantum Sed est actus corporis in ci organici potentia uiuetis Iamq3 probatum est φ actus Cormiis estsubstantianon accidens. Eapropter autem dicta
est,Corporis Physici distinguedi illud gratia) ab artificiario quale pingitur,Item potentia uiuentistad discernenda ab inanimatis/qualia sunt lapistre ferrum di similial quae quamuis sint Corpora mystea i tamen non sunt potentia inuentia.additum etiam organi itidest habentis instrumεta exercendi opera uitae qualia sunt Cerebrumitor flaturi membra principalia . Actus quom est duplexi adam seperabilist ficut nauta nauisati eques equit quidam insepe rabilislsicut caliditas ignis,stigiditas nivis,Actus igitur se perabilis non corrumpitur corrupto stabiecto, inseperabilis autem corrumpitur, Anima ital est actus seperabilis Corporis Physici / non enim corrumpitur corrupto Coumrelut iam ostensum,Actus rursus quidam est pei sectio materiae suae, ut caliditas ignis per quam existit, quidam agit perfectionem ut faber domus, Anima est actus Cor poris Physici,non quiescit persectio eius,sed quonia agit
miseelsonem in eo inputa sensum,Intellectum,Imaginationem incalia opera, siquidem Corpus ante Animatio nem est unperfectumino est autem Anima persectio Cor
poralislatioquin solet diuisibilis corpore diuiso9 sicut fi
116쪽
LIBERrtua statuae secatur dissecta statua ipsa.Caput septimum Anima est actus seperabilis.
Nima non est persectio unius membri,ut uisusa oculisquia pei sectionem lingulorum membro rum agii re corruptis hiis singulorum membrorum persectionibus,non est necessarium Anima eorrumpi.Sed est seperabilis actus a subiecto cui inestino autem est corruptibilis quoniam habet operationes prase,sine organis Corporalibus t rectas morum bonorum, contrarias Corporii discernit sine medio omnia me hra eius.Exercet autem operationes inorganicas existens
munda contemplansi res incorporales. Quare Essentia Animae proculdubio restat superstes corrupto Corpore alioquin operationes eius larent nobiliores essentia. acrest absurdum ualdo siquidem Eentia est causa actionis. falsum est autem effectum esse meliorem agente, Anima etiam si sit istperabilis actust ut forma naturalis,quo mo do in somno eleuatur a Corpore sine diuulfiones ad suscipiedum prophetiam,reuelationemqVSic autem quo inuigilia emergit a corporetreuersa ad essentiam suam, re motis a se dispositionibus materialibus sed hoc patet maxime noctu propter quietem sensuum cessationemq; illorum ab operibus. Rursus si Anima sit persectio Corpo ris perquam est Corpusinon moueret illudicontra suum impetus,neqs cognosceret,quamuisl discernat sensibilis non tamen est similis sensibus t siquidem cognoscit rem etiam dissimilem l ac secundum naturae ordinemsensus ipsi recipiut simulacra rerum, Anima uero discernit. Nel item Anima specularetur incorporea / fi ipsa foret Cor poralis istina. Sed ci si Aruma esset Psectio naturalis ni
117쪽
Iamoueres illud appetitu ad contraria. Praeterea si Anima
indigeat Corpore ut existat,acuerisu ce Anima cdmus ni compositione,sicut in stoc membrumluniam no ad uersaretur alteri,olina autem inuentum est.Anima scientia plena ac eleuata a Corporeis defideriis: aduersata est Corpori quamuis Amma quando bonis moribus istructa comunicat eos:perficiens hospitium Corporale, libe ransi a detrimento unde illud Animae parens no odit avremminet aliter asscitur praue. ua ratione etiam Ani ma est persectio huiusmodico: potentia CorporisIncipit diminui ab anno quadragefimo,uirtus autem Animae augerie Praeterea Anima hominis non est persectio natu/ralislut Anima Bruti quandoquidem bruta reguntur in stinctu naturali citra scientiam,Homines autem nequa tali naturae ducturalioquin non incumberent disciplinis, Diriguntur enim uero ab Anima doctrina instituta, quae prius fuerat insormis, tantuml apta sormari . Sed & fi Anima fit persecti hoministut Anima Bruti/non esset possbile hominem gubernari ab altera substantialnec illi pa rerettuli Bruta ipsaln6 inquireret Formas alienas a Corporeroccultast speculaturus . Amplius ficut aer recipiens omnem colore Caret quolibet illo.Etenim si unu3 quε piam habeat non admittat alterumrpariter aqua. Oculus quo si contineat unum colorem: non comprendet reli quos . Sic auditus,odoratus ensus 3 alitata etiam Anima humana cum recipiat discernati omnes sormas Corpo ratesmon est una quaedam ex illis net uero Anima hu mana recipit cognosciti formas Corporales:ut Brutatis comuniteri ineuidenter sed specialiter discernite aperte comprendit per propriam rationem ut colorem odoreqs
definite. Q uare satis probatum P Anima hominis noest Forma naturalis ut bruulac praecipue i quoniam si eo
118쪽
LIBERs i talis t obsequeretur Corpori inaduersata eius impetu
inclinationivneu dominaretur illi. Plaeterea quocp saleta Corpori impressionei fieret et Animae similis , ate holmo foret tantum senfitiuus / Siquidem actus Corporalis conditio non excedit sensuminet uis cogitandi consule dii ql est discere ignotum ex prenotol Collectione unius ex altero b insistii Corpori. Cum hoc praeuiderint opinantes Corporalitatem Animaelcoacti dixerunt ex tat alia Animalestus' Intellectus immortalis, haec est actus non ut persectio naturalistam. Sed effectrix perse istioisi quae est Anima una quae recepta dicitur actus Corporis Physici organiciipotentia inuentis. Nos autem di cimus non esse alteram Animam supra rationalemiquae
gubernet hominem & φ Philosophi uocaiunt istam a quia peificii Corpus Physiculam
Ut superato Corpore sedavit'Sensus,a sectust materialesl depuratat imagis
natione,reuersus est ad substantiam Intellectus agnoscet dignitate suami quae est roboratus ad speculandum Μ unda Intellemialemi secundum celfitudines eius Ideami eius supremam i quae est lux lucum,bonum,bonorum, dignitas dignitatum/at Entitas Entium & ipsum mei Ens I extra
quod non est aliquod Ens.liis existit desidetium sui ipsis
119쪽
vistest quo principium per quod omnia existunt ae peremanenti est appetibile,ad quod omnia naturaliter appetettia mouentur per naturam propriamiquae in Forma imitata,per motum igitur illum existunt/sicut per impressiolnem essentiae receptam producunturAam enim alibi pro batum P substantia naturalis existit per naturam propriε, cuius firmitas est Forma i huius autem firmitas est imitattio sui exemplaris.quare omnia appetunt illud J appetenstia mouentur ad ipsum/mota efficiuntur ab eodem l φ est omnino imobilelsed mouens omnia motu per quem existunt donec perueniant ad motorem unum supra que non est aliquis. Ideo hic primus Gonditor est principius omnibus essentiae ac permanetiae. sine quo nihil existeret. Caput secundum i etiam materia est yducta a Deo:llmoueatur ad illum de quomodo probetur.
Icet fortasse quispiam qi substantiae ad quam repa, solititur omnis forma naturalis,non m est moli I ius talis propriust quoniam Motus fit per desi
deriunalilli autem non inest desiderium. Q uare si non est mobilisino etiam e secundum essentiam pro ducta sed compositum Ipsa autem est causa omnis motius.Huic respondebimus i ita sentiens errati Primum. n. simplex ad quod resoluuntur omnia alia nunquam caret omni forma propria per quam res existunt i alioquin uascuum Formis non subsisteret. Sed cum aufertur una Forma succedit altera quare recipiendo subinde Formam a primo motore efficitur etiam ipsum. trapropter sapienstes adhuc iam dixeruil l materia prima mouetur Motu,
qui est receptio Formari di s appetit Formam ut Imper stctum persectionem:puta oculus uisum cemina mares.
120쪽
Ideog mouetur quot Motuiqui est appetitus Formae re
ripiendae.Et receptiuitas Formarum i estratio per quam illa est Ens . Ita g, si auferatur talis natura recipiendi non subsistet neq3 intelligetur. Et si dicatur P subiectum adhue resoluitur ad aliam dispositionem sinpliciorem l erit sermo qualis de resolutione ad movens infinita.Quare matteria etiam prima existit per Motum qui e actus Psectus. Est autem imaginabilis transmutatione successiva in infi/nitum rab una Forma ad aliam nec nisi cum receptione Formae est principium.Cuius inditii exemplum est:retur solidarum uaria figuratio ad omne propositum. Q. uare
iam probatum l omnis alia substantia habet efficiens in
Essentialexistentiaq3lac permanentia:Primum A gens est mouens primum uniuersale t cic omne mobile motuetur ad illud,sq; omne laetum Moiul permanet etiam motu,Propterea gdi motus est actus Entis in potentia ides persectio eductioi euntis ad actum. Caput tertiu Rursus qualis est Deus, q3 non est prior tempore aliis. .
Ohditor primus est Autor Mundit praecedens in infinitum imobilis . nec enim est quandoq3 talis postea si non fustii finist&principium cuiuslbet Entisiprius prioritate agentis ad actum omnimodat non nisi per quod res fillac durati non aut discimus eum priorem tempore alioquin poneremus ignahiliorem Entibus A plurimis. Siquidem unum n5 est prisus tempore altero t nisi quia sub tempore complectuntur utraq3,hoc autem est ipossibile ipsi cum sit causa omnivarimo etiam substantiis simplicibus:quato magis Deo sub