Sapientissimi philosophi Aristotelis Stagiritae Theologia, siue, Mistica phylosophia secundu[m] Aegyptios nouiter reperta et in latinum castigatissime redacta

발행: 1519년

분량: 269페이지

출처: archive.org

분류: 철학

121쪽

ketu atl aliis substantiis simplicibust quae sunt causa te

pom.Etenim si asseratur P Mundus aliquando non exit stii 4 φ tunc praesuit tempus infinitum) deinde egressus est ad existentiam,sequitur Deum habuisse Autorem so tialelsuPioret excitante ad pductidem Mudi. Absit aut adscribere hoc illi. Ite si dixerimus / φ M undus huit no existere tempore ifinito, seqt φ fuerit ahq ca altior quae . hibuerit productionem Mundi. clfi foreti oporteret ee adhuc aliam causam illis superiorem , Hoc autem tanto magis absurdum est inesse Deo,quato is Intellectur Anima est excelsior,cuius iublimitate; magnitudinem res uelimus conantes,narrando considerando minime attingere poterimus. Eius certe Essentia existentiat, excedit omnia alia Entia sigillata,pendentiat, Quorum produim per suam Essentiam Intellectum primum, sub ipso Animam o singula generabilia. Ideo potestas humana infima, nequit istum comprendere , nihili attributorum rius perscire ualet

Caput quartumiquanta fit dignitas Mundi Intellectivi,

qua rationead illum perueniatur. Arremus modo paulisper pro lacultate nostra dignitatem Intellectus Mundit Intellectualis nobilitatem. quale fit ingenium ascendendi ad illum secundum essentiam) cofiderand Dicimus ita l. Intellectus est sicut inter punctum circuli quod continet quicquid angulorum, costarum, linea rum o superficierum,aliorum imaginabilium ipsi, cre terist figuris inest. Ipsum est indiuisibile ac indimensile, omnest lineae circuli sunt reuertiles in idem,ortae ab eo. Ideo uocatui cenuam.Nominatur quos circulus s

122쪽

t IBER

es illas intraortas circuplectitur, seruans ut insitas quas Dei Mundi figuras subinde ductiles, Quando autem diciturq, Intellectus est sicut inter punctum circuli contines alias formas, intelligitur istientia nostra de illo tir ab eo demtac subintrat nos in ortu cum uocatur indivisibilis: sensus est i Essentia eius non illi sufficit ad cognoscenduallaicum sit Animabus nostris appositus. nel ideo est altterabilis a substantiis subietioribus Jed eius scientia pro nenit ab Agente primo ac uerolati Animae Pticulari imago est signum minimum ad enarrationem lcogitationemue illius in ipsum reuersam, alioquin non esset uniuersa

Iisinet hic existit aliquid coueniens illi insitis rationibus, neq; extat quicquam P sit eius expressio. Ideoq; non adest nobis iudicium, neq; exemplum par ad illud perspicientdum. Ex consequenti qualis erit speculatio nostraillius Autoris qui est Essentia ipsissimalpurat plena lucet hono rei altitudine i cuius Mundus est omnium nobilissimus rQuare Intellectus titulos i Mundit Intellectivi dignitatiemisolum pro uiribus ingenii nostri exponemus. Inat

primis recitantes rationem l qua eleuamur ad illum conttemplandum. Hii Mundi ital fic se habenili intellectualis est superior sensibili,utpote causa eius ustuuenal im, dens, Ad quos exemplum praeseserunt duo lapides, quotrum unus sit egregiae sculptusi alter informis, tunc enim unus est persectior altero, non quatenus lapis, siquidem ambo sunt lapides,sed quatenus figuratus, cuius artificuum non insuit materiae sed menti artificis pilus conceptusi lapidi incisum,artificium porro inest sculptotiit nuc qua tenus est oculatus, manuatus,oc pedatus,sed quatenus est stulpior peritus artis per quam iudicat agenda, formae

uniuersales illi insunt , ipse autem fingulares facit cic pubstras, quae quidem habent essentiam unicam,sed fisit ma

123쪽

lariebus plures,corrumpunturi, sormis uniuersalibus incorruptis Quare artificium est nobilius i artifice:s in ope Ie,nel eadem secundum Essentiam praeest in artifice Forma quae succedit in lapide,sed illa permanet firma in artisfice tab illa procedit alia in materia mi opera sculptorisifima minuri pulchra / nel absoluta pro conatu artificis, sed iuxta capacitatem ipsius materiae, quae plus,minusue, ad imitationem illius etiam uera existit. Forma quo in materia est singulatis,insepabili :disi transferret ab uno subiecto ad aliud,adhuc tanto magis diminueretur. Bretii ergo colligimus φ omne /gens est nobilius subiecto hoc enim superatur,illud superat, quodlibet etiam exem plum est melius exemplari,quoniam singulae Formae bonae proueniut ab uniuersalibus prioribus altioribus t Atttificiales quidem ab ea quae inest Animo artificis, se quae est melior illa quae ficta est in marmore.Enimuero ars ipsa respicit Intelle istum AEquidem constat perpetua, quoni am aemulatur naturam, quae adhuc necessario perseuerat similis, quia imitatur alterum uidelicet Intellectum supe/rioreminet enim artifex operando solum sequitur artiocium factum Ged ascendens sumit a natura simulatrumlPquod opus reddit pulchrius. Et si sorte naturalis Forma quam effngit sit imperfecta ipse perficit imitatione Intelllectualislsecundum tamen aptitudinem materiae suscipuentis. Ut si Artifex uelit sacere imaginem Iouis no respicit

aliquam Formam sensibilem l sed cogitatione supergres sus pingit illum effoe omnium pulcherrima. Vnde si ipsemet Iupiter se uisibilem formaret,non alia sea qua auusexbi similitudine exprimeret. Caput quintum uter quidl Ars natura' faciunt puleliras Formas di in quo sit pulchritudo.

124쪽

LIBER

R'-Xplicadum nobis hie,quo modo Ars at Na s usura efficiuni pulchras formastultra facultatem tuam potestatemi materiae. Imprimis igitur id a Dolahtitudo Animalium no eonsistit in sangui

ne ipso liquidem hic inuenitur in omnibus eiusdem spe ciet indiuiduis quae sunt Pxima) similis ait aliter nemo nisu testari potestire non sunt Animalia illa aeque pulchratne sanguis etiam seruat proportionem in qualibet Anumalis specie. uaedam enim sunt sanguineae quaeda3 uel ro existunt diuersae t quomodo igitur sunt omnes pariter pulchrae e nec omnes aeque sanguineae8Pulchritudo item consistit in colore figura oblectantibus moderatisil Sanguis aut ei qui quom sit simplex:est ut materia Animalis non figuratur nec oblectat i non est igitur ratio pulchritaedinis ulla.Porro indutus luce boni recepti qui nouit spesciofitatem mulieris fuisse occasionem belli maximi diutinimInter graecos di hostes.-homines illi sui formositquorum aspectu uisus nunquam saturatur . scit postremo. Vnde etiam constet Intellectualium pulchritudo. Etenim

fortasse contingit aspici humanam sormam inculpabileuinenarrabilemq;t atq3 haec processit ab agente in subiectit scut artificialis ab artifice.Cumq; ita fit,forma artificialis quidem est bona sed naturalis est melior. Cuius subiectu existitMateria prima. atq3 illa quae subsistit in uirtute agentistextat etiam melior. Siquidem huic formae primae non subest materia. Quod autem pulchritudo non proueniat ex subiecto:hinc patev quoniam alioquin tanto maiorFciret pulchritudo quato subiectum est maius. Uidemus autem O Forma parui Corporis quandoq; oblectat aspectu teque ec sorsan etia magis s magni. a uapropter pulchri tudinis non est ratio Corpus sed fulcimentum Cuius ars

gumentum qi sine illo nequit uideli . Cumq; eodem sub

intra

125쪽

intrans eo notatur subintrat autem nos pernisum g cur

etiam solum consideret Formam,ut lana probatuni, PuI chritudo confistitin Anima tantum qua magnitudo par uitas 3 subiecta non prohibent percipi,perceptam 3 una e initantes cognoscuntur . Rursus agens aut est nobile, aut ignobile, aut medium,at existens, Medium quidem non operatur alterum, N eutrum enim magis efficit, de si fuerit pulchrum opus illius fiet pulchrum si opus naturae extet pulchrum. Intellectum esse pulchriorem oportet. Latet autem nos pulchritudo naturae , quoniam interiora Corporum no intuemuri sed tantum exteriora aspicimus pulchritudinem supe1ficiariam mirantesiquare si nitamur speciositatem intrinsecam penetraretextrinseca fiet ignobilis ac despicabilis. Etenim interna mouent. Ipsum Intellactum natura honorabilem sicut emgies excitat inspecto rem ad Autoris absentis cognitionem.Eapropter cum infleriora Corporum moueant IntellectuimSequitur proseteto O infit illis pulchritudo a natura atqi Intellectulplures etiam sormae laorporales sunt pulchraei quales Mathematticae figurae linea resi Mulierum imagines speculares, ac notiones Animae,quae certe sunt euidenter pulchrae. Vtpote Animae indices o similes. Amplius fi hominem remi extrinsecus tantum circuspicias, non deprendes eius pubchritudinemo si putaueris eum deformemlerrabis citraueritatem iudicans,q= fi eundem medullitus introspicias merito dices sormosum na; speciostas uera subeli intus Plures quidem propter ignorantiam praedominatem,Inftellectumq; submersum clasiderat pulchritudinem extrinsecam,ideol non assequiuitur illam interiorem. Ex contsequenti non etiam quaerut sapietiam archanam: propter Theorematum subtilitatem. Qualem nos scripsimus in

hoc libro Tituli Philosophiae Mysticar: uulgus ista idi

126쪽

LIBERgnum existat,nel ingenio attingati ad fi quispiam dieat

pulchritudinem inueniri in Corpore: etiam dicimus illa est naturae,sed enim pulchritudo Animae existit melior, ulla qua formositas naturae procedit. Caput sextum quo modo pulchritudo Animae cognoscuturinc sp Deus agat per Essentiam. Vlchritudo Animaraeae in uiro recto deprent detur, Si is auersus a qualitatibus materiariis sese ipsum etiam actioibus probris gratisq; det corauit. Tunc etenim Lux prima infundit ei umen suum:insigniti eiusdem Animam ac illustrat, in quo statu ipsa speciositatem suam agnosces, is quo illa Puenerat) discit, net alia idiget quae id exprimat scientia, si quidem noscit per Intellectum, Lux autem prima no in existit illuuerum subsistit in Essentia sua:ob id influes Animae per Intellectum medium,circunscriptis omnibus atttributis,aliter siquidem omnia Agelia, reliquae operatur

per attributa inexistentia ino P essentiam. Etenim Ages primarium agit non per attributa quae non insunt ad id)nel in illo multiplicantur ullo modo sed operatur per Essentiam . Ideo extat Agens principale Effciensi pulchritudinis primariae Intellectustat. Animae. Agens nam prismum quod est unicum,est omnino implurificabile ac in alterabile,nec recipit qcquam ab alio , di omne aliud im possibile est non recipiat ab illo . Agentia quot om nia coniuncta asteri in specie operatur circa alterum. Sed agens primum agit fine subiecto,ail per solam uirtutem Essentiae sua Adeol dicitur Intellectus Aeternus non temporariusiquoniam illi non test inquisitio rationalis i ne Intellectus possibilis. Et nos quidem apponeremus exe

127쪽

plum huius sensibile:sed id non foret conueniens propo

sto,quandoquidem est ex rebus alterabilibus. ideo fimile rei aeternin Supponendum igitur exemplum Intelllectuale. Ac ut unum frustum auri indicaturum aliud i s fit immundum praepurgatur simpliciter, uel ex conditio ne,ut fit aurum uerum/non illud superficietenus appares, sed interius descriptum cum attributis omnibus. Ita modo/non minus faciendum nobis conantibus indicare Est sentiam primam per Intellectus simulacrumlut non acet piamus ad id nisi Intellectum optimae depuratum quem fi nitaris scire oportet queras in spir italibus:siquidem talia

sunt puralienarrabiliteri decora, propterea etiam omnia

existunt intellectivatquibus quando contemplatus fueris eris persimilislnec amplius concupisces intueri uirum iustum,quatenus est Corpore pulaher. Sed Intellectu. Ete nim spiritalium pulchritudo est maximainiquidem intelligunt incessanter anuariabιliter lactincere. Ideo etiam noluerun non ut humanitus inuenta, sed ut diuinitus reue lata,atis eadem superstant tam excelsalut nulla uirius spe culari queat,nisi intellectualis.

Caput septunum de speciebus Entium spiritalium. Ssentiis spiritalibus etiam aliquot certe labiati pecies auarum quaedam sunt coelestes,in iplis stellis praecipue locatae, earum operatiOes millis appareat, Aliae sunt coeletas per uniuer sos orbes indisi itualiter locatae, quia existut in corporeaei ne stellis tantum,sed spheris totis indiflereter

praesidet. Quod si quaeratur an sit aliquid in hoc Mundo sensibili/quod non existat in illo intelligibille Dicimusi sunt inibi Coein Terra Mare BrutMPlantari Hominest

128쪽

LIBER

&deni euneta his existentia ,sed nihil ibidcm existes est

terrestre,at etiam spiritus illic morantes concordani ho minibus eonexistentibus,Nel enim unus expellit allegitnel alter expellitur ab altero: nec sibi ivice aduersant. Sed omnes una socialiter conquiescunt. Siquidem Autor eo rum est unicus sicut antealati E flentia cosmilis hii quot subsistentia contemplantur. Non generabiliarcori upti hilla :& unus quisl contuetur Essentiam suam in Essentia alterius. Quoniam spiritus ibidem existentes sunt perlucidi nullatenus' intus obscurii Q item contigui: ne dimitiae uniuscuiust eorum lux est perspicua alteri ne Pquicquam unius latet alterum Siquidem horum speculatio non fit per oculum Corporeum:superficiatumi alterat hilemi recipiendo coloresised per Intellectua Iemtqui uisexta comunit in sensum unum:uires sentiendi quin linstrumentis discretas . Nec enim inter centrum circuli Inltellectualisldi lineas ab eo progressas ad circularentiam,

est di stantia mensilis.

LIBER QUINTUS.

Caput primu:cur Deus constituerit uaria organa sentiedLonditor primus demittes Animas in Mundum generabilium, apposuit eis

organa uaria fingulis potentiis ad sentiendu accomoda ut Animal sese tue retur ab offendiculis exterioribus praesentiens aliquid noxiu declinando

illo antes laedatur, conuemens aut

129쪽

sa prima Animalis constitutione,praedictam ob causam. Si diceret autem quispiami. Deus praeuidens Animalia sine peragratura loca calefacientia aut stigefacientialaliterue alterantialne Corpora illorum corrumperentur,statim apposuit eis sensumi & unicuit sensui idoneum organta Respondemus,sensus adsuerunt Animabus prius, po

sterius organa, Animalibus uero sensoria, di sensus tribait simul. Caput secundumφ Deus non agit per deliberationem.

I D E us concreauit Sensus Animae t quando eam primo creauit,videtur sensus inesse illi, priusu descendat ad costitutionem Animalis . ac si ila sit, Descensus Animae soret naturalisldi sundatio inchoatrix sensuum/ suisset in Mundo In tellectualis Absolutrix autem generatio in Elementario.

Quare fi Anima suisset producta non per seipsatni sed ut nersaretur in habitaculo ignobilii despicabilit/ atl amitistionibus reserto. Ex consequenti etiam a primo Autore per consultationem,cogitationemvelita directa. Dici mus autem P Deus non agit per consultationem/ seu deliberationem cogitaiidem ratioquin haberet aliquid prisusicum sit autem ipse Ens primum non est aliquid eo prius/ficut postremo non adest posteriust cogitans enim ex aliquo priore semper cogitat Praeterea ex principiis cogi stat conclusiones Principia sunt cognoscibilia per sensum

mellectus autem mi cognoscii sensibilius sensu, quia in

130쪽

his ab Intelligibilibus in eisdem fistit. Quare improba

hile est eum descendere adsensibilia per cogitatioem uel consultationem . Tanto minus igitur primus Conditor proculdubio non indiget cogitationeinet consultatione ad gubernandum Animalia i uel quicquam Mundi inlattioris di supinotis.Res autem per consultationem cogi tationem' ita fiunt . iniquom omnia fuerint producta in sapientia Entis primi sub ratione propria, alterii incolinunicabili speciei.Nec alius sapiens qualiscul cogitis

rem aeque similem di rectam faciet. Cogitatio adminicutiatur ad ea quae nondum existunt faciedaldum aliquis cogitat pilusa agat. Quia enim non potest coram intueti il/lud antea s fiat. Ideo oportet ipsum agentem praenoscere quale conueniat esse sectedum, quod deinde ita factumlnon erit dissimile praecognito , At cum aliquid efficit albud.Agens per solam Essentiami non oportet . praenoscat quale debet esse faciendui quoniam solum efficit talei quale conuenit laretquapropter non etiam indiget alio conagentelnec cogitatione ad producendum aliquid. Unde

reuersi ad propositum dicimus. CL dAnim g in Mudo suo

pilusu ad constitutionem Animalium descenderunt. Fuerunt sensitiuaelsed Sensu intesiectivolcostitutis autem Animalibus inexistentes sunt etiam senisuae t sed Sensu Cor porali mediae inter Intellectumidi Corpora recipiunt eniab Intellectu uim sensitiuamlquam immuni Corpori eandem nisi q= imissa Corpori inest modo alioluidelicet serumali. Nam Anima quando auersa a Sensu i conuersa ad Intellectum Corporalia faciet euadere spiritalialpraeparans ea admissioni IntelIectus ad cognoscendum. Quandol autem viceversa spiritalia facit esse Corporalia.

Caput tertium quale est Dei opus.

SEARCH

MENU NAVIGATION