장음표시 사용
201쪽
6. Perspicuitatu i ut tales adhibeamur voces, phrases, & loquendi formulae, quae clari LGme explicent quid intellectum volumus; non intricatae, perplexae, A. intellectu dissiciles: atque sic ut pars alia aliam illustret; sintqtie omnia captui discentium accommodata. . Lutari, & Uniformitatis, ut pars parti commode respondeat: non una pari & sorte quae minoris est momenti in fuse dc copiosiusquam par est tradatur, dum alia majoris sorte
momenti vix leviter attingatur.
Verum haec praecepta, & quae sunt hujusmodi, quamvis observatu digna sint, quatenus id commode pollit heri .: non tamen ita ne stiria sunt quin pollit quis justa occalione ab eis recedere; & vel illustrationis vel alia justa causa ὶ aut anticipare, aut postponere,
aut loco non sito tradere, quae scitu digna sunt, potius quam omittere.
scriptores, peculiari quasi jure, libi licentiam solent facere ab his praeceptis
recedendi; neque tam ordinis elegantiam aut concinnitatem assectant, squamvis hanc etiam, quam ut omnia, quae probanda habent, ab antecedentibus probentur. Ade ite ordiri solent a Definitionibus ne lariis, seu vocum sphratiumque explicationibus; siquae usurpandae occurrant voces sibi peculiares & non alibi obviae, aut non satis notae, aut non' eo sensu: ut de vocum significatione constet. Quasque sie aut explicatione aut limitatione indigere sentiunt, non prius usurpant quam definiendo id si caerim ; si non statim ab initio, saltem in proceisu operis loco opportuno. Hisce subjunsunt Postulata & Axiomata sive communes metumes; quae sunt propolitiones tantae certitudinis & evidentiae, ut probatione non indigeant; quas igitur admitti postulam,
ut ab illis postea l utpote concellis; arguere liceat. Deinde ad Proaesitiones demonstrandas accedunt; co ordine collocandas, ut praecedantillaeque solis desinitionibus, axiomatibus&pollulatis probari sint; se 'ntur aliae quae ab his de ent; sie dispositae, ut a praeconcellis & anteprobatis demonstrentur reliquae. Quamvis igitur Methodistis commodius videatur; ut verbi gratia ὶ quae ad Punctum s ctant omnia praecedant; deinde quae ad Lineas retias & curvas; priusquam de Anglitis aut Figuris cieatur quicquam: Ilcm ut Universalia ante tradantur quam Particularia, cum haec in illis contineantur: Euclidi tamen visum est ea invicem miscere, quae Puncta,
eas, Angulos, & Figuras spectant: & prius particularia nonnunquam tradere quam seneralia quibus ea commeantur ; eo quod illis opus sit ad haec demonstranda Hine incipit Prop. r. a constriictione Trianguli aequilateri quae ex solis definitionibus & postulatis a Divi posset quoniam ea statim opus foret ad proμ α & 3. Quae tamen, post propositionem G, qua docetur triamulum constituere quae latera habeat datis rediis aequalia, non
foret neceuaria, ut quae In nac commeatur. Sed non potuit propositio in praemitti, quoniam ad hujus constructionem & demonstrationem alim opus erat nondum traditis. Simul iter, si ante fiterit tradita propositio et triansuli angulum externum aequatim esse duobus oppositis internis in non opus estes propos mone I qua ostiditur, utrovis duorum esse m orem ;) quippe qui est utrisque simul aequalis, est utrovis navior. Item post demonstratum squod fit ad prop. 32. Trianguli tres angulos duobus a em aeqiuales esse; omitti post et prop. is. qua docetur, eorundem trium duos quosvis duobus rectis esse minores. sed propositiones 16 & II adhibendae prius eram ad probationem eorum, quae propositioni a 2 pr
rundae inserviebant. Adeoque erant illae particulares praemittendae; neglecti concinnitatis consideratione.
Si quidem in Mathematicis ut in aliis disciplinis oporteret labsque probatione discentem docenti credere : foret ea concinnitas praeoptanda: sed cum eam sibi necessitatem imporant Mathematici, ut probentur omnia ab ante traditis; necesse erit eum in tradendo ordinem observari qui erit ad probationes necesiuitis. Considerandium enim est Corpus Geometriae, non ut AEdificium ante conditum, &jamd
scribendum ; sed ut jam in condendo, cujus partes aliae alias sustinere debeant. Qui Palatium jam conditum satagit describere ; poterit ille, si libet, uno capite Fenestras omnes deseribere; quot sint, quo ordine dispositae, & quomodo adornatae :ὶ alio, ostia; tum turres; aut, si libet, ab his incipere: atque tum sintrospiciendo aulam, caenacula, e meras ; tandemqtie ad cellas descendere, & fundamenta. Sed qui condit hoe aedificium, inde ordiri necesse habet. unde pollit ;& tali ordine procedere. Adeoque 1 Fundamentis ordiri oportebit ;& post cillarum parietes possitos, contignationem primam imponere ; atque tum
ostii senestras, caminos, millim construere, huic camerationi inservientes; deinde, post secundam contignationem, ostia, senestri, alia ite hic ne iuria consti uere; &sic porro, do - . nec ad tectum & turres tandem pervetuatur. Alio plane ordine quam quo conditi descriptori concinnitatem secutus) sibi placeret. Pariterque Geometra, de sineis, angulis, figuris, misi imagit, eo ordine quo construendi & demonstiandi postillat necessitas Pariterque in aliis aliarum rerum tractationibus, methodice disponendis; quanquam ante tradita praecepta usui es te pollini, non tamen ad ea stri Ela adigendus est traditor, quin multa arbitrio permittenda sint, eoque judicio utendum, ut methoda apices minutuli non impedi. mento sint ei quod multimum intendebatur.
202쪽
gulares o Universialibus habeam; Lib. a. eap. . cs lis. 3. cap. Io.)stendi 8 og μοι Hypotheticos vulgo dictos, ad Categoricorum M UU A σω referendos, Lib. 3. cap. i6. Usq. in Aristotelem in auroaues eras : Idque s locu citatis in salis me eo se se iudico : HUum tamen est cum ea res Paradoxa pluraxms videruis in Dissertationes duas hic subnectere , auibus rem dum Iam olim 'sius rosecutus eram. cumque Lib. a. cap. 6. S aliti in ins inti RAccidentia omnia a Substantia is inguuntur j notam Res, Entia, -- da esse, Modos Entis titiam loquuntur,ὶ seu ut Ari Mesesin μου ἴ- quanquam eaμ Disputatio Metaphsica magis quam Logica,) d Asas Tertiam subiungo Dissertationem quae eo spectas. quamvis de Quantitate nominatim agat, eamyue ostendat Modaliter-a Re quanta Horere; in idem tamen hoc con emin ad alia item Acciderum extendendum reis. A rum etiam pleraque iam olim a d maph cos censemur haud plus Horere qui ad merentiam Haedum mensalem tebere docens Modalem dorentiam, aut etiam Rationissarum rati cinatae. Atque harum quidem Dissertationum Primam S Tertiam, Iam olim comscripseram pro Thesibus sM Aquuntur in quas in Emanuelis colligis Cantabri ae tum Ddiem,) Dii attonitas illim selicis defendebam, A. D. r6 38, cs 163ρ ; oque 16 3 edidi. Secunda patito serius taed Iam anue motus minoiὶ eo si es, Amistyue I 68 primo erio.
203쪽
Propstis S ingularis, in dispositione Srrigistica, se
NIHIL infelicius est iis ingeniis si Mastera credamus j quae mordicus senti uilli
Majores nostros nihil ignorasse: quaeque perithaciter tuentur errores, quos ii, qua conmisere, si viverent, ementarent. An Maa-- ἔνυ. μου ab is m ιιν ἐν ααλ ις, τὰ ι ἔ- λων - , τὰ δε-κῶWν,. - δὲ-Unde mihi nunquam absurdum vistim est, a communi sentenua cum ratione distentire.
Propositio Singularis, apud Logicos, ves pro Particulari, vel pro nova quadam specie habita est: cum mihi tamen eam ad Universilium classon pertinere, luce meridiana clarius semper visum est Crius in examine, pro Lemmate habeatur ; Formalem rationem Propositionis constare in Compositione Praeclicati cum Sufesto. Quod statuit Smis ius, disp. a a. qu. I. quae
compositio seu nexus praecipue in Copula attenditur. Ex vario igitur modo compositiqnis horum extremorum, alius atque alius propolitionis Modus oritur. Ubi itaque compositio
seu nexus praedicati cum sibi to Vere fit, &ut se ius habet, propositio Vera est; uri nexus seu applicatio False iit, ea Falsa est propositio: sint partes, hoe est, termini simplices, sive verae sive nis . Unde haec propositio, foco cer-s es minam c arum ex unco ooris, vera est; licet uterque terminus filsus, falsitate scilicet simplicium terminorum , hoc est, Non Ens, seu Ens rationis: Ens enim & Verum converiuntur. 3 Illa vero, Lapis est homo, falsi est, licet termini veri veritate simplicis apprehensionis, quia fesse appli, cantur. Item, cum Neces Iarius est nexus terminorum, propositio Nechissaria est; sint uret termini, Entia contingentia. Et sic in reliquis affectionibus propositionis. Cum autem Composilio sive nexus terminorum, in qua constat formalis ratio pro sitimnis, in vinculo attendatur ; hinc sequitur, esiectiones propositionis judicandas esse, non ratione Terminorum, scis potius rei pectu Vinculi. Unde Axioma Allirmatum, a Ramod itur, cujus vinculum affirmatur; Negatum, cujus vinculum negatur: sive termini sintini moti, sive negati. parum interest: H re propositio igitur omne nox ruis is es non-h mo, est propositio affirmativa, licet extremum utrumque sit mans: Haec vero tam noen Mim est propositio negans, ex terminis utrisque affirmativis. Idem dicendum de prinpositione Simplici &Composita; ad vinculum scilicet attendendum esse. Unde Gineri ratis hane propositionem HI Wi homo vel brutum, axioma simplex este statuit, non disjunctivum, cum uno verbi xinculo contineatur; licet posterior terminus sit disjunctus: Hanc vero propositionem, Omne an tu es homo ves m brutum, credo eum inter axi
Hinc colligo; Ut alias propositionum astationes, ita etiam Universalitatem & Particula ritatem sumendas est' non ii terminis, sed a terminorum compositione & nexu. Allectiones enim Formam sequuntur, non Materiam. Male igitur a priisque Logicis distribuitur axioma, seu propositio, in Universalem, cussus subjectum est universale ; Particularem, e jus subiectum est particulare; & Singularem, cuius sub metum est singulare : cum distabitio petenda est et , modo compositionis, quod est Formale in propositione; non a quantibi e terminorum, hoc est, a parte materiali. Propositio ergo Universalis est, in qua applicatio praedicati ad subieetum est universalis; Pangularis, in qua applicatio est parti laris. Nec alias syecies agnosco. Quid autem velim per praedicationem vel applicationem universalem & particularem, melius ex Graeca aestiseselis appellatione, quam ex Latina Interpretum elucesta Quod enim nobis est Universale & Particulare, illud Aristoteli est & os de tuo & parte, sive secundum partem; hoc est, de su esto vel toto, vel fixundum partem: non autem kr e αν & ἐν im , de omnibus & quibuydam. Quare non minus recteiredderetur tuam &partitas praedicatio; quam Universalis& Particularis ; nisi quod mos aliter obtinuerit. Universalis igitur praedicatio est, quando praedicatum dicitur de toto subuecto, t tum intelligo praedicationis, sive totam ejus latitudinem & ambitum praedicandi; ὶ quando scilicet praedicatum toraliter attribuitur subiecto, non partialiter cum rectrictione ad ali, quam subjecti partem, sed ad peculiare quiddam intra subjecti ambitum comprehensum; tunc nimirum quando de quocunque dicitur subiectium, de eodem dicatur etiam di prata, catum. Igitur nax propositio Omnis homo es omis, eis Universalis; quia nihil conuitetur
204쪽
92 De Pro Dione Singula ri. Thes. I.
autern homo es Zctus, Particularis; quia non de tota hominis specie dicitur, stas ino , secundum partem aliquam, hoc est, de aliquo individuo sub ea s te. Non autem ideo universalis est prior propositio, quia nota Ovrai praefigitur, & posterior particularisci aia ei praeponitiar Pliquis, uti nonnulli, ex tironibus praecipue, arbitrantur: )Non enim eo Universalis est, quia notam habet Universalitatis; sed, quia universalis est, ideo nota
praeponitur; ut agnoscit D immis. Nota igitur universalitatis designat aliquando universalem propositionem, non autem iacit. Idem dic de nota particularitatis. Jam vero, ut ad praesentem controversiam accedamus; in propositione singulari, necesse
est, ut praedicatio sit μάλα, H ω' cum subjectum singulare ἔπι- sit & individuum in paries, subjectivas intelligo; loquimur enim de toto praedicationis, non integrali; Impostibile enim est ut aliquid εα secundum partem dicatur, de illo quod a resin est &partes nullas habet. Necesse igitur est, ut, quicquid de Individuo dicitur, sive subjecto Singulari, dicatur de toto per consequens, propositio singularis semper erit Atque hoe ipsum est quod vult AEMGeses ; λ qui aliter Arso m exponunt, deto
quenti non interpretantur. Audiamus igitur Brissias mentem de propositione Universali, sive, quod idem est, dedi -- ostvis , de omni & de nullo: Τὸ δὲ Mo
disertius dici pollet pro causa nostra λ Tunc Hmum μά -ντὸς non - - is omni, sive de toto, in aecuum a tuae, qua -UD emacri te ficet, is aster hoc est, praedicatumὶ mn disetur. Assumo. In propositione singulari affirmante, nihil subjecti si mere licet, , quo praedicatum non dicatur. Concludo igitur. Propositio singularis assirmans, est υ- ---. Eodemque modo, propositio singularis negans, erit -- ρομός. ὶ Verbi gratia: Si dixeris Socrates est Zms: Quaero, quidnam est intra ambitum Socratis, de quo non dicatur Doctus λ Si nihil; igitur erit ν- -- per A sutas definitionem. At vero, cum Socrates de uno solo homine dicatur, di de illo dicatur MIM; nihil aliud S, re viis stiperest de quo negetur : ut patet. Idem licet concludere ex ipsius Rimi definitione : cum definiat Axioma speciale quod
pollea subdividit in Particulare & Proprium in esse, quando consequens non omni antec denti attribuitur. Sed quam bene convenit haec definitio axiomati proprio, quae tamen illi est altera species axiomatis specialis λ Si in axiomate proprio consequens no antec denti tribuatur, ostendat quaeso ncin λ Si autem hoc 'ostendi non possit sui quidem non potest j qua ratione dicat noris omm attribui, non video; cum min omnis & uagam non idem valere, ex regulis AEqui pollentiae, certissmum est igitur ostendat Rinus axioma proprium assimam ruit tribui, vel Ho illi negabo, ndin omni attribui; per cons quem, definitionem suam, axiomatis specialis, non conveoire axiomata Proprio. Mala igitur dicinitio illa sit necesse est, quando definitio generis non convenit utrique speciei. Imo vero, si rem expendamus, inveniemus alteram speciei' scilicet axioma particulare, quod con istinguitur axiomati proprio, ὶ eiusdem morsiis elle latitudinis cum Genere, seu Axiomate speciali. Nam axioma Speciale est, quando consequens non omni antecedenti attribuitur; Particulare, quando consoluens particulariter ntecedenta attribuitur. Tantum igitur distant axioma Speciale & Particulare n. e. genus & speciesὶ quantum no &parmulariter. Quod quantillum sit, ex Guerotia discat; qui explicaturus, quid velit Ramus per partis miser, expressis verbis confundit: Partistituiter, inquit, hoc em min mia. Patet igitur, quam leviter agant Ramistae, dum genus 1 speci; illis vocabulis distinguant, inter suae ne ipsi quidem ullam agnoscunt disserentiam. Sed ad is et iam revertor: Qui duos tantum agnoscit modos praedicandi; de tuo dcaparte, 6 M--Universidem & Particularem. Nec quidem potuit plures asmittere. Quicquid enim de alterse dicitur, necessirium est ut ves de illo Toto vel de ipsus Parte aliqua dicatur. Quicquid etiam ab altero removetur, vel 1 Toto, ves a Parte tantum, removeatur nec ine est . Nec enim possibile est medium invenire, sum de altero dicatur, nec tamen de toto, neque secundum partem Pro certo igitur di indubitato principio p natur. Omnem propositionem Categoricam intestigo quaecunque demum ipsa sit, vel Univerinem esse, ves Particularem; hoc est, vel ves κατά mra . Atque hinc patet, perperam feci illa Ramum, ipsiusque sequaces, dum, praeter Syllogismum Generalem & specialem, Proprium alunxerint. Quum enim propositiones propriar, seu Singulares, non potuerint Particularium regulis coercere; commenti fiant novam quandam syllogismi speciem, aliis antea incognitam, quam Proprium appellant. Et axiomata propriti quae illi inter Specialia numeratant, a reliquis specialibus discrepare videntes. ab omni syllogisinorum specie antea nota abhorrere arbitrati sunt: nescientes interim, intemnon advertentes, ii silam quibus Generalia repulis contineri.
Patet etiam, quid judicandum sit, de quadruplici Proetationis divisione, in Universitem, Particularem, Indefinitam, & Singularem: Nimirum, species sine necessitate multiplicari :.inim Singularis semper reducenda sit ad Universalem ; Indefinita vero, nunc ad hanc, nunc ad Particularem. Atque hoc secundum mentem Arbitas ; qui quadrifuiam illam divisi
205쪽
Thes 1. De Propos tione Singulari
m nusquam ni filiorὶ tradidit. Nominat, fateor, Dillesinitana propositionem, praeter piadictas diras species, Umversalem & Particularem; non autem quasi Iuidem si iisiis .-; sci'. quod ex ipsis propositionri verbis vix satis conssit, ad utram duarum riau rata sit, cum signum indam non habeat appositum, & pro subiecta materia nune ad
hanc, nunc ad illam reserenda sili semper tamen ad alterutram. De Singulari vero oro itione, ne verbum habet; nec opus est, cum semper reducenda . sit ad Universalem. ram tamen a L inicis plerisque in datur, quasi nova species, omnino contra rationem mentemque Aristi Iem. 3Atque hactenus probata est Thesis nostra a priori, α quidem demonstrative. Subnectun& argumenta , posteriori nonnuΡ: ut lucidius appareat veritas. Sed praemonendum es, eorum aliqua universaliter concludere de omni propositione singulari: alia vero nartia liter, ita ut quae illic concluditur de una, poturait de qualibet; atque h. inductione laeta, idem valerent acla concluderetur universaliter: alia. denique dueta ei h ab Mus i proprietatibus, quae solis universalibus conveniun , non autem omnibus, unde nec omnibus siligularibus; quae licet vi sua probent tantum ahqitas singulares universalium vim trabere, cum tamen, hoc concesso, pauca sint uui reliquum n arent cum nulla sussiciens rauo altignari possit cur quaedam sint universales non autem aliaeὶ valebunt do haec argumenta multo minus quam si essent universilia. 'Primo igrae. Major in pruna ct secunda fisura semper est --, ut a pluribus ant hac dei vitratum est : ὶ Ad aliquando est singularis. Ergo, aliqua saltem singularis est x dia . Vellic. Quaxunque propositio potest elle major in prima vel secunda ligutit ea est propositio singularis potui esse magor & in prima & in secunda fisturae
Et quidem fieri pollet in quibuslibet modis utriusque figurae: imo in quocunque modo cuiluscunque ligurae, aitumpta quacunque propositione singulari in locum univerialis. Ut
experiemI va re erit cuilibet.
Secundo. Ex puris particularibus nihil concluditur. At ex puris singularibus aliquid concluditur. Ergo, singularis non est particularis: de, per consequens, est univerialis umante probatum sit, nullam posse fieri praedicauonem, quin erit vel vel rared iam . MMor in consellis est. Minor exemplis si ipsa additatis probata est. Non solum autem ex singularibus puris concluditur aliquid, sed ex mixtis singulari cum particulari, non minus quam ex universiali cum particulari: ut illic semper eoncluditur particulariter, cum particularis propositio sit debilior pari. Verbi stratia. D, k gilvu Iuit a Iut
item 'Feb Virdissio notu mi Graecus. t quis Poria mi Graecus. Ergono. ruis Poeta non fuit Viro . Ubi notandum obiter, hos syllogismos, dc hujusimodi alios, constantra ex singulari de patitieulari praemissis, ad nullos Atimi modos reduci post, cum tamen consequeta δ: sitis fi insit ac perspicua: nostra tamen hypothesi posita, fficile ad is ausis modos reducuntur. In tertia figura non insto; cum enim in tertia taura idem sit subjectium iis utraque m missarum, fieri non potest ut altera sit propositio singularis, altera particularis, cum de suta jecto singulari non possit praedicari particulariter. '. mo. Tres ponuntur gradus necessitatis; iactam x M se . Con sum est etiam apud onmes, superiorem gradum necessitatis semper etiam includere inferiorem. Unde propositio in)' -ὸ est etiam propositio in in . ,, pmpositio vero καθόλου πρῶτον est δρ -θ' - . dc κα- - o . At propolitio singillaris tam est κώ-ό. Ergo dc κ- --τ . Verbi gratia. 3 ales es animal , Plato in subsantia ; Eucema inu ; sentpr sitiones Eslentiales, in primo modo dicendi per se. Sunt ergo κα- - oti Quarto. Omne genus praedicaruxUniversaliter de suis speciebus, ut do essentialiter: At Individuum, saltem secundum Ramum, est species: tam de Individuo praedicatur genus universaliter. Aut, si non sit genus . tamen ut se habet genus ad speciem, ita species ad Individuum: At genus me auir universaliter &- de sua specie: Ergo do speeiis de Individuo. Potest ergo Individuum esse universalis propositionis sit estum. unto. Probatur ex regulas Conversionum. Morates 1 sertim, in propositio ne-
206쪽
laris.; eaque vel universilis, ut nos dicimus; vel particularis, ut alii. Non autem particu. a.' Ergo M. Probatur minor. Quia propositio particularis negans, convertitur tantummodo percontrapositionem. At propontio haec convertitur, primo, conversione simistici, uisus e uvis es Sinues secun per accidens, abi is Ῥω - es Socrates. Utroque e modo convertitur universalis nitans eaquesbsαὶ neutro vero particularis negans: Ut ergo haec propositio non particularis, is universalis. Patet etiam ulterita ex ipsa conversione: Convertitur enim singularis n ns, in universum at in conversione numquam augetur quantitas, saepe minuitur. Iterum: Socrates non es to, convertitur, Plira non est Sinaies : Αt particularis negans non convertitur nisi per contrapositionem.
Sexto. Ex - Reductionum. Propono enim hunc Syllogismi , - 2ui interfecit Hectorem nonsumtionis Miro Troisino.
Dico hune syllogismum eue in Cesarem malore universida; duplici ratione: Primo, si mastor esset particu conclusio foret particularis, quia semper multur debiliorem in
tem ;ὶ ainta est. Erso. Seoindo, per modum reductionis ; reducitur enim ad Celarent, per simplicem conversionem majoris; Sic C Eus Juperinis HG Trojano fuit inurfector His is. εl, onmes Graeci re ces Iuperinere hesio Troyam. Ergorenti us Graecorarum reducumbis interfectar Hectoris. His Syllogismus si est et ex maiore particulari, non euet in ullo modo. Nec uspiam apud mum invenietur ejusmodi syllogismus, cum tamen & verissimus sit δ utilissimus: )Imbnee posita illorum hypotheti, stacet quod major sit particularis reduci possit ad alium
modum. Alium accipe, Ces auras Eisiae iambros nonfiat ratam Gisi. Fleb. a. 3. axes amare stam fuerumt Miaudires rini. Ergore Nultas ex Eu eram selectis fuit Authre 'suae ad Hebratas. Impossibile autem est in ullo ex Ranv modis, per hoc medium, probare hanc conclusionem. Septimo. Hunc syllogismum I ropono, Omnes magnanim sonet Drus. Whersius non es f tu. Ergo Thersus uran est magnanimus. Hic Syllogismis vel est in Camem es ex minore & eonfusione universalibus; vel in B rota, ex eisdem particularibus. Sed non este in Eum, se probatur. Syllogi sinus in Baerore non maest reduei nisi reductione per impostibile: At hic syllogis imis reducitur ad CH rens reduli ne ostensiva, eodem modo quo Cum res; scilicet transpositis praemissis, & minore conclusioneque simpliciter conversis: Hoc modo. . C Eus fortis est Thersura. u. Omnes mainanimi sunt Drus. Ergorent. Nugus -gnanimus est Thermus. Erat isitur in Cum res, ex minore & conclusione universilibus; non in Samo, ex iis particularibus. Infinitus essim si singulis insisterem lue hae in re dici po&nt: Unico argumento eo
-- igitur 6 ultimo. Propositio singularis nec sortiorem nec debiliorem vim habet quam Univeriistis; ergo eandem & aequalem. Non fortiorem: Quia ex memissis uni Diali de singulari aliquando concluditur si nautariter; quod non esset si universalis esset de
bilior Mia consissi semper sequitur dctiliorem partem: ut in hoc, & similibus immmeris; tam omnes m nanimi sunt fortes.
in Gersura non es fortis. Ergo
tres. Desues non es m gnanimus.
Nee debiliorem habet: Qitia ex universali & singulari aliquando eo uritur universa liter: s quod non esta si singularis esses pars debilior in ut in hoc syllogis , di aliis. . Ces orerfector Hectoris non su misit iam Trasem
, Omnes Graeci reduces vixere beati Trojam. o. re. Niatas Graecorum re um suis inurfector Hectoris. Cum igitur nec fortiorem nec debiliorem vim habeat Singularis quam Universalis; sequi. tur neces laris, Propositionem singularem eandem vim in dispositione syflogistica semper M. Lor Aliam Min universalis. Quod erat demonstrandi .
Hinc sequitur, primo, Propositionem singulam' assimantem Sc negantem opponi immo diate, hoc est, contradictorie. Nam subura Universiditate ammantis, ponatur negans - - Quoniam medicatio partialis non potest esse de eo quod est vi M. Sequitur secundo; Propositionem universilem assiti tem conreni conversone sim
207쪽
Thes. I. De Pro riti ne Sing ulcri
plici; & particularem Uirmmeni convertibilem in propositionem Voties praedicatum convertendae est Individuum. Posito enim praedicato in locum subjeri quiequid de individuo submoto dicitur, dicitur in M. Sequitur tertio; Conclusionem in tertia figura esse vi contra quam docent Logies, iquotidi minor terminus Syllogismi, hoc est, praedicatum minoris,) escindividuum. Quia praedicatum minoris in tertia i ra, in su etiam conclusionis; quod cum sit Individuum, de eo quicquid dicitur, dicitur universaliter. Ohmet fessan aliquis; An igitur, S rates es doctus, rinde est ac omnis is ab-mu λ Non est. At, inquiet, quid ni cum utraque promtitio sit universiilis. Recte. sed
replico; An onmis h- es ratu rufis, idem valet ac omne animal es rationiae λ Negabit credo. At, inquam, Quare λ annon utinaue est universalis λ Est certe. Consti eio quid responsurus est; utraque propositio est quiuem universalis, non tamen aequipollent; quia in autera Rationalitas universaliter attribuitur Homini, & recte ; in altera vero universistiter attribuitur Animali, sed male. Pariter Ko, non inquam i perinde est Socratem doctum dicere, & omnem εο nem; subjectis enim disserunt, quamvis utraque propositio sit uni, versalis. Sinus universaliter praeditatur de Acrate, non de Urgebit. Diei universaliter, est aeri de mulis. Fateor in praedicatione simplicium terminorum, non in praedicatione propositionis. Aliud est taci denudIis in traelatu de praedicabilibus, aliud Amran de omni uitaractatu de propositione. At nunc agitur, non de quantitate simplicium terminorum, sed de quantitate propositionis & terminorum nexu Un versale, seu vox communis, potest esse sit editam propositionis particularis , & Individuum Pariter, seu vox singularis, sudiectum propositionis universidis. Fatendum tamen est, Propolitionem singularem leviculam aliquam discrepantiam habere ab aliis Universidibus, ut in Corollariis videre est, in non tamen talem quae sinatilares ex universilium numero eximat. Tria fiant, nec scio plura, & plerique iser ne haec atten. derent, quη discrepantiae speciem exhibent: Ubique tamen provenit a materia propositioni substrata, potius quam formali propositionis dis sitione . . nusquam tollitur illud in quo sermale propositionis universidis conlistit; quod hoc est, ut nihil inveniatur intra sithis ambitum de quo non dicatur praedicatum. Expendam singula. Primum hoc est. Universalis propositio alii ans es nπns, opponuntur Contrarie; Singulares vero Contradictorie: earumque utraque potest essenisti; harum non ita. Siquis hinc argueret, propositionem singularem vim universalis non habere; Respondeo primo : Eodem argumento probari posse, nec esse particularem; quia neque propolitio particularis assirmata & negata opponuntur Contradictorie, sed Subcontrarie: α earum utraque potest esse vera ; harum non ita. Sicut Ramas videatur satis ravis te, qui syllosi sinum proprium diversam speciem constituit tam a generali quam speciali: Regem, x. ad hominem: Male pia Ramo arguitur ex iis, quae ipse pro nugis habet, & ex Logicastra exulare fecit. Ille enim de Opinsitione, a ipollentia, di Conversione propositionum nihil habet; ut nec de Reductione syllogismorum. Σ. Novum praedicandi mocium ficere non potest, cum impossibile sit aliquid de alio dici, quod tamen nec de toto, nec secundum partem de eo dicatur. Ut si a sustus explicavimus. Re ndeo secundo. Non singularibus tantum hoc Meidit, sed & aliis universalibus quibusdam. Nam I. in materia neces Iaria& imnossibili, ex negatione & affirmatione uni, versali, altera semper vera est, altera filia. Unde regula illa; contrariarum, in m stria Contingenti, utraque potest esse filia Idem accidit in propolitionibus fictis per Omne collectivum : quas tamen universiales esse, nemo, quem scio, negavit.' Possent tamen, mreor, eadem ratione, qua negant singulares : siunt enim revera singulares illae, eum praediuratum nonnisi uni antecedenti tribuatur.ὶ Hfusimodi namque propositiones, omnes Robsimi iuuia cim, & Omnes F no sunt διοδα- ; Item in es Planetaesunt Te & Omnes Plunes e nocuntseptem : non minus sunt Contradictoriae tuam Vi bus ea Toeta, α misitis non es Poria. Si igitur illas pro universalibus agnoscant, cur non & Singulares Respondeo tertio. Ratio hisus contracictionis inter propositionem singularem a in amrem& negantem, pendet ex necessitate materiae, potius quam ex ipsa propositionis narura&Drma. oties enim sub metum universilis propositionis est divisionis capax ut in distri butivis 3 moeria conunsente, &praedicatum sigillatim applicatur sit ecti partibus, assi
mans & negans unive iter, non opponuntur immediate A contradictorie, quia lilaei es, quid de Toto non recte assi et usi de Parte tamen aiurmari poterit, ergo nec de Toto negabitur : ubi vero materiae necessitas particularem praedicationem omnino prohibet, & n
cesssio requirit, ut, quod de illo subjecto dicatur, dicatur de Toto, ut in materia nuces stria di impostibili, & in universali collestiva, ut & in propositione singulari ci ibi pro dicatum vel de toto dicitur, vel de toto negatur, eum de parte didi & de pane negari non milit, propter δρομαν & indivisibilitatem subjecti. Respondeo quarto. Consequitur hoc ex nostra thesi, non eam oppugnati Si enim qui quid de Individuo dicitur, dicatur i m impossibile est ut secus euet quin affirmatio &negatio sim oppositae immediate ; particularis enim intermedia eo ipsis excluditur.
208쪽
De Propositione Sti lari. Thes. I.
Nee si unde patet ratio hujus oppositionis imi diatae, quam ex hoc fundamento. Vel enim semper praedicatur prout nos asterimus vel temper μαμερ , vel aliquando de toto aliquando Gundum part . Si semper de parie; liret de una aliqua dicatur, quid impedit, quin de alia negetur, ita ut assirmatio & negatio simul sint verae s cum amrmatio
particularis quoad unam partem non impediat negationem particularem quoad aliam partem. Si aliquando aliquando - - , prout Ramisurum doctrina videtur innuere; qui quoties una praemissarum propria est, eam pro particulari habent, non autem
si utraque sit propria :) Si s inquam, i quamvis id gratis dictum sit, nec ulla appareat ratio, cur haec non illa sit universalis, uno cur eadem promiscue nunc sit universalis nune
Darticii laris;) oppositio nec sic esset immediata: licet enim affirmatio καλ. falsii sit, posta tamen quoad aliquam partem si aliquando partialiter praedicetur vera esle ; unde nee negatio inari vera: pollini ergo & negatio ct affirmatio simul esse salsae, & non contradictorie oppositae. Necesse est igitur, ut, si opponantur immediate, ideo sit quia singularis
propositio semper in Q i, unde vel de toto dicetur, vel de toto negabitur. Confirmat igitur Thesin nostram, non oppugnat, quod videbatur prima fronte debilitare. Et hoc telo repercustis, eadem opera repercutientur α relisua. Secundum sequitiar. Propositio particularis affirmans converti aliquando potest in singularem. Unde singularis videri potest non majorem habere quantitatem, quam habet pa taeularis ; quia in conversione non augenda est quantitas. verbi gratia, Abuis m ess rates, ergo Socraus es hinD.
Respondi. Vi conversionis, Muitur raminens dici de Socrate: Necessitate materiae, dicitur rates , quoniam de nihil praedicatur με; . Hinc sequitur, neces Iitatem sequentis, Conreriens κ μ Conversae κατὰ - . Idem heri necesse est, quoties propositio singularis assirmans convertenda est in singula. rem verbi gratia, o Pisu es Maro, ergo Mino es Virgilius. Quae conversio non in ex particulari in particurarem ut plerique autumant, in nec ex univeriali in pari utarem; sed ex universisti in universalem. Ubi neces litate consentientiae, sequitur Hiralium de Murone dici; necessitate vero consequentis, sequitur didi catholice. Respondeo secundo. Eadem est dissicultas, si pro particulari haberetur : Nam singularis
negans convertitur in universalem nHantem. Verbi gratia, Socrates non es Duram, ergoniugum brutum in Socrates. Quare, si prior esset particularis, augenda euet quantitas. Singularis igitur nmans convertiti ir simpliciter admodum universilium,ὶ nunc in sim gularem, nune in universalem. Verbi gratia, Socrates non es Plata, ergo Haro non es s.crares. Irem, S raus non es semo, ogo nultam semum in &Gaus. Siculi e conmua, Ninum Amum es Socraus, ergo Socrura nou eis Murum. Sin essent hae propositiones negantes particulares, non est ent convertendae nisi per contripositionem. Respondeo tertio. Non in simulares tantum, scd & in alias universites aliquando comvertitur particularis. Verbi gratia, Asymi homines sunt omnes insoli, ergo Omnes Ap Rabsunt Antines, vel cimnes Phobsum asou h mines. Hactenus vidimus, quomodo singulares disterum a reliquis universalibus an essectionibui Propositionis, positione scit. & Conversione: & istius ditiisentiae rationem reddi no posse nisi ex nos sta Thesi. Propugnat igitur thesin nostram, non adversatur. Ut ut ait tem maxime adversaretur, Ramilias tamen nequa'uam adjuvat, quos habeo ιητῶς opponem ira; reliqui tacite adversantur, dum, in paradigmatis modorum, propositionα singula . ponunt pro particularibus: ὶ munistae namque Oppositionem, Conversionem, &e, nihil emrant. Si igitur in reliquis, de quibus ipsi agunt, cum universalibus convenirent, sitis est cur ipsi siuem nostram thesin a ittant.
Tertium sie est. Propositio universilis non concluditur in tertia figura, hoe est, soeundum δε- , in syllogismo simplici contracto: ὶ At propositio singularis hie cones
Sed neque hoc Ramistis opitulatur magis quam priora : Illi enim rem negant; nec admittiint conclusionem propriam in syllogismo contracto .: Qui definitur ei Ranis; si iamduinimnentum μο exemplo ua fulicitur Particulari quotam, tis utram parum anuc dens,' optione assis sum inuingatur. Si ergo quaestio semper tu Particularis, certe nunquam Propria secundum illos. Exstat hoc Duunamras; 2 is, inquit, diari se particularis; πω uertas, aus P pria. Item, Rationem reddens curi, rus Pr Messe dicitur ex utraque 'opria, non autem ex omnibus Uxus, hanc assignat, Idya in c-- tracto I eliguis conia is yemper es parti daris, etiam cum ustaque pars remo tarmis es pro ria. Hoc igitur 1 ramis iis non urgendum, qui hujusi di syllogismos non admittunt Dari vela conclusiones singulam in tertia figura, certissimum est, licet viae quisquam
hoc adverterit. ει- ω- Mino es Foeta.
209쪽
Sed neque hoc ossicit nostrie assinioni. Nam Respo ut prius.) Vi consuentiae sequitur, de Rucephalo , praedicari animal inse . consequentis, pnaedic intur di , quoniam Secundo. Sed in aliis quibus tam universalibus eadem est dissicultas. Verbi gratia. Hi se em μοι se in erraris c. Hi septem sinu omues --. Ergo. neω nmt seaae enaticae. Tripto igitur haec diuerentia, in propositione singulari ab aliis liniversalibus, neutiquam
enervatas tertiora nostram, nec de stat quicquam, nisi propositionem sinu Erularemus universalem omnino non esse, quia semper est : ὶ hed gipponit & eonfirmat. Vsngulis enim instantiis, posito vi consequentiae) de rasi si χαί fieri praedicationem's posito interim quIuia de hoc su* -- , insertur hujusinodi praedic 'μ 3 μ communia, secus accidit; posito Inim de
sub ecto communi dici praediratum, nondum constat, an ea medicatio una selis sit an particularis; quoniam utriusque capax est. Proposimo ergo cat rica, vel elit - , vel m- - . Haec inia Hem quae non de
Lb ecto toto dicitur, ει quoad partem aliquam subjectivam. Illa de s ecto dicit usi quos totam ipsi ita latit odinem praealcandi; hoc 'est, de partibus singulis subta' va. Cugus subsectum, si sit vox communis & mulus applacabili z in omnibus appli ut etiam emicatum, prout in plerisque universilibus sin vox sit singularis, &uni tantum applicabilis; huic uni & praedicatum apsitatur; prout in singularibus, dc in propositioni
Non enim eodem modo dicitur omnes ploetae Iuni septem, & dimnes Nun sinuti alterum eno collective dicitur, alterum distributive. Omnes distributivα idem est ae collective, est singulorum collectio. At, singulonim colao, est sinstulis Totum non universaia , sedὶ integrale. Planetae sunt septem; at planetaruri unica est. Omne distributivum, est syncategorematicum: Om e collectivum est Casta Mematicim; elique pars sit ecti. Unde non rectae concluditur, Omnes ok
SUO Luna sunt Muner 3 Ergo Solo Luna Iuni septem nisi astumeretur Dor istant omnes pluru . Non enim Manuae, sed omnes P em est subiectum αι totis, esietque praecia atum minoris: sumitur enim collective. Sive autem de singulis quibiis attribuitur subffectum universale, sive de uno cui attribuitur si metum singulare, dicatur praedicatum : utrobique tamen, nihil subiecti accipere licet e quo iiqndicetur praedicatum; quod, secundum A Orelem, est semalis ratio ni
positionis universalis. Rare, & propositio de subjecto tingulari, est propositio iis utinre ractiun de omni Quod erat clemonstrandum.
210쪽
o es . Aristotelicos Categoricorum Modos.
Ult Aristoteles, praeter tres ab ipse traditas Figuras, earumque Modos, non alios ullos esse syllinisinos. Quo nomine , variis varie reprehenditur doctrina Peripatetica. Sunt sui illam Redundantiae incusant; quod, praeter Syllogisinos, alias enumerat Argu mentandi Formulas; Enthymema, Soritem, Dilaniana, M. quas illi omnes ad Syllogis in ui
Verum haec lis simile dirimitur. Quippe idem vult ipse Aristoteles. Neque enim ille aliam hisce formulis argumentandi vim ineste vult, quam quae a Syllogismis oritur, estque eo res etenda ; &, si quod de sequela dubium oriatur, ad aliam normam exigenda. Sylli, simos autem docet, non semper solemni Pompa, tanquam instructa acie, procedere': sed, uiplurimum, expeditiori forma & per compendia exponi; Omilia propositionum una aut altera, ut in Enthymemate, sed quae subintelligatur, postitque ex siliquis animo sim, pleri, vel etiam si postuletur disertis verbis adjungi : Aut etiam, quod in Prostyllogisminii levius adhuc insinuari; Indicato tantum fonte, unde quα non plane imperatusὶ syllo gismum ibrniet: Nonnunquam etiam plurium sive Syllogismorum sive Enthymematum summulas in unam compagem strictim aretari, ut in Sori' atque Dilemmate; quae tamen, 1ε id exigatur, in jiillos Syllogismos resolvenda este intelligitur, a quibus totam suam argue potestatem obtinent. Quae quidem Syllogizandi Compundia, non quae potuerat omnia, en merat; quippe id infiniti est et inutilisque laboris, se lex multis aliquot speciminis gratia lpraesertim, quae sua saltem aetate potis limum obtinuerant, statisque innotuerant nominibus Neque aliud hoc est adeoque non ab illis culpandum in quam quod ficiunt Ramus Gilsoue Alliae, quum suas quas vocant ) Syllogis inorum in es recensent, ubi quid vel de tvel redundat vel transirenitur aliove quovis modo muratur. Quae omnia, quum opus es injussiim ordinem redigi & polle, & de α docent ipsi. Redundantiae similiter incusant, quod Syllogismum distribuat in Dialecticum, Apodicti. cum, & Sophisticum; cum Syllogismi omnes, in quacunque materia, modo sint lemtum, si, quelam quod spectat, sunt pariter Demonstrativi; sive quos Apodieticos vocat, Dis quos Dialecticos : sin fiderint non legitimi, ut sunt Sophistidi; ne Syllogismi dicendi erunt. Sed neque est haec lis ardua. Non enim syllogi simum estoteles in hos ut species dis bibbui, quasi, formam quod spectat, hae sint aliae atque aliae syllogis hiorum smies. Sed Syl. logismorum quaedam Accidentia considerat, non ex sorma, sed materia, heia re subjem de pendemia ; atque Dira diversa materia circa quam versantur, alim Dialecticos, alios Am dicticos appestat. Formam autem quod spessit, vult omnes esse Apodieticos sive Demon. strativos ; nempe ex veris praemistis non nisi verum sequi poste in quacunque materia. So. Disti eos autem sive syllogismos sive Paralogismos quod spectat; non projustis Syllogisino rem sormulis haberi vult, atque imirandis; sed pro vitiis: qui itaque sugiendi sun ct siquando obtruduntur refellendi. Sicut, in Tabulis G graphicis & Hydrographicis, non tantum via recta describitur; sed notantur etiam deura & scopuli, ut caveantur; praesertim si bi majus est errandi periculum. Missis itaque redundantias hisce, quas strictim notas te sussiciat; defectus quos praetendunt considerandi veniunt. Causamur aliqui, praeter tres quas habet Aristoteles, quartam adhuc esse Figuram, quam dicunt, utpote a GaDio, quod scimus, primo: indicatam : sed &, in tribus illis Figuris, alios adhuc este Modos, quos In rectos vocant, ab is suete omittes; in qui
bus tamen certa concludendi vis est. Quod quidem neque nos iniiciamur, neque iniiciaturus est et Aristoteles. Sed dicimus, omnes illos sive Quartae Figurae Modos, sive aliarum Indi redios, non aliud esse quam Moadorum ab Aristotele traditorum detorsiones, ct transpositiones terminorum in situm minus naturalem. Non autem hoc voluit Psyloreses, non posse Modos hos transi, sitis sive ter minis sive propositionibus in alias formas detorqueri; sed, detorias illas ibintulas, in legiti inum di naturidem ordinem restitutas, non alios quam modos Aristotelicos constituere Nempe, figurae quartae modi omnes ad primae figurae modos reserendi, modique indirecti reliquarum ad directos: a quibus non aliter disterunt, qiram quod propositioncs terini nive indebito ordine dis nantur & minus iraturali; non quod aliam ab illis concludendi vi
sertiantur. Quod in singulis ostensii facile esset, si id dam ageretur. Et quidem ne Ita si ipse,