장음표시 사용
221쪽
Thes. De g Eantitate, Re quanta.
-ae. D- Ha . Haec illa. Realis igitur ad uin modorum arguit realem ideiittat rerum modi tarum. Ad minorem devmio; quod modus ouantitatis, non dissert realiter, modo substantiis. Insto in Figura & Situ. Figura enim di modus quantitatis, ct Sit m iis substantiae ; nec 'n di unt realiter. Quod figura sit modus Quantitati in comtalo est apud omnes Siem ; 'Womu es terminus piantuatis, s termis rum quantitatis a Postio. Quid hoc aliud quam modus 8 Sta6Mertis in Metioli H Fura imuit in es quatima in scans quantitaris terminos; una em non conuenit ouantiu ei Q uter nec Aura, γα motaua laetus es, conuenire 'te R. Scal re etiam ide subtil ait Egui am nou quantitatem, sed in qua tisau. Suared item , disre r. 1ξα α α -io αι ratioue nempe quia modus ellus eiij nec mente mlia Ρι Ien stura separata ab omiu uantitate O re uus sit Aura. Est ergo Figura Modus quantitata Sitίm esse modum iubi tu, non minus metet mi. ωπι est iniri opa Dum c Us in Go. Quid hoc
entitatem, I A care motaum De am in ea re quae riuo Mur, neque a paret inae- m unissuma ν retas ae ctra : Unde desinit situm, accidens s et dou ita re dicith et vir em Dinum oti m GH Sua ea, disp. sa. s r. n. i Abisur ur india ius aerea s si tuus msuonem se abruem momiscum modum corporis initiati. ά Πμ denominatur Ieana, aut i, aut a uia Mnio. Est ergo Siti modus substanCFiguram vero δρ situm non differre realiter, patet: Nam eadem partium dispositio quae in ordine ad totum dicitur FQura, in ordine ad locum dicitur Silus: in cum sit tantumi tus rationis, non fusticit ad distinctionem reatum, uno vix rationis ratiocinatae. Hinc Edsuus movit Istio a quinaeam corporis μι- isu in loco; HGemme m
seu situs orpo eas hoc prinae camentum ; si ita in Litio totius mmma Figura magis ditarunt
sHis es Hum securiaeum rasem o nem pari , ex qua sequam talis Raurata Situs, quorum illa quantitatis , hic substantiae modus est; non m r
quam ratione; quare nec eorum subgem. nil distincta, non possiunt fundare eundem modum substantia & quantitas fundant eundem modum. Ergo. Pnecedens argumentum processe de subis adaequatis; quod duo modi in diversis subjectis realiter diΩrant: hia pridit de sub sinis Prualibus&ina quatis; quod duo entia realiter distineta non misint subiixta part aa iisdem modi. Sed substantia&quantitas sunt subiecta partializeiusdem numero modL Ergo. Majorem ponat dia ea Metaph. disp. stat a. n. r. inquit in crearinis optimum in eum Fcquia con rugitur cum abo retarer aeniam, Getation 1 um m re ae mctum ab astero exiremo; Dra non tes una res ta, ea em -- , per tantitarem convunt rebus reaHer aeuinctu. Et ni ini. I 8. unt unus ρο idemn s m sibi B, H Amis rebus ine e ; ut m Dpm ibus probaetum est. Patri etiam: sile enim i m realiter disitaret a seipso. Nam Silus, vel bi gratia, si fundatur in iubitantia simul&quantitate, cum utrisque identis ratur ; quae si realiter distinguantur, ea praecum his sunt realiter eadem, realiter inter se disserunt; & Situs, si utris uti idei , apto dueterret. Dices, Umo formae cum materia, est modus; fundatur tamen in utroque quae r ter dari unt; nam materia &ibrma uitiuntur: quare di idem modus inredusti ter distinctis Respondeo; Unio qua uniuntur materia & sorma, non simplextat, sed auplex : una in materia, perquam ipsa unitur formae; alia in flama, per quam ipsa unitur materiax sicut in relationibus; verbi fratia, Socrates & Plato sunt similes s puta. in s ne) non tamen per eandem similitudinem, sed per diversam; relatum enim &correlatum reseruntur ad invicem per relationes diversas ; nec enim relatio patria ad fili-- est cim relatione filii ad patrem; & licet in relationibus eiusdem tominis resdon in adeo perspκua, ratio tamen eadem est; habent enim distincta fundamenta : sie simi. i F f a liti ido
222쪽
litudo Socratis ad Platonem, flandatur in albedine Socratis; similitudo Platonis ad Socia tem, in albedine Platonis; mae fundamenta cum sint realiter distincta, ita & relationes, quae cum fundamentis identificantur. Ut autem Socrates & Plato sunt similes per duas realiter distinctas similitudines; ira materia & forma uniuntur per duas realiter distincta, uniones. Si statem ipsa materia & forma realiter distinguantur.
Minor inuitur; In substantia simul & quantitate sui atur idem modus. Quod enim fundatur in s destinua quatenus quanta, illud fundatur in substantia simul & quantitate; sed sie Figura & Situs. Ergo. Quia figura est modus quantitatis, supra ostensum est Quod
non ultimatim fundetur in quantitate, uin & substantiam modificet, natet ex ipsa doscriptione quam habet Suarre, disp εχ. s. 3. n. I s. quod sit - Δs mam resultos in in re, ex termisistime vetagni I mis. Est ergo modus in corpore retultans ex quantitate substatuam pariter & quantitatem modifican& Nec enim negari potest, ipsum corpu' ejusque partes sues tiales & entitativas quas vocant, ) eandem staurationem & eosdem ter minos habere quos habet quantitas. Idem de Si tu dicendum citi inita situs sit modulsiubstantiae, ita notum est ut nihil magis: quod autem non in substantia pura flandetur, sed in substantia quanta, aeque patet. ree, disio. yx s a. n. a. negat Miam attribus Ruserebus incorporeis ; nempe, partes se haleant, Ied I totae iv ωο ct ratae iis pias ei parte. Figura igitur, quae est modus quantitatis ; & Situs, qui est modus substantiae; non sundantur vel in siibstantia sbia, vel in sola quantitate ; scit in substantia simul & quantitate, seu in substantia quanta. Cum autem idem modus non fundetur in diversis realitersu estis, ne quidem partialibus: se lititur substantiam&quantitatem non esse realiter di versa. Nec dicendum est, unum esse situm substantiae, alterum qirantitatis : Si enim G pus sit uetur , proprio situ sine quantitate, idem valet de extensione, positione partium extra partes, ct reliquis ossiciis quantitatis,ὶ quid opus est alia Siluatione a quantitate: uno substantia esset quanta sine quantitate Situs enim ponit partes extra Hrto in toto, quod est formale quantitatis. Confirmari pollet ulterius, ex eo quod figura sit modus quam uiatis, situs vero modus substantiae; figura autem & situs non differunt realiter, niaummodaliter, & vix quidem ratione ratiocinata; idem ergo modus in substantia sundatur si mul & quantitate : sed de his supra. Atque hactenus Ailatio prima. Allertio secunda. Probabile est neque m aliter dii terre substantiam 1 quantitate, sed
tantum ratione ratiocinata. Ad distinetionem rationis ratiocinatae , requiratur, distinctio conceptuum, cum unitate & indistinctione a parte rei. Hinc Suarea, disp. r. s Σ. n. VI a tinctim inquit ὶ tutaretur rari s no rei, farii estis praeter A mctionem conce tuum, unitami eniMurriguum istas mouem in alem aut reriem cognoscenaeam ; nam
ciat M ere amaestinctionem rei ; - - ω cum ista aer mone c&nceptuum mna utimuin iam duum ma civ disinctionis, Isractanda Iemper es dictinctis rationis e nisret. Hinc infert; iam ocunque consat ahqua, piae in re timia o conii a sunt, ita es m ccmceptibus objectivis insincta, ut in re is indviae sini P σγus inseparabiba, iam mimo quam non mutuo, Ium magoram ct fere certum argumentum esse, nou ius M actu in re, haeramne ratisinua. me ille. Cum ergo in materia & quantitate, nullum a 'Preat signum realis, aut quidem modalis, distinctionis; sep'rationis mutuae, aut nor nutuae ; tam ex potentia ordinaria, quam absoluta cum qiuantitativa extensio formaliter resultet ex pantibus murativis : probabile est, non disterre plusquam ratione. Atque huc concedit Mirea paene, nisi quod mysterium Eucharistiae impcdiret, dii p. I. s. a. n. in. Per vi serium
inquit in Encharisiae cernus nobis consas quamisarem esse rem in octam a De rutu,q-mper vetitionem nati asem Rare misset. Videmus erro, unde Jesultarum perii. nacia de riai quantitatis distinctione, ne scilicet mriret mysterium Transubstantiationis; quod illi de fide tenent, nos Pri considentia negamus. Adjungam arumentum ipsius Mirea, quo probat ille, durationem non distingui ex Nrie rei, ab existentia rei durantis; disp. so. L I. n 8. .a eximentia Ueparastis est a parte rei, a Da tauraturue ; O, ὸ camiraris, tauraris ab existenti in unaruarue re utraque es inque variasths vel inciariali B; tus, si e sentias u sim vino nece Ha, etiam tauratio; Ii in incorrupti iri vel in mytibilis, haec, Urer; s adura permanens, etiam astera ; Ii una Dccessis, etiam a tera Aroapine rei non aestaeutinetur. Haec ille de existentia & duratione. Pariter ego de sub stantia & quantitate; ubi materia bi quantitas, ct contra; si materia non exillat sine quantitatet ut fatetur ipse disp. I. s 1. n. ii. Hactenus, anquit, facta mnis es a Deo tis materitas
subfantia sne quantitate conservetur. Nec etiam quantitas sine materia quicquid ille contra de Transubstantiatione; si materia ingenerabilis & incorruptibil sic quantitas; sin augmentatione amuiritur aut in diminutione deperditur aliquid materne, se & quantibialis ; si in rarefactione & condensatione manet eadem materia, sic & eade u quantitas ; si in his motibus variantur termini materiae, se & quantitatis; denique, cum sint aeque sep rabiles aut inforabiles, aeque variabiles & invariabiles; nullum appAret indicium cur plus uuam ratione ratiocinara distinguantur. Concludo igitur, quod materia di quantitas non istinguuntur inter se realiter, ut res & res, & p obabiliter neque motaliter; sed tan tum ratione ratiocinata, hoc est, ut inadaequati conceptus ejusdem rei.
223쪽
hesis Theologica in Vesperiis Comitiarum d fresa.
225쪽
Concione ad Baccalaureos latine habita, in Die Cinerum, Febr. 2o. I 6y6. Sti. Vet. Oxoum.'. Pauli ad Nisum. Cap. a. Commate C
ii ταυτα ς Ari centulis itidem sive juniores in boartaura σω νῶν, temperantes esse, scBeaea, honestor, sic ex Syro Tremellius ει Modestos, sic Grotius; Sobrios, sic Erasmus, vulgatus, & Nostri. DUPLICI 'istrum negotio, triti es & Fratres Reverendi, in hujuste diei
pensum sitavitur: Sacro altero, altero civili; sed quod sacro illa ansam pomtigit. . Solennis siquidem Baccalaureorum Ina ratio hodie celebranda, Civile pla-
indicant Ornamenta : nec enim sacri quiseiam in se habent, nedum superstiuoms. Civilς, inquam, est ni tium; sed cui solenne est hoc quo versi ur Sacrum conjunctum Ut enim apud Ethnicos olim mos obtinuit, res suas sacris ordiendi: unde vel Passeri Virgiliano canenti HAg A I e principium. --- Suumque Aratus inchoat poema Arati Phaenom.
Apud Christianos itidem, jure optimo, id moris inolevit, in γῆ auspicandi. Quippe &Nobis non minus convenit, citante Paulo, AP. II. 18. ὶ Arati illud '
Hinc est quod in alicujus momenti rebus, puta, conjugiis celeseandi' ferendis Imibus, consiliis ineundis, creandis magistratibus, civilibus utut negotiis, 1 Sacris non raro auspicemur, eaque haud inconsitito Numine aurediamur. Neque illud male. Cum enim, ut Granthios suos monet Apostolus, I c .I o. 3I. sive edamus, siue ii tuo. albud faciamus, facienda omnia in gloriam Dei: quidni & eodem auspice ρ Ut nempe is eodem illo petamus agendi principium, qui est uencorum finis. Quod enim ilii de Iove suo Zίς-m s rectius de Deo nostro dici, nemo dubitet, qui ista sumo is , L . ceu sonte, oriuntur omnia; in quem, ut terminum, referenda: quippe A PO, O r quem, O quem sunt omnia. Rom. Nec tamen propterea naturam suam exuunt; qu subita metamorphosi civilia in sacrauanseant; quam quotidiana ciborum comemo, ob imploratam benedi monem, o dat sacra: ὶ manente quae prius erat natura, novum adhuc resperuim surinductum obr Mnt, 'iis in Deum referantur. Sicuti de Servis monet Apostolus, ad quod non tam heris uiis, etiam dum saviunt heris, quam Domino Ierviant, a quo is mercedem Intperceptini. Quod igitur praesiuitis instituti ratio postulat; liceat, obsecro, pace vestra i Patres Venerandi Juvenes meia & quasi pro tempore filios, paucis affiri: ut habeatis an Mara Verbum dira in Do : a Reg.as. 3o. quodque ipses deceat, ex Apostali verbis, es viter taurandis, paucis accipia Tας νευτῆρας σωφρονειν. Quem sibi Paulus per totam ham Epistolam scopum proposuit, nec tempus patitur, nec est edi multis deiurare. Paucis expediami Hoc propter eos dictum est. erant, tum temporiti O memis Academ is insensiores, quasi furtistitia- Nempe
226쪽
Nempe Trion, tanquam grex m-sbum Dum sui; in recedentibus, Timor mὶ in hae
instituit Epistola. qui se ferac oportet in Ecclesia Et postquam ostenderat, in ea te praecedente, quia ipsum in sua potissinium spectet; pu in constituendis--
λιν Presbyteris, protervis coercendis, caeterisque nHOtus Ecclcliasticis ordinandis: hoc ca .
pite, ipuus disinam : reditur ; quid unum' inque pro sua cujusque sortis condition m est ut doceat. Et quidem Quid senes spectat, πρ αταμ aetate scilicet provectiores, ostem dit v. a. Quid πρ in Inr, matronas,' ' Quid juvenculas, sive juniores sceminas, , ias ' item di s . Quid demum Juvene, sive adolescentulos, τις νεώτερής, praesente M. De servis deinceps verba fiaturus ver. s. & subditis, capite sinuente. Dum autem juvenes meos alloquor ; ne nihil sit quod reliquos spectet, non incommodum erit notare, quod in procinctu habetur vers . ubi τας monet, non simpliciter sed ιν--τας νέ- ut juniores foeni inas in eadem vir ute instituanti Quod cumad Viros itidem pari iure transserendum sit, qui non minus quam seniores scemime j nioribus sui sexus p ire debent; dum Juvenes doctiero, quid sit suum i φρανειν, vos into irim, qui tum aetate tum officio estis vimc ripis quid vestrum sit vel me tacente
intelligetis: Nempe non modo ut sitis ipsi συηανες, quod vel junioribus incumbit, & vobis limperatur ver. a. sed & exemplo, praecepto, imperio, iunioribus inculcetis σκυλν ω. Sed pressius asendum, ipsisque yerba starsim per denua. Quae spectant, ut videtis, lΤωνευτερους : sexu, mares; aetate, juniores. Ut qui contradistinguuntur senibus, vers. Σ. & ljunioribus foeminis, e. memoratis. Hc' inquit, iuvenes lHortare. Vox duplici sere kalii occurrit in sacris literis; vel Hortam ldi, vel Consolandi significatu. Hie loci, quin Hortandi sensu adhibeatur, est extra contro- versiam. Atque hactinus nihil est di cultatis, nihil ambiguum. Sequitur ossicium ad vj quod hortandi sunt: Nempe . Puta, να , 9 vel vel potius utrumque; Temperantes, modest sebrios este; vel Modesse, temperanter, sobrie se gerere, vel etiam prudenter. Restit 4. c. - . quod ad praecedentia respiciti Quod quidem perinde est sive simpliciter ad ver- bum recratur; puta. quemadmodum ad sua caeteros ossicia, de quibus sup ius l erat, ite &juvenes ad situm hortare ; nimirum Sobrietatem': sire coriunctim ad me
ut sensus sis. quemadmodum senes, matronas, adolet aentulas, ad sbbrietatem hor- tandosum supra dictum sit, similiter juvenes ad eandem hortare Sobrietatem, ν-τη-
Summa rei huc redit. Nomenaeos esse, praesertim juvenes, o sed hortan is ad Min νta: m sessam, temperantiam, Iobrietatem. ippe omnia vocabulo con- cineri mox ostendetur. . HHoc autem documentum Apostolicum quo rectius prosequar; opportunum erit in limine Mduobus his quaesitis satisfacere. I. Num solis Iuvenibus hoc incumbat ossicium: Et, Quo sium illis nominatim .imperatur. Atque eadem opera, tum documentum hoc parallelis aliis rastripturae locis confirmatum dabo: tum D ranae quod aiunt Rationes aperiam ; nempe id cum primo, hoc dum secundo, quaesito sitissecero. I i. Primum quod attinet; certum est, utut juvenibus incumbat, non tamen solis. HEt quidem, ne longius abeamus, id ipsum iri proximis versiculis mandatur foeminis. Quippe προς coiadis, matronas, monet vers φ. Juniores autem, , , U vers 1. Sed & utrisque, puta foeminis indiscriminatim, eandem Paulus virtutem commendat, x Tim. a. s. ubi conjungens verecundiam puta de pudicitiam sive mode- stam,ὶ utrumque injungit mulieribus. Iterumque vere Is. Mi victitur. inquitὶ stemiura, ' sq-ωνίαι uberara paris, modo manserint iustae, charisau, σως Ubi obiter notare licet, non modo transitum de numero in numerum, iaν ι -- in ob vocem collestive sumptam : Sed & in lentem praeeositionis vi consti ueti nem; δὰ τυωοινὼι, hoc est, non Mytante puerperio, utut doloritico. Eodem plane sensa quo ad Am. φ. I i. δι' rant em valet atque non GLIanie praeputis, vel, utar praepilati fuerim, H ipia ν δ tu, susu ipse pater omni- timo edentium δελ-λι, urat praeputiat um. Nempe: non tam causimi. innuit, quam non imp iens. Pariter & hoc loco : hi ut fuerit mul=er in troines e triar, Fquod mo- do dixerat in atque hoe nomine id poenae loco ipsi indictum fuerit, ut laboriosum sustineae parium : serva tur tamen, non obstante hac partus dissicultate, ut quae in animam redum
datura non sit, quo illa pereatὶ quo is Ecet earum in sust manserint, O
Verum hoc mitius aliquanto sonabit, si reselvatur ri servibitur, in uoleribit. M um Ieribit autem ob siti reum parrum, ut ut laborissim ad lite sub poenae nomine primitus indictum quo respexisse Apostoluti, ex contextu liquet
nimis interim iustae maneat. Et similiter I PH. 3. M. & I C r. 3. Ir. Istiusmodi auium δαλύδεις, nequid novum videatur, etiam alati admittendas estς nullus dubito, nec quemquam Desie niturum credo. Et, ne procul abeamus, in eadem ipsa ad iZm. q. vers. 3. M Mνων βρω-- M. quod ad verbum eiu
227쪽
ramum m bere, atque ab mere a citis, quos creavit Deus cum a Miarum acti me parite pandos. Verum non hoc insinuatum it Apostolus, quasi hi de quibus illic agitur, prohiberent O misere ct a cibis abstinere: imo vero, quod nubere, probi eam, a cibis autem a
itinere, Iubeant. Adeoque illud μ ω ρ hibeo, resolvendum erit in jubeo ab nere: ut illud κωλυόν is γαμῶν tantundem iit a que a-- έων-γαμών. Quibus resiqua commode subjunguntur: puta 'lentium ablinere a nuptiis, , a mere a cibis quas crea est Deus, sec.
rum, Ie m si messe. Quid autem ' Num hoc diatiam vult Paulus, MIerapermitto usAt m δεῖ misy Frigidum illud : imo vero julo, mando, ut silentio se contineat mulier. Quod & supplere solent interpretes. Munia uisit m si Mis: sie Eeaa. Resiavendum igitur erit illuu - Irim io et per Ito, in jubeo ne, quia ramundem valet. Aucteri Euceremn permitra, hoc est, Mui rem Iubeo ne taxeat, uec aura tralem usurpet in virum, IMMA iris viis. Quidni itaque & sequente versu i s , res luatur illi servibitur in nou peri. θρ Puta, utut puerperium si istineat mulier laboriosum admodum, quod indicium sit di vime displicentiae ob primum peccatum , non tamen aeternum 3 teribit. puerper ,
A manserint sive, quotquot manserint j is sit, ct charitate, o sanctimant Disi taciem mucta. Verum haec obiter, quo iociun ali iii satis dissicilem quadantenus elucidarem.
Quod praesens spectat nmothim, hoc est; Quod, ut juvenibus, ita ideminis, tum hic ad Titum, tum illic ad γιυκthesim, me . saepius injunetam videmus. Nempe quae his convenit ratione sexu, illis ratione aetatis. Nec quidem temere fictum credimus, quod eisdem
ipsis verbis, & mulieris viro, ct iunioris seniori, subordinatio primitus imperatur. Nam quod de Muliere habetur Gen. 3. I 6. an ' avu) N)n mazm O viro IM DAeris, vel penes virum erit destiarium tuum ; LNeque titi dominabitur: id ipsum totidem verbis, mutata tantum persona de Abele, quippe juniore, ad Cainum dicitur, Gen. PQ- tam NnN mrzn VM eruque peneste taesusenum ejus, ortu domisabnisi ista neque his tantum, verum & Senibus: aetate siquidem proveetioribus, id ipsum imporatur, huJusce Cap. v. Epis rapis irem , uve Presbyteris, puta Senioribus ollicio ι CUpraeced. -υ. 8. primaeque ad Dim. 3. a. Sed & indiscriminatim omnibu6 tum alibi, tum C p. praesenti tira: ΙΣ. I rit enim gratia Dei sanuaris ho ibus omnisus ', mufiens nos,ur, abnegata im ei te, mundanis cupi ratibus, απυτα- υ δα,- - - ι ζγα A. i. γυῖα ι. Atque hactenus quaesito primo satisfaetum est II. Verum hinc qui&m quaesito secundo ans, porrigitur. Si quidem omnibus hoe imeumbit ossiciuna, quorsum nominatim juvenibus indicitur λ Nempe fi Juvenibus sit officium peculiare, cur senibus 8 si peculiare senibus, cur omnino juvenibiis imperatur λDieimus igitur, hoc φυν-ς officium, sive sobrietatem & moderationem animi, cum in
varios se diuindat ramos, vario nomine tum his, tum illis, tum item aliis, peculiari modo competere: variaque proinde virtutum exercitia, pro cujusquesbriis ratione, exigere. Puta,
in i Gninis potissimum pudicitiam dicastitatem; in junioribus, modestiam & humilitatem ;in senioribus, prudentiam & gravitatem; in inferioribus, obsequium & submistionem: insuperioribus, ct nix ηψαν 3 in axiualibus, candorem & ingenuitatem ; in omnibus,
temperantiam, mediocritatem, di simam mentem.
Dicimus porro; ossicium aliquod multis commune, nunc his, nunc illis signanter commendari duplici fere de causia. Quia scilicet vel turpius abest, vel dissicilius obtinetur. sunt enim quae, ubi adsunt, maxime commendant, quae tamen haud magna infamia abesse possiunt; puta, literae in viro plebeio: sunt conm, quae Uelle nil magnum sonat, quae in ierim non sine gravit limo famae dispendio abellent; puta, Latine nosse in Academico. Rem praesentem quod attinet; Cum Sobrietatis defectus omnibus vitio sit, in sene turpe es h : quippe qui tam longo rerum usu, ct multiplici experientia edoceri, eamque ob languidiom simus facilius obtinere possit. Idcoque ad eam sit opere hortandi senes, ut qua sine gravistimo crimine carere ne tueant. Contra vero, cum & ad ipsum iuverubus incumbat omelum, & insigni futurum sit ornamento; quorum tamen affectus vegeti, rebiisque minus exercitati, hoc penium praestitu difficilius reddunt; obnixius incitandi sunt& hi, ut huic omni cura incumbant Hotio, & monendi sesulo, ut quibus msori opus est horia mine. Brevi; Ad Sobrietatem hortandi Seneue ne desit; Juvenes, ut adsit. His expositis ; Quid sit ipsum officium, juvenibus hie loci mmendatum , p nitius expendamus. Quod 'uo melius fiat, a primigenia vocis signisi .et one ordiamur. Nam ct hie illud obtinet, ν - Mμαm OH GL Σ-- unde Σώφρονῶν, resiquaque conjugata descendunt in dicitur 1- velia suus, & mens vel animus. Ut m in ille sit, qui est mente simus, ves sana mente, de bene animi compos. Σῶς φ κενα, sic Stepham. Quod malim quam ves fuit Me sis etcaina, vel Amiputas σοί - τω res c allusiones enim hae sunt, vel Q u αι, magis quam Etymologiae. Atque noc sensu opponitur υ μανδ insaniae Sae, apud Zenophontem, π δι , τε um. Hope ia-6 τι --' Ponuntur ut ἀντίρου. 2Ud jussum mae mi irem ; quid α---
228쪽
ινυά insinia. Sic, apud opponuntur : Sicut apud Latinos sana. & mgina ; item animi tam , & im s. Sed & apud scriptores iactos, Ubi de Domoniaco agitur; Daemone, dicam 8 an furore percito λ an utroque λ seu furiis agitato: qui neque vestes passus est, necue domi se contineri: sed soris agebat, nudus, in monumentis sive sepulchretis; siqilanco catenis & pedicis detentus, ruptis vinculis foras se proripuit, a Donone in desertum actus ; eoque deventum est dementiae, ut haud 'iquam tutum fuerit illae transire; ut ex collatis Evangelisti, aret: in Nempe idem palliis, quod, de Christo, alibi iusto dicitur, Bl. Io. m. - χει υ μαίνοπι, Daemone actus insanivII. Hunc
ubi fanaverat Christus, dicitiar sedasse ad pedes esu vestitum Orsinae mentis, sic AM ;) vel mentis c em, sic I dii; ὶ LMe. 8. 3 s. Mir. s. I s. Similibter apud eundem Lucam, M. M. 2s. ubi Festus μο tanquam insanienti convitiatus est: Insanis, P se, multae te Breae ιῆς μανῶς, ata moniam Metivi ; Tum ill armari , -, Marm Φῆ , ἀλλ' ὐ-Isin, inquit, infanis, prae santis me M , sed vera O sanae mentit verba e 1 r. Ubi videmus ' iis &-himia H. Haud absimile est quod habetur ac . s. I 3. - - ubi opponitur τη--N' Sue monimi , idne I , vesanae mentis Iumira, id vobis minus. Siquidem ipsius sive --, sive tum in Dei gloriam, thim Ipsoriam commodum coderat. Atque hic primus videtur istius vocis significatus; quo σηρια--, sive mentis si vis,
II. Secundus, qui huic proxime subest, videtur alia quo vis is prudentiam innuit; cui opponitiar ἀη-- is V eutis, m entia ; quae quidem innuit mentem nec sanam plane, nec plane insanam, sed minus sanam; ubi ratio nec arce plane deturbatur, nec satis consistit, siret enervis est & imbellis; estque quasi gradus ad amentiam, ut quae insipientiam fere furori collinctam notati Sic passim op nuntur Ut apud Theognidem.
Atque hoc sesisse, ut alibi, sis passim apud Homerum occurrit: quippe apud quem vox nunquam exstat, &mis non nisi itinet, idque non tamsapientiae si v Mentis significatu, quam'it quod alicubi notat Gaiaherus; tra uochen. cap. is.)eorumque loco dc σωφροσx , vel more Poetico ditis in & -π--η. Quos igitur σύ - νου esse monet Apostolus, eos non modo non insanire plane, scit nec desipere, aut delirare; non imprudentes elle vult, aut insipientes ; sed M AEN, φυνitor, intelligentes, prudentes. III. Cum vero Prudenti e pars summa creditur, modum tenere, sive mediocritatem ; quem& Virtutis tramitem ficit Philosophus, ' nec nisi a prudenti Viro determinandum; dii Virtutem desinit προαγρο - is ματη- - --ο φω Por κιονον TIM. a. e. 6. cui geminum est Germo illud pro Murena ὶ Hirmus omnes meaeocritare quadam esse mia raras. Hinc um est, ut tertius occurrat significatus, praediatis nihilo ins qiicnuor, quo am 4 muta ramen significet; atque ad omnes itidem virtutes se extendat: ut ille sit, qui moderamine utitur; qui modum rite tenet, nec ultra citrave το --
consistit; qui imporumos animi motus, & elli nos impetus, coercet, temperat, in ordinem cogit. Hinc Demostines & tia tames, σμυα τὸ dia H in conjungunt: oo Mes m πα. p dcα -- G. Et sinuliter δε-us I IAm. 3. 9. ἐν se aer ra) ματ αἰ- Ubi, ut Ocrates, sic Patilis & - coimungit. autem dicitur, Hen. SVμὶ qui est moribus compositis,1 Pra A miae ius. Apud Cicer nem exponi solet m ruus, temperans: Rob. Steph. Lexiso Ciceroniam. Et ri Wisiuia temperantia, modisclis, mota sua. Grotius, ex Glosibio veteri, - - ν exponit mota fiam. Dera, temperamiam . Vulgatus, Erasis uso Nostii, sobrietes . Non eo sensu quos ranas sis te sumpta opponitur ebrierari; ut nec Grotius eam intelligit mota stam quae delinitur 1 -- - -ς π is, aut Bera hanc tantum temperantiam quae est ἰ-: sed
quo stasu apud Ciceronem de Em. ἰαὶ definitur Murima, vel Temperavita, motaram
iis cupiae tuum rari is oleae ens. Eam mmpe sive temperantiam, sive modestiam, sive minderationem, sive ibbrietatem intelligunt, quae animum, allectus, totumque hominem temperet, moderetur; & GD, i illis, cogitatis modum imponat; totamque justis limitibus coerceat α- ν. Estque haec quidem vera Ianuas. Quehiadmodum enim Medici bum, dici usam Noasionem, definiunt, adeoque sanitatem aestimant ex operationibus perfidis, illaesis: similiter &' uos animi morbos dici jam olim obtinuit, haben erunt, quae laeta, animi operationes inducunt ;anumnaque tum demum sanam habendam ei ubi omnia sua rite peragit munia. Ut id sit quod Aristotcles alicubi aliis verbis se, Oeconom. η ς παρια, - F η ει ιν τε 6 -πρε-. Et Cicero, Ppro Anteis, Ure fluet om omnibus istuc partibus moderatua ex temperans Atque hine est, quoa
vem. o frugastarem, id est modestiam , t Nerantiam , virtutem esse maximo jud eo. Promist. Hirsturi omnia recte facit. Tusc.
229쪽
κων, simpliciter de ino bono non raro usurpetur; ut eum designet qui vir probus & hinnestus est; & σω αμη, morum probitatem. Sic apud Sophoclia , opponitur U
Probos amat mus, sed odis improbos. IV. Sed dicendum V; Hanc sive moderationis vocem, utut ex se omnes vi tutes indisserenter respiciat; non raro tamen, nunc de hac, nunc de illa, signanter exponendam. Quod & in aliis generalis significatus vocibus obtinere selet, quae pro sub lecta materia determinatum saepe sensum induunt. Sic & ipsum Virtutis nomen, de Milite due etiam, ibrtitudinem sive virtutem bellicam delignat. Quo & ipsum ἔμων speetare videtur; nam ct ab dicitur ιαρετη, & 1 viro virtus. Et contra ignavum designat, imbellem; timidum, meticulosum. Apud Latinos, matura saepillime non tam κν π α quam Muties designat, certam mali speciem, sive odio sive iraudi conjunelam : ut & bonius, benignitatem, Ad hunc modum, 'uam tractamus modo ad hanc, modo ad illam virtutis speciem, prout h c vel illic moderamine opus erit, referri soleti Nonnulaquam Irta
castitatem, Daeculam innuat; idque non raro. Nonnunquam de vestitus victus moderamine dicitur: sed&de tolerantia, sive calamitatibus moderate ferendis. Et similiter 's sim apud Authores. Aristoteles de ea speciatim Tempei antia intelligit, cui opponitur α-
potu, & Venere. Hieronymus ludicum reddit; & quidem alios culpat quod, pro ' inco, quantem dixerinti Nempe vir coelibatui sive virginitati justo adduitior quo nomine ci ab alias reprehenditur huc omnia trahere conatus est ; quod notant ad hanc vocem . aisenus, Aza, Stephanus, abiique. Non quasi non & pudicitiam vox ea denotet, sed non hanc lolam : nec omnino male reddidit Hieronymus, sed nimis arcte; nam & alia respicit.
Est igitur ut dicta breviter colligam ea, quam hic juvenes, alibi alios, docet Aposto
lus mens sana & sui compos; quae sua prudenter, &ut par est, obit munia ; quae dictis, laetis, cogitatis modum imponit, ne quod aiunt) extra oleas vagentur, sed suis coerceantur cancellis. Quae quidem, prout Varias virtutes s pectat, aliis aliisque insignitur nominibus. Si lyidem Juvenum petulantiam, proterviam, temeritatem coercet modestia rMulieres item ornat modestia, castitas, pudicilla: Senes, gravitas & prudentia: Gubernat res item prudentia, justitia, aequanimitas: Omnes, temperantia, moderatio, sobrietas. Quibus apud Hebraeos vocibus respondeant σαφ'--, haud facile dixerim; cum hae voces apud LXX. interpretes nuspiam, ni fallor, occurranti Nec mirum est, in linguat prout nunc habetur non admodum idecunda, si nullum exstet vocabulum plane ἱ--α--. Eorum autem loco usurpari credo In & n zm vel etiam U. Apud Graecos, non tantum Minio , de quo sis ora, sed &-& praesertim huc spectant: sed&μειειας, & Omnium maxime νκώδω. Et quidem ιτον νῶ& νίφω tantundem fere nonnunquam innuunt. QStippe tantundem fere sonant Pauli illud I Thef. s. 6. An
Apud Latinos optime quadrat vox Sobrius; sed & Sobrietas: quae id ipsum, ni fallor,
praecise indicant atque Graecorum σώφρων&σωκυ- . Et quidem, cur Sobrietatis voce abstineamus cum Aza, in a Tim. I. II. tanquam minus Latina, non video ; utut apud Ciceronem fortasse non exstet, cui tamen vox Sobrius frequens est sensis nostro, & bene Lat,
nunquam occurrit, Rom. Ia. 3. IMO Vero, Vel male conjicio, vel ipsa vox Stantis a Graeco descendit: hoc enim mallem, quam ut dicatur a se, id est ne, & ebrius. Fortasse, etiam utJuritis a sic elatus ab α ρων, vel VR . Sed & moderatus, temperam,frugalis ruri motadsitis, Ci roni tantundem sonant Zique ε Item te erantia, m aereatis, modesta, si Malitas, apud eundum ut parallela &-coimunguntur. Verum his diutius immorandum non est. Superest, ut Iuvenibus saltem meis, quod Applissimem vocant, ) Documentum hoc Apostolicum altius inculcem ; eisque animum compositum, sedatum, sobrium commendem; ut temperantia, modestia, justoque animi moderamine illos instituam; quod est , uno
Qitam vos intime spectit hoc ossicium ex Apostolo iam intelligitis. chiam vobis, ubi praestitum, laturum est & usui & ornamento, haud facile est vel dietu mihi, vel vobis cogi-
6 Temperantem Graeci appellant; ea-q- virtutem quam hocleo equidem tum temperantiam tism moderationem appellare, non uuam etiam modectiam, sed haudscio an ea viritis m=luri appellari possit, oc. 3 Tuid. Frugalitatis nominesevirtutes continerentur, nunquam illud ita pervastatum esset. Hominem stui omnia rectefacere. Tustae.
230쪽
latii. Fi uolo nemo desum ut cum aerone loquar, H . fam. O in omnibus sinae pretibus moderatum O tempo autem, 'o Amreis; nemo sobrius non commendati Quo vobis hoc dissicilius videatur, tuanim uveniles & servidiores impetus, moderami, nis augum vixdum passi, aut imperio rationis assueti, laxas ipsi habenas colligant ; eo mugis & hortatu nostro, & cura vestra opus erit. Seonte Da properant; lator en inlibere volantes. Parce, puer, stimum; ct fretius utere Aris. 7Cogitate animo, Juventus Academicat nos juventutis, parentum depositum, chari succresianus aevi pignora, praesentis cura, fisi delisiae nostri, pes magna fulmi, Cogitate, quam vestra interest & Reipublicae, nedum Academiae, ne sperata messis in herba pereat; ne istiustus in flore dicam 8 an tamma corrumpatur; ut pueritiam simul &puerilitatem exuatis; ut molles, temerarios, pervicaces animos, ferocientes, eis aenos impetus exuti, serium, sobrium, virilem induatis animum; τα αλλαν, es τάς κωγα ta ν σύ νι- ά . TD. 2. I 2.
Sed distinetius agendum. Qito incitamina, Juvenes, est Quod in se duo continet: σωφροναι D, &σονα γως no sebi Ira esse, & sobrie vos gerere. Alterum animum, alte. rum conversationem, pocillimum si elat: φ - , φ ερυ ἄνθ ν. Verum haee duo, in temporis compendium, conjunelim I rsequar : objesta potius, quibus utrumque occupatur, seorsim trassiturus. Versatur autem Sobrietas, seu Moderatio, in iis quae vel animum potissimum spectin vel corpus. In animo moderanda sunt 2 λλατα, In corpore, cultus, victus,& voluptates reliquae. De quibus ubi sigillatim ura dixero, vela contraham. Animum quod attinet; spectanda sunt potiuimum quae nempe intellectum spectant&cinnitionem. Quam autem hic agendum est caute & moderate, docet elegantis libilium illud Paus ad Rom. ΙΣ. 3. mi Q τυμ ν-ῖα φρονεῖν, φρονῶν εις το σι νεν ue nequis
sapiat supra quam oportet, sta ad sobrietatem sapiat. Ubi duo, ni fallor, cavenda vult Apostolus. Alterum, ne sublimiora quam par est sibi exquirenda pro3mant; Alterum, ne elatius quam par est de se sentiam : conjuncta plerumque mala. Utrobique moderamine utendum est; & utrobique non raro junctim precatur; &ratrumue notat illud toties ab
Apostolo condemnatum Rom. II. ΣΟ. ROm. Ita 16. I Irm. 6. II.
Atque hoc quidem vitio laborant, qui stareta Dei scrutari, ultra quam pir est, satagunt:&audiater, ex conjolturis suis, de illis prominciant, quae Deus nondum detexit. Qitalia sunt, aeterna Dei decrera , quatenus nec verbo revelata sunt, necdum eventu patelaeta. Item, Quid ab aeterno Deus fecerit, ante mundum conditum. Quid facturus esset, si mundus non filisses creandus. Num possit, aut velit, plures iis isse mundos, aut etiam feceri aut iacturus sit. Num venturus tales Christus; aut, Quis futurus estis hominum status; si non peccallet Aliaque hujusce firrastinis infinita, de Angelorum ordinibus, ta supremi judicii tempore, loco, procestia, de t torum statu, de poenis infernalibus, aliis que, curiosa ultra quam quod scriptum l tur. Quas ut μηλ 6 -ς merito amam Polus ΣTrm. Σ.-dc Irt. 3 9. inae enim Gavit Deus, tutius est modeste nescire, vana curiosius inquirere ne quod dicitur I tator mavisatis, o rimatur a seria. Quippe qu.e secreta Ilint, adurum auiuent; νή autem revelata, ad nos liberos Minos,
Sed & eodem laborant vitio, qui aggrediuntur ea, quae, ut ut inscrutabilia plane non sint, altiora tamen quam pro viribus suis. Nam&hoc cli, Moia κονιῶν. Rom. I 2. 16. Contra ouam de se testatur Psaltes, uirippe cui nec excelsio animus Nat, nec elati octis, nec a effuse i quae m sassur aut difficiosa quam se ae eat; se aae istar alluctari infantis Iege eris. Prat Iὶ i. I. a. Atque huc quidem respexisse Apostolum, loco citato, ex verbis continue i uentibus manifestum est. - inquit εις - σωφρονι ν,-ο αἱ e. Vult liquidem singillos modeste sapere, ero ea quam unisu rue impe It ius est Deus mensuram ei. Quod & alibi stapsum sideliter observalle testatur, 1 Gr. io. I 3, I . quod nempe mensura, quam sibi impertitus est Deus, se cohibuit, nec
ιὸ ν, alienis se negotiis, ut intermiscuit. Αst interim, ecquis fere mort lium & dissicillima vel audacius aggreditur, ves confidentius tradiat negotia, quam qui omnium minime intelligunt λ utinam non δρους ἰλανα πλά - v .m. 2 Pet. 3.16. Nempe, qua ad pauca respicit, facile ouunctat. Qitos liceat cum illo Phoebi ad Phaetontem suum consilio dimittere. Mugna priis, Plaeton, quin non viribus 1 is uri a comemunt, nec Iam pueril bus annis. Ovid.
Nisi illud magis conveniat. Persi, Tecum lustra; is noris. quam sis tibi cumra 'Lex. Hue etiam spectat, quod ves ex plebe quili 't, vel juvenes, scontra quam