장음표시 사용
251쪽
In Vesperiis Comitiorum agitatae; Oxo Nis, Iulii 8. I 6Fq..
Respondente Jore WALLIs, Pro Gradu Doctoratus in raeologia.
252쪽
An Electio Divina dependeat ex praevisione liberi
Sum m se Deo, mens mauesana putet 'Tune voles, ρω nasus heri, sis cras mariturus, Iema aeternis pinet re iamla Deo λ
tantas alue sinum cirparis ipse Capus ,
Dextro A tra Manus carpo, conjunctus Oeens Dener utus extra st- supercisto: is luseri utrivis sospectas Oretas utervis,
A matrus utravis neutra negabit opem.
Ο niser item parii contructior uni; i tamen O renuis, pari ea, Corpus idem. rum em ni possis nutus in corpore, si non 'Gn vias, Chri Ii Ierre M ser opem. An Fidelium Infinita sint Baptirandi ' QUOS capiunt cita, verus iam Eusesia, Christ undiar Amplexus, Arrim g rata Dei: aedis metet extorres, me&ri foedere, factos, . Gi ne vel famuli stmbiau prima fer m
253쪽
maestiones in Comitiorum Vesperiis, Oxonii, agitatae, Pum 8. 161 Respondente JoH. WALLIS.
occurrum dicenda ; necesse est ut ea strictim inua am, ne debitos temporis ira celim transseediar Iumas: oumique omasia praefatone rem ipsim statim aggrediar
2 su Prima. Ad primam inlaestionem quod attinet, Ubi de verba stetimis. Non illam intelino A inmetem rem mariaran, de qua loquitur Christus Iob. 13. I9..Hrei νυ ex mon vitam iss --πι t. Neque de Haemone Angelorum priaecipue agitur quamquam nec ea penu exeludenda sit, quorum nempe noniiullos lictos vocat mulus, I . e. M. aemnatos inquit Ilidas, Neque denique de iplius Gri. Im eis rime directe instituitur quaestio ; qui Minen Eiectus dicitur Gat a. I.&. 'α--arii. a. m. cujus &perpession in gloriam, a Deo hiis id praedet minatas, patet α mi Q Δ Π m, quAstio praesertim initiuiitur u per Christum, salutem obtinent. .
' finime: bax Electio, de qua instituitur qu suo, Aternum, cuicax, mutabile, atque i iubile decretum os, quoi ex solo tuo beneplacito, certos quosdani homines i omissis aliis peccato pariter cum alias involutos, ct pinnis obnoxios, per idem in Christum ex perducere, ad laudem gliuisite in Ut, inquam, vererium Dra, actus nempe Divisiae voluntatis flauenim: Deis Mesertim is, Eph. i. 3, Aeneae ussis Deus o PM'----xitPHωα Le ι quamquam ct ali e Personae Trinitatis non prouin eis citur- ein
opus ad extrae Actus, inquam, Voluntatis Divat Esi rata, M- in Di Minnanens ' adeo. que nullam realem Immutationem efficiens an creatura, sta tantima resvini ratiocin Noque protinus fini sumus filii Dei, aut iustificati; ita aliquando timci, nempe talide. Quae autem yob. I s. 19. -- Lur Electio utpote eadem atque vocatio )esi actus
transiens, ct imperatus, an creaturam terminatus.
Decretum hoc num da mi mpe --- ώθ, arue jacta multa sun mineuisa ; EN. r. I Per. I. - autem ua rusi, iriernina est: quippe, ante i mundi fundamentia, Tempus non erat. Nec quidem alitur cile potest; nili concinianius quod abiit ὶ Deum nunc velle, quod aliquando non voluerat.
254쪽
Cardo controversiae in hoc praecipue veriatur: An, quia credituri suerimus, deo nos elegit Deus ; an potius, quia nos Hegerit Deus, ideo sumus credituri . Sunt qui existimant, Quod ordinaverit quidem Deus, indefinite atque indeterminate, ut omnes in Christum criaituri, silventur; plane interim permissis psorum liberae voluntati, An velint credere : Quos autem, re sibi ipsis penitus permisi, praeviderit fore creditur nec quidem credituros ntum, 1 4 obedientiarn Evangelicam praestituros, atque lae uicis que ad finem usquς perseveraturos; hos tandem statuerit aeterna vita donare: Adeoque ipsi rum vi Credere , veI .non Cre&re, objectum quidem ego Ptaescientiae Divinae, scili non item & Divini Decreti, sive PMdestinationis. Nos contradicimus : Decrevis te Deum, non modo ereditusos omnes siqui suerint in GLque solos salvatum iri; sed &- praedeterminasse quibusham ille daturus sit facem, ut er Ant,& eredendo salventur. Neque tamen negamus, quin, qua credunt, libere credant; sed Deum statuisse dicimus eos libere credituros : Adeoque non modo ipsbrum salutem, & fidem ipsam, atque perseverantiam in fide, ex destrio Dei pendere ; neque nudae tantum P Miseentiae objectum elle, sed & Decreti. Atqste hoe duplici fundamento dicimus : Partim quod illud ex necessitate rei consequatur: Partim etiam quod manifestum sacrae Scripturae testimonium hoc affirmet. Ad primum quod attinet, Hoc nempe ex necessitate rei cons qui, Ila constiti cum enim utrinque concellum fili Deo nihil ignotum esse : scd omnia, sive praesentia, sive praeteri sive etiam futura, penitus perspectacile 'adeoque flaturam salvandorum Laeni aeternae Dei praeseientiae subella: Necelle est uict eadem ipsius decreto subsit Sicut enim nihil in rerum n tura, citra Dei Providentiam, aetu Exsistit; ita nec quicquam est Futurum, citra Dei D cretum. Nulla liquidem alia Futurationis sufficiens caui3 poterit si ignari. Non enim
causarum si tardinatarum invicem concatenati δὲ Nam, praeterquam quod illa qualiscumque concatenatio non nisi Deo decernente exsistat; nulla etiam tanta est, quin eam possit
abrumpere vel impedire Potentia Dei.; ex Solis statisne, in diebus ; duret cris in diebus Hetetiae; nil rue pticiis, in Nehucta sertaris semice, minime lassis; aliis suefiuvilibus, abunde liquet: Adc ue cerui sit turitio haud inde concludi potest. Quid quod, ct ejusmodi causarum nexus, in aetionibus liberis, de qi in iis nunc astur, locum non habeat: vel, si haberet, certe muriis est et cum libertate voluntatis humanae consistens, quam si ipse, quam pertimescunt, praedeterminatio divina. Neque etiam fatalis aliqua necessi . tas assignari potest futuritionis causa: Ecquid enim est, quod antecedenter ad Decretum Divinum, ejusmodi necessitatem possit inducere λ vel quidem, si quod esset, non est et illud expetitae voluntatis libertati minus adversum, quam Divina Praedeterminatio. Neque pinicit denique ab ipsa voluntate humana deduci; utpote quae nondum est, dum ipsius aetus liberi praesciuntur; nedum, seipsam determinaverit: & quid , quando eris, etiam adhuc supponenda erit ex eorum sententia indeterminata, ct plane libera, an credere velit necne. Non igitur, vel ex voluntate creata; yel ex fatali, nescio qua, necessitate; ves etiam ex causarum naturalium concatenatione, oritur, ves certa futuritio, vel futuritionis certa cognitio. Sed, quod futurum est. ideo si turtim est, qui ad Deus futurum esse decrevitin. Adseue cum Deus, Petra m puta Pan we, certo crediturum praesciali quod quidem praesciri non potest, nisi sit aliquando futurum; necesse est ut illud sit Deoi in terminatum; quo sine, neque futurum esse potest, nedum praesciri. Neque hic quicquam valet figmentum Jeniueum, de rari sciretia. Cum enim dicunt, scire Deum in quibus positus circumflantiis volet hie aut . ille credere, aut non credere iunde possit Deus ipsum in talibus circumstantiis vel ponere, vel non ponere, prout 'sibilabitum fuerat. Eadem enim adhuc recurrit difficultas; unde sit ismi hypothetica futuri-tro; Gmpe, suturum elle, ut positus in his circumstintiis credere volet, in illis autem non voleti Si enim & hoc ideo futurum sit, quia Deus futurum esse decrevit; .certe non decretum ab illa si ituritione, sed a decreto dependet illii fit tutatio. Ut ut sit; si praesciverit Deus illum, in hisce positum circumstantiis, certo credituriim esse; in aliis autem, non esse; undecunque demum illa oriatiir certitudo; at iis itisuper volet illum Deus vel his veli illas circumstantiis constituere, prout illum voluerit vel salvari vel non silvari: etiam adhuc non ex haero voluntatis humanae actu dependebit illius vel Electio vel Reprobatio, stam puro Dei beneplacito, qui; cum possit utrumlibet, vult illum vel his vel illis
circumstantiis constituere. Et propterea, quamvis revera ex libero actu creaturae credentis
dependeat Sinis 'non tamen Electio, sive Oestinatio ad salutem : cum non in ipsius arbitrio sit, An erit in illacircumstantiis constitutus unde cerm eo Mequatur fides, an . in iis
S indo, Patet eram assertio nostra, ex variis sacrae Scripturae teistimoniis. Nempe, non tantum ad Gloruit 'ex .praevisione gratiae; sed tam ad Gratiam, quam ad Gloriam nos essctos est e.104. I. s. - --D-αγ-,- - εἰς ι --. Merit nisura non quia sancti sumus aut erimus, sed ' ut sanctis us, prout praedestinaverit nos in isoptionem filiorum Rum 8. 29. me et vis puta silvandos fore ras non praesciverat tantum, sed ὶ - - , prae sun est seri co rimi Idem patet.
255쪽
a Nesi. a. itiit pet. I. x ubi dicuntur fideles, elicti adsint mmam sive raminem Spiritus. Qiod & aliis quamsilurimis Seripuitae locis confirmatur, quibus recen
Atque haec quidem tum ad gratiam tum ad gloriam praedestinatio, adeo est in mi rumstatuita, & mere spontanea; ut ne ullam ipsius causam meritoriam, ne quidem Christunipsum, agnoscamus. Eligimur quidem ad sabitem, propter Christi merita obtinendisi; non autem, pro ur Christi merita eligimur, ad obtaena m salutem. Mallio Christi instinter causas salutis; non Elcinionis. Adeoque illud naim irati telligendum videtur. Ha. vel clesit nos, in illo futuros; vel, ut in illo simus sincti ideinculpabiles; vel etiam, elegit nos millo, ut partes integri objecti elestionis, qilodest Chri sit corpus mysticum; quippe elegit Deus totum Christi corpus mysticum, cuius nos parto sumus, adeoque nos ;n illo, ut paries in toto: .vel denique illud H, cum in vox complexa, resolvendum erit in destinarat ara Iahuem obtinem , cujus parti post γtiori commode.sul ungitur illud D .m C so, vel per o risum; quales vocum
complexarum resolutiones, etiam alias admittenta, liquet; pura I TIm. a. ia. In m.
. a. Salibi passim : ut nihil aliud assa locutione innuatur, quam, statuisse Deu nos
in Christo, sive per Christum, salutem consequutiar . . l. Ut autem Elixtionis causam Meritoriam nullam aisgnamus; ita nec caustin Im lentem ullam, pr-r ipsam Dei Beneplacitum; 4 -τα-- . E . I si Δι, βουλω, τοῦ Dra vers. II. non quidem sucu indum opera nostra, sive peraeli, sive Visit, .noselinit, sed pro mera asius gratia. Non, inquam, secundum opera puram εquippe quia nondum eramus, nedum quicquam feceramus boni, cum Deus eligebati Nee etiam secundum opera praevisa: Nam . argumentiun Mostoli Rom. p. II. insvet cmctaret, nori ex operibus, sed ex vocante, pariter excludit opera praevisa, atque peram. Item illud Reservatis input facta es secun umi Admonemgram rpus i ex Pratia, mu Iam ex operibus, at om graum Iam nou es et graua ; iis ex operis Ius, jam non es gratia, Momno' non es NM. Jam vero electio propter opera ptaevis, non tinnus est inconsiliens cum elemone ex gratia, quam cicetis propter opera peraetiti Nec euam ex ptaevisa sideν quae quamvis in materia. Justilicationis opponatur operibus, non tamen in materia Eltationis. Justificamur, non ex operibus, .s id in fide: At Electio gratiae non est operibus, sed ex vocame. Mus et euris, nepre cinxensu Pse mi raritis Mi; Rom. 9. 6. Cujus vult, miseretni quem via , maestiri; vers 18. te Ebremmam si M. I ω. v atque his simulaa; praevisionem itidei pariter excludunt atque operum.
Hanc autem quam diximus, tam ad gratiam, quam ad gloriam, elictionem gratuitam sive unam eandemque electionem dicamus, sive in duas supponamus distingui, perinde omnino erit; dummodo utrumque dicamus ii Dco praedeterminari : Nempe, qilicunque aqGloriam destinatur, eundetu&m Gratiam dicamus de nari; i &eomin patet ex Ram. 8.as. & alibi. Certum enim est, & haec& alia omnia, non iusi uno & simplici actu Deis determurari, qui quidem nunc in plures nunc in paliciores distingui possit per operationem Intellectus nostri, ea per inadaequatos conceptus dividentis quae si int iu - indivisa. Sive igitur plura sive pauciora supponamus decreta Dci, eaque nunc amarunc alia metho Aspomimis; sunt tamen ea non realiter, sed ratione tantum distineti, nempe ut inadaequata conceptus ejusdem individi Decreti. .:Et propterea etiam tuto liceret inlaetam dimittere perplexam issam, de Eleelionis maioria; controversam, inter βublapsarios&Supralapsarios ut amantur Dgiorum. Nempe, an electio fiat is malia corrupta, an e malia pura,. sive etiam nondum condita. Quamvis enim hi et Remonsuantes satagunt, Sublapsarios fui loquuntur &Supralapsariosi avicem committere: non ianti tamen haec est controversia, ut nos de' illa admodum 1blicitos te.
Mati Est enim apud hos omnes in consessis, Decrevisse quidem Deum haec omnia, nempe Homines creare, lapsum permitteret ex lapsis aliquos effraciter ad fidem vocare, in illa conservare, & tanaena in salutem perducere ; alios vero, sibi permittere, uL infideles maneant, & poenas tandem luant. Sed di rei ter concessum fore Judico, haec omnia eodem simplici voluntatis actu, quod ad ipsum inum attinet, decerni: posse tamen hunc illum vel decretum, per inassi uatos intestiatus nostri conceptus, in plura decreta partialia dissimgui, sola tamen ratione, non realiter, distineta. Taitam vero, An haec Mreta partialia, vel potius hi in aequati conceptus nobis formati, commodius disponamur juxta rationem finis & mediorum, ut decretum de fine dicatur prius decreto de mediis; adeoque decretum de salute prius esse decreto de mediis ad salutem: An potius, juxta necessitatem exsistendi; ut illud nempe prius dicatur, 1 quo non redit ut loquuntur essendi consecutio; adem, qu' verbi praua, decretam permittendi lapsum, prius esse decreto quosdam recuperandi; quia pollibille quidem est ut decernat Deus lapsum pemittere, licet non item stitueret lases recurrare ; at contra, pollibile non est ut statuat recuperatum iri lapses, nisi di statuat permitti lapsum: .An dolique haeci Uri decreti membra, potius coordinanda sint, omnia, tanquam talem decreti sitiuuliam obieet, plane inordinata : Haec, inquam, est uiter ω
256쪽
stratra controversa, nempe, de methodo disponendi decreta Dei, 'el nostros notio ejusdem Decreti inadaequatos conceptus. Qi' quidem, si quid mo judico, est pume Logici
controversia, potius quam Theologica : & revera quod in eiusmodi controversiis non raro usu veniti & hoc, & illud, di tertium denique, vario respeuu veriun erit, & conam e possit affirmari. Qui pro massi pura dis iam, sive etiam nosum creata: arguunt, Deum nihil statui sanisi certo aliquo fine; adeoque quaerunt, Quo fine decreverit Deus lapsum permittere λ aim non ut ex lapsis hos restituast illos puniat λ Item, quo fine decreverit homines creare λ an. non ut hos, aliquando lapsos, tandem restituat; illos vero, lapses, tandem putarat λ Si isi, tur illo fine sic statuit, certe finem illum prius intenderat, cum intentio sinu sit prior imrentione mediorum. Quod si duriim videatur, Deum eo fine crealia homines ut eos perdat; regerunt, hoc non durius esse de Hominibus, quam de Angelis, quorum eluctionem atquer probationem, si non in milia. nondum condita, saltem in massa pura fieri dicendum erit.
Di pro masti corrupi dis irant, sic arguum; Elestio est decretum de lapsis erigendis ct salvanda; stipi nit itaqtie lapsum ; quippe impossibile est ut Deus futuat lapses erinem
dos, priusquam statuerit lapses 1 ne: nam eo momento naturae quo quia Deus noninam stituerit, incertum est an omnino erit; non postst itaque eo momento naturae cestum
vel decretum, lapii,scile crimi os, quo nondum statuerit lapsos flare.' sed dicendum porro, eadem ratione, Impollibile cile ut stati a Deus, aliquos per fideiu silvandos esse, mira nondum statuerit, an omnino sint credituri; quare, & decretum de Fide prius esset
Iam decretum de s lute. Quod dicto Remonlirantium in hoc diffst, quod illi fidematuant, non tam obffectum decreti, quam praesciviatiae.
Hac autem de re, si iaccelle sit nodram sententiam proferre, hoc censemus.1 Quod sive tuas iam non creatam, sive puram, sive corruptam, statuat quis materiam, equa sit Eliatio; nequimilam tamen hoc promovet Remonstrantium caussura; dummodo tacatur, et agendos & probandos, in eadem omnino conditione consideratos, ante ipsum Praedestinationis decretum; & primum momentum discrumnis este an ipso decreto, non in ulla conlideratione nostri. a. Etiamsi diceretur, Decretum de fide, prius elle decreto de salute; non tamen diei, tur quod volunt Remonstrantes, scilicet, iidem . praevisana tantum csse, non& decretam. 3. Decretum Divinum spestari posse, vel in consideratione Physica, vel in considerati e Morali.
In consideratione Physica, illud natura prilis esti , quo non redit citandi consecutio; id nempe, quod, in se conlideratum, constare positi sine altero, non autem illud alterum sae α Decretum igitur de creatione prius eris hae consideratione ὶ decreto de lapsu ; creatio enim decerni posset, etiamsi lapita non sequeretur, non autem lapsiis sine creatione: a, pari ratione, decretiun de lapsu permittendo prius erit decreto de lide &resipiscentia; ainque hoc iterum, decreto de saluae perfidem. In consideratione Morali, subordinamur de. creta, juxta subordinationem Finium : ut illud nempe prius intendauir hac consideratione) .
quod potest esse alterius Finis; illud posterius, quod ibbire potest rationem Medii: Quia,
quod intenditur propter se, prius intendi dicitur quam quod intenditur propter aliud. Et proinde, si decreta iis consi rentur, Decretum de salute, prius erit drereio de mediis ad salutem: Decretum de restitutione, decreto de lapsi: de decretum de lapsi, decreto decreatione. Sunt enim lime posteriora, Gradus vel Media ad illa priora. Igitur in consideratione ramea, decretum de danda lide, & decretum de siluae per ibdem, i ut etiam, de non talida fide, & de Libsequente damna lone, in supponunt cecreta de lapiis & de creatione; nempe, in genere Entis, sive in ratione verι sive Fit uiri. In comsideratione Morali; decretum de salute, ct de mediis ad saltitem, priora cunt decretis delapsu, atque decreatione; nempe in. genere Finis, sive sub ratione Boni, sive Appetibilicinia enim in consideratione Morali, habet rauonii Finis, adeoque prius appetitur; illud, in contuleratione Imysica, habet rationem Hiiecti, adeoque caulis tuis mi uiu est Umilique autem quod oppido notandum est nullam huiuDiiodi vel motitatem vel posterior,tatem spestaniam esse, nisi in subordinatis, ves hie Philice, vel illic Moraliter : si qua enim exponantur, quae vel hic non subeunt rationem cauiae & tabebo; ves illic, rationem finia& mediorum; non tam illa ves subordinata, vel etiam coordinata, dicenti erunt, qu disparata ; quae nullam inter se prioritatem aut posterioritatem seriiruntur. Verum in Morali consideratione, alia adhue superest ordinatio quam quae bactenus dicta esι Quae enim se habent ut Finis dc Media, etiam s.b ista conlideratione, duplicem rospeetium sestiuntur nempe vel ut Desiderata, vel ut volita: Illi e quidem s.b ratione Masilive Appetibilis; quo respectu consideratio finis potior est, a cujus quippe appetibilitare depenaei appetibilitas meaiorum, mpe quatenus mediorum; ) adeoque decretum desineptius erit: ille autem, si ratione Intenti, sive Futuri; quo respectu decreta linis diorian, coordinata minis dicenda idui, adeoque simul: Non enim quas prius vult aut si tim hulae Finem his Medus acquirere, quam his Media in hune Finem adhibere. Et quamquam desiderium finia prius sit quam α. ,rum : latentio omen utrorumque quoad ita
257쪽
hane respectivani inter te naturam, quicquid sit de Orona natura alabluta juncti in proe dic Quo sensit decreta de creatione & lapsu, tum de fide &js dure, coordinata & simul.
tanea dicenda erunt. Neque enim concipiendus est Deus, prius illa salutis fore Media de crevisse, quam salutem eorundem Finem, sive eis conflauendam, fore. Nec etiam sin consileratione Physica ) eas prius hujus caulas futuras, quam hanc carundem elie tum fore, decrevit te. Sed, de ordine decretorum hactenus; Quo sinasu nempe electio, sive destinatio ad gratiam & gloriam, prior dicenda sit, vel posterior, vel denique simili cum decreto de permittendo lapsu, vel etiam de creatione ; adeoque quo sensit dicenda est electio fieri in
massa corrupta, in malia piira, vel etiam nondum condita. . Quicquia autem sit, hac de re, inter nostros Theologos controversiae, quae, cum qu stionis nostrae cardinem non attingat, a nobis tuto negligi poste censenda videtur ;) hael nus tamen, contra Doctrinam Remonstrantium, satis consentiunt; quod, sive in masti rupta, sive pura, sive nondum condita, instituatur electiti tum ut citiaque hominum g nus tanquam activabili adhuc flatu constitutum si celari volunt , IK mpe, vel pariter corruptos omia , vel omnes pariter puros, aut etiam adhuc condendos. Adeoque horum Et monem, illorum Reprobationem, ex mero Dei discriminantis beneplacito, non ex materiae
dispositione, vel voluntatis hi imanae liberis actibus dependere. Quod & nos allerimus. Atque huc spectant loca illa, a Cor. q. I. Rus te EFf --υὰρ quid hac es quod 1 accepi Ny &Rom. s. naris pueris, pu- nihil fecissent bais aut maci, adeoque aequali sorte adhuc constituti, tit pre situm Dei quia esse naeum inctionem, non ex oporibus sive peractis sive peragendis is dea: vocante, consaret, tactam est, A cir semiraminoriscus S iptum es, Jacobum ae lexi, Esavium Mio habui, vers. Ir, ra, I 3. Item Mu ejus esipui vehi, neque ejus qui curras, sed Dei qui miseretur, vers 16. Cujus viat,
miseeretur; quem orem vult, indurat, vers 18. Anum 'tenuum habetsi gutas tu tam ut m Mam massa, ut ut homogenea sit vel maxime, faciat Muta qui tam vas ata aereus, almae aediscus 8 vers 11. Et Ephes. r. ρr si diis nos 'o beneplacito mutatis stiri vers x. Securiaeum Dra uitam suam benevolentiam, verc m Praeissimara Iemnaeum 'vestrum e usqω dimnia emisit ex μυλ viauritatis suae, vers II. Aliaque pallim loca, quae ibi amem tum disci iminis in Electione iacti, in mero Dei beneplacito constituunt, non autem in libbertate creaturae. Atque hactenus quidem de quaestione prima.
Nesis Sem a. Ad serendam Quaestionem quod attinet; Au pri Iesus mistri I avellai Munitis tamium Achseparticularis memina eximaeram 8 hie de ipsi se u dubitetur, terminos ipsius aliquos breviter explicandos sentio. Per A ros Ganraesitas, eos intelligo, quibus Evangelii medicatio, ex ossicio, ei Chri sto demandatur. Qui quidem, in Ecclesia primῖtiva, varii eran6olliciis invicem distincti ;prout enumerantur icir. Ia. 28. Apsin, Propheω, Diniares: & Eph. II. Ap IU, P herae, Ebamesis , Pascireso, Doctores. De quibus omnibus quamquam intelligat irassinio nos i , eos tamen praesertim spectat, qui Porores o D vires appellantur : Partim quod de reliquis nescio an quisquam quaestionem moverit; partim etiam quod, extraordinarii cum fuerint, jamdudum in Eeclesia cessaverint Mnismi resarem, eam hic intelligo, quae ministro Evangelico competit, virtute illius quo sungitur muneris; quatenus publicam stationem si istinet, & 1 privatis Christianis contradistinauitur. Qualis est, poteta Evangelium praedicanai, administrandi saeramenta, censi iras Ecclesiasticas exercindi, Ministros ordinandi, & quae sunt hujusmodi. Haec enim di similia peruendi potestas, privatis Christianis a Christo neutiquam est concella; neque
nunc in Ecclesia sua concedenda. a
Per Particultarem E esiam, intelligo ejusmodi coetum fidelium saltem ὶ sive
loci vieinia, sive etiam peculiari scedere ira conjunctorum, ut restini S soleant, sive stib P. ore, sive sub pluribus Pastoribus conjunctis, ordinarium Dei cultum publicum eodem eonventu celebrare. Quam desinitionem ira propone 3 unicensibi, ut& Eeta sus ut loquuntur in Paroelialibus, δέ selinis sit re separatis ut vocantur egationibus conus
ni ac Siquis autem Ecclesiam Particularem .latiori adhuc sensu acceptam, volet, quatenus Catholicae sive Universali contradistinguitur; adeoque Clasticali, Provinciali, aut etiam Nationali conveniat: Ego neque hunc sensium respuo; moneo tantum, quod de Ecclesia
Particulari, priori sensu sumpta, quaesito potuissimum instituitur; quoniam de hae praestitim
hodiernae gliscunt controversiae. Statum controversae quod attinet. Sunt qui Ministrum sive Pastorem Evangelicum iountis N olos, Particularis Pastorem este arbitrantur, ut tota ipsius potestas Ministerialis ad . indim selam terminetur, neque extra suum particularem Gregem potestatem ullam Ministeri,
lem habeat; sed ad alios omes privatae alicujus Personae instar habendus sit: doniis forsinali immo instructior, nulla vero authoritate ministeriali munitus: qui quamvis actus ut loquuntur charitati vos ad alios etiam exercere possit, sicut & alius quilibet privatae s tu ristianus;
258쪽
Carissumis; non ranaen Auit Iorirativos, vi muneris. Quod ideo praesertim assi
mant, ne quo praetextu liceat Pastorum aliquot vicinorum Collegio vel Presbyterio, aut etiam ex remotioribus colliatae synodo, potestatem authoritativam exserere, de particularum Eo Heliarum Regimine authoritative statuere, aut etiam illud conjunctim exercere. Atque
hujus quidem sententiae fundamentum illud praesertim statuunt; quod risior & Grex lint Resaia; adeosue Pallor, sito Gli Gregi Pastor; & Grex, suo s.li Pastori Grex: Cujusllibet autem Pastoris Grex ille dicendus sit, a quo Pastor ille eligitur, alitur, honoratur, & eui ipse perpetuo invigilat; omniaque ossicia pastoralia di debet & praestat: quae cum de starantum Ecclesia seu Congregatione particulari didi polle contendant, non de omnibus item vicinis ecclesiis, nedum omn: bus per liniversum Orbem Christianis i solius proptero parti,cularis ecclesiae Pastor cens ndus sit, non autem aliorum quorumvis hominum ; Sicut noemaritus aliquis, cuivis alii, praeter uxorem suam, mulieri, maritus est Nos contra assirmamus, Mi
erga alios, sive intra, silve etiam extra ecclesiam, authoritati vos acies exercere : pu Evam
gestitum euilibet, s sive fideli, sive inlideli, i aut horitative praedicare; fidelium in tes, sive
etiam infideles ad fidem conversos, baptizare; ccenam Dominicam dignis adnunistiare ; cem suras denique ecclesiasticas, aliosque actus regimini' in Synodis exercere; & quidem totum opus Minitteriale ubivis exercere, modo ad illius Exercitium legitime vocatus fuerit. Adeoque dicimus, Ministri Evangelici relationem, quam habet ad particularem aliquam ecclesiam, ne ue atiquatam neque prunariam ipsius resationem elle: sed eam potius quam habet ad Christum, culus Minister est; pura, Mrvi, ad Dominum; vel Dispensatoris, at Patrem fiunt bas ; aut etiam pastoris delegati, ad pastorem primarium, cujus viaces geriti Est enim Christus, non hujus tantum particularis, sed totius Universialis e est -. M., t. tanquam ui Ius sponsae, si suo unicus; vel, ut unius gregi h unicus Pastor; vel, ut unius familiae, unus iminiis. Ministri autem Evangelici, totidem sunt sub illo pastores Dei t 6,. xij. gati, vel Oeconomi sive Dispensatores mysteri arum Dei, prout passim appellantur. Et I quamquam tanta sit haec Chiilia Famigia, sive Grex ille, ut pluribus opus habeat ves Oec
nomis, vel Pastoribus delegatis, ad iam iliae sive gregis negotia ex uenda, qui quidem vesex ne itate rei, ves ex pacto, integrum illud opus inter se distribuant, prout totius fami, hae sive gregis commodo maxime expedire vidcuitur; quod & Apostolos fecisse legimus; quorum ni Judaeorum, illi Gentium, ministerio se praesertim applicuerunt, ut ut utrique utrobique integrum jus Apostolatus habuerint, quod & cum res postulaverit exserere jure potuerunt: ὶ non tamen censendi illi, sive Pastores, sive Oeconomi, quasi tot distinetis aut gregibus aut familiis praepositi, nihil inter se commune habentibus, sed ut totidem ejusdem sive familiae sive gregis partibus, ct quidem in ordine ad integrum. Nec enim uspiam, quod memini, ves pili res Christi similias memorat Scriptura, ves plures ipsius greges, ut nec sis. a se,. 3.ls. in domicilia, nec plura corpora, aut sponsita plures. Sed ad unam omnes ' familiam pertinent fides' sive ex Iudaeis sive Gentibus; ad eundem omnes ε grinem, idem domi in 1. ,. lium, idem i corpus; eandem denique sinnsam Christi; prout ex innumeris Scripturae
testimoniis abunde pateti Et quam vas non ignorem appellationum harum ves omnes, veli μ. 3. s. saltem aliquas, de particulari sorsan Ecclesia, ves pataeis etiam fidelibus aliquando ustirpari: Synechd nice tamen illud fieri dico; applicato nempe nomine Integri ad ipsius aliquam, T O. partem. Saeut & Christus ipse, in Mundum venisse dicitur, & Evangelium Mundo prae-- n dicasse, quamvis extra terram Israeliticam, nusquam, quod scimus, praeditaverit; ibitinere,i M. neque omnino exiverit, nisi quod semel in is yptum, dum adhuc infans, sit deportatus. Et quidem, si particularis aliqua Mesesia, Chrisii familia, ves Grex Christi, ves etiam Christi εμ. 1. corpus, aliquando synechdoctice an letur: non tamen, ubi de pluribus agitur, dicuntur illae, vel greges Christi, vel ipsius miliae, aut corpora, aut etiam sponse : sive de una, sive de pluribus, sive etiam de omnibus verba liant, non nisi una adhuc familia, unum in pus, grex unus, una sponsa', iiqum aedificium dici s lenti Sicut & Christus, etiamsi, extra terram Israeliticam, per varias rigiones transisset, eisque praedicasset Evangelium; non tamen propterea in Mundos vetiale dicendus esset, sin a uc in Mundum. Ita dum Pastores Ephesi nos alloquitur Paulus, M. m. quanquam non dubitandum videatur plures in m so urbe ampla ct frequenti. discipulisque resertis lima ὶ coetus suis te, sive congi gationes par utares, quorum quamlibet, Synech chice Gregem appellare licuit,) non tamen omnes coniunetum, Greges, appellat, numero plurali ,3 sed Gregem, m. 28. am Sic Pelms, spergos alloquens per Polum, Gaiatiam, tam ociam, A ram, I P i. r. adeoque non unicam particularem Ecclesiam, sed complures,) unius tamen G s nomine,
Omnes complectitur, Cap. F. 2. Et quidem omnestum jam conversos, tum deinceps conve tendos; tum ex Iudaeis, tum ex Gentibus; in unum eundumque G non plures co
testare . diserte tradit Christus ipse I .io. I 6. ut fiat, inquit, G Grex , linio mare unus, inquam, Pastor primarius, qui est ipse Christus, ii Pet. s. ωI .io. 16. & versa &I . Heb. 13. U. I FG. a. 2F. a C . s. -- α sibi; ὶ non interim multiplicatis νω-
259쪽
bus, sed lino adhue ut dictum est exsistente. Atque huic uni siete funitus sive gregi, live corpori, scut ipse Christus prinurio praeest, ct particularib is sive Eccles . sive ciui
sitanis, non nisi ut membris totius; ira A ipsius sive Oeconomi, sive delegati, ad totum il- tum gregem, totamve iamiliam primario, ad ecclesias autem particulares non nisi s undario, relationem sistinent, tanquam partes totius; sicut di oculus in corpore, primario, tota quidem prospiciendo inservit; manui aurem, vel mi, tanquam parti totius. Atque hoc quidem constat ex Delerationis, sive Missionis i mulis, quae passim exstant. P h. 2o. ai. μιτ insit mepater, ita ego mitis in. Joh. II. 18. ut me in Modum, ita ego mis res m non tantum ad coetum singulos particularem
Σs i Kist, M. Dura es mihi omnis solestas in caeA Om tetra; Profecti ergo Herae nes Hes, A tirantes res e . Et ecce Wbycum sum ommbiu inessu ata usque e ummai nem hecis : Ut nempe iisdem coerceamur cancellis illorum potestis atque muridus i α ὶ Quae non de selis Apostolis dicta scis & de eorum etiam, in opere ministeriali, sic loribus, satis patet; cum Apostoli ipsi ad con mmationem sectici non vixerint, nedum munus illud exercuerinti Et quidem in his ipsis locis, Pastoribus ordinariis, verbum praedicandi atque administrandi Sacramenta, non minus quam Apostolis, potestatem saetam elle, in confesto est. Porro, Tituli illi quibus passim insigniuntur Ministri, non tam relationem ad hanc aut illam ecclesiam particularem innuunt, quam vel ad Christum ipsim, vel etiam ecclesiam
universalem, vel abs tutam quam habent Evangelium praedicanci amboritatem. Vocantur
tia gelu; Evangetizantes pacem ; aliaque nomina similia passim obtinent. E h. ε. xi.
Addo etiam, non tantum Apostolos vel Evangelistas, sed & ordinatios Ministros, Pastores & metores, non huic aut illi ecclesiae particulari datos esse, sed Universali, ut patet L cI. ιε. a Cur. ia. 28. C lituit Deus in Eoissa, primum Ap solus, Hima Prophetas, tertio M. A res. Adeoque in eadem ecclesia constituti s uni metores, sive ordinarii Ministit; in qua iri, & ipsi Apostoli ; quos unius tantum ecclesiae Hrticularis Ministros este nemo dixerit: Imo
in Ecclesia illa in qua conspiciuntur omnes ae uoxum, omnes minister irarum, omnes Merari
num diversitates; ut liquet veri Α, ct quod de ecclesia qualibet particulari neutiquam dici potest: Imo in Ecclesia illa, quod est integrum Chri crepus, cujus membra simi fideles omnes; in quam&omnes Asel s Baptizamur, sive Judaei sive Graeci, veri ia, I 3. Quae non nisi de ecclesia univeriali dici nossint. Neque tamen de ecclesia invisibili & moig
nica, sive christi corpore mystico, hic agitur; sed de ecclesia visibili & organica; de ea
nempe ubi varia exercentur Ministeria, ver. s. ubi prophetia, di spirituum discretio, & miraculorum operatio, M veri s , Io. in qua di baptismi&coenae dominicae administratio,ver. 13. ubi item sunt manus, auris, oculus; varia nempe membra sive organa variis ossiciis cistinata, ter. Is, 16, II. m. ubi vem constitiauntur Olliciarii Ecclesias , tum .28.
Quae omnia de Ecclesia Christi Mystica, vel Inorganica, dici nequeunt. Idem ostendi po- . ex Eph. q. ubi non Apostolos tantum, aliosque extraordinarios; sed Pastores & Docto- 'res, Ordinarios nempe Ministros, non huic aut illi ecclesiae particulari, sed toti Universali Organicae, dari doceriir : ut multis inde argiliuentis probari posset, si per tempus liceret. Item Rom. Ia. φ, F, 6, 7. Et alibi. Praeterea, Actus eorum Ministeriales, non ad unam tantum Ecclesiam particularem se e tendunt. Nempe, Baptismo admittunt baptietatos, non in hanc aut illam Ecclesiam partiticularem, sed in universalem, ut patet i Gr. I 2. 13. Secus enim toties rebaptizandus erit quilibet, quoties ecclesiam particularem mutat; sicut & iteranda Ministrorum ordinatio, quoties de ecclesia in ecclesiam migrat Minister. Item in sacra synaxi, communionem exeo centculo uni tib Christi ubivis terrarum corpore; ut ibidem patet, I Gr. 12. I 3. Et E communicauonis censura, non ex hac aut illa particulari ecclesia ejiciun sed ex ecclesia Universali: quod enim ipsi, clave non errante, ligant in terris, illud & in coelis ligatur, IDI. Is . I9. α IS. I . adeoque ab omnibus pro ligato habendum erit: Ita non modo Pam
ii cum, A Eo, in uiam, aliosilue, nunc in una nunc ili alia Ecclesia reuiticulari, pris, caste legimus quos tamen omnes Apostolos est. aut Evangelastis, non vi cur arbitremur. Denique, ne nimius sim, Presbyteros Hieros blimitanos, Decretis condendis occupatos legibmus, quibus & Antioche dc aliae item ecclesiae, obtemperare tenebantur, I s. o. s.
Imo ad exteros etiam se extendit Minisserialis potestas. Instituitur quippe , Christo Ministerialis praedicatio, non modo ad fideles confirmandos aut cons blandos; sed etiam ad infideles convertendos, ut patet io. q. -- Moedent in eum, quem um a Serunt λaut quo nudo a Fent, sine intaicante λ aut quomodos aediciarunt, se non mittantur 3 Sed &alibi. Imo & renuentibus vindietam Dei authori incive possunt denunciare; quod factum logimus Act. ι 3. 3I. sbknniter nempe incus Ib pedum pulvere, juxta mandatum , christo Ll datum
260쪽
a .8 De Potesate Misisteriali.
datum Apostoli, LM. s. r.& septuaginta Discipulix L e. ro. ri. Quod& Divinitiis fore
comprobandum G rati hab um, ibicem pluri tur, ver I 3, 1 , Is, 16. Non enim eorum ad quos mittitur, obstinatio, sive pervicaciue I au potestitem evacuat vel enervat: secundum quod dicitur Meh. a. r. Mue uin re veώnt, iis reisuam; scient mmune in inm
ipsi, o Prophetam fosse. Neque enim ab ipsorum arbitri , quasi precaria, dependet Miniutoriim authoritas, sed ab ea quam a Christo obtinent mistione. Et quidem O no mis μου Dispensatori is, virtute os ii, non modo cum conservis suis, sive domesticis, nogotium est, im & non raro eum exteris; Neque enim hoe sesum Dis,nsiatori sive sint,
ineumbit ossicii, in famistis in tempore det aemensum, Lare. Ia. a. sed in universum a F enfarcire requiritur ut d sis, a cis. 4. a. adeoque ut universa Domini sui negotia, si ficii commissa, euret, quamvis apud exteros; operarios puta sive conducendo, sive meremdem ipsis selvendo, Mir. ao. 8. exteros in familiam invitando, vel adducendo; vel etiam indignos ejiciendo, Mat. 2a. 3, λ IO, 13. c. I ε Et renuentibus renunciando puta, excaelis pedum pulvere; ut m o dictum: talentis domini negotiando, eaque augendo. vel etiam trapezitis committendo, ut redeant cum tanore , Mutias. I M. Quae omnia
de verbi Divini dispensatoribus, Christive in non sive inter caeteros, sive potius praecaeteris, intelligenda elle, neminem credo fore mi inficiabitur. Mitto alia argumenta : tum quod neque in sentis instituti ratio patiatur ut singulis inmsistam sustus, tum quod ex dictissem talis sit manifestum, Ministrum Evangelicum, non unius tantum particularis Ecclesia; sed totius potius Universitis Ministrum este; seu potius, abs,lute, Christi Ministrum esse, non ad unius tantum particularis, sed totius Eccletiae un
Non autem ita intelligenda velim haec omnia, Psi cuilibet Pastori singulari incumbat onus, ubique gentium praedicandi: quod quidem euet impossibile; quodque nec ipse Chri
lius dum in terris erat, neque Apostolorum ipsitis ullus, i estiterunt; quorum tamen authoritatem ad unam aliquam, vel eluim paucas aliquot ecclesias, restrietam esse, ncino dixe rit ; neque tamen suo munere minus fideliter functos esse, quod non ubique singuli pradibraverint: Sed talem illis competere dicimus potestatem ecclesiasticam, ut eam ubicunque terrarum fuerint secum habeant; quam quidem eo modo, eo loci, & eousque exserere tonentur, prout ad aedificationem eccaesiae Christi, ejiisque pacem & cons blationem, pro teum poris linique circumstantiis, maxime expedire intellexerint, & prout ad exercitium legitime
Neque interim arbitrariam & promiscuam prophetandi licentiam in Ecclesias Dei inti diuetiim eo ; ut pro arbitrio suo quilibet quidlibet cuilibet, quando & ubi libet, sub potest i s Ministerialis praetextu, doceat; aut sese in exercitium istius potestatis ubivis pro labitu ingerat; quod quidem ellet di pacem & ordinem omnem ecclesiasticum manifesto perturbare , ta penitus evertere: sed omitia armatisnem facienda ; omnia -ὐυ- - decenter , ω aene facienda ; spiritu ue premetarum promeris subvisi, docet
Apolloius I Gr. I 26, 7 'Σ Distinguendum enim est inter Iesarem, & temetis exercitium; illam quidem cuil, set Ministro Evangelico & semper & ubique convenire judico; hoc autem non item, sed pro hic & nunc ut loquuntur) vel inconveniens ella poste, vel etiam illicitum. Sicut v. g. Medicinae metar in re is, quamvis ubivis in os gna&dignitatem Doctoralem ha beat, & potestatem exercendi Medicinam ; modo scilicet ad hoc vocatus sit, neque aliquod legitimiun impedimentum interveniat: non tamen illi sub hoc praetextu licebit in cujusvis fui illam seipsum inferre, & vel invitis Mediculam administiare, vel etiam legibus probe sancitis contraire: sed concessa potestate ut loquuntur in m actu primo, potest tamen ipsus exercitium in actu secundo, pro hie & nunc, non raro suspendi, aut impediri. Et iter de cicercitio Ministerii judicandum erit: Nempe Minister Evangelicus, quamvis ubi, que potestatem Ministerialem habeat in aetii primo, fieri tamen potest ut non raro pro haedi nunc ab ipsius exercitio vel abstinere debeat, ves etiam impediri, communi scilicet Eoclesiarum commodo id postulante. Atque hoc etiam ipsos Apostolos fecisse constat. Qitantamcunque enim potestatem ubique terrarum habuerint, certos tamen sibi exercitii limites posuisse certum est. Hi nempe Iudaeos, illi ad Gentes, ordinarium muneris exercitium peragebant, abi. a. ''s. Item alios sibi, alios aliis cellis te limites, innuit Arestes , a C . ro. 33, i , Is, i 6. Ubi di se innuit cautum fuisse, ne suos trans ossius limites in alienos transireti Non enim ubique omnes Evangulium praedicarunt, quamquam ubivis qliditat Apostolicam habuit authorititem : sed ira se in varias regiones distribuerunt, prout Evangelio promulgando videbatur maxime idoneum. Quod quidem mutuo consensu fictum elle, peculiari nonnunquam praeeunte & quasi praemonstrante providentia,ὶ loco citato patet, G. a. q. ct alibi At non propterea putandum est, s nee quisquam, credo, illud arbitratur, in aut Paulo inter Judaeos, aut Petro inter Gentes, authoritatem Apostolicam defuisse, aut ipsam exercendi si quando res postulaverit 3 potestatem; litat hic Iudaeos, ille Gentes, sim curae specialiter commissos esse intellexerint. Et