장음표시 사용
201쪽
nvid offerendum sit in altari. cap. I 8
2 on ab aliis quam ieiunis communicandum. Cap. I9Quod alij rarius,alis crebrius,alij quotidie communicandum dicant. Cap. 2o Vtrumsemel uel ius in die osserre conueniat ct communicare. Cap. 2IDe ordine Misse O serendi ratione. Cap a et De tempore misse. O. 23 De uasis ue Ilibus sacris. CV.a De horis canonicis O genuit flexione, De mnis item O Cantilenis O incrementis eorrucap. 2 SDe Baptismi incremento est mesone o causis Bapti'andorum. Cap. 26De decimis dandis. Cap.2 7 Deletantiis agendis. Cap. 28 De aqua siparsionis. Cap. a De benedictione Ceret. Cap.3Comparatio Ecclesiasticorum ordinum 91 cularium. Cap. 3I
202쪽
Knomine Dei patris Ofilii O spi
ritus Sancti. De ministris Ecclesiae O mininteriis ipsorum , necnon σde multiplicibus Sacramentorum, ficiorum,stobseruationum rationibus: multi multa dixerunt: ita ut pauca uelpene nulla remanserint,qua non iam per illuminationem Spiritus Sancti int demonstratarnon solum qualiter debeant ertiuerumetiavi quomodI singulam'stice debeant, uel posilat intelligi, diligenti
examinatione excussa. Quorum omnium co
piam,cum secundum solertissimum in rebus Ecclesiasticisstudium tuum, libris habeas, σ
memoria comprehensam,o uenerande in Chri
so pater , Reginberte, salubri curiositate ardens,quaedam non a prioribus penitus omissa , sed breuius quam uolueras tacta, a me addi desideras: quasi aliquid istos aufugerit, quod nos possimus in picer erca potius uer 8 fateri debea mus,omnia qua isti inuenta, nobis scriptis suis reliquerunt,nec ipsa discendiinnantia nos aspequiposse. Sed en ouod huiuscemodi in coeptιs, me timidum consoletur, dum confodero illos dismilioribus intentos euiora traiisisse, σν
203쪽
tasse nobis operta, quae sibi pro sensus sui uiua-
me citate uidebantur perspicua. Scribam igitur, si N- inquantistis Dominus dederit facultatem, sicut ex authenticorum dictis,quae adhuc attigimus, addiscere potui, de quarundam Ecclesianicarum exordi s ct caresis rerum, ct unde boc uel illud in consuetudinem venerit , ct quomodo processu temporis auctumsiit,indicabo: habiturus ct si non pro scientia laudem, tamen
pro obedientia certam mercedem.
Et primum de sacris aedibus , in quibus ipsa celebran
204쪽
Altaria ML TARI A quidem, Noe, Abraham, Isaac,&Iacob, Domino ut legitur) ex-.
truxerunt. Moyses uero primus taber
naculum , iuxta exemplar diuinitus sibi demonstratum,in deserto Synai, filijs Israhel deseruitute Aegyptia liberatis, erexit. Salomon quoque longo iam tempore eodem populo in terra repro missionis desente,& regiae dignitatis apice,gentibus circumpositis pra eminente, templum illud mirificum, in Hierusalem quam Dauid Pater eius caput regni instituit magnis aedificauit sumptibus, & di, uersis dotauit ornatibus . In quorum utroque,tabernaculo uidelicet ac templo,& arca testamenti,&altaria cum utensilibus suis,aliaeque species, religio ni illius tempori congruar, fuisse leguntur: tam multiplices&tam consulta ratione prouisae , ut quicquid modo spiritalibus Ecclesiae celebratur in stu- dijs, totum in illis constructionum figuris pleniter,& ut ita dicam) consignanter deliniatum atque costructum uideatur . Paganos etiam templa fecisse dijs suis,uel potius daemonibus , seductoribus suis, non solum ex ipsorum libris, sed etiam ex diuinae scripturae testimoni js agnoscimus . Quia & templum Dagon,in Samuele legimuς:& Regem Sennacherib in templo Neseracli trucidatum : Danielem quoque in templo Belis, sacerdotum eius strophas depraehendis e: Et Antiochum reliquiarum populi
tiquiora tabernaculo O templo. Gen. 8. 263 3.
205쪽
Dei persecutorem grauissimum, & templi, quod
post reuersionem de captiuitate reaedificatum est, uiolatorem : in templo Naneae corruisse cognoscimuS. Et multa alia, quibus approbatur quod dicimus. Nolumus autem de libris Paganorum eiusdem rei testes asciscere, ne inter Ecclesiasticae aedificationis eloquia, lectoris animum inutilibus fabulis
Qualiter religiones diuerse se inuicem imitata sint 'in quid commune habuerint, qiud diuersum. Caput I I. Idolatria per daemoranes introdu
FT primis quidem temporibus, tam ueros Dei
cultores, quam etiam daemonum ueneratores
in locis congruis,suae religionis cultum, sub diuo cplebrasse credendum est. Sed quia daemones homi nibus persuaserunt, in contumeliam creatoris, in M. ginem incorruptibilis Dei, in similitudinem corruptibilis hominis,& uolucrum , & quadrupedum, &serpentum commutare, & seruire creaturae, potiusquam creatori: consequenter etiam aedificationem templorum, & sanguinis non solum animalis, sed etiam humani immolationem , ad maiorem persuasi erroris uindictam, sibi fieri exposcebant. Ideoque omnipotens & patiens creator, facturae suae uolensundccunque consulere quia uero propter fragilitatem carnalium , omnes consuetudines pariter tolli non posse sciebat permisit & iussit quaedam sibi obedienter a piis exhiberi, quae daemonibus damnabiliter ab impijssoluebantur: sicuti sunt aedium constructiones, & diuersorum genera sacrificiorum. Et factum est, ut quae prioribus propter infirmitatem concessa sunt, ad ex Ausonem erroris: nobis sequentibus per Christi passionein patefacta proficerent ad causam persectionis, dum dc in illis materialibus structuriss
206쪽
cturis, aedificium Ecclesiae spiritale, & in carnalibus uictimis, ac solemnitatibus, passionem Christi, &uit
tutum documenta sentimus. Sicut autem quaedam praecepta moralia, nobis & ueteribus, uoluit Deus este communia: ut sunt ea, quae ad morum honest , & ad ius inter homines pcrtinent conseruandum: ita quaedam flagitiosa, qua daemonum uoluptate instituta,& illis & nobis statuit omnimodis sugienda: maleficia uidelicet, ac mendacia,ssupra, &superstitiosos errores:& similia. Haec cum ita sint dicta, sciendum est, quaedam esse omni relistioni commitis M'nia, ut est: Quod tibi non uis fieri, alij ne sede hi, i & pr quicquid ex naturali lege, liuinis congruum inueni- g 'turmandatis. Hoc tamen in illis dis at, quod quidam illa propter honestatem, ut philosophi : qui- ζ'si' 'dam propter timor em, ut Iudaei: Alii oropter lil si WV qetionem, ut Christiani, obseruaui. Vt autem ad Vsi '
proposita reuertamur, sicut Deus, ut destrueret ope 'Mρ ra diaboli, quaedam sibi exhiberi uoluit a cultoribus Ἀμρ 'φ' suis, quae daemones prius persuaserunt errantibus et ita cultum a Deo institutum, maxime in sacri scio. rum &caeremoniaru in multiplicitate, sibi deinceps daemones exposcebant, sicut scriptum est de libris legis Dei: de quibus scrutabantur gentes, similitudinem simulachrorum suorum, ut scilicet, quomodo lex Domino seruire praecepit: eisdem ritibus, decemptores suos daemones , deceptae gentes uenerarenis Iosphin detur. Nam & temporibus Tiberij & Cai Caesarum, bello . Idola in templo Domini legimus collocata. Et Iulia si et .e. a. nus Apostata totum Ecclesiastici ordinem ritus , ad Iuliam diabolorum honorem detorquere conatus est. Etly Imp. te diabolus, a Christo se pro Deo uoluit adorari. Matib. , De profectu religionis Christianae . cap. I II.
Postquam itaque uenit tempus, quando ueri adoratores in spiratu & ueritate, nou in Hierusale
207쪽
tantum uel monte Samariae,id est,non localiter, sed spiritualiter coeperunt adorare patrem,& in omnes gentes secundum domini iussionem doctrina salutaris emissa est: coeperunt fideles loca munda quaere re,& a tumultibus, ac negocijs carnaliter conuersantium semota:in quibus orationes mundas,& sacrosancta mysteria,& mutuae aedificationis solatia, celebrarent. Quamuis enim secundum Euangelia stam, erant discipuli cum credentibus semper in te-plo uel coenaculo laudantes Deum,& orationi ac ieiunio insilientes: tamen post aduentum Spiritus Sancti, legimus eos circa domos,orationes & fractiones panis celebrasse. Et non solum inter urbium aedifiωcia, uerum & extra in locis secretis conuenisse. Nam& Paulus processisse legitur in Philippis extra portam, iuxta sumen, ubi uidebatur oratio esse, & ipse cum Ephesijs orauit in littore. Cum autem multiplicaretur numerus credentium, coeperunt domos 1lias facere Ecclesias, ut in gestis sanctorum creberrime legitur:& priuatas habitationes, ad publicas fidelium contulerunt utilitates saepe etiam persecutorum rabiem declinantes, in cryptis & in cimiterijs,& spelunchis, atque desertis montibus &uallibus conuenticula saciebant. Deinde magis magisque proficiente Christianae religionis miraculo,& per lucra Christi,damno succedente diaboli: no solum nouae ad orandum domus constructae sunt, sed et tepta deorum,abiectis & exterminatis idolis cu spurcissimis cultibus suis,in Dei mutabantur Ecclesias. In quas plagas coeli Orantes uertantur. cap. IIII.
ET quia diuersitas Idolatriar,diuersis modis tem
pla construxerat, non magnopere curabant illius temporis iusti,quam in partem orationis loca couerterent,dum tantum uideretur, ubi eliminatae sunt daemonum
208쪽
daemonum sordes, ibi Deum creatorem omnium, qui ubique est,coli & adorari Quamquam itaq; sa. piens dicasinos ad orientem lucis adorare Deum, &reuera congruum est,& salubri more institutum, ut orientem uersus, facies orando uertamus: quia sicut ab oriente lucis aduentum suscipimus corporeae,sic in orationibus illuminari super nos uultum illius deposcimus, de quo scriptum est. Ecce vir , oriens nomen eius: Et,Visitauit nos oriens ex alto. Tamen quia & templi & tabernaculi introitus ab oriente fuit, ubi altare & labrum erat, & omnes uictimarum& sacrificiorum ritus fiebant: certum in in utroque ab oriente multos orasse contra occidentem. Siquidem & Salomon dedicans templum, stetit ante ali re, & extendit manus in coelum:& effudit orationem tam deuotione, luam prolixitate mirabilem. Priora autem & anteriora templi uel altaris, orientem respiciebant. Unde & apud ueteres orietates templorum antica: occidentales postica:aquilonares sinistrar mea
ridianae dextra dicebantur. Quod & de templi Domini latere meridiano sic scribitur. Ostium lateris medij,erat in parte domus dextrae. Quia ergo portae trium atriorum una contra alteram positae, recta linea ad oriete patebat, ita & sol ςqno tialis exories radios suos P illas aequaliter cotra medietate tepli dirigeret eodeq; mo Postia porticus & ipsius tepIi i honia sancti lanctorii altrinsecus posita, Ptederet: sicut tradit a maioribus,q in exterioribus atri js positi. ab introitu interioris,qbusda quasi rationabilibus causis prohibebantur: per portarii contra se positarum, patulum prospectum,oculosusque ad introitum te pii dirigentes: quo pedibus non audebant, precibus α uotis,& salutationibus accedebant. Sed & ipse Sa lomon, in illa celebri oratione de populo, in peregrinationem propter peccata sua uenturo, dixit ad deu. Si orauerit contra ciuitatem quam elegisti, &tem-
209쪽
si quod aedificaui nomini tuo, & reliqua. Quod, Daniel quoque Propheta, & talis in quo suspicio
Altaria in nulla potuit reperiri, legitur secisse. Apertis enim se diuersas pia nestris coenaculi sui, contra uterusalem tribus uici-gas restis bus orauit per singulos dies. Hijs & alijs exemplis
cient a. edocti cognoscimus, non errasse illos, uel errare, qui Aelia ab templis uel nouiter Deo tanstructis, uel ab Idoloru lesio Ha* squalore mundatis, propter aliquam locorum oppor ano Im tunitatem,in diuersas plagas altaria statuerunt: Quia pe. uictam non est locus, ubi non sit DeusNerissima enim rela-at Hierusa tione didicimus,in Ecclesia quam apud Aeliam Conrem reaed si stantinus Imperator cum matre Helena, super sepulcatu. chrumDomini mirae magnitudinis in rotunditate 'Panibeora constituit temq; Romae, in templo , quod ab antia Romae. quis Pantheon dictum, a beato Bonifacio Papa, per- Ecclesia s. mittente Foca Imperatore,in honorem omnium sanTetri temo Oorum consecratum est. In Ecclesia quoque Beati plum. Petri principis Apostolorum, altaria non tantum ad orientem, sed etiam in alias partes esse distributa. Haec cum secundum uoluntatem uel necessitatem fuerint ita disposita,improbare non audemus. Sed tamen usus frequentior secundum quod & supra memorauimus & rationi uicinior, habet: in orientem orantes conuerti, & pluralitatem maximam Ecclesiarum eo tenore constitui.
Devs G--Vnusquisque insensu suo abundet.Prope est Do
'μμ ν - minus omnibus inuocantibus eum in ueritate; & i5 Ps ἰ- Iqε- ge a peccatoribus salus: Appropinquemus domino , H ἰ- Ι 8- & appropinquabit nobis. Alioquin peccator, etiam si Iol 7 sugerit, eum qui ubique est, euitareno poterit. Quia neq; ab oriente,nec ab occidete, neq; a desertis moHal. I 38. tibus,subaudi patet locus fugiendi, qm Deus iudex est,huc humiliat & hunc exaltat. Cui etiam Prophera dicit. Quo ibo a spiritu tuo,& quo a facie tua fugiam λ Si ascendero in coelum, tu ibi es: si descendero, in infernum, ades. r. De
210쪽
et euasis quae simplicitersigna Acuntur. Cap. V. DE vasis uero sustibus uel etiam productilibus,' quae simpliciter signa uocantur,quia eorum sonoritate, quibusdam pulsibus excitata, significantur horae, quibus in donio Dei, statuta celebrantur ossiicia: de his,inquam,hic dicendum uidetur, quod e rum usus non adeo apud antiquos habitus proditur: quia nec tam multiplex apud eos conventuum assiduitas, ut modo est,habebatur. Apud alios enim deuotio sola, cogebat ad statutas lioras concurrere. Alij prenunciationibus publicis immutabantur, &am una solemnitate proxime suturas discebant. Apud quosdam tabulis, apud nonnullos cornibus , horae prodebantur. Vasorum autem, de quibus sermo ortus est, usum primo apud Italos affirmant inuentu. Vnde& a campania, quae est Italiae prouincia, eadem uasa maiora quidem campanae dicuntur: Minora uero,quae & a sono tintinnabula uocantur, notas appellant, a Nola eiusdem ciuitate Campaniae, ubi eadem uasa primo sunt commentata. Quia uero tubas aereas & argenteas in lege habemus: & Propheta quasi tuba, uocem proicationis exaltare iubet: congrue his vasis utimur in conuocatione fidelium, ut praedicatio nostra in Ecclesia pura in argento: in aere significetur durabilis &sonora,id est, ut nec haeretica 'detur rubigine, nec negligentiae lassetur pigritudine, nec humana supprimatur sermidine. Varia olim
aiae. . Expositio nominum quorundain sacris rebus adii centium. cap. VI.
HAec a nobis, ut potuimus, dicta sunt: Nunc denominibus,q ipsis sacris locis, uel aedificiis,no Artuito, sed rationabiliter imposita sunt, pauca dica-H.1 mus: