장음표시 사용
251쪽
stituit.s ut quod in oratione sancta sub sponsorie remissionis praemittimus, pacatos nos ipso opere de- Agnus Dei monstremus. Agnus Dei in confractione corpo
ris Domini, a Ciero & populo decantari Sergius. LX XXVI. Romanorum Antistes constituit: ut dum praeparatur ad dispensandum corpus Domini-cu, rogent accepturi, Quatenus ille, qui pro eis oblatus est innocens,laciat eos salubriter pignora salutis vacem aco aeternae pCrcipere.Porro quod Canones praecipiunt,eipere pos- eum ad pacem non accedere, qui non communicat,
sunt etiali, quidam sic intelligunt: Quod non debeat pacem a qui non eo cipere qui, in alijs Missis, nisi in quibus communi
municaui, cat. Alij uero uolunt, illum tantum a pace prohibe usi fuerint ri, qui iudicio sacerdotali a communione suspensus Excoicati. est. Illum autem, qui quadam ratione illo tempore differt communicationem, cum tamen non sit extra communionem: non debere a pacis gratia separari, me humilitas eius,grauiorum criminum suspicione notetur. Et quia de communicandi uarietate quaedam prqmisimus, hoc addendum uidetur. Esse quos An uno die dam, qui semel in die communicare, etiam si pluria sepius remis bus interfuerint Missis, pro dignitate Sacramentoriimuuicare sufficere credant. Esse uero alios, qui sicut in una, sieἐiceat. in omnibus quibus aduerint Missis, in die communi Ist care uelint. Quorum neutros culpandos existimo,
Quia sicut August.ait de his, qui quotidie commu-' nicant,& illis qui rarius, Istos reuerentiam sanctaruretrahit rerum: illos uero, amor salubrium inuitat Sacramentoru. Nam & ipse sacerdos, quoties in die De cons. l. Missas facit, communicare non om mittit. Quod si a. c. Reu ni3 faciat, Canonico est seriendus iudicio. Et hoc no/ηm. est mirum, ita de sacerdote intelligi, cum Concilijs; Guando is Caesaraugustano & Toletano, communiter sit statu M ssa com tum de omnibus, ut qui acceperit Eucharistiam remuo cri non sumpseri quasi sacrilegus repellatur. Est autE leg timum tempus communicandi an te ultima Ora
252쪽
tionem,quq dicitur ad complendum. Quia eius p
titio maxime pro eis est, qui communicant. Vnde et eorum, qui per singulas Missas comunicare uolunt, accedendi uidetur uoluntas. Quia per totam Missam. pro eis quam maxime,& quali nominatim oratur, qui ibi offerunt atq; communicant. Possumus aute& debemus, ut earum sancta Missarum celebratio, Si non om non paucis sed multis prodesse credatur dicere: caeta Des coicat. teros & in fide & in deuotione offerentium & communicantium persistentes,eiusdem oblationis & comunionis dici & esse participes. Quamuis autem, sis cum soli sacerdotes Missas celebran intelligi possit, e pris euem illos eiusdem actionis esse cooperatores, pro quibuβ muisicut. tunc ipsa celebratur officia, & quorum personam in quibusdam Responsionibus sacerdos exequitur: Tamen latendum est,illam esse legitimam Missam, cui intersunt sacerdos,respondens, offerens atque communicans: sicut ipsa compositio precum euidenti r tione demonstrat. Statutum est autem Aurelianensi Concilio, ut populus ante benedictionem sacerdotis . ixon egrediatur de Missa. Quae benedictio intelligitur illa ultima sacerdotis oratio. De tempore Missis. cap. XXIII.
TEmpus autem Misne iaciendae,secundum rationem solemnitatum,diuersum est. Interdu enim ante meridiem,interdum circa nonam: aliquando ad uesperam,interdum noctu celebratur. Nam Thelesphorus Papa conliituit, ut nullo tempore ante ho-τae tertiae cursum, ullus prassumeret Missam celebrare: qua hora Dominus 'oiter, secundum Marci Eua- gelium,crucifixus asseritur.intcr haec notandum, neque ieiunandum in Dominicis & festis maioribus, tibi non cogit necessitas, sicut & Canones ostedunt:
nec in diebus ieiuniorum, uel unquam post meridie, bimnum
Alia est observatio tradidibus f αR., quom est in die.
253쪽
'sorte etc. Dictum celebre Boni
oris. Sacrarum uestiuisus. Dalmatiis
hymnum Anselicum,id est, Gloria in excelsis Deo uel Alleluia dicendum,nisi in duobus sabbatis P schae & Pentecostes , quae specialibus mysterijs
De uastis O uenibus sacrir cap. XXII IL
r Asa quoq; quibus praecipue nostra Sacramenta V imponuntur & consecrantur: Calices sunt &Patenae.Calix dicitur,a Grqco nomine κυλιξ Patena a parendo, quod patula sit. Ampulla quasi parum ampla.Zepherinus Ro. Ponti sex t 6. patenis vitreis Missas celebrare constituit. Tum deinde Urbanus I 8. P pa, oia ministeria sacrata, secit argentea, & patenas 1s.In hoc scut&in reliquis cultibus,magis & magis per incrementa temporum decus succrevit Ecclesiae. Bonifacius martyr & Episcopus interrogatus, Si liceret in uasis ligneis Sacramenta conficcre, respondit. Quondam sacerdotes aurei, ligneis calicibus utebantur: Nunc e contra,lignei sacerdotes, aureis utuntur calicibus. Siluester Papa constituit, Sacrificium altaris non in serico, non in panno tincto celebrari, nisi tantum lineo e terra procreato : sicu i corpus Domini nostri Iesu Christi in Sundone munda sepultum est.Vestes etiam sacerdotales per incremeta ad eum, qui nunc habetur, auctae sunt ornatum. Nam primis temporibus communi indumento uestiti.Missas agebant, sicut et hactenus quidam orientalium facere perhibentur. Stephanus autem et q.constituit, sacerdotes& Levitas uestibus sacratis in usu quotidiano non uti, nisi in Ecclesia tantum. Et Sylvester ordinauit, ut Diaconi dat maticis in Ecclesia uterentur,& palliolinostimo eorum leua tegeretur. Et primo quidem sacerdotes Dalmaticis ante Catularum usum indu bantur : postea uero cum Casulis uti coepissent, dat-maticas Diaconibus concesserunt. Ipsos tamen Pontifices
254쪽
tisces eis uti debere, ex eo clarum est, quod Greg rius uel alij Romanorum praesules, alijs Episcopis earum ulum permiserunt, alijs, interdixerunt. Vbi intelligitur non omnibus tunc sui se cocesium, quod nunc pene omnes Episcopi, & nonnulli presbyterorum sibi licere existimant, id est, ut sub Casula, des-matica uestiantur. Statutum est autem Concilio 'Bracarensi, Ne sacerdos sine orario celebret Missam. Addiderunt in uestibus faciis alij alia: uel ad imitationem eorum, quibus ueteres utebantur sacerdotes: uel
ad mysticae significationis expressionem. Quid enim singula designent, quibus utimur nunc : a prioribus nostris satis expositum est. Numero autem suo antiquis respondent. Quia sicut ibi tunica, superhumeralis linea, superhumerale, rationale, baltheus, staminalia, Wara'& lamina, sic hic dalmatica, alba,inappula, orarium,cingulum, sandalia, casula & pallium.Vnde sicut illorum extrivio soli Pontifices , sic illorum ultimo, sumnii tantum pastores utuntur. De boris Canonicis et genuum sexione. De Immnis item
oe cantilenis , γ rncrementir eorum .
PRaemissis his, quae de ordine Misse uidebatur di
cenda:de Canonicarum statutis horarii, quae Dominus dederi adiungamus.Sciendum,est multa post reuelationem Euagelij, tempora transisse, antequam ita ordinarentur,quarundam per diem & noctem horarum solennia,scuti nunc habetur. In ueteri autem Testamento legimus, quasdam certas orationi S horas, Ut tempus matutini &uespertini sacrifici j. Et quod Daniel legitur, ter in die genu in oratione sie-Σisse,no absque ratione secisse credendum est.In nouo quoq; non tantum orandi, sed etia genua Metendi,
copiosa reperiuntur excpla. Na Dominus Iesus Christus Additio AueItibus sacris. tertio, ea. 3.2 cumerus
255쪽
stus ante passionem suam,procidens in faciem suam adorauit patrem.Et Stephanus positis genibus, pro
lapidantibus exorauit. De Bartholomaeo etiam I gitur Apostolo,quod centies in die, centies In nos flexerit genua. Quamuis autem geniculationis morem, tota seruet Ecclesia, tamen praecipue huic operi Scolorum insistit Natio: quorum multa pluribus, multi paucioribus,sed tamen cerus uicibus & dinumeratis,per diem uel noctem genu nectentes, non solum pro peccatis deplorandis, lea etiam pro quotidianae deuotionis expletione, Rudium istud frequentare uidentur . Quibus autem horis uel temporibus, inter publica ouicia sine genuum flexione orandum sit, Canones loquuntur,
id est in Dominicis,& sellis maioribus, & Quinquagesima, iuxta quos Canones, publice poenitentes, semper genua flectere debent. Horae igitur Canonicae, quamuis omnes rationali autoritate celebrenitur, & nihil in eis observetur, quod non exempla, a uel dicta sanctorum patrum confirment, tame quaedam manifestioribus sunt dedicatae documentis, ut ipsum Dominum nostrum, in oratione legimus pernoctasse: Paulum quoque & sylam noctis medio orasse in carcere, terraemotus ostendit. Circa tertia in Apostolos orantes, Spiritus Sanctus deicendit. Hora sexta Petrus ascendit in coenaculum,ut oraret, Itemq; cum Ioanne intemplum ad horam orati nis nonam, in qua etiam oranti Cornelio Ange apparuit. Testis est etiam Philo,Primitivam apud Alexandrinos Ecclesiam inter alia bona, ' nante Gallicantus Lucanos celebrasse. Ex his itaque& similibus intelligimus, apud multos, horas, quM&nunc celeberrimae iunt, obseruatas, sed istributione Psalmorum uel orationum, . utimur. Guam & circa tempora Theodosii leniris inchoatam,ac deinceps expletam nudus animaa,
256쪽
Hilurii Gel , iuinithus eausis. Ambrosius enim Mediolanensis 1 ,-; s
ut in libris consessionum suarum, Beatus August. testatuo hymnos diuinae laudationis populo eoni ponens, persecutionem Iustinae Augustis, rexum no . vitate lenivit. Quo in tempore sicut etiam in uita ipsius Ambrosij scribitur Antiphonae, Hymni, &Vigiliae, in Ecclesia Mediolanensi celebrari coeperunt. Hilarius quoque Pictaviensis, hymnos composuit. Et de Gelasio Papa scribitur, quod tractatusci hymnos, in morem Beati Ambrosij composue xii.Damasus uero constituit, ut Psalmi die noctuq; canerentur, per Omnes Ecclesias uel Monasteria: & μμ . praecepit hoc Episcopis & presbyteris. Deinde M' CNUI
Ioannes Constantinopolitanus, primus aux* in nocturnis hymnis orationes,ob hanc uel maxime causam. Arriani extra ciuitatem collectas agebant. Sab- . hato autem atque Dominica in ra portaS S porticu TI iniis Arcongregati,hymnos & antiphonas ex Arriano dOD ἡ ἡ-mate compositas,decantabant: Et hoc maxima no-
. Ois parte facientes, diluculo cum ipsis antiphonis, per mediam ciuitatem egresti portam, ad suam Ecclesiam concurrebant.Cumq; hoc erebro, quasi ad uituperationem Orthodoxorum, sacere non cessarent.Frequenter enim etiam hoc catabant: Ubi sunt qui dicunt tria uirtute unum.Τunc Ioannes, ne sim
pliees huiusmodi cantibus traherentur,instituit suuropulum, ut &ipsi nocturnis occuparentur hymnis: Quatenus & illorum obscuraretur opus,& sidelium professo firmaretur.Studium ergo Ioannis nimis utile,cum turba periculisq; finitum est. Haec indecimo libro hystoriar Ecclesiasticae, quae tripartita dicitur,ita inseruntur: in quibus & hoc subnectitur . . paulo inserius. Dicendum tamen est, unde sum- , t pNρη psit initium, ut in Ecclesia Antiphonae dicantentur. . Ignarius Antiochiae Syriae, Tertius post Apostolum 'Petrum Episcopus, qui etiMn cum ipsis degebat A - . L postolis,
257쪽
postosis,uidit angelorum uisionem, quomodo Antiphonas sanctae trinitati dicebat & hymnos: Isq; modum uisionis Antiochenae tradidisse probatur Ecclesiae, & ex hoc ad cunctas transuit Ecclesias. αNotandum autem, Hymnos dici non tantum, qui metris uel rithmis decurrunt,quales composuerunt Ambrosius , Hilarius & Beda Anglorum pater, &Prudentius Hispaniarum Scholasticus,& alij multi ruerumetiam caeteras laudationes, quae uerbis conuenientibus, & sonis dulcibus , proseruntur. Vnde Scliber Psalmorum,apud Hebraeos liber hymnoru uocatu r. Et quamuis in quibusda Ecclesiis,hymni meretrici non cantentur,tamen in omnibus, generales hymni,id est,iaudes dicuntur. Cantandos etiam illos, qui legitime componuntur, Τoletani auctoritas Concilii ostendit,inter alia sic dieens. Et quia a nonnullis magno studio,in laudem Dei atque Apostolorum,& martyrum triumphos, compositi esse noscuntur,sicut sunt hi, quos beatissimi doctores, Hilarius atque Ambrosius aediderunt: Quos tamen quidam specialiter reprobant, eo quod de scripturis sanctoruCanonum, uel Apostolica traditione non existunt. Respuant ergo & illum hymnum ab omnibus. compositum , quem quotidie publico priuatoque ossicio, in fine omnium Psalmorum dicimus': Gloria &honor patri & filio & Spiritui Sancto, in saecula seculorum Amen. Sed & ille hymnus, quem nato in carne Christo,angeli cecinerunt. Gloria in excelsis Deo,& in terra pax hominibus bonae uoluntatis, reliqua quae ibi sequuntur, Ecclesiastici doctores comis posuerunt. Ergo nec ipsi in Ecclesijs canendi sunt, quia in sanctarum scripturarum libris non inueniuntur. Componuntur Missae siue preces uel orationes, sue commendationes, seu manus impositiones, ex quibus, si nulla decantantur in Ecclesia, uacant omnia officia Ecclesiastica His uerbis ostenditur, mul-
258쪽
ta in Ecclesia nouiter componi quae non sint, si a fide ueritatis non abhorreant abij cienda. Porro hymmi metrici ac rithmici,in. Ambrosianis ossicijs dicuntur, quos etiam aliqui in Missarum solentjs, propter
sompunctionis gratiam, quae ex dulcedine concinna augetur,interdum assumere consueuerunt. Tradituri siquidem Paulinum Foroiuliensem Patriarcham, -- pius & maxime in priuatis Missis, circa immolationem Sacramentorum :hymnos, uel ab alijs, uel a se compositos, celebrasse. Ego uero crediderim tantum v U. tantaeque scientiae uirum, hoc nec sine auctoritate,
. nec sine rationis ponderatione fecisse. In officiis quoque,quae Beatus Benedictus Abbas, omni sanctitate - 'mni a praecipuus, ordinauit:hymni dicuntur per horas Ca S. Benediis nonicas, quos Ambrosianos ipse nominans. uel illos ctoi lituo uult intelligi,quos consecit Ambrosius, uel alios ad tim re imitationem Ambrosianorum compositos. Sciendu la. tamen multos putari ab Ambrosio factos, qui nequa quam ab illo sunt aediti. Incredibile enim uidetur, illum tales aliquos secisse,.quales multi inueniuntur, . a id est, qui nullam sensus consequentiam habentes,
insolitam Ambrosio in ipsis ditiionibus rutticitate
demonstrant. Dicendum uero de hymno, qui ob mmum honorem sanctae & unicae trinitatis officiis omnibus Gloria ρ interseritur,eum a sanctis patribus aliter atque ali- triboee. ter ordinatum.Nam Hispani sicut superius commemorauimus ita eum dici omnimodis uoluerunt.
Graeci autem, Gloria patri & filio & spiritui sancto,&nunc &semper & in tacula taculorum. Amen. .Latini uero, eodem ordine & eisdem uerbis hunc hymnum decantant: addentes tantum in medio, Si Cut erat in principio. Pro quibus etiam particulis, quidam G ciminus sapientes, Latinos, proximis co 'mula ante nos teporibus,calumnijs impetere conati sunt. G cstr-, Intelligimus tamen nos in hoc non errare, credita *ς S
259쪽
est:pariterque scientes, quod Romani firmissimi tadei seruatores,remotis esteriscopositionibus: hunc huius hymni tenorem non aliter suscepissent, nisi es purum ab omni errore cognouerint: Asfirmant si,
quidem multi hymnum istum Nicaeni Concilij Ω-
cratissima sanctione prolatum, ut omnibus ossiciis& orationibus intermixtus, & fidem coaeternae trinitatis inculcet:& in singulis petitionibus ipsa conseiasio melius fauorem diuinae exauditionis obtineat.
Vsu b-- Hunc itaque hymnum,nonnulli omnibus pene Psalhymni tu mis,& interdum incisionibus Psalmorum coaptant: Psalmi ,er Responsorijs uero paucioribus,ut illi qui stamia pa s/-βο- tris Benedicti in horis sequuntu r Canonicis. Ronia ora, ni eum in Psalmis rarius , in Responsorijs crebrius 1 e- seu iterant Sane uersum,qui in capite omnium praeter adiutorii; Missas officiorum, quae horis Canonicis exhiberi-
meum urc. tur,dici solet,id est,Deus in adiutorium meum inteo Vide Ioan, reliqua. Patres antiqui suis collationibus inca Aia. cρι ueniuntur statuisse omnibus,no tantum ossicijs, sed ι .X. ca x. etiam operibus praemittendum, ut inuocatio diuinqopitulationi initio cuiuslibet actionis assumpta, sa-ciliorem faciat,& postulandi constantiam,&obtui ε-di uirtutem.In agendis autem mortuorum, & circa passionis Dominicae solennitatem, inchoationes ocexpletiones officiorum, non ut in cς teri, fiunt trist
tiae uidelicet significandet causa, nisi aliquo grauio i Magna in decreto. Quia uero tanta est in ipsis diuersitas of
diuinis ossi ficijs, non solum pro uarietate gentium ac linguaru, eii, diuersem uerum etiam in una gente uel lingua , pro temporutas. mutatione, uel magistrorum studiosa institutione: ut
si uelim cuncta replicare, quς de hac multiplicitate odido ossis iam lagimu , magis onerosus et i fructuosus ui- .ibrum I o. dear audituriS. Omittam igitur, que infinita sunt, Ee I sa ea hoc tantum affirmans, quod plenarius officior si os ieris praestis do, qui nunc per Romanu orbem seruatur, post antij.tidus. quitatem mutua temporibus euoluta nstitutus,et
260쪽
ad omnem eminentiam sanctae religionis est dilat
tus. Crescente enim fidelium numero, &haeresum pestilentia multiplicius pacem maculante Catholiiscam, necesse erat augeri cultum ueret obseruationis: ut & clarior religio accedentium ad fidem animos inuitaret,& auctior cultus ueritatis constantiam Catholicorum aduersus inimicos ostenderet. In tantum denique, uel cantilenae, uel Psalmodis,memoriter exercende usus erat rarus apud priores, ut de nouissimis pene Romanorum Praesulibus, & qui nec ducentis annis nostra tempora praecesserunt, quasi memorabile quiddam & singulare scribatur, si qui eorum in rebus praedictis eminentiores caeteris uiderentur.Hormisda enim in ordine LIIII. Clerum composuit & Psalmis erudiuit, Leo LXXXII. & Beu edictus post eum proximus, iterraque Sergius
L X X X V I.Psalmodia, & cantilenet scientia floruisse dicuntur. De Gregorio autem I I I. uelut inauditum quiddam, & nouit resertur, quod omnes Psalmos memoriter tenuerit.Vbi intelligi datur, paucos priorum ita Psalterium didicisse. Solebant enim Psalmos,aequi ut caeteras scripturas,partim etiam lectitando, suis ossicijs inserere. Quod si diligenter aduretas,multis scripturarum documentis apparet. Oedinem autem cantilenae,diurnis, seu nocturnis horis dicendq, Beatus Gregorius plenaria creditur ordinatione distribuisse, sicut& supra de Sacramentorum diximus librorcum multi ante, siue post eum orationes, Antiphonas,uel Responsoria composuerint. Na& de Antiphonarum inchoatione superiris diximus & Responsoria ab Italis primum inuenta traduntur uel Ambrosio, uidelicet, uel alij lvoua diuinaru laudum augmentatione gaudenti. Et quia Gallicana Ecclesia, uiris non minus peritissimis instructa actora officiorum instrumenta habebat non minimae ex eis aliqua Romanorum ossiciis immixta dicuntur, quae