장음표시 사용
271쪽
et , in Concilio Episcoporum laudauit Gregorisi . Cordubensem Episcopum, quod omni die Missas
explicans, eorum martyrum, quorum natalitia essent, nomina plurima commemoraret.
Quam sparsionis cum sale benedici,&m habi- xx taculis fidelium spargi, Alexander Papa con-ου. R stituit . sicut enim populus prior legalibus institutis '' I ' deseruiens,sauguine lustrabatur.Ita nouus Christi norum populus , Baptismo Sacramento renatus, digne aqua benedicta aspergitur: ut sicut finguis agni in postibus ad repellendum percussorem ponebatur, ita mysterbam aquae, corpora , & loca muniat
De Benedictione CereL cap. XXX. Ereum autem benedici,non solum in principali bus Ecclesjs, sed etiam in Parocliijs Zosimus Papa constituit. Quod ipsum Concilio Tolerano ostenditur,quosdam Hispanorum obseruasse, quosdam neglexisse.
' De comparasione Ecclesiasticorum ordin- secularium. Caput XXXI.
'Magna se Irca harum calcem,terum placet inserere qη riculanu ροα dam tacularium atque Ecclesiasticarum compara viatum tionem dignitatum: quamuis non nesciam,ordinatio versim nes potestatum & officiorum , tanta diuersitate pro uarietate gentium,locorum, & temporum perpleras,
ut de eis uix aliquid certi possit exponi 4 Quotus enim quisq; est, qui se scire lateatur, quibus non. dico Assyriorum, Medorum di Macedonum, sed uolRomanorum
272쪽
strationibus & ossicijs:cum per longitudinem temporum, aliae potestates alijs mutatae sint, aliae subditae', aliae additae, ut ipsa instabilitate rerum, humanum esse, & temporarium comprobetur, quod quadam incontantia, & in maius extenditur, & in minus contrahitur. Omissis ergo incertis, quae notiora sunt,
inuicem comparemus: ut ostendamus ordinationes
mundanae sapientiae in spiritalem Ecclesiae uniuers
lis republica sacris distinctionibus comutatas,in simi Iitudine antiquo historiae,qua uel pecuniae Aegyptio rit,in usum tabernaculi, uel Cedri de Libano caesi: in repli aedificatione profecisse. Raab quoq; &Ruth& Ea di. II. Achior,innumerii populi Dei translati narrantur. '
Sicut aut gens Romanoris, totius orbis monarchia tenuisse sertur:Ita summus Pontifex in sede Romana, . uicem Beati Petri gerens,totius Ecclesiae apice subli. Iμ b G matur . De quo Sardicensi Concilio statuta ad eum a referri debere,idq; obseruandu, quod ipse statuerit. Sicut uero summus saeculi principatus, non tantum p tWH er apud Romanos, uerumetiam apud aliarum partium se gentes interdum fuit: Ita & aliae. Ecclesiae, dignitati Iedis Romanae consociantur, id est, Antiochensis in Asia, Alexandrina in Affrica. In Concilio enim Nicaeno,harum Trium priuilegium Ecclesiarum, caeteris omnibus anteferendum ostenditur, sed potest trium locoru eminentia, ad unam dignitatem referri. Qitia in duobus horum ipse Petrus sedit, Tertium nihilominus,id est, Alexandriam, per Marcum filium suum N Euangelium, quod ex ore eius ipse Marcus destri compara pserat,suam effecerat sedem Similiter intelligendum t o morsa de Principatibus saeculi, quod quamuis in diuersis c-lare Orbis partibus, per tempora sua fulserint, tamen ad Ecclestam ius Romanum, quasi unum apicem postremo omnes c ponitu pene relati sunt: Comparetur ergo Papa Romanus,
Romanorum,quod notius & proximius nobis est, Imperium distributum fuerit, & ordinatum admin
273쪽
. realafridus. Augustis et Caesaribus.Patriarchae uero Patriclis,qui primi post C aesares, in Imperijs suisse uidentur: Ita ct isti , qui satis pauci sunt, primi post trium sedium praesules habentur.Deinde Archiepiscopo qui ipsis
Metropolitanis praeminent, Regibus conferamus. Metropolitanos autem ducibus comparemus, Quia sicut duces singularum sunt prouinciarum : Ita &illi,in singulis prouinciis singuli ponutur. . Vnde in Chalcedonensi Concilio iubetur,Ne una prouincia , in duos Metropolitanos diuidatur. Quod Comites uel praesecti in taculo,hoc Episcopi caeteri,in Eccleissa explent.pertur enim in Orientis partibus, per singulas urbes, & praefecturas, singulas esse Episcoporugubernationes. Sicut Tribuni militibus praeerant: ita Abbates Monachis, Athletis spiritalib' praeesse noscuntur. Quemadmodu sunt in palatijs praeceptores uel comites palatij, qui tacularium causas uentilant: ita sunt &illi,quos summos Cappellanos Franc Pappellant,Clericorum causis prςlati. Cappellani minores ita sunt,sicut hi,quos Vasses dominicos Gallica
consuetudine nominamus. Dicti sunt autem primiistus Cappellant,a cappa Beati Martini, quam Reges prancorum,ob adiutorium uictoriς,in praelijs sol bant secum habere: quam serentes & custodientes, cum caeteris sanctorum reliquijs Clerici,Cappellanicςperunt uocari. Porro sicut Comites q uidam,missos suos, praeponunt popularibus, qui minores causas determina ipsis maiora reseruent:Ita quida Episcopi coepiscopos habent,qui in rebus sibi congrueliba quae iniunguntur essiciunt. Centenarij, qui ερ celenariones,uel uicarij, qui per pagos statuti sunt: Presbyteris plebium qui Baptismales Ecclesias isnent,& minoribus presbyteris praesunt, colaret quς unt. Decuriones ues Decani, qui sub ipsis uicarijs quaedam minora exercent, minoribus presbyteris titulorum possunt comparari. Sub ipsis ministris ce
274쪽
tenarioru, sunt adhuc minores,qui Collectarij qua terniones,uel duumviri possunt appellari. Quia colligunt populum, & ipso numero ostendunt se Deca
nis esse minores. Sunt autem ipsa uocabula, ab antiqua consuetudine mutuata,in qua ossicia praelato, rum, dicebantur ex numero subiectorum. Ut sunt iliarchi Graece,Latine millenarij, centenarij uel centuriones.Pentacontarchi, uel quinquagenarij De. cani, uel decuriones , Quaterniones duumviri. Ad horum similitudinem sunt Diaconi & Subdiaconi, presbyteroru adiutores in uerbo, Baptismo & quotidiano ossicio.Sunt etiam archipresbyteri,in Episcopijs Canonicorum curam gerentes. Habent & pol states saeculi,consiliarios in domesticii,& liberorum Paedagogos suorum, habent ipsi procuratores rei familiaris . Similiter in quibusdam Ecclesiis Archidiaconos, quos simille respicit gubernatio. Sunt in secularibus questionarij, id est, qui reos examinant: Sunt in Ecclesia Exorcist e, daemonum exesusores. Habent aut potentium ianitores, habet & Domus Dei ostiarios: Habet Mundus uiridarios,comment rienses, ludorum exhibitores, carminum pompaticos relatores:habet Ecclesia acolytos, lectores,cantores, atque Psalmistas. Caeterum ex utriusque ordinis coniunctione & dilectione, una domus Dei construitur, unum corpus Christi efficitur, cunctis membris officiorum suorum fiuctus mutuae utilitati conserentibus: dum oculus est in sapientibus,qui ueram lucem & percipiunt & insinuant:os in doctoribus:auris in benevolis auditoribus: nasus in discretionis
amatoribus: manus in operatoribus: pedes in proficientibus, uenter incompatientibus,humeri in i borum toleratoribus,& cuncta in caeteris: ut non sit schisma in corpore, sed si gloriatur unum membrii, congaudeant omnia membra: si contrista ur unum, cuncta condoleant. Ista conuenientia eo usque tencn
unum Ee clesie corapus corium I. Cor. ΙΣ
275쪽
da est, donec occurramus omnes in uirum permctum, ut sit Deus omnia in omnibus.
conclusio LAelli. GRaui pondere tandem solutus, & utinam tam prosectuoso quam magno, in fine conclusionis lecturos obtestor,ne quod obedientiae subij, istrir Mρς sis buant temerariae praesumptioni. Fateor enim, me μι-stri . nec repperisse cuncta, quae dilucidare cupiui, nec cit-eta potuisse,qui repperi:cum & rerum magnitudo sciendi cupiditatem succenderet,&diuei sitatu confusio lastidii nimietatem praeberet. Habebit tamen in his lectoris mei curiosa uestigatio, & si non copiam facietatis qua delectetur:qualemcunque tamen ca sam inquisitionis, qua melius exerceatur.
bonis Liber , de Ecclesiasticarum rerum exortais γ Incrementis.
276쪽
bus Venerandae vetustatis codicibus,Misnensi & Eystatens, qui per omnia com
ordo Misese a S. Peis A pro multis causis cele tr*bratur. Prima, ut saepe roge- φημ' mus Deum. Secunda,ut suis Emino scipiat Deus preces & obl . tiones. Tertia, pro osserenti- bus & defuncti, . Quarta,pro brμή osculo pacis. Quinta, ut san I '---ctificata sit oblatio. Sexta, ut confirmetur per spiritum sanctum oblatio corporis i& sanguinis Christi. Septima, ut cantetur Pater no-ser: In qua oratione continentur Septem petitio Matia .s. nes, id est,Tres spirituales, & Quatuor temporales. Hanc orationem primitus docuit Dominus discipulos & Apostolos suos. De qua dicit Propheta. Quicunque inuocauerit nomen domini, saluus erit. S ptem sunt igitur numero petitiones, pro septem donis spiritus sancti, uel pro septem gradibus Ecclesiae.. Cur quot idie iteratur ista oratio uel oblatio, Cum cis fas Christus saluarit mundum per unam passionem sum celebratur S mors illi ultra non dominetur Responsio. Pro Missa multis causis Prima, quia peccamus quotidie. Secunda, eo quod corpus Christi pqnitentibus post peccata offerri iubeatur, ut salutem per corpus Christi inueniant,atque exeant post penitetia Tertia, ut magnum beneficium passionis Boiiuni oblutioni no tradatur. Quarta, ut 'simul et in Ecclesa diem iudicii, is quo tulit ab ini ustis separabuntur.
277쪽
Introitus Missae reαlpicit pro phetiis de christo.
Introitus Missae cui conuenit R. Patriarcharum Prophetarumque praeconijs. Vnde exortus est R. A choro Prophetarum, qui orantes annunclauerunt Christum uenturum in mundum,& per quoru orationes prophetiasque intrauit in eum. Exiens enim de secreto coeli, uelut Episcopus, aut Presbyter' de Secretario templi, uenit ad altare: orante & propheta te interim Choro Clericorum Versus, qui cantatur.
ad recipiendum Introitum, priorem Christi aduentufgnificat prophetatum. Postquam enim Episcopus cum suis Diaconis seu presbyteris de secretario ueniens, ingreditur ad altare, post osculum sibi inuicedatum: Innuente Episcopo fiue ' Diacono, Gloria, 1 cuncto Clero decantatur, patri & filio & spiritui sancto. Quia pax a Christo in cflo & in terra iam facta
est,quam Chorus prophetarum,id est, Cericorum, . ante prophetabant. Quod autem dicente Clero ,Sicut erat in principio & nunc & semper: Diaconi pro 'cedunt ad altare,& illud osculantur ante Episcopu: significat sanctos, ante aduentum Christi , pro eius amore multas tribulationes perpesios. Quia corpus Christi unum est, a sanctis uiris connexum, qui ante fuerunt in ueteri Testamento,&qui nunc sunt in nouo Testamento. Diaconi Septem procedunt: Propter eos, qui ante Natiuitatem Christi mortificationem in corpore suo portauerunt. Quinque procedunt, si Septe non habentur,propter Quinque libros Nox s. Si Quinque non assunt, Tres procedunt,propter fidem, spe,& charitatem. Vnus procedit, propter unitatem E clesiae. Postea, osculato altari , reuertuntur ad Episcopum,flantes erecti: Propter quod dicitur in Eua- gelio Scio unde ueni, & quo vado. Diaconi retroiiant, Quia Choro Martyrii aptantur. Ipsi enim Diaconi ad altare praeces erunt, Quia in ueteri Testameto Martyres,ante Christi aduentum extuerunt: Et
278쪽
modo retro stant, Quia post Domini natiuitatς, mul odis, ibis. to plures martyrio coronantur. Ex ipsis autem Diam Dia .is.=ῖς conis, stant quidam ad dexteram, sed plureε alij qui- is hadam ad sinistram, ueruntamen pauciores. Quia percontemplativam uitam, quae in dextera intelligitur, plures in aeterno coronantur regno, quam per actitiam, quae accipitur in sinistra. Et contemplatiuam uitam ducentes, maiore uirtute uigent, quam in activa adhuc uita manentes . Sufficit enim tibi exemplum
duarum sororum, Marthae scilicet ες Mariae; RV rii rinis io.
una,circa plurima ministrans,turbata agnoscitur: Et ' 'altera, uerbis Domini solummodo intendens , & in spe coelesti legitur requiescens. Tunc ergo Cyri e-eleyson celebratur,& de Acolytorum manibus can- Iq- delae dimittuntur, Quia Christus Episcopus, super σφύρ' omnem sulgens lucem, & illuminans aduenit. Quod ad eos Prophetas respicit, qui circa Domini aduen. tum fuerunt . Ex quibus est Zacharias, eiusq; filius IH4.LIoannes. Pertinet autem Κyrieeleyson ad diuinam patris excellentiam: Ad humanitatis uero formam Iesu Christi pertinet Christeeleyson. Et est sensus hyrieeleyson, Commoda mihi Pater misericordissimam aurem tuam, & miserere mei r Interpretatur enim,Domine miserere . Est autem intellectus Chrisseeleyson: Christe ne permittas humanum genus terrena desiderare,sed ad coelestia anhelare. Vel per- 1tinet ad eos Κyrieeleyson, qui ante natiuitatem suerunt Christi: Christeeleyson uero ad mi, qui post
passionem Damini successerunt, ri . . . ' Postea Episcopus solus, Gloria in excelsis incho υιρη a tuat: Quia solus Angelus palloribus an nunclauit Do 'ςςθ mini natiuitatem, per quam gloria Domini declara ta est. Deinde uero totus Chorus respondet: Quomodo cum Angelo incipiente facta est subito coel sis multitudo militiae angelorum , laudantium Desi di dicentium: Gloria in excelsis Deo: & in terra pax
279쪽
hominibus bonae uoluntatis. Prima Collecta re . spicit ad hoc, quod Dominus circa Duodecimum
humanitatis suae annum, quando ascendit Hieros lymam, sedit in medio do ti)rum,audiens & interrogans illos.Haec eadem,nunc oratio,nunc Collecta dicitur. Oratio autem ideo dicitur, quia bona orantur coelestia uenire populo. Collecta uero idcirco nun-ςu ri qui incipii se populus ita unum colligere. Missae autem ossicium totum in Quatuor diuiditur species,id est, in Precationes,Orationes, Postulationes,& Gratiarum actiones. Quicquid enim agitur in officio Missae, antequam oblatae ponantur super altare, Precationes nominantur. Quia precantur boria populo. Et quicquid ab hora fit, qua 'Sanctus canitur, usq; ad Agnus Dei, Oratio uocatur. Quae post Agnus dicitur, Postulatio appellatur. Quod autem in line Misis a populo respondetur, Deo grytias, pratiarum amo nuncupatur. Inter deprecationem autem & precatione hoc interest: quod precatio fit quando optantur cflestia animarum praemia popu-
i. v. H.4. 'Oςprςς. 60 auxem est, quando Pontifex orat, ut declinet in hac uita populus a malo, & faciat bona. Epistola ad praedicationem Ioannis baptistae pestinet. Quia sicut Ioannes fuit praecursor Christi: Ita nunc Epistola praeconatur Euangeli ii, quod est Chri
sus Epistola quippe Latinὰ super Missa dicitur,eo intit milia ab Apostolis super legem Moysi Psalmo
dc Irophetas. Significat autem Ioannis prophetia, qua Christum prope nunciabat adesse. Post primam autem datam orationem, Ponti sex sedet Tribus horas, uersus ad populum Et praesbyteri cum eo, ad nu. tum eius: Et Diaconi stant ante Pontificem: Subdiaconi autoni ascendunt ad altare, statuente, se ad dexteram siue sinistram.Sedet autem Tribus horas,quia Ebritius, cum esset annorum xij. sedit in templo inniculo Doctorum tribus diebus.Sedens autem De Sedere Dii Lin horis ad altare.
280쪽
laciem ad populum,Vt ostendatur potestas ei d
ta a Deo ut pomi super intendere & super speculari,quis humiliter, quisve superbe stet . in Ecclesia, quia Episcopo commissae sunt animae, pro quibus ratione Deo redditurus est. Subdiaconus uero, qui - , lecturus est, mox ut uiderit post Pontificem presby teros residentes,ascendit in ambonem ut legat. Non tamen in superiorem gradu, quem solus solet ascendere qui Euagelium lecturus est. Postquam legerit, Cantor in Cantorio sine aliqua necessitate ascedit, non superius,sed stat in eodem loco ubi & lector,& solus inchoat Responsorium, Et cuncti in Choro respondent. Et idem solus uersum Responsorii cantat.. Si fuerit tempus, ut dicatur Alleluia bene:Sin aut Tractus:Sin minus,tantummodo Responsortii. Can tor uero, qui inchoat Alleluia, ipse solus cantat uersum de Alleluia. Ipse iterum Alleluia dicit, stans in eodem gradu,idest,in seriore. Sequitur lubilatio, qua Sequentiam uocant.Responsorium igitur ad Chri- dii uocationem, qua Apollolos uocauit, pertinet. Et
ideo solus in pulpito incipit Cator, quia solus Chri is resus Apostolos uocauit. Et cuncti in Choro respon - , dent, quia respoderunt Apostoli,& obedierunt Clihi M' so clamanti. Et ipse solus post inchoationem Resposorij uersum decantat: quia solus Christus pernoctans, postquam uocauit discipulos,orabat. Alleluias uidem quod est laus Dei) cantamus, ut Christum rura.ς. ω
imitemur:qui lxxii. discipulis per ciuitates missis,ad io quas tacturus erat, ut laudem Christi an nunciarent:
Et ipsis reuersis, Alleluia, id est, laudem, Deo patri . decanstur dicens. Confiteor tibi pater coeli & ter 'μqui abscondisti haec mysteria,ab his qui sapientes sunt & prudentes in terrenis actibus, & deside- rijs carnalibus, & reuelassi ea paruulis. Conficor enim nihil aliud est in hoc loco, diis gratias & laudes ago tibi pater.Eius autem uersum cantamus, ip- Ilum, . . suui